1.
Historikoa izan da!
Bi traineru izan ditu, historian lehen aldiz, Oriok Kontxako Estropa-dan.
Neskak ligan sartu ez arren, Kontxan izan dira lehen aldiz.
3
Balorazioa
Ibon Huegun
15
Irakurketa
Arraun denboraldia
25
Erreportajea
Aliron
38
Bideoa
Kontxa Iruditan
Orioko eta Aiako aldizkaria · 2014ko irailaren 30a ·Arrauna

2.
publizitatea
2 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

3.
Zaleen Orioko banderak Donostiako estropadetan. KArKArA
Inoiz baino osasuntsuago
iboN hueGuN
baloRazioa
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 3
­arrauna
berezia
Orioko eta Aiako aldizkaria
Kultur etxea
20810 Orio
943 83 15 27
karkara@karkara.com
www.karkara.com
Editorea
Karkara taldea
kultur elkartea
Zuzendaria
lore Berasaluze
Erredakzio taldea
onintza Aiestaran,
olatz Artola,
Iñigo exposito,
Jon Garate
Miriam Garcia,
Iñaki Iturain,
Idurre lizarralde,
elizabete Manterola
eta rikardo Uzkudun
Publizitatea
Idurre Telleria
Ale honetako
argazkiak
JoxeMari olasagasti
nadeth Arruti
Diseinua
Saioa Perona
KArKArAk ez du bere gain har-tzen
aldizkarian adierazitako esa-nen
edota iritzien erantzukizunik.
KArKArAn argitaratutakoa berre-man
daiteke, osorik edo zatika,
baldin eta iturria aipatzen bada.
laGuNtzaileaK
Aiako Udala Orioko Udala
Eusko Jaurlaritza
Kultura Sailak
diruz lagundutako
hedabidea
karkara.com
Publizitatea kontratatzeko:
Karkara
688 859 682 (Idurre)
karkara@karkara.com
Gipuzkoako
Foru Aldundia
Elkartean lanean gaudenon aldetik, datuak hotzean eta osotasunean begi-ratuta,
aurtengoa oso denboraldi ona izan dela uste dugu. Ez daukagu he-men
hausnarketarako leku askorik, baina hona hemen datu batzuk: mu-tilen
traineruak, ligan 4 bandera eta Gipuzkoako Txapelketa irabazi ditu
eta TKE sortu zenetik, Oriok inoiz lortu duen puntuaketarik handiena
lortu du; bigarren trainerua, arazorik gabe mantendu da KAE 1ean,betiko harrobiko
lana egitez; neskek aurrerapauso bikaina eman dute, lehenengo aldiz Kontxan sailka-tzea
lortu dute eta hurrengo urtera begira beste pausotxo bat emateko moduan dau-dela
erakutsi dute; aulki mugikorrean, urtea ezin hobea izan da, Gipuzkoa eta Euskadi
mailako txapelketa guztiak irabazi dira eta Espainiako Txapelketan, meritu handiko
zilarrezko domina lortu da; Imanol Garmendia eta Ander Zabala Munduko Txapeldu-nak
izan dira; gazte-mailetan, 100 arraunlari ditugu... Orio Arraunketa Elkartea inoiz
baino osasuntsuago dagoela uste dugu, baina etorkizuna iragana bezain hobea izatea
nahi badugu, lanean jarraitu behar dugu. Aupa Orio!

4.
KRoNoGRama
4 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

5.
KRoNoGRama
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 5

6.
SaN miGuel liGa
Lau bandera ligan;
Kontxan,
bandera urrun
Sasoi betean hasi zuten denboraldia Orioko mutilek, garai-penarekin.
Liga amaieran dizdira falta izan zaien arren,
estropadaz estropada joan dira ahalik eta lan txukunena
egiten eta aurkariei lanak zailtzen.
6 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

7.
SaN miGuel liGa
teStua: olatz aRtola
aRGazKiaK: joxemaRi olaSaGaSti
Hori kolorea Orio herriarekin lotzen dugu eta
Orio herria arraunarekin. Historia luzea du
arraunak Orion, arrantzale herria izanda be-tidanik
egin izan da arraun. Lehen paladak
eman zituen herrien artean dago Orio.
Orioko traineruaren lehen erreferentzia ofizial idatzia
1879 urtekoa da, Donostiako Kontxako estropadetan biga-rren
postuan geratu zenekoa. Geroztik hamaika dira Orioko
Arraun taldeak eskuratu dituen garaipenak eta banderak; XX
mendea geroztik hamarkada guztietan irabazi ditu Kontxa-ko
Estropada eta Espainiako Txapelketa.
5 garaipen 22 estropadetan
Atzean utzi berri duten denboraldia indartsu hasi zuten. Me-ditarrenoko
uretan, Bartzelonan, hasi zen San Miguel Liga
eta banderarekin itzuli ziren etxera. Lehen estropadan lehen
garaipena. Ekainaren 29an hasi zen denboraldiak hiru hila-bete
iraun du, irailaren 21ean amaitu da. 22 estropada jokatu
dituzte denbora-tarte horretan eta bost garaipen eskuratu.
193 punturekin amaitu dute liga, bigarren postuan, Hon-darribiaren
atzetik.
Kontxan bandera urrun
24 ontzi eta 7 sailkatu. Oriok lortu zuen bandera zuri eta urdi-naren
alde egiteko txartela. Santa Klara irla eta Urgul mendia
alde banatan.Bi luze eta ziaboga bat aurretik. Helburua, biga-rren
igandean banderaren lehiatik ez urruntzea. Ez zuten
lortu, ordea.
19:22:72 denborarekin laugarren helmugaratu zen San Ni-kolas
ontzia. Hurrengo igandean berriz ere laugarren pos-tuan
igaro zuten helmugako marra eta sailkapen orokorrean
ere laugarren geratu ziren. Guztira 38,96 segundokotartea
atera zion irabazleak, Urdaibaiek.
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 7

8.
taldea
Gazi-gozo,
gora eta behera
Gora eta behera. Estropada batzuk maldan gora egin zaizkio Orioko
arraun taldeari; beste batzuk, ordea, maldan behera. Beti puntakoen
artean ibili da, beti izan da arerio zuzena eta gogorra banderaren
aurkako lehian.
Denetarik bizi izan dute denboraldian zehar; garaipen gozoak eta emaitza txa-rreko
estropada gaziak. Baina arrauna dute pasio eta afizio, eta lanean jarraitu dute
gogor, aurrera begira baikor. Esaerak dioen bezala: gustuko bidean aldaparik ez.
8 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

9.
taldea
Igor Makazaga
2011ko azaroan sinatu zuen kontratua Orio Arraunketa Elkartearekin. Orion bizi den pasaitarrak hirugarren urtea
egin du talde horian. San Juan traineruaren agintea eraman zuen ordurarte, baina arrauna uztea erabaki zuenean,
Orioko entrenatzailea izateko eskaintza etorri zitzaion eta ezin izan zion aukera horri ixkin egin. Lehen urtean he-rritar
guztien ametsa betetzea lortu zuten, TKE ligara igotzea. Behin arraunaren gorengo mailan egonda, indar-tsuenen
artean mantendu dira.
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 9

