SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 33
Prawo w Internecie
– fakty i mity
Chabasiewicz Kowalska i Partnerzy
Warszawa, 2 marca 2015
1
Prawo w Internecie – fakty i mity
1. Prawa autorskie i ich naruszenia w sieci
a. sposoby naruszenia
b. zasady linkowania
c. wykorzystanie utworów umieszczonych w sieci
d. licencje Creative Commons
2. Dane osobowe
a. podstawy przetwarzania danych osobowych
b. prawo do zapomnienia
2
Fakt czy mit?
? Nie pobieram filmów, muzyki i książek z portali typu chomikuj.pl, bo to
narusza prawa autorskie.
? Korzystam z torrentów i pobieram pliki metodą peer-to-peer. Grozi mi nie tylko
konieczność zapłaty odszkodowania, ale nawet więzienie.
? Usuwam wszystkie pobrane pliki przed upływem 24 godzin od ich zapisania na
dysku, więc nie poniosę odpowiedzialności, jeśli ktoś to wykryje.
? Otrzymałam wezwanie do zapłaty kwoty w związku z rzekomym naruszeniem
przeze mnie praw autorskich do wskazanego filmu poprzez
udostępnienie tego filmu innym użytkownikom. Do wezwania dołączona jest
ugoda, której podpisanie ma mnie uchronić mnie przed postępowaniem
sądowym, jeżeli zapłacę wskazane w ugodzie odszkodowanie.
3
Prawo autorskie
przedmiot ochrony
UTWÓR
Każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze ustalony w
jakiejkolwiek postaci niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.
 samoistne
np. utwory literackie, programy komputerowe, fotografie, utwory plastyczne, zdjęcia,
muzyka, projekty architektoniczne, bazy danych
 zależne
np. opracowania, tłumaczenia, adaptacje, przeróbki
 inspirowane
 zbiorowe
np. encyklopedie, słowniki, periodyki
Ochrona prawnoautorska przysługuje bez konieczności oznaczania i rejestracji utworów.
! Utworem jest dzieło w całości, a nie jego poszczególne elementy (a więc również pomysł,
który bezspornie stanowi element procesu powstawania dzieła), one nie podlegają
odrębnej ochronie (sygn. akt V ACa 175/12).
4
Utwór – co nim jest, a co nie?
TAK
 kalendarze
 kolejowe rozkłady jazdy
 książki kucharskie
 katalogi, formularze, informatory,
instrukcje
 kompozycje z kwiatów
 nagrobki
 meble
 sposób definiowania hasła w słowniku
 utwór zmiksowany przez dj’a
 tytuł lub imię własne fikcyjnego
bohatera (?)
 zapach perfum (?)
NIE
 odkrycia, idee, procedury
 akty normatywne i ich projekty
 urzędowe dokumenty (ale np. SIWZ?)
 materiały, znaki i symbole
 proste informacje prasowe
 rekonstrukcja utworu
 fotografia dzieła sztuki
 widowisko sportowe
 hasło reklamowe (?)
 powiedzenia, idiomy, przysłowia,
neologizmy
 pomysł na kampanię reklamową
5
Treść prawa autorskiego
 wiązka uprawnień majątkowych i osobistych;
 osobiste – chronią więź twórcy (osoba fizyczna) z utworem; są niezbywalne;
– autorstwo; oznaczanie utworu swoim nazwiskiem, pseudonimem; (z wył.
programów komputerowych) nienaruszalność treści i formy; pierwsze
udostępnienie utworu; nadzór nad sposobem korzystania z utworu;
– twórca może się zobowiązać do niewykonywania osobistych praw
autorskich w sposób naruszający interesy nabywcy; może upoważnić
nabywcę do wykonywania w jego imieniu tych praw oraz do
wprowadzania zmian do utworu w określonym zakresie;
 majątkowe – chronią interesy ekonomiczne ich właściciela; przysługują
twórcy, który może je przenieść na kogoś innego
– właściciel majątkowych praw autorskich jest wyłącznie uprawniony do
korzystania i rozporządzania utworem na wszystkich polach
eksploatacji utworu (sposoby korzystania z utworu mające odrębne
znaczenie ekonomiczne); prawo zezwalania na wykonywanie autorskich
praw zależnych jako odrębne pole eksploatacji; moment przejścia
majątkowych praw autorskich;
6
Odpowiedzialność za naruszenia praw
autorskich
 odpowiedzialność cywilna z tytułu naruszenia praw autorskich:
 osobistych - art. 78 pr. aut.
 majątkowych - art. 79 pr. aut
 odpowiedzialność karna z tytułu naruszenia praw autorskich (art.
115 - 123 pr. aut.)
 plagiat, rozpowszechnienie utworu, obrót nielegalnymi
kopiami
 grzywna, ograniczenie wolności, pozbawienie wolności
w zależności od czynu nawet do 5 lat
 uznana za zgodną z Konstytucją - wyrok TK, sygn. K 15/13
z dnia 17 lutego 2015 r.
7
Roszczenia w przypadku
naruszenia praw autorskich
Uprawniony może domagać się:
 zaniechania naruszeń,
 usunięcia skutków naruszeń;
 wydania uzyskanych korzyści;
 naprawienia wyrządzonej szkody (działanie
zawinione) lub zapłacenia sumy pieniężnej
w podwójnej lub w przypadku naruszenia
zawinionego – potrójnej wysokości
stosownego wynagrodzenia z chwili jego
dochodzenia;
Środki ułatwiające dochodzenie roszczeń:
 roszczenie informacyjne (art. 80 PrAut);
 żądanie zabezpieczenia roszczenia przed
wszczęciem postępowania (art. 730 i nast.
KPC);
 wniosek o polecenie dostarczenia
dokumentu będącego w posiadaniu
pozwanego a potrzebnego do
przeprowadzenia dowodu (art. 187 par. 2 pkt
3) KPC); obowiązek przedstawienia
dokumentu na zarządzenie sądu (Art. 248
KPC);
8
Odpowiedzialność za naruszenia praw
autorskich cd.
 odpowiedzialność nie jest zależna od skali naruszenia ani faktu usunięcia
utworu – pozbycia się dowodu, niezależnie w jakim czasie się to stało;
 wyjątek od odpowiedzialności: dozwolony użytek (art. 23 i nast. pr. aut) –
właściciel nie może zabronić korzystania z utworu w ramach tzw. dozwolonego
użytku; dotyczy wyłącznie utworów wcześniej rozpowszechnionych przez
uprawnionego lub za jego zgodą; nie dotyczy programów komputerowych;
 dozwolony użytek publiczny – licencja przymusowa (art. 24 – 33 PrAut);
własny użytek osobisty w kręgu osób pozostających w związku osobistym;
 podpisanie ugody powoduje przyznanie się do tego, co jest zarzucane
adresatowi;
 pobranie pliku z chmury vs. P2P: w pierwszym przypadku jedynie
zwielokrotniamy utwór na własny użytek, zapisując go na swoim dysku, w
drugim dodatkowo jednocześnie rozpowszechniamy go innym, przypadkowym
osobom.
9
Fakt czy mit?
MIT Nie pobieram filmów, muzyki i książek z portali typu chomikuj.pl, bo to narusza
prawa autorskie.
FAKT Korzystam z torrentów i pobieram pliki metodą peer-to-peer. Grozi mi nie tylko
konieczność zapłaty odszkodowania, ale nawet więzienie.
MIT Usuwam wszystkie pobrane pliki przed upływem 24 godzin od ich zapisania na
dysku, więc nie poniosę odpowiedzialności, jeśli ktoś to wykryje.
MIT Otrzymałam wezwanie do zapłaty kwoty w związku z rzekomym naruszeniem
przeze mnie praw autorskich do wskazanego filmu poprzez udostępnienie
tego filmu innym użytkownikom. Do wezwania dołączona jest
ugoda, której podpisanie ma mnie uchronić mnie przed postępowaniem
sądowym, jeżeli zapłacę wskazane w ugodzie odszkodowanie.
7
Fakt czy mit?
? Mogę linkować do wszystkich treści, które zostały
umieszczone w sieci.
8
Wolność linkowania
Link - odnośnik (w postaci tekstu lub obiektu graficznego); po kliknięciu uaktywnia się hiperłącze, co
powoduje otwarcie dokumentu docelowego.
Deep linking („głębokie linkowanie”) - umieszczanie w Internecie linków prowadzących w głąb
serwisu internetowego, do jego wewnętrznej zawartości, nie zaś do strony głównej; prowadzi do
określonej podstrony innej witryny, a nie bezpośrednio na jej stronę główną; efekt: zwiększenie ruchu
na podstronach serwisu, a zmniejszenie na stronie głównej.
 wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 13 lutego 2014 r. w sprawie Svensson vs
Sverige AB (C-466/12):
 linkowanie do stron ogólnodostępnych - brak nowej publiczności, niewymagane
