1. Febelfin, bruggenbouwer naar een duurzame & vitale financiële wereld Filip Dierckx, Voorzitter Michel Vermaerke, Gedelegeerd Bestuurder Febelfin, 13 februari 2012
2.
3. AGENDA Febelfin | 13 februari 2012 Hoofdstuk I Sector past zich aan en ondersteunt de reële economie Hoofdstuk II In moeilijke context kernactiviteit blijven uitoefenen Hoofdstuk III Door overleg naar een duurzaam & vitaal financieel model Op weg naar een duurzame & vitale financiële wereld
4. Sector past zich aan en ondersteunt de reële economie Hoofdstuk I Febelfin | 13 februari 2012
5. Sector past zich aan en ondersteunt de reële economie - Transformatie van bancaire sector volop aan de gang - Banksector oefent kernactiviteiten uit: - Gereglementeerde spaardeposito’s - Kredietverlening aan concurrentiële voorwaarden - Kredietverlening aan ondernemingen - Kredietverlening aan particulieren - ‘Loan to deposit’ ratio laagste in Europa - Efficiënt betaalverkeer - Stimuleren elektronisch betaalverkeer - Veilig betaalverkeer - Kosten laag door concurrentie - Evolutie in SEPA-context: België in koppeloton - Internetbankieren groeit sterk en blijft veilig - Sector is belangrijke werkgever Febelfin | 13 februari 2012
6. I.Transformatie van bancaire sector volop aan de gang België voorop in ‘deleveraging’ Febelfin | 13 februari 2012 Bron: berekeningen Febelfin op basis van gegevens NBB (geconsolideerde basis) België is goede leerling op vlak van deleveraging Bron: ECB Totale passiva Belgische banksector (in mia EUR) Totaal eigen vermogen Belgische banksector (in mia EUR) Leverage (in eenheden) Eind juni 2007 1.595,2 48,5 31,9 Eind september 2011 1.184,7 55,8 20,2 Evolutie in % - 25,7 % + 15,0 % - 36,7 %
7. II.Gereglementeerde spaardeposito’s blijven hoog Vertrouwen in Belgische banksector blijft Febelfin | 13 februari 2012 183,405 210,877 218,707 Bron: NBB 217,869 Grafiek De Tijd dd. 17 januari 2012 Spaarquote van Belgische gezinnen is in het 3 de kwartaal toegenomen van 15,8% tot 17,2% Volume gereglementeerde spaardeposito’s (in mia EUR) Spaarquote (in% van inkomen)
8. III. Kredietverlening aan bedrijven Kredietverlening aan KMO’s op hoog niveau Febelfin | 13 februari 2012 Febelfin (volume opgenomen kredieten vennootschappen, met inbegrip van kredieten aan zelfstandigen en verbinteniskredieten) Observatorium (volume opgenomen kredieten vennootschappen); * Voorlopig cijfer Observatorium. Sinds eind 2007 tot eind 2011: toename met 18,4 mia EUR Eind dec 2010 Eind nov 2011 (gemiddeld gewogen rentevoet: 3,34%) Toename Totaal uitstaand volume 112,6 mia EUR 115,5 mia EUR + 2,9 mia EUR (+ 2,5%) Kredieten op lange termijn 77,2 mia EUR 79,0 mia EUR + 1,8 mia EUR (+2,3%) Krediet en aan KMO’s 65,7 mia EUR 72,6 mia EUR + 6,9 mia EUR (+10,4%)
9. Kredietverlening aan bedrijven Kredieten aan bedrijven in België aan zeer concurrentiële rentevoeten Febelfin | 13 februari 2012 -1 mio +1 mio Rentevoet verschillende types ondernemingskredieten Vergelijking tussen België & het Eurogebied ( in %, nov 2011, bron NBB) Legende: - a: < 0,25 mio EUR, variabel tarief, initiële rentebepaling tot 3 ma -b: < 0,25 mio EUR, initiële rentebepaling 3 ma tot 1 ja -c: 0,25 tot 1 mio EUR, variabel tarief, initiële rentebepaling tot 3 ma -d: 0,25 tot 1 mio EUR, initiële rentebepaling 3 ma tot 1 ja -e: > 1 mio EUR, variabel tarief, initiële rentebepaling tot 3 ma -f: > 1 mio EUR, initiële rentebepaling 3 ma tot 1 ja -g: <1 mio EUR, variabel tarief en initiële rentebepaling tot 1 ja -h: > 1 mio EUR, variabel tarief en initiële rentebepaling tot 1 ja
10. Kredietverlening aan bedrijven Kredieten aan bedrijven in België aan zeer concurrentiële rentevoeten Febelfin | 13 februari 2012 Rentevoet verschillende types ondernemingskredieten Vergelijking tussen België & Nederland ( in %, nov 2011, bron NBB & DNB) Legende: - a: < 1 mio EUR, initiële rentebepaling tot 1 jaar - b: < 1 mio EUR, initiële rentebepaling tussen 1 en 5 jaar - c: < 1 mio EUR, initiële rentebepaling meer dan 5 jaar - d: > 1 mio EUR, initiële rentebepaling tot 1 jaar
11.
