SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 73
Downloaden Sie, um offline zu lesen
КарлицаКарлица и содржинаи содржина
Машки & женскиМашки & женски
репродуктивни органирепродуктивни органи
Ass. Prof. Zora Uzunoska
University St. Kliment Ohridski-Bitola,
Faculty of Technology and Technical Sciences Veles
www.ttfv.uklo.edu.mk
Машки репродуктивен системМашки репродуктивен систем
Примарни сексуални органиПримарни сексуални органи
 тестиситестиси
Акцесорни сексуални органиАкцесорни сексуални органи
Надворешни гениталииНадворешни гениталии
 пениспенис
 скротумскротум
КаналиКанали
 Еферентни каналчињаЕферентни каналчиња
((епидидимисепидидимис))
 Вас деференсВас деференс
 Ејакулаторен каналЕјакулаторен канал
 уретрауретра
ЖлездиЖлезди
 Семени жлездиСемени жлезди
 простатапростата
 булбоуретралнибулбоуретрални
ПенисПенис
КоренКорен -- фиксиран зафиксиран за
ишиалниот кракишиалниот крак
ТелоТело сосо еректилни ткиваеректилни ткива
ГлансГланс -- зголемување назголемување на
корпус спонгиозумкорпус спонгиозум
ПрепуциумПрепуциум -- кожакожа -- делумно годелумно го
покрива глансот и го окружувапокрива глансот и го окружува
надворешниот уретрален отворнадворешниот уретрален отвор
((може да се одстрани соможе да се одстрани со
циркумцизијациркумцизија))
Препуцијални жлездиПрепуцијални жлезди
-продуцираат смегма-продуцираат смегма
((подржува бактериски растподржува бактериски раст,,
Коскен дел на карлицаКоскен дел на карлица 22 карличникарлични == коксалникоксални ==
коски, споени заеднокоски, споени заедно
Секоја карлична коскаСекоја карлична коска
 Илијакален делИлијакален дел
 ИшиумИшиум
 ПубисПубис
 33 дела се соединуваат,дела се соединуваат,
формираатформираат acetabulumacetabulum
 Сакрумот и кокцигеалнатаСакрумот и кокцигеалната
коска помагаат вокоска помагаат во
формирање на карлицатаформирање на карлицата
и карлична шуплинаи карлична шуплина
 ФункцијаФункција
 Врзува долниВрзува долни
екстремитети заекстремитети за
аксијалниот скелетаксијалниот скелет
 Заштитува внатр.органиЗаштитува внатр.органи
 Поднесува тежина наПоднесува тежина на
горниот дел на телотогорниот дел на телотоВо тек на вежби, научи ги границите на карлицата
Содржина наСодржина на
карличната шуплинакарличната шуплина
Долна карлицаДолна карлица
 Под карличниот лакПод карличниот лак
 Просторот содржиПросторот содржи
 Дел од колонотДел од колонот
 ректумректум
 Мочна бешикаМочна бешика
 МаткаМатка //јајницијајници
((женижени))
Лажна карлицаЛажна карлица -Горна карл.-Горна карл.
 Илијакални острициИлијакални острици
 Над карличниот лакНад карличниот лак
 Содржи абдоминалниСодржи абдоминални
органиоргани
 Припој за мускулиПрипој за мускули ++
лигаменти налигаменти на
телесниот зидтелесниот зид
Карлична дијафргмаКарлична дијафргма ==
леваор анилеваор ани ++ кокцигеалникокцигеални м.м.
