Εργασία για το μάθημα: «Χρήση και αξιολόγηση εκπαιδευτικού λογισμικού» , Β' Εξάμηνο, 2012-13, Καζάκου Γεωργία, Λαθούρης Δημήτρης http://www.socialstudies.edu.gr/

1. ΕΘΝΙΚΟΝ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΝ ΑΘΗΝΩΝ
ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
ΤΟΜΕΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ
«Χρήση και Αξιολόγηση εκπαιδευτικού λογισμικού για διδακτικούς σκοπούς»
«Συγγραφή σεναρίου διδασκαλίας για αξιοποίηση εφαρμογών του Web 2.0 και
ΕΛ.ΑΚ. σε διαδραστικό πίνακα»
Καζάκου Γεωργία (Α.Μ. 212328)
Λαθούρης Δημήτριος (Α.Μ. 212336)
Υπεύθυνος Καθηγητής Γεώργιος Κουτρομάνος
ΑΘΗΝΑ
ΙΟΥΝΙΟΣ 2013

2. Πίνακας περιεχομένων
Πίνακας περιεχομένων..................................................................................................2
Τάξη και βαθμίδα εκπαίδευσης ....................................................................................5
Γνωστικά αντικείμενα....................................................................................................5
Διδακτική ενότητα.........................................................................................................6
Σκοπός/διδακτικοί στόχοι..............................................................................................6
Θεωρητικό πλαίσιο........................................................................................................7
Τεχνολογικά Εργαλεία.................................................................................................12
Συμπληρωματικό υλικό...............................................................................................12
Οργάνωση τάξης..........................................................................................................12
Χρονική διάρκεια σεναρίου.........................................................................................14
Προετοιμασία...............................................................................................................14
Δραστηριότητες...........................................................................................................16
Οδηγίες δραστηριοτήτων φύλλου εργασίας...............................................................19
Αξιολόγηση...................................................................................................................20
Βιβλιογραφία...............................................................................................................22
Α. Ξενόγλωσση.........................................................................................................22
Β. Ελληνόγλωσση/Μεταφράσεις.............................................................................24
Παράρτημα..................................................................................................................26
1. Φύλλο εργασίας...................................................................................................26
2. Πίνακας εικόνων..................................................................................................38
2

3. Εισαγωγή/Ιδέα/Πρωτοτυπία σεναρίου
Οι σύγχρονες προσεγγίσεις στη διδασκαλία έχουν σε περίοπτη θέση την
ένταξη των νέων τεχνολογιών καθώς μπορούν να συμβάλλουν τόσο στην υποστήριξη
της διδασκαλίας όσο και στην ενίσχυση της μάθησης (ΕΤΠΕ, 2002). Η διδασκαλία
μετ τη χρήση των Τεχνολογίας της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.)
πλεονεκτεί σε σχέση με την παραδοσιακή καθώς το μάθημα γίνεται πιο ευχάριστο,
ευνοείται η εξατομικευμένη μάθηση και προωθείται η συνεργατική και διαθεματική
μάθηση (Ράπτης, 2007). Ιδιαίτερα προβάλλεται η χρήση εργαλείων του ιστού web 2.0
και η αξιοποίηση του διαδραστικού πίνακα με εφαρμογές ελεύθερου λογισμικού και
λογισμικού ανοιχτού κώδικα.
Αναφορικά με τη διδασκαλία του Δικαίου, οι Davis and Loasby (2009)
αναφέρουν ότι η χρήση του εργαλείου wiki έδωσε προστιθέμενη αξία στη διδασκαλία
του μαθήματός τους (Legal History) μετατρέποντας ένα φαινομενικά ακαδημαϊκό και
άχρηστο για τη σταδιοδρομία τους μάθημα, σε σχετικό και συναρπαστικό.
Λαμβάνοντας υπόψη τις παραπάνω απόψεις και εξελίξεις, επιλέξαμε να
δημιουργήσουμε ένα σενάριο με την αξιοποίηση των πιο σύγχρονων εργαλείων
Τ.Π.Ε. όπως είναι τα εργαλεία web 2.0 και οι εφαρμογές ελεύθερου λογισμικού και
λογισμικού ανοιχτού κώδικα σε διαδραστικό πίνακα στα πλαίσια της ενότητας
«Ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα», του μαθήματος «Πολιτική και Δίκαιο» της Β’
τάξης Γενικού Λυκείου. Η αναγκαιότητα μιας τέτοιας πρότασης προκύπτει κυρίως
από την έλλειψη τέτοιων παρεμβάσεων στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Έτσι,
συνήθως σενάρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα συναντάμε στην πρωτοβάθμια και
όχι τόσο στη δευτεροβάθμια, αφού το συγκεκριμένο μάθημα οι μαθητές το έχουν
διδαχτεί ξανά μόλις μία φορά, στη Γ’ Γυμνασίου, στα πλαίσια του μαθήματος
Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή. Επιπλέον, οι μαθητές αυτής της ηλικίας είναι αρκετά
ώριμοι για να προβληματιστούν και να εφαρμόσουν στην πράξη όσα μελέτησαν.
Ταυτόχρονα, η διαμόρφωση ενός τέτοιου σεναρίου έχει πλεονεκτήματα σε σχέση με
τη συμβατική διδασκαλία γιατί αισθητοποιεί σφαιρικότερα την έννοια που μελετάμε.
Πρόκειται για ένα θεωρητικό μάθημα, το περιεχόμενο και την πρακτική αξία του
οποίου τα παιδιά δυσκολεύονται να καταλάβουν και να αντιληφθούν. Για τους
λόγους αυτούς κρίθηκε αναγκαία η χρήση των Τ.Π.Ε.
3

4. Πιο συγκεκριμένα. για τη χρήση εργαλείων web 2.0 υποστηρίζεται ότι
παρουσιάζουν σημαντικά πλεονεκτήματα. Δίνουν δυνατότητα ευκολότερης και
γρηγορότερης πρόσβασης στην πληροφορία, γεγονός καθοριστικό για τη βελτίωση
της διδασκαλίας. Υπάρχει ένα ευρύ φάσμα εργαλείων web 2.0 με αποτέλεσμα να
μπορεί να επιλεγεί το εργαλείο που ταιριάζει στις ανάγκες της διδασκαλίας. Επίσης
συμβάλλουν στη διάχυση της γνώσης αφού οι χρήστες τους μπορούν να μοιράζονται
εμπειρίες και πηγές πληροφόρησης, προάγοντας έτσι και τη συνεργασία. Συνήθως
είναι εύκολα στη χρήση και έχουν συμβατότητα με στοιχεία που άπτονται του
εκπαιδευτικού πεδίου (Grosseck, 2009). Στο συγκεκριμένο σενάριο διδασκαλίας τα
οφέλη από τη χρήση τους εντοπίζονται στα εξής:
1. Προσδίδουν μία αίσθηση καινοτομίας και πρωτοτυπίας και ενθαρρύνουν την
παραγωγή υλικού από το μαθητή.
2. Κινητοποιούν τους μαθητές ώστε να προσεγγίσουν αποτελεσματικότερα τη
γνώση (McCroskey et al., 2006) καθώς καλλιεργείται η κριτική και δημιουργική
σκέψη και αναπτύσσονται δεξιότητες υψηλού επιπέδου, όπως της ανάλυσης,
σύνθεσης και αξιολόγησης.
3. Ενθαρρύνεται η δυνατότητα για συνεργασία (McLeod & Vasinda, 2008).
Εξίσου σημαντικά πλεονεκτήματα παρουσιάζει και η χρήση του διαδραστικού
πίνακα (Αναστασιάδης και συν., 2010). Κατ’ αρχάς ενθαρρύνει συνεργατικές
δραστηριότητες, δίνοντας την δυνατότητα συνεργασίας μεταξύ μαθητών και
εκπαιδευτικού ο οποίος μπορεί να διαμορφώσει σκαλωσιές μάθησης. Υποστηρίζει
την αλληλεπίδραση συμβάλλοντας στην αύξηση της συμμετοχής των μαθητών ενώ
τους βοηθά να επικεντρώνουν την προσοχή τους στο μάθημα καθιστώντας το πιο
παραστατικό και ελκυστικό. Τέλος αποτελεί ένα εργαλείο ευέλικτο και
ευπροσάρμοστο στις ανάγκες της διδασκαλίας (π.χ. σε σχέση με την ηλικία των
μαθητών). Ειδικότερα, τα πλεονεκτήματα της χρήσης του διαδραστικού πίνακα στο
συγκεκριμένο σενάριο διδασκαλίας είναι τα παρακάτω:
1. Ενθαρρύνει τις συνεργατικές δραστηριότητες.
2. Υποστηρίζει την αλληλεπίδραση εκπαιδευτικών και μαθητών.
3. Συμβάλλει στην επικέντρωση της προσοχής των μαθητών αφού η διδασκαλία
είναι πιο παραστατική.
4

