Guidance and Counseling in Education

Fatma Karaca
REHBERLİK
1. ETİK
1.1. ETİK KURALLAR
Etik kurallar evrenseldir. 3 adet etik kural vardır:
1. Kişi, kendi dahil hiçbir kimseye, canlıya ve eşyaya
zarar vermemelidir.
2. Kişi kendi dahil tüm canlıların sürdürülebilirliğini
sağlamalıdır.
3.Kişi, tüm canlıların ve eşyaların daha iyi olması için
çalışmalı ve gayret göstermelidir.
2. 5T NEDİR?
Bir vakayı incelerken takip edilmesi gereken 5 önemli aşama vardır:
1. Teşhis (Diagnosis): Problemi dikkatli inceleme ve durum hakkında veriler elde etme
aşamasıdır. «Ortamda ne oluyor?», «Sorumlu kişi kim?» « Baskın kişiler kimlerdir» gibi
sorulara cevap aranır. Kişilerin davranışları, ilişkileri ve kişisel özellikleri analitik bir
yaklaşımla incelenir.
2.Tedavi (Treatment): Problemi çözmek adına çözüm yolları aranır, denenir ve
uygulanır. Ortamın nitelikleri iyileştirilir ve kişilerle gerekli duygusal ve iletişimsel bağlar
oluşturulur.
3.Takip (Following): Çözüm için gerekli uygulamalar yapıldıktan sonra 2- 3 hafta
aralıklarla ortam ve durum takip edilir.
4.Takibin Takibi (Follow up the following): Problem çözüldükten sonra birkaç aylık
sürelerle durumu ve kişiler izlemeye alınır; değişen ilişkiler ve davranışlar hakkında
bilgi edinilir, gözlem yapılır ve kişilerle olan iletişimi sürdürülür.
5.Takibin Takibinin Takibi (Follow up the following of the following): Problem
konusunda araştırmalar ve bilimsel çalışmalar yapılır; tecrübeler aktarılır ve aynı
problemi yaşayan kişiler için yardımcı kaynaklar oluşturulur.
3. BEDEN ÇEŞITLERI
Bir vaka incelenirken kişilerin sahip olduğu 4 adet
vücut türü göz önüne alınmalıdır. Bu beden çeşitleri
birbirini sistematik şekilde etkiler; piramidin alt
kademesindeki bir vücutta zarar varsa üst
kademedeki beden yapıları bundan etkilenebilir ve
sahip olunan vücut potansiyeli ortaya çıkarılamaz.
1.Fiziksel Vücut
2.Duygusal Vücut
3.Zihinsel Vücut
4.Ruhsal
Vücut
4.MAKRO VE MIKRO SISTEMLER
4
vücut
Ait
olunan
gruplar
Okul
Aİle
Arkadaş
çevresi
MİKRO SİSTEMLER
-Kişinin 4 vücut türünü ve
aile, okul, arkadaş çevresi,
iş hayatı, ait olunan
gruplar ve ilişkileri kapsar.
Örnek: Ali’nin annesi
şiddet gördüğü ve
bundan duygusal olarak
etkilendiği için
derslerinde başarısız
olması
MAKRO SİSTEMLER
-Toplumsal Değerler
-Sosyal Sınıf.
-Ekonomi
-Kültür
-Eğitim
-Çevre
-İklim
-Teknoloji
-Dil
-Din
-Medya
-Politika
-Sağlık
MAKRO SİSTEMLER
Örnek: Yahudilik dinine mensup
bir kişinin Müslüman bir bireyle
evlenememesi.
Örnek:İngilizce Öğretmenliği
mezunu olan bir kişinin
Amerika’da iş bulamaması.
Örnek: Gelişen Teknoloji
dolayısıyla bir öğrencilerin yapay
zeka alanında yüksek lisans
yapmayı tercih
etmesi
5. AILE VE OKUL TUTUMLARI
AİLE
Otoriter Aile Tutumu: Çocuklarının üzerinde mutlak hakimiyet
kuran, onların isteklerini ve fikirlerini önemsemeyen ve kendi
belirledikleri kuralları çocuklarının sorgusuzca benimseyip
uygulaması gerektiğine inanan anne babaların sahip olduğu
tutumdur. Böyle ailelerde çekingen, pasif, içine kapanık çocuklar
yetişir.
