1. ¸ÀĸÁéUÀvÀ

2. ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÄ
ªÀÄ£ÀĵÀå£À £ÉªÀÄä¢AiÀÄ §zÀÄQUÉ
PÁgÀtªÁUÀĪÀ DºÁgÀ,§mÉÖ,ªÁ¹¸À®Ä
ªÀÄ£É,DgÉÆÃUÀå¸Ë®¨sÀå,²PÀët,±ÀÄzÀÞ
PÀÄr AiÀÄĪÀ ¤ÃgÀÄ EªÀÅUÀ¼À£ÉßÃ
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ
CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼É£ÀÄߪÀgÀÄ.
ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß
J®èjUÀÆ zÉÆgÉAiÀÄĪÀAvÉ
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ £ÁUÀjPÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ
PÀvÀðªÀå

4. §qÀvÀ£À/§qÀªÀgÀÄ
£ÀUÀgÀUÀ¼À°è ©Ã¢§¢AiÀÄ ªÁå¥ÁjUÀ¼ÀÄ ¢£ÀUÀÆ°
PÁ«ÄðPÀgÀÄ, ©PÀëÄPÀgÀÄ, ¸ÀtÚ ¥ÀÄlÖ
PÉÊUÁjPÉUÀ¼À°èzÀÄrAiÀÄĪÀ PÁ«ÄðPÀgÀÄ,
C¯ÉªÀiÁjUÀ¼ÀħqÀªÀgɤ¹zÁÝgÉ. UÁæ«ÄÃt
¥ÀæzÉñÀzÀ°èEvÀgÀgÀ ºÉƯ UÀzÉÝUÀ¼À°è PÉ®¸À
ªÀiÁqÀĪÀ PÀȶ PÁ«ÄðPÀgÀÄ, PÀrªÉÄd«ÄãÀÄ
ºÉÆA¢gÀĪÀ¸ÀtÚ ªÀÄvÀÄÛ Cw ¸ÀtÚ gÉÊvÀgÀÄ, §ÄnÖ
ºÉuÉAiÀÄĪÀªÀgÀÄ,ªÀÄrPɪÀiÁqÀĪÀªÀgÀÄ, PÀ©âtzÀ
PÉ®¸ÀªÀiÁqÀĪÀªÀgÀÄ §qÀªÀgÁVzÁÝgÉ.

6. §qÀªÀgÀ ®PÀët.
1) ºÀ¹ªÀŪÀÄvÀÄÛzÁjzÀæöå
2)JgÀqÀÄ ºÉÆwÛ£ÀHlPÉÌ PÉÆgÀvÉ.
3)C¥Ë¶×PÀvÉ
4)DgÉÆÃUÀåzÀ §UÉÎ ¤µÁ̼Àf
5)C£ÁgÉÆÃUÀå.
6)²PÀët ªÀÄvÀÄÛ vÀgÀ¨ÉÃwAiÀÄ PÉÆgÀvÉ
7)PÀrªÉÄGzÉÆåÃUÁªÀPÁ±ÀºÁUÀƹÜgÀªÀ®èzÀ PÉ®¸À.
8)§qÀªÀgÀÄ PÀZÁѪÀÄ£ÉUÀ¼À°èªÁ¹¸ÀÄvÁÛgÉ.
ªÀÄtÂÚ£ÀUÉÆÃqÉ,ªÀÄtÂÚ£ÀªÉÄïÁéZÀuÉ
ºÉÆA¢gÀĪÀ ªÀiÁ½UÉ ªÀÄ£ÉUÀ¼ÀÄ,
vÉAV£ÀUÀj/ºÀÄ°è¤AzÀ ¤«Äð¹gÀĪÀ
UÀÄr¸À®ÄUÀ¼À°èªÁ¹¸ÀÄvÁÛgÉ.
9)gÀ¸ÉÛ §¢UÀ¼À°è,ªÀÄgÀzÀPÉ®UÉ
mÉAlÄ/vÀUÀqÀÄUÀ½AzÀ ªÀiÁrzÀ UÀÄr¸À®ÄUÀ¼À°è

