1. SEJARAH
TING. 1
BAB 5

2. KEGEMILANGAN MELAKA
Pentadbiran Pusat
Kematangan Perluasan
yang Pengembangan
Hubungan Luar Kuasa
sistematik Agama Islam
Pusat Pusat
Perdagangan Kegiatan
Ilmu

3. Raja / Sultan
Pentadbiran Pembesar
Berempat
yang
Sistematik Pembesar
Berlapan
Pembesar
Enam Belas
Pembesar
Tiga Puluh
Dua

4. Sultan
Bendahara
Temenggung
Penasihat
Penghulu
raja dalam Laksamana
Bendahari Ketua polis
pentadbiran
dan penjara
Ketua
Ketua segala
Menteri angkatan
Bendahari Penguasa
Utama laut
bandar
Ketua Turus
Ketua Melaka
Angkatan Ketua duta
Urusetia
perang
Istana Protokol
Mengetuai
Istana
Ketua Hakim utusan
Ketua segala
Syahbandar Hakim di
Pemangku
darat
sultan

5. Pembesar Kawasan pegangan
Bendahara Muar & Bentan
Penghulu Kampar & Sening
Bendahari Ujung
Laksamana Temasik
Hulubalang Sungai Raya &
Siantan
Kawasan pembesar mengutip cukai dipanggil
‘kawasan pemakanan’.

6. Keberkesanan Sistem Cukai & Surat
Undang-undang Kebenaran Berniaga
Laut Melaka
Penggunaan Faktor-faktor Peranan
Sistem
Matawang
Perkembangan Laksamana &
Orang Laut
Kedudukan
Peranan Geografi
Pelabuhan
Syahbandar
Entreport
Kemudahan
di Pelabuhan

7. KEDUDUKAN GEOGRAFI
 Terletak di antara laluan
perdagangan timur dengan barat.
 Terlindung dari tiupan angin monsun.
 Laut yang dalam.
 Bentuk muka bumi yang sesuai
sebagai kawasan pertahanan.
 Bukit-bukau di sekeliling menjadi
panduan untuk kapal keluar dan
masuk.

8. PERANAN SYAHBANDAR
 Tugas-tugas Syahbandar
Menguruskan pasar Menjadi hakim di
dan gudang pelabuhan
Kebajikan &
keselamatan Menguruskan cukai
pedagang
Memeriksa alat Menguatkuasakan
timbang, sukat Peraturan keluar
& matawang Masuk kapal

9. KEBERKESANAN UNDANG-UNDANG
LAUT MELAKA
Hukum Kanun Melaka dan Undang-undang
Laut Melaka digubal untuk menjamin
keamanan dalam negeri serta melicinkan
urusan di pelabuhan.
PERANAN LAKSAMANA DAN ORANG
LAUT
Laksamana bertanggungjawab menjaga
keselamatan perairan Selat Melaka.
Orang Laut bertanggungjawab menjalankan
tugas-tugas pengawalan.

10. PELABUHAN ENTREPORT
 Melaka berperanan sebagai pelabuhan
entreport iaitu pusat pengumpulan dan
pengedaran barang dagangan.
KEMUDAHAN DI PELABUHAN
 Gudang  Pengangkutan
 Makanan  Membaiki kapal
 Tempat penginapan
 Syahbandar menjaga kebajikan dan
menyediakan kemudahan untuk
pedagang.

11. SISTEM CUKAI DAN SURAT
KEBENARAN BERNIAGA
 Dua jenis cukai:
1. Cukai rasmi seperti duti import.
2. Cukai tidak rasmi dalam bentuk hadiah.
 Cukai dikenakan mengikut kawasan.
1. Pedagang dari Burma, India, &
Sri Lanka – 6%.
2. Pedagang dari Kepulauan Melayu – 3%.
3. Pedagang dari China, Jawa, Maluku –
memberi hadiah.

12. PENGGUNAAN SISTEM
MATAWANG
 Memudahkan urusan perdagangan.
 Wang logam digunakan dalam urus
niaga.
 Wang logam diperbuat daripada timah
yang dipanggil Calains.
 Di samping itu, mata wang emas, perak
dan timah yang dibawa dari Pedir, Pasai,
Kembayat dan Gujerat juga digunakan.