zezwolenie uprawnionego;
 do stron z ograniczonym dostępem (np. z utworem dostępnym jedynie dla klientów
portalu, którzy opłacili abonament, itd.): wymagane zezwolenie uprawnionego;
 na takich samych zasadach traktowane jest embedowanie, np. filmów z YouTube;
12
Linkowanie po polsku
ALE wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 maja 2014 r. (sygn. akt I ACa
1663/13):
 „w opinii Sądu Apelacyjnego przesądzające o ewentualnym naruszeniu praw
autorskich jest nie tyle umieszczenie linku – czy to głębokiego, czy też innego,
lecz efekt użycia linku. Sam link jest bowiem de facto programem w języku HTML,
wykonywanym każdorazowo przez tzw. przeglądarkę. Jeżeli więc umieszczający
link skonstruuje go sam – czy przy pomocy narzędzi osób trzecich – w ten
sposób, że użycie linku prowadzi do bezpośredniego odtworzenia utworu choćby
w niewielkiej części, wówczas umieszczający link udostępnia utwór.”
 „rozumowanie trybunału prowadzi bowiem do wniosku, że w przypadku wydania
książki inny wydawca, drukując i wydając za pośrednictwem tych samych kanałów
dystrybucji taką samą książkę na takich samych warunkach, nie narusza
monopolu autorskiego”
 wg sądu mamy do czynienia z nową publicznością (link udostępniony na
włoskim portalu ma innych odbiorców niż link udostępniony na polskim portalu)
 wg sądu internauta powinien sprawdzić, czy plik trafił do sieci za zgodą
uprawnionego i czy ten godzi się na jego dalsze udostępnianie; 13
Prawo cytatu/prawo przedruku
 prawo cytatu: w dziele stanowiącym utwór, urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w
całości w uzasadnionym celu (wyjaśnianie, analiza krytyczna, nauczanie lub prawa gatunku np. pastisz,
parodia); brak konieczności uiszczenia wynagrodzenia dla twórcy ani uzyskiwania jego zgody pod
warunkiem wyraźnego wymienienia imienia i nazwiska twórcy oraz źródła – nie wystarczy powołać ich w
bibliografii
 trzeba cytować w taki sposób, aby nie wypaczyć intencji autora cytowanego źródła i przedstawić kontekst –
możliwość naruszenia praw osobistych; brak ram ilościowych – ile możemy cytować?
 „cytowany urywek lub nawet cały drobny utwór musi pozostawać w takiej proporcji do wkładu własnej
twórczości, aby nie było wątpliwości co do tego, że powstało własne, samoistne dzieło.” (SN, wyrok z
dnia 23 listopada 2004 r., I CK 232/04)
 prawo przedruku: wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu, telewizji i w
Internecie:
 już rozpowszechnione sprawozdania o aktualnych wydarzeniach, aktualne artykuły na tematy
polityczne, gospodarcze lub religijne, aktualne wypowiedzi i fotografie reporterskie
 przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych
 mowy wygłoszone na publicznych zebraniach
 krótkie streszczenia utworów już rozpowszechnionych
 autorzy aktualnych artykułów i fotografii reporterskich mogą domagać się wynagrodzenia - w innych
przypadkach przedruk nieodpłatny
14
Fakt czy mit?
MIT Mogę linkować do wszystkich stron, które zostały
umieszczone w sieci.
15
Fakt czy mit?
? Jeśli ktoś umieścił zdjęcie w Internecie, to mogę je
wykorzystać, ale pod warunkiem podania nazwiska
autora.
? Jeśli chcę uzyskać licencję na wykorzystanie utworu,
muszę przygotować się na spory wydatek i konieczność
zawarcia pisemnej umowy.
16
Licencja i przeniesienie praw
 umieszczenie zdjęcia czy innego utworu w Internecie nie przesądza o zgodzie autora na
jego wykorzystanie w dowolny sposób przez kogokolwiek – konieczne jest uzyskanie
licencji (upoważnienia) bądź przeniesienie praw (np. w drodze sprzedaży), inaczej może
dojść do naruszenia zarówno jego praw majątkowych, jak i osobistych;
 przeniesienie praw i udzielenie licencji następuje na polach eksploatacji wskazanych
w umowie i może dotyczyć tylko tych, które są znane w chwili zawarcia umowy;
 udzielając licencji wyłącznej licencjodawca może nadal korzystać z utworu w sposób
wskazany w licencji, chyba że inaczej zastrzeżono w umowie licencyjnej; umowa
przeniesienia praw autorskich oraz licencja wyłączna musi mieć formę pisemną pod
rygorem nieważności;
 ograniczenia czasowe (możliwość ustania stosunku licencyjnego (prawo pierwokupu) –
możliwość wypowiedzenia umowy) i terytorialne (siedziba licencjodawcy);
 szczególne rodzaje licencji w licencjonowaniu oprogramowania: licencje Open Source;
(shareware, trialware, demo, freeware, GNU General Public License (GPL), a więc:
dostęp do kodu źródłowego, kopiowanie, dokonywanie dowolnych zmian,
zwielokrotnianie programu w zmodyfikowanej postaci, dalsze przekazywanie kopii pod
warunkiem umieszczenia określonych informacji – wobec naruszenia warunków GPL
przez użytkownika uprawnienia automatycznie ustają;
17
Wykorzystywanie zdjęć z portali
komercyjnych
 należy zwracać uwagę na warunki umów licencyjnych;
 udzielone licencje zazwyczaj ograniczają się do wykorzystania zdjęcia
jednorazowo;
 portale stosują różną politykę w zakresie czasu obowiązywania licencji:
okres udzielenia licencji waha się od jednego (1) miesiąca do 1 (jednego)
roku;
 przykład:
18
Nazwa portalu Okres obowiązywania licencji
East News 12 miesięcy
Flash Press Media 5 miesięcy
FotoChannels 1 miesiąc
Licencje Creative Commons,
czyli „pewne prawa zastrzeżone”
19
 licencje CC wymagają oznaczenia autorstwa i noty licencyjnej;
 nota licencyjna powinna zostać umieszczona w miejscu widocznym i
racjonalnym, biorąc pod uwagę całość utworu;
 dodawanie do rdzenia (CC) dodatkowych ograniczeń (cztery
podstawowe warunki, z których konstruuje się licencje (CC BY, NC, SA,
ND);
 warunek nr 1 (BY) występuje obligatoryjnie przy każdym rodzaju
licencji;
Creative Commons Zero (CC0) - twórca, udostępniając materiał na tej
licencji, przekazuje go do domeny publicznej, z tych materiałów można
korzystać dowolnie bez podawania autora, ani umieszczania notki
licencyjnej np. wyszukiwarka zdjęć pexels.com.
Licencje Creative Commons
20
Ochrona wizerunku
 dobro osobiste osoby fizycznej;
 rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej; w braku
wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba otrzymała umówioną
zapłatę za pozowanie;
 zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie: wizerunku osoby powszechnie znanej (ale
w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych) lub osoby stanowiącej szczegół
całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza (ale jeżeli możliwa jest
identyfikacja tej osoby to może to stanowić naruszenie!);
 ciężar dowodu, że rozpowszechnianie wizerunku nie wykroczyło poza uzyskany zakres
zezwolenia i określony cel spoczywa na rozpowszechniającym ten wizerunek; pozwany
ma obowiązek wykazać, że uzyskał zgodę uprawnionego na rozpowszechnianie jego
wizerunku w oznaczonych warunkach;
 tylko zgoda upoważnia do wykorzystania – publikowania – wizerunku osoby prywatnej;
i tylko w określonym zakresie, a nie dla innych celów, choćby nawet społecznie ważnych;
 nie można argumentować, iż pozowanie, a nawet wybór zdjęć oznaczają oczywistą i
bezwarunkową zgodę fotografowanego na wszelkie formy rozpowszechniania;
21
Fakt czy mit?
MIT Jeśli ktoś już umieścił zdjęcie w Internecie, to mogę je
wykorzystać, ale pod warunkiem podania nazwiska autora.
FAKT/MIT Jeśli chcę uzyskać licencję na wykorzystanie utworu,
muszę przygotować się na spory wydatek i konieczność
zawarcia pisemnej umowy.
22
Fakt czy mit?
? Muszę zgodzić się przetwarzanie moich danych osobowych