7. PÀ¤µÀתÀÄÆ®¨sÀÆvÀ
CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀÆgÉʹPÉƼÀî¯ÁUÀzÀ¹ÜwAiÉÄÃ
§qÀvÀ£À.ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
1)ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À£ÀÄߺɸÀj¹.
2)§qÀvÀ£À JAzÀgÉãÀÄ?
3)§qÀªÀgÉAzÀgÉ AiÀiÁgÀÄ?
*ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÄ J®èjUÀÆ
zÉÆgÉAiÀÄĪÀAvÉ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ £ÁUÀjPÀ¸ÀªÀiÁdzÀ
PÀvÀðªÀå.

8. §qÀvÀ£ÀzÀ ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀÄ:
1) ¨sÁgÀvÀzÀ ¦vÁªÀĺÀ zÁzÁ¨Á¬Ä£ÀªÀgÉÆÃf AiÀĪÀgÀÄ
ªÉÆzÀ® ¨ÁjUÉ EzÀ£ÀÄß §¼ÀPÉUÉ vÀAzÀgÀÄ.
2) §qÀvÀ£À gÉÃSÉAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ §qÀªÀgÀ£ÀÄß
UÀÄgÀÄw¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
3) §qÀªÀgÀ£ÀÄß §qÀªÀgÀ®èzÀªÀjAzÀ ¥ÀævÉåÃQ¸À®Ä
§¼À¸ÀĪÀ gÉÃSÉ §qÀvÀ£À gÉÃSÉ ‘
4) §qÀvÀ£À gÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß ªÀåQÛAiÀÄ DºÁgÀzÀ
C£ÀĨsÉÆÃUÀzÀDzsÁgÀzÀ ªÉÄïÉ
UÀÄgÀÄw¸À¯ÁUÀÄvÀÛzÉ
ªÀiÁ£ÀªÀ¤UÉ CUÀvÀå«gÀĪÀ PÀ¤µÀתÀÄlÖzÀ(£ÀUÀgÀzÀ°è
M§â ªÀåQÛUÉ¥Àæw¢£À 2100
PÁå¯ÉÆÃj,UÁæªÀÄzÀ°è2400 PÁå¯ÉÆÃj)DºÁgÀªÀ£ÀÄß
¥ÀqÉAiÀįÁUÀzÀªÀgÀ£ÀÄß §qÀvÀ£ÀgÉÃSÉUÉ
PɼÀVgÀĪÀªÀgÀÄ J£ÀÄߪÀgÀÄ.

9. ¸ÀªÀiÁd±Á¸ÀÛçdÕgÀ ¥ÀæPÁgÀ
§qÀvÀ£ÀzÀ ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼ÀÄ
1)DzÁAiÀÄ ªÀÄvÀÄÛ C£ÀĨsÉÆÃUÀ
2)C£ÀPÀëgÀvÉAiÀÄ ªÀÄlÖ
3)C¥Ë¶×PÀvÉAiÀÄ ¥ÀæªÀiÁt
4)DgÉÆÃUÀå ¸ÀÄgÀPÀëvÉAiÀÄ
PÉÆgÀvÉ
1.GzÉÆåÃUÁªÀPÁ±ÀUÀ¼À PÉÆgÀvÉ
2.£ÉʪÀÄð®åzÀ C®¨sÀåvÉ
3.¸ÁªÀiÁfPÀ §»µÁÌgÀ ªÀÄvÀÄÛ
C±ÀPÀÛvÉAiÀÄ CA±À

10. gÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀiÁzÀj ¸À«ÄÃPÁë¸ÀAWÀl£É -§qÀvÀ£À
¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄßCAzÁdÄ ªÀiÁrPÁ®PÁ®PÉÌ ºÉÆgÀr¸ÀÄwÛzÉ.
gÀvÀzÀ§qÀvÀ£ÀzÀ¥ÀæªÀiÁt (±ÀPÀqÀªÁgÀÄ)21.8%
CAvÀgÁ¶ÖçÃAiÀÄ ªÀÄlÖzÀ°è «±Àé¨ÁåAPï M§â ªÀåQÛ
MAzÀÄ ¢£ÀPÉÌ vÀ£ÀßC£ÀĨsÉÆÃUÀPÁÌV 1.25 qÁ®jVAvÀ
PÀrªÉÄ ªÉZÀÑ ªÀiÁqÀĪÀªÀ£ÀÄ §qÀªÀ£ÀÄ /§qÀvÀ£À
gÉÃSÉVAvÀ PɼÀVgÀĪÀªÀgÀÄ JAzÀÄ UÀÄgÀÄw¹zÉ. EzÀgÀAvÉ
¨sÁgÀvÀzÀ°è±ÉÃ50 gÀµÀÄÖ d£ÀgÀÄ §qÀªÀgÁVzÁÝgÉ

12. ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
1)¨sÁgÀvÀzÀ°è §qÀªÀgÀ£ÀÄß UÀÄgÀÄw¸À®Ä
§qÀvÀ£ÀgÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß §¼ÀPÉUÉ
vÀAzÀªÀgÀÄAiÀiÁgÀÄ?
2)§qÀvÀ£ÀgÉÃSÉ JAzÀgÉãÀÄ?
3)§qÀvÀ£ÀzÀ ¸ÀÆZÀPÀUÀ¼À£ÀÄß ¥ÀnÖªÀiÁr.

13. ºÀ¹ªÀŪÀÄvÀÄÛzÁjzÀæöå
ºÀ¹«UÉ PÁgÀtUÀ¼ÀÄ
1)DºÁgÀ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À C®¨sÀåvÉ
2)DºÁgÀ¥ÀzÁxÀðUÀ¼À£ÀÄß
PÉƼÀÄîªÀ±ÀQ۬Įè¢gÀÄ«PÉ
3)DºÁgÀzÀ C¨sÀzÀævÉ
4)DºÁgÀ«vÀgÀuÉAiÀÄ°è£À zÉÆõÀ

14. «±Àé ºÀ¹«£À ¸ÀÆa
«±ÀézÀ°è£À ºÀ¹«£À ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄß C¼ÉAiÀÄ®Ä
gÀƦ¸À¯ÁzÀ ¸ÀÆZÀPÀ.
*d£ÀgÀ C¥Ë¶×PÀvÉAiÀÄ¥ÀæªÀiÁt,ªÀÄPÀ̼ÀPÀrªÉÄ
vÀÆPÀ,ªÀÄPÀ̼À ªÀÄgÀt ¥ÀæªÀiÁtFDzsÁgÀzÀ ªÉÄïÉ
gÀƦ¸À¯ÁVzÉ.EzÀgÀ ¥ÀæPÁgÀ ¨sÁgÀvÀzÀ ¸ÁÜ£À 84
gÁµÀÖçUÀ¼À ¥ÀnÖAiÀÄ°è 67£ÉÃAiÀÄzÀÄ.
ºÀ¹«£À ¥ÀjuÁªÀÄ
*gÀPÀۻãÀvÉ
*PÀrªÉÄvÀÆPÀ
¨sÁgÀvÀzÀ°è ºÉZÀÄÑ UÀ©üðtªÀÄ»¼ÉAiÀÄgÀÄ
ºÁUÀÆ ªÀÄPÀ̼ÀÄ F¸ÀªÀĸÉåºÉÆA¢zÁÝgÉ.

16. P瑻ˀ
DºÁgÀzÀ PÉÆgÀvɬÄAzÀºÉÆmÉÖV®èzÉ
ªÀÄvÀÄÛPÀ®Ä¶vÀ¤Ãj£À ¸ÉêÀ£É¬ÄAzÀ
GAmÁUÀĪÀ ¸ÉÆÃAQUÉ M¼ÀUÁV
d£ÀgÀĪÁå¥ÀPÀªÁV¸ÁAiÀÄĪÀÅzÀÄ.
£ÉʸÀVðPÀ«PÉÆÃ¥ÀUÀ¼ÀÄGAmÁzÁUÀ
PÁëªÀĸÀA¨sÀ«¸ÀÄvÀÛzÉ.

18. ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
1)ºÀ¹«£À ¥ÀæªÀiÁtªÀ£ÀÄßC¼ÉAiÀÄ®Ä
gÀƦ¸À¯ÁVgÀĪÀ¸ÀÆZÀPÀAiÀiÁªÀÅzÀÄ?
2)ºÀ¹«£À PÁgÀtUÀ¼À£ÀÄßw½¹.
3)PÁëªÀÄJAzÀgÉãÀÄ?

19. DºÁgÀ¨sÀzÀævÉ
zÉñÀzÀ J¯Áè d£ÀjUÉ ¸ÀªÀÄ¥ÀðPÀªÁzÀ DºÁgÀªÀ£ÀÄß ¸ÀzÁPÁ®
zÉÆgÀQ¹PÉÆqÀĪÀ ªÀåªÀ¸ÉÜ.
GzÉÝñÀUÀ¼ÀÄ
1)J¯Áè d£ÀjUÉDºÁgÀ MzÀV¸ÀĪÀÅzÀÄ
2)UÀÄtªÀÄlÖzÀ DºÁgÀ PÉƼÀÄîªÀ ¸ÁªÀÄxÀåð ºÉaѸÀĪÀÅzÀÄ
3)DºÁgÀ¥ÀqÉAiÀÄ®Ä EgÀĪÀ CqÉvÀqÉ ¤ªÁj¸ÀĪÀÅzÀÄ
*¸ÁªÀiÁfPÀ ¸Áé¸ÀÜöå £ÀªÉÄä®ègÀUÀÄjAiÀiÁVgÀ°*

20. ºÀ¹gÀÄPÁæAw
*PÀȶAiÀÄ°è ªÉÊeÁÕ¤PÀ ¨ÉøÁAiÀÄ PÀæªÀÄUÀ¼À£ÀÄß
C£ÀĸÀj¸ÀĪÀÅzÀgÀ ªÀÄÆ®PÀ PÀȶ GvÁàzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ºÉZÀÄÑ
ªÀiÁqÀĪÀÅzÉ ºÀ¹gÀÄPÁæAw
*«eÁÕ£ÀzÀ PÉÆqÀÄUÉUÀ¼ÁzÀ ºÉZÀÄÑ E¼ÀĪÀj©Ãd,
¸ÀÄzsÁjvÀUÉƧâgÀ, Qæ«Ä £Á±ÀPÀ,DzsÀĤPÀ AiÀÄAvÉÆæÃ¥ÀPÀgÀt
ªÀÄÄAvÁzÀªÀ£ÀÄß §¼À¹ ªÀiÁqÀ¯ÁUÀĪÀ ¨ÉøÁAiÀÄ ªÉÊeÁÕ¤PÀ
¨ÉøÁAiÀÄ
*¨sÁgÀvÀ ºÀ¹gÀÄPÁæAwAiÀÄ ªÀÄÆ®PÀ ¸ÁéªÀ®A§£É ¸Á¢ü¹zÉ.

21. 1)PÁ¥ÀÄ zÁ¸ÁÛ£ÀÄ
2)¸ÁªÀðd¤PÀ«vÀgÀuÁªÀåªÀ¸ÉÜ
PÁ¥ÀÄzÁ¸ÁÛ£ÀÄ- ¸ÀPÁðgÀ ¨sÁgÀwÃAiÀÄ DºÁgÀ ¤UÀªÀÄzÀ
ªÀÄÆ®PÀ gÉÊvÀjAzÀ ºÉZÀÄѪÀjDºÁgÀzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß
PÉÆAqÀÄ ¸ÀAUÀ滸ÀĪÀÅzÀPÉÌ PÁ¥ÀÄzÁ¸ÁÛ£ÀÄ
J£ÀÄߪÀgÀÄ.
¸ÁªÀðd¤PÀ«vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜ-¨sÁgÀwÃAiÀÄ DºÁgÀ
¤UÀªÀÄ ¸ÀAUÀ滹zÀ DºÁgÀzsÁ£ÀåUÀ¼À£ÀÄß
¤AiÀÄAwævÀ £ÁåAiÀÄ¨É¯É CAUÀrUÀ¼À
ªÀÄÆ®PÀ§qÀªÀjUÉ PÀrªÉÄ ¨É¯ÉUÉ «vÀj¸ÀĪÀÅzÀ£ÀÄß
¸ÁªÀðd¤PÀ «vÀgÀuÁ ªÀåªÀ¸ÉÜJ£ÀÄߪÀgÀÄ.
DºÁgÀ¨sÀzÀævÁªÀåªÀ¸ÉÜAiÀÄ
WÀlPÀUÀ¼ÀÄ