5. Τάξη και βαθμίδα εκπαίδευσης
Αφορά στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και συγκεκριμένα στη Β’ Τάξη Γενικού
Λυκείου.
Γνωστικά αντικείμενα
Το βασικό γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου είναι το μάθημα «Πολιτική και
Δίκαιο» γιατί σε αυτό εντάσσεται η ενότητα «Ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα».
Ωστόσο η φύση αυτού του θέματος επιτρέπει τη διαθεματική προσέγγισή του, που
συνθέτει περισσότερα από ένα επιστημονικά πεδία και δημιουργεί ομάδες
εκπαιδευτικών και μαθητών εμπλουτίζοντας τη συνολική εκπαιδευτική εμπειρία,
παρέχει πολλά οφέλη, υπό την έννοια ότι αναπτύσσει δεξιότητες δια βίου μάθησης
που θεωρούνται απαραίτητες για τη μελλοντική μάθηση των μαθητών (Jones, 2009).
Περιγράφεται μία σειρά από εκπαιδευτικές προσεγγίσεις που επιχειρούν την
«ενιαιοποίηση» της σχολικής γνώσης. Μπορούν να πραγματοποιηθούν είτε στο
πλαίσιο των διακριτών μαθημάτων του σχολικού προγράμματος ή να ενσωματωθούν
σε ένα διαθεματικό, αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών (Ματσαγγούρας, 2002). Η
διαθεματική προσέγγιση της γνώσης υποστηρίζει την αρχή της
συμπληρωματικότητας στην εκπαίδευση, σύμφωνα με την οποία οι οπτικές γωνίες
από τις οποίες κάθε διδακτικό αντικείμενο βλέπει το ίδιο σύστημα δεν είναι
εξολοκλήρου ούτε ανεξάρτητες ούτε συμβατές μεταξύ τους.
Τα υπόλοιπα εμπλεκόμενα γνωστικά αντικείμενα είναι η Νεοελληνική
Γλώσσα, η Κοινωνιολογία, η Ιστορία, τα Αγγλικά και τα Καλλιτεχνικά. Η
Νεοελληνική Γλώσσα και η Κοινωνιολογία συνδέονται αφού το θέμα απαιτεί τη
μελέτη κειμένων και περιπτώσεων. Η Ιστορία εμπλέκεται γιατί τα ατομικά και
κοινωνικά δικαιώματα έλαβαν τη σημερινή τους μορφή μέσα από μια ιστορική
εξέλιξη με αναγνώριση και μετασχηματισμό δικαιωμάτων στις διάφορες ιστορικές
περιόδους. Ακόμη, επειδή οι περισσότερες πληροφορίες και σχετικό υλικό για αυτό
το θέμα είναι στα αγγλικά, υπάρχει δυνατότητα εμπλοκής και αυτού του γνωστικού
αντικειμένου. Τέλος, με παρέμβαση των μαθητών το θέμα των δικαιωμάτων θα
προσεγγιστεί και από καλλιτεχνική σκοπιά.
Στα πλαίσια ενός τέτοιου διαθεματικού σεναρίου οι νέες τεχνολογίες (π.χ.
υπολογιστής, διαδραστικός πίνακας κ.λπ.) δρουν ενισχυτικά (Ράπτης & Ράπτη, 2004),
5

6. αφού παρέχουν πολλά εργαλεία και βοηθητικές λειτουργίες που μπορούν να
διευκολύνουν και να ενιαιοποιήσουν τις διάφορες μαθησιακές δραστηριότητες.
Διδακτική ενότητα
Αφορά στο Κεφάλαιο 6ο
με τίτλο «Ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα» και στις
διδακτικές ενότητες 6.1 «Δικαιώματα και Υποχρεώσεις» (σελ. 66-68) και 6.2.
«Άσκηση και κατάχρηση του δικαιώματος» (σελ. 68-70), του σχολικού βιβλίου
«Πολιτική και Δίκαιο», του ομώνυμου μαθήματος γενικής παιδείας της Β’ Τάξης
Γενικού Λυκείου, έχοντας άμεση σχέση με όσα προβλέπει το ισχύον αναλυτικό
πρόγραμμα για αυτή την τάξη. Τα λοιπά γνωστικά αντικείμενα, τα οποία
προσεγγίζονται διαθεματικά, είναι η Νεοελληνική Γλώσσα, η Κοινωνιολογία, η
Ιστορία, τα Αγγλικά και τα Καλλιτεχνικά.
Σκοπός/διδακτικοί στόχοι
Σύμφωνα με την με αρ. πρωτ. 63804/Γ2 Υπουργική Απόφαση με θέμα
«Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών για το Μάθημα Γενικής Παιδείας «Πολιτική και
Δίκαιο» της Β’ Τάξης του Γενικού Λυκείου» σκοπός του μαθήματος και σημείο
αναφοράς του παρόντος σεναρίου διδασκαλίας είναι να αποκτήσει ο μαθητής
πολιτική παιδεία. Ειδικότερα, να κατανοήσει την οργάνωση και λειτουργία της
πολιτείας και να αναπτύξει πολιτική συνείδηση και κριτική σκέψη, ώστε να
συμμετέχει ενεργά στο κοινωνικό και πολιτικό «γίγνεσθαι» ως ελεύθερος και
υπεύθυνος πολίτης. Επιπλέον, σκοπός του Κεφαλαίου «Ατομικά και κοινωνικά
δικαιώματα» είναι να μπορούν οι μαθητές να διακρίνουν και να αναλύουν το
περιεχόμενο των ατομικών, πολιτικών και κοινωνικών δικαιωμάτων και να
διαπιστώνουν την αλληλοσυμπλήρωση δικαιωμάτων και υποχρεώσεων.
Οι δε διδακτικοί στόχοι του παρόντος σεναρίου διδασκαλίας μπορούν να
ταξινομηθούν σε τρεις άξονες:
 Ως προς το γνωστικό αντικείμενο επιδιώκεται οι μαθητές (Βιβλίο
Εκπαιδευτικού, Πολιτική και Δίκαιο, 2009):
1. να αντιληφθούν ότι η κατοχύρωση δικαιωμάτων στο δημοκρατικό πολίτευμα
πραγματώνει, στην ουσία, το ισότιμο δικαίωμα όλων των πολιτών στην
ελευθερία,
6

7. 2. να συνειδητοποιήσουν ότι το να απολαμβάνει κανείς δικαιώματα συνεπάγεται
και ευθύνες και ότι δικαιώματα και υποχρεώσεις αλληλοσυμπληρώνονται,
3. να διακρίνουν τα δικαιώματα ανάλογα με το περιεχόμενό τους,
4. να γνωρίζουν τις βασικές υποχρεώσεις των πολιτών, όπως ορίζονται στο
Σύνταγμα,
5. να γνωρίζουν τα όρια άσκησης των δικαιωμάτων και πότε είναι καταχρηστική
η άσκησή τους,
6. να γνωρίζουν πώς μπορούν να διεκδικήσουν έννομη προστασία σε περίπτωση
προσβολής των δικαιωμάτων τους.
 Ως προς τη χρήση των Τ.Π.Ε. επιδιώκεται οι μαθητές:
1. να μάθουν να χρησιμοποιούν την τεχνολογία για εκπαιδευτικές
δραστηριότητες,
2. να εξοικειωθούν με τη λειτουργία του διαδραστικού πίνακα και να μάθουν να
χρησιμοποιούν εργαλεία του ιστού Web 2.0.
3. να συλλέξουν στοιχεία από πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές μέσω του
διαδικτύου, να τις οργανώσουν, συνδέσουν, ερμηνεύσουν ώστε να
καταλήξουν σε συμπεράσματα.
 Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία επιδιώκεται οι μαθητές (UNESCO, 1996):
1. να συνεργαστούν και να επικοινωνήσουν αποτελεσματικά μεταξύ τους,
2. να αναπτύξουν δημιουργικές δεξιότητες όπως της ανάλυσης, της σύνθεσης,
της επεξεργασίας των πληροφοριών και της λεκτικής έκφρασης,
3. να κατανείμουν ισότιμα και δημοκρατικά τις ευθύνες.
Θεωρητικό πλαίσιο
Το σενάριο θα πραγματοποιηθεί με βάση τη θεωρία της δραστηριότητας η
οποία θεωρείται ως ένα ισχυρό και περιγραφικό εργαλείο παρά ως μια ισχυρά
προβλέψιμη θεωρία (Nardi, 1996). Σκοπός της είναι η κατανόηση της ενότητας
μεταξύ συναίσθησης και δραστηριότητας.
7

8. Σε αυτή τη θεωρία θεμελιώδης μονάδα ανάλυσης είναι η ανθρώπινη
δραστηριότητα που έχει τρία βασικά χαρακτηριστικά: α) κατευθύνεται προς ένα
αντικείμενο που διακρίνει τη μια δραστηριότητα από την άλλη, β) διαμεσολαβείται
από μέσα (π.χ. γλώσσα) και γ) είναι κοινωνική λαμβάνοντας χώρα σε ένα πολιτισμικό
πλαίσιο (Nardi, 1996). Είναι ένα κοινωνικοπολιτισμικό πρίσμα μέσα από το οποίο
μπορούν να αναλυθούν οι περισσότερες μορφές της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Επικεντρώνει το ενδιαφέρον της στις αλληλεπιδράσεις της ανθρώπινης
δραστηριότητας μέσα στο κοινωνικοπολιτισμικό περιβάλλον που λαμβάνει χώρα
(Engeström, 1987, 1993).
Σύμφωνα με τον Jonassen (2000), η θεωρία της δραστηριότητας είναι μια
εγγενής κοινωνική διαδικασία. Μαθητές, εκπαιδευτικοί, διδακτικά εργαλεία,
περιβάλλον της τάξης, αντικείμενα διδασκαλίας κλπ., αποτελούν μέρη ενός
συστήματος δραστηριότητας που αλληλεπιδρούν, κάτι που επιδιώκεται μέσα από το
σενάριο. Η ίδια η δραστηριότητα αποτελεί το διαμεσολαβητικό εργαλείο, τη μονάδα
ανάλυσης της μαθησιακής διαδικασίας
Η θεωρία της δραστηριότητας προτείνει μια δομή για σκέψη μέσω της χρήσης
της τεχνολογίας και των κοινωνικών προτύπων και εξηγεί πώς αυτή η δομή επηρεάζει
τη συμμετοχή των μελών με την πάροδο του χρόνου (Kuutti, 1996). Όπως
υποστηρίζει και ο Kaptelinin (1996) η αναγνώριση του κεντρικού ρόλου της
διαμεσολάβησης στην ανθρώπινη σκέψη και συμπεριφορά μπορεί να συμβάλει στην
αναπλαισίωση αυτού που λέγεται «δραστηριότητα διαμεσολαβούμενη με
υπολογιστή» όπου η σχέση χρήστη και μηχανής βρίσκεται στο επίκεντρο του
ενδιαφέροντος.
Οι εφαρμογές ηλεκτρονικών αποτελούν κεντρικά εργαλεία ως
διαμεσολαβητές της καθημερινής δραστηριότητας (Bødker, 1996). Η θεωρία της
δραστηριότητας δίνει ένα χρήσιμο χειρισμό για την κατανόηση αυτών των
διαμεσολαβητών και πώς αυτοί διαμορφώνονται σε μια διαλεκτική σχέση με την
προκλητική πρακτική της εργασίας στην οποία χρησιμοποιούνται.
Από παιδαγωγικής άποψης το σενάριο αξιοποιεί τη μέθοδο project. Σύμφωνα
με τον Frey (1998), πρόκειται για μια ανοιχτή διαδικασία μάθησης που εξελίσσεται
ανάλογα με την εκάστοτε κατάσταση και τα ενδιαφέροντα των συμμετεχόντων.
Συμμετέχουν όλοι, αλλά και η ίδια η διδασκαλία διαμορφώνεται και αξιολογείται από
8

