1. Energia
Energia motak
Energia mekanikoa mogitzen dagoan objetuekenergia da.
Argi energia hainbat gorputzen argi moduan igorten dabena da.
Bero energia gorputzek bero moduan igorten dabena da.
Energia kimikoa hainbat sustantzitan batzen dan energia da.
Energia nuklearra hainbat sustantziatatik lotzen da.
Energia elektrikoa etxeetan gehien erabilten dan energia da.
Zentral hidroelektrikoetan energia elektrikoa lortzen da uraren
mogimenduari ester.
Energia iturri barriztagarriak
Eguzki panelen bidez eguzki energia aprobetzatzen dugu.
Aerosorgailuen bidez haize energia uztiatzen dogu.
Presak eta urtegiak eraikiz ura batzen da uraren mogimendua
aprobetxatzeko. Energia hidraulikoa zentral hidroelektrikoetan ustiatzen
da. Materia organikoa tratatuz (adibidez, landara ondakinak edo
zaborrak)errez edo tratatuz, energia lortzen da.
Energia iturri ez barriztagarriak
Petrolioa mundu osoan gehien erabilten dan energia iturria da. Petroliotik
abiatuta hainbat, erregai lortzen dira.
Ikatza erabiliz, zentral termikoek energia elektrikoa lortzen dabe.
Gas naturala etxeetako sukaldean eta berountzan erabilten da.
Zentral nuklearretan, substantzia erradioaktiboetatik abiatuta, energia
nuklearra lortzen da.
Lurraren barrualdeko beroaren bidez, energia geotermikoa lortzen da.
2. Energia iturriei lotutako arazoak
Gaur egun, energia ez-barriztagarrien eta kutsatzaileen kontsumoan
oinarritzen da garapena. Horrek herrialdeen arteko gatazkak sortzen dauz,
eta ingurumena suntzitzea eragiten dau. Energia alternatiboak arazo
horrek arintzeko lagungarri izan daitekez.
Ekintza lolektiboa eta banakakoa
Gaur egungo garapen eredua garapen iraunkorreko ereduak ordezkatu
daian, beharrezkoa da energia arduraz erabiltea, eta guztiok parte hartu
bear dogu ahalegin horretan.
Egilea: Leire