THUỐC
- LỖ TẤN -
GV: Thanh Dương
Dương

1. Tác giả: ( 1881-1936 )
I. Tiểu dẫn
- Là nhà văn hiện thực vĩ đại,
người đặt nền móng cho văn học
hiện đại Trung Quốc, người thầy
thuốc của văn chương.
* Cuộc đời:
- Xuất thân: gia đình quan lại sa
sút.
- Tên thật: Chu Thụ Nhân (Dự Tài)
Tựa Gào thét: “có ai từ con một gia đình
khá giả rơi vào cảnh khốn khó không, tôi cho
rằng qua cái cầu ấy đại khái có thể thấy được
bộ mặt thật của người đời”.

Lỗ Tấn và gia đình
- 4 lần đổi nghề:
I. Tiểu dẫn
1. Tác giả: ( 1881-1936 )
* Cuộc đời:
 làm văn nghệ: chữa
bệnh tinh thần cho nhân
dân.
+ Hàng hải: mở mang tầm mắt
+ Khai khoáng: làm giàu cho Tổ
quốc
+ Nghề y: chữa bệnh cho người
nghèo
Nhận ra chữa bệnh thể xác
không quan trọng bằng chữa
bệnh tinh thần

Động cơ đổi nghề
của Lỗ Tấn?
Động cơ đổi nghề: yêu nước,thương
dân, đấu tranh vì tiến bộ xã hội.

* Sự nghiệp sáng tác:
- Nội dung:
+ Phê phán các căn bệnh tinh thần của
quốc dân...với thái độ nghiêm khắc.
+ Đánh thức tinh thần dân tộc, ý thức tự
lập tự cường dân tộc.
- Phong cách nghệ thuật:
+ Người cách tân hình thức VH (truyện ngắn, tản văn).
+ Văn phong lạnh lùng, tỉnh táo, giàu tính chiến đấu, tính khái
quát rộng lớn  biểu hiện thành công những tư tưởng lớn của
thời đại.
- Tác phẩm chính: Nhật kí người điên ( 1918) Gào Thét ( 1923) ,
Bàng hoàng ( 1926), Chuyện cũ viết lại ( 1926),Cỏ dại (1927), AQ
chính truyện...
- Mục đích: phanh phui căn bệnh tinh
thần của quốc dân, lưu ý mọi người
tìm phuơng thuốc chạy chữa.

Lỗ Tấn - nhà văn, nhà tư tưởng,
nhà cách mạng vĩ đại.

1. Tác giả
Truyện được sáng
tác trong hoàn cảnh
nào? Nhằm mục
đích gì?
I. Tiểu dẫn
2. Văn bản
+ Tháng 5/1919, khi cuộc vận động Ngũ tứ bùng nổ.
+ Tuyệt đại bộ phận nhân dân Trung Quốc mê muội, lạc
hậu, “ngủ say trong cái nhà hộp bằng sắt không có cửa
sổ”.
+ Cách mạng chưa giác ngộ được quần chúng và quần
chúng cũng chưa hiểu biết gì về cách mạng.
- Mục đích sáng tác: Phanh phui căn bệnh tinh thần, đời
sống u mê, lạc hậu  Hi vọng một cuộc sống đổi thay
trong tương lai.
- Hoàn cảnh sáng tác:

- Tóm tắt: 4 cảnh
+ Cảnh 1:
Một đêm thu
về sáng, lão
Hoa Thuyên
(chủ một
quán trà)
tìm tới pháp
trường mua
bánh bao
tẩm máu
của người
tử tù vừa bị
chém về
làm thuốc
chữa bệnh
cho con .
+ Cảnh 2:
Vợ chồng
lão Hoa
nướng
bánh và
cho con ăn
lòng ngập
tràn hi
vọng.
+ Cảnh 3: Khách
trong quán trà
đông hơn, người
ta bàn tán về
chiếc bánh bao
tẩm máu và Hạ
Du, người tử tù
vừa bị chết
chém, cho anh là
thằng điên, làm
giặc…  khinh
bỉ, lên án gay
gắt.
+ Cảnh 4: nghĩa địa,
vào tiết thanh minh,
mẹ Hạ Du và mẹ
Tiểu Thuyên đến
viếng mộ con. Mẹ
Tiểu Thuyên bước
qua con đường mòn
phân chia nghĩa địa
thành 2 khu sang
gặp và chia sẻ với
mẹ của Hạ Du. Họ
vô cùng kinh ngạc vì
trên mộ Hạ Du có 1
vòng hoa nhỏ...

