Ρύπανση υδάτων στη λεκάνη του Ασωπού

1. Υπό: Κούτρου Γεωργία
Μαούνη Ευαγγελία

2. Ιστορική αναδρομή της μόλυνσης
 1940-1960. Το νερό στον Ασωπό ποταμό κυλούσε
πεντακάθαρο και πόσιμο.
 1969. Ένα κομμάτι του Ασωπού χαρακτηρίζεται αποδέκτης
βιομηχανικών αποβλήτων.
 1979. Το σύνολο του ποταμού χαρακτηρίζεται αγωγός
λυμάτων των βιομηχανιών.
 1982. Στο Χαλκούτσι, στο σημείο όπου εκβάλλει ο Ασωπός
εμφανίζονται ψόφια ψάρια.
 1996. Το ΥΠΕΧΩΔΕ αναθέτει στο Εθνικό Μετσόβειο
Πολυτεχνείο την εκπόνηση μελέτης για τη διάσωση του
Ασωπού.
 2000. Ο Δήμος Οινοφύτων ενημερώνει την ΕΥΔΑΠ για την
επείγουσα ανάγκη υδροδότησης του Δήμου.
 2007. Αποτελέσματα μετρήσεων δείχνουν ότι το χρώμιο
ξεπερνά τα όρια και μολύνει πλέον και το πόσιμο νερό της
περιοχής των Οινοφύτων.

3. Χρώμιο
 Το χρώμιο είναι ένα μεταλλικό στοιχείο, άοσμο και
σκληρό.
 Oι κυριότερες μορφές χρωμίου είναι:
α)το μεταλλικό χρώμιο
β)το τρισθενές χρώμιο
γ)το εξασθενές χρώμιο

4. Επιπτώσεις στο περιβάλλον
 Το Cr(VI) θεωρείται ευκίνητο στο υδάτινο περιβάλλον.
 Eίναι ισχυρά τοξικό.
 Ο προσδιορισμός του εξασθενούς χρωμίου στα βιομηχανικά
αλλά και στα αστικά υγρά απόβλητα είναι σημαντικός, γιατί
συχνά ανιχνεύονται υψηλές συγκεντρώσεις του. Οι υψηλές
αυτές συγκεντρώσεις είναι δυνατόν να επηρεάσουν και την
βιολογική επεξεργασία τους , ειδικά σήμερα όπου υπάρχει
τάση συνεπεξεργασίας αστικών και βιομηχανικών
αποβλήτων σε μονάδες ενεργού ιλύος .
 Η μέθοδος ενεργού ιλύος είναι η πλέον κατάλληλη για την
επεξεργασία υγρών αποβλήτων επιβαρυμένων με Cr(VI).

5. Με ποιους τρόπους μπαίνει το
χρώμιο στον οργανισμό μας ;
 Η εισαγωγή χρωμίου στον ανθρώπινο οργανισμό μπορεί
να γίνει μέσω :
 της πόσης νερού
 μέσω της εισπνοής μολυσμένου με χρώμιο αέρα
 μέσω του δέρματος, όταν αυτό έρχεται σε επαφή με
μολυσμένο νερό.

6. Πώς επιδρά το χρώμιο στην υγεία
του ανθρώπινου οργανισμού ;
 Είναι δυνατό να προκαλέσει στομαχικές διαταραχές και
έλκη, βλάβες στα νεφρά και στο συκώτι.
 Προβλήματα υγείας είναι δυνατό να προκληθούν ακόμα και
όταν κάποιος πίνει νερό με εξασθενές χρώμιο σε πολύ μικρές
ποσότητες, αλλά συστηματικά επί χρόνια.
 Η βραχυχρόνια έκθεση αναπνευστικά προβλήματα, όπως
βήχα και δύσπνοια.
 Η μακροχρόνια έκθεση βλάβες στην όσφρηση,
βρογχίτιδα, πνευμονία, ακόμα και καρκίνο του πνεύμονα.
 Η επαφή επίσης εξασθενούς χρωμίου με το δέρμα είναι
δυνατό να προκαλέσει αλλεργικές και τοξικές
δερματοπάθειες