w celach marketingowych, jeśli chcę skorzystać z danego
portalu.
? Jeśli już raz zgodziłem się na przetwarzanie moich danych
osobowych, administrator może nie uwzględnić mojego
wniosku o zaprzestanie tego przetwarzania.
23
Przetwarzanie danych osobowych
 dane osobowe: wszelkie informacje: imię, nazwisko i adres, zdjęcia, filmy, zarejestrowane
głosy, tzw. dane biometryczne (cechy źrenicy, linie papilarne, cechy twarzy, geometria ręki)
itp. – pod warunkiem, że mogą służyć do zidentyfikowania osoby. Informacja staje się więc
daną osobową, jeżeli można tę informację powiązać z konkretną osobą;
 zbieranie tych informacji i ich przetwarzanie może nastąpić tylko w przypadkach
przewidzianych w prawie, tj. w przypadku uzyskania zgody osoby albo przetwarzania dla
celów zawarcia i zrealizowania umowy, inne dane, gdy jest to niezbędne ze względu na
właściwość świadczonej usługi lub sposób jej rozliczenia;
 zgodnie z obowiązującymi przepisami i ich interpretacją przez GIODO, zgoda na
przetwarzanie w celach marketingowych nie może być dorozumiana lub traktowana
jako warunek konieczny do zawarcia umowy czy rozpoczęcia korzystania z serwisu;
musi zostać też wyodrębniona od innych oświadczeń i zgód;
 GIODO może nakazać usługodawcy, aby ten ograniczył zakres zbieranych danych;
 posiadacz zbioru danych, który decyduje o celach i środkach przetwarzania staje się ich
administratorem i musi zarejestrować zbiór danych, a także zapewnić bezpieczeństwo ich
przechowywania;
24
Uprawnienia posiadacza danych
osobowych
 każdej osobie przysługuje prawo kontroli przetwarzania danych, które jej
dotyczą, w tym do uzyskania wyczerpującej informacji od administratora danych
w tym zakresie,
 możliwość żądania uzupełnienia, uaktualnienia, sprostowania danych
osobowych, czasowego lub stałego wstrzymania ich przetwarzania lub ich
usunięcia,
 prawo sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych w celach
marketingowych lub przekazywania ich innemu administratorowi danych
osobowych,
 możliwość odwołania zgody na przetwarzanie danych osobowych – w każdym
czasie, bez konieczności uzasadniania,
 jeśli administrator danych osobowych nie respektuje powyższych uprawnień,
naraża się na odpowiedzialność karną;
25
Fakt czy mit?
MIT Muszę zgodzić się przetwarzanie moich danych osobowych
w celach marketingowych, jeśli chcę skorzystać z danego
portalu.
MIT Jeśli już raz zgodziłem się na przetwarzanie moich danych
osobowych, administrator może nie uwzględnić mojego
wniosku o zaprzestanie tego przetwarzania.
26
Fakt czy mit?
? Muszę uargumentować moją prośbę o usunięcie z wyników
wyszukiwania linku do strony, która narusza moje prawa
albo zawiera nieprawdziwe informacje.
? Google albo inna wyszukiwarka może odmówić usunięcia
z wyników wyszukiwania linku do strony, która narusza
moją prywatność.
? Na jednym z serwisów znalazłem obrażające mnie
wypowiedzi, których autora nie znam. Zwracałam się do
admina z prośbą o udostępnienie danych, ale ten odmówił.
Jedyna droga jaka mi pozostała to złożenie zawiadomienia
do prokuratury.
27
Prawo do bycia zapomnianym:
informacja vs ochrona danych osobowych
Wyrok TSUE z 13 maja 2014, sprawa C-131/12 Google Spain SL i Google Inc.
przeciwko Agencia Española de Protección de Datos (AEPD) i Mario Costeja
González.
każdy użytkownik Internetu ma prawo zgłosić swoje zastrzeżenia co do wyników
wyszukiwania, które mogą naruszać jego prywatność (usuwanie linków do informacji
„nieistotnych lub nieaktualnych”);
przeglądarki internetowe powinny usuwać niektóre wyniki wyszukiwań, które naruszają
prywatność na prośbę poszczególnych użytkowników;
jeżeli firma odmówi, należy zgłosić sprawę do odpowiedniej instytucji, która może wydać
wyrok, zmuszający ją do tego;
Google np. ocenia potrzebę ochrony prywatności danej osoby, jednocześnie biorąc pod
uwagę prawo dostępu do informacji publicznej i prawo do jej rozpowszechniania; sprawdza, czy
wyniki wyszukiwania zawierają nieaktualne/nieprawdziwe informacje o zgłaszającym prośbę
oraz czy jest interes publiczny w udostępnianiu wskazanych informacji (np. może odmówić
usunięcia określonych informacji o nadużyciach finansowych, nieprawidłowościach w pracy
zawodowej, postępowaniach karnych lub publicznym zachowaniu przedstawicieli władz).
28
Jak reagować na krytykę w Internecie?
Odpowiedzialność hostingodawcy
 podmiot, który udostępnia „przestrzeń” w Internecie – stronę
internetową, miejsce na komentarze, miejsce na serwerze
 co do zasady jest odpowiedzialny za treści naruszające prawo
umieszczone w tej przestrzeni, chyba że:
 nie wie o bezprawnym charakterze danych lub związanej
z nimi działalności albo
 otrzymał urzędowe zawiadomienie lub uzyskał wiarygodną
wiadomość o bezprawnym charakterze danych lub związanej z
nimi działalności i niezwłocznie uniemożliwił dostęp do tych
danych („notice and take down”)
 nie jest obowiązany do sprawdzania przekazywanych,
przechowywanych lub udostępnianych przez nie danych
29
Jak reagować na krytykę w Internecie?
Uzyskiwanie danych naruszyciela
Wyrok NSA z 21.08.2013 (I OSK 1666/12)
 art. 18 u.ś.u.d.e. mówiący o udostępnianiu danych organom państwa nie
wyłącza zastosowania przepisów dot. danych osobowych
 możliwość żądania udostępnienia danych osobowych na mocy decyzji
GIODO, wydanej na umotywowany wniosek
 praktyczne zastosowanie w przypadku naruszenia dóbr osobistych
i innych procesach cywilnych
 przesłanki udostepnienia danych osobowych
 uzasadniony interes prawny („prawnie usprawiedliwione cele”)
 proporcjonalność pomiędzy dobrem chronionym a naruszonym
(wolność wypowiedzi vs. dobra osobiste poszkodowanego)
 niezbędność udostępnienia danych dla ochrony praw
30
Jak reagować na krytykę w Internecie?
Uzyskiwanie danych naruszyciela
 obowiązki administratora:
 przyjęcie żądania udostępnienia danych osobowych
 rozpatrzenie żądania pod kątem w/w przesłanek
 odpowiedzialność administratora za decyzję o udostępnieniu danych osobowych –
możliwość jej kwestionowania
 decyzja GIODO:
 wydawana na wniosek lub z urzędu w celu „przywrócenia stanu zgodnego z prawem”
 obowiązek GIODO do każdorazowego rozważenia interesów stron
 interes prawny i jego znaczenie
 uczestnictwo osoby której dane mają być udostępniane w postępowaniu
 udostępnienie danych w celu zainicjowania postępowania sądowego przeciwko osobie nie
narusza jej praw i wolności (wyrok NSA z 18 kwietnia 2014 r. I OSK 2789/12)
 od 1.01.2015 roku - zmiany w prawie danych osobowych – większa rola ABI, alternatywa
wobec rejestracji zbiorów danych osobowych
31
Fakt czy mit?
MIT Muszę uargumentować moją prośbę o usunięcie z
wyników wyszukiwania linku do strony, która narusza
moje prawa albo zawiera nieprawdziwe informacje.
MIT/FAKT Google albo inna wyszukiwarka może odmówić
usunięcia z wyników wyszukiwania.
MIT Na jednym z serwisów znalazłem obrażające mnie
wypowiedzi, których autora nie znam. Zwracałam się do
admina z prośbą o udostępnienie danych, ale ten
odmówił. Jedyna droga, jaka mi pozostała to złożenie
zawiadomienia do prokuratury.
32
Dziękujemy za uwagę
i zapraszamy do współpracy
Chabasiewicz, Kowalska i Partnerzy
Radcowie Prawni
Centrum Biurowe BIPROSTAL
ul. Królewska 57, 30-081 Kraków
tel: +48 12 297 38 38, +48 12 297 38 30
fax: +48 12 297 38 39
agata.kowalska@ck-legal.pl
kancelaria@ck-legal.pl
www.ck-legal.pl
zapraszamy na naszego bloga:
www.prawainwestora.pl