Hạ Du người chiến
Sĩ CM
Cả Khang (đao phủ )
biến máu HD thành
món hàng để trục lợi
Ông bà Hoa Thuyên mua bánh bao
tẩm máu HD về chữa bệnh
cho con
Cụ Ba Hạ tố giác
cháu để lĩnh
thưởng
Trân trọng đặt hoa trên mộ
Hạ Du
Khách trong
quán trà: cho HD là
điên –làm giặc
Mẹ HD xấu hổ khi gặp
bà Hoa Thuyên tại
nghĩa trang
Nhân vật người
kể chuyện
Quần chúng
trong tương lai

II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
1. Hình tượng chiếc bánh bao tẩm máu người và ý
nghĩa nhan đề Thuốc
Truyện đề cập tới
phương thuốc gì?
Kết cục con bệnh ra
sao?
a. Đám đông quần chúng – Thuốc – Con bệnh
-Thuốc: + Được làm nên từ những yếu tố rất kì quái,
thiếu khoa học: bánh bao tẩm máu người – “đỏ tươi”,
“nóng hổi”
+ Chuyện tìm thuốc và chữa bệnh: gợi không khí thời
Trung cổ dã man.
+ Thuốc được ông bà Hoa Thuyên “nâng niu”…
 vẫn không cứu được Tiểu Thuyên.
Ý nghĩa truyện: phê phán sự lạc hậu, mê tín dị
đoan

- Quần chúng:
+ Bố mẹ Tiểu Thuyên: đi mua thuốc – vui vẻ, sảng khoái, như
“ai cho phép thần thông cải tử hoàn sinh”. Lúc mua thuốc – sợ
sệt, giật mình, trố mắt nhìn – vị thuốc ấy có cái gì rất thiêng
liêng. Trở về - tin tưởng, hi vọng. Hai vợ chồng đều kính cẩn,
trân trọng, chờ đợi hiệu quả của thuốc tiên. Nhìn con ăn thuốc
rất trang nghiêm, đầy kì vọng  sùng bái vị thuốc.
+ Rất nhiều người dân Trung Quốc cũng đã tin và chữa bệnh
như vậy: Ở pháp trường – người đi mua thuốc rất đông “xô
nhào tới như nước thuỷ triều”, “quây thành nửa vòng tròn”, “xô
đẩy nhau ào ào”.
+ Mọi người đặt hết niềm tin tưởng: “Cam đoan thế nào cũng
khỏi” (6 lần trong câu chuyện), “lao gì ăn mà chả khỏi”. Mọi
người đều ngu dốt và thiếu khoa học

+ Mắc bệnh quá nặng, ốm yếu về thể xác, mệt mỏi về tinh
thần  hình ảnh đất nước Trung Hoa đang mắc bệnh trầm
trọng cần 1 phương thuốc hữu hiệu để cứu chữa.
+ Mọi người áp đặt phương thuốc cổ quái, thiếu khoa học
cho Tiểu Thuyên.
+ Tiểu Thuyên không được phép lựa chọn phương thuốc
cho căn bệnh trầm trọng của mình Thụ động chấp nhận
phương thuốc dù kết quả thật đau xót: phải trả bằng tính
mạng.
+ Rất nhiều người chết giống như Tiểu Thuyên: “những
ngôi mộ chồng khít lên nhau như bánh bao nhà giàu ngày
mừng thọ”  Căn bệnh lạc hậu trầm kha của biết bao
người dân Trung Quốc.
- Con bệnh:

Ý nghĩa khai sáng:
- Mọi người Trung Quốc phải giác ngộ thứ thuốc vốn
được sùng bái này là thuốc độc. Đừng có nhắm mắt
dùng liều.
- Cách họ chữa bệnh là sai lầm, phản khoa học. Cần
phải nâng cao dân trí, chấn hưng tinh thần, nhìn rõ sự
u mê lạc hậu của mình.
- Thế hệ trẻ (Tiểu Thuyên) phải độc lập suy nghĩ và
giành quyền quyết định tương lai của mình.
- Người Trung Quốc cần phải tỉnh giấc, không được
ngủ mê mãi “trong cái nhà hộp bằng sắt không có cửa
sổ”.

