2. • Të gjithë personat që pretendojnë të merren ndonjë
aktivitet ekonomik në Kosovë duhet ta regjistrojnë një
biznes apo degë (njësi të biznesit) në Zyren për
regjistrimin e bizneseve në MTI, sipas Rreg, nr, 2001/6
dhe udhz, adm. 2002/22.
• Objektë i kësaj rregulloreje është krijimi i mundësive
për themelimin e rregullt të shoqërive tregtare
fitimprurëse në Kosovë. Për taksat dhe tatimet
përveq që bizneset janë të detyrauara të mbajnë
“Kontabilitetein e tatieve” edhe vetë shteti mbrenda
Institucioneve Qeveritare ka të organizuar
Departament të veqantë (apo drejtori) që përcjekll
të hyrat nga taksat dhe tatimet.
3. • Tatimet e zbatuara në Republikën e
Kosovës janë;
• Tatimi në të ardhurat personale
• Tatimi në të ardhurat e Korporatave
• Tatimi mbi vleren e shtuar, ose (tatimi
mbi konsumin)
• Përveq këtyre tatimeve Adminstrata
Tatimore administron edhe; Tatimin në
burim” nga të ardhurat dhe pagat e
të punësuarve në Institucionet
shtetërore dhe biznese
4. • Kush janë obliguesit e Tatimit në të ardhurat
Personale ?
• Republika e Kosovës tani ka një Tatim
gjithpërfshirës në të ardhura (sipas
Rregullores 2004/52 :Mbi tatimin në të
ardhura personale”
5. • Tatimi mbi të ardhuar personale aplikohet;
• mbi të gjith individët, përfshirë ortakët të përfshirë ortakët
jo-korporata të ortakrive, të cilët takohen mbi hisen e tyre
në të ardhurat nga ortakria.
• Aplikohet mbi pagat,
• Të ardhurat nga biznesi
• Të ardhurat nga qiraja të realizuara nga individët
• Nga interesi
• Dividentat,
• Të ardhuart nga pasuria e patrupëzuar
• Fitoret në lotari dhe lojrat e fatit si dhe
• Nga fitimit/humbjet kapitale të individëve (shitja e pronës
së lujtëshme dhe palujtëshme, makinat, tokat, shtëpitë etj)
6. Tatimi në paga, mbahet në burim (i ndalen
punëtorit) dhe transferote çdo muaj nga
punëdhënësi deri më datën 15 të muajit të
ardhëshëm.
• Tatimi në interes, dividentë, fitore në lotari
paguhet çdo muaj duke mbajtur në burim ( i
ndalen),10% të tatimeve me rastin e pagesës
të atyre të ardhurave, nëse paguesit e tyre
janë persona juridikë
• Poashtu edhe paguesit e qirasë, për marjen e
objekteve në shfrytëzim, nëse janë persoan juridikë,
duhet të ndalin 9%, tatim në burim nga pagesa, për
çdo muaj dhe ta transferojnë në Buxhetin e kosnoliduar
të Kosovës.
7. • Çka është tatimi mbi vleren a shtuar ?
• Tatimi mbi vleren a shtuar (TVSH), ka fillu
të aplikohet në Importe dhe furnizimet
vendore në mallëra dhe shërbime.
• Ky lloj Tatimi aplokohet në shkallën 16%
dhe me shkallën 0%
• Subjektet (bizneset) të cilët duhet të
regjistrohen si obligues të TVSH-s, janë
personat me qarkullim mbi 50.000.00 €,
• Bizneset janë të detyruara të deklarojnë
TVSH-n, përmes deklaratve tatimore çdo
muaj.
8. • Cilat janë Deklaratat Tatimore ?
