AP

1. Aralin 6
Produksyon
Ang GRADES pinaghihirapan HINDI inililimos!

2. Balik-aral:
 Ang ekonomiks ay nakatuon sa pinakamahusay na
paggamit ng pinagkukunang-yaman sa kabila ng
walang katapusang kagustuhan at
pangangailangan ng tao.
Bakit mahalaga ang pagpapasya sa
pagtugon sa kagustuhan ng tao?

3. Produksyon
 Paglikha ng kalakal o
serbisyo na tumutugon sa
mga pangangailangan at
kagustuhan ng tao.
 Proseso kung saan
pinagsasama ang mga
salik ng produksyon
(input) upang mabuo ang
isang produkto (output).

4. INPUT OUTPUTPROCESS

5. Salik ng Produksyon
 Tumutukoy sa mga sangkap sa paggawa ng isang
kalakal. Hindi mabubuo ang isang kalakal kung wala
ang kahit isa sa mga ito.
lupa
paggawa
kapital
entreprenyur
Produkto

6. Lupa
Lahat ng bagay na
may pakinabang sa
tao na mula sa
kalikasan.
Pinakagamit sa lahat
ng uri ng
pinagkukunang-
yaman.

7. Paggawa (Labor)
 Tumutukoy sa mga taong
nag-uukol ng lakas na
pisikal at mental sa
paglikha ng mga kalakal
o paglilingkod
 Sila ang gumagamit at
nagpapaunlad ng
pinagkukunang yaman
upang magkaroon ng
kapakinabangan

8. Mga Uri ng Lakas-Paggawa
 Propesyunal – mga nakapagtapos ng kolehiyo
 Manggagawa
Skilled – may mataas na antas ng kaalaman,
kasanayan at karanasan
Semi-skilled – ang kasanayan, kaalaman at karanasan
ay higit na mababa kaysa sanay na manggagawa
(skilled workers)
Unskilled – mga taong walang kaalaman, kasanayan at
karanasan
SOURCE: DOLE

9. Kapital
 Mga bagay na gawa ng tao na ginagamit sa
paglikha ng mga kalakal at paglilingkod.

10. Uri ng Kapital ayon sa Pagpapalit Anyo
 Circulating Capital – kapital na mabilis magpalit-anyo
at mabilis maubos (hal. langis, kuryente, asukal).
 Fixed Capital – kapital na hindi mabilis magpalit ng
anyo at matagal ang gamit (hal. gusali, makinarya,
sasakyan).

11. Entreprenyur
 Tumutukoy sa mga taong namamahala sa ibang
salik ng produksyon (lupa,paggawa at kapital) upang
makalikha ng kalakal o serbisyo.
 Tinatawag din sila bilang mga negosyante.

12. Mga Antas ng Produksyon
 Ang produksyon ng kahit na anong kalakal ay
dumadaan sa sa iba’t ibang antas:
 Primary stage – pagkalap ng mga hilaw na
sangkap (raw materials)
 Secondary Stage – pagproproseso ng hilaw na
sangkap (refining process)
 Final Stage – pagsasa-ayos ng mga tapos na
produkto (packaging, labeling and distribution)
para mapakinabangan ng tao.

13. Primary Secondary Final

14. Halaga ng produksyon
 Tumutukoy sa halagang
ginagastos upang
makalikha ng kalakal.
 Ang halaga ng
produksyon ang
nagiging batayan sa
pagtatakda ng presyo
ng isang kalakal.

15. Halaga ng produksyon
renta sahod Interest tubo
Halaga
ng
kalakal
lupa paggawa kapital entreprenyur

16. Uri ng Halaga ng Produksyon
 Fixed Cost (FC) – mga gastusin na hindi nagbabago
kahit mataas o walang produksyon (hal. fire insurance,
interest ng utang, upa sa gusali).
 Variable Cost (VC) – mga gastusin na nagbabago
habang tumataas ang produksyon (hal. kuryente,
office supplies, pasahod sa mga manggagawa).
 Total Cost (TC) – kabuuang gastusin ng produksyon.
Ito ang nagiging batayan ng presyo ng kalakal
TC=FC+VC

17. BUOD:
Ang produksyon ay ang paglikha
ng mga kalakal gamit ang
pinagsama-samang salik nito.
Ang produksyon ay isang
irreversible na proseso.
Tanda ng paglago ng ekonomiya
ang pagtaas ng antas ng
produksyon.

18. • Ano sa inyong palagay ang kalakal na dapat
maging priyoridad ng produksyon ng
ekonomiya.
PAGPAPAHALAGA

19. References:
 EKONOMIKS 10 Araling Panlipunan – Modyul para sa
Mag-aaral Unang Edisyon 2015
 Chua, Johannes L., Panahon, Kasaysayan at Lipunan
(Ekonomiks) Ikalawang Edisyon, DIWA Publishing House
 De Leon, Zenaida M. et. al. (2004), Ekonomiks Pagsulong
at Pag-unlad, VPHI
 Mateo, Grace Estela C. et. al., Ekonomiks Mga Konsepto at
Aplikasyon (2012), VPHI
 Nolasco, Libertty I. et. Al. , Ekonomiks: Mga Konsepto,
Applikasyon at Isyu, VPHI