SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 17
Downloaden Sie, um offline zu lesen
Mutizmi
Pikat kryesore
 Perkufizimi
 Historiku
 Prevalenca
 Simptomat/shenjat klinike
 Shkaqet
 Kriteret Diagnostikues (DSM5)
 Vlersimi
 Trajtimi
PERKUFIZIMI
MUTIZMI SELEKTIV kosiderohet si paaftesi per te
folur ne situata sociale specifike per te cilen pritet te
flitet
.Mutsism selektiv i njohur zyrtarisht si mutism zgjedhore, është një
çrregullim i fëmijërisë karakterizuar nga mungesa e vazhdueshme
e fjalës në të paktën një situatë sociale (shkollë), pavarësisht nga
aftësia për të folur në situata të tjera (në shtëpi). Fëmijët me
mutizëm selektiv do të kenë vështirësi për të folur, lexuar me zë të
lartë ,kënduar me zë para njerëzve jashtë familjes ose "zonës së
rehatisë"
HISTORIKU
22 February 1822 – 28 May 1902
Adolph Kussmaul
Torey L. Hayden
(born 21 May 1951
Sue Newman
co-founder of the Selective Mutism Foundation
Në vitin 1877, mjeku gjermane Adolph Kussmaul përshkroi fëmijët që ishin në gjendje
të flisnin normalisht, por shpesh nuk pranuan të kishin një çrregullim që ai e quante
vaskandaria e afazia. Megjithëse ky është tani një term i vjetëruar, ajo ishte pjesë e një
përpjekjeje të hershme për të përshkruar konceptin që tani quhet mutism selektiv.
Në vitin 1980, një studim i Torey Hayden identifikoi atë që ajo e quajti katër "nëntipe" të mutizmit zgjedhor (ashtu
siç quhej atëherë), megjithëse ky grup nëntipesh nuk është në përdorim aktual diagnostikues. Këto nëntipe nuk
njihen më, ndonëse nganjëherë përdoret "fobia e fjalimit" për të përshkruar një person selektivisht memec që
duket se nuk ka ndonjë simptomë ankthi shoqëror
Në vitin 1994, Sue Newman, bashkë-themelues i Fondacionit Selective Mutism, kërkoi që edicioni i katërt i
DSM pasqyron ndryshimin e emrit nga mutismet zgjedhore në mutism selektiv dhe përshkruan këtë
çrregullim si një dështim për të folur
PREVALENCA
Incidenca e ndryshimit selektiv i referohet numrit të rasteve të reja të
identifikuara në një periudhë kohore të caktuar.
•Vlerësimet e prevalencës së fundit për mutacion selektiv variojnë kryesisht midis
0.47% dhe 0.76% (Viana et al., 2009), ndonëse normat e ulëta si 0.02% (Brown
& Lloyd, 1975) dhe deri 1.9% (Kumpulainen, Räsänen, Raaska, & Somppi, 1998)Janë
raportuar gjithashtu.
• Mekanizmi selektiv duket të prekë më shumë femra sesa meshkujt me një raport prej
1.5-2.5 Cunningham, McHolm, Boyle & Patel, 2004
•Megjithatë, raportet e barabarta midis vajzave dhe djemve janë raportuar
gjithashtu (Bergman, Piacentini, & McCracken, 2002
•Përqindjet më të larta të përhapjes janë vërejtur tek fëmijët e emigrantëve dhe në
fëmijët e minoriteteve gjuhësore sesa tek fëmijët që nuk kanë emigrantë.
Simptomat
1. • Dështimi për të folur në situata specifike
shoqërore
2. • Vështirësi në mbajtjen e kontaktit me sy
3. • Shprehje e zbrazët dhe ngurrimi për të
buzëqeshur
4. • Vështirësi për të shprehur ndjenjat, madje edhe
për anëtarët e familjes
5. • Tendenca për t'u shqetësuar më shumë se
shumica e njerëzve të së njëjtës moshë
6. • drojën,
7. • ankthin social, frikën e turpshme sociale dhe /
ose izolimin dhe tërheqjen sociale;
8. • përdorimi i gjesteve për të marrë mesazhe;
Shkaqet
• Ankthit social
• Sfondet e kulturës
• Lëvizjet e shpeshta gjeografike,
•Reagimet negative ndaj bisedës së fëmijëve
•Mungesën e hershme dhe ndërhyrjen e duhur
• Gjenetika
• Mjedisi
• Prindërit dhe keqkuptimi dhe mundësimi i shkollës
• Stresi dhe problemet familjare
• Modeli i fëmijës
. Shkaqet e sakta që prekin çdo fëmijë mund të jenë të ndryshme dhe ende të
