...

1. Modyul 16

2. Nagbukas ng maraming oportunidad ang
nakamit na tagumpay ng mga paglalayag
na pinamumunuan nina Christopher
Colombus, Vasco de Gama, Ferdinand
Magellan, at Sir Francis Drake.
Nakita ng mga Europeo ang pagkakataong
mapaunlad ang kanilang bamsa kung
sakaling makontrol nila ang mga lupaing
narating ng nabanggit na mga manlalayag.

3. Ang mga bansang Europeo ay
nagpaligasahan sa pagkontrol sa malaking
bahagi ng daigdig sa tulong na rin ng mga
bagong tuklas na rutang pandagat noong
ika-15 at ika-16 na siglo.
Nagawang madaig ng Great Britain ang
karamihan sa mga bansang Europeo.

4. Upang maprotektahan ang interes ng mga
British sa Asya, kanilang sinuportahan ang
mga lokal na pinuno sa Kanlurang Asya
laban sa iba pang bansang Europeo.
Layunin nito na pigilan ang ibang bansa sa
kanilang pananakop.

5. Isang bagong pwersa ang namayani sa
Kanlurang Asya sa pagsapit ng ikatlong
siglo – ang Islam.
Ang dating teritoryo ng Byzantine tulad ng
Syria, North Africa, at Sicily ay nasakop ng
mga Muslim.
Narating nila ang Al-Anadalus (Hispania)
bago nahinto sa timog France ng mga
Frank.

6. Sinaklaw ng Imperyong Arab ang malaking
bahagi ng Kanlurang Asya at rehiyon ng
Mediterranean.
Noong Gitnang Panahon ng Europe, ang
mga caliph ang nagbigkis sa kabuuan ng
Kanlurang Asya bilang isang natatanging
rehiyon.
Nananatili ang pagkakakilanlang ito
hanggang sa kasalukuyang panahon.

7. Mula sa panahon ng mga RASHIDUN o
apat na caliph matapos si Muhammad,
namuno ang mga caliphate ng Umayyad at
Abbasid.
Ang Dinastiyang Ottoman ang siyang
namuno sa caliphate at Imperyong
Ottoman mula 1299 hanggang 1922.

8. 1299 – ipinangalan ito kay Osman I, ang
tagapagtatag at unang pinuno nito. Ang
kanilang estado ay nagsimula sa hilagang-
kanlurang Anatolia. Sa pagsakop ni
Mehmed II sa Constantinople ang estado
ay naging isang ganap na imperyo.

9. 1500 – pinalawak ng mga pinunong
pumalit kay Osman I ang imperyo sa iba’t-
ibang direksiyon: sa hilaga patungong
Crimea, pasilangan sa Baghdad at Basra,
patimog sa mga baybayin ng Arabian Sea
at Persian Gulf, at pakanluran sa Egypt at
North Africa, hanggang patungong Europe.

10. 1600 – kabilang sa imperyo ang malaking
bahagi ng Kanlurang Asya, North Africa,
ang mga bansang Balkan – Greece,
Yugoslavia, Alabania, Romania, at
Bulgaria – at malaking bahagi ng Hungary.
Sinasaklaw nito ang Persian Gulf
hanggang sa Danube River. Pinakatanyag
sa mga naging pinuno sa mga panahong
ito si Suleiman I na namuno mula 1520
hanggang 1566.

11. Ang Imperyong Ottoman ang isa sa mga
naging makapangyarihan sa buong
daigidg dahil sa lawak ng teritoryong
nasakop nito.
Namayani ang mga sasakyang pandagat
ng mga Ottoman Turk sa Mediterranean
Sea, Red Sea, at Persian Gulf

12. Sinuportahan ng pamahalaan ng Great
Britain ang mga Muslim sa Asya bilang
pagtutol sa panghihimasok at pagsalakay
ng mga bansang Europeo sa rehiyon.
Naging pangunahing katunggali ng Great
Britain ang Imperyong Russian.
Naging layunin ng iba’t-ibang henerasyon
ng mga opisyal na British ang magapi ang
mga Russian sa kanilang mga balakin sa
Asya.

13. Upang maprotektahan ang India mula sa
banta ng pagsalakay ng Russia,
kinailangang bantayan ng mga British ang
Afghanistan na isang mahalaga at
estratehikong lagusan papasok ng India.
Napanatili ang distansiya sa pagitan ng
Russia at ng India, kasama na ang ruta
patungong Egypt.

14. Sa Kanlurang Asya, napakaestratehiko ng
posisyon ng Constantinople kung kaya’t
ang lugar na ito ang naging pangunahing
interes ng mga Europeo.
Kontrolado ng lungsod ang pakanluran at
pasilangang ruta sa pagitan ng Europe at
Asya gayundin ang pahilaga at patimog na
ruta sa pagitan ng Mesiterranean at Black
Sea.

