SlideShare a Scribd company logo
1 of 2
Виртуал Технологийн Тэнхим, Е-НЭЭЛТТЭЙ ИНСТИТУТ
Лабораторийн ажил 2
Тооллын систем
Ажлын зорилго
Тооллын систем талаарх ойлголттой болохоос гадна тооллын
системүүдийн хооронд тоог хөрвүүлэх, арифметик үйлдлүүдийг гүйцэтгэх сурах
чадвартай болно. Энэхүү лабораторийн ажлыг хийхдээ лекцийн материал болон
“Мэдээллийн технологийн хэрэглээ 1” номны 9-20 хуудасны материалуудтай
танилцана уу.
2-тын тооллын системд хийгдэх арифметик үйлдлүүд
2-тын тооллын системд хийгдэх арифметикийн 4 үйлдлийг хүснэгтээр үзүүлье.
x y x+y x y x-y x y x*y x y x/y
0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 -
1 0 1 1 0 1 1 0 0 0 1 0
0 1 1 1 1 0 0 1 0 1 0 -
1 1 10 10 1 1 1 1 1 1 1 1
Жишээ 1:
1 0 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 0 10
+ 1 - 1 * 1 1 0 - 1 0 11
1
1 1 0 1 1 + 0 0 0 1 1
+ 1 0 1 - 1 0
1 0 1 1 0
1 1 1 1 0 - 1 0
0
Тооллын системүүдийн хооронд тоог хөрвүүлэх
Тооллын системүүдийн хооронд тоог хөрвүүлэхэд дараах хүснэгтүүдийг
хэрэглэнэ.
10т 2т 8т 16т 10т 2т 8т 16т
1 1 1 1 11 1011 13 B
2 10 2 2 12 1100 14 C
3 11 3 3 13 1101 15 D
4 100 4 4 14 1110 16 E
5 101 5 5 15 1111 17 F
6 110 6 6 16 10000 20 10
7 111 7 7 17 10001 21 11
8 1000 10 8 18 10010 22 12
9 1001 11 9 19 10011 23 13
10 1010 12 A 20 10100 24 14
Виртуал Технологийн Тэнхим, Е-НЭЭЛТТЭЙ ИНСТИТУТ
Дасгал ажлууд
Дасгал 1. Дараах арифметик үйлдлүүдийг хийж гүйцэтгэ.
a 1 0 1 1 1 1 0 0 1 0 1 0 1 1 1 0 0 0 0 0
+ 1 + 1 + 1 0 + 1 0 1 0 1 + 1 0 1 0 1
b 1 1 1 1 0 0 0 1 0 1 0 1 1 1 0 0 0 0 0
- 1 - 1 - 1 0 1 0 1 - 1 0 0 0 1
c 1 1 0 0 1 1 0 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1
* 1 0 1 0 1 * 1 1 1
Дасгал 2. Дараах 10-тын тоонуудыг 2т, 8т, 16-тын тооллын систем рүү хөрвүүл.
a. 121 b. 278.5 c. 364.25
Дасгал 3. Дараах 2-тын тоонуудыг 10т, 8т, 16тын тооллын систем рүү хөрвүүл.
a. 1010102 b. 10111.1012 c. 110001.012
Дасгал 4. Дараах 8-тын тоонуудыг 2т, 10-тын тооллын систем рүү хөрвүүл.
a. 1218 b. 276.458 c. 364.68
Дасгал 5. Дараах 16-тын тоонуудыг 2т, 10-тын тооллын систем рүү хөрвүүл.
a. 12116 b. 278.816 c. 364.3516

More Related Content

Viewers also liked

Laboratory 10
Laboratory 10Laboratory 10
Laboratory 10BPurev
 
It101 lab 5
It101 lab 5It101 lab 5
It101 lab 5BPurev
 
U.IT101 Lab8
U.IT101 Lab8U.IT101 Lab8
U.IT101 Lab8BPurev
 
лабораторийн ажил 1 дөлгөөн тайвнаа
лабораторийн ажил 1 дөлгөөн тайвнаалабораторийн ажил 1 дөлгөөн тайвнаа
лабораторийн ажил 1 дөлгөөн тайвнааBPurev
 
Laboratory 9
Laboratory 9Laboratory 9
Laboratory 9BPurev
 
U.IT101 Lab3
U.IT101 Lab3U.IT101 Lab3
U.IT101 Lab3BPurev
 
Bie daaltiin ajil 2
Bie daaltiin ajil 2Bie daaltiin ajil 2
Bie daaltiin ajil 2BPurev
 
U.IT101 Lab1
U.IT101 Lab1U.IT101 Lab1
U.IT101 Lab1BPurev
 
It101 lab11 use case
It101 lab11 use caseIt101 lab11 use case
It101 lab11 use caseBPurev
 