panjohura. Janë bërë përpjekje për të kategorizuar, por ende nuk ka përgjigje
përfundimtare për shkak të nën-diagnozës dhe madhësisë së mostrës së
vogël / të njëanshme.
Kriteret Diagnostikuese
A-Paaftësi per te folur ne situata sociale specifike per te cilen
pritet
te flitet (psh: ne shkolle) pavarsisht nese eshte ne gjendje te
flase ne situata te tjera.
B-Gjendja nderhyn me rezultatet shkollore ose te punes ose
me komunikimin social
C-Zgjatja e kushteve eshte te pakten 1 muaj
D- Paaftesia per te folur nuk eshte per shkak se nuk njihet
gjuha
E- Çrregullimi nuk llogaritet më mirë nga një çrregullim i
komunikimit (p.sh. çrregullimi i rrjedhshmërisë së fëmijërisë)
dhe nuk ndodh ekskluzivisht gjatë rrjedhës së çrregullimit të
spektrit të autizmit, skizofrenisë ose ndonjë çrregullimi tjetër
psikotik
VLERSIMI
Vleresimi bazohet ne 3 pika kryesore :
1. EKZAMINIM
2. VLERESIMI GJITHEPERFSHIRES
3. KONSIDERATAT E VLERSIMIT
1 EKZAMINIMI
Shqyrtimi për mutism selektiv kryhet sa herë që mutism selektiv dyshohet ose si
pjesë e një vlerësimi gjithëpërfshirës të gjuhës dhe gjuhës për çdo fëmijë me
shqetësime të komunikimit. Nëse një prind ose kujdestar njofton se një fëmijë
po komunikon me sukses në shtëpi, por jo në një ose më shumë mjedise,
SLP mund të marrë parasysh diagnozën e ndryshimit selektiv.
Ekzaminimi zakonisht përfshin :
•Prindër / kujdestari i normuar dhe masat e raportit të mësuesit;
•Mjete të bazuara në kompetenca siç janë intervistat dhe vëzhgimet;
•Ekzaminimi i dëgjimit për të përjashtuar humbjen e dëgjimit si një faktor i
mundshëm kontribues
2 VLERESIMI GJITHEPERFSHIRES
Vlerësimi i fëmijëve me mutacion selektiv realizohet përmes një qasjeje
bashkëpunuese me një ekip ndërdisiplinor të përbërë nga një pediatër, psikolog ose
psikiatër, SLP, mësues, punonjës social në shkollë ose këshillues udhëzues dhe
familjarë / kujdestarë. Gjatë vlerësimit, prindërit / kujdestarët mund të kenë nevojë të
ndihmojnë në nxjerrjen e rezultateve verbal
A- Anamnneza / Historia e rasti
Një intervistë diagnostikuese me prindërit / kujdestarët dhe mësuesit zhvillohet pa
fëmiun e pranishëm për të mbledhur informacion rreth
B-Vlerësimi i Fjalorit dhe Gjuhës
•Vlerësimi i gjuhës mbledh sa më shumë informacion që është e mundur për:
Përvetësimi i gjuhës (p.sh., testet e standardizuara dhe vëzhgimet joformale)
Aftësia shprehëse gjuhësore (p.sh. videoja fëmija që flet në shtëpi nëse fëmija
nuk flet me SLP)
•Funksionimi oral-motor, duke përfshirë forcën, koordinimin dhe gamën e
lëvizjes së buzëve, nofullës dhe gjuhës
C- Aftesit Gjuhesore /linguistike
Aftësitë e gjuhës receptive janë zakonisht në nivele normale ose mbi normale në
fëmijët me mutism selektiv. Individët me mutizëm selektiv kanë demonstruar tregime
më të shkurtra, më pak të detajuara dhe më shumë gjuhësore, pavarësisht se kanë
një gjuhë receptive normale dhe aftësi njohëse joverbale
D- Aftesit konjektive
Aftësitë njohëse dhe akademike zakonisht janë brenda kufijve normalë tek fëmijët me
mutacion selektiv (Dummit et al., 1997); megjithatë, mund të jetë sfiduese për t'i
vlerësuar ato me besueshmëri. Vështirësia që përgjigjet duke përdorur përgjigjet
verbale dhe joverbale, shmangia e ndërveprimit me të rriturit e panjohur dhe
ngadalësia për t'u përgjigjur mund të çojë në rezultate më të ulëta të testit dhe
keqinterpretim të aftësisë së fëmijës, pa marrë parasysh ankthin si një faktor në
performancë
E-Aftesit Sociale
Aftësitë sociale zakonisht duken të dëmtuara jashtë shtëpisë dhe
mjedise të tjera të njohura dhe, nganjëherë, mund të duken të
dëmtuara edhe në shtëp
TRAJTIMI
Trajtimi Shpesh fëmijët me SM përfitojnë nga trajnimet e aftësive sociale dhe