Aşırı Koruyucu Aile Tutumu:Çocuklarını daima kontrol altında
tutmak isteyen ve bu doğrultuda çaba harcayan, onlar adına her
şeyi yapma eğiliminde olan ana babaların sahip olduğu tutumdur.
Böyle ailelerde çocuklar başkalarına bağımlı kişilik yapısı geliştirirler.
Mükemmelliyetçi Aile Tutumu: Çocuklarından üst düzey başarı
bekleyen ve bu doğrultuda yoğun baskı kuran ana babaların
tutumudur. Bu durumda yetişen çocuklar aşırı hırslı olabilecekleri
gibi kendine güvensiz bir yapıya da bürünebilir.
İlgisiz-Serbest Aile Tutumu: Anne baba genelde ayrıdır, çocukla
yeterince ilgilenilmez ve kendi haline bırakılır. Bu tip ailede çocuklar
egoist, yalana meyilli, baskıcı kişilik yapısı oluştururlar.
A. Otoriter Okul B. Aşırı Koruyucu Okul
C. Serbest/İlgisiz Okul Demokratik Okul
Okul tutumları
6.STRATEJIK YETENEK YÖNETIMI VE KARIYER
DANIŞMANLIĞI
Stratejik yetenek yönetimi, adından da anlaşılabildiği üzere yeteneklerin ve yetkinliklerin
yönetilmesi anlamına gelir. İnsanların gelişmesini sağlamak, hedeflerine ulaşmasına yardımcı
olmak ve en iyi performansa ulaşmaları için yönlendirmek gibi çalışmalar stratejik yetenek
yönetimi sürecinin parçalarıdır.
Başta WISC-V olmak üzere 8 farklı psikolojik testten oluşan stratejik yetenek yönetimi
uygulaması sonunda, kişiye özel bir stratejik plan oluşturulur. Öğrencilerin sosyo – ekonomik
ve kültürel çevrelerini de değerlendirilerek oluşturulan plan, 3, 6, 12 ve 24 aylık hedefleri ve
öngörüleri kapsar.
Öğrencinin kendine has özellikleriyle uyumlu akademik hedefler belirlemek için psikologlar
ve eğitimciler birlikte çalışır. Bu sayede katılımcı hakkındaki veriler hiçbir şeyi gözden
kaçırmadan analiz edilir ve tüme varım yöntemiyle hedefler belirlenir. Daha sonra bu
hedeflere ulaşması için kişinin özelliklerine en uygun yol çizilir.
http://abapsikoloji.com/stratejik-yetenek-yonetimi-nedir-ve-neden-onemlidir/
STRATEJİK YETENEK YÖNETİMİ Finansal Yeterlilikler, talepler ve Değerler
Edinme
Küresel
Ülkesel/yerel ihtiyaçlar
Ölçüm
Yetenekler Stratejik hedefler belirlenmesi Geliştirilmesi
Gereken Alanlar
Alanlar
STRATEJIK YETENEK YÖNETIMI NEDEN
ÖNEMLI?
• Stratejik yetenek yönetimi sayesinde kişiler, kendini keşfetme fırsatı yakalar. Böylece
gençler doğru bölümleri ve üniversiteleri tercih ederek kendine en uygun akademik
kariyer planı gerçekleştirir. Doğru kişilerin doğru bölüm ve okullarda olması, eğitim
yıllarının verimli geçmesinin yanı sıra tüm akademik ve profesyonel hayatın mutlu
geçmesi anlamına gelir.
• Stratejik yetenek yönetiminin en önemli katkılarından biri de küresel ve bilimsel bir
bakış açısıyla kişilerin eğilimlerinin değerlendirilebilmesidir. Stratejik yetenek yönetimi
süreci, en doğru ve net analiz imkanları sunması sayesinde öğrencileri güçlendiren bir
uygulama olarak kullanılır. Bireysel amaçları gerçekçi bir plana dönüştürmesi
nedeniyle akademik başarı için büyük önem taşır.