Lab6 db
Lab6 dbLab6 db
Lab6 dbBPurev
 
Bie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBPurev
 
Erdenm shinjilgeenii hural
Erdenm shinjilgeenii huralErdenm shinjilgeenii hural
Erdenm shinjilgeenii huralBPurev
 
Computer olimpiad
Computer olimpiadComputer olimpiad
Computer olimpiadBPurev
 
Fast typing
Fast typingFast typing
Fast typingBPurev
 
U.it101 lab 4
U.it101 lab 4U.it101 lab 4
U.it101 lab 4BPurev
 
Lab6 db
Lab6 dbLab6 db
Lab6 dbBPurev
 

Viewers also liked (17)

Laboratory 10
Laboratory 10Laboratory 10
Laboratory 10
 
It101 lab 5
It101 lab 5It101 lab 5
It101 lab 5
 
U.IT101 Lab8
U.IT101 Lab8U.IT101 Lab8
U.IT101 Lab8
 
лабораторийн ажил 1 дөлгөөн тайвнаа
лабораторийн ажил 1 дөлгөөн тайвнаалабораторийн ажил 1 дөлгөөн тайвнаа
лабораторийн ажил 1 дөлгөөн тайвнаа
 
Laboratory 9
Laboratory 9Laboratory 9
Laboratory 9
 
U.IT101 Lab3
U.IT101 Lab3U.IT101 Lab3
U.IT101 Lab3
 
Lab7
Lab7Lab7
Lab7
 
Bie daaltiin ajil 2
Bie daaltiin ajil 2Bie daaltiin ajil 2
Bie daaltiin ajil 2
 
U.IT101 Lab1
U.IT101 Lab1U.IT101 Lab1
U.IT101 Lab1
 
It101 lab11 use case
It101 lab11 use caseIt101 lab11 use case
It101 lab11 use case
 
Lab6 db
Lab6 dbLab6 db
Lab6 db
 
Bie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedev
 
Erdenm shinjilgeenii hural
Erdenm shinjilgeenii huralErdenm shinjilgeenii hural
Erdenm shinjilgeenii hural
 
Computer olimpiad
Computer olimpiadComputer olimpiad
Computer olimpiad
 
Fast typing
Fast typingFast typing
Fast typing
 
U.it101 lab 4
U.it101 lab 4U.it101 lab 4
U.it101 lab 4
 
Lab6 db
Lab6 dbLab6 db
Lab6 db
 

Similar to Laboratory 2

U.cs101 алгоритм программчлал-5
U.cs101   алгоритм программчлал-5U.cs101   алгоритм программчлал-5
U.cs101 алгоритм программчлал-5Badral Khurelbaatar
 
IT201-лекц1.pptx
IT201-лекц1.pptxIT201-лекц1.pptx
IT201-лекц1.pptxOkoDeegii1
 
бие даалт бодлого 10 р анги
бие даалт бодлого 10 р ангибие даалт бодлого 10 р анги
бие даалт бодлого 10 р ангиenhsaran_tsahim
 
Lab3 it101
Lab3 it101Lab3 it101
Lab3 it101BPurev
 
U.cs101 алгоритм программчлал-2
U.cs101   алгоритм программчлал-2U.cs101   алгоритм программчлал-2
U.cs101 алгоритм программчлал-2Badral Khurelbaatar
 
U.cs101 алгоритм программчлал-15
U.cs101   алгоритм программчлал-15U.cs101   алгоритм программчлал-15
U.cs101 алгоритм программчлал-15Badral Khurelbaatar
 
Тоон электроник /монгол/
Тоон электроник /монгол/Тоон электроник /монгол/
Тоон электроник /монгол/Batnyam Maidarjav
 
U.cs101 алгоритм программчлал-9
U.cs101   алгоритм программчлал-9 U.cs101   алгоритм программчлал-9
U.cs101 алгоритм программчлал-9 Badral Khurelbaatar
 
тооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2ттооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2тNarantungaa
 
тооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2ттооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2тNarantungaa
 
U.cs101 алгоритм программчлал-7
U.cs101   алгоритм программчлал-7U.cs101   алгоритм программчлал-7
U.cs101 алгоритм программчлал-7Badral Khurelbaatar
 
U.cs101 алгоритм программчлал-5 zasvar badral(1)
U.cs101   алгоритм программчлал-5 zasvar badral(1)U.cs101   алгоритм программчлал-5 zasvar badral(1)
U.cs101 алгоритм программчлал-5 zasvar badral(1)Badral Khurelbaatar
 
U.cs101 алгоритм программчлал-3
U.cs101   алгоритм программчлал-3U.cs101   алгоритм программчлал-3
U.cs101 алгоритм программчлал-3Badral Khurelbaatar
 
тооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2ттооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2тNarantungaa
 

Similar to Laboratory 2 (20)