9. όλους. Δεν έχει τόσο μεγάλη σημασία το τελικό αποτέλεσμα, αλλά ο δρόμος, οι
εμπειρίες που αποκτά κανείς προς τον αρχικό του στόχο. Γιατί μέσα από τις διάφορες
καταστάσεις, τις εμπειρίες και τις προσπάθειες επίλυσης προβλημάτων, που φυσικό
είναι να βρεθούν στην πορεία, πηγάζει τελικά η μόρφωση και η απόκτηση
δεξιοτήτων. Σημασία δεν έχει µόνο το τι, αλλά ίσως περισσότερο και το πώς. Ο
ρόλος του δασκάλου για την επιτυχία ενός project δεν είναι να στέκεται ως ο
κυρίαρχος της τάξης, αλλά να καθοδηγεί, να επεμβαίνει µόνο όταν τον χρειάζονται
και να συμμετέχει στην ομάδα ως ίσος προς ίσον.
Η μέθοδος project μέσα από πολύπλευρες, συνεργατικές και ευέλικτες διδακτικές
δραστηριότητες δίνει ευκαιρία για πολυτροπική προσέγγιση μια ενότητας. Οι μαθητές
μέσα από την κοινωνική αλληλεπίδραση με τους συμμαθητές τους, με τον
εκπαιδευτικό αλλά και με το ευρύτερο περιβάλλον τους εμπλέκονται στη διαχείριση
σύνθετων σχεδίων εργασίας, αναπτύσσοντας έτσι τόσο την κριτική τους σκέψη όσο
και συνεργατικές δεξιότητες (Ματσαγγούρας, 2002).
Τα βασικότερα τεχνολογικά εργαλεία που αξιοποιούνται στο παρόν σενάριο
διδασκαλίας είναι τα εργαλεία του Web 2.0 και ο διαδραστικός πίνακας. Παρά την
εισαγωγή και ολοένα αυξανόμενη χρήση των εργαλείων του ιστού Web 2.0. στην
τάξη, φαίνεται ότι ακόμη υπάρχει έλλειψη παιδαγωγικών μοντέλων στη βιβλιογραφία
που να καθοδηγεί τους εκπαιδευτικούς. Με αφορμή την παραπάνω έλλειψη διάφορα
ερευνητικά προγράμματα ξεκίνησαν να ασχολούνται με τέτοιου είδους
δραστηριότητες. Μεταξύ αυτών και το Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Web 2.0 ERC
(European Resource Centre – Simplifying Web 20.0 Education, 2011). Αποτέλεσμα
της παραπάνω έρευνας ήταν η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου τεχνολογικού και
παιδαγωγικού πλαισίου του Ιστού Web 2.0. Το Παιδαγωγικό Μοντέλο που
δημιουργήθηκε λαμβάνει υπόψη του τις παρακάτω θεωρίες μάθησης (Baxter et al.,
2011):
 Εποικοδομισμός: η γνώση οικοδομείται ενεργητικά και λαμβάνει χώρα σε
περιβάλλοντα και καταστάσεις της πραγματικής ζωής.
 Κονστρουξιονισμός: εστιάζει στην τέχνη του «μαθαίνω να μαθαίνω»,
συνειδητή εμπλοκή του μαθητευόμενου.
9

10.  Συνδεσιασμός: εστιάζει στη σύνδεση νεοαποκτηθέντων και παλαιότερων
γνώσεων και στη διαφορά σημαντικής και μη πληροφορίας.
 Γνωστική μαθητεία: εφαρμογή στην πράξη αποκτηθέντων μέσω παρατήρησης
γνώσεων με έμφαση στην επίλυση πραγματικών προβλημάτων.
 Ομαδοσυνεργατική μάθηση: ενεργητική μάθηση που συμβαίνει στα πλαίσια
μιας ομάδας.
Σχηματικά το προτεινόμενο Παιδαγωγικό Μοντέλο συνοψίζεται ως εξής:
Σχήμα 1: Παιδαγωγικό πλαίσιο1
Το Παιδαγωγικό Πλαίσιο λοιπόν, περιλαμβάνει το χώρο του εκπαιδευτικού και το
χώρου του μαθητή. Οι δύο αυτοί χώροι αποτελούν στην ουσία το εκπαιδευτικό
περιβάλλον.
Αναλυτικότερα, ο χώρος του εκπαιδευτικού συνοψίζεται στα παρακάτω:
1
Web20erc.eu (n.d.) Pedagogy 2.0 [online] Available at:
http://www.web20erc.eu/sites/default/files/Pedagogy2.0-GR.pdf [Accessed: 04 May, 2013].
10

11.  Ανάλογα με το αντικείμενο και τη βαθμίδα εκπαίδευσης επιλέγεται το
κατάλληλο εργαλείο Web 2.0, π.χ. ένα wiki μπορεί να είναι πιο εύκολο για
μαθητές της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης.
 Τα μαθησιακά αποτελέσματα αφορούν στο τι αναμένει ο εκπαιδευτικός να
επιτύχουν οι μαθητές.
 Εργασίες είναι οι δραστηριότητες που αναθέτει ο εκπαιδευτικός στους
μαθητές, π.χ. να εργαστούν ομαδικά για να φτιάξουν μία παρουσίαση στο
powerpoint και να γράψουν την πορεία που ακολούθησαν σε ένα wiki.
 Τεχνολογίες του ιστού Web 2.0, στις οποίες όταν αναφερόμαστε εννοούμε
αποκλειστικά αυτές που μπορούν να αξιοποιηθούν παιδαγωγικά.
Μεταξύ των εργασιών και των τεχνολογιών του ιστού Web 2.0 υπάρχει μία κυκλική
σχέση. Αυτό συμβαίνει επειδή ο εκπαιδευτικός μπορεί να χρειαστεί να προσαρμόσει,
στις τεχνολογίες του Web 2.0, τις εργασίες που ανέθεσε στους μαθητές.
Από την άλλη πλευρά ο χώρος του μαθητή περιλαμβάνει:
 Δραστηριότητες, που είναι οι εργασίες που έχουν ανατεθεί από τον
εκπαιδευτικό.
 Τεχνολογίες του ιστού Web 2.0 που επίσης έχουν επιλεγεί από τον
εκπαιδευτικό, μπορεί όμως ο μαθητής να επιλέξει και άλλες συμπληρωματικά
για την εργασία του.
 Τα αποτελέσματα των εργασιών. Εδώ στόχος του εκπαιδευτικού είναι να
διαπιστώσει αν έχουν επιτευχθεί τα αναμενόμενα αποτελέσματα με βάση τους
στόχους που είχε θέσει αρχικά.
 Τα μαθησιακά αποτελέσματα και τα αποτελέσματα των εργασιών τα οποία θα
πρέπει να συνδέονται, γιατί με αυτόν τον τρόπο επιτρέπεται στον
εκπαιδευτικό να τροποποιήσει είτε τις εργασίες που ανέθεσε είτε τις
τεχνολογίες που χρησιμοποιήθηκαν.
Σε αυτό το παιδαγωγικό μοντέλο, το οποίο είναι γενικό (generic) και μπορεί να
εφαρμοστεί σε όλα τα αντικείμενα και σε όλες τις βαθμίδες, δίνεται μεγαλύτερη
έμφαση και στο χώρο του μαθητή.
11