ndërhyrjet në sjellje. Ilaçet nganjëherë mund të jenë efektive si një terapi shtesë
•Behavioral therapy/ Terapia e SjelljesPatologu i gjuhës së folur mund
të koordinojë një program trajtimi të sjelljes për të rritur verbalizimet.
Trajtimi i sjelljes bazohet në premisën se fëmija, i cili është në mënyrë
selektive mute, po përdor sjelljen në përgjigje të ankthit në situata
shoqërore. Fokusi i ndërhyrjes së patologëve të gjuhës së folur është
përforcimi i komunikimit me një progres gradual nga jo-verbal në verbal
•Vetë modelimi / self model Një teknikë tjetër që nganjëherë
përdoret, kur fëmija është i gatshëm, është vetë-modelimi i teknikës ku fëmija
shikon videokasetë për vete ose vetë duke kryer sjelljen e dëshiruar (p.sh., duke
komunikuar në mënyrë efektive në shtëpi) për të lehtësuar vetëbesimin dhe
kryerjen e vetë- mbi këtë sjellje në klasë
Terapia e lojes:
Terapia e lojërave synon të krijojë një ambient në të cilin fëmija ndihet i lirë
për të shprehur ndjenjat, për të menaxhuar konfliktet dhe për të dhënë
njohuri dhe kontroll mbi problemet (Blake & Moss, 1967). • Trajnim për
relaksim: Ushtrime individuale për të ndihmuar tensionin e lirimit të fëmijës.
(p.sh. "shtrydhi limon" për të ndier tension dhe pastaj relaksim në duart /
krahët) janë të mësuara, si dhe ushtrime të relaksimit në grup theksohen
gjithashtu (Blake & Moss, 1967)
•Roli i luajtur/ play role
• Logopedi gjithashtu mund të punojë me probleme specifike të gjuhës dhe
të gjuhës që po përkeqësojnë sjelljen e memecit. Për shembull, disa fëmijë
me SM kanë frikë të flasin, sepse ata mendojnë se mund të thonë gjëra të
gabuara. Patologu mund të përdorë aktivitete të roleve për të zvogëluar
ankthin e fëmijës dhe për të rritur besimin duke folur me dëgjuesit e
ndryshëm në një sërë mjedisesh. Fëmijët e tjerë me SM nuk duan të flasin,
sepse e ndiejnë zërin e tyre "tingëllon qesharake". Patologu mund të punojë
në shqiptimin e fjalës për të rritur qartësinë e fjalës
• Zvogëlimi i stimulit:
Në stimulimin e venitur, patologu i gjuhës së fjalës përcakton qëllime të
thjeshta (p.sh., duke përdorur një gjest për të komunikuar) dhe gradualisht
rrit pritjet derisa të arrihet fjalimi. Për shembull, fëmija dhe prindi mund të
vizitojnë klasën e fëmijës pas shkollës. Pastaj fëmija inkurajohet të flasë me
prindin. Një mësues mund të futet gradualisht në një shkallë që ajo nuk e
ndalon verbalizimin e fëmijës. Mësimdhënësi hyn në dhomë; shkon afër
prindit dhe fëmijës, prindërit prezantojnë mësuesin me fëmijën dhe
transmetojnë informacionin midis fëmijës dhe mësuesit. Sapo të njoftohet
mësuesi, roli i prindërve gradualisht venitet
Formimi:
Formimi përfshin shpërblime të përafërta të sjelljes së folur të
synuar. Për shembull, fëmija mund të përforcohet për lëvizjet e
gojës të shoqëruar me përafrimin e fjalës (p.sh., pëshpëritje)
derisa të arrihet fjalimi i vërtetë. Formësimi shpesh është i
nevojshëm për të arritur rezultate pozitive për fëmijën e
përzgjedhur (Blake & Moss, 1967).
Biblografia
•Manual Diagnostik dhe Statistikor të Çrregullimeve Mendore (edicioni i 4-
të, rishikimi i tekstit). Uashington, DC:
•Shoqata Amerikane e Psikiatrisë. Blake, P., & Moss, T. (1967). Zhvillimi i
aftësive të socializimit në një fëmijë elektro-memec. Hulumtimi i Sjelljes dhe
Terapia, 5, 349-356. Cunningham, E., McHolm, A., & Melanie, A. (2005).
•Ndihmoni fëmijën tuaj me mutism selektiv (edicioni i tretë). Nju Jork:
Harbinger Publications, Inc
https://www.slideshare.net/Shaistabutt/selective-mutism-
47964361
https://www.youtube.com/watch?v=tAkIXpykB5U
Punuar nga:
•ADELA SOTA

