3. Στα μονοπάτια της εφηβείας
Τι είναι εφηβεία;
Η εφηβεία είναι μια αναπτυξιακή περίοδος του ατόμου και
χαρακτηρίζεται σαν μια μεταβατική περίοδος κατά την οποία το
άτομο περνάει απο τον κόσμο του παιδιού, που τον χαρακτηρίζει η
ανεμελιά και η εξάρτηση, στον κόσμο του ενήλικα, που τον
χαρακτηρίζει η υπευθυνότητα και η αυτοδιαχείριση. Αυτό το
πέρασμα από την ηλικιακή περίοδο στην άλλη γίνεται σταδιακά και
σε μεγάλο χρονικό διάστημα, επτά έως οκτώ χρόνων περίπου, κατά
το οποίο ο έφηβος παρουσιάζει ορισμένα χαρακτηριστικά απο τα
οποία άλλα θυμίζουν την παιδική ηλικία και άλλα την ώριμη. Η
εφηβεία, αν και μεταβατική περίοδος, φαίνεται ότι με όλα τα
χαρακτηριστικά της γνωρίσματα είναι περίοδος ξεχωριστή και
καθοριστική για την τελική και ολοκληρωμένη ανάπτυξη και
διαμόρφωση του ατόμου.
Περιλαμβάνει τις αλλαγές που συμβαίνουν και στους τέσσερις τομείς
ανάπτυξης:
το βιοσωματικό
το γνωστικό
το συναισθηματικό και,
τον κοινωνικό
Βιοσωματική ανάπτυξη
4. Κατά την εφηβική ηλικία καταγράφονται πολλές βιοσωματικές
αλλαγές που συνίστανται στις εξής:
- Το αυξητικό τίναγμα
δηλαδή επιτάχυνση της ταχύτητας της ανάπτυξης σε ύψος, που είναι
ένα απο τα χαρακτηριστικότερα και εμφανέστερα στοιχεία της
εφηβικής ηλικίας, το οποίο και διαφοροποιείται όσον αφορά στα
δύο φύλα.
- Τις μεταβολές στις αναλογίες του σώματος
αυτές συνίστανται κυρίως σε μια ραγδαία ανάπτυξη του μήκους των
μακρών οστών τόσο των χεριών όσο και των ποδιών, με
αποτέλεσμα την κινητική αδεξιότητα των εφήβων, η οποία είναι
εμφανείς στα πρώτα χρόνια της εφηβείας.
- Τις μεταβολές στις αναλογίες του προσώπου
είναι αλλαγές που εστιάζονται κυρίως στη μύτη, στο στόμα, στα
χείλη και στο σαγόνι. Γενικότερα καταγράφεται επιμήκυνση του
προσώπου, αλλαγή της επιδερμίδας, εμφάνιση της ακμής και μια
εμφανής αλλαγή της εικόνας του προσώπου.
- Τις αλλαγές στο γενετικό σύστημα και τις λειτουργίες
αναπαραγωγής
αλλαγές που προκαλούν ανησυχία στους εφήβους και χρειάζεται
ενημέρωση αλλά και κατανόηση των εφήβων όταν δηλώνουν
ανησυχία, αλλά και γενικότερα αντίδραση.
Συναισθηματική ανάπτυξη
5. Η εφηβική ηλικία είναι αυτή της κατ' εξοχήν ανάπτυξης ποικίλων
συναισθημάτων. Κυρίως τα συναισθήματα του εφήβου
χαρακτηρίζονται από:
- Μεγάλη ένταση η οποία είναι αποτέλεσμα της μεγάλης ευαισθησίας
που τον χαρακτηρίζει και που διαρκώς αυξάνεται από το γεγονός ότι
ο έφηβος δυσκολεύεται να εκδηλώνει τα συναισθήματα του
φοβούμενος την κριτική και την αντιμετώπιση του από το
περιβάλλον
- Μεγάλη αστάθεια η οποία οφείλεται και σε φυσικά αίτια (νευρικό,
ενδοκρινολογικό σύστημα), αλλά και σε άλλα αίτια όπως είναι οι
επιτυχίες και αποτυχίες του οι οποίες τον κάνουν να περνά από
καταστάσεις χαράς και ικανοποίησης σε καταστάσεις απογοήτευσης
και θλίψης.
- Την γέννηση ερωτικών συναισθημάτων τα οποία απευθύνονται
στο άλλο φύλο, γεγονός που δημιουργεί μεγάλη αναστάτωση.
Κοινωνική ανάπτυξη
Κατά την εφηβική περίοδο, ο έφηβος επιτυγχάνει μία μεγάλη ανάπτυξη
στον κοινωνικό τομέα στον οποίο βασικό ρόλο διαδραματίζουν κυρίως
6. οι συνομήλικοι και οι ομάδες τους επιδρώντας σημαντικά στον έφηβο
και καθορίζοντας σε μεγάλο βαθμό τις μετέπειτα κοινωνικές του
συμπεριφορές. Έτσι, οι σχέσεις του εφήβου με τους συνομήλικους και
τις ομάδες τους εξελίσσονται κατά την εφηβεία ως εξής:
- Αρχή της εφηβείας: οι ομάδες είναι συνήθως ομόφυλες και δυαδικές
με την φιλία να επικεντρώνεται περισσότερο σε κοινές δραστηριότητες.