12. Αναφορικά με τη χρήση του Διαδραστικού Πίνακα στο παρόν σενάριο
διδασκαλίας, αυτός μπορεί να αξιοποιηθεί παιδαγωγικά τόσο ως προς τη μαθησιακή
όσο και ως προς τη διδακτική διαδικασία. Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία
συνδέεται με τις κοινωνικές θεωρίες μάθησης δηλαδή με τον κοινωνικό
εποικοδομισμό, την ανακαλυπτική μάθηση, τη θεωρία της δραστηριότητας, τη θεωρία
της εγκαθιδρυμένης νόησης και τη θεωρία της κατανεμημένης νόησης. Ως προς τη
διδακτική διαδικασία μπορεί να αξιοποιηθεί σε ολόκληρη την τάξη, σε ομάδες ή και
εξατομικευμένα. Ο δε ρόλος του εκπαιδευτικού είναι διαμεσολαβητικός και άμεσος.
Καταρχήν, σχεδιάζει και οργανώνει τα δεδομένα του θέματος, στη συνέχεια τα
επεξεργάζεται και τα αναλύει στο πλαίσιο μιας ενεργητικής και ομαδοσυνεργατικής
διδακτικής διαδικασίας (Αναστασιάδης κ.α., 2010).
Τεχνολογικά Εργαλεία
Κατά την εφαρμογή του σεναρίου αξιοποιείται ποικιλία τεχνολογικών εργαλείων.
Απαραίτητο τεχνολογικό εργαλείο στη σχολική αίθουσα είναι ο διαδραστικός
πίνακας με το συνοδευόμενο λογισμικό, τόσο για τις περιπτώσεις που κάτι πρέπει να
συζητηθεί στην ολομέλεια (π.χ. ενημέρωση από έναν επιστήμονα) όσο και για
διαδραστικές παρουσιάσεις των ομάδων. Το δε εργαστήριο Πληροφορικής είναι
διαμορφωμένο έτσι ώστε να εργάζονται παράλληλα τέσσερις (04) ομάδες των πέντε
(05) μαθητών, με αντίστοιχο αριθμό ηλεκτρονικών υπολογιστών που έχουν
δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο, καθώς και ένας εκτυπωτής.
Συμπληρωματικό υλικό
Για τις ανάγκες της διδασκαλίας απαιτείται συμπληρωματικό υλικό και
συγκεκριμένα, το Σύνταγμα σε μορφή βιβλίου και τα τέσσερα (04) φύλλα εργασίας
με τις δραστηριότητες (βλ. Παράρτημα).
Οργάνωση τάξης
Κατά την πρώτη, δεύτερη και τέταρτη διδακτική ώρα η διδασκαλία λαμβάνει
χώρα στη σχολική αίθουσα όπου η οργάνωση της τάξης είναι η παραδοσιακή.
Κατά την τρίτη διδακτική ώρα, η εκπαιδευτική διαδικασία μεταφέρεται στο
εργαστήριο Πληροφορικής του σχολείου. Αυτό γίνεται γιατί επιλέγεται η
ιστοεξερεύνηση (webquest) που είναι άμεσα συμβατή με την έννοια ενός σεναρίου με
βάση τη θεωρία της δραστηριότητας σχεδιασμένο στις αρχές της μεθόδου project. H
12

13. ιστοεξερεύνηση περιγράφεται ως «…η εκπαιδευτική δραστηριότητα κατά την οποία
οι περισσότερες ή και όλες οι πληροφορίες που απαιτούνται για την επίλυση ενός
προβλήματος ή για τη σύνθεση μιας γνωστικής ενότητας, προέρχονται από το
διαδίκτυο...» (Dodge, 2001).
Οικοδομείται γύρω από ένα σενάριο με το οποίο οι μαθητές συμμετέχουν σε
ένα αυθεντικό έργο που χρησιμοποιούν προσχεδιασμένες, προκαθορισμένες πηγές
του διαδικτύου, επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον τους στη συλλογή, σύνοψη, σύνθεση
και ανάλυση των πληροφοριών μέσα σε ξεκάθαρα προσδιορισμένες παραμέτρους για
να ολοκληρώσουν το αυθεντικό έργο που τίθεται από το διδάσκοντα (Yang &
Tzuo,2011, Zheng et al., 2008). Επίσης παρέχει την ευκαιρία να συνδυαστούν η
τεχνολογία με τις εκπαιδευτικές έννοιες έχοντας τη δυνατότητα να ενσωματώνει on-
line πηγές με μαθητοκεντρικές και βασισμένες στη δραστηριότητα διαδικασίες
μάθησης (Vanguri et al., 2004).
Σκοπός της μπορεί να είναι είτε η ενσωμάτωση γνώσης για δημιουργία νέων
στόχων ή τη χρήση πληροφοριών για κριτική από πολλές προοπτικές. Οι πηγές από
το διαδίκτυο θα πρέπει να είναι προσεκτικά επιλεγμένες από τον εκπαιδευτικό και για
θέματα αξιοπιστίας και για να περιλάβει διαφορετικές προοπτικές στο θέμα που
ερευνάται (Chen & Hsiao, 2010).
Στο εργαστήριο Πληροφορικής λοιπόν, η τάξη οργανώνεται, με παρέμβαση
του εκπαιδευτικού, σε τέσσερις (04) ομάδες των πέντε (05) μαθητών, η καθεμιά από
τις οποίες αναλαμβάνει να προσεγγίσει το υπό διερεύνηση θέμα μέσα από
διαφορετικές οπτικές, αναλαμβάνοντας τις ακόλουθες αποστολές: α) οι ιστορικοί που
διερευνούν την ιστορική διάσταση του θέματος, β) οι κοινωνιολόγοι που διερευνούν
την κοινωνιολογική διάσταση με τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει η παραβίαση
αυτών των δικαιωμάτων για την κοινωνία, γ) οι δημοσιογράφοι που ασχολούνται με
την ενημέρωση γύρω από το θέμα και δ) οι καλλιτέχνες που εξετάζουν το θέμα όπως
το έχουν προσεγγίσει οι Τέχνες και τα Γράμματα.
Ο ρόλος του εκπαιδευτικού, ειδικά, στη διάρκεια του εργαστηριακού
μαθήματος είναι πολλαπλός, καθώς καλείται να συντονίσει, να καθοδηγήσει, να
οργανώσει, να διευκολύνει και να υποστηρίξει το έργο των μαθητών. Πιο
συγκεκριμένα, αφού διατυπώσει τους βασικούς στόχους της δραστηριότητας κάθε
ομάδας και ορίσει τα χρονικά περιθώρια, θα βοηθήσει τους μαθητές να συντονιστούν
13

14. ως προς τον καταμερισμό του έργου και του διαθέσιμου χρόνου, θα τους
καθοδηγήσει στην αναζήτηση πληροφοριών από το διαδίκτυο και στη συνέχεια στην
οργάνωση του υλικού που θα συγκεντρώσουν. Θα τους διευκολύνει ακόμη ως προς
την επικοινωνία μεταξύ τους παρέχοντας ένα ασφαλές περιβάλλον συνεργασίας και
τέλος θα υποστηρίξει τα όποια τεχνικά ζητήματα προκύψουν.
Χρονική διάρκεια σεναρίου
Το μάθημα «Πολιτική και Δίκαιο» της Β’ Τάξης του Γενικού Λυκείου διδάσκεται
δύο ώρες εβδομαδιαίως καθ’ όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους. Οι συγκεκριμένες
διδακτικές ενότητες, 6.1 «Δικαιώματα και υποχρεώσεις» και 6.2 «Άσκηση και
κατάχρηση δικαιώματος» προβλέπεται να διδαχθούν σε δύο (02) διδακτικές ώρες,
σύμφωνα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (Α.Π.Σ.) (Υπουργική Απόφαση
63804/Γ2). Το παρόν σενάριο διδασκαλίας απαιτεί, ωστόσο, τέσσερις (04) διδακτικές
ώρες, οι δύο (02) όπως προβλέπονται από το Α.Π.Σ. και οι άλλες δύο (02) από την
αξιοποίηση των δύο (02) διδακτικών ωρών που προβλέπονται για την επανάληψη και
για το ωριαίο διαγώνισμα του τετραμήνου.
Προετοιμασία
Η επιτυχής υλοποίηση του συγκεκριμένου σεναρίου διδασκαλίας προϋποθέτει
την κατάλληλη προετοιμασία του εκπαιδευτικού και συγκεκριμένες γνώσεις και
δεξιότητες από την πλευρά των μαθητών.
Ειδικότερα, ο εκπαιδευτικός πρέπει να ετοιμάσει δύο παρουσιάσεις με το
εργαλείο prezi, ένα χάρτη εννοιολογικής χαρτογράφησης και να συντάξει τέσσερα
(04) φύλλα εργασίας, ένα για κάθε ομάδα μαθητών με πλήρη περιγραφή της
ερευνητικής εργασίας. Επιπλέον, καλείται να δημιουργήσει μία πλατφόρμα σε
περιβάλλον wiki, δηλαδή να ενεργοποιήσει τέσσερις (04) λογαριασμούς με
αντίστοιχους κωδικούς πρόσβασης για τις ομάδες εργασίας καθώς και να στήσει το
περιβάλλον του ιστολογίου στο οποίο θα αναρτηθούν τα μαθησιακά «προϊόντα».
Ακόμη, θα κάνει τις απαραίτητες εγγραφές (δημιουργία λογαριασμών) στα εργαλεία
που πρόκειται να χρησιμοποιήσουν οι μαθητές: timetoast, prezi, google drive και
Editor by pixlr.com.
Ως προς το βασικό γνωστικό αντικείμενο οι μαθητές πρέπει να κατέχουν τις
έννοιες «κράτος δικαίου» και «κοινωνικό κράτος» καθώς και να γνωρίζουν την
14

15. εξέλιξη των πολιτευμάτων. Τις γνώσεις αυτές οι μαθητές κατέχουν ήδη από τη
διδασκαλία του Κεφαλαίου 4 «Η οργάνωση της Πολιτείας» που προηγείται χρονικά.
Ως προς τις Τ.Π.Ε. οι μαθητές πρέπει να διαθέτουν τις βασικές γνώσεις
χρήσης του κειμενογράφου, της προβολής παρουσίασης και εργαλείων του
διαδικτύου, όπως είναι οι φυλλομετρητές και οι μηχανές αναζήτησης όπως επίσης, να
είναι εξοικειωμένοι με τη χρήση του εργαλείου wiki και του ιστολογίου. Τις
παραπάνω γνώσεις και δεξιότητες οι μαθητές κατέχουν ήδη από τη Γ’ τάξη του
Γυμνασίου σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σπουδών για τον Πληροφορικό Γραμματισμό
στο Γυμνάσιο (αρ. πρωτ. 113719/Γ1/03-10-2011 Υ.Α. ΦΕΚ 2323/τΒ’/17-10-2011).
Ακόμη, το σενάριο προϋποθέτει τη γνώση χειρισμού από τους μαθητές των
εργαλείων χρονογραμμής (timeline), google drive, παρουσίασης (prezi) και
ζωγραφικής, τα οποία απεικονίζονται στη συνέχεια. Στο σημείο αυτό πρέπει να
τονιστεί ότι οι μαθητές αυτής της ηλικίας είναι ήδη αρκετά εξοικειωμένοι με τις νέες
τεχνολογίες και τα προτεινόμενα προς αξιοποίηση εργαλεία.
Εικόνα 1: Εργαλείο χρονογραμμής (timetoast)
15