10.
elKaRRizKeta
"Guk irabazteko
entrenatzen dugu,
banderaren gosez"
Bostgarren urtea egingo du Ibon Arrutik Orioko Arraun Tal-dean;
TKEn, ordea, bigarrena. 2013an San Miguel ligako
hiru bandera astindu zituen. Aurten, bi dantzatu ditu jada
eta asteburu honetan beste hainbeste lortzeko gogoz dago.
Zorionak Ibon. Ligako lehen estropada eta ligako lehen
bandera.
Bartzelonako egun hori ondo prestatu genuen. Nahiz eta
eguraldi txarra izan eta egoera zailak izan, taldeak ondo
gainditu zituen zailtasun guztiak eta uste baina hobeto
amaitu genuen.
Kantauri itsasoan izan ordez mediterraneoan egin zenuten
arraun. Zelan sentitu zineten Bartzelonako uretan?
Lehengo urtean joan ginanean harek errioa ematen zuen, ez
zegoen olaturik. Aurten haize handia zegoen eta olatuak ere
oso zakarrak ziren. Asko zaildu zuen horrek estropada. Gu
ondo egokitu ginen baina beste talde batzuk asko sufritu zu-ten.
Estropada baina gozoagoa garaipena izango zen, ziur. Liga
hasteko modu ezinhobea, ezta?
Dudik ez. Bartzelonatik buelta luzea egiten da iganden gaue-an,
ordu horietan. Banderaren gozotasunarekin askoz era-mangarriagoa
egin zen bidaia.
Etxera iritsi eta plaza jendez lepo. Izugarria izan zen, ezta?
Autobusarekin sartzen hasi eta jende asko zegoela ikustea,
eta guztiek kamiseta horia soinean zutela ikustea... izugarria
izan zen.
Guri beste aldean egotea egokitzen zaigu. Azalduiguzu zer
den Aliroia arraunlari batentzat.
Zaila da azaltzea. Guk irabazteko entrenatzen dugu, bande-raren
gosez. Gero, bandera horrek ematen dizkigun pozta-sunak
ondorengo egunetan handiak izaten dira. Orioko pla-za
azaldu eta umek, gaztek, zaharrak, helduak, gurasoak...
guztiak ikustea emozioz gainezka, gu bezala, ikaragarria da.
Estropada amaitu eta zazpi ordura jendea kamiseta horiare-kin
ikustea izugarria da, hitzik ez dago hori azaltzeko.
Eta oriotar batentzat are bereziagoa izango da, ezta?
Koadrilako bi-hiru gaude taldean, denak lagunak gara eta
guztion artean familia bat osatzen dugu. Ongi-etorria egiten
digutenean Orio herria familia handi bat bihurtzen da. Egun
hortan denak oriotarrak dira eta denak daude zurekin. Guz-tia
oso polita da. Galdutakoan izaten dira komeriak...
Arraunlari batentzat Orio omen da habirik amestuena.
Zure ametsa ere Orion ibiltzea zen?
Ni lehen futbolean ibiltzen nintzen. Futbolean jolasten nue-nean
ere beti belarri eta begi bat arraunean nituen: Zer egin
dute estropadan? Nire lagunak nola dabiltza? Oriori aparte-ko
maitasuna nion eta arrauna probatzeko gogoa ez zitzai-dan
sekula falta. Azkenean probatu nuen eta ametsa bete
nuen.
Futbolean aritzen zen gaztetan, baina
begi bat beti arraunean zuen jarria.
Arantza kentzeko, probatzera joan eta
arraun taldeko harrobian hasi zen
arraunean eta paladaz palada, lehen
taldera iritsi da
Elkarrizketa audioan:
@ http://karkara.com/orio/
1405074708841
10 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

11.
elKaRRizKeta
"Oriorekin Orion
lehiatzea
ezin da diruarekin
ordaindu”
Uretan ia lehorrean baina ordu gehiago eman ditu Unai
Etxeberriak. Zortzi urte zituela sartu zen lehendabizikoz
traineru batean, eta ordutik Orioko Arraun Elkarteko kide
da bera, Getarian eman zuen urtea salbu. Duela lau urte TKE
ligara egin zuen salto eta ordutik 9 bandera lortu ditu. Garai-pen
gosez dago oriotarra, bandera gehiago astintzeko gogoz.
Larunbateko estropada Pedreñan izan zen, eta hirugarren
egin zenuten. Emaitzarekin konforme?
Beti irabaztera joaten gara. Nik Pedreñako estropada ere-mua
ez dut ulertzen, mareak eta korrienteek eragin handia
dute. Gure ondorioak atera ditugu, baina tira, ezin bada ira-bazi
bigarren egin behar da, eta bigarren ez badutu egiten hi-rugarren.
Hori bai, beti garaipenaren bila goaz.
Igandean Donostian egin zenuten arraun. Kaleak eta itsaso-aren
egoera erabakiorrak izan ziren?
Baliteke baldintzatzea, baina guk ez diogu horri garrantzia
gehiegi ematen. Badakigu zertara goazen eta nola gabiltzan
lanean. Egiten ari garen lanarekin gustura gaude, eta he-mendik
aurrera hobetzen joan behar dugu. Beti hobetzen.
Asteburu hau eta gero, bi puntuko aldea duzue Hondarri-biarekin.
Oraindik lidertza zuena da.
Sinatuko genuke denboraldi hasieran garai honetan lider
izatea. Bi puntuko aldea daukagu, oraindik aurretik gaude.
Oraindik ez da mundua bukatu eta gu irabaztera goaz.
Larunbat honetan Pasai San Pedron duzue estropada. Lider
mantentzea da zuen helburua?
Dudarik gabe. Estropadaz estropada joaten gara, estropada-ro
garaipena dugula helburu. Borrokatzeko prest egongo
gara beti, bandera astintzeko gogoz.
Etxean jokatuko duzue igandeko estropada. Itsaso zabale-an
izan ordez, errioan. Zer nahiago?
Errioak bere xarma dauka. Jendea animatzen egongo da,
zubi gainean. Jendez lepo egongo da eta hori guretzat moti-bazio
iturri da.
Oriotarra izanik, Oriorekin Orion lehiatzea. Berezia izango
da, ezta?
Hori ezin da diruarekin ordaindu. Berezia da oso.
Orioren estropadetan herritar ia guztiek dute kamiseta ho-ria
soinean jantzita. Zuretzat, zer da Orioren elastikoa jar-tzea?
Txiki-txikia nintzenetik jarraitu dut arrauna, animatu dut
Orio. Betidanik. Orain jendea Orioko kamisetarekin ikusten
dut, Orio animatzen, eta ni kolore horiek defendatzen ego-ten
naiz uretan. Hori, ikaragarria da.dan sekula falta. Azke-nean
probatu nuen eta ametsa bete nuen.
Gogoratzen duzu noiz jantzi zenuen lehendabizikoz? Zure
lehen estropada?
Zortzi edo bederatzi urte nituenean hasi nintzen arraunean.
Urte asko pasa dira ordutik...
Arraunari lotuta hazi eta hezi da oriota-rra.
Txikia zela, elastiko horia jantzi eta
arraunlariak animatzera joaten zen.
Orain, bera da kolore horia defenda-tzen
duena
Elkarrizketa audioan:
@http://karkara.com/orio/
1405510612477
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 11