Weitere ähnliche Inhalte

Ähnlich wie Prawo w internecie - fakty i mity

PLNOG14: Prawo w Internecie, fakty i mity - Agata Kowalska
PLNOG14: Prawo w Internecie, fakty i mity - Agata KowalskaPLNOG14: Prawo w Internecie, fakty i mity - Agata Kowalska
PLNOG14: Prawo w Internecie, fakty i mity - Agata KowalskaPROIDEA
 
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12marcinblaszyk
 
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12marcinblaszyk
 
Blog Forum Gdańsk 2012 | Ochrona praw autorskich blogerów
Blog Forum Gdańsk 2012 | Ochrona praw autorskich blogerówBlog Forum Gdańsk 2012 | Ochrona praw autorskich blogerów
Blog Forum Gdańsk 2012 | Ochrona praw autorskich blogerówBlog Forum Gdańsk
 
Podstawy prawa autorskiego i stosowania licencji Creative Commons
Podstawy prawa autorskiego i stosowania licencji Creative CommonsPodstawy prawa autorskiego i stosowania licencji Creative Commons
Podstawy prawa autorskiego i stosowania licencji Creative CommonsKamil Śliwowski
 
Domy kultury - prawo autorskie
Domy kultury - prawo autorskieDomy kultury - prawo autorskie
Domy kultury - prawo autorskiecentrumcyfrowe
 
Open Content
Open ContentOpen Content
Open Contentjmarczak
 
Bezpieczeństwo prawne w zarządzaniu IT
Bezpieczeństwo prawne w zarządzaniu ITBezpieczeństwo prawne w zarządzaniu IT
Bezpieczeństwo prawne w zarządzaniu ITA+C Systems
 
Umowy dot. autorskich praw majątkowych w praktyce wydawców książek naukowych
Umowy dot. autorskich praw majątkowych w praktyce wydawców książek naukowychUmowy dot. autorskich praw majątkowych w praktyce wydawców książek naukowych
Umowy dot. autorskich praw majątkowych w praktyce wydawców książek naukowychPlatforma Otwartej Nauki
 
Oprogramowanie open source w świetle prawa
Oprogramowanie open source w świetle prawaOprogramowanie open source w świetle prawa
Oprogramowanie open source w świetle prawakrzysztofjarosinski
 
Oprogramowanie open source w świetle prawa
Oprogramowanie open source w świetle prawaOprogramowanie open source w świetle prawa
Oprogramowanie open source w świetle prawamarcinblaszyk
 
Monika Mosiewicz, Jak administrować społecznością i nie trafić przed sąd
Monika Mosiewicz, Jak administrować społecznością i nie trafić przed sądMonika Mosiewicz, Jak administrować społecznością i nie trafić przed sąd
Monika Mosiewicz, Jak administrować społecznością i nie trafić przed sądBootstrap
 
Domena publiczna
Domena publicznaDomena publiczna
Domena publicznaKOED
 
Jak prawo chroni moją aplikację mobilną?
Jak prawo chroni moją aplikację mobilną?Jak prawo chroni moją aplikację mobilną?
Jak prawo chroni moją aplikację mobilną?Agata Kowalska
 
Kongres Mobilny: Agata Kowalska, Chabasiewicz, Kowalska i Partnerzy Radcowie ...
Kongres Mobilny: Agata Kowalska, Chabasiewicz, Kowalska i Partnerzy Radcowie ...Kongres Mobilny: Agata Kowalska, Chabasiewicz, Kowalska i Partnerzy Radcowie ...
Kongres Mobilny: Agata Kowalska, Chabasiewicz, Kowalska i Partnerzy Radcowie ...ecommerce poland expo
 