•
• Deklarata e Tatimit në të Ardhura
Personale
• Deklarata e Tatimit në të Ardhurat e
Korporatave
• Deklarata e TVSH-s
• Deklarata e Kontributeve Pensionale
10. Neni 5 i Ligjit mbi TAP: Shkallët e tatimit
1. Për secilën periudhë tatimore, tatimi në të
ardhura ngarkohet sipas shkallëve në vijim:
1.1. për të ardhurat e tatueshme (80) euro ose më
pak, zero për qind (0%);
1.2. për të ardhurat e tatueshme mbi (80) euro deri
në (250) euro, katër për qind (4%) të shumës
mbi (80) euro;
1.3. për të ardhurat e tatueshme mbi (250) euro
deri në (450) euro (8%) të shumës
1.4. për të ardhurat e tatueshme mbi (450) euro,
10%) të shumës.
11. Tatimi mbi të ardhurat personale
(shkallët për pagat mujore)
Të ardhurat mujore nga Tatimi
pagat
Deri në 80,00 € 0%
80,01 € – 250,00 € 4%
250,01 € – 450,00 € 8%
mbi 450,00 € 10%
12. Llogaritja e TP (shembuj)
• Për pagën prej 900 € bruto llogaritni
tatimet dhe beni evidencen kontabel
• 0-80,00 € * 0% = 0,00 € 900*5%= 45
• 80-250=>170,00 € * 4% = 6,80 €
• 250-450 =>200,00 € * 8% = 16,00 €
450-855=>405 € * 10%= 40,50 €
• 900 € 63.33
• Pra për pagën prej 900,00 €, duhet të
paguhet 63.33 € tatim në
pagatatimet
14. Llogaritja e TP
• Për çdo pagë sekondare paguhet
tatimi me normën 10%, pastaj në
fund të vitit bëhet llogaritja e të
gjitha pagave vjetore dhe
tatimohen sipas shkallëve vjetore,
me çrast paraqitet raporti
krahasues dhe konstatohet se a
është bërë pagesë mangut apo
tepër e tatimit në paga
20. SHPENZIMET PUBLIKE
Në të gjitha shtetet bashkëkohore të botës,teoria dhe praktika financiare i kushtojnë
kujdes gjthnjë e më të madhë studimit të shpenzimeve publike.
Shteti dhe organet tjera juridike publike me anë të shpenzimeve e realizojnë detyren e
vet për ruajtjen e intergritetit,te sovrantitetit e të rendit juridik,për kryerjen e obligimeve
në bazë konventave ndërkombëtare dhe për kryerjen e obligimeve të tjera ta parapara
me kushtetutë dhe me ligje të ndryshme.Në shtetet bashkëkohore rritet gjithnjë e më
shumë roli i shteti si rregullator dhe koordinator i aktiviteteve në të gjitha sferat e jetës
shoqërore dhe ekonomike të vendit.
Kjo manifestohet në sigurimin e strukturës ekonomike,në rritjen e produktivitetit,të
punësimit,tëzhvillimit ekonomik harmonik meçmimet,në dhënien e donacioneve dhe
subvencioneve të ndryshme në sigurimin social,në importin,eksportin,dhe në sigurimin e
mjeteve për financimin e nevojave të fushave të ndryshme të veprimtarive shoqërore.
Në literaturën financiare bashkëkohore mbi shpenzimet publike mbizotëronë koncepti që
i trajton shpenzimet publikë jo si konsum por si shfrytësim recional i të ardhurave
kombëtare.
Definicioni i shpenzimeve publike –ekzistojnë shumë definicone mbi shpenzimet
publike.Shpenzimet publike (shtetërore)janë parimishtë shërbime publike të siguruara
me anë të parave.
Ndarja e shempzimeve shtetëore dhe shoqërore
21. Ndarja e shempzimeve shtetëore dhe shoqërore
•Shpenzimet e rregullta dhe të jashtzakonshme;
•Shpenzimet produktive dhe rentabile;
•Shpenzimet e bashkësive shoqërore-politike të organeve të
tyre, te organizatave dhe të bashkësive vetqeverisëse;
•Shpenzimet personale dhe materiale
•Shpenzimet indirekte dhe direkte
•Shpenzimet shpenzimet e prodhimt dhe të transferit
•Shpenzimet në para dhe në natyre.
