1.
FILIPINO 5
IKALAWANG MARKAHAN
ARALIN 1

2.
MGA
SALITANG
HIRAM
PAKSA

3.
LAYUNIN

4.
1. Nababaybay nang wasto ang mga
salitang hiram na natutuhan sa aralin
2. Natutukoy ang mga salitang hiram mula
sa binasang teksto
3.Naipamamalas ang pagmamalasakit sa
kapaligiran sa pamamagitan ng
pagrerecycling.

5.
PAGBAYBAY

6.
PANUTO:
Baybayin nang tama ang mga
sumusunod na salita.

7.
1. adobo
2. pandesal
3. beef steak
4. Takoyaki
5. meryenda

8.
SUBUKIN

9.
PANUTO:
Piliin ang salitang hindi kabilang sa
pangkat.

10.
A. pinakbet
B. adobo
C. spaghetti
D. sinigang
1 2
A.binyagan
B. kumpilan
C.kasalan
D.birthday party

11.
A. shorts
B. pantalon
C. palda
D. saya
3 4
A. escalator
B. bentilador
C. aparador
D. lamesa

12.
A. guro
B. coach
C. punongguro
D. pulis
5

13.
PANLINANG NA GAWAIN

14.
PAGBASA NG KUWENTO

15.
May Silbi Pa!

16.
“Nalalapit na ang kaarawan ni Elaine.
Ano kaya ang maireregalo ko sa kanya?”
tanong ni Jane sa kanyang mga kaibigan.
“Ikaw rin ba ay nag-iisip ng maaari
mong ibigay sa kanya? Ako nga ay
namubrolema rin dahil wala pa akong
pera,” himutok naman ni Jennifer.
May Silbi Pa!

17.
“Alam niyo, matagal ko nang iniisip
ang mga bagay na iyan. Naisip kong tatlo
naman tayong gustong-gustong
magregalo kay Elaine, bagama’t wala
tayong pera. May naisip akong solusyon
para sa bagay na iyan,” masiglang singit
ni Juliene, ang pinakamaliit sa
magkakaibigan.
“Pero paano?,” sabay na tanong nina
Jane at Jennifer.

18.
“Ginawa na ito dati ng ate ko at ng
mga kaibigan niya. Kung gusto n’yo ay
gayahin natin sila. Silang magkakaibigan
ay nagtipon ng perang maaaring
maipambili ng regalo para sa kaibigan
nilang nagbertdey,” paliwanag ni Juliene.
“E, ano nga ang ginawa nila?” muling
tanong ng dalawa.

19.
“Tinipon nila ang mga lumang dyaryo,
papel, bote at iba pang gamit sa kani-
kanilang tahanan na hindi na ginagamit pa.
Tapos ay ibinenta nila ito sa junk shop kaya
nagkaroon na sila ng pera. Naalala ko pa
noon na tuwang-tuwa ang aking Mommy at
Daddy dahil hindi na nga nanghingi ng pera
ang aking ate ay nakatulong pa siya upang
malinis ang aming bahay. Nakatambak lang
kasi lahat ‘yun sa silong ng bahay namin,”
paliwanag ni Juliene.

20.
“Mukhang magandang ideya ‘yang
sinasabi mo. Marami nga kaming
nakatambak na lumang dyaryo sa bodega
dahil mahilig magbasa si Papa ng dyaryo,”
komento ni Jane.
“Kami rin! Alam ko, marami rin kaming
basyo ng bote ng soft drinks at mineral water
sa aming bahay. Pwede rin ba iyong
maibenta?” singit naman ni Jennifer.
“Oo naman! Basta sa palagay nýo ay
maaari pang mapakinabangan ay maaari

21.
“Tama ka! Siguradong matutuwa pa ang
aking Mommy at Daddy sa gagawin nating
ito dahil matagal na rin niyang ipinalilinis sa
akin ang ibaba ng bahay namin,” dagdag ni
Jane.
“Mabuti naman at natuwa kayo. Biruin
n’yo makabibili na tayo ng regalo para kay
Elaine nang hindi tayo hihingi ng pera sa
ating mga magulang dahil lang sa inaakala
natin basura sa loob ng bahay,” wika ni
Juliene.

22.
“O sige, at pagkatapos ay sabay-sabay
na lang nating ibenta sa junk shop. Siguro
kung magkano man ang ating
mapagbebentahan ay aabot na iyon
upang makabili tayo ng maliit na cake
para kay Elaine,” wika ni Jennifer.