12.
elKaRRizKeta
“Azken asteburura
arte ez da garbi
egongo liga nork
irabaziko duen.”
Bat edo bi talde indartsu egon izan dira beti; baina aurten,
lau dira puntan daudenak Tartean da Orioko arraun taldea,
eta taldeko kide da Iñaki Errasti,
Azken estropada, Zarauzko ikurriña, ikusgarria izan zen.
Nola bizi zenuen momentu hura?
Estropada oso gogorra izan zen hasieratik. Gu ondo atera gi-nen
eta lehen ziabogan aurretik ginen baina estropada guz-tian
oso parean ibili ginen Kaiku, Hondarribia eta gu. Ni ba-borretik
nengoen eta ez nituen ikusten, baina inguruan
behin eta berriz entzuten nuen hori. Ez nekien lehen edo hi-rugarren
gindoazen, eta estropada amaitu ondoren ere ez
genekien hasieran.
Estropada oso gogorra izan zen, baina ikuslearentzako
oso polita. Gainera maila oso handiko lau talde daude ligan,
nik uste dut ez dela horrelakorik gertatu inoiz. Beti bat edo bi
indartsu egon izan dira eta aurten lau dira puntan daudenak.
Beste taldeek ia ez dute aukerarik banderaren bat eramate-ko,
aurreko astean adibidez bostgarren trainerua minutu eta
erdira geratu zen.
Aukera bikaina izan zen hondarribiarengana gerturatze-ko.
Nola ikusten duzu liga aurrerantzean?
Garbi dago hondarribia eta gure arteko lehia izango dela. Sei
estropada falta dira eta ezin dugu akatsik egin. Puntu bateko
abantaila bat ere egongo ez balitz bezala da eta gu indarrare-kin
gatoz. Azken bi astebukaerak onak izan dira eta animatu-ta
gaude. Momentu onean gaude eta animatuta, baina garbi
dago azken aste bukaerara arte ez dela erabakiko liga.
Hondarribia ere denboraldi bikaina egiten ari da, meri-tuak
egin dituztelako daude lehen postuan. Liga amaiera zai-la
izango da bai beraientzat eta baita geuretzat ere.
Beste bi taldeek Kontxako estropadan jarri dute begia
orain?
Kaiku eta Urdaibai kontxara begira jarriko dira hemendik
aurrera. Banderaren lehia hor dago baina ez dute liga irabaz-teko
aukerarik eta alde batera utzi dute hori, lasaitasun
gehiago dute aldaketak eta probak egiteko.
Geuk ez daukagu marjina, bi fronteak ditugu irekita eta
ezin dugu liga albo batera utzi. Guretzako, geratzen diren es-tropada
guztiak final bat bezala izango dira.
Denboraldia oso ongi hasi zenuten eta herrian asko entzun
da aurten ligaesaldia. Presiorik nabaritu al duzue zentzu
horretan?
Negu ona egin genuen eta denboraldia oso ongi hasi genuen.
Horrekfaborito izatea ekarri zuen, espektatiba asko sortu zi-ren.
Horrek presioa eragin dezake, bai. Baina geu ere gogo
handiz ari gara arraunean, hankak lurrean dauzkagu eta eta
estropadaz estropada goaz; presio horrek ez digu hainbeste
eragiten.
Zazpi urte daramatza Orio Arraun El-kartean
Iñaki Errasti usurbildarrak.
San Miguel ligaz eta Kontxako estropa-daz
aritu gara berarekin hizketan.
Elkarrizketa
osorik irakurtzeko:
@karkara.com/orio/140871
5561290
12 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

13.
publizitatea
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 13

14.
elKaRRizKeta
Oso gazte zela hasi zen arraunean Agirregomezkorta. 12 urte zitue
la hasi zen arraunean, Orion, eta bere ametsa egi bihurtu ahal izan
zuen: lehen traineruan arraun egitea. Urte kopuru hori, 12, egin zi-tuen
talde horretan. Gerora hainbat taldetan ibili da, baina Orioko
urteak ezin ditu ahanzturan utzi, bereziak izan baitziren oso. Orain
kamiseta horiak defendatzen ditu berriro ere, baina ez Oriokoak, La Jarrillerako-ak
baizik.
Denboraldi hasieran zuten helburua lortu ez duten arren, harro dago taldeare-kin,
ohorezko txandan egoteko itxaropena eduki eta horrenbeste kolpe hartu eta
gero batasunean jarraitzea lortu baitute. Oriotik zazpi lagun joaten dira eta ho-riek
ere batuta daudela gaineratu du, familia
txiki bat osatu dutela.
Portugaleten gustura egon arren, Orion be-zala
arrauna inon ez dela bizi azpimarratu du.
Orion kaletik edozein adineko eta sexuko jen-deak
“Orioko lehen trainerura iristean ez duzu pen-tsatu
ere egiten beste inora joatea”
arraunaz galdetzen baitu, zorionak edo animoak eman. Portugaleten arrau-na
ez dela nabarmentzen azaldu du. Familiak eta taldearen inguruan ibiltzen dire-nak
soilik bizi dute arrauna bertan; Orion, aldiz, ia guztiek bizi dute gertutik. Orio
berezia dela aitortu du.
Arrauna odolean darama Asier Puertasek. 20 urte egin ditu traine-ruan
hasi zenetik. Esan daiteke bere ikasgai handienak itsasoan
jaso dituela, olatu artean. Arraunaren habitat naturala itsasoa dela
dio berak; baina berea ere bada, hein handi batean.
Nahiago du itsasoan arraun egin errioan baino, estropada bereziagoa baita bere
aburuz. Haize-boladak, olatuak, mareak... baldintzatzen duten aldagai asko daude
ur sakonetan eta horrek are politagoa egiten du estropada, bai arraunlarientzat,
bai ikuslearentzat.
Olatu arteko paladak Hondarribia taldearekin ematen ditu orain Puertasek. Li-garako
lehia Ama Guadalupekoaren eta orio-tarren
artean dagoela uste du, nahiz eta Kai-ku
ez luken lehiatik alboratuko. Orio talde
sendoa dela iruditzen zaio, muntzo on eta in-dartsua
duela, arraunlari paregabeekin.
“Zoragarria izan zen Orioko estropadan arrauna-rekin
horrenbeste jende gozatzen ikustea”
Orion arrauna egitea ere esperientzia itzela iruditzen zaio, lagunak eta ezagu-nak
baititu bertan. Errioaren inguruan jende andana zegoen, animatzen, eta oso
momentu polita izan zen Puertseantzat. Bere herrian arraunarekin horrenbeste
jende gozatzen ikustea zoragarria dela gaineratu du arraunlariak.
14 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