12. Kredietverlening aan particulieren Hypothecaire kredieten in België aan concurrentiële rentevoet Febelfin | 13 februari 2012 Rentevoet verschillende types hypothecaire kredieten Vergelijking tussen België en Nederland ( in %,nov 2011, bron NBB & DNB) Legende: - a: Initiële rentevaste periode < 1 jaar - b: Initiële rentevaste periode van 1 tot 5 jaar - c: Initiële rentevaste periode van 5 tot 10 jaar - d: Initiële rentevaste periode > 10 jaar
13. Kredietverlening aan particulieren Belang van terugbetalingscapaciteit Febelfin | 13 februari 2012 In nagenoeg 99% van alle contracten is er géén achterstallige betaling. Waakzaamheid blijft geboden. Evolutie hypothecair krediet (Bron: NBB & Centrale voor Kredieten aan Particulieren) Per einde 2010 Per einde 2011 Hypothecaire kredietcontracten in omloop (in aantal) (1) 2.501.787 2.689.587 Niet-geregulariseerde hypothecaire kredietcontracten (in aantal) (2) 27.678 28.974 Aandeel van de niet-geregulariseerde hypothecaire kredietcontracten op totaal aantal hypothecaire contracten (2)/(1) 1,11 % 1,08 %
14.
15. Transformatierol van banken België heeft beste ‘loan to deposit’ ratio in Europa Febelfin | 13 februari 2012 Loan to deposit ratio (in %, 2009) Bron: Febelfin-berekeningen op basis van gegevens ECB. (Het betreft het totale volume van kredieten dat de banksector heeft uitstaan aan niet-bancaire sectoren & het totale volume deposito’s dat de niet-bancaire sectoren aanhouden bij de gezamelijke kredietinstellingen. UE 15 = gewogen gemiddelde van de 15 ‘oude’ EU-lidstaten.)
16.
17.
18. Betaalverkeer: veilig en efficiënt Belgische retailklant geniet van lage kosten voor betaalverkeer Febelfin | 13 februari 2012 Bain & Company heeft het Kuneva rapport (2009) verder uitgebouwd met meer differentiatie naar bankgebruiken per land en per levensstandaard België blijft onder het gemiddelde van de omliggende landen Jaarlijkse bankkosten per consument (met gemiddeld Europees profiel) Gemiddelde: 137 EUR
19.
20.
21.
22. 2012… In moeilijke context kernactiviteit blijven uitoefenen Hoofdstuk II Febelfin | 13 februari 2012
23.
24. Kernactiviteit van bankieren: omzetten van spaartegoeden in kredietverlening Febelfin | 13 februari 2012 TRANSFORMATIE Evolutie volume gereglementeerde spaarrekeningen & kredieten sinds 2007 Eind 2007 Einde 2010 Eind 2011 Toename periode einde 2007 – einde 2011 Gereglementeerde spaardeposito’s 148,8 mia EUR 214,8 mia EUR 217,9 mia EUR (eind nov) + 69,1 mia EUR (+ 46,4%) Kredieten aan ondernemingen 97,1 mia EUR 112,7 mia EUR 115,5 mia EUR (eind nov) + 18,4 mia EUR (+ 18,9%) Hypothecaire kredieten 126,4 mia EUR 161,7 mia EUR 174,4 mia EUR (eind dec) + 48 mia EUR (+ 38,0%) Kredieten aan Belgische overheid 69,7 mia EUR 77,4 mia EUR 88,7 mia EUR (eind okt) + 19 mia EUR (+ 27,3%)
25. Zal banksector die rol kunnen blijven spelen? Febelfin | 13 februari 2012 TRANSFORMATIE ?
26. Toenemende regelgeving & veranderende marktomgeving Febelfin | 13 februari 2012 Febelfin | 13 februari 2012
29. Implementatie Belgische bankenheffing in cijfers Overzicht DGS & FSC (Evolutie 2007 – 2014, in mio EUR) Nieuwe regeling wet 28 december 2011 ¹Berekening p basis van aantal werknemers bij banken –leden van Febelfin (PC 310, 309, 308 e.a.) die naar schatting per einde 2011 60.072 bedraagt. ² Compensatie ‘ Bankenheffing in 2012 bedraagt 17.678 EUR per werknemer ’ ¹ Febelfin | 13 februari 2012 476² 159² 337 337 41,1 46,1 125,5 405 470,2 1.062 745 586
30.
