Geert Gielens (Belfius) #cfoconferenz

1. 11
Waar is de groei gebleven?
Geert Gielens, Ph.D.
Chief Economist
22 november 2018

2. 22
A g e n d a
1. Intro
2. Huidige situatie
3. Op zoek naar groei
4. Kort om

3. 33
Intro
Na een sterk jaar stelde de
economie in 2018 teleur.
Dit was niet verwacht, maar
eigenlijk was het de hele
sterke groei van 2017 die
de verrassing was.

4. 4
Economische groei in 2018

5. 55
2
De huidige situatie
Een dubbel beeld

6. 6
Het rapport
Economische groei (op jaarbasis)
0
0.5
1
1.5
2
2.5
3
3.5
4
4.5
EU EZ US
2017 Q4 2018 Q1 2018 Q2 2018 Q3
6.3
6.4
6.5
6.6
6.7
6.8
6.9
7.0
2017 Q4 2018 Q1 2018 Q2 2018 Q3
VS en Europa China
Bron: Eurostat, BEA, Trading Economics
% %

7. 7
Het rapport
Raar maar waar: sterke fundamentals (hoewel interim arbeid daalt)
7.5%
9.0%
4.4%
6.8%
8.1%
3.7%
EU EZ VS
aug. 2017 sep. 2018
0.0%
0.5%
1.0%
1.5%
2.0%
2.5%
3.0%
EU EZ US
Q3 2017 Q2 2018 CPI Q2 2018
Werkloosheid Loonstijging en inflatie
Bron: :Eurostat, BLS

8. 8
Het rapport
Raar maar waar: het vertrouwen daalt, wat de beurs onderstreept
PMI Europa Vertrouwen Duitsland (IFO)
Bron: Trading Economics, Ifo institute

9. 9
“Le plat pays”
Zwakker dan de EZ
Groei 2018 Q1: 0,3% Q2: 0,3% Q3: 0,4*
Bron: NBB

10. 10
“Le plat pays”
Consumptie en Investeringen groeien trager (gemiddeldes sinds 2016)
België Nederland Duitsland Frankrijk
Consumptie
gezinnen
0,28% 0,53% 0,41% 0,24%
Consumptie
overheid
+0,24% 0,30% 0,31% 0,34%
Invest. 0,69% 1,43% 0,83% 0,64%
voorraden - - - -
Netto handel 0,03% 0,02% -0,04% 0,17%
Bron: Eurostat

11. 11
95
100
105
110
115
120
125
130
Q1-2000
Q1-2001
Q1-2002
Q1-2003
Q1-2004
Q1-2005
Q1-2006
Q1-2007
Q1-2008
Q1-2009
Q1-2010
Q1-2011
Q1-2012
Q1-2013
Q1-2014
Q1-2015
Q1-2016
Q1-2017
Q1-2018
Belgium France Germany Netherlands
0
2
4
6
8
10
housing
Income
Jobs
community
education
environment
civic
engagement
health
life
satisfaction
safety
work life
balance
Belgium
Germany
France
BBP/capita Extra economische aspecten
Een langer perspectief
Maar laten we Keynes niet vergeten
Bron: OESO

12. 12
Basisuitdaging: productiviteitsgroei
90
95
100
105
110
115
120
125
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017
Belgium
France
Germany
Netherlands
EU
OECD
Bron: OECD

13. 1313
3
Op zoek naar groei
Wat kunnen we doen?

14. 14
Meer arbeid
Op productieve plaatsen
Open deur intrappen.

15. 15
Zwakke groei & hoge schuld: een duivels duo
Arbeidskost verlagen is een must
arbeidskost
concurrentiekracht
Lage tewerkstellingoverheidsdeficit
Hoge
belastingsdruk

16. 16
Technologie en innovatie
0
10
20
30
40
50
60
70
0 20000 40000 60000 80000 100000 120000
global innovation
index
BBP/capita in USD
Bron: Global Innovation Index (2016), Worldbank, Belfius

17. 17
Technologie en innovatie
Innovatie en onderzoek: euro per inwoner (2016)
0.0
200.0
400.0
600.0
800.0
1,000.0
1,200.0
Belgium Germany (until 1990 former
territory of the FRG)
France Netherlands
business sector government higher education
Bron: Eurostat
Impact?
(verkoop/werkgelegenheid/
Patenten)

18. 18
Aandeel “manufacturing” laag (<20%) en beperkt aantal
hoogproductieve sectoren
Groot aandeel niet markt diensten
Productiviteit markt diensten laag
Structuur van de economie
Bron: Planbureau

19. 19
Structuur van de economie
Migratie van laag naar hoog productiviteitsbedrijven
Bron: OESO
MF productiviteit
Sectorale
loononderhandelingen?

20. 20
Ondernemerschapsdynamiek
Zombie
Bron: OESO
Aangepast regelgevend
kader?

21. 21
Ondernemerschapsdynamiek
Bron: NBB

22. 22
Arbeidsmarkt
Scholing & arbeidsmarkt
2,23%
2,42%
2,81%
3,36%
3,400,000
3,500,000
3,600,000
3,700,000
3,800,000
3,900,000
4,000,000
2014 2015 2016 2017
Bezette arbeidsplaatsen (n) Vacatures (n)
Bron: Steunpunt werk en VDAB, Statbel
44,3% van NWWZ is
laaggeschoold (Vl)
België
ICT kennis gebrek?
werkloosheidsvallen?
35% van Vl. vacatures is
voor hooggeschoolden

23. 23
6.4%
4.8%
3.3%
13.6%
11.8%
0%
2%
4%
6%
8%
10%
12%
14%
16%
Euro area (19
countries)
Belgium Germany
(until 1990
former
territory of the
FRG)
France Netherlands
aandeel 55 - 64 jaar in vorming
(2017)
Arbeidsmarkt
Scholing, arbeidsmarkt en vergrijzing
Bron: Eurostat en OECD
Arbeid interessant
maken voor 55+

24. 24
Basisinvesteringen
Infrastructuurinvesteringen moeten hoger
1.0%
1.5%
2.0%
2.5%
3.0%
3.5%
4.0%
4.5%
201720162015201420132012201120102009200820072006200520042003200220012000
Overheidsinvesteringen % BBP
European Union Belgium Germany France Netherlands
Spending shift?

25. 25
Buitenlands kapitaal
Afhankelijkheid van het buitenland
Bron: Dep Eco, wetenschap & innovatie Vlaanderen
Industrie:
#firma’s in BLZ: 53,7% van TW
Industrie _Hoog techno:
#firma’s in BLZ: 99,7% van TW
Investeringsvriendelijk
klimaat

26. 2626
4
Kort om
Er is geen mirakel.
Innovatie is nodig en noodzakelijk, maar
het is op zich niet voldoende om grote
productiviteitswinsten te genereren. De
adoptie en sterke verspreiding van de
nieuwe technologie moet er ook zijn.
Hiervoor heb je een flexibel en
stimulerend kader nodig.