b. Người tử tù – Thuốc – Đám đông quần chúng
- Thuốc được pha chế bởi máu người tử tù- nhà
cách mạng Hạ Du – người đã dũng cảm, hiên
ngang, xả thân vì sự nghiệp giải phóng nhân dân
(bố mẹ Tiểu Thuyên, Cả Khang, ông Ba…)
- Đám đông quần chúng:
• Dửng dưng mua máu người cách mạng để chữa
bệnh chẳng khác nào máu súc vật.
• Điềm nhiên bàn tán về hành động của Hạ Du lúc
anh ở trong ngục.
• Họ phàn nàn vì không kiếm chác được gì trong vụ
này so với số tiền hai mươi lạng bạc trắng xoá mà
cụ Ba được hưởng vì đã tố giác cháu ruột…

Company Logo www.themegallery.com
Vì đâu dân chúng lại mê
muội như vậy?
Phải chăng vì người cách mạng
còn xa rời quần chúng?
Phải chăng vì sự ngu dốt,
rã rời?
Phải tìm một phương thuốc
làm cho quần chúng giác ngộ
cách mạng và làm cho cách
mạng gắn bó với
quần chúng
Vấn đề đặt ra là:

Thuốc chữa bệnh lao: bánh bao tẩm
máu người.
Sự mê muội, lạc hậu, cuồng tín của quần
chúng về khoa học. Thuốc chữa bệnh lao –
thuốc độc giết người
Căn bệnh tinh thần (mù quáng về
chính trị) của quần chúng và bài học
về mối quan hệ giữa cách mạng với
quần chúng (với những người làm
cách mạng).
Ý
nghĩa
nhan
đề
Thuốc
Chủ đề: phải tìm một thứ
biệt dược để chữa căn
bệnh tinh thần cho nhân
dân Trung Hoa và làm cho
cách mạng gắn bó với quần
chúng

2/ Nhân vật Hạ Du
- Xuất hiện gián tiếp trong câu chuyện và thái độ của
mọi người khác trong truyện.
* Thái độ và suy nghĩ của mọi người về HD.
- Cả Khang (tên đao phủ): cho rằng uống được máu
HD là phúc lớn, may lắm  bán máu HD lấy 1 gói bạc.
Gọi HD là thằng quỷ sứ, hắn, thằng khốn nạn, thằng
nhãi con không muốn sống nữa.
- Người râu hoa râm: Nghe nói là người họ Hạ, “Điên,
hắn điên thật rồi”
- Cậu Năm Gù: Nghe chuyện về người tử tù với thái độ
thích thú. “Điên thật rồi”
- Lão Nghĩa đề lao: đánh 2 bạt tai, lấy áo của HD
- Anh chàng 20 tuổi (thế hệ trẻ TQ): “Điên thật!”
 Người đời không hiểu và coi thường HD

* Thái độ và suy nghĩ của mọi người về HD.
- Ông Ba: bắt cháu ra đầu thú để tránh hoạ cả
nhà mất đầu và kiếm hai mươi lạng bạc trắng
xoá
- Mẹ HD - người thân thiết nhất – không hiểu việc
làm của HD. Đến thăm mộ con còn xấu hổ:
“ngập ngừng, mặt đỏ lên”. Cho rằng con chết
oan.
 Người thân cũng hoàn toàn không hiểu biết
gì về việc làm của HD.
2/ Nhân vật Hạ Du

* Cách làm cách mạng của Hạ Du.
- Lão Nghĩa lân la dò hỏi, HD bắt chuyện ngay.
- Bị bắt vào ngục, HD vẫn tỏ rõ khí tiết của người
cách mạng, “nằm trong tù rồi mà còn dám rủ lão đề
lao làm giặc”…
- Nhà nghèo nhưng dám vuốt râu cọp.
 Là thanh niên sớm giác ngộ cách mạng, anh dũng
cảm, yêu nước, dám hi sinh vì lí tưởng tự do độc lập
cho nhân dân Trung Hoa: “Thiên hạ nhà Mãn Thanh
chính là của chúng ta”
2/ Nhân vật Hạ Du
* Thái độ và suy nghĩ của mọi
người về HD.