13. Jawa
Kampar (negeri
naungan) - Wujud hubungan
perdagangan
-Negeri taklukan Melaka - Beras, makanan
& rempah
-Perdagangan emas Hubungan Serantau
Siak (negeri naungan)
Pasai (setaraf) - Negeri taklukan Melaka
- Hubungan wujud hasil perkahwinan - Perdagangan emas
(Megat Iskandar Shah + puteri Pasai)
- Pertukaran pendapat tentang hukum
Islam

14. Hubungan Antarabangsa Melaka
Melaka – China Bermula pada tahun 1404
Wujud hubungan diplomatik dan
perdagangan
Wujud hubungan diplomatik
Melaka – Siam Bertujuan untuk menjaga
kepentingan ekonomi
Wujud hubungan diplomatik dan
perdagangan
Sultan Mansor Shah pernah
Melaka – Ryukyu mengirim surat kepada raja Ryukyu
Wujud hubungan dagangan
Melaka - Gujerat Penyebaran Islam oleh pedagang
Gujerat

15. Cara penyebaran Islam di Melaka
1. Perkahwinan Megat Iskandar Shah
kahwin dengan puteri
raja Pasai yang Islam
2. Mubaligh Arab Disebarkan oleh Syeikh
Abdul Aziz dari Mekah
Berniaga sambil
3. Pedagang Islam
berdakwah
4. Sifat Islam
Adil, toleransi dan rasional

16. Kesannya Melaka menjadi
penting sebagai
pusat penyebaran agama Islam
tempat pertemuan ulama dan pendakwah
dari serata dunia
pusat kegiatan dakwah dengan menghantar
pendakwah ke luar Melaka.

17. Peranan Sultan Melaka dalam
perkembangan Islam
► Menyediakan tempat tinggal kepada
pendakwah
► Menyambut baik kedatangan Islam
► Menggalakkan penyebaran Islam
► Mewujudkan institusi agama
► Menjadikan istana tempat aktiviti Islam
► Amalkan nilai murni Islam di dalam
pemerintahan

18. Peranan Kegigihan Melaka
pemerintah menyebarkan Perkahwinan
Melaka Islam ke Asia politik
Tenggara

19. Penaklukan
► Melaka mempunyai tanah jajahan taklukan
yang luas
► Kebanyakan raja negeri taklukan Melaka
memeluk Islam sebagai tanda taat setia
mereka kepada Melaka dan menjamin
keselamatan negeri

20. Peranan ahli agama
► Penyebaran Islam dilakukan oleh mubaligh,
ulama dan ahli sufi
► Proses dakwah dilakukan secara berhemah
dan tiada paksaan, dapat menarik minat
rakyat memeluk agama Islam

21. Perkahwinan politik
► Perkahwinan politik di antara putera atau
puteri Sultan Melaka dengan putera atau
puteri kerajaan lain
► Perkahwinan di antara puteri Sultan Mansor
Shah dengan putera raja Siak turut
menyebarkan Islam di Siak

22. Tentera upahan
► Melaka mempunyai ramai tentera upahan
dari Jawa
► Mereka memeluk Islam semasa bertugas di
Melaka dan menyebarkannya apabila pulang
ke tempat asal mereka

23. Perdagangan
► Melaka sebagai pusat perdagangan
antarabangsa
► Menjadi tumpuan ramai pedagang asing
► Apabila pulang, mereka menyebarkan Islam
di tempat asal mereka

24. Peranan pemerintah
► Memberi galakan dan dorongan kepada
pendakwah untuk menyebarkan Islam
► Sultan Alauddin Riayat Shah pernah
menghantar ahli agama untuk mengajar
raja –raja dari Pahang, Kampar dan
Inderagiri mengenai Islam

25. Ulama memainkan Undang-undang
peranan penting Islam di
di dalam laksanakan
pentadbiran
Pendidikan berteras
Wujud institusi
Al Quran dan
kesultanan Kesan Pengaruh Bahasa Melayu
menggantikan sistem agama Islam Menjadi bahasa
beraja
ilmu
Pengaruhi Tulisan jawi
kesenian dan digunakan
gaya hidup secara meluas

26. Peranan istana sebagai pusat ilmu
► Tempat berkumpul golongan cerdik pandai
seperti jurutulis, pengarang dan ulama
► Pusat terjemahan dan menyadur karya
sastera Arab dan Parsi
► Tempat penghasilan undang-undang
► Tempat menyimpan karya buku hasil
penulis tempatan dan asing
► Tempat mengadakan perbincangan dan
perdebatan alim ulama tentang Islam

27. Tempat berkumpul cerdik pandai
Jurutulis Pengarang
1. Mengarang surat 1. Mengarang sejarah
rasmi raja 2. Menghasilkan
2. Menggubal perjanjian pelbagai jenis
3. Menjadi guru kepada kesussasteraan
anak-anak raja 3. Menyusun salasilah
raja
4. Mencatat diari istana

28. Karya sastera yang dihasilkan
Karya Melayu Karya sastera
Hikayat Hang Tuah terjemahan
Hikayat Bayan Budiman Hik. Amir Hamzah
Hik Iskandar Zulkarnain
Karya sastera saduran Karya undang-undang
Hik. Bulan Pecah Hukum Kanun Melaka
Hik. Nabi Bercukur Undang-undang Laut
Hik. Nabi Yusof Melaka