Ähnlich wie Prawo w internecie - fakty i mity (18)

PLNOG14: Prawo w Internecie, fakty i mity - Agata Kowalska
PLNOG14: Prawo w Internecie, fakty i mity - Agata KowalskaPLNOG14: Prawo w Internecie, fakty i mity - Agata Kowalska
PLNOG14: Prawo w Internecie, fakty i mity - Agata Kowalska
 
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12
 
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12
Naruszenia praw autorskich w internecie 2010.05.12
 
Blog Forum Gdańsk 2012 | Ochrona praw autorskich blogerów
Blog Forum Gdańsk 2012 | Ochrona praw autorskich blogerówBlog Forum Gdańsk 2012 | Ochrona praw autorskich blogerów
Blog Forum Gdańsk 2012 | Ochrona praw autorskich blogerów
 
Podstawy prawa autorskiego i stosowania licencji Creative Commons
Podstawy prawa autorskiego i stosowania licencji Creative CommonsPodstawy prawa autorskiego i stosowania licencji Creative Commons
Podstawy prawa autorskiego i stosowania licencji Creative Commons
 
Domy kultury - prawo autorskie
Domy kultury - prawo autorskieDomy kultury - prawo autorskie
Domy kultury - prawo autorskie
 
Open Content
Open ContentOpen Content
Open Content
 
Bezpieczeństwo prawne w zarządzaniu IT
Bezpieczeństwo prawne w zarządzaniu ITBezpieczeństwo prawne w zarządzaniu IT
Bezpieczeństwo prawne w zarządzaniu IT
 
Umowy dot. autorskich praw majątkowych w praktyce wydawców książek naukowych
Umowy dot. autorskich praw majątkowych w praktyce wydawców książek naukowychUmowy dot. autorskich praw majątkowych w praktyce wydawców książek naukowych
Umowy dot. autorskich praw majątkowych w praktyce wydawców książek naukowych
 
Prawo autorskie i licencje Creative Commons w fotografii / Kamil Śliwowski
Prawo autorskie i licencje Creative Commons w fotografii / Kamil ŚliwowskiPrawo autorskie i licencje Creative Commons w fotografii / Kamil Śliwowski
Prawo autorskie i licencje Creative Commons w fotografii / Kamil Śliwowski
 
Oprogramowanie open source w świetle prawa
Oprogramowanie open source w świetle prawaOprogramowanie open source w świetle prawa
Oprogramowanie open source w świetle prawa
 
Oprogramowanie open source w świetle prawa
Oprogramowanie open source w świetle prawaOprogramowanie open source w świetle prawa
Oprogramowanie open source w świetle prawa
 
Licencje tvp 2013
Licencje tvp 2013Licencje tvp 2013
Licencje tvp 2013
 
Szkolenie prawaut(2)
Szkolenie prawaut(2)Szkolenie prawaut(2)
Szkolenie prawaut(2)
 
Monika Mosiewicz, Jak administrować społecznością i nie trafić przed sąd
Monika Mosiewicz, Jak administrować społecznością i nie trafić przed sądMonika Mosiewicz, Jak administrować społecznością i nie trafić przed sąd
Monika Mosiewicz, Jak administrować społecznością i nie trafić przed sąd
 
Domena publiczna
Domena publicznaDomena publiczna
Domena publiczna
 
Jak prawo chroni moją aplikację mobilną?
Jak prawo chroni moją aplikację mobilną?Jak prawo chroni moją aplikację mobilną?
Jak prawo chroni moją aplikację mobilną?
 
Kongres Mobilny: Agata Kowalska, Chabasiewicz, Kowalska i Partnerzy Radcowie ...
Kongres Mobilny: Agata Kowalska, Chabasiewicz, Kowalska i Partnerzy Radcowie ...Kongres Mobilny: Agata Kowalska, Chabasiewicz, Kowalska i Partnerzy Radcowie ...
Kongres Mobilny: Agata Kowalska, Chabasiewicz, Kowalska i Partnerzy Radcowie ...
 