Сексуален полиморфизамСексуален полиморфизам
во карлицатаво карлицата
 Шуплината е широкаШуплината е широка,,
празнапразна
 Карличниот влез оваленКарличниот влез овален ++
излезот округолизлезот округол
 Коските полесниКоските полесни,, потенкипотенки
 Пубичниот агол поголемПубичниот агол поголем
 КокцигеумотКокцигеумот
пофлексибиленпофлексибилен,, поправпоправ
 Ишијалние тубериИшијалние тубери
пократкипократки,, повеќе извртениповеќе извртени
 Шуплината теснаШуплината тесна,,
длабокадлабока
 Помал влезПомал влез ++ излезизлез
 Коските потешкиКоските потешки,,
подебелиподебели
 Пубичниот агол помалПубичниот агол помал
 Кокцигеумот помалкуКокцигеумот помалку
флексибиленфлексибилен,, покривпокрив
 Ишијалните тубериИшијалните тубери
подолги,подолги, свртени мед.свртени мед.
женски машки
Сексуален полиморфизамСексуален полиморфизам
во карлицатаво карлицата
Перинеум
• Во форма на дијамант
регија меѓу
– Пубичната симфиза
(напред)
– Кокцигеум (позади)
– Ишијлните тубери
(од страна)
• Машкиот содржи
– Скротум, коренот
на пенисот, анус
• Женскиот содржи
– Надворешни
гениталии, анус
Развој на репродуктивните органиРазвој на репродуктивните органи
 Гонаден гребенГонаден гребен:: Се формира во ембрион, старСе формира во ембрион, стар 55 недели,недели,
одговорен за создавање на гонадитеодговорен за создавање на гонадите
Машки гонадиМашки гонади == тестистестис Женски гонадиЖенски гонади == јајницијајници
Репродуктивна ембриологијаРепродуктивна ембриологија
 Машки и женски канали, се присутни во раниотМашки и женски канали, се присутни во раниот
ембрион, но само еден сет се развиваембрион, но само еден сет се развива!!
 WolffianWolffian каналиканали (Mesonephric)(Mesonephric):: создаваат машки каналисоздаваат машки канали
 Вас деференсВас деференс,, епидидимисепидидимис
 MullerianMullerian каналиканали (Paramesonephric)(Paramesonephric):: создаваат женски к.создаваат женски к.
Надворешни гениталии се развиваатНадворешни гениталии се развиваат
од исти структуриод исти структури
 Ембрионска структураЕмбрионска структура МашкиМашки ЖенскиЖенски
 Лабиоскротален оток СкротумЛабиоскротален оток Скротум Големи усниГолеми усни
 Уретрални набориУретрални набори Пенисна уретра Мали устиПенисна уретра Мали усти
 Генитален туберкул ПенисГенитален туберкул Пенис КлиторисКлиторис
Машки развојМашки развој
Машки фетусМашки фетус
 Тестисите се спуштаат делумно наТестисите се спуштаат делумно на 33 месецимесеци,, нана
77 месеци завршуваат во скротуммесеци завршуваат во скротум
 Вагинален процесВагинален процес:: дел од перитонеум формирадел од перитонеум формира
туника вагиналистуника вагиналис
 ГубернакулумГубернакулум:: фиброзна тракафиброзна трака;; спојува дно наспојува дно на
скротум со тестиситескротум со тестисите
 Спуштање на тестиситеСпуштање на тестисите:: делумно во тек наделумно во тек на
скратувањето на губернакулумот, крајноскратувањето на губернакулумот, крајно
спуштање заради тестостеронот, или можебиспуштање заради тестостеронот, или можеби
заради зголемениот интраабдоминален притисок.заради зголемениот интраабдоминален притисок.