Más contenido relacionado

Was ist angesagt?

Konceptet baze te probabilitetit
Konceptet baze te probabilitetitKonceptet baze te probabilitetit
Konceptet baze te probabilitetitMenaxherat
 
Crregullimet e te nxenit
Crregullimet e te nxenitCrregullimet e te nxenit
Crregullimet e te nxenitValbona Imeraj
 
Psikologjia e zhvillimit të fëmijës
Psikologjia e zhvillimit të fëmijësPsikologjia e zhvillimit të fëmijës
Psikologjia e zhvillimit të fëmijësAnida Rroshi
 
Plani vjetor lëndor byirenakotobelli
Plani vjetor lëndor byirenakotobelliPlani vjetor lëndor byirenakotobelli
Plani vjetor lëndor byirenakotobelliirena kotobelli
 
Sinapsat dhe neurotransmiterët
Sinapsat dhe neurotransmiterëtSinapsat dhe neurotransmiterët
Sinapsat dhe neurotransmiterëtErzana Bakiu
 
Arti i të komunikuarit me nxënës gjatë orës mësimore
Arti i të komunikuarit me nxënës gjatë orës mësimoreArti i të komunikuarit me nxënës gjatë orës mësimore
Arti i të komunikuarit me nxënës gjatë orës mësimoreAlush Kryeziu
 
Shkolla dhe komuniteti dy sisteme të ndërvarura - Reflektim
Shkolla dhe komuniteti dy sisteme të ndërvarura - ReflektimShkolla dhe komuniteti dy sisteme të ndërvarura - Reflektim
Shkolla dhe komuniteti dy sisteme të ndërvarura - ReflektimAlush Kryeziu
 
Gramatika e gjuhes shqipe
Gramatika e gjuhes shqipeGramatika e gjuhes shqipe
Gramatika e gjuhes shqipeMergim Lipa
 
Albanian Language - verbs
Albanian Language - verbs Albanian Language - verbs
Albanian Language - verbs Faruk Istogu
 
Borxhi publik dhe deficiti buxhetor ne Shqiperi
Borxhi publik dhe deficiti buxhetor ne ShqiperiBorxhi publik dhe deficiti buxhetor ne Shqiperi
Borxhi publik dhe deficiti buxhetor ne ShqiperiDarla Evangjeli
 
Menaxhimi i klases ne nje ore mesimore
Menaxhimi i klases ne nje ore mesimoreMenaxhimi i klases ne nje ore mesimore
Menaxhimi i klases ne nje ore mesimoreRiza Haxhiu
 
Vleresimi i nevojave_te_mesuesve
Vleresimi i  nevojave_te_mesuesveVleresimi i  nevojave_te_mesuesve
Vleresimi i nevojave_te_mesuesvesaimirmeti
 
METODOLOGJIA E MËSIMDHËNIES BASHKËKOHORE
METODOLOGJIA E MËSIMDHËNIES BASHKËKOHOREMETODOLOGJIA E MËSIMDHËNIES BASHKËKOHORE
METODOLOGJIA E MËSIMDHËNIES BASHKËKOHORE#MesueseAurela Elezaj
 
Divorci ne shoqerine shqiptare
Divorci ne shoqerine shqiptare Divorci ne shoqerine shqiptare
Divorci ne shoqerine shqiptare sara7991
 
Taksonomia e rishikuar e Blumit
Taksonomia e rishikuar e BlumitTaksonomia e rishikuar e Blumit
Taksonomia e rishikuar e BlumitValbona Imeraj
 

Was ist angesagt? (20)

M.H. Psikologji
M.H. PsikologjiM.H. Psikologji
M.H. Psikologji
 
Konceptet baze te probabilitetit
Konceptet baze te probabilitetitKonceptet baze te probabilitetit
Konceptet baze te probabilitetit
 
Crregullimet e te nxenit
Crregullimet e te nxenitCrregullimet e te nxenit
Crregullimet e te nxenit
 
ZHVILLIMI I FEMIJES !!!!
ZHVILLIMI I FEMIJES !!!!ZHVILLIMI I FEMIJES !!!!
ZHVILLIMI I FEMIJES !!!!
 
Lakimi emrit
Lakimi emrit Lakimi emrit
Lakimi emrit
 
Studim rasti - mosha 5 – 9 vjeç
Studim rasti - mosha 5 – 9 vjeçStudim rasti - mosha 5 – 9 vjeç
Studim rasti - mosha 5 – 9 vjeç
 
Psikologjia e zhvillimit të fëmijës
Psikologjia e zhvillimit të fëmijësPsikologjia e zhvillimit të fëmijës
Psikologjia e zhvillimit të fëmijës
 
Plani vjetor lëndor byirenakotobelli
Plani vjetor lëndor byirenakotobelliPlani vjetor lëndor byirenakotobelli
Plani vjetor lëndor byirenakotobelli
 
Sinapsat dhe neurotransmiterët
Sinapsat dhe neurotransmiterëtSinapsat dhe neurotransmiterët
Sinapsat dhe neurotransmiterët
 
Arti i të komunikuarit me nxënës gjatë orës mësimore
Arti i të komunikuarit me nxënës gjatë orës mësimoreArti i të komunikuarit me nxënës gjatë orës mësimore
Arti i të komunikuarit me nxënës gjatë orës mësimore
 
Shkolla dhe komuniteti dy sisteme të ndërvarura - Reflektim
Shkolla dhe komuniteti dy sisteme të ndërvarura - ReflektimShkolla dhe komuniteti dy sisteme të ndërvarura - Reflektim
Shkolla dhe komuniteti dy sisteme të ndërvarura - Reflektim
 