22. ºÀ¹ªÀŤªÀÄÆð®£ÉUɸÀPÁðgÀ
PÉÊUÉÆArgÀĪÀAiÉÆÃd£ÉUÀ¼ÀÄ
1)¸ÀªÀÄUÀæ ªÀÄPÀ̼À C©üªÀÈ¢Þ AiÉÆÃd£É
2)±Á¯ÉUÀ¼À°èªÀÄzsÁåºÀßzÀ©¹AiÀÄÆlzÀAiÉÆÃd£É
3)CAvÉÆåÃzÀAiÀÄC£ÀßAiÉÆÃd£É
‘ºÀ¹ªÀÅ ªÀÄÄPÀÛ ¨sÁgÀvÀ ¸ÁéªÀ®A§£ÉAiÀÄ
¥ÀæwÃPÀ.’

23. ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
•PÁ¥ÀÄzÁ¸ÁÛ£ÀÄ JAzÀgÉãÀÄ?
•DºÁgÀ¨sÀzÀævÉ
JAzÀgÉãÀÄ?
ZÀlĪÀnPÉ- ¤ªÀÄäHj£À £ÁåAiÀĨɯÉ
CAUÀrUÉ ¨sÉÃn ¤Ãr CzÀgÀ
PÁAiÀÄð¤ªÀðºÀuÉAiÀÄPÀÄjvÀÄ
CjAiÀÄĪÀÅzÀÄ

24. §qÀvÀ£ÀzÀ ¤ªÀÄÆð®£É
• DyðPÀ C©üªÀÈ¢Þ PÀæªÀÄUÀ¼À eÁj
• ¤¢ðµÀÖ§qÀvÀ£À ¤ªÀÄÆð®£Á PÀæªÀÄUÀ¼À
eÁj
• ¸Àé GzÉÆåÃUÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ
• PÀÆ° GzÉÆåÃUÀ PÁAiÀÄðPÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ
• PÀ¤µÀ× ªÀÄÆ® CªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼À
¥ÀÆgÉÊPÉ
• ¸ÁªÀiÁfPÀ ¨sÀzÀævÁ PÀæªÀÄUÀ¼ÀÄ

25. ªÀiË®åªÀiÁ¥À£À
• ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀCªÀ±ÀåPÀvÉUÀ¼ÀÄ
AiÀiÁªÀŪÀÅ?
• §qÀvÀ£ÀgÉÃSÉAiÀÄ£ÀÄß §¼ÀPÉUÉ
vÀAzÀªÀgÁgÀÄ?
• §qÀvÀ£ÀzÀ®PÀëtUÀ¼À£ÀÄß
¥ÀnÖªÀiÁr.
• §qÀvÀ£À¤ªÀÄÆð®£ÉUÉ ¸ÀPÁðgÀ

26. ZÀlĪÀnPÉ
• ¤ªÀÄä UÁæªÀÄzÀ £ÉªÀÄä¢
PÉÃAzÀæPÉÌ ¨sÉÃn ¤Ãr §qÀvÀ£À
¤ªÀÄÆð®£ÉUÉ ¸ÀPÁðgÀ eÁjUÉ vÀAzÀ
AiÉÆÃd£ÉUÀ¼À §UÉÎ ªÀiÁ»w
¸ÀAUÀ滹.

27. zsÀ£ÀåªÁzÀ