Prawo w internecie - fakty i mity

  • 1. Prawo w Internecie – fakty i mity Chabasiewicz Kowalska i Partnerzy Warszawa, 2 marca 2015 1
  • 2. Prawo w Internecie – fakty i mity 1. Prawa autorskie i ich naruszenia w sieci a. sposoby naruszenia b. zasady linkowania c. wykorzystanie utworów umieszczonych w sieci d. licencje Creative Commons 2. Dane osobowe a. podstawy przetwarzania danych osobowych b. prawo do zapomnienia 2
  • 3. Fakt czy mit? ? Nie pobieram filmów, muzyki i książek z portali typu chomikuj.pl, bo to narusza prawa autorskie. ? Korzystam z torrentów i pobieram pliki metodą peer-to-peer. Grozi mi nie tylko konieczność zapłaty odszkodowania, ale nawet więzienie. ? Usuwam wszystkie pobrane pliki przed upływem 24 godzin od ich zapisania na dysku, więc nie poniosę odpowiedzialności, jeśli ktoś to wykryje. ? Otrzymałam wezwanie do zapłaty kwoty w związku z rzekomym naruszeniem przeze mnie praw autorskich do wskazanego filmu poprzez udostępnienie tego filmu innym użytkownikom. Do wezwania dołączona jest ugoda, której podpisanie ma mnie uchronić mnie przed postępowaniem sądowym, jeżeli zapłacę wskazane w ugodzie odszkodowanie. 3
  • 4. Prawo autorskie przedmiot ochrony UTWÓR Każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze ustalony w jakiejkolwiek postaci niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia.  samoistne np. utwory literackie, programy komputerowe, fotografie, utwory plastyczne, zdjęcia, muzyka, projekty architektoniczne, bazy danych  zależne np. opracowania, tłumaczenia, adaptacje, przeróbki  inspirowane  zbiorowe np. encyklopedie, słowniki, periodyki Ochrona prawnoautorska przysługuje bez konieczności oznaczania i rejestracji utworów. ! Utworem jest dzieło w całości, a nie jego poszczególne elementy (a więc również pomysł, który bezspornie stanowi element procesu powstawania dzieła), one nie podlegają odrębnej ochronie (sygn. akt V ACa 175/12). 4
  • 5. Utwór – co nim jest, a co nie? TAK  kalendarze  kolejowe rozkłady jazdy  książki kucharskie  katalogi, formularze, informatory, instrukcje  kompozycje z kwiatów  nagrobki  meble  sposób definiowania hasła w słowniku  utwór zmiksowany przez dj’a  tytuł lub imię własne fikcyjnego bohatera (?)  zapach perfum (?) NIE  odkrycia, idee, procedury  akty normatywne i ich projekty  urzędowe dokumenty (ale np. SIWZ?)  materiały, znaki i symbole  proste informacje prasowe  rekonstrukcja utworu  fotografia dzieła sztuki  widowisko sportowe  hasło reklamowe (?)  powiedzenia, idiomy, przysłowia, neologizmy  pomysł na kampanię reklamową 5
  • 6. Treść prawa autorskiego  wiązka uprawnień majątkowych i osobistych;  osobiste – chronią więź twórcy (osoba fizyczna) z utworem; są niezbywalne; – autorstwo; oznaczanie utworu swoim nazwiskiem, pseudonimem; (z wył. programów komputerowych) nienaruszalność treści i formy; pierwsze udostępnienie utworu; nadzór nad sposobem korzystania z utworu; – twórca może się zobowiązać do niewykonywania osobistych praw autorskich w sposób naruszający interesy nabywcy; może upoważnić nabywcę do wykonywania w jego imieniu tych praw oraz do wprowadzania zmian do utworu w określonym zakresie;  majątkowe – chronią interesy ekonomiczne ich właściciela; przysługują twórcy, który może je przenieść na kogoś innego – właściciel majątkowych praw autorskich jest wyłącznie uprawniony do korzystania i rozporządzania utworem na wszystkich polach eksploatacji utworu (sposoby korzystania z utworu mające odrębne znaczenie ekonomiczne); prawo zezwalania na wykonywanie autorskich praw zależnych jako odrębne pole eksploatacji; moment przejścia majątkowych praw autorskich; 6
  • 7. Odpowiedzialność za naruszenia praw autorskich  odpowiedzialność cywilna z tytułu naruszenia praw autorskich:  osobistych - art. 78 pr. aut.  majątkowych - art. 79 pr. aut  odpowiedzialność karna z tytułu naruszenia praw autorskich (art. 115 - 123 pr. aut.)  plagiat, rozpowszechnienie utworu, obrót nielegalnymi kopiami  grzywna, ograniczenie wolności, pozbawienie wolności w zależności od czynu nawet do 5 lat  uznana za zgodną z Konstytucją - wyrok TK, sygn. K 15/13 z dnia 17 lutego 2015 r. 7
  • 8. Roszczenia w przypadku naruszenia praw autorskich Uprawniony może domagać się:  zaniechania naruszeń,  usunięcia skutków naruszeń;  wydania uzyskanych korzyści;  naprawienia wyrządzonej szkody (działanie zawinione) lub zapłacenia sumy pieniężnej w podwójnej lub w przypadku naruszenia zawinionego – potrójnej wysokości stosownego wynagrodzenia z chwili jego dochodzenia; Środki ułatwiające dochodzenie roszczeń:  roszczenie informacyjne (art. 80 PrAut);  żądanie zabezpieczenia roszczenia przed wszczęciem postępowania (art. 730 i nast. KPC);  wniosek o polecenie dostarczenia dokumentu będącego w posiadaniu pozwanego a potrzebnego do przeprowadzenia dowodu (art. 187 par. 2 pkt 3) KPC); obowiązek przedstawienia dokumentu na zarządzenie sądu (Art. 248 KPC); 8
  • 9. Odpowiedzialność za naruszenia praw autorskich cd.  odpowiedzialność nie jest zależna od skali naruszenia ani faktu usunięcia utworu – pozbycia się dowodu, niezależnie w jakim czasie się to stało;  wyjątek od odpowiedzialności: dozwolony użytek (art. 23 i nast. pr. aut) – właściciel nie może zabronić korzystania z utworu w ramach tzw. dozwolonego użytku; dotyczy wyłącznie utworów wcześniej rozpowszechnionych przez uprawnionego lub za jego zgodą; nie dotyczy programów komputerowych;  dozwolony użytek publiczny – licencja przymusowa (art. 24 – 33 PrAut); własny użytek osobisty w kręgu osób pozostających w związku osobistym;  podpisanie ugody powoduje przyznanie się do tego, co jest zarzucane adresatowi;  pobranie pliku z chmury vs. P2P: w pierwszym przypadku jedynie zwielokrotniamy utwór na własny użytek, zapisując go na swoim dysku, w drugim dodatkowo jednocześnie rozpowszechniamy go innym, przypadkowym osobom. 9
  • 10. Fakt czy mit? MIT Nie pobieram filmów, muzyki i książek z portali typu chomikuj.pl, bo to narusza prawa autorskie. FAKT Korzystam z torrentów i pobieram pliki metodą peer-to-peer. Grozi mi nie tylko konieczność zapłaty odszkodowania, ale nawet więzienie. MIT Usuwam wszystkie pobrane pliki przed upływem 24 godzin od ich zapisania na dysku, więc nie poniosę odpowiedzialności, jeśli ktoś to wykryje. MIT Otrzymałam wezwanie do zapłaty kwoty w związku z rzekomym naruszeniem przeze mnie praw autorskich do wskazanego filmu poprzez udostępnienie tego filmu innym użytkownikom. Do wezwania dołączona jest ugoda, której podpisanie ma mnie uchronić mnie przed postępowaniem sądowym, jeżeli zapłacę wskazane w ugodzie odszkodowanie. 7
  • 11. Fakt czy mit? ? Mogę linkować do wszystkich treści, które zostały umieszczone w sieci. 8
  • 12. Wolność linkowania Link - odnośnik (w postaci tekstu lub obiektu graficznego); po kliknięciu uaktywnia się hiperłącze, co powoduje otwarcie dokumentu docelowego. Deep linking („głębokie linkowanie”) - umieszczanie w Internecie linków prowadzących w głąb serwisu internetowego, do jego wewnętrznej zawartości, nie zaś do strony głównej; prowadzi do określonej podstrony innej witryny, a nie bezpośrednio na jej stronę główną; efekt: zwiększenie ruchu na podstronach serwisu, a zmniejszenie na stronie głównej.  wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 13 lutego 2014 r. w sprawie Svensson vs Sverige AB (C-466/12):  linkowanie do stron ogólnodostępnych - brak nowej publiczności, niewymagane zezwolenie uprawnionego;  do stron z ograniczonym dostępem (np. z utworem dostępnym jedynie dla klientów portalu, którzy opłacili abonament, itd.): wymagane zezwolenie uprawnionego;  na takich samych zasadach traktowane jest embedowanie, np. filmów z YouTube; 12