22. Financat dhe Fiskalja
Të hyrat publike-
Mjetet me të cilat shteti i plotëson nevojat e veta shtetërore në kompetencen e
vet i quajmë të hyra shtetërore (publike shoqërore).
Shumë shkaqe ndikojnë në sistemin e të hyrave në një shtet: Sistemi
shoqëror-ekonomik;rregullimi politik;të ardhurat për frymë të popullsisë;
struktura ekonomike; numri i banorëve dhe madhësia e territorit; ligjshmëria
politike dhe ekonomike me vendet tjera; roli i shtetit në jetën ekonomike të
vendit.
Ndër karakteristikat e përbashkëta të sistemeve të të hyrave bashkëkohore
mund ti numërojmë këto:
•Të hyrat shtetërore shërbejnë për plotësimin e nevojave publike,nevojave që
ndryshojnë nga nevojat personale.
•Të hyrat shtetërore mblidhen në para.Në shtetet bashkëkohore vetëm në raste
të veqnta në natyrë.
•Të hyrat e shtetit, me të cilat ai i plotëson nevojat shoqërore,janë pjesë e
vlerës së krijuar rishtas.Këto të hyra mblidhen nga burimet që ekonomikishtë
përtrihen.
23. Ndarja e të hyrave publike: Te hyrat origjinale dhe derivative, të hyrat juridikopublike dhe
juridikoprivate, të hyrat e rregullta dhe jo të rregullta,të hyrat nga popullsia dhe të hyrat nga
personat juridikë,të kthyeshme dhe t pakthyeshme,të hyra të njësive territoriale të gjëra dhe të
ngushta, të destinuara dhe jo të destinuara, të hyra në para në ne natyrë.
1.Të hyrat origjinale- të shtetit jane atotë hyra që shteti i realizonë me aktivitetin e vet
ekonomik në bazë të së drejtes së pronësisë.
2.Të hyrat derivative-( të prejardhura) jane ato të hyra që shteti i realizon në bazë të pushteti të
vet sovran, në bazë të ashtuquajturit sovraniteti financiar.Quhen derivative sepse kanë
prejardhje nga forcat nga forcat ekonomike e personave fizikë dhe juridikë.
3.Të hyrat juridikopublike dhe juridikoprivate-ato juridikoprivate shteti i realizon në bazë të
aktivitetit të vet ekonomikë he nga pasuria e vet.Të hyrat juridikopublike të shteti janë ato që
shteti i realizonë në bazë të sovranitetit të vët financiar.
4.Të hyrat e rregullta dhe jo të rregullta-të hyrat e rregullta mblidhen në mënyrë kontunuitive
në intervale të caktuara kohore dhe nga burime që ekonomikishtë përseriten vazhdimishtë.Të
hyrat e rregullta përpëjnë pjesen më të madhe të të hyrave shtetërore.Ndërsa të hyrat
shtetërore jo të rregullta mblidhen kohë pas kohe (për një apo disa vite) dhe rregullishtë
shërbejnë për shpenzimint e nevojave të jashtëzakonshme të shtetit ( për shkak të evitimit të
pasojave të fatkeqësive të mëdha natyrore, luftrave).Këty hyjnë tatimet jo të rregullta,
dhuratat, reperacionet,huatë e detyrueshme etj.
Të hyrat nga popullsia dhe nga personat juridikë- të hyrat nga popullsia jane të hyrat që qytetarët i
ndajnë nga të ardhurat e veta ( në rastë të jashtëzakonshëm edhe nga pasuria e vet) për mbulimin
e shpenzimeve shtetërore.
24. 1.Të hyrat nga përsonat juridikë jant ato të hyra të cilat shteti i mbledhë nga
organizatat ekonomike (ndërmarrjet prodhuese, institucionet monetare, organizatat
qarkulluese) insitucionet dhe personat e tjerë juridikë.
