2. ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
είναι τα δικαιώματα που
απολαμβάνει ο άνθρωπος
λόγω της ανθρώπινης
ιδιότητάς του και
ανεξάρτητα από φυλή ,
εθνικότητα , θρήσκευμα,
γλώσσα και τόπο διαμονής.
Με τον όρο ανθρώπινα δικαιώματα εννοούμε τη δυνατότητα
του ανθρώπου να ζει και να δραστηριοποιείται σύμφωνα με
τους νόμους , για να ολοκληρώνεται και να πετυχαίνει τη
βελτίωση της ποιότητας της ζωής του σε όλους τους τομείς.
3. ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ
Οι σημαντικότεροι σταθμοί στην ιστορία των
ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι :
«Η Διακήρυξη της Αμερικάνικης ανεξαρτησίας» το
1776.
«Η Διακήρυξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και
του πολίτη» στα πλαίσια της Γαλλικής
Επανάστασης του 1789. Έθεσε τα θεμέλια γι’ αυτό
που σήμερα ονομάζουμε 1η γενιά δικαιωμάτων: τα
ατομικά και πολιτικά δικαιώματα.
Η «Ρώσικη Επανάσταση» του 1917. Θέτει τα θεμέλια
για τη 2η γενιά δικαιωμάτων: τα οικονομικά,
κοινωνικά και πολιτιστικά δικαιώματα.
Η «Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του
Ανθρώπου.» Ψηφίστηκε από το νεοσύστατο ΟΗΕ
το 1948 , με νωπές τις μνήμες του Ολοκαυτώματος
και των καταστροφών του Β Παγκοσμίου πολέμου
και αναγορεύει τα ανθρώπινα δικαιώματα σε
παγκόσμια αξία.
Οι σύγχρονες συνθήκες ( εξέλιξη της τεχνολογίας ,
χρήση επιστημονικής γνώσης, ανάπτυξη
βιοϊατρικής, καταστροφή περιβάλλοντος )
υποχρέωσαν τον ΟΗΕ να διοργανώσει Παγκόσμια
Συνδιάσκεψη για τη λεγόμενη 3η γενιά
δικαιωμάτων με κυρίαρχα μέσα σ’ αυτά τα
δικαιώματα του ανθρώπου στο περιβάλλον.
4. ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΓΙΑ ΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ
10 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1948
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
Όλοι μας έχουμε γεννηθεί ελεύθεροι και ίσοι
Μην κάνεις διακρίσεις
Το δικαίωμα στη ζωή
Όχι σκλαβιά
Όχι βασανιστήρια
Έχεις δικαιώματα όπου κι αν πηγαίνεις
Είμαστε όλοι ΙΣΟΙ ενώπιον νόμου
Τα δικαιώματά σου προστατεύονται απ’ το νόμο
Όχι άδικη φυλάκιση
Το δικαίωμα για δίκη
Είμαστε πάντα αθώοι μέχρι να αποδειχτούμε ένοχοι
Δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή
Ελευθερία Κίνησης
Το δικαίωμα να αναζητάς ασφαλή τόπο να ζεις
Δικαίωμα στην εθνικότητα
5. 16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.
26.
27.
28.
29.
30.
Γάμος και οικογένεια
Το δικαίωμα στα δικά σου πράγματα
Ελευθερία σκέψης
Ελευθερία της έκφρασης
Δικαίωμα στις δημόσιες
συγκεντρώσεις
Το δικαίωμα στη δημοκρατία
Κοινωνική ασφάλιση
Δικαιώματα εργαζομένων
Το δικαίωμα να παίζεις
Φαγητό και στέγη για όλους
Το δικαίωμα για εκπαίδευση
Κουλτούρα και πνευματική ιδιοκτησία
Ένας δίκαιος και ελεύθερος κόσμος
Υπευθυνότητα
Κανείς δεν μπορεί να αφαιρέσει τα
ανθρώπινα δικαιώματά σου
6. Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ
Όλες οι χώρες μέλη του ΟΗΕ έχουν υπογράψει την παραπάνω διακήρυξη κι ως
εκ τούτου η τελευταία έχει αναγορευθεί σε μήτρα για την κυοφορία ενός
διεθνούς νομοθετικού πλέγματος ανθρωπίνων δικαιωμάτων , το οποίο
ενσωματώνεται στη νομοθεσία της κάθε χώρας που το επικυρώνει. Το πλέγμα
αυτό που συνεχώς επεκτείνεται και εξειδικεύεται , αποτελεί τα θεμελιώδη
ανθρώπινα δικαιώματα. Τα δικαιώματα αυτά αποτελούν τη βάση για
περιφερειακές διεθνείς νομοθεσίες , για Εθνικά συντάγματα και για τη δράση
πολλών μη κυβερνητικών οργανώσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων , καθώς και
υπερεθνικών οργανισμών (ΟΗΕ, Ουνέσκο, Διεθνής Αμνηστία, Διεθνή
Δικαστήρια).