Gramatika e gjuhes shqipe
Gramatika e gjuhes shqipeGramatika e gjuhes shqipe
Gramatika e gjuhes shqipe
 
Albanian Language - verbs
Albanian Language - verbs Albanian Language - verbs
Albanian Language - verbs
 
Borxhi publik dhe deficiti buxhetor ne Shqiperi
Borxhi publik dhe deficiti buxhetor ne ShqiperiBorxhi publik dhe deficiti buxhetor ne Shqiperi
Borxhi publik dhe deficiti buxhetor ne Shqiperi
 
Menaxhimi i klases ne nje ore mesimore
Menaxhimi i klases ne nje ore mesimoreMenaxhimi i klases ne nje ore mesimore
Menaxhimi i klases ne nje ore mesimore
 
Vleresimi i nevojave_te_mesuesve
Vleresimi i  nevojave_te_mesuesveVleresimi i  nevojave_te_mesuesve
Vleresimi i nevojave_te_mesuesve
 
METODOLOGJIA E MËSIMDHËNIES BASHKËKOHORE
METODOLOGJIA E MËSIMDHËNIES BASHKËKOHOREMETODOLOGJIA E MËSIMDHËNIES BASHKËKOHORE
METODOLOGJIA E MËSIMDHËNIES BASHKËKOHORE
 
Divorci ne shoqerine shqiptare
Divorci ne shoqerine shqiptare Divorci ne shoqerine shqiptare
Divorci ne shoqerine shqiptare
 
Struktura e personalitetit
Struktura e personalitetitStruktura e personalitetit
Struktura e personalitetit
 
Taksonomia e rishikuar e Blumit
Taksonomia e rishikuar e BlumitTaksonomia e rishikuar e Blumit
Taksonomia e rishikuar e Blumit
 

Ähnlich wie Mutizmi

METODOLOGJI PER NX ME AFTESI NDRYSHE. .ppt
METODOLOGJI PER NX ME AFTESI  NDRYSHE. .pptMETODOLOGJI PER NX ME AFTESI  NDRYSHE. .ppt
METODOLOGJI PER NX ME AFTESI NDRYSHE. .pptornela9
 
Efektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen Down
Efektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen DownEfektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen Down
Efektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen DownAnida Ago
 
Terapia e fokusuar ne zgjidhjen e problemeve
Terapia e fokusuar ne zgjidhjen e problemeveTerapia e fokusuar ne zgjidhjen e problemeve
Terapia e fokusuar ne zgjidhjen e problemeveAnida Ago
 
Prezantimi pedagogji familjare
Prezantimi   pedagogji familjarePrezantimi   pedagogji familjare
Prezantimi pedagogji familjareBesartHyseni
 
Lola slide
Lola slideLola slide
Lola slidealmaheta
 
Verbëria dhe problemet e shikimit
Verbëria dhe problemet e shikimitVerbëria dhe problemet e shikimit
Verbëria dhe problemet e shikimitAda Mehmeti
 
Teorite dhe stilet e atashimit, te mesojme te duam.pptx
Teorite dhe stilet e atashimit, te mesojme te duam.pptxTeorite dhe stilet e atashimit, te mesojme te duam.pptx
Teorite dhe stilet e atashimit, te mesojme te duam.pptxBrunildaIsufi
 
Sindroma Down
Sindroma DownSindroma Down
Sindroma DownAnida Ago
 

Ähnlich wie Mutizmi (15)

METODOLOGJI PER NX ME AFTESI NDRYSHE. .ppt
METODOLOGJI PER NX ME AFTESI  NDRYSHE. .pptMETODOLOGJI PER NX ME AFTESI  NDRYSHE. .ppt
METODOLOGJI PER NX ME AFTESI NDRYSHE. .ppt
 
Autizmi
AutizmiAutizmi
Autizmi
 
Efektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen Down
Efektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen DownEfektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen Down
Efektiviteti i nderhyrjes se hershme te femijet me Sindromen Down
 
Terapia e fokusuar ne zgjidhjen e problemeve
Terapia e fokusuar ne zgjidhjen e problemeveTerapia e fokusuar ne zgjidhjen e problemeve
Terapia e fokusuar ne zgjidhjen e problemeve
 
Prezantimi pedagogji familjare
Prezantimi   pedagogji familjarePrezantimi   pedagogji familjare
Prezantimi pedagogji familjare
 
Lola slide
Lola slideLola slide
Lola slide
 
Verbëria dhe problemet e shikimit
Verbëria dhe problemet e shikimitVerbëria dhe problemet e shikimit
Verbëria dhe problemet e shikimit
 
Teorite dhe stilet e atashimit, te mesojme te duam.pptx
Teorite dhe stilet e atashimit, te mesojme te duam.pptxTeorite dhe stilet e atashimit, te mesojme te duam.pptx
Teorite dhe stilet e atashimit, te mesojme te duam.pptx
 