ПубертетПубертет:: период кога репродуктивните органипериод кога репродуктивните органи
растат и можат да бидат репродуциранирастат и можат да бидат репродуцирани
 ЖенскиЖенски == околу 11околу 11
 Градите се зголемуваатГрадите се зголемуваат
 се зголемува поткожнотосе зголемува поткожното
сало во колковите исало во колковите и
градитеградите
 Влакна во пубичниот иВлакна во пубичниот и
аксиларен регионаксиларен регион
 Мрсна кожаМрсна кожа
 МенструацијаМенструација (1-2(1-2
години покасногодини покасно))
 МашкиМашки == околуоколу 1313
 скротумскротум ++ тестиси сетестиси се
зголемуваатзголемуваат
 Зголем. на ларинксЗголем. на ларинкс
 Зголемена величина наЗголемена величина на
телототелото,, мускулатурамускулатура
 Влакна на лицетоВлакна на лицето,,
пубисот (срамнапубисот (срамна
коска)коска),, пазувипазуви
 Мрсна кожаМрсна кожа
Женски развојЖенски развој
 Јајниците се спуштаат во карлицаЈајниците се спуштаат во карлица
 Вагинален процесВагинален процес:: изданок од перитонеумотизданок од перитонеумот
доведува до спуштање надоведува до спуштање на
 ГунернакулумГунернакулум:: спуштање на јајницитеспуштање на јајниците;; сесе
спојува за големите усниспојува за големите усни
 Каудален делКаудален дел == округол лигамент наокругол лигамент на
утерусотутерусот
 Кранијален делКранијален дел == лигамент на овариумотлигамент на овариумот
Репродуктивен системРепродуктивен систем
ГениталииГениталии == сексуални органисексуални органи
ПримарниПримарни == јајницијајници,, тестиситестиси
СекундарниСекундарни == жлездижлезди,, каналиканали,, надворепни гениталиинадворепни гениталии
Женски Машки
Репродуктивен системРепродуктивен систем
ЦелиЦели::
1.1. Препознај ги структурите наПрепознај ги структурите на
женските и машките репродуктивниженските и машките репродуктивни
системи, вклучувајќи макро исистеми, вклучувајќи макро и
микроанатомијата на органите,микроанатомијата на органите,
структурите и акцесорните жлездиструктурите и акцесорните жлезди
и нивните основни функциии нивните основни функции
2.2. Објасни ја мејозата, спермогенезатаОбјасни ја мејозата, спермогенезата
и оогенезата.и оогенезата.
3.3. Дискутирај за промените, кои сеДискутирај за промените, кои се
јавуваат во женскиот репродукивенјавуваат во женскиот репродукивен
систем во тек на бременост.систем во тек на бременост.
Општа организацијаОпшта организација
 ГонадиГонади ⇒⇒ гаметигамети && хормонихормони
 КаналиКанали ⇒⇒ транспорт натранспорт на. . . ?. . . ?
 ЖлездиЖлезди ⇒⇒ секретираат течностисекретираат течности
 Перинеални структуриПеринеални структури == надворешнинадворешни
гениталиигениталии
Машка репродуктивна анатомијаМашка репродуктивна анатомија
 Примарни репродуктивни органиПримарни репродуктивни органи
произведуваат гаметипроизведуваат гамети
 Секундарни репродуктивни органиСекундарни репродуктивни органи. . .. . .
 Машки репродуктивни и уринарни трактовиМашки репродуктивни и уринарни трактови
се делимично поделенисе делимично поделени
Машки репродуктивен системМашки репродуктивен систем
Примарни сексуални органиПримарни сексуални органи
 тестиситестиси
Акцесорни сексуални органиАкцесорни сексуални органи
Надворешни гениталииНадворешни гениталии
 пениспенис
 скротумскротум
КаналиКанали
 Еферентни каналчињаЕферентни каналчиња
((епидидимисепидидимис))
 Вас деференсВас деференс
 Ејакулаторен каналЕјакулаторен канал
 уретрауретра
ЖлездиЖлезди
 Семени жлездиСемени жлезди
 простатапростата
 булбоуретралнибулбоуретрални
Машка репродуктивнаМашка репродуктивна
анатомијаанатомија
СкротумСкротум
 кожна вреќакожна вреќа ++ површнаповршна
фасциафасциа
 содржи тестисисодржи тестиси
 Поврзани мускулиПоврзани мускули
 ДартосДартос:: во кожата наво кожата на
скротумотскротумот
 набрана кожанабрана кожа == топлинатоплина
 КремастерКремастер:: се шири восе шири во
скротумот од семениотскротумот од семениот
каналканал
 влакна од инт. овлакна од инт. оbliqueblique м.м.