Lecture 3
Lecture 3Lecture 3
Lecture 3
 
U.cs101 алгоритм программчлал-5
U.cs101   алгоритм программчлал-5U.cs101   алгоритм программчлал-5
U.cs101 алгоритм программчлал-5
 
It101-1
It101-1It101-1
It101-1
 
1
11
1
 
IT201-лекц1.pptx
IT201-лекц1.pptxIT201-лекц1.pptx
IT201-лекц1.pptx
 
бие даалт бодлого 10 р анги
бие даалт бодлого 10 р ангибие даалт бодлого 10 р анги
бие даалт бодлого 10 р анги
 
U.cs101 lecture 6
U.cs101   lecture 6U.cs101   lecture 6
U.cs101 lecture 6
 
Lab3 it101
Lab3 it101Lab3 it101
Lab3 it101
 
U.cs101 алгоритм программчлал-2
U.cs101   алгоритм программчлал-2U.cs101   алгоритм программчлал-2
U.cs101 алгоритм программчлал-2
 
U.cs101 алгоритм программчлал-15
U.cs101   алгоритм программчлал-15U.cs101   алгоритм программчлал-15
U.cs101 алгоритм программчлал-15
 
Тоон электроник /монгол/
Тоон электроник /монгол/Тоон электроник /монгол/
Тоон электроник /монгол/
 
Лекц №4
Лекц №4Лекц №4
Лекц №4
 
U.cs101 алгоритм программчлал-9
U.cs101   алгоритм программчлал-9 U.cs101   алгоритм программчлал-9
U.cs101 алгоритм программчлал-9
 
It101 9
It101 9It101 9
It101 9
 
тооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2ттооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2т
 
тооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2ттооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2т
 
U.cs101 алгоритм программчлал-7
U.cs101   алгоритм программчлал-7U.cs101   алгоритм программчлал-7
U.cs101 алгоритм программчлал-7
 
U.cs101 алгоритм программчлал-5 zasvar badral(1)
U.cs101   алгоритм программчлал-5 zasvar badral(1)U.cs101   алгоритм программчлал-5 zasvar badral(1)
U.cs101 алгоритм программчлал-5 zasvar badral(1)
 
U.cs101 алгоритм программчлал-3
U.cs101   алгоритм программчлал-3U.cs101   алгоритм программчлал-3
U.cs101 алгоритм программчлал-3
 
тооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2ттооллын сис 10т 2т
тооллын сис 10т 2т
 

More from BPurev

Bodlogo11.05
Bodlogo11.05Bodlogo11.05
Bodlogo11.05BPurev
 
Lab11 2-it101
Lab11 2-it101Lab11 2-it101
Lab11 2-it101BPurev
 
Lab11 2-it101
Lab11 2-it101Lab11 2-it101
Lab11 2-it101BPurev
 
Lab10 2-it101
Lab10 2-it101Lab10 2-it101
Lab10 2-it101BPurev
 
Lab10 1-it101
Lab10 1-it101Lab10 1-it101
Lab10 1-it101BPurev
 
Bie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBPurev
 
Bodlogo3
Bodlogo3Bodlogo3
Bodlogo3BPurev
 
203lab3
203lab3203lab3
203lab3BPurev
 
203lab1
203lab1203lab1
203lab1BPurev
 
203lec2
203lec2203lec2
203lec2BPurev
 
Bie daaltiin ajil 2 zaavar
Bie daaltiin ajil 2 zaavarBie daaltiin ajil 2 zaavar
Bie daaltiin ajil 2 zaavarBPurev
 
Bie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBPurev
 
Bie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBPurev
 
Bie daalt 1 zaavar
Bie daalt 1 zaavarBie daalt 1 zaavar
Bie daalt 1 zaavarBPurev
 
Lab2 windows2
Lab2 windows2Lab2 windows2
Lab2 windows2BPurev
 
Lab15. wbs
Lab15. wbsLab15. wbs
Lab15. wbsBPurev
 
Lab14 algorithm
Lab14 algorithmLab14 algorithm
Lab14 algorithmBPurev
 
Lab12 computer component
Lab12 computer componentLab12 computer component
Lab12 computer componentBPurev
 
Lab11 system security
Lab11 system securityLab11 system security
Lab11 system securityBPurev
 

More from BPurev (20)

Bodlogo11.05
Bodlogo11.05Bodlogo11.05
Bodlogo11.05
 
Lab11 2-it101
Lab11 2-it101Lab11 2-it101
Lab11 2-it101
 
Lab11 2-it101
Lab11 2-it101Lab11 2-it101
Lab11 2-it101
 
Lab10 2-it101
Lab10 2-it101Lab10 2-it101
Lab10 2-it101
 
Lab10 1-it101
Lab10 1-it101Lab10 1-it101
Lab10 1-it101
 
Bie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedev
 
Bodlogo3
Bodlogo3Bodlogo3
Bodlogo3
 
203lab3
203lab3203lab3
203lab3
 
203lab1
203lab1203lab1
203lab1
 
203lec2
203lec2203lec2
203lec2
 
Bie daaltiin ajil 2 zaavar
Bie daaltiin ajil 2 zaavarBie daaltiin ajil 2 zaavar
Bie daaltiin ajil 2 zaavar
 