7. Ποια είναι τα όρια του
εξασθενούς χρωμίου;
 O Παγκόσμιος Oργανισμός Υγείας αναφέρει ως ανώτατο
όριο συγκέντρωσης ολικού χρωμίου στο πόσιμο νερό τα 50
μικρογραμμάρια ανά λίτρο, χωρίς να κάνει όμως το
διαχωρισμό μεταξύ τρισθενούς και εξασθενούς. Έτσι, ακόμα
και όταν το εξασθενές, που είναι άκρως τοξικό, είναι 48
μικρογραμμάρια, θεωρείται σύμφωνα με τη νομοθεσία ότι
δεν υπάρχει πρόβλημα. Oι περισσότεροι ειδικοί όμως
διαφωνούν, υποστηρίζοντας ότι δεν υπάρχουν ασφαλή όρια
για την προστασία μας από καρκινογόνους παράγοντες και
ότι όσο πιο χαμηλή είναι η έκθεσή μας σε αυτές τόσο το
καλύτερο. Πολλοί μάλιστα τονίζουν ότι το εξασθενές χρώμιο
πρέπει να είναι μηδενικό στο πόσιμο νερό.

8. Αύξηση μετρήσεων χρωμίου στον ποταμό Ασωπό
Πηγή: https://asopossos.wordpress.com

9. Χάρτης Μεσσαπίας-Ασωπού-Οικολογική ποιότητα ποταμών Βοιωτίας
Πηγή: ΗΜΕΡΗΣΙΑ, Νοέμβριος 2009

10. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
 O ρόλος του Ασωπού ποταμού στην αναπλήρωση των
υπόγειων υδροφόρων σχηματισμών της περιοχής είναι
καθοριστικός, γεγονός που επιτάσσει την άμεση και
ολοκληρωμένη διαχείριση της ποιότητας των νερών.
 H συγκέντρωση σημαντικού αριθμού και μεγέθους
βιομηχανικών μονάδων συνδέεται ευθέως με την
υποβάθμιση του περιβάλλοντος και τη ρύπανση των
φυσικών αποδεκτών της περιοχής, αλλά και τη
βιωσιμότητα των ίδιων των επιχειρήσεων.

11.  Η επικινδυνότητα του εξασθενούς χρωμίου (CrVI) στο
νερό είναι εξαιρετικά υψηλή.
 Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μη θεσπίζοντας διακριτά όρια
για το τρισθενές και το εξασθενές χρώμιο παρά την
τεράστια διαφορά επικινδυνότητας που υπάρχει μεταξύ
τους, παραβιάζει τις αρχές της προφύλαξης και της
πρόληψης.
 Τα βιομηχανικά απόβλητα απαιτούν κατά κανόνα
ειδικές μεθόδους διαχείρισης και διάθεσης.

12. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
 Να επανεξεταστεί συνολικά η υπεδάφια διάθεση των
επικινδύνων/τοξικών αποβλήτων.
 Να εφαρμοσθεί Σχέδιο ∆ιαχείρισης και Πρόγραμμα
Παρακολούθησης της λεκάνης απορροής του ποταμού
Ασωπού.
 Να ενισχυθούν άμεσα και σημαντικά με επιστημονικό-
τεχνικό προσωπικό οι υπηρεσίες που είναι αρμόδιες για
την αδειοδότηση των βιομηχανιών /βιοτεχνιών.
 Να γίνει καθαρισμός της παρόχθιας ζώνης το Ασωπού
για την εξασφάλιση πρόσβασης και ελέγχου καθ’ όλο το
μήκος του ποταμού.

13.  Να αναπτυχθεί on-line σύστημα συστηματικής και τακτικής
παρακολούθησης της ποιότητας των επιφανειακών νερών
του ποταμού Ασωπού και των υπόγειων νερών της περιοχής.
 Να πραγματοποιηθεί κατάλληλη διερεύνηση-μελέτη για την
αποκατάσταση της ποιότητας των υπόγειων νερών.
 Να εγκατασταθούν αντιρρυπαντικά συστήματα σε όλες τις
μονάδες, των οποίων τα απόβλητά τους περιέχουν τοξικές
ουσίες.
 Να διαμορφωθεί πλαίσιο δράσεων και νομοθετικών
ρυθμίσεων για το πόσιμο νερό και την διαχείριση των
υδατικών πόρων.
 Να δημιουργηθούν υποδομές για τις βιομηχανικές-
βιοτεχνικές δραστηριότητες στην περιοχή του ποταμού
Ασωπού.