7. Αυτό που θα μπορούσε όμως να διακρίνει ο αντικειμενικός
παρατηρητής είναι ότι τα δικαιώματα στην εποχή μας , όχι μόνο
παραβιάζονται από διάφορα κράτη , τόσο στον αναπτυγμένο
όσο και στον υπανάπτυκτο κόσμο, (πιο πολύ βεβαίως στον
τελευταίο), αλλά και υποσκάπτονται κάτω από την αδιαφορία ή
και την ανοχή του ίδιου του ΟΗΕ.
8. Στις μέρες μας είναι αισθητή
η απόσταση ανάμεσα στο
σύστημα αξιών που το
διεθνές νομοθετικό πλαίσιο
των δικαιωμάτων πρεσβεύει
και σε αυτά που καθημερινά
διαδραματίζονται.
9. ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ
• Επαγρύπνηση και λήψη μέτρων σε
κρατικό και διεθνές επίπεδο.
• Ευαισθητοποίηση όλων των πολιτών
με γνώμονα ότι τα ανθρώπινα
δικαιώματα αποτελούν την κορωνίδα
του σεβασμού και της αξιοπρέπειας
του ανθρώπου.
• Καταπολέμηση προκαταλήψεων και
φανατισμών.
• Απόκτηση κοινωνικής και πολιτικής
συνείδησης.
• Καλλιέργεια και διάδοση των
ανθρωπιστικών ιδεωδών , όπως ο
αλτρουισμός , η δικαιοσύνη, η ισότητα ,
η ειρήνη.
• Σημαντική μπορεί να είναι και η
συνεισφορά της εκπαίδευσης, εφόσον
εκτός απ’ την πνευματική καλλιέργεια,
προωθεί τον αλληλοσεβασμό και την
αγάπη για τον άνθρωπο.
10. • Ενίσχυση του ρόλου των διεθνών οργανισμών (ΟΗΕ , UNESCO ,
Διεθνής Αμνηστία , Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης) που θεωρούνται οι
προστάτες των ανθρωπίνων δικαιωμάτων , ώστε να αυξηθεί η
μέριμνα για την επιβολή του διεθνούς δικαίου , την τήρηση των
δικαιωμάτων και την καταστολή των παραβιάσεων.
• Ισότιμη αντιμετώπιση όλων των χωρών από αυτούς τους
οργανισμούς – όχι όργανα στα χέρια των δυνατών.
• Δημιουργία νέων θεσμών στο πλαίσιο της λειτουργίας των διεθνών
οργανισμών με αποκλειστικές δικαιοδοσίες και δυνατότητες επιβολής
κυρώσεων , οικονομικών και άλλων , σ’ εκείνες τις χώρες και τις
κυβερνήσεις που αγνοούν τους διεθνείς όρους και κανονισμούς.
11. ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΗΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
Η κατοχύρωση των ανθρώπινων δικαιωμάτων συμβάλλει στην προώθηση και την
εξέλιξη των ατόμων, γιατί τους διασφαλίζει τη δυνατότητα να:
• ζουν ελεύθερα και ανεξάρτητα, με σεβασμό της αυτοτέλειας της προσωπικότητάς τους.
• έχουν αξιοπρέπεια και ασφάλεια για να μπορούν να εκφράζουν ελεύθερα τις απόψεις, τις ιδέες, τις πολιτικές τους
πεποιθήσεις.
• παράγουν έργο χωρίς καταναγκασμούς, και να μαθαίνουν να συνεργάζονται και να συνυπάρχουν αρμονικά.
• διέπονται από σχέσεις αλληλοκατανόησης και αλληλεγγύης.
• Αποστασιοποιούνται από αντιθέσεις, ανταγωνισμούς, οξύτητες, πάθη.
• προστατεύονται από άνομα συμφέροντα, από την καχυποψία και την απάτη, που δημιουργεί το χρησιμοθηρικό
πνεύμα και η ωφελιμιστική διάθεση της εποχής.
• διαβιώνουν μέσα στο κράτος με πνεύμα γαλήνης, δημοκρατικότητας, ελευθερίας, αρετές που προάγουν το
ενδιαφέρον στα κοινά.
12. Συμπερασματικά, η διασφάλιση των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων πρέπει να αποτελεί βασική προτεραιότητα
των σύγχρονων κοινωνιών. Μόνο έτσι θα τεθούν οι βάσεις
για την κατάκτηση της ευτυχίας και την αρμονική
συνύπαρξη όλων των ανθρώπων!