Na 10 jaar Best Value in Nederland is het tijd om de balans op te maken. Wat heeft Best Value opgeleverd en waar is het niet goed gelukt? Hoe bepaal je als opdrachtgever om Best Value te gaan doen? Is het mogelijk om elementen van Best Value te pakken? Waarom heeft geen enkele organisatie in Nederland Best Value over de volle breedte heeft geïmplementeerd? En is Best Value alweer achterhaald door “Vested”? Jeroen van de Rijt beantwoordt in 45 minuten deze vragen. Natuurlijk is er ook ruimte voor andere vragen, zorgen en frustraties rondom Best Value.

1. 10 jaar Best Value:
wat heeft het (niet) opgeleverd?
Jeroen van de Rijt
www.facto.nl/opleidingen

2. WIE BEN IK?
• Oprichter Best Value Group
– met Wiebe Witteveen & Wencke Heijblok
• Initiator en lid Nederlandse Best Value Certification Board
• > 70 projecten
* 2/3 publieke sector
* 1/3 private sector
• Program Director Best Value bij NEVI
• 3 boeken over Best Value
• >20 papers over Best Value
2

3. AGENDA
1. Best Value in 2 slides
2. Wat heeft Best Value opgeleverd en waar is het niet goed gelukt?
3. Wanneer gebruik je Best Value en wanneer niet?
4. Elementen van Best Value?
5. Waarom geen enkele organisatie in Nederland Best Value over de volle breedte heeft
geïmplementeerd.
6. Best Value Achterhaald door Vested?
7. Q&A

4. 3 BEST VALUE PRINCIPES
1. Gebruik maken van expertise
2. Transparantie
3. Win win

5. Buyer Supplier
Traditional Contract Model
(Management, Direction, and Control)
Non-Expert Expert
Contract
1. Need for the buyer to be
an expert
2. Buyer risk
3. Importance of low price
1. Value of supplier expertise
2. Supplier accountability
3. Overall performance

6. Buyer Supplier
New Contract Model
(Utilization of Expertise)
Non-Expert Expert
Contract
1. Need for the buyer to be
an expert
2. Buyer risk
3. Importance of low price
1. Value of supplier expertise
2. Supplier accountability
3. Overall performance

7. 1. WAT HEEFT BEST VALUE
OPGELEVERD
(EN WAAR IS HET NIET GELUKT?)
1 . 1 . W a t h e e f t B e s t V a l u e o p g e l e v e r d
( e n w a a r i s h e t n i e t g e l u k t ? )

8. TOEPASSING BEST VALUE IN NL
1. Totaal 324 aanbestedingen
• 245 publiek
• 79 privaat
Bron: afstudeeronderzoek Archana Rewti (2015)
(Facto middagcongres 2015)

9. OVERZICHT PER SECTOR
Bron: afstudeeronderzoek Archana Rewti (2015)
(Facto middagcongres 2015)

10. 10
Airport, €100M
Fasttrack €800M
Maintenance 8 year contract
Super complex
Bio repository
Cataract surgeryComplex IT project
Parking Garage €55M
Food Services
Supplies of
routine products
Construction
works

11. SPOEDAANPAK RIJKSWATERSTAAT
• Type projecten: Design and Build
• Periode: 2008-2011
• # projects: 6 tenders consisting of 16
projects
• Total CAPEX: € 500 million
Results:
• Program results: 15 projects finished
(expectation was 10).
• Delivery time of projects decreased by
25%.
• Transaction costs and time reduced by
50-60% for both vendors and client
• Awarded Dutch Sourcing Awards 2012
for operational excellence and overall
best procurement performance

13. RESULTATEN VAN BEST VALUE (1)
1. HAN (IT outsourcing)
• # 1 in kwaliteit en laagste prijs (46% onder plafondbedrag)
• Contractvoorbereidingstijd: 1 maand
• Binnen planning opgeleverd; geen meerwerk
2. Lelystad Airport (land- en luchtzijdige infrastructuur)
• # 1 in kwaliteit en laagste prijs (ruim onder plafondbedrag)
• Nu in uitvoering
3. Belastingdienst (IT)
• # 1 in kwaliteit en een-na-laagste prijs (42% onder plafondbedrag)
• Op tijd opgeleverd; 6% meerwerk (100% door scopechange klant)
4. Zilveren Kruis Achmea
• 85% van alle deelnemende zorgaanbieders vindt Best Value beter dan traditionele
inkoop
• 40% van geselecteerde cataractaanbieders heeft laagste prijs en hoogste kwaliteit