 подига тестисподига тестис == топлинатоплина
 спушта тестисспушта тестис == ладноладно
 Туника вагиналисТуника вагиналис == лесналесна
вреќа, покрива тестисвреќа, покрива тестис
 Туника албугинеаТуника албугинеа == фибрознафиброзна
 длабоко додлабоко до туникатуника
вагиналисвагиналис
 Го дели тестисот на лобулиГо дели тестисот на лобули
СкротумСкротум
ФункцијаФункција::заштита на тестисзаштита на тестис
СтруктураСтруктура::
КожаКожа && поткожнапоткожна
суперфицијална фасциасуперфицијална фасциа
 ДартосДартос мускулмускул во кожаво кожа
 Кремастер мускулКремастер мускул --
продолжува со мускулите
на абдоминалниот зид (?)
Неволна контракцијаНеволна контракција ((рефлексрефлекс
на кремастерна кремастер)),, во одговорво одговор
на ....... ?на ....... ?
Скротална вреќаСкротална вреќа,, формираформира
Кремастер мускул
Семеновод - Spermatic Cord
Заедничко име за ситеЗаедничко име за сите
структури поврзани соструктури поврзани со
скротумот.скротумот.
Поминува низПоминува низ
ингвиналниот каналингвиналниот канал
Вклучува:Вклучува:
 Вас деференсВас деференс
 ТестикуларниТестикуларни
артерииартерии ++ венивени
 Лимфни садовиЛимфни садови
 КремастерКремастер
мускулни влакнамускулни влакна
 Нерви -Нерви -
илиоингвинални +илиоингвинални +
генитофеморалнигенитофеморални
ТестисиТестиси ((парни жлездипарни жлезди))
 Се развиваат во близината наСе развиваат во близината на
бубрезитебубрезите
 Се спуштаат во скротумот, низСе спуштаат во скротумот, низ
инвиналниот каналинвиналниот канал ((функција нафункција на
губернакулум тестисгубернакулум тестис)
 Перитонеално обложувањеПеритонеално обложување
продолжувапродолжува ⇒⇒ обложување одобложување од
скротумотскротумот
 СеменоводСеменовод:: сноп кој содржи сесноп кој содржи се
““потребно за работапотребно за работа”” на канлот.на канлот.
 КрипторхизамКрипторхизам
4 месеци
Структура на тестиситеСтруктура на тестисите
 Фиброзна капсулаФиброзна капсула––
tunica albugineatunica albuginea ––
окружува тестисокружува тестис
 Скротална шуплинаСкротална шуплина ––
обложена сообложена со tunicatunica
vaginalisvaginalis –– париетален ипариетален и
висцерален слојвисцерален слој
 200200 -- 300300 лобулилобули
 33 семеноводни тубулисеменоводни тубули
ТестисТестис
 Семеноводни тубулиСеменоводни тубули
 Го сочинуваатГо сочинуваат
тестисоттестисот
 Место заМесто за
сперматогенезасперматогенеза
 Поделени во лобулусиПоделени во лобулуси
 Tubulus RectusTubulus Rectus
 Конвергенција наКонвергенција на
семеноводните тубулисеменоводните тубули
 Rete TestisRete Testis ==
Тестикуларна мрежаТестикуларна мрежа
 Мрежа на разгранетиМрежа на разгранети
каналчињаканалчиња
 Водат во епидидимисВодат во епидидимис
ЕпидидимисЕпидидимис
~ 7 m long~ 7 m long
ГлаваГлава -- горен делгорен дел,, примаприма
сперматозоидисперматозоиди
ТелоТело - дистално, надолу- дистално, надолу
ОпашкаОпашка - води во- води во ductus deferensductus deferens
ФункцииФункции::
1)1) МониторираМониторира и ја прилагодуваи ја прилагодува
каналната течностканалната течност ((стереоцилиистереоцилии!)!)