15.
iRaKuRKeta
Manu Etxeberria Mikel Azkarate Migel Angel Lizarralde
Orioko tostak belaunaldiz belaunaldi
M. ETXEBERRIA. Traineruen
urrezko aroan gaudela esan dezakegu,
baina istorio hau duela berrogeita ha-mar
urte hasi zen, orduan hasi ziren
oraingo tostako arraunaren oinarriak
jartzen.
P.SARASUA. Bai, baina orduan ez zen
gertatuguk hau egin behar duguesate-agatik,
ez baikenekien ezer. 1964an Ur-
Kirolak taldearekin Espainiako txapel-ketara
joan nintzen, estropada bat zer
zen jakin gabe. Han aurkariei begira
egoten nintzen, ni hauek guztiak baino
hobea nauk, eta Orion asko dira ni bai-no
hobeak pentsatzen,esaten nion
neure buruari. Orduan kluba sortzea
erabaki genuen.
M.ETXEBERRIA.Traineruetan en-trenatzeko
modua asko aldatu da?
P. SARASUA. Ni Juanito Altxerrire-kin
joaten nintzen txapelketetara, eta
hizketan aritzen ginen. Zer falta dugu
Europa mailara iristeko?Ikusi genuen,
geu uretara sartu eta irteerara zuzene-an
joaten ginen bezala, besteak lehena-go
retaratu eta alde batetik bestera ari-tzen
zirela, estropada prestatzen. Le-hen
gure entrenamenduak oso
bestelakoak ziren.
M.A LIZARRALDE. Korta etorri ze-nean
aldaketa handia egon zen ordura
arteko entrenamenduarekiko. Presta-tzaile
fisikoa eta medikua etorri ziren.
Elikadura, proba fisikoak... beste pres-taketa
maila batekin hasi ginen, akaso
ez gaur egungoa bezalakoa, baina au-rrekoarekiko
desberdina.
“Korta etorri zenean
aldaketa handia egon
zen ”
M.A. Lizarralde
M. ETXEBERRIA. Jar gaitezen Kon-txari
begira...
M. AZKARATE. Bandera eramateko
maila emango dugula uste dut, errota-zioa
egiteko mailako arraunlariak dau-de
traineruan eta edozein konbinazio-rekin
talde konpetitibo bat atera daite-ke.
Horrek lagunduko digu azken
txanpa honetan, baina auskalo zer pa-satzen
den.
P. SARASUA. Nik Kontxari garrantzia
gehiago ematen diot tradizioz, baina li-gak
badu berea. Estropada horretan,
beste askotan bezala, tripulazio onaz
gain –hori badu Oriok–zortea ere be-harrezkoa
da. Nik berdintasuna eska-tuko
nuke, baina Donostian ezinezkoa
da hori. Bandera bakarrarentzako lau
traineru daude lehia bizian, eta laueta-ko
edozeinek irabaz lezake. Kontxan,
estropada batetik bestera astebete ego-teak
errekuperatzeko eta aldaketak
egiteko denbora ematen du.
M.A. LIZARRALDE Kaiku eta Urdai-bai
ez daude liga irabazteko lehiak eta
gehixeago jokatu dezakete Kontxan.
Oriok eta Hondarribiak beste egoera
bat dute. Gero, zorte txarrik ez izatea
espero dugu. Nire ustez sailkapeneko
lehen postuetako traineruek tanda be-rean
egon beharko lukete, baldintza
antzekoak izateko.
“Nik Kontxari garrantzia
gehiago ematen diot tra-dizioz”
P. Sarasua
“Errotazioa egiteko mai-lako
arraunlariak daude
traineruan”
M. Azkarate
Patxi Sarasua
Eztabaida osoa:
Paperekoa.
353 alea, 28 orria
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 15

16.
euSKotReN liGa
Euskotren Liga,
galdutako trena
Uztaileko bigarren asteburuan Euskotren Ligara sailkatzeko
helburua hondoratu zitzaien Orioko neskei.Burumakur
egon ordez, burua tente mantendu eta hobetuz joan dira,
arraunkera finduz eta emaitzak lortuz.
16 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

17.
euSKotReN liGa
teStua: olatz aRtola
aRGazKiaK: KaRKaRa eta joxemaRi olaSaGaSti
5urte bete ditu aurtengoan Emakumezkoen Trai-neru
Ligak. 2009a baino lehen banderak jokatzen
ziren emakumezkoen ontzien artean, esperien-tzia
horien arrakasta ikusita Liga sortzeko beha-rra
ikusi zen.
Oriok 2010ean atera zuen bere lehen trainerua, eta hiru
denboraldi eta gero lortu zuen Euskotren Ligan sartzea,
2013an. Laugarren postuarekin erdietsi zuen Liga.
Urperatutako ametsa
Denboraldi gazi-gozoa izan da oriotarrentzat. Uztailaren
12an Pedreñara eta 13an Donostiara Euskotren Ligan lehia-tzeko
txartelaren bila joan ziren. Helburua bete gabe etxera-tu
ziren, ordea. Donostiako portuko arranpla zeharkatzea
maldan gora egin zitzaien, triste zeuden.
Sailkapena usaindu zuten Pedreñan, baina urruntzen sen-titu
Donostian. Zazpi segundoko tartearekin bosgarren ge-ratu
ziren sailkapen orokorrean.Zumaiarekin batera lehia-tzeko
aukera ez zuten galtzen utzi San Juanek, Hibaikak eta
Samertolameuk; eta Batelerak ez diote Euskotren Ligako
bandera eramateko aukerari alde egiten utzi.
Kendutako arantza
Donostiako kaiko arranplara itzuli ziren iraileko lehen oste-gunea.
Kontxako sailkapen estropadak zeuden jokoan, eta
txartela eskuratzeko gogoz zortzi traineru: Santoña, Cabo,
Zarautz-Getaria, Samertolameu, Zumaia, Hibaika, San Juan
eta Orio.
Estropada bikain egin ostean, arina egin zitzaien arranpla-ko
igarobidea Orioko neskei, sailkatzea lortu baitzuten.
Ametsa bete eta urteetako arantza kendu zuten. Ondorengo
bi igandeetan arraunaz eta arraunean gozatzea izan zuten
helburu.Eta etxekolanak ongi beteta itzuli ziren Oriora.
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 17

18.
taldea
Paladaz palada
sendotzen joan den taldea
5urte igaro dira Orion emakumezkoen lehen trainerua sortu zenetik.
Txikitraineruaren tostek aldaketa ugari izan dituzte ordutik; baina az-ken
bi urtetan taldea finkatu, indartu eta sendotu egin da. Taldea batu-ta
dago uretan, baita uretatik kanpo ere. Batasun hori beren arraunke-ran
islatzen da, egunetik egunera hobetzen baitoaz.
Branka eta popa, guztiak norabide berean, helburu beraren bila. Nadeth Agi-rre
gidari, Claudio Etxeberria entrenatzaile eta Juan Antonio Erkizia laguntzai-le.
Paladaz palada eta pausoz pauso lortu dute taldea mantentzea eta aurkariei
lanak ematea.
18 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

19.
taldea
Claudio Etxeberria
Oriotarrek odolean daramate arraunarekiko maitasu-na,
baina Claudio Etxeberriari familiatik ere badatorkio
kirol honekiko erakarpena.2012 urtea geroztik Orioko
nesken entrenatzailea da.
Juan Antonio Erkizia
Entrenatzailearen alboan beti eta neskengandik hurbil.
Emakumezkoan traineruko familiako kide bat gehiago da
Erkizia. Aurtengoa izan da bere lehen urtea, lehenago Zu-maian
ibilitzen baitzen.
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 19

20.
elKaRRizKeta
Arantza kendu eta
maila onean aritu
euskotren ligan sartzea eta Kontxan sailkatzea
dira,liga hasterako, Orioko neska arraunlariek
dituzten helburuak. Iaz geratu zitzaien arantza
izan zen Kontxa. Aurten, arantza kentzeaz gain
maila onean aritzea zen euren xedea.
Bi helburu horiei begira egin du lan Orioko nesken talde-ak.
Entrenamendu ordu asko dituzte atzean, eta orain, es-tropadetako
ordu asko aurretik.
Erlojuaren tik-tak bakoitzean eta bihotzaren taupada ba-koitzean
arrauna dute presente. Mugak jartzen dizkieten
arren, aske sentitzen dira arraunean ari direnean. Arraunari
eskainitako denboraren erruz bizitzako hainbat alor desore-katu
arren, arraunak oreka ematen diete.
Paladaz palada egin dute euren tokia Orioko neska
arraunlariek. Taldea sendotuz joan da eta traineru indartsu
bat dute denboraldi berriari aurre egiteko.
Nabaria da elkarrekin igarotako denborak taldea bateratu
duela. Elkarrekiko errespetua nabari da, eta keinu lagun-koiak
noiznahi ikusi daitezke. Giro ona gailentzen da entre-namentuan.
Arraun talde bat izateaz gain lagun talde bat ere
bada. Itsasoan sartu eta jarritako helburuak betetzeko
arraunean egingo duen lagun taldea
Klaudio Etxeberria eta Itziar Olasagastirekin bildu gara,
entrenatzailearekin eta arraunlari oriotarrarekin. Dituzten
helburuez hitz egin digute, baita dituzten zailtasun eta ozto-poez
ere. Baina, guztiaren gainetik, duten gogoa eta ilusioa
da transmititu digutena.
Arraunean aritzeko gogoarekin eta
Euskotren ligara sailkatzeko helburua-rekin
hasi zuten denboraldia Orioko
neska arraunlariek; ilusioarekin, gogo-arekin
eta anbizioarekin.
Elkarrizketaren
bideoa ikusteko:
@ karkara.com/orio/
1404475456357
20 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