31. 2012… Naar een duurzaam & vitaal financieel model door overleg Hoofdstuk III Febelfin | 13 februari 2012
32. 2012…. Naar een duurzaam & vitaal financieel model door overleg Dialoog met het oog op evenwicht: - Maximale ondersteuning van de economie - Verantwoordelijke rol in de ondersteuning van de overheid - Voorwaarden voor een meer robuuste & leefbare financiële sector Febelfin | 13 februari 2012
33.
34. Wat staat centraal in zoektocht naar duurzame & vitale financiële wereld? ‘De weg naar het herstel loopt langs de groei’ Febelfin | 13 februari 2012
35. Wat staat centraal in zoektocht naar duurzame & vitale financiële wereld? ‘De weg naar het herstel loopt langs de groei’ Febelfin | 13 februari 2012
I.Zie uitgebreide nota Dirk over spaardeposito’s (met onder meer de verdeling tussen groot en klein : - daling van het marktaandeel van de grootbanken tussen november 10 en november 11 van 64 naar 62,6 ; -de overige banken naar Belgisch recht kenden een toename van marktaandeel over dezelfde periode van 36 naar 37,4) II.Grafiek over spaarrekeningen op slide: De grafiek geeft beweging weer van nov 09 – 10 – 11 De reden waarom mei 2011 is weergegeven, is dit een hoogtepunt III. Duiding bij ondertitel: in de Europese zwakkere landen zie je een afname van de spaartegoeden en dit in tegenstelling tot in België! IV. De spaarquote is in het derde kwartaal toegenomen van 15,8 tot 17,2 % - Dit is het hoogste peil sinds het vierde kwartaal van 2009! België bij de besten in Europa! V. Ter informatie: volume gereglementeerde spaardeposito’s per einde juni 2011 = 218.479,81 mia euro
Toename met 18,4 mia EUR Begin 2008 97,1 mia EUR naar einde 2011 115,5 mia EUR. II.Definities ondernemingen: Kleine onderneming : bedrijf dat een verkort schema van de jaarrekening heeft neergelegd (vennootschap met rechtspersoonlijkheid die niet meer dan één van de volgende criteria overschrijdt : jaargemiddelde van het personeelsbestand : 50; jaaromzet : 7,3 miljoen EUR; balanstotaal 3,65 miljoen EUR, tenzij het jaargemiddelde van het personeelsbestand meer dan 100 bedraagt). Middelgrote onderneming : bedrijf dat een volledig schema heeft neergelegd met een omzet van minder dan 37,2 miljoen EUR. Grote onderneming : bedrijf dat een volledig schema heeft neergelegd met een omzet van meer dan 37,2 miljoen EUR. Berekening toename: januari 08 (100,799 mia EUR) – november 11 (115,773 mia EUR) = net geen 15 mia EUR
Toename met 48 mia EUR : volume 124,6 mia (begin 2008) tot volume 174,4 mia (einde 2011) Groei hypothecaire kredietmarkt: Hypothecaire kredietmarkt zit in de lift sinds zomer van 2009 Voornaamste redenen voor de opwaartse beweging: aantrekkelijke rentevoeten, politiek van de overheid om groene investeringen te stimuleren (cfr. Groene kredieten – periode 2009 tot en met 2011 voor ruim 3,5 mia EUR groene kredieten) Kerncijfers 2011 (cfr persbericht Febelfin 7 feburari 2012): In totaal werden er 325.000 contracten (+18%) verstrekt voor een totaalbedrag van 27 mia EUR (+4,1%) Dit is vooral onder impuls van de renovatiekredieten (133.000 contracten) Gemiddeld ontleend bedrag ligt rond de 133.000 EUR voor een hypothecair krediet voor aankoop van een woning 9 op 10 kredieten aan vaste rentevoet ! Tendens in 2012 (hypothecaire kredietbarometer januari 2012) (Om de evolutie van het hypothecair krediet sneller te kunnen volgen, stelt de Beroepsvereniging van het Krediet (BVK) sinds begin 2009 een hypothecaire-kredietbaromete r op. Deze barometer geeft bij het begin van elke maand de evolutie weer van het aantal en volume nieuw toegekende en aangevraagde hypothecaire kredieten van de voorbije maand, in vergelijking met dezelfde maand van het voorgaande jaar . De vermelde percentages hebben betrekking op ongeveer 80% van de markt van hypothecaire kredieten.) In januari 2012 werden er ten opzichte van januari 2011: minder kredieten aangevraagd : - 19% voor een daling van het onderliggend bedrag met iets minder dan 5%. Minder kredieten verstrekt : - 34% voor een daling van het onderliggend bedrag met 27,5%. Deze neerwaartse beweging kan onder meer verklaard worden door de afloop van de maatregel voor groene kredieten.