2)2) Рециклира оштетениРециклира оштетени
сперматозоидисперматозоиди
3)3) Собира сперма и го олеснуваСобира сперма и го олеснува
созревањетосозревањето
Тестикуларна
мрежа и
еферентни дуктули
Тестис и епидидимис
ЕпидидимисЕпидидимис:: СодржиСодржи еферентниеферентни
каналчињаканалчиња::
 канали одканали од rete testisrete testis,, додо
каналот на епидидимусотканалот на епидидимусот
 Има способност да пливаИма способност да плива
Мазен мускулен слојМазен мускулен слој ==
ејакулацијаејакулација
Епителен слој,Епителен слој, обложенобложен
со стероцилиисо стероцилии
 Ресорбира вишок наРесорбира вишок на
семена течностсемена течност
 Пренесува нутриенси доПренесува нутриенси до
спермата во луменотспермата во луменот
 Vas DeferensVas Deferens
 Канал од епидидимусниотКанал од епидидимусниот
канал, до ејакулаторниотканал, до ејакулаторниот
каналканал
 ВазектомијаВазектомија –– ПресеченПресечен
vas deferens,vas deferens, затворенизатворени
краевикраеви
Делба на клеткатаДелба на клетката
 МитозаМитоза:: делба на клетката, со дуплирањеделба на клетката, со дуплирање
на хромозомот и делбана хромозомот и делба 22 клетки ќеркиклетки ќерки ==
родителродител
 ИмаатИмаат ДиплоидДиплоид = 2n= 2n хромозомахромозома
 Се јавува во телотоСе јавува во телото ((соматскисоматски)) клеткиклетки
 МејозаМејоза == Редукциона делбаРедукциона делба:: клеточна делба, којаклеточна делба, која
резултира во клетки со половина од бројот нарезултира во клетки со половина од бројот на
хромозомите на родителотхромозомите на родителот
 ИмаИма ХаплоидХаплоид = n= n број на хромозомиброј на хромозоми
 Се јавува во половите клеткиСе јавува во половите клетки
Од сперматоцит до сперматозоидОд сперматоцит до сперматозоид
 Сперматогенеза: Мејоза
на примарните
сперматоцити ⇒
сперматид
 Спермиогенеза:
Созревање на сперматид
во сперматозоид во
Сертолиевите клетки
 Спермиација:
Сперматозоидот
ослободен во луменот
Сперматогенеза: продукција на спермаСперматогенеза: продукција на сперма
 Стем клеткиСтем клетки == СперматогонииСперматогонии (2n)(2n)
 Подлегнуваат на митозаПодлегнуваат на митоза
 ТипТип AA сперматогониасперматогониа == прекурзор клеткипрекурзор клетки (2n)(2n)
 Тип БТип Б сперматогониасперматогониа == примарни сперматоцитипримарни сперматоцити (2n)(2n)
 Примарни сперматоцити подлегнуваат наПримарни сперматоцити подлегнуваат на
МејозаМејоза II 22 секундарни сперматоцитисекундарни сперматоцити (n)(n)
 22 секундарни сперматоцитисекундарни сперматоцити (n)(n) подлегнуваат наподлегнуваат на
МејозаМејоза IIII 44 сперматидисперматиди (n)(n)
 СпермиогенезаСпермиогенеза:: созревање на сперматидите восозревање на сперматидите во
сперматозоид (сперма)сперматозоид (сперма)
 ГлаваГлава ((акрозомакрозом),), среден делсреден дел,, опашкаопашка
 Контролирани одКонтролирани од FSH (FSH (питуитарна жлпитуитарна жл.),.), тестостеронтестостерон
((тестиситестиси))
Sustentacular cellsSustentacular cells--(Sertoli)(Sertoli)-еви-еви
клеткиклетки Задржување на крвноЗадржување на крвно
тестикуларната бариератестикуларната бариера
Специј.Специј. течност во луменот сотечност во луменот со
висок ниво на полови хормонивисок ниво на полови хормони ,,
KK++
ии заштита од имуни напади
(заради специфични антигени на
спермата)
 Суспендирани сперматиди и
подржана сперматогенеза и
спермиогенеза
⇒⇒ FSHFSH ии ТестостеронТестостерон работат прекуработат преку
Сертолиевите клеткиСертолиевите клетки