21.
Irteera puntuan,
prest, arraunlariak
Arratsaldeko 17:00ak inguruan bildu dira
Arraunetxean. Bat estropuak egiten zegoen,
itxuraz, lasai. Beste bat ixilik zegoen, mutu.
Beste bat azazkalak jan eta jan, nerbioetatik
jota. Guztiek gauza berdina zuten buruan,
ate joka duten estropada..
Buruan eta ahoan. Biharko estropada izan dute hizketagai.
Jokoan dute Euskotren ligarako txartela, eta hori eskuratzea
dute orain amets; batzuei loa kendu dien ametsa. Ametsa egi
bihurtzera joango dira bai bihar, eta baita etzi ere.
Gratxina Lertxundik aitortu du urduri daudela. Lehengo
asteko hirugarren puntuak ziurtasuna eman dien arren, eza-gutzen
ez dituzten bi aurkari izango dituztela, eta hori ner-bioso
egoteko arrazoia dela. Dena den, urduritasuna baina
handiagoa da arraunean egiteko duten gogoa.
Urtean zehar lana gogor egin dutela aitortu du, baina, ba-tez
ere, ilusioz egin dutela azpimarratu du. Taldeak ere sen-dotasuna
hartu duela gaineratu du eta hori arraunean egite-an
nabari dela.
Arraunerako elkartzen den taldea izatez gain, lagun taldea
ere bada Orioko Arraun Elkarteko neskena. Elkarrekin kon-fiantza
handia dutela azaldu du Lertxundik, taldean oso giro
ona dutela. Hori, aldeko daukatela gaineratu du, hori dela
berek duten ezaugarri bereizgarriena-edo. Estropadetan eta
entrenamentuetan elkar laguntzen ahalegintzen direla kon-tatu
du, eta baten bat bere onenean ez dagoenean indarrak
batu eta animatzen ahalegintzen direla azaldu du.
Asteburu hau erabakigarria da Orioko
neska arraunlarientzat, Euskotren li-gara
sartzeko txartela baitute jokoan.
Asteburuko estropaden garrantzia
medio urduri daude arraunlariak.
Elkarrizketaren
bideoa ikusteko:
@karkara.com/orio/
1405085219103
elKaRRizKeta
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 21

22.
elKaRRizKeta
"Golpe gogorra
izan zen,
baina aurrera
egin behar dugu"
Kontxako badian burumakur eta malkoak begietan zeuden
Orioko neska arraunlariak. Trainerua heldu, arraunak es-kuetan
hartu, milaka sentimendu buruan bueltaka zituztela
agurtu zuten Euskotren Liga. Astebeteren buruan indarrak
batu, burua tente altxa eta lanean jarraitzeko gogoz daude;
hori aitortu dute Nadeth Agirrek eta Leire Arriolak
Helburu bat hondoratu zitzaizuen pasa den asteburuan?
Nadeth Agirre: Gu itxaropentsu geuden. Galizitik bi talde ze-tozen,
eta ezagutzen ez genituenez, beldurra ere ematen zi-gun.
Larunbaten bi segunduko aldea atera ziguten, eta hor
genitiuela ikusi genuen, gertu. Igandean aurrea hartu gene-zakela
ikusi genuen, eta asmo horrekin uretaratu ginen.
Itsasoa bare zegoen, eta estropada ona egin arren, ezin izan
genituen mendean hartu.
Leire Arriola: Kanpoan ez ginen geratu segundu askoren al-dearengatik,
tartea txikia zen.
Estropadan lan ona eginda geratu zineten kanpoan; eta
amaitzean, arraun talde bat izateaz gain lagun talde bat za-retela
adierazi zenuten.
Arriola: Nahiz eta gure artean lehiakortasuna egon, denak
traineruan egon nahi dugulako, elkarri animatzeko ere asko
elkartzen gara. Momentu txar hauetan, are gehiago. Ezin
izan dugu Euskotrenen sartu baina orain gogo gehiokin hasi
behar dugu elkarrekin lanean, batak besteari laguntzen eta
aurretik ditugun estropadei zukua ateratzen.
Agirre: Urtetik urtera arraunlari gehiago gara taldean jarrai-tzen
dugunak, eta horrek eragina dauka. Taldekideok harre-man
gehiago daukagu eta taldea osatuagoa dago.
Estropadan zehar, ordea, indartsu ikusten zitzaizuen.
Agirre: Ondo joan ginen, estropada ona egin genuen. Orain
positiboki pentsatzea besterik ez zaigu geratzen.
Denborak aitortzen du urtean egindako lana, lehengo urte-tik
hona asko hobetu duzue.
Arriola: Neguan egun bat izaten genuen jai, gainontzean,
egunero entrenatzen genuen. Korrika, ergometroan, foso-an...
Agirre: Ureta joateko trainerua osatzen ez genuenez, fosoan
asko ikasi dugu. Batzuk kanpoan ikasten dutenez eta beste
batzuk lanean daudenez, kosta egiten zaigu elkartzea.
Urte guzti hauetako lanaren ondoren, herrian ere zuen lana
baloratzen dela sentitzen duzue?
Agirre: Hasi ginanetik hona bai aldatu da herritarren jarrera;
hasieran ez-ohikoa zenez, desberdina, ez ziguten apenas ja-ramonik
egiten. Denborarekin gero eta babes gehiago ema-ten
digute, baina oraindik asko dago egiteke alor honetan.
Mutilei baliabide guztiak ematen zaizkie; neskek, ordea, ba-liabideak
lortzearren borrokatu egin behar dugu. Uste dugu
nesken kirolari gehiago eman behar zaiola, apostu handia-goa
egin behar dela.
Arriola: Guzti honek baldintzatu egiten ditu emaitzak.
Nadeth Agirre Orioko arraun taldeko
patroia da, traineruaren gidaritza ema-ten
duena. Agirreren aginduak bete-tzen
ditu Leire Arriolak, arraunean
aritzen baita bera
Elkarrizketa
osorik irakurtzeko:
@ karkara.com/orio
/1405578697459
22 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