http://abapsikoloji.com/stratejik-yetenek-yonetimi-nedir-ve-neden-onemlidir/
7. GELIŞIM PSIKOLOJISI
0-7 Fiziksel Dönem 7-14 Duygusal Dönem 14-21 Güç Dönemi 21-28 Tutkunluk Dönemi
 0-1 Fiziksel Dönem
Fiziksel Gelişim
 1-2 Fiziksel Dönem
Duygusal Gelişim
 2-3 Fiziksel Dönem
Güç Gelişimi
 3-4 Fiziksel Dönem
Tutkunluk Gelişimi
 4-5 Fiziksel Dönem
Dışavurum Gelişimi
 5-6 Fiziksel Dönem
İmgelem Gelişimi
 6-7 Fiziksel Dönem
Farkındalık Gelişimi
 7-8 Duygusal Dönem
Fiziksel Gelişim
 8-9 Duygusal Dönem
Duygusal Gelişim
 9-10 Duygusal
Güç Gelişimi
 10-11 Duygusal
Dönem Tutkunluk
Gelişimi
 11-12 Duygusal
Dönem Dışavurum
Gelişimi
 12-13 Duygusal
Dönem İmgelem
Gelişimi
 13-14 Duygusal
Dönem Farkındalık
Gelişimi
 14-15 Güç Dönemi
Fiziksel Gelişim
 15-16 Güç Dönemi
Duygusal Gelişim
 16-17 Güç Dönemi
Güç Gelişimi
 17-18 Güç Dönemi
Tutkunluk Gelişimi
 18-19 Güç Dönemi
Dışavurum Gelişimi
 19-20 Güç Dönemi
İmgelem Gelişimi
 20-21 Güç Dönemi
Farkındalık Gelişimi
 21-22 Tutkunluk Dönemi
Fiziksel Gelişim
 22-23 Tutkunluk
Duygusal Gelişim
 23-24 Tutkunluk
Güç Gelişimi
 24-25 Tutkunluk
Tutkunluk Gelişimi
 25-26 Tutkunluk
Dışavurum Gelişimi
 26-27 Tutkunluk Dönemi
İmgelem Gelişimi
 27-28 Tutkunuk Dönemi
Farkındalık Gelişimi
8. 8MS OF EXCELLENCE
1.Mother Earth(space)
2.Moment
(Şuan)
3.Mind
Power(Zihin Gücü
5.Methods
(Yöntem)
Place of
Excellence
7.Machines
(Makineler-
Aletler)
8.Materials
(Malzeme-
Materyaller)
6.Money
(Finansman)
4.Man Power (İş
Gücü)
9.KARIYERIN 9 ALANI (9 AREAS OF
CAREER)
1.Kariyer
9.
Tanınmışlık
2. İlişkiler
3. Aile
4. Fırsatlar
5.Kimlik
Kişilik
Karakter
6.Kurumlar
7. Yaratıcılık-
Gelecek
8.Kişisel
Gelişim
10.EMPATHY (EMPATI)
EMPATİ
İhtiyaç
Analizi
Fikirleştirme
Geliştirme
İyileştirme
Uygulama
EMPATI METODU
Empati metodu; vakada ilk önce kariyerin 9
alanına göre ihtiyaç analizi yapılmasını ve eksik
ya da geliştirilmesi gereken alanların
belirlenmesini şart koşar. Daha sonra bu alanlar
üzerine ihtiyaçlar belirlenir, ve giderilmesi için
ne gibi çözüm yolları olması gerektiği hakkında
fikirler üretilir. Bu doğrultuda, vaka konusu
kişiye kariyerinin eksik alanlarında yardımcı
olacak fikir geliştirilir, sistematize edilir, iyileştirilir
ve uygulamaya konulur.