14. RESULTATEN VAN BEST VALUE (2)
Kansen voegen waarde toe
Afstudeeronderzoek Marijke Stoel: 63% van de kansen wordt gelicht

15. MAAR:
MET BEST VALUE KOOP JE GEEN SUPERMAN

16. RESULTATEN VAN BEST VALUE (2)
1. Geen onderscheid tussen marktpartijen tijdens aanbestedingsfase
2. Bemoeienis van contractmanager in de uitvoeringsfase
3. Markpartij die zich toch opportunistisch gedraagt in uitvoeringsfase
4. Een opdrachtgever die Best Value als alleen een aanbestedingsmethodiek ziet
5. Jurisprudentie……

17. JURISPRUDENTIE
CATERING BIJ WATERSCHAP RIVIERENLAND
Zie ook:
https://www.linkedin.com/pulse/slaat-rechter-de-plank-mis-vonnis-best-value-jeroen-van-de-rijt/

18. JURISPRUDENTIE
SCHOONMAAK BIJ GEMEENTE APELDOORN

20. 2. WANNEER GEBRUIK JE BEST VALUE
(EN WANNEER NIET)?

21. BV AFWEGINGSKADER: ALGEMEEN
Criterium Toelichting
1. Projectomvang BV is meer geschikt voor grotere projecten.
BV is kansrijker bij projecten met een grotere financiële omvang en/of uitstraling ten
aanzien van toonaangevend opdrachtgeverschap . Vanuit ON zijde is een groot project
een stimulans om daadwerkelijk in BV expertise te investeren.
2. Marktwerking Er moeten voldoende potentiële aanbieders zijn die de
expertrol kunnen (en willen!) invullen.
3. Doorlooptijd Toepassing BV is geholpen indien er sprake is van een
korte leercyclus
BV is kansrijk bij projecten met een korte doorlooptijd, waardoor de opgedane kennis en
ervaring sneller is door te geven aan andere projecten. Dit geldt zowel aan OG zijde als
aan ON zijde!

22. BV AFWEGINGSKADER: PROJECTSPECIFIEK
Criterium Toelichting
4. Vrijheidsruimte Hoe meer oplossingsruimte, hoe geschikter BV
NB: ook indien er strikte eisen gelden, kan BV worden toegepast. De ruimte voor
vrijheid hoeft niet per se in technische gedeelte te zitten (maar kan ook in de
aanpak zitten c.q in de projectdoelstellingen). Best Value kan ook worden gebruikt
om projecten te versnellen, hinder te verminderen of draagvlak te vergroten.
5. Raakvlakken Hoe meer raakvlakken er zijn, hoe meer risico’s
van buiten de eigen invloedsfeer van de ON, hoe
meer waarde Best Value heeft
BV gaat overigens over het minimaliseren van de impact van deze risico’s, niet
over het verplaatsen ervan!
6. Complexiteit Hoe moeilijker de opgave in de ogen van de OG,
hoe meer BV aanpak geschikt is
De complexiteit kan in allerlei dimensies zitten: technologisch/technisch,
planologisch, omgeving etc.
7. Strategische doelen van
de OG rakend
Hoe meer het project de strategische doelen van
de OG raakt, hoe meer geschikt voor BV
Projecten die het primaire proces van de OG raken (en toch uitbesteed worden)
zijn belangrijker dan secundaire processen. De waarde die BV hier kan toevoegen
is hoog.