- HD cũng là người rất cô đơn. Giác ngộ sớm
trong khi cộng đồng đang ngái ngủ
bi kịch của HD là bi kịch của người “đi trước
buổi bình minh” bị quần chúng ngủ mê gọi
là “điên”
- Lý tưởng của HD là dành lại nước Trung
Hoa cho người Trung Hoa, nhưng không ai
hiểu nổi.
- Trong nhận thức của mọi người HD là
người điên – là làm giặc
 HD dũng cảm xả thân, nhưng máu anh đổ
ra một cách vô ích.
2/ Nhân vật Hạ Du

 Nhân vật HD hiên ngang xả thân vì nghĩa lớn
nhưng lại rất cô đơn vì không ai hiểu được việc
anh làm...
* Với bệnh nhân lao, máu HD là một vị thuốc
* Với bọn đao phủ, HD là 1 món hàng béo bở
* Với đám đông quần chúng, HD là đối tượng để
đàm tiếu
Điều sâu sắc mà LT đặt ra ở đây là sự lạc hậu
mê muội về chính trị của quần chúng ..và
cũng phê phán sự thoát ly quần chúng của
HD
* Thuốc : hàm chứa nhiều tầng nghĩa , ở đó tác giả
tự giấu mình để bản thân hình tượng lên tiếng .
Nhân vật HD như một điểm hội tụ các sự kiện
khác....tạo ra âm điệu ngân vang...

3/ Nghệ thuật
* LT xây dựng được nhiều hình ảnh mang ý
nghĩa tượng trưng sâu sắc : chiếc bánh bao
tẩm máu ....vòng hoa trên mộ HD
 Tác giả và quần chúng tương lai đã đặt
hoa trên mộ HD = cái chết ấy xứng đáng
được tưởng niệm bằng vòng hoa , máu của
liệt sĩ sẽ không bị lãng quên
* Tác giả xây dựng 2 hình ảnh mùa thu và mùa
xuân
 Mùa thu là buổi chiều – là sự kết thúc mà
cũng là mùa người ta xử chém người . Mùa
xuân là mùa đâm chồi nảy lộc = cũng là mùa
của hi vọng

* Hình ảnh con đường mòn cuối tác
phẩm :
 Thứ nhất nó tượng trưng cho sự ngăn cách
, nhưng rồi bà HT băng qua con đường mòn
an ủi bà mẹ HD  Họ đã vượt qua con đường
mòn để đồng cảm và hiểu nhau
* Không gian truyện ngắn : một quán trà lặng lẽ
trong đêm, ồn ào giữa ban ngày, một pháp
trường nhốn nháo hỗn tạp, một nghĩa trang mênh
mông lạnh lẽo
 Đấy là không gian của XHTQ thời trung cổ
Thuốc là một truyện ngắn thể hiện sự già dặn
và điêu luyện của phong cách nghệ thuật Lỗ
Tấn

III. Kết luận
- Thuốc không chỉ thể hiện tài năng nghệ thuật
của nhà văn, mà còn thể hiện tấm lòng của một
con người luôn quan tâm đến đất nước và nhân
dân Trung Hoa
- Tác phẩm Thuốc , từ cách đặt tên tác phẩm đến
cách dẫn truyện , tất cả đều toát lên đặc điểm bút
pháp của Lỗ Tấn : dung dị , trầm lắng nhưng rất
sâu xa

THUỐC

Mộng của tôi rất đẹp. Tôi định bụng tốt nghiệp, về nước
sẽ chạy chữa cho những con bệnh bị lừa bịp như cha tôi,
lúc chiến tranh sẽ xin vào quân y, mặt khác sẽ thôi thúc
đồng bào tôi tin tưởng vào một cuộc duy tân

Một quốc dân ngu muội và đớn hèn, thì cho dù cơ thể
có to lớn đến mấy, khoẻ mạnh đến mấy, cũng chỉ
có thể làm một vật thị chúng, và những kẻ đi xem
thị chúng hoàn toàn vô nghĩa mà thôi.
...“theo tôi hồi đó muốn biến đổi tinh thần họ không gì
bằng dùng văn nghệ. Thế là tôi định đề xướng phong
trào văn nghệ”  dùng ngòi bút phanh phui các căn
bệnh tinh thần của quốc dân.