SON
1 von 18

Recomendados

Kişisel rehberlikKişisel rehberlik
Kişisel rehberlikumt134
2.9K views19 Folien
Rehberlik notları Rehberlik notları
Rehberlik notları vuslat_23
67K views90 Folien
Rehberlik NedirRehberlik Nedir
Rehberlik Nedirmassive501
2K views45 Folien

Más contenido relacionado

Similar a Guidance and Counseling in Education(20)

EğItim Bilimleri 1EğItim Bilimleri 1
EğItim Bilimleri 1
derslopedi3.9K views
Vak’ a incelemesi sunuVak’ a incelemesi sunu
Vak’ a incelemesi sunu
Ebru İSKENDER10.5K views
Zeka ve kişilikZeka ve kişilik
Zeka ve kişilik
dnzozylvc2.8K views
Primary years programmePrimary years programme
Primary years programme
Çağatay Aydoğan897 views
Eğitimde Etik  Eğitimde Etik
Eğitimde Etik
Esra İpek4.5K views
BöLüM 10 GüDüLenmeBöLüM 10 GüDüLenme
BöLüM 10 GüDüLenme
derviskarabey895.7K views
GelişIm 1GelişIm 1
GelişIm 1
derslopedi3.3K views
Yeniilkogretim programlariYeniilkogretim programlari
Yeniilkogretim programlari
Murat Karasu233 views
Futbol Eğitimi  08.12.2011Futbol Eğitimi  08.12.2011
Futbol Eğitimi 08.12.2011
serdarsamur1.2K views
Www.Kpss10.Com BilisWww.Kpss10.Com Bilis
Www.Kpss10.Com Bilis
massive5011.1K views
Kişisel RehberlikKişisel Rehberlik
Kişisel Rehberlik
gorkem2243.5K views
Ruh sağliğiRuh sağliği
Ruh sağliği
Mehlika Uysal272 views
Ruh sağliğiRuh sağliği
Ruh sağliği
Mehlika Uysal423 views
Ruh sağliğiRuh sağliği
Ruh sağliği
Mehlika Uysal1K views
Kpss Sari KitapKpss Sari Kitap
Kpss Sari Kitap
derslopedi5K views
ihtiyaç analizi.pptxihtiyaç analizi.pptx
ihtiyaç analizi.pptx
BeyanOsman17 views

Guidance and Counseling in Education

  • 2. 1. ETİK 1.1. ETİK KURALLAR Etik kurallar evrenseldir. 3 adet etik kural vardır: 1. Kişi, kendi dahil hiçbir kimseye, canlıya ve eşyaya zarar vermemelidir. 2. Kişi kendi dahil tüm canlıların sürdürülebilirliğini sağlamalıdır. 3.Kişi, tüm canlıların ve eşyaların daha iyi olması için çalışmalı ve gayret göstermelidir.
  • 3. 2. 5T NEDİR? Bir vakayı incelerken takip edilmesi gereken 5 önemli aşama vardır: 1. Teşhis (Diagnosis): Problemi dikkatli inceleme ve durum hakkında veriler elde etme aşamasıdır. «Ortamda ne oluyor?», «Sorumlu kişi kim?» « Baskın kişiler kimlerdir» gibi sorulara cevap aranır. Kişilerin davranışları, ilişkileri ve kişisel özellikleri analitik bir yaklaşımla incelenir. 2.Tedavi (Treatment): Problemi çözmek adına çözüm yolları aranır, denenir ve uygulanır. Ortamın nitelikleri iyileştirilir ve kişilerle gerekli duygusal ve iletişimsel bağlar oluşturulur. 3.Takip (Following): Çözüm için gerekli uygulamalar yapıldıktan sonra 2- 3 hafta aralıklarla ortam ve durum takip edilir. 4.Takibin Takibi (Follow up the following): Problem çözüldükten sonra birkaç aylık sürelerle durumu ve kişiler izlemeye alınır; değişen ilişkiler ve davranışlar hakkında bilgi edinilir, gözlem yapılır ve kişilerle olan iletişimi sürdürülür. 5.Takibin Takibinin Takibi (Follow up the following of the following): Problem konusunda araştırmalar ve bilimsel çalışmalar yapılır; tecrübeler aktarılır ve aynı problemi yaşayan kişiler için yardımcı kaynaklar oluşturulur.
