1. Ses
Ses Nedir? Ses, enerjiyi bir partikülden diğerine aktararak herhangi bir ortamda seyahat eden ve bir
kişinin veya hayvanın kulağına ulaştığında duyulabilen bir titreşim veya rahatsızlıktır.
Örneğin bir nesne titreştiğinde enerjisini çevredeki parçacıklara aktarır ve onları titreştirir. Bu parçacıklar
yine diğer parçacıklarla çarpışarak enerji aktararak titreşmelerini sağlar vb. benzer şekilde, titreşimler
herhangi bir ortam aracılığıyla bir partikülden diğerine aktarılır. Vakum, ortam görevi görecek parçacıklar
içermediğinden, ses vakumdan geçemez. Ses, yalnızca su, hava ve katı gibi bir ortamdan geçer.
Ses Nasıl Yayılır?
Bir trenin gelip gelmediğini bilmek istiyorsanız, kulağınızı raylara koymanız ve dinlemeniz gerekir. Trenin
hareket sesi, raylar arasında havadan çok daha net taşınıyordu.
Sesin yayılması için bir ortama ihtiyacı vardır ve gazlar, sıvılar, katı maddeler ve plazmada hareket
edebilir. Ses, boşluktan geçemez.
Ses Dalgalarının Özellikleri
Ses dalgalarının çeşitli özellikleri şunlardır:
Sıklık
Zaman dilimi
Genlik
Dalgaboyu
Sıklık
Orta parçacığın saniyedeki titreşim sayısı ses dalgasının frekansı olarak adlandırılır.
Örneğin, bir ortam parçacığı bir saniyede 200 titreşime maruz kalırsa, ses dalgasının frekansı saniyede
200 titreşimdir. SI frekans birimi hertz'dir.
Ses dalgasının frekansı ortam boyunca sabit kalır. Bir ortam parçacığı saniyede 200 titreşim frekansı ile
titreşiyorsa. Bu parçacık bir sonraki parçacıkla çarpıştığında, enerjisini bir sonraki parçacığa aktararak aynı
frekansta titreşmesine neden olur, Benzer şekilde titreşimler bir parçacıktan diğerine aktarılır ve ses
dalgasının frekansı sabit kalır.
Zaman dilimi
Orta parçacığın bir titreşim veya salınımla rekabet etmek için harcadığı süre, ses dalgalarının zaman
aralığı olarak adlandırılır. Zaman periyodu için SI birimi ikinci. Zaman periyodu, sıklık ile ters orantılıdır.
2. Genlik
Ortam parçacığının titreşiminin denge konumundan maksimum yer değiştirmesine ses dalgasının genliği
denir.
Ses dalgasının genliği, ses yüksekliği hakkında fikir verir. Ses dalgasının genliği yüksekse, ses dalgasının
genliği daha az ise ses yüksekliği de benzer şekilde yüksektir.
Dalgaboyu
Orta parçacığın bir titreşimi sırasında sesin kat ettiği mesafeye ses dalgasının dalga boyu denir.