Ter informatie: volgens het persbericht dat Febelfin/BVK op 8 februari heeft gepupliceerd worden in het vierde trimester van 2011 9 op de 10 hypothecaire kredieten afgesloten met een vaste rentevoet .
Eventueel mondeling toevoegen: lage schuldgraad van de Belgische gezinnen (namelijk bijna 55%) Als je gaat kijken met Nederland scoren wij heel goed, namelijk in Nederland schommelt de schuldgraad rond de 130% (duiding Peter De Keyzer over verschil met Nederland: 1. in Nederland is er een onbeperkte aftrekbaarheid; 2. Huurmarkt is Nederland is zeer sterk gereglementeerd wat maakt dat het voor mensen die in een andere stad gaan wonen, vaak makkelijker is te kopen dan te huren; 3. quotiteit ligt in Nederland ook veel hoger).
Er zijn nog geen cijfers beschikbaar op niveau van Febelfin voor 2011. Volgens Atos zou het aantal transacties (debet, krediet en proton samen aan POS – point of sale) in 2011 afgerond 1.249 mia bedragen . Waarvan debetkaarten 1.037.619.129 Waarvan kredietkaarten 148.379.925 Waarvan proton 62.557.662 Maatschappelijke kost van cash betreft o.a. de veiligheid, transport, ….
Skimming: bij skimming wordt er een apparatuur geplaatst op de ATM waarmee de gegevens die zich op de magnetische piste (zwarte band) worden gekopieerd en waarmee de fraudeur vervolgens een valse kaart kan aanmaken. (Ter info: de chip kan op dit ogenblik nog niet gekopieerd worden). Aangezien binnen Europa de transacties hoofdzakelijk verwerkt worden op basis van de chip (die vooralsnog niet kan gekopieerd worden) moet de fraudeur zich verplaatsen naar een land buiten Europa om aldaar de kaart te misbruiken. Vandaar de maatregel die een twintigtal banken hebben ingevoerd om de Maestro-functie buiten Europa te blokkeren. Deze maatregel heeft ontegensprekelijk een ontradend effect naar de fraudeur toe: slechts 70 gevallen van skimming tav 1425 een jaar eerder! Shouldersurfing: Bij shouldersurfing kijkt een fraudeur mee over de schouder van de kaarthouder, zo komt hij de code te weten. Vervolgens gebruikt hij een list om de kaart te ontfutselen. Dit tafereel speelt zich af in selfbanks, maar ook aan betaalterminals in winkels als aan tankstations. Febelfin heeft samen met de federale gerechtelijke politie haar medewerking verleend aan VTM, Telefacts crime (alsook persbericht verstuurd) om mensen te wijzen op de modus operandi en aan te sporen de nodige waakzaamheid aan de dag te leggen.
In september 2009 heeft de Europese Commissaris (Kuneva) die destijds bevoegd was voor consumentenzaken een rapport gepubliceerd waaruit blijkt dat België het derde goedkoopste land is na Nederland en Bulgarije. De Studie van Bain & Company bouwt voort op de zogenaamde ‘Kuneva-studie’.