  • 4. 3. BEDEN ÇEŞITLERI Bir vaka incelenirken kişilerin sahip olduğu 4 adet vücut türü göz önüne alınmalıdır. Bu beden çeşitleri birbirini sistematik şekilde etkiler; piramidin alt kademesindeki bir vücutta zarar varsa üst kademedeki beden yapıları bundan etkilenebilir ve sahip olunan vücut potansiyeli ortaya çıkarılamaz. 1.Fiziksel Vücut 2.Duygusal Vücut 3.Zihinsel Vücut 4.Ruhsal Vücut
  • 5. 4.MAKRO VE MIKRO SISTEMLER 4 vücut Ait olunan gruplar Okul Aİle Arkadaş çevresi MİKRO SİSTEMLER -Kişinin 4 vücut türünü ve aile, okul, arkadaş çevresi, iş hayatı, ait olunan gruplar ve ilişkileri kapsar. Örnek: Ali’nin annesi şiddet gördüğü ve bundan duygusal olarak etkilendiği için derslerinde başarısız olması
  • 6. MAKRO SİSTEMLER -Toplumsal Değerler -Sosyal Sınıf. -Ekonomi -Kültür -Eğitim -Çevre -İklim -Teknoloji -Dil -Din -Medya -Politika -Sağlık
  • 7. MAKRO SİSTEMLER Örnek: Yahudilik dinine mensup bir kişinin Müslüman bir bireyle evlenememesi. Örnek:İngilizce Öğretmenliği mezunu olan bir kişinin Amerika’da iş bulamaması. Örnek: Gelişen Teknoloji dolayısıyla bir öğrencilerin yapay zeka alanında yüksek lisans yapmayı tercih etmesi
  • 8. 5. AILE VE OKUL TUTUMLARI AİLE Otoriter Aile Tutumu: Çocuklarının üzerinde mutlak hakimiyet kuran, onların isteklerini ve fikirlerini önemsemeyen ve kendi belirledikleri kuralları çocuklarının sorgusuzca benimseyip uygulaması gerektiğine inanan anne babaların sahip olduğu tutumdur. Böyle ailelerde çekingen, pasif, içine kapanık çocuklar yetişir. Aşırı Koruyucu Aile Tutumu:Çocuklarını daima kontrol altında tutmak isteyen ve bu doğrultuda çaba harcayan, onlar adına her şeyi yapma eğiliminde olan ana babaların sahip olduğu tutumdur. Böyle ailelerde çocuklar başkalarına bağımlı kişilik yapısı geliştirirler. Mükemmelliyetçi Aile Tutumu: Çocuklarından üst düzey başarı bekleyen ve bu doğrultuda yoğun baskı kuran ana babaların tutumudur. Bu durumda yetişen çocuklar aşırı hırslı olabilecekleri gibi kendine güvensiz bir yapıya da bürünebilir. İlgisiz-Serbest Aile Tutumu: Anne baba genelde ayrıdır, çocukla yeterince ilgilenilmez ve kendi haline bırakılır. Bu tip ailede çocuklar egoist, yalana meyilli, baskıcı kişilik yapısı oluştururlar.
  • 9. A. Otoriter Okul B. Aşırı Koruyucu Okul C. Serbest/İlgisiz Okul Demokratik Okul Okul tutumları
  • 10. 6.STRATEJIK YETENEK YÖNETIMI VE KARIYER DANIŞMANLIĞI Stratejik yetenek yönetimi, adından da anlaşılabildiği üzere yeteneklerin ve yetkinliklerin yönetilmesi anlamına gelir. İnsanların gelişmesini sağlamak, hedeflerine ulaşmasına yardımcı olmak ve en iyi performansa ulaşmaları için yönlendirmek gibi çalışmalar stratejik yetenek yönetimi sürecinin parçalarıdır. Başta WISC-V olmak üzere 8 farklı psikolojik testten oluşan stratejik yetenek yönetimi uygulaması sonunda, kişiye özel bir stratejik plan oluşturulur. Öğrencilerin sosyo – ekonomik ve kültürel çevrelerini de değerlendirilerek oluşturulan plan, 3, 6, 12 ve 24 aylık hedefleri ve öngörüleri kapsar. Öğrencinin kendine has özellikleriyle uyumlu akademik hedefler belirlemek için psikologlar ve eğitimciler birlikte çalışır. Bu sayede katılımcı hakkındaki veriler hiçbir şeyi gözden kaçırmadan analiz edilir ve tüme varım yöntemiyle hedefler belirlenir. Daha sonra bu hedeflere ulaşması için kişinin özelliklerine en uygun yol çizilir. http://abapsikoloji.com/stratejik-yetenek-yonetimi-nedir-ve-neden-onemlidir/