23.
elKaRRizKeta
"Taldekide izateaz
gain, pisukideak
eta lagunak
ere bagara"
Emakumezkoen Traineru Ligan aritzeko trenak alde egin
zien oriotarrei. Burua altxa eta arraunkera fintzea izan dute
ordutik helburu. Lehia ez dute erabat alboratu, Gipuzkoako
Ligan aritu baitira. Eskuratutako emaitzek izandako hobe-kuntza
islatzen dute.
Gipuzkako liga amaituta, nola ikusi duzue zuen burua?
Lukene Lizaso:Denboraldi hasieran gure helburua edo
nahia Euskotren ligara sartzea zen. Ez genuen lortu, baina
geroztik egin dugun hobekuntza oso handia izan da. Hasie-ran
kosta egin zitzaigun han ez ginela asimilatzea, baina den-bora
aurrera joan den bezala geuk geroz konturatu ginen ho-betzeko
aukera handiak genituela. Eta aukera hori aprobe-txatzen
ari gara. Denboraldi honetako saria Kontxan sartzea
izango zen.
Ondiz Lekubarri: Liga amaieran hobekuntza handia egin
dugu eta motibatuta eta konfiantzarekin gaude Kontxarako.
Nola ikusten duzue Kontxa, sailkatzeko moduan zaudete?
Lizaso: Guk gurea egin behar dugu, hemen ez da ezer opari-tzen.
Aukerak baditugura uste dut. Askotan uste da Eusko-tren
ligan daudenak egongo direla Kontxan, baina gu ez gau-de
urruti.
Lekubarri: Hainbat estropadatan beraiekin jokatu dugu eta
batzuei aurrea hartu diegu. Hor gaude. Lukenek esan duen
bezala, denboraldia beherakada batekin hasi genuen, baina
hortik aurrera behetik gora joan gara.
Urduri gaude, baina aukerak ditugulako gaude horrela.
Kontxan sailkatzeko aukerarik ez bagenu ikusiko etsita
egongo ginake.
Orduan, Gipuzkoako Traineru Ligak hobetzeko balio izan
dizue.
Lizaso: Bai, ligarik ez balego guk ez genuen konpetiziorik
izango Kontxako estropadara arte. Honek Gipuzkoako trai-neruoi
udan zehar jarraitzeko aukera ematen digu. Bestela,
neguan egindako lan guztiarekin, Euskotren ligarako ez ba-gara
sailkatzen zer egin behar dugu?
Lekubarri: Sartzen ez garenontzat lehiakortasuna manten-tzeko
eta hobetzeko aukera da. Estropada bakoitza mundu
bat da eta beti zerbait ikasten da.
Taldekoak izateaz gain, elkarrekin bizi zarete.
Lizaso: Behar bat betetzeko irtenbidea izan zen: Ondiz kan-potik
zetorren arraunera eta nik gela huts bat nuen etxean.
Klubarekin hitz eginda, hemen geratzeko aukera suertatu
zen. Orain taldekideez gain, pisukideak ere bagara; harre-man
ona dugu.
Lekubarri: Bizitzeko beste modu bat da. Hemen bakoitzak
bere koadrila du eta Lukenerekin etxean egonda errazago
ezagutzen dut jendea bakarrik bizita baino.
Lizaso: Honela, laguntasuna sortzen da taldean.
Lukene oriotarra da eta bigarren urtea
du emakumezkoen traineruan arrau-nean.
Ondiz santurtziarrak urte mor-doa
darama aulki mugikorrean eta
finkoan. Taldean elkarrekin aritzeaz
gain elkarrekin bizi dira.
Elkarrizketa
osorik irakurtzeko:
@ karkara.com/orio/
1409303122399
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 23

24.
publizitatea
24 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

25.
Historiako Alironik jendetsuena izan zen 1946an. Domingo Mitxelena arraunlarien patroia argazkiaren erdian . IÑAKI ITUrAIn
Bizirik dirauen
ohitura zaharra
1946an egin zen Orioko historiako errezibimendurik
jendetsuena, 2001ekoa historiako tragikoena eta 2014ko
abuztuaren 30ean orain arte ospatu den azkena. Indar eta
historia handiko usadioa da Alironarena.
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 25

26.
2014ko abuztuaren 31ean Portugaleteko banderaren errezibimendua. JoxeMArI olASAGASTI
teStua: iñaKi ituRaiN
aRGazKiaK: joxemaRi olaSaGaSti eta iñaKi ituRaiN
Alirona antzerkia da, festa-giroko herri-an-tzerki
bat; herriko arraunlariek estropada
irabazi dutenean egiten dena, hori koloreko
estropalariak herriratzen direnean. Antzokia
herriko plaza izan ohi da; agertokia, udale-txea;
aktore nagusiak arraunlariak, eta figurante edo estrak
herritarrak, herriko jendea.
Alironeko antzerki-lanaren atrezoa xumea da. Osagai na-gusia
bandera da, kirol-lehian eskuratutako bandera. Euskal
kirol gehienetan txapela da irabazlearen ezaugarria, txapel-dunaren
saria –irabazle gudan, txapela buruan–. Baina
arraunean ez, tostako arraunean, bandera da irabazleak es-kuratzen
duen saria. Banderarik gabe ez dago alironik. Hura-xe
da estropadan, garaipenaren ikurra, huraxe lehiakide guz-tien
helburua eta huraxe ahaleginaren saria. Alironean, begi-rada
guztien erdigunea.
Beste osagai nagusietako bat, Orion, kolore horia da, jende-aren
arropetan eta balkoietako zapietan. Kolore horiak ema-ten
dio bateratasuna ospakizunari, antzezpenari. Beste bat
itxaferoak dira: zzzzz… pum!Estropada bukatu orduko,
Oriok irabazi badu, gure zeruan lehertzen diren itxaferoak,
herriari garaipenaren berri emateko, eta gero arraunlariei
ongi etorria egiteko balio dutenak.
Eta, jakina, nola ez, musika da ezinbesteko beste osagai
bat, kantua. Antzerki-laneko kantu nagusia alirona da, festa-ri
izena eman diona. Garai batean, herriko musika-bandak
jotzen zuen; gaur egun, txarangak. Bertso-sortak ere asko-tan
jartzen ziren alironeko ospakizunetan kantatzeko: es-tropada-
bertsoak.
Orioko pastoral komedia alaia
Alironeko herri-antzerkiaren ekintza xumea da, ia beti
berdina: jendea arraunlarien zain egoten da. Haiek etorrita-koan
abiatzen da herri-antzerkia, entzuten da kantua herri-tarren
ahotik: Aliron, aliron, bandera da Orion, ez dago orio-
aliRoN
26 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

27.
aliRoN
“Alironeko herri-antzerkiaren
ekintza xumea da, ia beti ber-dina:
jendea arraunlarien zain
egoten da.”
“1941ean finkatu ziren arraun
taldeen koloreak, ordura arte
zozketatu egiten ziren.”
tarrik kantu hau ez dakinik, ez dago inon herririk bandera
gehio dunik, aliron, aliron, bandera da Orion. Arraunlariak
udaletxera igo eta balkoitik herriaren aurrean agertzen dira;
bandera eskutik eskura, txandaka, astindu egiten dute herri-tarren
buruen gainean.
Kresal usaineko Orioko pastorala komedia alaia izan ohi da
ia beti eta, antzerki lan onek bezala, parte hartzaileengan
sentimendu positiboak sortzen ditu: zirrara, poza, enpatia,
atxikimendua, esker ona… Antzezpenak herria batzeko eta
indartzeko balio izan ohi du. Kirolarien lan onarentzako sa-ria
da alirona, lanean jarraitzeko indarra ematen die. Indar-tuta
ateratzen dira herri-antzerkitik.
Baina antzoki guztietan bezala, Orioko plazakoan ere izan
da tragedia kutsuko alironik; historiako tragikoena
2001ekoa izan zen, sekulako alironik handiena eta komedia-rik
alaiena izan behar zuena tragediarik tristeena bihurtu
zen 2001eko irailaren 9an, 1901eko banderaren mendeurre-nean.
Egun hartan, estropadako azken minutuan ia irabazita
zegoen bandera galdu zuten. Kortak eraman zuen Castrore-kin.
Minutu hartan aldatu zen arratsaldean izango zen an-tzerkia
komediatik tragediara. Egun hartan arraunlariek eta
herritarrek negar egin zuten alironean, barru-barrutik.
Kantua, alirona, gaur egun batzuek euskaraz kantatzen
dutena, sortu erdaraz sortu zen, gerra aurreko garaian. Hi-tzak
Marin jaunak asmatu zituen, musika-bandaren zuzen-dari
zenak: Alirón, alirón, oriotarra campeón, en Orio se ha
puesto de moda el cantar el alirón, no hay ningún oriotarra
que no sepa esta canción, alirón, alirón, oriotarra campeón”.
XXI. mendearen hasieran Iñaki Iturainek euskarazko ber-tsioa
sortu zuen.
Aliron hitzaren jatorria
Aliron hitza Bilboko Athletic hasi zen erabiltzen bere kan-tuan.
Dirudienez, all ironingelesezko hitzetatik dator, Biz-kaiko
meatzetan burdin mea topatutakoan botatako oihutik.
1941ean finkatu ziren arraun taldeen koloreak, ordura arte
zozketatu egiten ziren. Herria kolore horiz apaintzen bat na-barmendu
bada hori Gregori Akaña da. Eta aspaldiko azken
urtetotan alirona jotzen ibili dena peronatarren txaranga da.
Herriko zaharrenek gogoan duten alironik handiena
1946koa da: Lenbizi Orio ta, bigarren Pedreña, hirugarren
Sestao, laugarren Coruña, bat, bi, hiru, lau (bis), bost, sei, zazpi
(bis), arraunean irabazi, irabazi, bandera.Gerora, erdaraz
ere erabili da kantua: Orio es tan pequeño, que no se ve en el
mapa, pero jugando al remo a todos se le escapa, bat, bi, hiru,
lau (bis), bost, sei, zazpi (bis), arraunean irabazi, irabazi, ba-dera.”
1970eko hamarkadan, The Beatlesen eraginez, hau ere
kantatzen zen: submarino amarillo es, yelow submarinetik
abiatuta.
Azken urteotan alirona beste kirol batzuetara ere zabaldu
da: judoko Oihana Blanco, futbolariak… baina handienak
Oriok Kontxako bandera irabazi ohi duenean izaten dira.
Urte horietan, negu partean, banderak bedeinkatzeko eguna
ere izaten da, alironaren nolabaiteko jarraipena. Horrelako
azken alirona, azken herri-antzerki handia 2007an izan zen.
Hurrengoa noiz?
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 27