15. Dapat na manatiling walang nagmamay-ari
sa Constantinople upang malaya silang
makapanatili sa rehiyon at mabantayan
ang Russia.
1791 – nangamba si Punong Ministro
William Pitt ng Great Britain na ang
Imperyong Russian ang siyang
makapagwakas sa kapangyarihan ng mga
bansang Europeo.

16.  Nabuhay muli ang agam-agam na ito sa
panahon ni Napoleon Bonaparte ng France
kung saan malaki ang ginampanan ng Russia
sa huling pagkakatalo ng tanyag na pinuno
noong 1814 hanggang 1815.
 1830 – ayon kay Lord Palsmerston, naging
kalihim ng ugnayang panlabas at punong
ministro ng Great Britain, kung magagapi ng
Russia ang Imperyong Ottoman ay mauuwi
ito sa pag-aagawan ng mga maiiwang
teritoryo, dahilan upang sumiklab ang
digmaan sa pagitan ng mga bansang
Europeo.

17. Ika-31 ng Agosto 1907, pumasok sa isang
kasunduan ang Great Britain at Russia.
Binitawan ng Russia ang kanyang interes
sa Afghanistan at ipinaubaya sa Great
Britain ang pagkontrol sa mga patakarang
Afghan.
Ang Persia naman ay hinati sa tatlong
sona: sonang neutral, sonang Russian, at
sonang British.

18. Nasakop naman ng mga Kanluranin ang
Crimea at Constantinople.

19. Russia
• Ika-17 siglo, naganap ang Digmaang Russo-
Turkish (1768-1774) na naging dahilan upang
mabawasan ang teritoryo ng Imperyong Ottoman.
Ang Crimea, na nagtataglay ng malaking
populasyong Muslim, ay napunta sa Imperyong
Russian. Ang paghina ng caliphate ay bunsod ng
paglakas ng kapangyarihan at impluwensiyang
Europeo.

20. Germany
• Sa pag-alis ng mga British, pinalitan sila ng mga
German na noon ay nasa ilalim ni Otto von
Bismarck, ang unang chancellor ng Imperyong
German (1871-1890). Ang pagpasok ng Germany
ay nagpasimula sa bagong panahon ng
pandaigdigang politika. Ang imperyong German,
na nabuo lamang noong 1871, ay pumalit sa
Russia bilang pangunahing banta sa Great Britain
sa loob lamang ng isang dekada.

21. Great Britain
• Sa panahon ng administrasyon ni Punong Ministro
William Ewart Gladstone ng Great Britain (1880-
1885), winakasan ng mga British ang proteksiyon
at impluwensiya sa Constantinople. Dahil ito sa
katiwalian ng mga imperyo sa Kanlurang Asya at
sa pagmamalapit ng Imperyong Ottoman sa mga
minoryang Kristiyano.

22. Sa loob ng mahabang panahon bago pa
man sumiklab ang Unang Digmaang
pandaigdig noong 1914, naungusan na ng
Europe ang mga lokal na rehimen sa
Kanlurang Asya.
Ang mga khanate sa Gitnang Asya,
kabilang na ang mga Khiva at Bukhara at
ilang bahagi ng Imperyong Persia ay
napasailalim sa Russia.

23. Ang mga sheikdom ng mga Arab mula sa
Suez kasama ang baybayin ng Persian
Gulf patungong India ay nasa ilalim ng
impluwensiya ng Great Britain.
Bagama’t may pormal na ugnayan pa ang
Cyprus sa Turkey ay okupado at
pinangasiwaan ito ng Great Britain.
Ang Afghanistan ay napasailalim sa Great
Britain bunsod ng Anglo-Russian
Agreement ng 1907.

24.  Ang malaking bahagi ng Persia ay hinati sa
pagitan ng Great Britain at Russia.
 Tanging ang Imperyong Ottoman ang
nanatiling malaya sa rehiyong ito – patuloy
itong nakaranas ng iba’t-ibang banta at
panganib.
 Panahon din ito ng umusbong ang Young
Turkey Party upang pasimulan ang
napapanahong pagbabago sa aspektong
intelektwal, industriyal, at militar sa
papabagsak na noong imperyo.

25. 1909 – napatalsik sa tinatawag na Young
Turk Revolution si Sultan Abdul Hamid II.
Ang pagiging sultan ay tuluyang naging
isang simbolikong posisyon na lamang na
walang tunay na kapangyarihang politikal.
1914 – nawala na sa imperyo ang kontrol
sa North Africa, Hungary, at malaking
bahagi ng timog-silangang Europe.

26. Mula sa Dinastiyang Ottoman, si
Abdulmecid II ang kahuli-hulihang
nanungkulan bilang caliph.
Ika-24 ng Hulyo 1924 – nilagdaan ang
Kasunduan sa Lausanne na nagwakas sa
pakikidigma ng Turkey sa Unang
Digmaang Pandaigdig.
Itinakda sa kasunduan ang mga
hangganan ng Turkey.