Sindroma Down
Sindroma DownSindroma Down
Sindroma Down
 
Broshura
BroshuraBroshura
Broshura
 
ADOLESHENCA
ADOLESHENCAADOLESHENCA
ADOLESHENCA
 
Projekt sociologji
Projekt sociologjiProjekt sociologji
Projekt sociologji
 
Disiplina pozitive dhe sjellja pozitive
Disiplina pozitive dhe sjellja pozitiveDisiplina pozitive dhe sjellja pozitive
Disiplina pozitive dhe sjellja pozitive
 
Udhëzues për prindër „Fuqia e prindërve“
Udhëzues për prindër „Fuqia e prindërve“Udhëzues për prindër „Fuqia e prindërve“
Udhëzues për prindër „Fuqia e prindërve“
 
Udhëzues për prindër „Fuqia e prindërve“
Udhëzues për prindër „Fuqia e prindërve“Udhëzues për prindër „Fuqia e prindërve“
Udhëzues për prindër „Fuqia e prindërve“
 

Mutizmi

  • 2. Pikat kryesore  Perkufizimi  Historiku  Prevalenca  Simptomat/shenjat klinike  Shkaqet  Kriteret Diagnostikues (DSM5)  Vlersimi  Trajtimi
  • 3. PERKUFIZIMI MUTIZMI SELEKTIV kosiderohet si paaftesi per te folur ne situata sociale specifike per te cilen pritet te flitet .Mutsism selektiv i njohur zyrtarisht si mutism zgjedhore, është një çrregullim i fëmijërisë karakterizuar nga mungesa e vazhdueshme e fjalës në të paktën një situatë sociale (shkollë), pavarësisht nga aftësia për të folur në situata të tjera (në shtëpi). Fëmijët me mutizëm selektiv do të kenë vështirësi për të folur, lexuar me zë të lartë ,kënduar me zë para njerëzve jashtë familjes ose "zonës së rehatisë"
  • 4. HISTORIKU 22 February 1822 – 28 May 1902 Adolph Kussmaul Torey L. Hayden (born 21 May 1951 Sue Newman co-founder of the Selective Mutism Foundation
  • 5. Në vitin 1877, mjeku gjermane Adolph Kussmaul përshkroi fëmijët që ishin në gjendje të flisnin normalisht, por shpesh nuk pranuan të kishin një çrregullim që ai e quante vaskandaria e afazia. Megjithëse ky është tani një term i vjetëruar, ajo ishte pjesë e një përpjekjeje të hershme për të përshkruar konceptin që tani quhet mutism selektiv. Në vitin 1980, një studim i Torey Hayden identifikoi atë që ajo e quajti katër "nëntipe" të mutizmit zgjedhor (ashtu siç quhej atëherë), megjithëse ky grup nëntipesh nuk është në përdorim aktual diagnostikues. Këto nëntipe nuk njihen më, ndonëse nganjëherë përdoret "fobia e fjalimit" për të përshkruar një person selektivisht memec që duket se nuk ka ndonjë simptomë ankthi shoqëror Në vitin 1994, Sue Newman, bashkë-themelues i Fondacionit Selective Mutism, kërkoi që edicioni i katërt i DSM pasqyron ndryshimin e emrit nga mutismet zgjedhore në mutism selektiv dhe përshkruan këtë çrregullim si një dështim për të folur
  • 6. PREVALENCA Incidenca e ndryshimit selektiv i referohet numrit të rasteve të reja të identifikuara në një periudhë kohore të caktuar. •Vlerësimet e prevalencës së fundit për mutacion selektiv variojnë kryesisht midis 0.47% dhe 0.76% (Viana et al., 2009), ndonëse normat e ulëta si 0.02% (Brown & Lloyd, 1975) dhe deri 1.9% (Kumpulainen, Räsänen, Raaska, & Somppi, 1998)Janë raportuar gjithashtu. • Mekanizmi selektiv duket të prekë më shumë femra sesa meshkujt me një raport prej 1.5-2.5 Cunningham, McHolm, Boyle & Patel, 2004 •Megjithatë, raportet e barabarta midis vajzave dhe djemve janë raportuar gjithashtu (Bergman, Piacentini, & McCracken, 2002 •Përqindjet më të larta të përhapjes janë vërejtur tek fëmijët e emigrantëve dhe në fëmijët e minoriteteve gjuhësore sesa tek fëmijët që nuk kanë emigrantë.
  • 7. Simptomat 1. • Dështimi për të folur në situata specifike shoqërore 2. • Vështirësi në mbajtjen e kontaktit me sy 3. • Shprehje e zbrazët dhe ngurrimi për të buzëqeshur 4. • Vështirësi për të shprehur ndjenjat, madje edhe për anëtarët e familjes 5. • Tendenca për t'u shqetësuar më shumë se shumica e njerëzve të së njëjtës moshë 6. • drojën, 7. • ankthin social, frikën e turpshme sociale dhe / ose izolimin dhe tërheqjen sociale; 8. • përdorimi i gjesteve për të marrë mesazhe;