28.
KoNtxa
Arraunaren olinpiada,
urteko estropadarik
berezi eta jendetsuena
Arraunaren historian dagoen estropadarik bereziena da
Kontxakoa. Aurtengoa bereziki espeziala izan da oriotarren-tzat,
historikoa izan baita neskek lortutakoa. Orioko bi trai-neru
aritu dira banderaren lehian historian lehenengoz.
28 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

29.
teStua: olatz aRtola
aRGazKiaK: KaRKaRa
1879. Bizkaiko Golkoko estropadarik zaharrena egin
zen urtea, Kontxako bandera lehen aldiz astindu zena,
Euskaldun askorentzat ogibide zen arrantzatik erato-rritako
kirolak Donostiako Kontxa badian bilatu zuen
habia.
Donostiako udako jaien ekitaldien zerrendan bat gehiago
zen, baina urte horretako arrakasta medio, urteroko egita-rauko
ekitaldi fidel bihurtu zen. Denboraren poderioz egute-gietan
gorriz margotzen diren asteburuak dira iraileko biak;
sona handia hartu du, arraunaren Olinpiada bilakatzeraino.
118 edizio eta 31 bandera
Ia hamarkada guztietan utzi du marka Oriok. Lehenengoa
1901ean izan zen, Lersundi traineruaren gidaritza Manuel
Olaizolak zuenean. Azkena, 2007an, Irakoitz Etxeberria San
Nikolas ontziaren patroi zela. Mirotza traineruaren eskifaia
batu eta sendoak aurtengoan ez du trapua astintzerik izan. .
Pauso bat parekidetasunerantz
129 urte igaro behar izan ziren emakumezkoen presentzia
izateko Donostiako uretan. 2008 egin zen emakumezkoen
lehenengo Kontxako Bandera. 2.778 metrotan bandera bat
jokoan eta lau talde eskuratzeko lehian.
Txiki traineruak lau denboraldi egin ditu uretan. Nadeth
Agirrek darama ontziaren gidaritza, eta 2010 urtea geroztik
Kontxan sailkatzeko arantza zuten sartuta neska oriotarrek,
eta aurtengoan kendu ahal izan dute. Lortu dute!
Hori koloreko odola
Arraunzale jaiotzen dira oriotarrak, eta horiz jantzita joa-ten
dira Kontxako banderaren konkistan laguntzera.Urgu-len
magalean biltzen dira zaletuak, talde bakoitzaren kolorez
betetzen da arranpla.
KoNtxa
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 29

30.
KoNtxa
Helburu berberarekin uretaratu ziren bi ontziak, bai mutilena baita neskena ere. Mutilek txartela ia
baietsia zuten, ziurtatuta. Neskek orain artean lortu gabekoa eskuratu nahi zuten, ametsa egi bihurtu.
Biak sailkatu ziren, biek lortu zuten xedea.Historikoa izan zen Orioko neskek lortu zutena, lehen aldiz
Kontxako Estropadarako sailkatzea. Egindako lanak eman zituen fruituak; eta lanean jarraituko dute,
ereindakoak uzta ematen baitu.
aRGazKi
GaleRia
30 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

31.
KoNtxa
Arraunlarien
testigantzak:
@karkara.com/orio/1409923493
5021405085219103
Sailkapen
estropadaren kronika:
@karkara.com/orio/1409908634
509
Sailkapen
estropadaren biharamuna:
@karkara.com/orio/1409923962
4481405085219103
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 31

32.
KoNtxa
Arraunzale eta ez hain zale, guztiak biltzen dira festa giroan Kontxako badian. Arraunlarientzat ere zita
berezia izaten da Arraunaren Olinpiadena. Atzokoa bi igandeetako lehena izan zen; eta irabazleak egon
arren, banderek oraindik ez dute jaberik.Neskek lehendabizikoz esperientzia bizitzeko aukera izan zu-ten.
Mutilei, ordea, jazotzea nahi ez zutena gertatu zitzaien, banderaren lehiatik urruntzea.Pasa den
igandeakoa atzean utzi eta igande honetan jarri dute fokua Orioko arraunlariek.
aRGazKi
GaleRia
32 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

33.
KoNtxa
Arraunlarien
testigantzak:
@karkara.com/orio/1409923493
5021405085219103
Igandeko
estropadaren kronika:
@karkara.com/orio/1409908634
509
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 33

34.
KoNtxa
Banderarik gabeko garaipena izan da neskena. Urte luzez amestutakoa lortu dute, Kontxako Estropa-dan
arraun egitea. Bandera zuri eta urdinaren aldeko lehian sartu dira eta tajuz bete dute beren lana. .
Arranplan umoreko ez zeudenak gizonezkoak ziren. Lehen igandean banderaren lehiatik kanpo gera-tu
ziren, urrun zuten trapua. Atzokoan txanda irabaztea joan ziren baina helburua hondoratu zitzaien.
Ez bandera, ez txanda.
aRGazKi
GaleRia
34 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

35.
KoNtxa
Arraunlarien
testigantzak:
@karkara.com/orio/1409923493
5021405085219103
Igandeko
estropadaren kronika:
@karkara.com/orio/
1410782020823
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 35