16. Εικόνα 2: google drive
Εικόνα 3: εργαλείο παρουσίασης (prezi)
Εικόνα 4: εργαλείο ζωγραφικής (Editor by pixlr.com)
Δραστηριότητες
Οι δραστηριότητες που θα πραγματοποιηθούν στο σενάριο μπορεί να αφορούν:
 Δραστηριότητες στην ολομέλεια της τάξης για θέματα που άπτονται του
ενδιαφέροντος κάθε ομάδας (π.χ. δραστηριότητες αφόρμησης) αλλά και των
16

17. θεμάτων που εξετάζει το σχολικό βιβλίο. Οι δραστηριότητες αυτές εξυπηρετούν
τους τιθέμενους ως προς το γνωστικό αντικείμενο στόχους του σεναρίου.
 Δραστηριότητες για κάθε ομάδα σχετικά με την οπτική διερεύνησης του
θέματος. Οι δραστηριότητες αυτές θα έχουν στόχο στο τέλος τους οι μαθητές μέσα
από δράσεις να δημιουργούν κάτι σχετικό με αυτό που διερεύνησαν (π.χ. η
δημιουργία μιας παρουσίασης). Ακόμη, εξυπηρετούν πλήρως τους στόχους που
τέθηκαν αρχικά, ως προς τις Τ.Π.Ε. και τη μαθησιακή διαδικασία.
Αναλυτικότερα:
1η
διδακτική ώρα
Α’ Φάση – Προετοιμασία, αφόρμηση 10’
Προβάλλεται στο διαδραστικό πίνακα μία παρουσίαση prezi με θέμα το απόσπασμα
της ομιλίας του καθηγητή Α. Μάνεση (σελ. 66-67 του σχολικού βιβλίου), τα είδη των
πολιτευμάτων και τις έννοιες κράτος δικαίου και κοινωνικό κράτος. Στόχος της
δραστηριότητας αφόρμησης είναι η σύνδεση με την προηγούμενη γνώση και η
διαπίστωση από τους μαθητές ότι τα δικαιώματα σχετίζονται με το δημοκρατικό
πολίτευμα.
Β’ Φάση – Παρουσίαση 35’
- Πώς εκφράζεται η ελευθερία στην πράξη;
- Με την αναγνώριση των δικαιωμάτων.
Παρουσιάζονται στο διαδραστικό πίνακα οι διακρίσεις των δικαιωμάτων (ατομικά,
πολιτικά, κοινωνικά) με τη χρήση λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης. Η
ανάλυση των κατηγοριών των δικαιωμάτων γίνεται με την ανάγνωση των άρθρων 9
(άσυλο κατοικίας), 55 (δικαίωμα του εκλέγειν) και 21 (δικαίωμα στην υγεία) του
Συντάγματος από τους μαθητές.
Ακολουθεί ανάγνωση του κειμένου του Kant από το σχολικό βιβλίο (σελ. 66 του
σχολικού βιβλίου) ώστε να συναχθούν τα εξής συμπεράσματα:
- η ελευθερία συνεπάγεται ευθύνη,
- τα δικαιώματα υπόκεινται σε περιορισμούς. Διαβάζονται από τους μαθητές τα
άρθρα 5 και 25 του Συντάγματος.
17

18. - το Σύνταγμα κατοχυρώνει και υποχρεώσεις. Παρουσιάζεται με τη χρήση του
εργαλείου prezi η λίστα με τις υποχρεώσεις των πολιτών και αναγιγνώσκονται
από τους μαθητές τα αντίστοιχα άρθρα 120, 25, 4 και 16 του Συντάγματος.
2η
διδακτική ώρα
Α’ Φάση – Προετοιμασία, αφόρμηση 7’
Επίσκεψη της ιστοσελίδας του Ιδρύματος Μαραγκοπούλου για τα δικαιώματα του
ανθρώπου ( www.mfhr.gr/yellow/gr/index.htm ) μέσω του διαδραστικού πίνακα.
- Ποια είναι η δράση του Ιδρύματος;
- Γιατί νομίζετε ότι υπάρχουν ιδρύματα που σκοπό έχουν τη διαφύλαξη και
προαγωγή των δικαιωμάτων και ελευθεριών των ατόμων;
Στόχος της αφόρμησης είναι ο προβληματισμός των μαθητών σχετικά με την
καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Β’ Φάση – Παρουσίαση 38’
Επεξήγηση των όρων «Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου» και
Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων» από το σχολικό βιβλίο.
Ανάγνωση και επεξεργασία του άρθρου 103 του Συντάγματος που αφορά στο
Συνήγορο του Πολίτη.
Στη συνέχεια, εκπρόσωπος του Συνηγόρου του Πολίτη, θα μιλήσει στα παιδιά για 7’
με θέμα την προσβολή των δικαιωμάτων των πολιτών, με αξιοποίηση του Skype και
του διαδραστικού πίνακα. Μετά το τέλος της ομιλίας θα ακολουθήσει συζήτηση
διάρκειας 15’ μεταξύ του ομιλητή και των μαθητών. Από την αλληλεπίδραση αυτή οι
μαθητές θα ενημερωθούν για τη λειτουργία του Συνηγόρου του Πολίτη και θα
ευαισθητοποιηθούν πάνω σε σχετικά θέματα.
3η
διδακτική ώρα
Γ΄ Φάση - Εφαρμογή
Στα πλαίσια ιστοεξερεύνησης οι μαθητές χωρίζονται σε τέσσερις (04) ομάδες και
αναλαμβάνουν μία συγκεκριμένη αποστολή.
18

19. Οι ιστορικοί θα μελετήσουν πηγές και θα ετοιμάσουν μία παρουσίαση σε εργαλείο
γραμμής του χρόνου (timeline) με θέμα την ιστορία των τριών γενεών των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Οι κοινωνιολόγοι θα συνθέσουν πληροφορίες από πηγές σχετικά με τη δράση
οργανισμών προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και θα παρουσιάσουν το
αποτέλεσμα στους συμμαθητές τους μέσω ενός powerpoint.
Οι δημοσιογράφοι θα μελετήσουν πηγές και άρθρα σχετικά με την προστασία του
περιβάλλοντος. Με βάση τη μελέτη τους θα ξεκινήσουν τη διαμόρφωση ενός
ερωτηματολογίου στο google drive.
Οι καλλιτέχνες θα πραγματοποιήσουν δραστηριότητα αναζήτησης πηγών π.χ.
λογοτεχνικών κειμένων, σκίτσων, ταινιών σχετικά με το ρατσισμό προκειμένου να
δημιουργήσουν μια παρουσίαση στο prezi.
4η
διδακτική ώρα
Γ’ Φάση – Εφαρμογή
Δεκάλεπτη (10’) παρουσίαση των εργασιών των τεσσάρων (04) ομάδων στην
ολομέλεια της τάξης και παράλληλη αξιολόγηση από τις ομάδες με τη συμπλήρωση
ερωτηματολογίου. Παροχή οδηγιών από τον καθηγητή στο τέλος των παρουσιάσεων
για την έκθεση αυτοαξιολόγησης, η οποία θα ολοκληρωθεί σε εξωσχολικό χρόνο.
Οδηγίες δραστηριοτήτων φύλλου εργασίας
Το φύλλο εργασίας που συνοδεύει το παρόν σενάριο αφορά στην ουσία σε ένα σχέδιο
ιστοεξερεύνησης, το οποίο μπορεί να δοθεί με τη μορφή φύλλου εργασίας στους
μαθητές.
Το φύλλο εργασίας λοιπόν, περιλαμβάνει τα πεδία: Εισαγωγή, Εργασία - Αποστολή,
Διαδικασία, Αξιολόγηση και Συμπέρασμα της ιστοεξερεύνησης με τίτλο «Μαθαίνουμε
για τα δικαιώματα του πολίτη». Οι μαθητές θα ενημερωθούν για το θέμα της
δραστηριότητας από την Εισαγωγή και ο καθηγητής θα παρουσιάσει εν συντομία το
θέμα κάθε μίας αποστολής της ιστοεξερεύνησης από το πεδίο Εργασία – Αποστολή.
Αφού οι μαθητές διαβάσουν τις οδηγίες όπως αυτές αναλύονται στο πεδίο
Διαδικασία, ο καθηγητής θα τους εξηγήσει τον τρόπο με τον οποίο θα αξιολογηθούν
από το πεδίο Αξιολόγηση. Στη συγκεκριμένη ιστοεξερεύνηση προτείνεται η
19