2.Të hyrat e kthyeshme dhe të pakthyeshme të shtetit- të hyrat që personat fizik dhe
juridikë i ndajnë për financimin e nevojave shtetërore ( shoqërore) zakonishtë nuk
kthehen.Obliguesit e pagesës së këtyre të hyrave kanë përfitim të caktuar nga
shpenzimi i tyre.Ato të hyra që kthehen janë kur persomat fizik ose juridikë i kanë
ndarë vullnetarishtë ose detyrimishtë për financimin e përkohshëm të shpenzimeve
të caktuara. Këto janë: huatë vullnetare dhe të detyrueshme për të cilat shpeti
paguan edhe kamata.
3.Të hyrat e bashkësive territoriale më të gjëra dhe më të ngushta- mjatet që i
mbledhë shteti për mbulimin e shpënzimeve shoqërore mund të jenë të hyra të
njësive politike më të gjëra dhe më të ngushta si p.sh të federatës,të komunave etj.
4.Të hyat e destinuara dhe jo të destinuara-të hyrat e destinuara të shtetit janë ato
për të cilat është përcaktuar saktësishtë se për çka do të shpenzohen mjetet e
mbledhura.Kështu për shembull mjetet e mbledhura me hua financohet ndërtimi i
centralit elektrikë,mjetet e mbledhura në tatimin e qarkullimit të naftës hërbejnë për
mirëmbajten e rrugëve dhe ndërtimin e tyre.
Të hyrat jo të destinuara të shtetit janë ato që shërbejnë për financimin e të gjitha
nevojave shoqërore,qëllimi i shpenzimit të tyre nuk është përcaktuar që më parë.
5.Të hyrat në para dht të hyrat në natyrë- të hyrat e shteteve bashkëkohore
zakonishtë mblidhen në para.Të hyrat në natyrë janë të hyra jo të rregullta dhe zënë
një vend modest në sistemin e të hyrave bashkëkohore .
25. Nocioni i Tatimit
Tatimet janë instrumenti themelor financiar i mbledhjes së të hyrave më të cilat shtet bashkohorei
mbulojnë shpenzimet nga kompetenca e vet.Sikurse punëtorët që nuk mund të ekzistojnë pa pagë
ashtu as shteti kapitalist nuk mund të ekzistojë pa tatime.
Tatimi është pjesa që secili qytetar i jep shtetit nga pasuria e vet që ai ta ruaj pjesen tjetër të
pasurisë (Monteskye)
Tatimet janë kompensim për mbrojtje që shteti ju ofron qytetarëve të vet.
Tatimi është dhënia në para që shteti i mbledhë nga individët në baze të sovranitetit të vet, pa
kundërshpërblimin e drejtëpërdrejtë,e me qëllim të mbulimit të mbulimit të ngarkesave publike.
Tatimi është kontributë që ndërmarrjet ekonomikë,shtetërore, institucionet, qytetarët nga të
ardhurat, të hyrat,fitimet, pasuria i japin shtetit për ndërtimin ekonomikë për ngritjen materiale dhe
kulturore, dhe për sigurimin social të masave punonjëse,për forcimin e pavarsisë shtetërore dhe të
fuqisë së saj mbajtjen e aparatit shtetërorë.
Me tatime mbulohen nevojat e përgjithshme shoqërore,kurse me kontribute mblidhen mjetet për
plotësimin e nevojave të përbashkëta.
Karakteristikat e tatimeve:
1.Tatimet janë të hyra derivative të shtetit,
2.Tatimet janë të hyra të detyrueshme,
3.Tatimet shërbejnë për financimin e shpenzimeve shoqërore (shtetërore)- mblidhen në interesin
publik,
4.Nuk ka kundërshpërblim të drejtëpërdrejtë për tatimin e paguar
5.Obligimi i pagimit të tatimeve kryhët zakonishtë në të holla,
6.Tatimet ( zakonishtë) janë të hyra jo të destinuara të shtetit,
7.Tatimet zakonishtë paguhen sipas parimit territorial.