23. BV AFWEGINGSKADER: TEAMSPECIFIEK
Criterium Toelichting
8. Bereidheid tot en ervaring in
“loslaten”
Hoe groter de bereidheid en ervaring in loslaten, hoe
meer kans tot slagen BV heeft
Het projectteam mag best zaken voorschrijven, maar wat niet is voorgeschreven moet
ze ook daadwerkelijk kunnen loslaten
9. Ervaring en/of affiniteit
functioneel specificeren
Teams met ervaring en/of affiniteit met functioneel
specificeren, risicogestuurde contractbeheersing en/of
BV kunnen de potenties van BV beter benutten
10. Inzetbaarheid teamleden Indien het team inzetbaar is op andere BV projecten
is het meer waard te investeren in BV

24. WANNEER GEBRUIK JE BEST VALUE
1. Indien het eindresultaat belangrijker is dan het “hoe kom ik er” (“wat” ipv
“hoe”)
2. Bij (relatief) weinig expertise bij de OG
3. Bij projecten met een hoge impact / hoog risico
4. Indien aanbieders genoeg hebben van traditionele / adverserial
contracten
5. Indien je als OG in staat bent om “los te laten” !!!!

25. 3. ELEMENTEN VAN BEST VALUE?

26. ELEMENTEN VAN BEST VALUE

28. 4. WAAROM HEEFT GEEN ENKELE
ORGANISATIE IN NL BEST VALUE OVER DE
HELE BREEDTE GEIMPLEMENTEERD?

29. REDENEN OM BEST VALUE NIET OVER
DE HELE BREEDTE TE IMPLEMENTEREN
1. Niet alle projecten zijn even geschikt
• Andere inkoopstrategieën zijn mogelijk beter (zie eerder)
2. Niet iedereen is in staat om “los te laten”

30. 5. IS BEST VALUE ACHTERHAALD DOOR
VESTED?

31. Sourcing Business Model Theory
“Market” “Hierarchy”“Hybrid”
BUY MAKE
TRANSACTIONAL RELATIONAL INVESTMENT
Basic
Provider
Model
Approved
Provider
Model
Preferred
Provider
Model
Performance
Based/Manag
ed
Services
Model
Vested
Business
Model
Shared
Services
Model
Equity
Partnerships
SOURCING CONTINUUM
Source: STRATEGIC SOURCING IN THE NEW ECONOMY: HARNESSING THE POTENTIAL OF SOURCING
BUSINESS MODELS FOR MODERN PROCUREMENT, Keith, Vitasek Manrodt & Kling, Palgrave 2015

32. VESTED VS BEST VALUE
Vested Best Value
Focus • Win/win deal between client and supplier
• Focus is the relationship
• Win/win deal between client and supplier
• Focus is the supplier’s accountability to metrics
What • A mindset, methodology and business model
for creating outcome-based business
relationships
• A mindset and methodology for creating efficiency
in output-based deals
Method of
collaboration
• Joint plan and joint responsibilities • Supplier has its own plan and has its own
responsibilities (client also has its own
responsibilities)
Basis for contract • Mutual trust
• Contract is written together
• Metrics
• Contract is written by the supplier
When • Heavy focus on Contract and Post Contract
phase
• Used mostly in “flips” where a buyer and
supplier are restructuring an existing
relationship/contract to a more strategic
relationship
• Heavy focus on Pre-Contract phase, supplier
selection
• Used mostly in competitive bidding situations where
the buyer has not selected the supplier
Business Need • Shared risk/shared reward for achieving
Business Outcomes
• Client if often interested in the supplier’s
“solution”
• No shared risk (risk is allocated where it ‘belongs’
• Creation of efficient way to select supplier focusing
on dominant supplier controlled (output-based)
metrics
• Client is not interested in the supplier’s “solution”

33. TAKE-AWAYS
1. Best Value is in een aantal projecten zeer succesvol toegepast, maar niet overal
2. Niet ieder project / dienst is even geschikt voor Best Value
• Voor diensten vooral voor geïntegreerde contracten
3. Het toepassen van elementen van Best Value is verwarrend voor de markt en zorgt voor
verwatering
4. Best Value blijft in de zuivere vorm lastig voor veel mensen
5. Vested en Best Value liggen in elkaars verlengde
6. Wanneer op de juiste projecten én op de juiste wijze toegepast kan Best Value veel brengen!

34. MEER INFO?
rijt@bestvalue-group.nl
nl.linkedin.com/in/jeroenvanderijt/