 Секреција наСекреција на inhibininhibin = забавено= забавено
создавање на спермасоздавање на сперма
 Секреција наСекреција на androgen-bindingandrogen-binding
protein (ABP)protein (ABP)-андроген врзувачки протеин-андроген врзувачки протеин
Во семеноводните канали:Во семеноводните канали:
 SertoliSertoli-еви клетки-еви клетки :: ја опкружуваат сперматогонијата во луменотја опкружуваат сперматогонијата во луменот
на семеноводитена семеноводите
 Обезбедува нутриенси за сперматогените клеткиОбезбедува нутриенси за сперматогените клетки
 Клетките се движат према луменот на каналотКлетките се движат према луменот на каналот
 Лачат семена течностЛачат семена течност
 Се фагоцитира цитоплазмата со развивање на сперматидиСе фагоцитира цитоплазмата со развивање на сперматиди
 ЛачатЛачат Androgen-binding protein (Androgen-binding protein (концентрира тестостеронконцентрира тестостерон))
 Лачат инхибинЛачат инхибин :: хормонот го забавува создавањето на спермахормонот го забавува создавањето на сперма
 Крвно-тестикуларна бариераКрвно-тестикуларна бариера:: Сертолиевите клетки се поврзуваатСертолиевите клетки се поврзуваат
со тесни врски да спречат излагање на мембрански антигени одсо тесни врски да спречат излагање на мембрански антигени од
спермата во крвтаспермата во крвта
 Миоидни клеткиМиоидни клетки:: слој околу семеноводите од мазни мускулислој околу семеноводите од мазни мускули
 ИнтерстицијалниИнтерстицијални (Leydig(Leydig-Лајдиг-Лајдиг)) клеткиклетки:: во лабавотово лабавото CTCT меѓумеѓу
семеноводите се секретираат андрогенисеменоводите се секретираат андрогени ((машки полови хормонимашки полови хормони))
Анатомија на сперматозоидАнатомија на сперматозоид
Зрела сперма имаЗрела сперма има 33 деладела::
1.1. Глава со акрозомГлава со акрозом
((содржисодржи_______ )_______ )
2.2. Средниот дел со јадроСредниот дел со јадро
и многуи многу ??
3.3. ОпашкаОпашка -- флагелафлагела --
((која се движикоја се движи
спирално)спирално)
СперматогенезаСперматогенеза:: производство на спермапроизводство на сперма
Pg 676
Патот на спермата
 Семеноводи
 Rete testis
 Епидидимис
 Vas (ductus) deferens
 Ампула на vas
deferens
 Ејакулаторен канал
 Простатска уретра
 Мембранска уретра
 Пенисна
(сунѓереста) уретра
Акцесорни жлездиАкцесорни жлезди Семени меурчињаСемени меурчиња((парнипарни))
Обезбедуваат 95% семенаОбезбедуваат 95% семена
течност!течност!
 Задна површина одЗадна површина од
бешикатабешиката
 Се контрахираат, приСе контрахираат, при
ејакулацијаејакулација
 Се празнат воСе празнат во vas deferensvas deferens
 ПростатаПростата
 Надолу од бешикатаНадолу од бешиката,,
напред пред ректумотнапред пред ректумот
 Окружува прв дел одОкружува прв дел од
уретрауретра
 Се контрахира, приСе контрахира, при
ејакулацијаејакулација
 ФункцииФункции:: обложува,обложува,
семени меурчиња
Семени меурчиња* - пресекСемени меурчиња* - пресек
Функции
 Ја храни спермата
 Стимулира утерина
контракција
 Супримира имун
одговор
 Подвижност на
спермата
 Обложува семе во
вагина, растопува сперма
и овозможува таа да
плива
 Произведува 60% од
семето, хормони,фруктоза
*
ПростатаПростата
 20 - 30%20 - 30% семена течностсемена течност
 НепарнаНепарна,, во форма наво форма на
””крофнакрофна””
Секретот содржиСекретот содржи::
 ЦитратЦитрат
 lasmin (lasmin (благблаг
антибиотикантибиотик))
 Простата специфиченПростата специфичен
антигенантиген (PSA) –(PSA) – тесттест
во крвта за?во крвта за?