  • 11. STRATEJİK YETENEK YÖNETİMİ Finansal Yeterlilikler, talepler ve Değerler Edinme Küresel Ülkesel/yerel ihtiyaçlar Ölçüm Yetenekler Stratejik hedefler belirlenmesi Geliştirilmesi Gereken Alanlar Alanlar
  • 12. STRATEJIK YETENEK YÖNETIMI NEDEN ÖNEMLI? • Stratejik yetenek yönetimi sayesinde kişiler, kendini keşfetme fırsatı yakalar. Böylece gençler doğru bölümleri ve üniversiteleri tercih ederek kendine en uygun akademik kariyer planı gerçekleştirir. Doğru kişilerin doğru bölüm ve okullarda olması, eğitim yıllarının verimli geçmesinin yanı sıra tüm akademik ve profesyonel hayatın mutlu geçmesi anlamına gelir. • Stratejik yetenek yönetiminin en önemli katkılarından biri de küresel ve bilimsel bir bakış açısıyla kişilerin eğilimlerinin değerlendirilebilmesidir. Stratejik yetenek yönetimi süreci, en doğru ve net analiz imkanları sunması sayesinde öğrencileri güçlendiren bir uygulama olarak kullanılır. Bireysel amaçları gerçekçi bir plana dönüştürmesi nedeniyle akademik başarı için büyük önem taşır. http://abapsikoloji.com/stratejik-yetenek-yonetimi-nedir-ve-neden-onemlidir/
  • 13. 7. GELIŞIM PSIKOLOJISI 0-7 Fiziksel Dönem 7-14 Duygusal Dönem 14-21 Güç Dönemi 21-28 Tutkunluk Dönemi  0-1 Fiziksel Dönem Fiziksel Gelişim  1-2 Fiziksel Dönem Duygusal Gelişim  2-3 Fiziksel Dönem Güç Gelişimi  3-4 Fiziksel Dönem Tutkunluk Gelişimi  4-5 Fiziksel Dönem Dışavurum Gelişimi  5-6 Fiziksel Dönem İmgelem Gelişimi  6-7 Fiziksel Dönem Farkındalık Gelişimi  7-8 Duygusal Dönem Fiziksel Gelişim  8-9 Duygusal Dönem Duygusal Gelişim  9-10 Duygusal Güç Gelişimi  10-11 Duygusal Dönem Tutkunluk Gelişimi  11-12 Duygusal Dönem Dışavurum Gelişimi  12-13 Duygusal Dönem İmgelem Gelişimi  13-14 Duygusal Dönem Farkındalık Gelişimi  14-15 Güç Dönemi Fiziksel Gelişim  15-16 Güç Dönemi Duygusal Gelişim  16-17 Güç Dönemi Güç Gelişimi  17-18 Güç Dönemi Tutkunluk Gelişimi  18-19 Güç Dönemi Dışavurum Gelişimi  19-20 Güç Dönemi İmgelem Gelişimi  20-21 Güç Dönemi Farkındalık Gelişimi  21-22 Tutkunluk Dönemi Fiziksel Gelişim  22-23 Tutkunluk Duygusal Gelişim  23-24 Tutkunluk Güç Gelişimi  24-25 Tutkunluk Tutkunluk Gelişimi  25-26 Tutkunluk Dışavurum Gelişimi  26-27 Tutkunluk Dönemi İmgelem Gelişimi  27-28 Tutkunuk Dönemi Farkındalık Gelişimi
  • 14. 8. 8MS OF EXCELLENCE 1.Mother Earth(space) 2.Moment (Şuan) 3.Mind Power(Zihin Gücü 5.Methods (Yöntem) Place of Excellence 7.Machines (Makineler- Aletler) 8.Materials (Malzeme- Materyaller) 6.Money (Finansman) 4.Man Power (İş Gücü)
  • 15. 9.KARIYERIN 9 ALANI (9 AREAS OF CAREER) 1.Kariyer 9. Tanınmışlık 2. İlişkiler 3. Aile 4. Fırsatlar 5.Kimlik Kişilik Karakter 6.Kurumlar 7. Yaratıcılık- Gelecek 8.Kişisel Gelişim
  • 17. EMPATI METODU Empati metodu; vakada ilk önce kariyerin 9 alanına göre ihtiyaç analizi yapılmasını ve eksik ya da geliştirilmesi gereken alanların belirlenmesini şart koşar. Daha sonra bu alanlar üzerine ihtiyaçlar belirlenir, ve giderilmesi için ne gibi çözüm yolları olması gerektiği hakkında fikirler üretilir. Bu doğrultuda, vaka konusu kişiye kariyerinin eksik alanlarında yardımcı olacak fikir geliştirilir, sistematize edilir, iyileştirilir ve uygulamaya konulur.
  • 18. SON