- Μέσον της εφηβείας: οι ομάδες γίνονται περισσότερο ετερόφυλες και
οι μεταξύ συνομήλικων σχέσεις θεμελιώνονται στην αμοιβαία
εμπιστοσύνη, και χαρακτηρίζεται από το μοίρασμα και την
εγκαρδιότητα, με τον παράγοντα της ασφάλειας να διαδραματίζει
σημαντικό ρόλο. Ο έφηβος βρίσκει στον φίλο ένα άλλο Εγώ, ένα άτομο,
που το έχει ανάγκη και το οποίο να νιώθει και να βιώνει τα ίδια
πράγματα με αυτόν.
- Τέλος της εφηβείας: οι φιλικές σχέσεις χαρακτηρίζονται από λιγότερο
πάθος και ένταση και δίνεται έμφαση στις διαφορές οι οποίες
εμπλουτίζουν την σχέση. Μεταξύ των συνομηλίκων, κατά την εφηβεία,
φαίνεται να υπάρχει περισσότερη αλληλεγγύη και λιγότερος
ανταγωνισμός, με μια έκδηλη γενναιοδωρία και "βοηθητικότητα" προς
τους συνομηλίκους τους.
Αναπτυξιακοί στόχοι της εφηβείας
-Να γίνει ανεξάρτητο το άτομο
-Να αποκτήσει τη ταυτότητα του ρόλου του φύλου
-Να επεκτείνει την κοινωνικότητά του με σχέσεις και συναναστροφές
έξω από την οικογένεια
Αντιδράσεις και ανησυχίες που βιώνουν οι έφηβοι
-Η επιθυμία να μένουν μόνοι
-Η αποστροφή για την εργασία
-Η ανία και η νευρικότητα
-Η ευαισθησία και η ονειροπόληση
-Η η υπεραπασχόληση με θέματα που αφορούν το σεξ
-Η εναντίωση σε κάθε μορφή εξουσίας
-Η έλλειψη αυτοπεποίθησης
Συγκρούσεις μεταξύ εφήβων και γονιών
7. Γιατί συμβαίνουν;
Κατά την διάρκεια της εφηβείας, το άτομο αρχίζει να
αντιλαμβάνεται ότι οι γονείς του δεν είναι όπως τους έβλεπε σε
μικρότερη ηλικία και τους είχε εξιδανικεύσει.
Πως διαμορφώνονται οι σχέσεις των εφήβων με τους γονείς;
-Η σχέση μεταξύ γονέων και εφήβων είναι συχνά πρόβλημα για τους
γονείς παρά τους εφήβους
-Ο έφηβος έχει ανάγκη από γονείς που θα τους εναντιώνεται, που θα
τσακώνεται μαζί τους
-Όταν οι γονείς δεν παίζουν τον ρόλο των γονιών δημιουργούν
προβλήματα στο παιδί, τα οποία εμφανίζονται τόσο στο σπίτι όσο
και στο σχολείο
-Ο έφηβος πρέπει να αισθάνεται σίγουρος ότι οι γονείς του θα είναι
δίπλα του, ανεξάρτητα τον τρόπο που φέρεται εκείνος
-Ο έφηβος θα μιλήσει με πάθος, θα προκαλέσει έντονα. Είναι
σημαντικό γι αυτόν να ακούσει στη φωνή του γονιού τον αντίλαλο
των συναισθημάτων του
-Η ικανότητα των γονιών να μεγαλώνουν και να αλλάζουν και αυτοί,
δίνει την άδεια στου εφήβους να κυνηγήσουν ελεύθερα τη δική τους
εξέλιξη
Β. ΕΡΕΥΝΑ
8. Β1. τα ενδιαφέροντα των εφήβων
Ερωτηματολόγιο
για τα ενδιαφέροντα των εφήβων.
Γενικά Στοιχεία :
Φύλο : 'Ανδρας Γυναίκα
Ηλικία : 11-14 15-18
Ερωτήσεις :
1)Πόσο χρόνο αφιερώνεις στο Διαδίκτυο ημερησίως;
1 ώρα 2 ώρες 3ώρες
πάνω από 3 ώρες
2)Αφιερώνεις χρόνο στον αθλητισμό;
Ναι Οχι
3)Αφιερώνεις χρόνο στη μελέτη εξωσχολικού βιβλίου;
Ναι Οχι
Αν ναι , πόσα εξωσχολικά βιβλία διάβασες την προηγούμενη χρονιά;
0 1-2
πάνω από 3
4)Αφιερώνεις χρόνο στο να παρακολουθείς τηλεόραση;
Ναι Όχι
Αν ναι , πόσες ώρες την ημέρα;
1 ώρα 2 ώρες 3ώρες
πάνω από 3 ώρες
5)Πόσο χρόνο αφιερώνεις στην μελέτη των μαθημάτων του σχολείου
σου; (και φροντιστηρίου)
1 ώρα 2 ώρες 3ώρες
πάνω από 3 ώρες
6)Αφιερώνεις χρόνο στην παρακολούθηση ταινιών;
Ναι Όχι
Αν ναι , πόσες ταινίες παρακολουθείς την εβδομάδα;
0-2 2-5
πάνω από 5
Ευχαριστούμε πολύ για τον χρόνο σας.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