20. αξιολόγηση των μαθητών να γίνει τόσο από τον καθηγητή όσο και από τους ίδιους
τους μαθητές. Επισημαίνεται ότι ο ρόλος του καθηγητή κατά τη διάρκεια της
ιστοεξερεύνησης πρέπει να είναι υποστηρικτικός και συμβουλευτικός. Ακόμη,
ανάλογα με την πορεία και το επίπεδο των μαθητών μπορεί να χρειαστεί να
αναπροσαρμόσει τις απαιτήσεις της ιστοεξερεύνησης. Τέλος, προτείνεται η
ιστοεξερεύνηση να πραγματοποιηθεί σε ομάδες στη διάρκεια δύο (02) διδακτικών
ωρών με παράλληλη χρήση ενός wiki για τις ώρες που θα δουλέψουν εκτός σχολείου.
Αξιολόγηση
Στα πλαίσια του σεναρίου που ακολουθεί τις αρχές ενός project, η αξιολόγηση πρέπει
να ξεπερνά τα συμβατικά πλαίσια ενός τεστ βαθμολόγησης. Αυτό που αξιολογείται
είναι το τελικό προϊόν που αφορά τη δημιουργία ενός ιστολογίου (blog) από κάθε
ομάδα όπου θα υπάρχει υλικό το οποίο θα παρουσιάζει το υπό διερεύνηση θέμα με
βάση την αποστολή που ανέλαβε κάθε ομάδα. Σύμφωνα με τον Frey «… μπορεί να
αξιολογηθεί το προϊόν, ο καρπός της συλλογικής εργασίας» και «… η αξιολόγησή
του όμως γίνεται σε σχέση με τη διαδικασία παραγωγής του» (Frey, 1986, σ.67).
Συγκεκριμένα, ο εκπαιδευτικός θα αξιολογήσει τη διαδικασία και το τελικό προϊόν
λαμβάνοντας υπόψη τις εξής παραμέτρους: οργάνωση, επικοινωνία και λειτουργία
της ομάδας, προσωπική συμμετοχή, αξιοποίηση του διαθέσιμου χρόνου, εντοπισμός
και χρήση επαρκούς και κατάλληλου υλικού με βάση τις δοθείσες πηγές, σύνθεση
τεκμηριωμένων κειμένων, παρουσίαση και μορφή της εργασίας.
Επιπρόσθετα, στη συγκεκριμένη ιστοεξερεύνηση επιλέχθηκε να γίνει
αυτοαξιολόγηση των μαθητών, ώστε να εμπλακούν πιο ενεργά στην όλη διαδικασία.
Η αυτοαξιολόγηση των μαθητών θα γίνει με δύο μέσα. Με έκθεση που θα συντάξει η
κάθε ομάδα στην οποία θα αναφέρει την πορεία που ακολούθησε και τις δυσκολίες
που αντιμετώπισε και με τη συμπλήρωση ενός φύλλου αξιολόγησης για την
αξιολόγηση των υπόλοιπων ομάδων.
Το παρόν σενάριο έχει τη δυνατότητα επέκτασης με τη μορφή συνεργατικού έργου
στα πλαίσια του προγράμματος eTwinning, της γνωστής εκπαιδευτικής πλατφόρμας
για το διαμοιρασμό συνεργατικών έργων μεταξύ σχολείων της Ευρώπης. Αυτό
σημαίνει πως το αποτέλεσμα των δραστηριοτήτων των μαθητών θα μπορούσε να
παρουσιαστεί στην αγγλική γλώσσα σε ομάδα μαθητών άλλης ευρωπαϊκής χώρας.
20

21. Εικόνα 5: η αρχική σελίδα της εκπαιδευτικής πλατφόρμας eTwinning
21

22. Βιβλιογραφία
Α. Ξενόγλωσση
1. Baxter, G. J., Connolly, T. M., Stansfield, M. H., Tsvetkova, N., Kusheva, R.,
Stoimenova, B., Penkova, R., Legurska, M., Dimitrova, N. Understanding the
Pedagogy Web 2.0 Supports: The Presentation of a Web 2.0 Pedagogical
Model, In Next Generation Web Services Practices (NWeSP), 2011 7th
International Conference on 19-21 October 2011, pp. 505-519
2. Bødker, S. (1996). Understanding computer applications in use - a human
activity analysis. In Bøgh Anderson, P. Holmquist, B., Klein, H. & Posner , R.
(Eds.). Signs at work, Berlin: de Gruyter, pp. 325-348.
3. Chen F.-S. & Hsiao Y.-W. (2010), Using WebQuest as a creative teaching tool
at a science and technology university in Taiwan, World Transactions on
Engineering and Technology Education, Vol.8, No.2, pp. 203-206
4. Davis, Fergal F. & Loasby, Ian D. (2009): I LOVE LEGAL HISTORY: WEB
2.0 AND THE TEACHING OF LAW, Journal of Commonwealth Law and
Legal Education, 7:1, pp. 19-36, accessed at March, 30th
2013.
5. Dodge, B., (2001). Five Rules for Writing a Great WebQuest. Learning &
Leading with Technology, v.28, n.8, pp. 6-9
6. Engeström, Y. (1987). Learning by expanding. Helsinki: Orienta-konsultit,
7. Engeström, Y. (1993). Developmental studies of work as a testbench of
activity theory: The case of primary care medical practice. In S. Chaiklin & J.
Lave (Eds.), Understanding practice: Perspectives on activity and context (pp.
64–103), Cambridge, MA: Cambridge University Press.
8. Grosseck G. (2009), To use or not to use web 2.0 in higher education?,
Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, pp. 478–482
9. Jonassen, D. (2000). Revisiting Activity Theory as a Framework For
Designing Student – Centered Learning Environments, In D. Jonassen & S.
Land (Eds). Theoretical foundations of Learning Environments, LEA, pp. 89-
121
22

23. 10. Jones, C. (2009) "Interdisciplinary Approach - Advantages, Disadvantages,
and the Future Benefits of Interdisciplinary Studies", ESSAI: Vol. 7, Article
26, pp. 76-81
11. Kaptelinin, V. (1996). Activity Theory: Implications for Human-Computer
Interaction. In B. A. Nardi (Ed.), Context and Consciousness: Activity Theory
and Human-Computer Interaction (pp. 53-59). Cambridge: The MIT Press.
12. Kuutti, K. (1996). Activity theory as a potential framework for human-
computer interaction research. In B. Nardi (Ed.), Context and consciousness:
activity theory and human-computer interaction. (pp. 17-44). Cambridge, MA:
MIT press.
13. McCroskey, C.J., Richmond, P.V., Bennett, E.V. (2006). The relationships of
student end-of class motivation with teacher communication behaviors and
instructional outcomes. Communication Education, 55 (4). pp. 403-414
14. McLeod, J. & Vasinda, S. (2008). Critical Literacy and Web 2.0: Exercising
and Negotiating Power. Computers in the Schools, 25(3), pp. 259 - 274.
15. Nardi, B. (Ed.). (1996). Context and consciousness: Activity theory and
human-computer interaction. Cambridge, MA: The MIT Press.
16. Nardi, B.A. (1996). Activity theory and human-computer interaction. In B. A.
Nardi (Ed.), Context and consciousness: activity theory and human-computer
interaction, Cambridge and London, MIT Press, pp. 69-103.
17. Vanguri P. R., Szymanski Sunal C., Wilson E. K. & Wright V. H. (2004),
WebQuests in Social Studies Education, Journal of interactive online learning,
v. 3, n. 2 Retrieved on 15 May from
http://www.ncolr.org/jiol/issues/pdf/3.2.5.pdf
18. Yang C.-H. & Tzuo P. W. (2011), Using Webquest As A Universal Design
For Learning Tool To Enhance Teaching And Learning In Teacher
Preparation Programs, Journal of College Teaching & Learning – March 2011
Volume 8, Number 3, pp. 21-30
19. Zheng R., Perez J., Williamson J. & Flygare J. (2008), WebQuests as
perceived by teachers: implications for online teaching and learning, Journal
of Computer Assisted Learning, 24, pp. 295–304
23

24. Β. Ελληνόγλωσση/Μεταφράσεις
1. Αναστασιάδης Π., Μικρόπουλος Α., Σοφός Α. & Φραγκάκη Μ. (2010), Ο
Διαδραστικός Πίνακας στη Σχολική Τάξη, Παιδαγωγικές προσεγγίσεις-
διδακτικές εφαρμογές, ΜΕΡΟΣ Α: ΘΕΩΡΗΤΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ, Επιμόρφωση
των Εκπαιδευτικών για την Αξιοποίηση και Εφαρμογή των ΤΠΕ στη
Διδακτική Πράξη» του Ε.Π. «Εκπαίδευση και δια βίου μάθηση».
2. Αναστασιάδη, Π., Μικρόπουλος, Α., Σοφός, Α., Φραγκάκη, Μ. (2011). Ο
Διαδραστικός Πίνακας στη σχολική τάξη μέσα από ην επισκόπηση της
βιβλιογραφίας: Παιδαγωγικές προσεγγίσεις. Πρακτικά 2ου Πανελλήνιου
Συνεδρίου Ένταξη και χρήση των ΤΠΕ στην εκπαιδευτική διαδικασία (σσ 67-
76). 28-30 Απριλίου 2011. Πάτρα.
3. Κόμης, Β. (2004). Εισαγωγή στις εκπαιδευτικές εφαρμογές των Τεχνολογιών
της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών. Αθήνα: Νέων Τεχνολογιών.
4. Ματσαγγούρας, Η. (2002). Η Διαθεματικότητα στη Σχολική Γνώση. Αθήνα:
Γρηγόρης.
5. Ματσαγγούρας, Η. (2002). Διεπιστημονικότητα, Διαθεματικότητα και
Ενιαιοποίηση στα νέα Προγράμματα Σπουδών: Τρόποι οργάνωσης της
σχολικής γνώσης. Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων, 7, σσ. 19-36.
6. Παπακωνσταντίνου, Κ., Κατσίρας, Λ. (2009). Πολιτική και Δίκαιο, Β’ Γενικού
Λυκείου (έκδοση 2009). Αθήνα: ΟΕΔΒ.
7. Παπακωνσταντίνου, Κ., Κατσίρας, Λ. (2009). Βιβλίο Εκπαιδευτικού, Πολιτική
και Δίκαιο, Β’ Γενικού Λυκείου (έκδοση 2009). Αθήνα: ΟΕΔΒ.
8. Παπανικολάου, Κ., Γρηγοριάδου, Μ. (2005). Σχεδιάζοντας WebQuest
σενάρια μαθημάτων με βάση πολλαπλές πηγές πληροφορίας για τη δομή,
λειτουργία, αναβάθμιση υπολογιστή. Πρακτικά 3ου Πανελληνίου Συνεδρίου
Εκπαιδευτικών για τις Τ.Π.Ε. (σσ. 61-71) Μάιος 2005. Σύρος.
9. Ράπτης, Α. & Ράπτη, Α. (2007). Μάθηση και Διδασκαλία στην Εποχή της
Πληροφορίας, Ολική Προσέγγιση, Τόμος Α, Αθήνα: έκδοση συγγραφέων.
10. ΥΠΔΒΜΘ. (2011). Η καινοτομία των ερευνητικών εργασιών στο Νέο Λύκειο.
Βιβλίο Εκπαιδευτικού. Πρώτο Μέρος. Αθήνα: ΟΕΔΒ.
24