26. Ndarja e tatimeve
Tatimet ndahen në: Tatimet direkte dhe indirekte, tatimet subjektive (personale)
dhe objektive reale, tatimet sintetike dhe analitike, tatime të përgjithshme dhe të
destinuara,tatime kadastrale dhe tarifore, tatime të supozuara dhe faktike,
tatime sipas vlerës dhe tatime specifike, tatime të fundosura dhë të
pafundosura, tatime të rregullta dhe jo të rregullta, tatime themelore dhe
plotësuese, tatime të reparcipimit dhe kuotës, tatime qëndrore dhe lokale.
1.Tatimet direkte dhe indirekte- termi tatimet indirekte përdoret për të shënuar
ato tatime që paguhen në rastin e shpenzimit të të ardhurave,ndërsa ndët
tatime direkte ( të drejtëpërdrejta) janë klasifikuar ato tatime që paguhen “në
burim” para të shpenzimit të të ardhurave.
2.Tatimi subjektiv( personal) dhe objektiv real- tatimet subjektive janë: tatimi në
të ardhura ( të hyra të gjithëmbarshme),tatimi në pasuri të gjithmbarshme dhë
tatiminë pasuri të githëmbarshme.
Tatimet reale ( objektive) janë ato ato tatime në të cilat me rastin e tatimit nuk
merret parasyshë personaliteti i obliguesit tatimor.
27. 1.Tatimet sintike dhe analitike- në të vërtetë në tatimet sintetike janë përf shirë ato tatime me të cilat tatimohet fuqia e
gjithëmbarshme eknomike e obliguesit tatimor.Tatimet analitike janë ato me të cilat tatimohet ndonjë e hyrë ose ndonjë pasuri
pavarësishtë se kush e ka realizur atë at hyrë dhe kush është pronarë i asaj pasurie si dhe pavarësishtë se a e realizon obliguesi
tatimor të hyra të tjera, përkatësishtë a ka pasuri tjetër.
2.Tatimet e përgjithshme dhe të destinuara- ndarja më e re e tatimeve i ka klasifikuar tatimet në ato destinimi i të cilave është
përcaktuar në parë dhe në atp që shërbejnë për financimin e të gjitha nevojave( shtetërore).
3.Tatimet kadastrale dhë tarifore- tatimet ndahen në kadastrale dhe tarifore sipas teknikës së mbledhjes.Tatime kadastrale janë ato
në të cilat obligimi tatimor përcaktohet në bazë të të dhënave të përmbajtura në libra kadastralë, përkatësishtë në regjistrat e
caktuar.Tarifa tatimore është pasqyrë sistematike e objekteve të tatimit dhe e përqindjeve përkatëse tatimore(të shprehura në
përqindje),Në tarifë zakonishtë janë të shënuara peroduktet dhe shërbimet që janë objekt i tatimit.Tarifa tatimore në rastet më të
shpeshta përdoret në tatimet indirekte.Tarifa tatimore mund të ketë disa dhjetra ose qindra numra tariforë.
4.Tatimet e supozuara dhe faktike- kjo ndarje është bërë sipas përcaktimit të lartësisë së bazës tatimore.Obligimi tatimor te tatimet e
supozuara përcaktohet ex ante,do të thotë para se të jenë krijuar fakti,përkatësishtë para se të jenë realizuar të hyrat që janë
relevante për përcaktimin e obligimit tatimor p.sh në rastin e tatimit të veprimtarisë bujqësore, obligimi tatimor mund të përcaktohet
që më parë në bazë të ciliësisë së tokës.
