4. 8 bedenkingen - “Litigation”
1. Geen voordeel voor de patiënt
om de relatie een te juridische
perceptie te geven
4 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
5. 8 bedenkingen - Enkel rechten?
2. Patiëntenrechten leggen het accent
op de rechten maar …
Ø Ook zorgverstrekkers hebben rechten
Ø De patiënt heeft ook plichten/
verantwoordelijkheden
Ø De uitkomst van de geneeskunde
is niet altijd even zeker
“Society doesn't allow doctors to play god anymore,
but continues to expect miracles”
#eeckman
5 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
6. 8 bedenkingen - De toepassing
3. Rechten zijn één ding,
de toepassing iets anders
Ø Niet elke patiënt heeft de skills & de wens
Ø Information overload –
“Information” ≠ “knowledge”
Ø De afhankelijkheid van de patiënt
6 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
7. 8 bedenkingen - Consumenten?
4. Patiënten zijn geen consumenten
Ø Er is geen vrije markt
Ø Bedenkingen bij de drang
tot vergelijken van zorgprestaties
Ø Patiënten baseren hun oordeel niet op
objectieve indicatoren maar op percepties
Ø “Biopolitics” (“control – education”)
Ø “Managarialism”
Huntington-Sapey/Foucault/Deber et al.,
7 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
8. Als we van de patiënt
een consument maken,
moeten we dan verbaasd zijn
dat de gezondheidszorg
business wordt?
8 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
9. 8 bedenkingen - Het doel?
5. Vertrekt de ambitie van de overheid
om het accent op de
patiëntenrechten te leggen van
g gezonde bekommernis om de patiënt
g of om (on)gezonde bezorgdheid om het
gebrek aan financiële middelen?
9 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
10. 8 bedenkingen - Assymetrie?
6. De arts-patiëntrelatie is minder
assymetrisch dan het op het eerste
gezicht lijkt: arts en patiënt
zijn van elkaar afhankelijk
10 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
11. 8 bedenkingen - Needs?
7. “Patient rights” ≠ “Patient needs”
A. Frank, What’s wrong with medical consumerism? 2002
11 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
12. 8 bedenkingen - Empowerment toelaten
8. Rol van de zorgverstrekkers,
het moet niet allemaal
van de patiënt komen
12 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
13. Vandaag?
“Silent mutual suspicion”
Paul Starr, The Social Transformation of American Medicine, 1982
“Tyranny of physician replaced
by tyranny of patient autonomy”
Strangers at the Bedside: A History of How Law and Bioethics Transformed Medical Decision Making,
David J. Rothman, 2009
13 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
14. “Wat ik wil”
Wat wil
de patiënt?
14 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
15. “Zoals mensen vroeger in God geloofden,
zo geloven ze vandaag in hun eigen gelijk.”
Arnon Grunberg in Knack 16-1-2013 p84
Arts blijft eerste bron.
Trouw aan (huis)artsen en geloof in hun kennis zijn groot
15 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
16. Wie moet beslissen?
l 63% vindt dat de dokter de belangrijkste
beslissingnemer moet zijn
l 27% verklaart dat samen
moet worden beslist
l 10% vindt dat de patiënt
de hoofdrol moet spelen
_ Patiënt wil niet de macht over de zorgverstrekkers,
wél over de situatie
‘Informing Patients, An assessment of the quality of patient information materials’, A. Coulter et al., 1998
16 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
17. Wat de patiënt wil
Patiënt wil
meer betrokkenheid
en
meer informatie
+ Haug & Lavin, 1983
“Emotional support”
Young-Hawkins, 2010
17 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
18. Besluit
l Rechten zijn een nooduitgang
l Patiënt wil geen rechten of macht
l Hij wil
Respect
“I know I'm more likely to buy into something
if I'm included in the decision process in some way.”
Patient Empowerment, http://community.advanceweb.com/blogs, Toni Patt, 10-2-2013
18 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
19. Respect =
l “Due regard for the feelings, wishes,
or rights of others”
Trap 1: communicatie
Trap 2: vertrouwen
Trap 3: respect
Oxford Dictionary Online – 20-1-2013
19 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
20. Vertrouwen
l “Reducing complexity”
l “Object of trust enjoys credit”
l “A way of surmounting
deficit of information”
l “Possibility of exercising influence”
l “Legal rights lessen the risk of
conferring trust”
è “The law as a substitute for trust”?
“Latent, reassuring condideration”
Niklas Luhmann, Trust and Power, 1979
20 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
23. Een patiënt getuigt …
“Mijn huisarts is een witte raaf wat betreft
communicatie en afstemming. Hij weet mensen goed
aan te voelen, weet wanneer strengheid of zachtheid
nodig is. Mijn contacten het voorbije jaar met
specialisten heeft me alleen maar teleurgesteld.
Chronische pijn lijkt een dagdagelijks gegeven,
miskramen worden met een mopje meegedeeld. Het
meest hatelijke antwoord dat ikzelf en velen rondom
mij hebben gekregen is “je moet er gewoon mee leren
leven, dat is alles”. Ondanks de waarheid en
rationaliteit van deze uitspraak is een beetje
menselijkheid hier zeker nodig. (…)
Patch Adams zou verplichte leerstof moeten zijn
en een jaarlijkse communicatietraining”.
23 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat
24. Interesse in het vervolg?
l http://patientzijn.wordpress.com/
author/doctoraat/
l Contact: eeeckman@vub.ac.be
of edgard.eeckman@uzbrussel.be
24 Edgard Eeckman - http://patientzijn.wordpress.com/author/doctoraat