8. 8
• In 2050 is de gebouwde omgeving zo goed mogelijk
waterrobuust en klimaatbestendig ingericht en bij
(her)ontwikkelingen geen extra risico op schade en
slachtoffers
• In 2020 klimaatbestendig en waterrobuust van beleid en
handelen, door bij regionale en lokale ruimtelijke
afwegingen de klimaatbestendigheid en waterrobuustheid
te analyseren, formuleren ambitie en adaptatiestrategie en
borging voor uitvoering
• Handreiking en stimuleringsprogramma
• Rijk nationale vitale en kwetsbare functies in 2050 beter bestand
tegen overstromingen.
Deltabeslissing Ruimtelijke Adaptatie 2014
9. 9
Eiland van Dordrecht
Zelfredzaam eiland
• Differentiatie in normhoogte dijk
• Ruimtelijke reserveringen zuidzijde
• Evacuatiemogelijkheden binnen eiland
17. 17
Stelling
Partijen zijn zich te weinig bewust van het belang van
een goede inrichting van onze leefomgeving als het
gaat om de gevolgen van klimaatverandering en
vooral m.b.t. kosten, baten en risico's.
Harde technische maatregelen of zachte maatregelen zoals ruimtelijke planning en risicozonering.
Overstromingsverloop:
- Compartimentering
- Uitlaatwerk
Bescherming kritisch infrastructuur:
- Watervrij aanleggen noodcommunicatienetwerk
- “” electriciteitsnetwerk
Bouwen ter ondersteuning crisisbeheersing
- Aanleg evacuatieroutes
- Aanleg vluchtplaatsen (shelters e.d.)
Ophogen: integraal of partieel
Inrichten gebouwen (kwetsbare voorzieningen hoger plaatsen)
Bereken de te vermijden schade
Beperkingen vanuit overstromingsduur?
Beperkingen vanuit de stroomsnelheid?
Is maatregel economisch rendabel?
In de Deltabeslissing 2014 hebben Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen met elkaar afgesproken dat:
Zij in 2020 waterrobuust en klimaatbestendig handelen bij de (her)ontwikkeling van onze bebouwde omgeving
in 2050 is de bebouwde omgeving zo waterrobbuust en klimaatbestendig als redelijkerwijs haalbaar
2020 en 2050 zijn echter geen vaste peildata, werken waterrobuust en klimaatbestendig inrichten is een continue proces, je bent nooit klaar
Kaart uitleg:
Rood is inundatiegebied
Lichtgeel is droog gebied
Achtergrond info proeftuin
Het vertrekpunt voor deze opgave vormt de afgeronde gebiedspilot “De Waterbestendige stad”. Hieruit blijkt dat het omvangrijkste risico voor Amsterdam schuilt in een breuk in de Lekdijk. Ook voor de IJ-oevers is de schade dan groot. De schade bij het falen van de sluizen bij IJmuiden is eveneens groot, maar de kans dat dit gebeurt, is aanzienlijk kleiner. Een breuk in de Markermeerdijk heeft geen noemenswaardige gevolgen voor de IJ-oevers. Het advies vanuit de gebiedspilot is om in elk geval de (te zwakke) Lekdijk te versterken, om vervolgens op de tweede en derde laag maatregelen te nemen. De maatregelen die dan genoemd worden voor de IJ-oevers zijn: het lokaal beschermen van kwetsbare en vitale functies, nieuwbouw in transformatiegebieden op veilige hoogte aanleggen (met overstroombaar openbaar gebied), gerichte dijkverlegging eventueel gecombineerd met nieuwbouw (klimaatdijk) en het veiligstellen van evacuatieroutes.
Deze maatregelen zijn gepositioneerd op de kaart van Amsterdam, maar ze zijn nog weinig specifiek op locatie en weinig precies in hun mogelijke ruimtelijke uitwerking. De maatregelen vormen bij elkaar een omvangrijk pakket waarvan onderzocht moet worden in hoeverre er wat nodig is. Dan is de hemelwateropgave er nog niet bij betrokken en is er evenmin bekend wat de effecten van hevige piekbuien op het gebied zullen zijn. Het vermoeden is dat de effecten binnen het onderzoeksgebied zeer gedifferentieerd zullen zijn.
Een essentieel verschil voor de waterveiligheid is om te beginnen of de Lekdijk versterkt wordt. Als dat namelijk het geval is, dan is er sprake van een aanzienlijk kleinere kans waarvoor maatregelen in de tweede en derde laag getroffen worden en dan zal er ook een andere kosteneffectiviteit gelden, dan als de Lekdijk niet versterkt wordt. In eerste instantie zijn beide scenario’s naast elkaar gelegd voor de Zaan/IJ-oevers, om vervolgens ruimtelijke maatregelen te doordenken. in Hoofdstuk twee worden deze afwegingen toegelicht.
De Proeftuin biedt een uitstekende gelegenheid om met gemeente Zaanstad en Amsterdam een vervolgstap te zetten waarin het onderzoek naar waterbestendigheid wordt aangescherpt, verfijnd en gecompleteerd met de hemelwateropgave. In het gebied Zaan/IJ kunnen maatregelen worden getest op hun relevantie, concreet worden gemaakt en worden verbonden aan een ruimtelijke meerwaarde.
We stellen ons kort gesteld drie vragen in het ontwerpend onderzoek:
• Welke waterveiligheidsrisico’s loopt het gebied Zaan/IJ nu werkelijk en waar zijn welke maatregelen dan relevant?
• Waar kan werk met werk gemaakt worden en zijn slimme koppelingen mogelijk zodat meerdere problemen tegelijk worden opgelost?
• Waar liggen de ruimtelijke kansen en de prioriteiten?
De studie kijkt tot het jaar 2050. Ten aanzien van te verwachten demografische ontwikkelingen en de daarbij behorende woningbouwopgave, lijkt het niet zinvol verder te kijken dan het jaar 2050. Voor dit jaartal zijn ook gegevens van klimaatscenario’s beschikbaar. Daarbij is het effect vanuit de rivieren op de Zaan/IJ-oevers nihil, omdat op rijksniveau is besloten dat de afvoercapaciteit van de Lek niet wordt vergroot.
Dit is het waterplein in Rotterdam . Een recreatieplein dat bij hevige regen….. (volgende dia)
Op het kennisportaal staan:
Handreiking om 3 stappen te doorlopen
Hulpmiddelen die je daarbij handig zijn
Voorbeelden van anderen
Documenten, onderzoeksrapporten
Straks meer daarover als we het kennisportaal op gaan