  • 8. Shkaqet • Ankthit social • Sfondet e kulturës • Lëvizjet e shpeshta gjeografike, •Reagimet negative ndaj bisedës së fëmijëve •Mungesën e hershme dhe ndërhyrjen e duhur • Gjenetika • Mjedisi • Prindërit dhe keqkuptimi dhe mundësimi i shkollës • Stresi dhe problemet familjare • Modeli i fëmijës . Shkaqet e sakta që prekin çdo fëmijë mund të jenë të ndryshme dhe ende të panjohura. Janë bërë përpjekje për të kategorizuar, por ende nuk ka përgjigje përfundimtare për shkak të nën-diagnozës dhe madhësisë së mostrës së vogël / të njëanshme.
  • 9. Kriteret Diagnostikuese A-Paaftësi per te folur ne situata sociale specifike per te cilen pritet te flitet (psh: ne shkolle) pavarsisht nese eshte ne gjendje te flase ne situata te tjera. B-Gjendja nderhyn me rezultatet shkollore ose te punes ose me komunikimin social C-Zgjatja e kushteve eshte te pakten 1 muaj D- Paaftesia per te folur nuk eshte per shkak se nuk njihet gjuha E- Çrregullimi nuk llogaritet më mirë nga një çrregullim i komunikimit (p.sh. çrregullimi i rrjedhshmërisë së fëmijërisë) dhe nuk ndodh ekskluzivisht gjatë rrjedhës së çrregullimit të spektrit të autizmit, skizofrenisë ose ndonjë çrregullimi tjetër psikotik
  • 10. VLERSIMI Vleresimi bazohet ne 3 pika kryesore : 1. EKZAMINIM 2. VLERESIMI GJITHEPERFSHIRES 3. KONSIDERATAT E VLERSIMIT 1 EKZAMINIMI Shqyrtimi për mutism selektiv kryhet sa herë që mutism selektiv dyshohet ose si pjesë e një vlerësimi gjithëpërfshirës të gjuhës dhe gjuhës për çdo fëmijë me shqetësime të komunikimit. Nëse një prind ose kujdestar njofton se një fëmijë po komunikon me sukses në shtëpi, por jo në një ose më shumë mjedise, SLP mund të marrë parasysh diagnozën e ndryshimit selektiv. Ekzaminimi zakonisht përfshin : •Prindër / kujdestari i normuar dhe masat e raportit të mësuesit; •Mjete të bazuara në kompetenca siç janë intervistat dhe vëzhgimet; •Ekzaminimi i dëgjimit për të përjashtuar humbjen e dëgjimit si një faktor i mundshëm kontribues
  • 11. 2 VLERESIMI GJITHEPERFSHIRES Vlerësimi i fëmijëve me mutacion selektiv realizohet përmes një qasjeje bashkëpunuese me një ekip ndërdisiplinor të përbërë nga një pediatër, psikolog ose psikiatër, SLP, mësues, punonjës social në shkollë ose këshillues udhëzues dhe familjarë / kujdestarë. Gjatë vlerësimit, prindërit / kujdestarët mund të kenë nevojë të ndihmojnë në nxjerrjen e rezultateve verbal A- Anamnneza / Historia e rasti Një intervistë diagnostikuese me prindërit / kujdestarët dhe mësuesit zhvillohet pa fëmiun e pranishëm për të mbledhur informacion rreth B-Vlerësimi i Fjalorit dhe Gjuhës •Vlerësimi i gjuhës mbledh sa më shumë informacion që është e mundur për: Përvetësimi i gjuhës (p.sh., testet e standardizuara dhe vëzhgimet joformale) Aftësia shprehëse gjuhësore (p.sh. videoja fëmija që flet në shtëpi nëse fëmija nuk flet me SLP) •Funksionimi oral-motor, duke përfshirë forcën, koordinimin dhe gamën e lëvizjes së buzëve, nofullës dhe gjuhës
  • 12. C- Aftesit Gjuhesore /linguistike Aftësitë e gjuhës receptive janë zakonisht në nivele normale ose mbi normale në fëmijët me mutism selektiv. Individët me mutizëm selektiv kanë demonstruar tregime më të shkurtra, më pak të detajuara dhe më shumë gjuhësore, pavarësisht se kanë një gjuhë receptive normale dhe aftësi njohëse joverbale D- Aftesit konjektive Aftësitë njohëse dhe akademike zakonisht janë brenda kufijve normalë tek fëmijët me mutacion selektiv (Dummit et al., 1997); megjithatë, mund të jetë sfiduese për t'i vlerësuar ato me besueshmëri. Vështirësia që përgjigjet duke përdorur përgjigjet verbale dhe joverbale, shmangia e ndërveprimit me të rriturit e panjohur dhe ngadalësia për t'u përgjigjur mund të çojë në rezultate më të ulëta të testit dhe keqinterpretim të aftësisë së fëmijës, pa marrë parasysh ankthin si një faktor në performancë E-Aftesit Sociale Aftësitë sociale zakonisht duken të dëmtuara jashtë shtëpisë dhe mjedise të tjera të njohura dhe, nganjëherë, mund të duken të dëmtuara edhe në shtëp
