1. Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας:
Τα φύλα στην Λογοτεχνία
Η γυναίκα στην Αρχαία Ελλάδα
«Γυναιξί πάσαις κόσμον η σιγή φέρει.»
μτφρ: σε όλες τις γυναίκες η σιωπή είναι στολίδι
Μένανδρος, 4ος αιών π.Χ., Αρχαίος Έλληνας ποιητής

2. Γυναίκα(Αρχαία Ελλάδα)
 Η πρώτη δυσκολία που αντιμετώπιζε Όπου μπορούσε να
ένα νεογέννητο κορίτσι ήταν να του συμμετέχει σε συμπόσια, να
επιτραπεί να ζήσει. διαχειρίζεται τα οικονομικά της
 Η γέννηση ενός θηλυκού μέλους και να μιλά με τους άνδρες ως
θεωρείτο επιπρόσθετο έξοδο για τον ίση προς ίσο.(Σπάρτη)
οίκο.
 Για την απελευθέρωση από την
ανδρική κηδεμονία ήταν ο μοναχικός
δρόμος της εταίρας, της μόνης
ελεύθερης γυναίκας του κλασικού
κόσμου.

3. Δημόσιος Βίος
 Η ενασχόληση της γυναίκας στην πραγματικότητα ήταν η
διεύθυνση όλων των πρακτικών ζητημάτων του
νοικοκυριού
 Ο γάμος θεωρήθηκε εμπορική συμφωνία.
 Η γυναίκα ήταν απαραίτητη μόνο για την εξασφάλιση της
κληρονομίας.
 Η γυναίκα δια βίου δεν είχε καμία εξουσία, ούτε καν στην
ίδια της την ύπαρξη.
 Ο γάμος της δεν απαιτούσε τη συγκατάθεσή
της.
 Μόνα της αποκτήματα ήταν τα ενδύματα και τα
κοσμήματά της.

4.  Η γυναίκα κατά την κλασική αρχαιότητα θεωρείτο βιολογικά και
ψυχολογικά πλάσμα που δεν είχε την ικανότητα να ελέγξει τον εαυτό
της και να αντισταθεί σε εξωτερικά ερεθίσματα και συναισθήματα.
 Η γυναίκα έπρεπε να είναι σεμνή, όμορφη και υγιής, προκειμένου να
συμβιβάζεται με τα πρότυπα μιας ανδροκρατικής κοινωνίας.
 Η υποταγή των γυναικών είναι αναπόσπαστο κομμάτι του
δημοκρατικού συστήματος.
 Οι λιγοστές εξαιρέσεις που επιβεβαιώνουν τον κανόνα έρχονται από
τη Σπάρτη, όπου η εκπαίδευση των γυναικών και τα ιδιαίτερα
ήθη επέβαλλαν μια διαφορετική πρακτική.

5. Η γυναίκα στην Αρχαία Σπάρτη
 Στη Σπάρτη οι γυναίκες «ξέφυγαν πραγματικά
από την πατρική η συζυγική κηδεμονία».
 Η γυναικεία ελευθερία σε καμία άλλη πόλη του
αρχαίου Ελληνικού Κόσμου δεν εκδηλώθηκε
τόσο έμπρακτα, όσο στην Λακωνική Πολιτεία.
 Οι Σπαρτιάτισσες είχαν το αποκλειστικό
προνόμιο, απ' όλες τις άλλες Ελληνίδες, να
γυμνάζονται ισότιμα με τους άνδρες και να
κυκλοφορούν άνευ περιορισμών.
 Η ανατροφή των κοριτσιών εναπόκειτο στην
κρίση και στη βούληση των γονέων τους, η μόνη
δε υποχρέωσή τους ήταν να γυμνάζονται.