Булбоуретрални жлездиБулбоуретрални жлезди
((Коперови жлездиКоперови жлезди))
 Големина на грашокГолемина на грашок,,
парни, на базата од
пенисот
 Произведуваат околу
10% од семето
 Алкален мукусАлкален мукус--
функцијафункција????
Булбоуретрални жлезди*Булбоуретрални жлезди*
 Долу од простататаДолу од простатата
 Во урогениталнатаВо урогениталната
дијафрагмадијафрагма
 Се празнат воСе празнат во
сунѓерестата уретрасунѓерестата уретра
ФункцијаФункција::
произведува мукуспроизведува мукус
 НеутрализираНеутрализира
урина во уретраурина во уретра
 Го подмачкуваГо подмачкува
семето, за подобросемето, за подобро
минувањеминување
*
*
СемеСеме
 2-52-5 мл. ејакулатмл. ејакулат
 Ејакулација на семето благодарение на карличнотоЕјакулација на семето благодарение на карличното
дно и мускулите на пенисотдно и мускулите на пенисот ((СимпатикусСимпатикус
предизвикува перисталтика во трактот)предизвикува перисталтика во трактот)
СоставСостав::
1.1. спермасперма - 20 - 100- 20 - 100 милионимилиони спермсперм / ml/ ml
2.2. семена течностсемена течност –– (види во претходниот текст)(види во претходниот текст)
3.3. ензимиензими -- протеазипротеази и семен плазмини семен плазмин
ПенисПенис Машки надв. полов органМашки надв. полов орган
ФункцијаФункција:: ослободува сперма воослободува сперма во
женскиот репродуктивен трактженскиот репродуктивен тракт
 АнатомијаАнатомија
 КоренКорен == врзан делврзан дел
 крацикраци -- во пубичниотво пубичниот
свод, покриен сосвод, покриен со
ишиокавернозен мускулишиокавернозен мускул
 булбусбулбус - причврстени за- причврстени за
урогениталната мембранаурогениталната мембрана
 ТелоТело == слободно, неврзанослободно, неврзано,,
 Гланс пенисГланс пенис == зголемен врвзголемен врв
 ПрепуциумПрепуциум == како манжетнакако манжетна
околу главичотоколу главичот
 Спонгиозна уретраСпонгиозна уретра== каналканал
во пенисотво пенисот
ПенисПенис
КоренКорен -- фиксиран зафиксиран за
ишиалниот кракишиалниот крак
ТелоТело сосо еректилни ткиваеректилни ткива
ГлансГланс -- зголемување назголемување на
корпус спонгиозумкорпус спонгиозум
ПрепуциумПрепуциум -- кожакожа -- делумно годелумно го
покрива глансот и го окружувапокрива глансот и го окружува
надворешниот уретрален отворнадворешниот уретрален отвор
((може да се одстрани соможе да се одстрани со
циркумцизијациркумцизија))
Препуцијални жлездиПрепуцијални жлезди
-продуцираат смегма-продуцираат смегма
((подржува бактериски растподржува бактериски раст,,
ПенисПенис
 Еректилни телаЕректилни тела
 33 долги траки на еректилнодолги траки на еректилно
ткиво околу сунѓерестататкиво околу сунѓерестата
уретрауретра
 Дебел канал покриен со густоДебел канал покриен со густо
CTCT и исполнет со мазнии исполнет со мазни
мускулимускули, CT +, CT + васкуларенваскуларен
просторпростор
 Корпус спонгиозумКорпус спонгиозум
 дисталнодистално == гланс пенисгланс пенис
 проксималнопроксимално ==булбус пенисбулбус пенис
 Средно-вентралноСредно-вентрално
еректилно телоеректилно тело
 Корпус кавернозумКорпус кавернозум
 ПроксималноПроксимално == коренкорен
//краци на пенисоткраци на пенисот,, покриенпокриен
сосо ischiocavernosus m.ischiocavernosus m.