25. 11. Frey K. (1986). Η «Μέθοδος Project»-Μια μορφή συλλογικής εργασίας στο
σχολείο ως θεωρία και πράξη, (µετ. Κλεονίκη Μάλλιου), Θεσσαλονίκη:
Εκδοτικός Οίκος Αδελφών Κυριακίδη.
12. Web20erc.eu (n.d.) Pedagogy 2.0 [online] Available at:
http://www.web20erc.eu/sites/default/files/Pedagogy2.0-GR.pdf [Accessed:
04 May, 2013].
13. UNESCO (1996). Έκθεση της διεθνούς επιτροπής για την εκπαίδευση στον
21ο αιώνα, υπό την προεδρία του Jacques Delors. Εκπαίδευση: Ο θησαυρός
που κρύβει μέσα της. Εκδόσεις UNESCO: Παρίσι 1996.
25

26. Παράρτημα
1. Φύλλο εργασίας
Πολιτική και Δίκαιο
Β’ τάξη Γενικού Λυκείου
Μία ιστοεξερεύνηση για τα ατομικά, πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα
«Μαθαίνουμε για τα δικαιώματα του πολίτη»
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Αγαπητοί μαθητές καλώς ήρθατε στην πρώτη σας επιστημονική αποστολή! Σκοπός
της είναι να εργαστείτε σε ομάδες ακολουθώντας τα βήματα μιας επιστημονικής
έρευνας ώστε να μάθετε για τα δικαιώματα του πολίτη.
ΕΡΓΑΣΙΑ – ΑΠΟΣΤΟΛΗ
Η αποστολή σας είναι να αναζητήσετε πληροφορίες, χρησιμοποιώντας τις πηγές που
σας δίνονται, ώστε να δημιουργήσετε ένα ιστολόγιο με υλικό για το θέμα των
«Ατομικά, πολιτικά και κοινωνικά δικαιώματα». Τα τεχνολογικά μέσα που θα
χρησιμοποιήσετε είναι η ιστορική γραμμή του χρόνου (timeline), το εργαλείο
κατασκευής ερωτηματολογίου του google drive και ένα διαδικτυακό εργαλείο
ζωγραφικής. Για να διευκολυνθεί η επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ σας, μπορείτε
να κάνετε χρήση του wiki της τάξης μας.
ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Αρχικά, θα χωριστείτε σε τέσσερις (04) ομάδες των πέντε (05) ατόμων. Κάθε μία από
τις ομάδες θα αναλάβει μία αποστολή: του ιστορικού, του κοινωνιολόγου, του
δημοσιογράφου και του καλλιτέχνη. Αφού ολοκληρώσετε τις αποστολές σας, κάθε
ομάδα θα παρουσιάσει στην ολομέλεια της τάξης τα αποτελέσματα της εργασίας της.
Αποστολή 1η
– Ιστορικοί
Το θέμα που πρέπει να μελετήσετε αφορά στις τρεις (03) γενιές δικαιωμάτων. Κάνετε
μία αναζήτηση στις πηγές που σας προτείνονται παρακάτω και με βάση τη μελέτη
26

27. σας θα δημιουργήσετε μια παρουσίαση αξιοποιώντας το εργαλείο χρονογραμμής
timetoast
Δραστηριότητα 1
Μελετήστε τις παρακάτω πηγές για να απαντήσετε στην ερώτηση «ποιο είναι το
περιεχόμενο καθεμίας εκ των τριών γενεών δικαιωμάτων και πού τοποθετούνται
χρονικά;»
Βίντεο για την ιστορία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων:
http://www.youtube.com/watch?v=Stjg0-ZcNEY
Για τις διακρίσεις των δικαιωμάτων:
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-
C130/652/4163,19411/
http://www.stockton.edu/~falkd/3gen.htm
Για την ιστορία των δικαιωμάτων:
http://gr.humanrights.com/what-are-human-rights/brief-history/cyrus-cylinder.html
http://evakouneli.blogspot.gr/2010/12/10-2010.html
Δραστηριότητα 2
Με βάση το υλικό που συγκεντρώσατε δημιουργήστε μία παρουσίαση με το εργαλείο
δημιουργίας χρονογραμμών timetoast:
http://www.timetoast.com/
Αποστολή 2η
– Κοινωνιολόγοι
Το θέμα που πρέπει να μελετήσετε αφορά στα δικαιώματα του παιδιού σε σχέση με
την εκπαίδευση. Κάνετε μία αναζήτηση στις πηγές που σας προτείνονται παρακάτω
και με βάση τη μελέτη σας θα δημιουργήσετε μια παρουσίαση στο powerpoint.
Δραστηριότητα 1
Μελετήστε τις παρακάτω πηγές για να απαντήσετε «υπάρχουν οργανισμοί ή φορείς
που προστατεύουν τα δικαιώματα των παιδιών σχετικά με την εκπαίδευση στην
Ελλάδα και διεθνώς και με ποιον τρόπο;»
Για τον «Κύκλο των δικαιωμάτων του παιδιού»:
27

28. http://www.0-18.gr/gia-megaloys/ti-einai-o-synigoros
http://www.0-18.gr/downloads/filadio_newgr.pdf
Για στατιστικά στοιχεία:
http://www.actionaid.gr/RightsEdu
Για το έργο του Ο.Η.Ε. σχετικά με την εκπαίδευση:
http://www2.ohchr.org/english/bodies/crc/index.htm
Για την έκθεση της Unesco για την εκπαίδευση στον κόσμο:
http://unesdoc.unesco.org/images/0021/002127/212715e.pdf
Δραστηριότητα 2
Με βάση το υλικό που συγκεντρώσατε δημιουργήστε μία παρουσίαση με το εργαλείο
powerpoint.
Αποστολή 3η
– Δημοσιογράφοι
Το θέμα που πρέπει να μελετήσετε αφορά στην προστασία του περιβάλλοντος.
Κάνετε μία αναζήτηση στις πηγές και στα άρθρα που σας προτείνονται παρακάτω και
με βάση τη μελέτη σας θα διαμορφώσετε ένα ερωτηματολόγιο για έρευνα στο google
drive.
Δραστηριότητα 1
Μελετήστε τις παρακάτω πηγές που προέρχονται είτε από ΦΕΚ, είτε από την
Ευρωπαϊκή Ένωση είτε από άρθρα εφημερίδων σχετικά με την προστασία του
περιβάλλοντος.
http://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=7Z1up05Xrto%3D&
http://www.mio-ecsde.org/epeaek09/basic_docs/el_legislation-1650-1986.pdf
http://www.europedia.moussis.eu/books/Book_2/5/16/02/01/?
lang=gr&all=1&s=1&e=10
http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=116682
http://www.skai.gr/news/environment/article/227021/stin-triti-heiroteri-thesi-i-ellada-
stin-europi-stin-prostasia-tou-perivallodos-/
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=283111
28

29. http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=322459
Συζητήστε στην ομάδα σας σχετικά και ανταλλάξτε απόψεις για το πώς θα
μπορούσατε να πραγματοποιήσετε μια σχετική έρευνα.
Δραστηριότητα 2
Στα πλαίσια του σχεδιασμού της έρευνας, ξεκινήστε τη διαμόρφωση σχετικού
ερωτηματολογίου στο google drive.
https://accounts.google.com/ServiceLogin?
service=wise&passive=1209600&continue=https://drive.google.com/
%23&followup=https://drive.google.com/&ltmpl=drive
Αποστολή 4η
– Καλλιτέχνες
Το θέμα που πρέπει να μελετήσετε είναι η απεικόνιση του ρατσισμού μέσα από έργα
τέχνης. Κάνετε μία αναζήτηση στα έργα που σας προτείνονται παρακάτω και με βάση
τη μελέτη σας θα δημιουργήσετε μία αφίσα με τη χρήση του εργαλείου ζωγραφικής
Editor by pixlr.com
Δραστηριότητα 1
Μελετήστε τις παρακάτω πηγές σχετικά με το ρατσισμό (ταινίες μικρού μήκους,
ποιήματα, σκίτσα, τραγούδια)
29

30. http://www.youtube.com/watch?v=ttYvfGcWAQM
http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=lQyPGZsUmkc
http://vimavoiou.blogspot.gr/2013/03/blog-post_8221.html
http://www.dkaravasilis.gr/2011/03/%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF
%83%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%81%CE%B1%CF%84%CF
%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CF%84%CE%BF-%CF
%83%CF%80%CE%AF%CF%84%CE%B9-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE
%B3%CE%B5%CE%BD%CE%BD/
http://www.24grammata.com/?p=9715
http://poihtiko-ksespasma.blogspot.gr/2013/03/12.html
http://www.youtube.com/watch?v=arH2NI1lbGM
Συζητήστε στην ομάδα σας σχετικά και σχεδιάστε τι θα συμπεριλάβετε σε μία
παρουσίαση με το εργαλείο prezi
Δραστηριότητα 2
Από τη μελέτη του υλικού της παραπάνω δραστηριότητας, δημιουργήστε μια αφίσα
στο Editor by pixlr.com και διαμορφώστε την παρουσίαση στο prezi για το ρατσισμό
http://pixlr.com/editor/
30