5.Tatimet sipas vlerës dhe tatimet specifike- kjo ndarje bëhet sipas llojit të bazës tatimore.Te tatimet sipas vlerës tatimi bëhet në
bazë vlerës së vertetë.Te tatimet specifike obligimi tatimor caktohet në bazë të disa njësive të masës.Kështu si bazë mund të
mërret njësia e gjathësisë p.sh metri.centrimetri. Tatimet specifike i takojmë në rastet më të shpeshta në rastin e tatimitnë qarkullim.
6.Tatimet e funduara dhe të pafunduara- në tatimet e funduara më parë kanë qenë klasifikuar format tatimore me të cilat tatoheshin
ato të hyra që realizoheshin nga objektet pasurore, si p.sh toka,ndërtesat, letrat me vlerë, makinat dhe paisjet tjera.Më vonë këto
forma tatimore u zgjeruan edhe me të gjitha të hyrat tjera që kishin bazë të sigurtë, të përhershme dhe të qëndrueshmë.Në tatimet e
pafunduara janë përfshirë të gjitha ato tatime me të cilat tatoheshin të hyrat e realizuara me punë personale pavarësishtë nga fakti
së a janë realizuar ato të hyra nga mardhënia e punës ose më kryerjen e veprimtarisë se caktuar.
7.Tatimet e rregullta dhe jo te rregullta- tatimet janë ndarë në të rregullta sipas kohës në të cilën është në fuqi obligimi
tatimor.Tatimet e rregullta janë ato tatime që caktohen dhe mblidhën rregullishtë prej vitit në vitë,kurse mjetet e mbledhura me
pagimin e tyre shërbejnë zakonishtë për financimin e shërbimeve të rregullta shtetërore ( shoqërore).
Tatimet jo të rregullta shërbejnë zakonishtë për financimin e atyre detyrave dhe masave nga kompetenca e shtetitë nuk kanë
karakter të përheshëm ( pagesa e tatimit të menjëhershëm për fitim lufte,evitimi i pasojave thatësisë, zjarrit,të vërshimit,të
tërmetit,të epidemisë)
8.Tatimet e reparticipimit dhe të kuotës- kjo ndarje është bërë sipas mënyrës së ndarjes së barrës tatimore.Te tatimet e participimit
medispozita është përcaktuar saktësishtë shuma që duhet të mblidhet në tatim.Shteti që më parë e di se cilat mjete të mbledhura në
tatim do të disponojë.
Te tatimet e kuotës obliguesit tatimorë që më parë e dinë lartësin e obligimit të tyre tatimorë,por nuk janë të njohura të hyrat që do të
mbledhen me tatim.
9.Tatimet qendrore dhe lokale- varësishtë se kush e cakton obligimin tatimorë dhe ciles njësi politiko-territoriale i takojne mjetet e
mbledhura në tatim.
28. Doganat
Janë të hyra monetare të shteti,paguhen me rastin e pagimit të mallit të caktuar përtej kufirit përkatësishtë kufirit
doganorë.Janë një lloj i tatimeve indirekte.Tremi doganë është huazuar nga latinishtja që në gjuhën shqipe do të
thotë taksë shtetëre në të holla, e cila merret sipas ligjeve në fuqi për mallëra që hyjnë ose dalin nga një shtet në
shtetin tjetër,
Terminologjia doganore
Targa doganore- është shuma e gjithëmbarshme e targave me të cilat ngarkohet malli më rastin e doganimit
(doganataksat,maganizimi).
Deklarata doganore –është fletëparaqitja e mallit që i nënshtohet doganimit e paraqitet pronari i
mallit,përkatësisht në emrin e tij transportuesi, në bazë të kësaj deklarate bëhet llogaritja dhe pagesat e targave
doganore.
Kufiri doganor - është vija (linja) doganore më të cilën është shënuar rajoni doganor i në vendi.Ai zakonishtë
përputhet me kufirin shtetërorë.
Brezi kufitar doganor – përfshinë territorin që shtihet përgjat kufirit të rajonit doganorë.