  • 13. TRAJTIMI Trajtimi Shpesh fëmijët me SM përfitojnë nga trajnimet e aftësive sociale dhe ndërhyrjet në sjellje. Ilaçet nganjëherë mund të jenë efektive si një terapi shtesë •Behavioral therapy/ Terapia e SjelljesPatologu i gjuhës së folur mund të koordinojë një program trajtimi të sjelljes për të rritur verbalizimet. Trajtimi i sjelljes bazohet në premisën se fëmija, i cili është në mënyrë selektive mute, po përdor sjelljen në përgjigje të ankthit në situata shoqërore. Fokusi i ndërhyrjes së patologëve të gjuhës së folur është përforcimi i komunikimit me një progres gradual nga jo-verbal në verbal •Vetë modelimi / self model Një teknikë tjetër që nganjëherë përdoret, kur fëmija është i gatshëm, është vetë-modelimi i teknikës ku fëmija shikon videokasetë për vete ose vetë duke kryer sjelljen e dëshiruar (p.sh., duke komunikuar në mënyrë efektive në shtëpi) për të lehtësuar vetëbesimin dhe kryerjen e vetë- mbi këtë sjellje në klasë
  • 14. Terapia e lojes: Terapia e lojërave synon të krijojë një ambient në të cilin fëmija ndihet i lirë për të shprehur ndjenjat, për të menaxhuar konfliktet dhe për të dhënë njohuri dhe kontroll mbi problemet (Blake & Moss, 1967). • Trajnim për relaksim: Ushtrime individuale për të ndihmuar tensionin e lirimit të fëmijës. (p.sh. "shtrydhi limon" për të ndier tension dhe pastaj relaksim në duart / krahët) janë të mësuara, si dhe ushtrime të relaksimit në grup theksohen gjithashtu (Blake & Moss, 1967) •Roli i luajtur/ play role • Logopedi gjithashtu mund të punojë me probleme specifike të gjuhës dhe të gjuhës që po përkeqësojnë sjelljen e memecit. Për shembull, disa fëmijë me SM kanë frikë të flasin, sepse ata mendojnë se mund të thonë gjëra të gabuara. Patologu mund të përdorë aktivitete të roleve për të zvogëluar ankthin e fëmijës dhe për të rritur besimin duke folur me dëgjuesit e ndryshëm në një sërë mjedisesh. Fëmijët e tjerë me SM nuk duan të flasin, sepse e ndiejnë zërin e tyre "tingëllon qesharake". Patologu mund të punojë në shqiptimin e fjalës për të rritur qartësinë e fjalës
  • 15. • Zvogëlimi i stimulit: Në stimulimin e venitur, patologu i gjuhës së fjalës përcakton qëllime të thjeshta (p.sh., duke përdorur një gjest për të komunikuar) dhe gradualisht rrit pritjet derisa të arrihet fjalimi. Për shembull, fëmija dhe prindi mund të vizitojnë klasën e fëmijës pas shkollës. Pastaj fëmija inkurajohet të flasë me prindin. Një mësues mund të futet gradualisht në një shkallë që ajo nuk e ndalon verbalizimin e fëmijës. Mësimdhënësi hyn në dhomë; shkon afër prindit dhe fëmijës, prindërit prezantojnë mësuesin me fëmijën dhe transmetojnë informacionin midis fëmijës dhe mësuesit. Sapo të njoftohet mësuesi, roli i prindërve gradualisht venitet Formimi: Formimi përfshin shpërblime të përafërta të sjelljes së folur të synuar. Për shembull, fëmija mund të përforcohet për lëvizjet e gojës të shoqëruar me përafrimin e fjalës (p.sh., pëshpëritje) derisa të arrihet fjalimi i vërtetë. Formësimi shpesh është i nevojshëm për të arritur rezultate pozitive për fëmijën e përzgjedhur (Blake & Moss, 1967).
  • 16. Biblografia •Manual Diagnostik dhe Statistikor të Çrregullimeve Mendore (edicioni i 4- të, rishikimi i tekstit). Uashington, DC: •Shoqata Amerikane e Psikiatrisë. Blake, P., & Moss, T. (1967). Zhvillimi i aftësive të socializimit në një fëmijë elektro-memec. Hulumtimi i Sjelljes dhe Terapia, 5, 349-356. Cunningham, E., McHolm, A., & Melanie, A. (2005). •Ndihmoni fëmijën tuaj me mutism selektiv (edicioni i tretë). Nju Jork: Harbinger Publications, Inc https://www.slideshare.net/Shaistabutt/selective-mutism- 47964361 https://www.youtube.com/watch?v=tAkIXpykB5U

Hinweis der Redaktion

  1. A
  2. punuan