36.
elKaRRizKeta
“Arraunketa ondo
egin genuen
baina distira
falta zitzaigun”
Anartz Larrea
orioko arraunlaria
olatz aRtola
Golpe gogorra jaso ostean burua altsa eta Donostiako uretan
arraun egiteko gogoz dago errenteriarra. Kontxako Estropa-da
berezia da arraunlariarentzat eta banderaren lehiatik
kanpo geratzea tristea den arren, pasa den igandekoak ahaz-tu
eta igande honetan txanda irabaztera atera behar direla ai-tortu
du.
Kontxako bigarren igandea ate joka daukazuen honetan,
egin dezagun atzera begirakoa. Zer gertatu zen pasaden
igandean?
Ez genuen estropada txarra egin; ez onena, baina ezta txa-rrena
ere. Bi minututan Hondarribiak aldea atera zigun, eta
tarte hori handituz joan zen estropadan zehar.
Lehen txandakoen denborak ez genekizkien, eta lehenda-bizikoarekin
–Urdaibai– 19 segundoko tartea genuela jakin
genuen arranplara iristean. Golpe handia izan zen.
19 segundo tarte handia da...
Banderaren lehiatik kanpo geratu ginen eta hori zen lehe-nengo
igandean pasatzen utzi nahi ez genuena, lehian ego-tea.
Pena handia hartu nuen.
Igande honetan ezinezkoa izango zaigu bandera eskura-tzea,
horretarako baldintzak ere muturrekoak izan beharko
lirateke, lau metroko olatuak esaterako. Itsaso barea dago
emanda, orduan, gure helburuak aldatu behar izan ditugu,
ezin dugu bandera eskuratu.
Zuen helburua hasiera batea ez zen, orain?
Txanda irabaztera joan gara, gai ikusten gara horretarako, ea
lortzen dugun. Behin gure tanda irabazita sailkapen oroko-rrean
posturen bat aurreratzea ez legoke gaizki. Horren bila
joango gara, hori bai, zer gertatuko den... nork daki. Kontxan
edozer gertatu daiteke.
Taldean nola daramazue hori, golpe gogorra izan da?
Oso. Estropadaren biharamunean hitz egin genuen gertatu-takoaz.
Ez genuela estropada txarra egin pentsatzen genuen
guztiok, baina atera diguten aldea handia da oso. Igandera
begira jarri ginen, hobetu beharreko gauzetan jarri genuen
fokua. Arraunketa ondo egin genuen baina distira falta zi-tzaigun.
Horretan jardun gara lanean aste honetan, txipa
hori lortzen.
Arantza sartuta geratu zaizue al zaizue?
Bai... Ligan ikusten denaren arabera, lehen lau postuarenga-tik
lehian gaudenaren eta ondorengoen arteko desberdinta-suna
handia da. Lehen lauen artean, aldiz, oso parekatuta
ibili gara. Hori kontuan izanda, laugarrenak geratu ginela
ikustea pena bat da.
Ligan zuen eta Hondarribiaren artean al dago lehia?
ontuan hartuta Urdaibai ez dela egongo eta Hondarribiari
bost postuko aldea atera beharko dizkiogula... liga ere ia ezi-nezkoa
daukagu.
errenteriarra da Anartz larrea –errenteria,
1978– eta San Juanen ontzian urte mordoa
eman estropa-daz
zituen arren, orion ere motxila bete du
36 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

37.
elKaRRizKeta
“Nire bizitzako
egunik
zoriontsuena
izan zen"”
olatz aRtola eta miRiam GaRcia
Baloi asko saskiratutakoa da Maria Gutierrez. Lehorrekoa
izanagatik beti izan du begi bat ur zabalean; azkenik, itsasoa
saskibaloi kantxarengatik ordezkatu zuen pasa den denbo-raldian.
Bi urte daramatza arraunean eta sekula imajinatuko
ez lukeena lortu du jada: Kontxan arraun egitea.
Gueñestarra zara, lehorrekoa. Nolatan hurbildu zinen kos-taldeko
kirol batetara, arraunera?
Lehorrekoa izanagatik familian askotan joan gara arrauna
ikustera, nire ama Castrokoa baita. Kirolari lotuta betidanik
egon naiz; zortzi urte nituela saskibaloiean hasi nintzen eta
21 urte eman nituen horretan, arraunean aritzeko gogoa piz-tu
zitzaidan arte.
Zerk bultzatu zintuen arrauna probatzera?
Itsasoa betidanik gustatu izan zait, betidanik ibili izan naiz
uretan atzera eta aurrera. Duela bederatzi urte etorri nin-tzen
Donostiara, eta ordutik are lotura handiagoa daukat,
beti itsasotik gertu ibiltzen naiz. Akaso horrek bultzatu nin-duen.
Dena den, nire gorpuzkerara gehien egokitzen den ki-rola
dela uste dut.
Aurtengo urtean bi helburu zenituzten. Bata Euskotren li-gan
sartzea zen...
Bi aste gogor pasa genituen, golpe gogorra izan baitzen. Ge-rora
gure helburua hobetzea zen, begirada Kontxan jarri
gabe. Entrenamendu bakoitzean ikusten genuen hobetzen
Maria Gutierrez
orioko arraunlaria
Gueñesetik Donostiara lan kontuengatik eta
Donostiatik oriora arraunarengatik. Gutierrez
–Gueñes, 1981– itsasoari lotua egon da haurra
zenetik, eta orain arraunak harrapatu du. .
ari ginela eta, azkenean, Kontxara sailkatzeko aukerak geni-tuela
ikusi genuen. Bide horretan, pixkanaka-pixkanaka go-raka
joan gara. Gure buruarengan konfiantza izatea izan da
aldagairik nagusiena bide horretan.
Norbere burua hotz eta indartsu mantentzeak norberak
eragina izango du, baina baita taldeko giroak ere, ezta?
Denbora asko igarotzen dugu elkarrekin; beraiekin denbora
gehiago pasatzen dut familiarekin eta lankideekin baino.
Harreman ona daukagu, ondo ezagutzen dugu elkar. Denok
batera bagoaz burua altxa eta gauzak ondo egiteko gai gara.
Batasun horrek indartu egiten gaitu.
Iritsi zen Kontxako eguna. Pentsatzen dut nerbioak dan-tzan
izango zenituztela. Hori guztia kudeatzea ez da erraza
izango, ala?
Urduri geuden, baina aldi berean, bagenekien gure gaitasu-nak
zeintzuk ziren, eta hori uretan nabaritu egin zen. Beste
talde batzuk baina presio gutxiago genuen, besteak goran
ibilitakoak baitziren. Ostegun horretako sentsazio berberak
ditut igande honetarako;pittin bat nerbiosa nago, baina, aldi
berean, ziur gure ahalmenez.
Uretaratu eta helburua lortu. Historikoa izan zen.
Kirolari dagokionean nire bizitzako egunik zoriontsuena
izan zen. Jendearen babesa sentitu nuen eta hor ohartzen
zara esfortzu guztiak balio izan duela, fruituak eman dituela.
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 37

38.
KoNtxa iRuditaN
Izan arraunlari, izan arraunzale; guztiontzat da berezia Kontxako estropada. Kaiko arranplako giro uretan dauden bandera horidun baporeak... Urrun bezain gertu sentitzen dute zaleek. Guztientzat bereziak izaten dira herrian eta arraunzaleak estropada honetan bereziki animatzen dute etxeko irudiekin. Han izan bazina, ziur ikus-entzunezko honetan zaudela.
38 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

39.
KoNtxa iRuditaN
giro beroa, akuarium inguruko marea horia, mendiko maldan oreka mantendu ezinik dabiltzanak,
Guztientzat da berezia Kontxa; osteguneko sailkapen estropadatik hasi eta bigarren igandera bitarte. Egun
etxeko taldea. Berezitasun hori nabarmentzen duen ikus-entzunezko bat osatu dugu bertaratu ziren za-leen
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 39

40.
txioKa
40 KaRKaRa 2014Ko IrAIlAren 30A

41.
txioKa
2014Ko IrAIlAren 30A KaRKaRa 41