2. ZER DA?
Janari transgenikoak, ingenieritza genetikoaren
bidez genetikoki eraldatutako organismo, landare
edo animalia batetik datozen elikagaiak dira.
1883an lehengo landare transgenikoa lortu zen, eta
1994an janari hauen merkaturatzea onartu zen.
0 2
Gaur egun, gehien ekoizten diren landare
transgenikoak: artoa, garagarrra eta soja
dira,batez ere.
3. NOLASORTZEN
DIRA?
Elikagai transgenikoak gen
ezberdin edo arraro bat duten
elikagaiak dira.
0 4 S I N A I D E S I G N E R S
Haien material genetikoa aldatuta
izan da ugalketa naturalean
gertatzen ez den modu batez, beste
espezie bateko geneak sortuz.
Elikagai transgenikoak lehengai
begetalak edota animalia
genetikoki eraldatuz osatuta
daude.
Elikagai transgenikorik
ugarienak soja eta artoa dira,
biak herbizidei erresistenteak
direnak.
Espezie baten beste gene bat sartzea,
ingeniaritza genetikoaren bidez.
Propioa den gene baten adierazpena
aldatzea, beste espezie baten ADN sartu
gabe.
Bi mota:
4. ONURAK
Hazkuntza handia izan dezake.
Zapore hobea izan dezake.
Erresistentzia gara dezake izurriteekiko edo
herbizideekiko.
Landareekin, batez ere, aplikatu dira ingeniaritza
genetikoaren ezagupenak, kanpoko geneak sartuz
landareen ezaugarriak hobetzeko.
Barazki naturalen aldean transgenikoek onura
ugari eskaintzen diote kontsumitzaileari zein
nekazariari.
0 5 S I N A I D E S I G N E R S
5. KONTRAKO
PUNTUAK
0 4 S I N A I D E S I G N E R S
Ez dakigu zihurtasunez onak edo txarrak diren osasunerako.
Gisa honetako laboreak ez daude kontrolpean eta ondorioz
eragin asko ezin da aurreikusi ere egin.
Toxina berrien edo substantzia alergikoen agerpena zientifikoki
ez da alderatu oraindik. Elikagaietan sartutako gene batzuk ez
dute oraindik giza dietan parte hartu, honek kalte larriak ekarri
ditzake.
Peztiziden erabilerak, langileen osasuna arriskuan jartzen du.
6. ONDORIOAK
Elikagai transgenikoen kontsumoaren ondorioak epe luze
batean oraindik ez dira aztertu zehazki.
0 4 S I N A I D E S I G N E R S
Ondorioak Mexikon; arto transgenikoa Estatu Batuetatik
ekarrita, hango artoa kutsatzen ari du. Gainera kultiboak
mantentzeko produktu kimiko asko erabili behar dira eta
hau flora eta fauna arriskuan jartzen du.
Adibidea
Transgenikoek genetikoki kutsa dezakete espezie
bereko beste elikagaiak edo beste motatako elikagaiak.
Behin ingurumenera askatuta transgenikoak ezin
daitezke kontrolatu.
Alergia berriak eta toxiko berrien agerpena dira
arrriskuan jartzen ditugun ondorioak.
7. EZTABAIDA Eztabaida gehienbat osasun-arazoetan kokatu da. Gaur
egun, mundu osoan ematen da elikagai transgenikoen
eztabaida. Zenbait herrialdetan, elikagai transgenikoen
kontra dauden zenbait talde sortu dira eta elikagai
transgenikoen aldeko taldeak sortu dira ere.
Aktibista gehienak ekologistez, kontsumitzailearen
eskubideen aldeko elkarteez, eta zenbait zientzialari eta
politikariz osatuta daude.
0 6 S I N A I D E S I G N E R S
8. ELIKAGAI
TRANSGENIKOAK
ETAEKONOMIA
Transgenikoak ingeniaritza genetikoaren produktuak
dira, eta patentea dute. Ondorioz, nekazariek ezin
dituzte haziak gorde hurrengo urtean berriz
landatzeko, honela nekazaria hazien jabeen menpe
aurkitzen da, azken hauek negozio izugarria eginez.
Transgenikoak askoz azkarrago hasten dira, beraz
denbora gutxiagoan produkzio handiagoa lortzen da,
horrek dakarren negozio eta onura ekonomikoarekin.
0 4 S I N A I D E S I G N E R S
Añadir subtítulo