SEPA (Single Euro Payments Area) beoogt het invoeren van een Europese betaalruimte. Deze grafiek geeft een beeld van het gebruik van de Europese overschrijving op het totaal aantal overschrijvingen in België enerzijds en het gemiddelde in de Eurozone anderzijds. Hieruit blijkt dat België in het koppeloton zit en het ruim beter doet dan het gemiddelde in de Eurozone: in België wordt namelijk voor 47,7% van alle overschrijvingen reeds het Europese format gebruikt. De Europese overschrijving werd bijna 4 jaar geleden, in januari 2008 , op de Belgische markt ingevoerd, naast de Belgische overschrijving. Met het Europese overschrijvingsformulier kunnen overschrijvingen in euro worden uitgevoerd voor begunstigden in België en de overige SEPA – landen , namelijk de 27 Europese lidstaten van de Europese Unie alsook IJsland, Liechtenstein, Monaco, Noorwegen en Zwitserland. Op het Europese overschrijvingsformulieren dienen de IBAN en de BIC codes vermeld worden. De IBAN code (International Bank Account Number) wordt gebruikt voor identificatie van de rekening. In België telt de IBAN code 16 karakters met volgende structuur: BE, gevolgd door 2 cijfers, gevolgd door 12 cijfers van het bankrekeningnummer. De IBAN code van uw Belgische bankrekening staat vermeld op uw uittreksels. De BIC code is nodig ter identificatie van de bank van de begunstigde. De BIC code van de begunstigde bank bestaat uit 8 of 11 karakters.
Internetbankieren in België is veilig, laat ons even vergelijken met een aantal omringende landen: Er bestaan wel cijfers voor Nederland : voor eerste helft 2011 maar liefst 11,2 mio EUR fraude. Er bestaan ook cijfers voor Groot-Brittannië : voor volledig 2010 maar liefst 46 mio pond fraude. Veilig internetbankieren maakt in België deel uit van een uniek overleg tussen banken, Febelfin, de toezichthouder (NBB) en de Federal Computer Crime Unit van de gerechtelijke politie. Febelfin heeft op 1 december 2011 een website gelanceerd www.safeinternetbanking.be waarop je naast een lexicon, recente statistieken over internetbankieren de volgende drie rubrieken zal aantreffen: ‘ De crimineel aan het werk.’ Toelichting over de meest gehanteerde fraudetechnieken zoals phising, social engineering, malware (kwaadaardige software) enz. ‘ Veiligheid, een zaak van mijn bank’ waarbij een overzicht wordt gegeven van een aantal maatregelen die banken nemen om het internetbankieren veilig te laten verlopen. ‘ Veiligheid, ook mijn zaak?’ waarbij een aantal tips op een rijtje worden gezet voor de consument. De recente stijging in 2011 van het aantal fraudegevallen heeft te maken met malware: kwaadaardige virussen die zich installeren op de pc van de gebruiker omdat zijn/haar pc onvoldoende beschermd is. Gemiddeld fraudebedrag: 2006 (5701 eur) , 2007 (11 448 eur) , 2008 (4650 euro) , 2009 (8703 euro), 2010 (0 euro), 2011 (1865 euro)
De sector is een belangrijke werkgever: de leden van Febelfin stellen ruim 100.000 werknemers te werk. Structurele daling: De sector wordt sinds 2000 gekenmerkt door een structurele daling van het aantal werknemers met gemiddeld 2% per jaar(de daling was iets sterker in 2009 nl. – 4,75% omwille van de crisis). De redenen hiervoor onder andere: consolidatie, rationalisatie. Op basis van de eerste vaststellingen voor 2011 (nog géén definitief cijfer ter beschikking) blijkt dat er wordt aangeknoopt met dat gemiddelde en er een daling wordt voorspeld met -2%. Aanwervingen De sector wordt gekenmerkt door een demografische realiteit: 30% van de werknemers is ouder dan 51 jaar en zij leunen dan ook dicht aan bij de pensioenleeftijd. De hoge gemiddelde leeftijd KAN een positieve impact hebben op het aantal aanwervingen. In 2010 waren er 4.288 aanwervingen; eris nog geen cijfer voor 2011 ( voorlopige raming 2.845 - voorlopig cijfer dat 74,4% dekt)
Ter informatie: Het uitstaand bankkrediet aan de Belgische overheden (in schatkistcertificaten, OLO’s en directe kredieten samen).
Bankenheffing in 2012 bedraagt 17.678 euro per werknemer: Aantal werknemers PC 310,309 en 308 en andere (=banken leden van Febelfin) per einde 2010: 61.297 Hierop toepassen geschatte daling van 2% (zijnde – 1225): dit geeft 60.072 werknemers per einde 2011 Vervolgens het bedrag in 2012 (1.062 mia ) delen door aantal werknemers: 17.678 euro per werknemer Andere mogelijkheid is de volgende: Voor 2012: abonnementstaks (geraamd op 173 mio euro) + DGS (813 mio) + FSC (249 mio) = 1.235 mia Als je dit uitzet tov assets (ongeveer 1100 mio) = 11 bp Als je dit uitzet tav deposito’s (339 ) = 35 bp
![Febelfin | 13 februari 2012 ,[object Object],[object Object],[object Object],[object Object],[object Object]]()