23.
“Naku, excited na ako! Siguradong
matutuwa si Elaine n’yan. Nabanggit n’ya
sa aking baka wala raw siyang handa para
sa kanyang kaarawan dahil nagkasakit
ang kanyang kapatid. Maganda itong
sorpresa para sa kanya. Halina kayo at
kumilos na tayo!” yaya ni Juliene sa
kanyang mga kaibigan.
Hango sa Pluma 5 Ikalawang Edisyon, pahina 68-69

24.
TALASALITAAN
1. kaarawan
2. regalo
3. nagtipon
4. dyaryo
5. garapa
6. tahanan

25.
1. kaarawan
2. regalo
3. nagtipon
4. dyaryo
5. garapa
6. tahanan

26.
GABAY NA TANONG

27.
1. Sino ang magdaraos ng kaarawan sa
kuwento?
2. Ano ang nais ibigay ng magkakaibigan sa
may kaarawan?
3. Sino ang nakaisip ng solusyon sa
problema?
4. Kaninong Daddy ang mahilig magbasa ng
dyaryo?
5. Kaninong pamilya ang maraming basyong
softdrink at mineral water?

28.
PAGTALAKAY

29.
1. Suriin muli ang binasang kuwento at
pansinin ang ilan sa mga salitang
ginamit sa paglalahad nito.
2. Itala sa iyong kuwaderno ang mga
salitang naiiba sa mga salitang
karaniwang ginamit sa kuwento.

30.
bertdey Mommy dyaryo
Junk shop Daddy softdrinks
Julienne Elaine Jane
excited cake Mineral water

31.
Pansinin ang pagkakaiba nang mga
salitang nasa talaan sa mga salitang
karaniwan nating ginagamit na nasa
lumang alpabetong Filipino.

32.
mga salitang banyagang ginagamit sa Wikang
Filipino.
Wala itong katumbas na salita sa wikang
Filipino kaya’t hiniram na lang ang pagbigkas
at pagbaybay ng banyaga dito.
Maaaring ang mga ito ay may taglay na mga
hiram na titik gaya ng: C F, J, Q, V, X, Z
Salitang Hiram

33.
Mga alituntunin sa
panghihiram o
pagtutumbas ng mga
salitang hiram:

34.
1. Ginagamit sa pangngalang pantangi
ang mga hiram na titik nang walang
pagbabago.
Halimbawa: Mike, Colgate
2. Salitang katutubo mula ibang wika.
Halimbawa:
ifun (pinakamaliit na banak)
masjid (pook-dalanginan ng mga Muslim)

35.
3. Kung konsistent ang pagbabaybay
ng salita, hiramin ito nang walang
pagbabago.
Halimbawa:
Ingles Filipino
alto alto
editor editor
memorandum memorandum

36.
4. Kung hindi konsistent ang
pagbabaybay ng salita, hiramin ito at
baybayin nang konsistent ayon sa
tuntuning kung ano ang bigkas ay
siyang baybay.
Halimbawa:
Ingles Filipino
meeting miting
leader lider
teacher titser

37.
5. May mga salita sa Ingles na maaaring
hiramin nang walang pagbabago. Ito ay
ang simbolong pang-agham, salitang
agham at teknikal at ang mga salitang
Ingles na kapag binabaybay sa Filipino ay
malayo na ang kahulugan.
Halimbawa:
calcium H2O (water)
x – ray CO2 (carbon dioxide)

38.
6. Kapag ang hiniram na salita sa
Ingles ay may katumbas sa Filipino,
katumbas na salita ang siyang
gagamitin.
Halimbawa:
Ingles Filipino
ability kasanayan
rule tuntunin
south timog

39.
MAGSANAY

40.
GAWAIN A

41.
PANUTO:
Basahin at suriin. Tukuyin ang mga
salitang ginamit sa talata na hiram
mula sa ibang wika. Isulat ang mga ito
sa iyong kuwaderno.

42.
Bantay Kalikasan
Sa kasalukuyan ay may iba’t ibang samahang
nagpapasimula upang malabanan ang lumalalang polusyon sa
paligid. Ang Bantay Kalikasan ay isa sa mga samahang nabanggit.
Ito ay isang non-government organization na lumalaban para
mapigilan ang polusyon sa hangin. Ginagamit nila ang cell phone
upang mahuli ang mga smoke belching vehicle sa pamamagitang

43.
Bantay Kalikasan
Sa kasalukuyan ay may iba’t ibang samahang
nagpapasimula upang malabanan ang lumalalang
polusyon sa paligid. Ang Bantay Kalikasan ay isa sa mga
samahang nabanggit. Ito ay isang non-government
organization na lumalaban para mapigilan ang polusyon
sa hangin. Ginagamit nila ang cell phone upang mahuli
ang mga smoke belching vehicle sa pamamagitang ng
pagte-text ng plaka ng mga sasakyan.