Mbikqyrja doganore – përfshinë masat që ndërmerren për pengimin e veprimit të palejueshëm me mallin që i
nënshohet doganës dhe për sigusimin e pa ndryshueshmërisë së tij deri sa të kryhet procedura doganore.
Malli doganorë – janë sendë që importohen përkatësishtë që futen në rajonin doganor që eksportohen prej atij
rajoni.
Dokumentet doganore- janë dokumentet e caktuara në bazë të të cilave bëhet doganimi.
Kontrolli doganorë – është procedura e përcaktimit të sasië, të vlerës dhe cilësisë së mallit.
Tarifa doganore - është pasqyra sistematike e të gjtha objekteve që i shtohen doganimit dhe përqindjeve
doganore.
Magazinimi doganorë – shërben për vendosje e mallit të patatimuar.
Depoziti doganorë – është paraja që në doganat kufitare udhëtarët i kanë depozituar me rastin e shkuarjes në
botën e jashtmë ose me rastin e hyrjes në vend.
Qarkullimi doganorë – është ai qarkullim i mallit që i nënshtrohet doganimit përkatësishtë kontollit doganor që
bëhet deri sa ai mall nuk është vënë në qarkullim të lirë.
Rrugër dognore - janë rrugët tokësore,ujore ajrore në të cilat bartet,transportohet, importohet përtej kufirit
doganor.
Sistemi doganorë - e përbëjnë të gjitha dispozitat që kanë të bëjnë me doganimin e mallit,mbikqyrjen
doganore,procedutat doganore që aplikohen në një rajon të caktuar.
29. Ndarja e doganave
Doganat mund të klasifikohen sipas kritereve të ndryshme, ndarja më e zakonshme e doganave bëhet sipas;
1. drejtimit të ecurisë së mallit,
2. qëllimit të aplikimit të doganave,
3. mënyrës së matjes së obligimit tatimor,
4. mënyrës së nxjerrjes së dispozitave doganore,
5. lartësisë së ngarkimit doganorë.
Në qoftë se për kriter të ndarjes së doganave merret drejtimi i ecurisë së mallit të doganuar,atëherë dallojmë këto
lloje të doganave:
•Doganat e importit,
•Doganat e eksportit,
•Doganat e tranzitit.
Sipas qëllimit të aplikimit të doganave,doganat mund ti ndajmë në :
•Financiare (fiskale)
•Ekonomike ose mbrojtëse
•Dogana antidamping
•Dogana retorsive dhe represive.
Sipas mënyrës së matjes së obligimit doganor dallojmë:
1. Doganat sipas vlerës ose ad valorem
2. Doganat specifike ose kuantitative
3. Doganat e përziera
4. Doganat rrëshqitëse
- Sipas mënyrës së nxjerrjes së dispozitave mbi doganat:
1. Doganat autonome
2. Doganat kontraktuese ose konvencionale
- Sipas lartësisë së ngarkimit tatimor:
1. Doganat diferenciale
2. Doganat preferenciale
30. Fundi I ligjerates se pareSe shpejti do tju dergoi edhe
ligjeraten e dytë... nder te tjera ne ligjeraten e dyte temat qe
do te shtjellohen jane :Shkenca mbi Financat
1.1. Të hyrat publike - tatimet
1.1.1. Tatimet, çka janë tatimet
1.1.2. Parimet e tatimit
1.1.3. Efektet e tatimit në zhvillimin dhe ekonomin e
shtetit dhe tek qytetarët e tij
1.1.4. Shmangja-evazioni fiskal, ndikimi i tijë në zhvillimin
ekonomik te shtetit
1.1.5. Ndarja e tatimeve
1.1.6. Teknika e tatimeve
1.1.7. Sistemi tatimorë, dhe kategorizimi i tij ( ne ushtrime
do te kalkulojm kontributet dhe tatimet per paga vjetore dhe
paga sekondare)
pagat vjetore 0-960=0%
960-3000=4%
3000-4500=8%
4500-mbi= 10%