  • 13. Linkowanie po polsku ALE wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 7 maja 2014 r. (sygn. akt I ACa 1663/13):  „w opinii Sądu Apelacyjnego przesądzające o ewentualnym naruszeniu praw autorskich jest nie tyle umieszczenie linku – czy to głębokiego, czy też innego, lecz efekt użycia linku. Sam link jest bowiem de facto programem w języku HTML, wykonywanym każdorazowo przez tzw. przeglądarkę. Jeżeli więc umieszczający link skonstruuje go sam – czy przy pomocy narzędzi osób trzecich – w ten sposób, że użycie linku prowadzi do bezpośredniego odtworzenia utworu choćby w niewielkiej części, wówczas umieszczający link udostępnia utwór.”  „rozumowanie trybunału prowadzi bowiem do wniosku, że w przypadku wydania książki inny wydawca, drukując i wydając za pośrednictwem tych samych kanałów dystrybucji taką samą książkę na takich samych warunkach, nie narusza monopolu autorskiego”  wg sądu mamy do czynienia z nową publicznością (link udostępniony na włoskim portalu ma innych odbiorców niż link udostępniony na polskim portalu)  wg sądu internauta powinien sprawdzić, czy plik trafił do sieci za zgodą uprawnionego i czy ten godzi się na jego dalsze udostępnianie; 13
  • 14. Prawo cytatu/prawo przedruku  prawo cytatu: w dziele stanowiącym utwór, urywki rozpowszechnionych utworów lub drobne utwory w całości w uzasadnionym celu (wyjaśnianie, analiza krytyczna, nauczanie lub prawa gatunku np. pastisz, parodia); brak konieczności uiszczenia wynagrodzenia dla twórcy ani uzyskiwania jego zgody pod warunkiem wyraźnego wymienienia imienia i nazwiska twórcy oraz źródła – nie wystarczy powołać ich w bibliografii  trzeba cytować w taki sposób, aby nie wypaczyć intencji autora cytowanego źródła i przedstawić kontekst – możliwość naruszenia praw osobistych; brak ram ilościowych – ile możemy cytować?  „cytowany urywek lub nawet cały drobny utwór musi pozostawać w takiej proporcji do wkładu własnej twórczości, aby nie było wątpliwości co do tego, że powstało własne, samoistne dzieło.” (SN, wyrok z dnia 23 listopada 2004 r., I CK 232/04)  prawo przedruku: wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu, telewizji i w Internecie:  już rozpowszechnione sprawozdania o aktualnych wydarzeniach, aktualne artykuły na tematy polityczne, gospodarcze lub religijne, aktualne wypowiedzi i fotografie reporterskie  przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych  mowy wygłoszone na publicznych zebraniach  krótkie streszczenia utworów już rozpowszechnionych  autorzy aktualnych artykułów i fotografii reporterskich mogą domagać się wynagrodzenia - w innych przypadkach przedruk nieodpłatny 14
  • 15. Fakt czy mit? MIT Mogę linkować do wszystkich stron, które zostały umieszczone w sieci. 15
  • 16. Fakt czy mit? ? Jeśli ktoś umieścił zdjęcie w Internecie, to mogę je wykorzystać, ale pod warunkiem podania nazwiska autora. ? Jeśli chcę uzyskać licencję na wykorzystanie utworu, muszę przygotować się na spory wydatek i konieczność zawarcia pisemnej umowy. 16
  • 17. Licencja i przeniesienie praw  umieszczenie zdjęcia czy innego utworu w Internecie nie przesądza o zgodzie autora na jego wykorzystanie w dowolny sposób przez kogokolwiek – konieczne jest uzyskanie licencji (upoważnienia) bądź przeniesienie praw (np. w drodze sprzedaży), inaczej może dojść do naruszenia zarówno jego praw majątkowych, jak i osobistych;  przeniesienie praw i udzielenie licencji następuje na polach eksploatacji wskazanych w umowie i może dotyczyć tylko tych, które są znane w chwili zawarcia umowy;  udzielając licencji wyłącznej licencjodawca może nadal korzystać z utworu w sposób wskazany w licencji, chyba że inaczej zastrzeżono w umowie licencyjnej; umowa przeniesienia praw autorskich oraz licencja wyłączna musi mieć formę pisemną pod rygorem nieważności;  ograniczenia czasowe (możliwość ustania stosunku licencyjnego (prawo pierwokupu) – możliwość wypowiedzenia umowy) i terytorialne (siedziba licencjodawcy);  szczególne rodzaje licencji w licencjonowaniu oprogramowania: licencje Open Source; (shareware, trialware, demo, freeware, GNU General Public License (GPL), a więc: dostęp do kodu źródłowego, kopiowanie, dokonywanie dowolnych zmian, zwielokrotnianie programu w zmodyfikowanej postaci, dalsze przekazywanie kopii pod warunkiem umieszczenia określonych informacji – wobec naruszenia warunków GPL przez użytkownika uprawnienia automatycznie ustają; 17
  • 18. Wykorzystywanie zdjęć z portali komercyjnych  należy zwracać uwagę na warunki umów licencyjnych;  udzielone licencje zazwyczaj ograniczają się do wykorzystania zdjęcia jednorazowo;  portale stosują różną politykę w zakresie czasu obowiązywania licencji: okres udzielenia licencji waha się od jednego (1) miesiąca do 1 (jednego) roku;  przykład: 18 Nazwa portalu Okres obowiązywania licencji East News 12 miesięcy Flash Press Media 5 miesięcy FotoChannels 1 miesiąc
  • 19. Licencje Creative Commons, czyli „pewne prawa zastrzeżone” 19  licencje CC wymagają oznaczenia autorstwa i noty licencyjnej;  nota licencyjna powinna zostać umieszczona w miejscu widocznym i racjonalnym, biorąc pod uwagę całość utworu;  dodawanie do rdzenia (CC) dodatkowych ograniczeń (cztery podstawowe warunki, z których konstruuje się licencje (CC BY, NC, SA, ND);  warunek nr 1 (BY) występuje obligatoryjnie przy każdym rodzaju licencji; Creative Commons Zero (CC0) - twórca, udostępniając materiał na tej licencji, przekazuje go do domeny publicznej, z tych materiałów można korzystać dowolnie bez podawania autora, ani umieszczania notki licencyjnej np. wyszukiwarka zdjęć pexels.com.
  • 21. Ochrona wizerunku  dobro osobiste osoby fizycznej;  rozpowszechnianie wizerunku wymaga zezwolenia osoby na nim przedstawionej; w braku wyraźnego zastrzeżenia zezwolenie nie jest wymagane, jeżeli osoba otrzymała umówioną zapłatę za pozowanie;  zezwolenia nie wymaga rozpowszechnianie: wizerunku osoby powszechnie znanej (ale w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych) lub osoby stanowiącej szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza (ale jeżeli możliwa jest identyfikacja tej osoby to może to stanowić naruszenie!);  ciężar dowodu, że rozpowszechnianie wizerunku nie wykroczyło poza uzyskany zakres zezwolenia i określony cel spoczywa na rozpowszechniającym ten wizerunek; pozwany ma obowiązek wykazać, że uzyskał zgodę uprawnionego na rozpowszechnianie jego wizerunku w oznaczonych warunkach;  tylko zgoda upoważnia do wykorzystania – publikowania – wizerunku osoby prywatnej; i tylko w określonym zakresie, a nie dla innych celów, choćby nawet społecznie ważnych;  nie można argumentować, iż pozowanie, a nawet wybór zdjęć oznaczają oczywistą i bezwarunkową zgodę fotografowanego na wszelkie formy rozpowszechniania; 21
  • 22. Fakt czy mit? MIT Jeśli ktoś już umieścił zdjęcie w Internecie, to mogę je wykorzystać, ale pod warunkiem podania nazwiska autora. FAKT/MIT Jeśli chcę uzyskać licencję na wykorzystanie utworu, muszę przygotować się na spory wydatek i konieczność zawarcia pisemnej umowy. 22