44.
Bantay Kalikasan
Ito’y isang paraan upang maipaayos ang mga
tambutsong nagbubuga ng maruruming usok na
nagiging air pollutants gaya ng carbon monoxide,
lead, sulfur oxide, nitrogen at iba pang
mapanganib na kemikal para sa kalusugan ng tao.
Hango sa Pluma 5 Ikalawang Edisyon, ph. 21

45.
GAWAIN B

46.
PANUTO:
Hanapin mula sa kahon ang hiram na
salitang tinutukoy sa bawat bilang.
Isulat sa sagutang papel ang titik ng
tamang sagot.

47.
internet xerox
elevator shawarma
Kimchi telescope

48.
1. Makabagong kagamitan sa pagpaparami ng kopya
ng mga papeles at dokumento.
2. Nakatutulong upang makita ang mga bagay na
nasa malayo tulad ng nasa kalawakan.
3. Atsara ng mga Koreano.
4. Mahalaga upang makaakyat-panaog sa matataas
na palapag ng mga gusali nang walang pagod.
5. Isang makabagong gamit ng computer na
nagbibigay ng anumang kaalamang hinihingi
natin sa isang pindot lamang.

49.
PAGLALAHAT
Ang mga salitang hiram ay mga salitang
nanggaling sa iba’t ibang mga dayuhang
nakarating sa ating bansa na kalimitan na
nating ginagamit sa pang-araw-araw na
pakikipag-usap o talakayan.
Binago man ang baybayin o hindi, mahalaga
ang mga salitang hiram sapagkat nakatutulong
ito sa pagpapayaman ng ating bokabularyo o
talasalitaan.

50.
Ang mga salitang hiram ay mga salitang
nanggaling sa iba’t ibang mga dayuhang
nakarating sa ating bansa na kalimitan na
nating ginagamit sa pang-araw-araw na
pakikipag-usap o talakayan.
Binago man ang baybayin o hindi, mahalaga
ang mga salitang hiram sapagkat nakatutulong
ito sa pagpapayaman ng ating bokabularyo o
talasalitaan.

51.
PAGPAPAHALAGA
SULATIN #1
PANUTO:
Sa isang buong papel, isalaysay ang
mga paraan na magagawa mo upang
pangalagaan ang iyong kapaligiran.
Gumamit ng mga salitang hiram sa
iyong sanaysay.

52.
PANUTO:
Sa isang buong papel, isalaysay ang
mga paraan na magagawa mo upang
pangalagaan ang iyong kapaligiran.
Gumamit ng mga salitang hiram sa
iyong sanaysay.

53.
PAGTATAYA

54.
PANUTO:
Isulat ang katumbas na baybay sa
Filipino ng sumusunod na mga
salitang hiram ayon sa mga
tuntunin sa panghihiram ng salita.
PAGTATAYA 1

55.
1. weather ___________________
2. ozone layer ________________
3. pollution __________________
4. Savannah _________________
5. litro ______________________

56.
PANUTO:
Basahin ang sumusunod na mga
salita at baybayin sa orihinal na
baybay sa wikang banyaga. Isulat
ang sagot sa kwaderno.
PAGTATAYA 2

57.
1. tensyon _________________
2. emosyonal ______________
3. kolum __________________
4. doktor __________________
5. malnutrisyon ____________

58.
PANUTO:
Piliin ang tamang baybay ng salitang
bubuo sa bawat pangungusap.
Isulat ang titik ng tamang sagot.
PAGTATAYA 3

59.
1. Masasabing umuunlad na ang
_______________ sa Maynila dahil sa Metro
Rail Transit.
A.transporteysyon
B. transportasyon
C. transportasyun
2. Nalunasan nito ang sobrang bigat ng
___________ mula sa Legarda hanggang sa
Santolan, Marikina.
A. trapiko
B. trafiko
C. trapeko

60.
5. Maganda rin at maayos ang ___________
ng pagbyahe ng mga tren.
A. eskidyul
B. iskedyul
C. skedyul

61.
3. Kahit paano, nakararating na ang mga
_____________ sa kanilang pupuntahan sa oras.
A. kumyuter
B. komyoter
C. komyuter
4. May mga paalalang sinasabi sa bawat isa
patungo sa kanilang ______________.
A. destination
B. destineysyon
C. destinasyon

62.
Salamat po!