1.
Уводзіны

2.
Новая дзяржава
ХІІІ ст. – беларускія землі
ўвайшлі ў склад Вялікага
княства Літоўскага і
Рускага (ВКЛ).
Складалася з:
Балцкіх зямель;
Княстваў былой Русі.

3.
Нацыянальнае пытанне
ВКЛ – шматнацыянальная
дзяржава:
• Кіруючая дынастыя – з
літоўскай знаці;
• Культурнае і гаспадарчае
аблічча вызначалі беларускія
землі.

4.
Значэнне ВКЛ у гісторыі Беларусі
Перамога ў супрацьстаянні з
крыжакамі і мангола-татарамі;
Фарміраванне беларускай
народнасці;
Афармленне асноўных рысаў
беларускай культуры і характару:
 Шматканфесійнасць;
 Цярпімасць;
 Павага да розных культур і г.д.

5.
Гістарычныя
крыніцы: летапісы
ХІІ ст. – “Аповесць
мінулых гадоў”.
Пасля – мясцовыя
летапісы (Кіеўскі, Галіцка-
Валынскі, Наўгародскі).

6.
Іпацьеўскі летапіс
Кіеўскі + Галіцка-Валынскі летапіс
= Іпацьеўскі летапісны звод
ХVІІІ ст. – ён знойдзены ў
Іпацьеўскім манастыры каля г.
Кастрама.
• Звесткі пра Кіеўскую, Галіцка-
Валынскую, Полацкую зямель і
пачатак ўтварэння ВКЛ.
• Асноўная крыніца па гісторыі
беларускіх зямель ХІІІ ст.

7.
Беларуска-літоўскае летапісанне
ХV – ХVІІ стст. – складваецца.
1446 г. – Беларуска-літоўскі
летапіс – агульнадзяржаўны
звод.
Ідэя – заканамернасць
аб’яднання літоўцаў і славян
у ВКЛ.
Сяр. ХVІ ст. – “Хроніка
Быхаўца” (найбольш поўны
летапісны звод).

8.
Гістарычныя творы
Першы гісторык ВКЛ –
польскі храніст ХVІ ст. Мацей
Стрыйкоўскі.
1582 г. – “Хроніка польская,
літоўская, жамойцкая і ўсяе
Русі” М. Стрыйкоўскага.

9.
Заканадаўчыя помнікі
1468 г. – Судзебнік Казіміра.
1529 г., 1566 г., 1588 гг. –
Статуты ВКЛ.

10.
Архіўныя помнікі
“Метрыка ВКЛ” – архіў ВКЛ (тысячы дакументаў).

11.
Перыядызацыя
Па перыядызацыі Заходняй Еўропы –
Позняе Сярэднявечча (ХІV – ХV стст.).
Перыядызацыя гісторыі ВКЛ:
1) Сяр. ХІІІ ст. – 1385 г. – ад заснавання да Крэўскай уніі.
2) 1385 – 1569 гг. – ад Крэўскай да Люблінскай уніі (ВКЛ – у склад
Рэчы Паспалітай).
Сяр. ХІІІ ст. 1385 г. 1569 г.