31. http://prezi.com/your/
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Η αξιολόγηση της εργασίας σας θα γίνει τόσο ατομικά όσο και ομαδικά. Οι
παράγοντες που θα ληφθούν υπόψη είναι: η οργάνωση, η επικοινωνία και η
λειτουργία της ομάδας σας, η προσωπική συμμετοχή του καθενός, η διαχείριση του
διαθέσιμου χρόνου, η επιτυχής αναζήτηση και χρήση επαρκούς και κατάλληλου
υλικού, η σύνθεση τεκμηριωμένων κειμένων, η παρουσίαση που θα κάνετε και τέλος,
η μορφή της εργασίας.
Στη διάρκεια της παρουσίασης της κάθε ομάδας θα χρειαστεί να κρατήσετε
σημειώσεις ώστε να βαθμολογήσετε κι εσείς το έργο που παρουσιάζεται. Ακόμη, θα
χρειαστεί να αξιολογήσετε εσείς οι ίδιοι την απόδοσή σας συντάσσοντας ένα κείμενο
στο οποίο θα αναφέρετε τον τρόπο με τον οποίο δουλέψατε ως ομάδα καθώς και τις
δυσκολίες που αντιμετωπίσατε. Το κείμενο αυτό θα το αναρτήσετε στο wiki της
τάξης μας μετά το τέλος της αποστολής σας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Συγχαρητήρια! Ολοκληρώσατε την πρώτη σας αποστολή. Πλέον είστε σε θέση να
διακρίνετε τις κατηγορίες των τριών γενεών των δικαιωμάτων και να τις τοποθετείτε
χρονικά, να μελετάτε πηγές, να σχεδιάζετε το ερωτηματολόγιο μιας έρευνας και να
συνθέτετε ένα καλλιτεχνικό έργο.
31

32. Η ΣΕΛΙΔΑ ΤΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ
Προτείνεται την παρούσα ιστοεξερεύνηση να τη δουλέψουν ομαδικά οι μαθητές μέσα
σε δύο (02) διδακτικές ώρες με παράλληλη χρήση ενός wiki για τις ώρες που θα
δουλέψουν εκτός σχολείου.
Μπορεί να δοθεί με τη μορφή φύλλου εργασίας στους μαθητές, το οποίο
περιλαμβάνει τα πεδία Εισαγωγή, Εργασία – Αποστολή, Διαδικασία, Αξιολόγηση και
Συμπέρασμα. Οι μαθητές θα ενημερωθούν για το θέμα (Εισαγωγή), θα διαβάσουν τις
οδηγίες (Διαδικασία) ενώ ο καθηγητής θα παρουσιάσει εν συντομία το θέμα κάθε
μίας αποστολής (Εργασία – Αποστολή) και θα εξηγήσει τον τρόπο αξιολόγησής τους
(Αξιολόγηση).
Στη συγκεκριμένη ιστοεξερεύνηση επιλέχθηκε η αξιολόγηση των μαθητών να γίνει
τόσο από τον εκπαιδευτικό όσο και από τους ίδιους τους μαθητές. Ο εκπαιδευτικός
θα αξιολογήσει τη διαδικασία και το τελικό προϊόν λαμβάνοντας υπόψη τις εξής
παραμέτρους: οργάνωση, επικοινωνία και λειτουργία της ομάδας, προσωπική
συμμετοχή, αξιοποίηση του διαθέσιμου χρόνου, εντοπισμός και χρήση επαρκούς και
κατάλληλου υλικού με βάση τις δοθείσες πηγές, σύνθεση τεκμηριωμένων κειμένων,
παρουσίαση και μορφή της εργασίας.
Ενδεικτικό φύλλο αξιολόγησης των ομάδων:
ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑ
Α/Α
ΚΡΙΤΗΡΙΑ
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΙ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ
1 οργάνωση
2
επικοινωνία/ λειτουργία
ομάδας
3 αξιοποίηση χρόνου
4
εντοπισμός και χρήση
επαρκούς και κατάλληλου
υλικού
5
σύνθεση τεκμηριωμένων
κειμένων
32

33. 6 παρουσίαση εργασίας
7 μορφή εργασίας
ΣΥΝΟΛΟ:
ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ - ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:
1 ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ:
2 ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΟΙ:
3 ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΙ:
4 ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ:
33

34. Η αυτοαξιολόγηση των μαθητών θα γίνει με δύο μέσα. Με έκθεση που θα συντάξει η
κάθε ομάδα στην οποία θα αναφέρει την πορεία που ακολούθησε και τις δυσκολίες
που αντιμετώπισε και με τη συμπλήρωση φύλλου αξιολόγησης για την αξιολόγηση
των υπόλοιπων ομάδων.
Ενδεικτική έκθεση αυτοαξιολόγησης:
ΕΚΘΕΣΗ ΕΠΑΝΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΗΣ
ΟΜΑΔΑ:
ΚΑΤΑΜΕΡΙΣΜΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ:
ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΥΛΙΚΟΥ:
ΔΟΜΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ:
34

35. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ:
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ:
ΔΥΣΚΟΛΙΕΣ-ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ
Ενδεικτικό φύλλο αξιολόγησης ομάδας:
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΟΜΑΔΑΣ
Ανεπαρκές Φτωχό Καλό Πολύ καλό Αποτέλεσμα
35

36. 1.
το περιεχόμενο
της εργασίας θα
το
χαρακτηρίζατε
ελλιπές, άσχετο με
το ερώτημα, δεν
απαντά στην
ερώτηση της
αποστολής
ελλιπές, δεν
ολοκληρώνε
ι την
απάντηση
επαρκές,
ολοκληρωμένο,
με συνοχή
με συνοχή,
χωρίς κενά,
καλύπτει
πλήρως την
ερώτηση
2.
την παρουσίαση
της ομάδας θα
τη
χαρακτηρίζατε
έγιναν πολλά
λάθη,μονότονη
και κουραστική
παρουσίαση
λίγα λάθη,
χωρίς
ιδιαίτερο
ενδιαφέρον
χωρίς λάθη,
ενδιαφέρουσα
παρουσίαση
σωστή
χρήση
γλώσσας,
χρήση
χιούμορ,
ευχάριστη
παρουσίαση
3.
η ομάδα
συνεργάστηκε
με τις
υπόλοιπες
ομάδες
ενοχλούσε,
μιλούσαν δυνατά
κάποιες
φορές
ενοχλούσε
μιλώντας
δυνατά
δεν ενοχλούσε,
βοηθούσαν αν
χρειαζόταν και
τις άλλες
ομάδες
ήταν ήσυχη
ομάδα,
έκαναν
διάλογο
χωρίς να
φωνάζουν,
βοηθούσαν
τις άλλες
ομάδες
4. Εντοπίστε μερικά θετικά στοιχεία της εργασίας της ομάδας:
5. Εντοπίστε μερικά αρνητικά στοιχεία της εργασίας της ομάδας:
6. Κάνετε μερικές υποδείξεις στην ομάδα για να τις λάβουν υπόψη τους σε επόμενη εργασία
Ο ρόλος του καθηγητή κατά τη διάρκεια της ιστοεξερεύνησης πρέπει να είναι
υποστηρικτικός και συμβουλευτικός. Ακόμη, πρέπει να τονιστεί ότι, ανάλογα με την
36

37. πορεία και το επίπεδο των μαθητών, ο εκπαιδευτικός μπορεί να χρειαστεί να
αναπροσαρμόσει τις απαιτήσεις της ιστοεξερεύνησης.
Πηγές και αναφορές:
http://www.youtube.com/watch?v=Stjg0-ZcNEY
http://digitalschool.minedu.gov.gr/modules/ebook/show.php/DSGL-
C130/652/4163,19411/
http://www.stockton.edu/~falkd/3gen.htm
http://gr.humanrights.com/what-are-human-rights/brief-history/cyrus-cylinder.html
http://evakouneli.blogspot.gr/2010/12/10-2010.html
http://www.0-18.gr/gia-megaloys/ti-einai-o-synigoros
http://www.0-18.gr/downloads/filadio_newgr.pdf
http://www.actionaid.gr/RightsEdu
http://www2.ohchr.org/english/bodies/crc/index.htm
http://unesdoc.unesco.org/images/0021/002127/212715e.pdf
http://www.ypeka.gr/LinkClick.aspx?fileticket=7Z1up05Xrto%3D&
http://www.mio-ecsde.org/epeaek09/basic_docs/el_legislation-1650-1986.pdf
http://www.europedia.moussis.eu/books/Book_2/5/16/02/01/?
lang=gr&all=1&s=1&e=10
http://www.tovima.gr/relatedarticles/article/?aid=116682
http://www.skai.gr/news/environment/article/227021/stin-triti-heiroteri-thesi-i-ellada-
stin-europi-stin-prostasia-tou-perivallodos-/
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=283111
http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=322459
https://accounts.google.com/ServiceLogin?
service=wise&passive=1209600&continue=https://drive.google.com/
%23&followup=https://drive.google.com/&ltmpl=drive
http://www.youtube.com/watch?v=ttYvfGcWAQM
37

38. http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=lQyPGZsUmkc
http://vimavoiou.blogspot.gr/2013/03/blog-post_8221.html
http://www.dkaravasilis.gr/2011/03/%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%B7%CF
%83%CE%B7-%CE%BA%CE%B1%CE%B9-%CF%81%CE%B1%CF%84%CF
%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CF%8C%CF%82-%CF%84%CE%BF-%CF
%83%CF%80%CE%AF%CF%84%CE%B9-%CF%80%CE%BF%CF%85-%CE
%B3%CE%B5%CE%BD%CE%BD/
http://www.24grammata.com/?p=9715
http://poihtiko-ksespasma.blogspot.gr/2013/03/12.html
http://www.youtube.com/watch?v=arH2NI1lbGM
2. Πίνακας εικόνων
Εικόνα 1: Εργαλείο χρονογραμμής (timetoast)...........................................................15
Εικόνα 2: google drive..................................................................................................16
Εικόνα 3: εργαλείο παρουσίασης (prezi).....................................................................16
Εικόνα 4: εργαλείο ζωγραφικής (Editor by pixlr.com).................................................16
Εικόνα 5: η αρχική σελίδα της εκπαιδευτικής πλατφόρμας eTwinning.....................21
38