  • 23. Fakt czy mit? ? Muszę zgodzić się przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych, jeśli chcę skorzystać z danego portalu. ? Jeśli już raz zgodziłem się na przetwarzanie moich danych osobowych, administrator może nie uwzględnić mojego wniosku o zaprzestanie tego przetwarzania. 23
  • 24. Przetwarzanie danych osobowych  dane osobowe: wszelkie informacje: imię, nazwisko i adres, zdjęcia, filmy, zarejestrowane głosy, tzw. dane biometryczne (cechy źrenicy, linie papilarne, cechy twarzy, geometria ręki) itp. – pod warunkiem, że mogą służyć do zidentyfikowania osoby. Informacja staje się więc daną osobową, jeżeli można tę informację powiązać z konkretną osobą;  zbieranie tych informacji i ich przetwarzanie może nastąpić tylko w przypadkach przewidzianych w prawie, tj. w przypadku uzyskania zgody osoby albo przetwarzania dla celów zawarcia i zrealizowania umowy, inne dane, gdy jest to niezbędne ze względu na właściwość świadczonej usługi lub sposób jej rozliczenia;  zgodnie z obowiązującymi przepisami i ich interpretacją przez GIODO, zgoda na przetwarzanie w celach marketingowych nie może być dorozumiana lub traktowana jako warunek konieczny do zawarcia umowy czy rozpoczęcia korzystania z serwisu; musi zostać też wyodrębniona od innych oświadczeń i zgód;  GIODO może nakazać usługodawcy, aby ten ograniczył zakres zbieranych danych;  posiadacz zbioru danych, który decyduje o celach i środkach przetwarzania staje się ich administratorem i musi zarejestrować zbiór danych, a także zapewnić bezpieczeństwo ich przechowywania; 24
  • 25. Uprawnienia posiadacza danych osobowych  każdej osobie przysługuje prawo kontroli przetwarzania danych, które jej dotyczą, w tym do uzyskania wyczerpującej informacji od administratora danych w tym zakresie,  możliwość żądania uzupełnienia, uaktualnienia, sprostowania danych osobowych, czasowego lub stałego wstrzymania ich przetwarzania lub ich usunięcia,  prawo sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych w celach marketingowych lub przekazywania ich innemu administratorowi danych osobowych,  możliwość odwołania zgody na przetwarzanie danych osobowych – w każdym czasie, bez konieczności uzasadniania,  jeśli administrator danych osobowych nie respektuje powyższych uprawnień, naraża się na odpowiedzialność karną; 25
  • 26. Fakt czy mit? MIT Muszę zgodzić się przetwarzanie moich danych osobowych w celach marketingowych, jeśli chcę skorzystać z danego portalu. MIT Jeśli już raz zgodziłem się na przetwarzanie moich danych osobowych, administrator może nie uwzględnić mojego wniosku o zaprzestanie tego przetwarzania. 26
  • 27. Fakt czy mit? ? Muszę uargumentować moją prośbę o usunięcie z wyników wyszukiwania linku do strony, która narusza moje prawa albo zawiera nieprawdziwe informacje. ? Google albo inna wyszukiwarka może odmówić usunięcia z wyników wyszukiwania linku do strony, która narusza moją prywatność. ? Na jednym z serwisów znalazłem obrażające mnie wypowiedzi, których autora nie znam. Zwracałam się do admina z prośbą o udostępnienie danych, ale ten odmówił. Jedyna droga jaka mi pozostała to złożenie zawiadomienia do prokuratury. 27
  • 28. Prawo do bycia zapomnianym: informacja vs ochrona danych osobowych Wyrok TSUE z 13 maja 2014, sprawa C-131/12 Google Spain SL i Google Inc. przeciwko Agencia Española de Protección de Datos (AEPD) i Mario Costeja González. każdy użytkownik Internetu ma prawo zgłosić swoje zastrzeżenia co do wyników wyszukiwania, które mogą naruszać jego prywatność (usuwanie linków do informacji „nieistotnych lub nieaktualnych”); przeglądarki internetowe powinny usuwać niektóre wyniki wyszukiwań, które naruszają prywatność na prośbę poszczególnych użytkowników; jeżeli firma odmówi, należy zgłosić sprawę do odpowiedniej instytucji, która może wydać wyrok, zmuszający ją do tego; Google np. ocenia potrzebę ochrony prywatności danej osoby, jednocześnie biorąc pod uwagę prawo dostępu do informacji publicznej i prawo do jej rozpowszechniania; sprawdza, czy wyniki wyszukiwania zawierają nieaktualne/nieprawdziwe informacje o zgłaszającym prośbę oraz czy jest interes publiczny w udostępnianiu wskazanych informacji (np. może odmówić usunięcia określonych informacji o nadużyciach finansowych, nieprawidłowościach w pracy zawodowej, postępowaniach karnych lub publicznym zachowaniu przedstawicieli władz). 28
  • 29. Jak reagować na krytykę w Internecie? Odpowiedzialność hostingodawcy  podmiot, który udostępnia „przestrzeń” w Internecie – stronę internetową, miejsce na komentarze, miejsce na serwerze  co do zasady jest odpowiedzialny za treści naruszające prawo umieszczone w tej przestrzeni, chyba że:  nie wie o bezprawnym charakterze danych lub związanej z nimi działalności albo  otrzymał urzędowe zawiadomienie lub uzyskał wiarygodną wiadomość o bezprawnym charakterze danych lub związanej z nimi działalności i niezwłocznie uniemożliwił dostęp do tych danych („notice and take down”)  nie jest obowiązany do sprawdzania przekazywanych, przechowywanych lub udostępnianych przez nie danych 29
  • 30. Jak reagować na krytykę w Internecie? Uzyskiwanie danych naruszyciela Wyrok NSA z 21.08.2013 (I OSK 1666/12)  art. 18 u.ś.u.d.e. mówiący o udostępnianiu danych organom państwa nie wyłącza zastosowania przepisów dot. danych osobowych  możliwość żądania udostępnienia danych osobowych na mocy decyzji GIODO, wydanej na umotywowany wniosek  praktyczne zastosowanie w przypadku naruszenia dóbr osobistych i innych procesach cywilnych  przesłanki udostepnienia danych osobowych  uzasadniony interes prawny („prawnie usprawiedliwione cele”)  proporcjonalność pomiędzy dobrem chronionym a naruszonym (wolność wypowiedzi vs. dobra osobiste poszkodowanego)  niezbędność udostępnienia danych dla ochrony praw 30
  • 31. Jak reagować na krytykę w Internecie? Uzyskiwanie danych naruszyciela  obowiązki administratora:  przyjęcie żądania udostępnienia danych osobowych  rozpatrzenie żądania pod kątem w/w przesłanek  odpowiedzialność administratora za decyzję o udostępnieniu danych osobowych – możliwość jej kwestionowania  decyzja GIODO:  wydawana na wniosek lub z urzędu w celu „przywrócenia stanu zgodnego z prawem”  obowiązek GIODO do każdorazowego rozważenia interesów stron  interes prawny i jego znaczenie  uczestnictwo osoby której dane mają być udostępniane w postępowaniu  udostępnienie danych w celu zainicjowania postępowania sądowego przeciwko osobie nie narusza jej praw i wolności (wyrok NSA z 18 kwietnia 2014 r. I OSK 2789/12)  od 1.01.2015 roku - zmiany w prawie danych osobowych – większa rola ABI, alternatywa wobec rejestracji zbiorów danych osobowych 31
  • 32. Fakt czy mit? MIT Muszę uargumentować moją prośbę o usunięcie z wyników wyszukiwania linku do strony, która narusza moje prawa albo zawiera nieprawdziwe informacje. MIT/FAKT Google albo inna wyszukiwarka może odmówić usunięcia z wyników wyszukiwania. MIT Na jednym z serwisów znalazłem obrażające mnie wypowiedzi, których autora nie znam. Zwracałam się do admina z prośbą o udostępnienie danych, ale ten odmówił. Jedyna droga, jaka mi pozostała to złożenie zawiadomienia do prokuratury. 32
  • 33. Dziękujemy za uwagę i zapraszamy do współpracy Chabasiewicz, Kowalska i Partnerzy Radcowie Prawni Centrum Biurowe BIPROSTAL ul. Królewska 57, 30-081 Kraków tel: +48 12 297 38 38, +48 12 297 38 30 fax: +48 12 297 38 39 agata.kowalska@ck-legal.pl kancelaria@ck-legal.pl www.ck-legal.pl zapraszamy na naszego bloga: www.prawainwestora.pl