29. Islam mempengaruhi perkembangan
bahasa Melayu dan tulisan
1. Bahasa ilmu pengetahuan
2. Bahasa persuratan
3. Bahasa untuk menyampaikan dakwah
Islamaiah
4. Perkembangan tulisan jawi

30. CARA-CARA PERLUASAN KUASA
1. PENAKLUKAN
2. PERKAHWINAN
3. MEMBERI BANTUAN KEPADA KERAJAAN
LAIN
4. KERELAAN RAJA NEGERI LAIN MENJADI
NAUNGAN MELAKA

31. PENAKLUKAN
► Tujuan : Menjamin keselamatan , kemakmuran
dan keutuhan kerajaan Melaka
► Kerajaan yang ditakluki – Kampar dan Pahang
► Faktor kejayaan:
- Kebijaksaan Sultan Melaka mengatur strategi
- Bantuan askar yang berani & sanggup berkorban

32. PERKAHWINAN
► Putera dan puteri ► Perkahwinan dapat
Sultan Melaka mengukuhkan
dikahwinkan hubungan
dengan putera dan persaudaraan
puteri raja negeri antara kedua-dua
lain kerajaan
► Contoh – Pahang,
Kelantan dan Siak

33. MEMBERI BANTUAN KEPADA
KERAJAAN LAIN
► Kerajaan Melaka pernah membantu Raja
Pasai, Sultan Zainal Abidin yang hendak
digulingkan daripada takhta
► Melaka pernah membantu Raja Pasai
mengalahkan kerajaan Aru yang
mengancam Pasai dan Melaka
► Oleh itu, kekuasaan Melaka diakui oleh
Pasai walaupun kedua-duanya sama taraf

34. KERELAAN RAJA NEGERI LAIN
MENJADI NAUNGAN MELAKA
► Ada antara pemerintah yang rela yang
bernaung di bawah pemerintahan Melaka
seperti Jambi dan Lingga
► Raja-raja yang berada di bawah naungan
Melaka biasanya ditabalkan oleh raja Melaka

35. KEBIJAKSAAN PEMIMPIN
► SULTAN MUZAFFAR
SHAH
► SULTAN MANSOR
SHAH
► SULTAN ALAUDDIN
RIAYAT SHAH
► BENDAHARA TUN
PERAK

36. SULTAN MUZAFFAR SHAH
► Memulakan perluasan kuasa
► Berjaya menguasai Pahang, Inderagiri dan
Kampar
► Menghantar Tun Perak menentang serangan
Siam ke atas Melaka
► Menjalin hubungan diplomatik dengan China
► Bijak menyelesaikan masalah antara oarang
Melayu dan India-Muslim

37. SULTAN MANSOR SHAH
Pengganti Sultan Muzzaffar
Berjaya menguasai Bernam,
Shah
Perak dan Siak
Berjaya menghalang Pahang, Kampar
dan Inderagiri bebaskan diri
Dari Melaka

38. SULTAN ALAUDDIN RIAYAT
SHAH
► Pengganti Sultan Mansor Shah
► Warak dan sangat mementingkan
pentadbiran negara
► Seorang yang gagah
► Sangat mengambil berat keamanan &
keselamatan dalam negeri (menyamar
sebagai rakyat biasa untuk membenteras
jenayah

39. BENDAHARA TUN PERAK
► Bekas penghulu Klang dan berjaya menghalang
serangan Siam
► 1456, Tun Perak dilantik menjadi Bendahara
► Dengan kebijaksaan Tun Perak , Siam akhirnya berundur
kerana menyangka tentera Melaka sangat ramai
► Berjaya menguasai Pahang
► Sangat setia kepada sultan Melaka
► Buktinya, tidak menuntut bela atas kematian anaknya
yang dibunuh Raja Muhammad
► Tindak-tanduknya menjamin keamanan dan
mengekalkan taat setia

40. Kawasan Jajahan Bentuk Ufti
Takluk
•Klang, Bernam, Perak, dan • 40 000 Calains
Jugra setahun
•Kampar, Inderagiri, dan Pahang • 40 kati emas setahun
•Lingga, Rokan, Tunggal dan Rupat • 40 buah perahu dan
lancara bersama
hulubalang

41. KESIMPULAN
► Usaha pemimpin yang telah membawa pada
kegemilangan Melaka haruslah dihargai.
► Sebagai rakyat kita hendaklah setia pada
raja dan negara serta mematuhi ajaran
agama.
► Kita perlu mengamalkan toleransi beragama
dalam sebuah masyarakat yang berbilang
kaum.