6.  Για να επιλέξει κάποιος μια
γυναίκα, αυτή έπρεπε να
είναι υγιής και να είναι ικανή
να φέρει στον κόσμο γερά
παιδιά.
 Ελευθερία εκφραζόταν και
στη γυναικεία αμφίεση.
 Οι Σπαρτιάτισσες φορούσαν
τις φαινομηρίδες, που ήταν
πολύ κοντοί χιτώνες.
 Οι νέες κοπέλες σε μερικές
περιπτώσεις κυκλοφορούσαν
γυμνές.

7. Ένα αρχαίο ρητό για τις Σπαρτιάτισσες
Ερωτηθείσα υ πό τινος Αττικής ,
«διά τι υμείς άρχετε μόναι των ανδρών αι Λάκαιναι ;»
«ότι », έφη , «και τίκτομεν μόναι άνδρας »…
Πλούταρχος, 47-120 μ.Χ., Αρχαίος Έλληνας ιστορικός
απόδοση: οι Σπαρτιάτισσες είναι οι μόνες γυναίκες στην Ελλάδα που
κυβερνάνε άντρες επειδή μόνο αυτές γεννάνε άντρες…

8. Εταίρες
 Δεν περιορίζονται στο να προσφέρουν σεξουαλικές
υπηρεσίες.
 Η λέξη «εταίρα» σημαίνει «σύντροφος».
 Διέθεταν ευρεία μόρφωση και μπορούσαν να λάβουν μέρος
σε συζητήσεις καλλιεργημένων ανθρώπων.
 Η Ασπασία που συντέλεσε σύντροφο του Περικλή
ήταν μια από τις επιφανέστερες εταίρες
του 5ου αιώνα π.Χ.

9. Ο θεσμός του γάμου στην Σπάρτη
Ο γάμος ήταν θεσμός υποχρεωτικός, για όλους. Επειδή η
αποστολή της οικογένειας στην Σπάρτη ήταν η γένεση υγιών
παιδιών, ο άνδρας μπορούσε να συγκατατεθεί ώστε η γυναίκα
του να συνευρεθεί με έναν άλλο Σπαρτιάτη, προκειμένου να
προκύψει από την ένωσή τους ένα υγιές τέκνο, χωρίς αυτό να
θεωρείται καθόλου επιλήψιμο.

10. Η γυναίκα στην αρχαία Αθήνα
 συµβολίζει το εσωτερικό του
σπιτιού, να βρίσκεται υπό τον
"κύριο" και να µην έχει πολιτικά
δικαιώµατα.
 ήταν αρκετά δύσκολο να
αποκτήσει την ανεξαρτησία της.
 έπαιζαν περιορισµένο ρόλο στην
πολιτική ζωή, στερούµενες το
δικαίωµα ψήφου.
 ηγούντο στα κοινωνικά και
θρησκευτικά τελετουργικά, τα
οποία ήταν εξίσου σηµαντικά.

11.  µετείχαν της εκπαίδευσης.
 πάρα πολλές γυναίκες διέπρεψαν στον
χώρο της επιστήµης.

12. Ο θεσμός του γάμου στην Αρχαία Αθήνα
Στην Αθήνα τα κορίτσια δεν επιτρεπόταν να έχουν καμία επαφή
πριν παντρευτούν. Ο μοναδικός τρόπος για να επιλέξει σύζυγο μια
κοπέλα ήταν το συνοικέσιο, το οποίο γινόταν από τις προξενήτρες.
Ο πατέρας της νύφης και του γαμπρού συμφωνούσαν ενώπιον
μαρτύρων να παντρευτούν τα παιδιά.

13. Ο νόμος της Γόρτυνας
 Ανάγεται στον 5ο αι. π.Χ.
 Οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα να κατέχουν περιουσία, να τη
διαχειρίζονται και να την κληρονομούν.
 Σε περίπτωση μάλιστα διαζυγίου η γυναίκα διατηρούσε το
μισό της περιουσίας της.

14. Συνεργάστηκαν:
Γαλιώτου Αγγελική
Βώρρου Ουρανία-Ξακουστή
Βυτόγιαννη Κατερίνα
Βρουστούρη Σοφία
Υπεύθυνη καθηγήτρια: Πεπόνη Αθανασία