Bie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedev
 
Bie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedevBie daalt 2 sedev
Bie daalt 2 sedev
 
Bie daalt 1 zaavar
Bie daalt 1 zaavarBie daalt 1 zaavar
Bie daalt 1 zaavar
 
Lab2 windows2
Lab2 windows2Lab2 windows2
Lab2 windows2
 
Lab16
Lab16Lab16
Lab16
 
Lab15. wbs
Lab15. wbsLab15. wbs
Lab15. wbs
 
Lab14 algorithm
Lab14 algorithmLab14 algorithm
Lab14 algorithm
 
Lab12 computer component
Lab12 computer componentLab12 computer component
Lab12 computer component
 
Lab11 system security
Lab11 system securityLab11 system security
Lab11 system security
 

Laboratory 2

  • 1. Виртуал Технологийн Тэнхим, Е-НЭЭЛТТЭЙ ИНСТИТУТ Лабораторийн ажил 2 Тооллын систем Ажлын зорилго Тооллын систем талаарх ойлголттой болохоос гадна тооллын системүүдийн хооронд тоог хөрвүүлэх, арифметик үйлдлүүдийг гүйцэтгэх сурах чадвартай болно. Энэхүү лабораторийн ажлыг хийхдээ лекцийн материал болон “Мэдээллийн технологийн хэрэглээ 1” номны 9-20 хуудасны материалуудтай танилцана уу. 2-тын тооллын системд хийгдэх арифметик үйлдлүүд 2-тын тооллын системд хийгдэх арифметикийн 4 үйлдлийг хүснэгтээр үзүүлье. x y x+y x y x-y x y x*y x y x/y 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 - 1 0 1 1 0 1 1 0 0 0 1 0 0 1 1 1 1 0 0 1 0 1 0 - 1 1 10 10 1 1 1 1 1 1 1 1 Жишээ 1: 1 0 1 1 0 0 1 0 1 1 1 1 0 10 + 1 - 1 * 1 1 0 - 1 0 11 1 1 1 0 1 1 + 0 0 0 1 1 + 1 0 1 - 1 0 1 0 1 1 0 1 1 1 1 0 - 1 0 0 Тооллын системүүдийн хооронд тоог хөрвүүлэх Тооллын системүүдийн хооронд тоог хөрвүүлэхэд дараах хүснэгтүүдийг хэрэглэнэ. 10т 2т 8т 16т 10т 2т 8т 16т 1 1 1 1 11 1011 13 B 2 10 2 2 12 1100 14 C 3 11 3 3 13 1101 15 D 4 100 4 4 14 1110 16 E 5 101 5 5 15 1111 17 F 6 110 6 6 16 10000 20 10 7 111 7 7 17 10001 21 11 8 1000 10 8 18 10010 22 12 9 1001 11 9 19 10011 23 13 10 1010 12 A 20 10100 24 14
  • 2. Виртуал Технологийн Тэнхим, Е-НЭЭЛТТЭЙ ИНСТИТУТ Дасгал ажлууд Дасгал 1. Дараах арифметик үйлдлүүдийг хийж гүйцэтгэ. a 1 0 1 1 1 1 0 0 1 0 1 0 1 1 1 0 0 0 0 0 + 1 + 1 + 1 0 + 1 0 1 0 1 + 1 0 1 0 1 b 1 1 1 1 0 0 0 1 0 1 0 1 1 1 0 0 0 0 0 - 1 - 1 - 1 0 1 0 1 - 1 0 0 0 1 c 1 1 0 0 1 1 0 1 0 1 1 0 1 0 1 0 1 1 1 * 1 0 1 0 1 * 1 1 1 Дасгал 2. Дараах 10-тын тоонуудыг 2т, 8т, 16-тын тооллын систем рүү хөрвүүл. a. 121 b. 278.5 c. 364.25 Дасгал 3. Дараах 2-тын тоонуудыг 10т, 8т, 16тын тооллын систем рүү хөрвүүл. a. 1010102 b. 10111.1012 c. 110001.012 Дасгал 4. Дараах 8-тын тоонуудыг 2т, 10-тын тооллын систем рүү хөрвүүл. a. 1218 b. 276.458 c. 364.68 Дасгал 5. Дараах 16-тын тоонуудыг 2т, 10-тын тооллын систем рүү хөрвүүл. a. 12116 b. 278.816 c. 364.3516