 паренпарен,, дорзални еректилнидорзални еректилни
тела во најголем дел.тела во најголем дел.
ПенисПенис
 Артеридски дотокАртеридски доток == гранки награнки на внатрешна пуденталнавнатрешна пудентална
аа.. ((гранка на илијакалната арт.гранка на илијакалната арт.))
 ИнервацијаИнервација == гранки на пудендумотгранки на пудендумот ((од сакралниотод сакралниот
плексусплексус)) обезбедуваат сетилностобезбедуваат сетилност
 ПарасимпатикусПарасимпатикус:: доток на крв во еректилните теладоток на крв во еректилните тела
== ерекцијаерекција
 СимпатикусСимпатикус:: контракција на мазниот мускул воконтракција на мазниот мускул во
каналите, глансот и булбоспонгиозниот мускулканалите, глансот и булбоспонгиозниот мускул
== ејакулацијаејакулација
 Над автономниот систем од долниот хипогастриченНад автономниот систем од долниот хипогастричен
плексусплексус
Женски репродуктувен системЖенски репродуктувен систем
 Примарен полов органПримарен полов орган
 Оварии (1)Оварии (1) == гонадигонади
 Акцесорни секс.орг.Акцесорни секс.орг.
 надвор. генитнадвор. генит = vulva= vulva
 Labia major + minorLabia major + minor (2.21)(2.21)
 Монс пубис (3)Монс пубис (3)
 Клиторис (4)Клиторис (4)
 КаналиКанали
 Утерина тубаУтерина туба == јајоводи(5)јајоводи(5)
 Вагина (6)Вагина (6)
 ЖлездиЖлезди
 Голема вестибуларна жл.Голема вестибуларна жл.
(7)(7)
1
2
2.1
3
7
6
5
4
Женски репродуктувен системЖенски репродуктувен систем
Сите органи се внатрешниСите органи се внатрешни
и тесно поврзании тесно поврзани
– ПримарниПримарни репродуктивнирепродуктивни
органиоргани: ?: ?
– СекундарниСекундарни репродуктивнирепродуктивни
органиоргани: ?: ?
Женскиот репродуктивен
систем произведува
гамети и претставува
место за развивање
на ембрионот
ЖенскиЖенски
репродуктувен системрепродуктувен систем
ОварииОварии-јајници-јајници ((парнипарни))
 Создаваат и чуваат јајцаСоздаваат и чуваат јајца
 Создаваат естрогенСоздаваат естроген
Tunica albugineaTunica albuginea - околу секој- околу секој
јајникјајник
Germinal epithelium-Germinal epithelium-надворешнонадворешно
одод tunica albuginea (=tunica albuginea (= мезотелмезотел))
Артериски дотокАртериски доток
 ОваријаленОваријален && гранки награнки на
утерина а.утерина а.
ЛигаментиЛигаменти
 Оваријален лигаментОваријален лигамент
 Поврзува оварии со утериниотПоврзува оварии со утериниот
зидзид ((медијаленмедијален))
Суспензорни лигаментиСуспензорни лигаменти
 Овариуми со пелв.зид (лат.Овариуми со пелв.зид (лат.))
Широк лигамент (ШЛ)Широк лигамент (ШЛ)
 Држи утерусДржи утерус,, јајоводитејајоводите
Округол лигамент-Округол лигамент- дел од ШЛдел од ШЛ
 Врзува утерус заВрзува утерус за големи усниголеми усни
Оварии- ЈајнициОварии- Јајници
Суспендирани од страна на оваријалните лигаментиСуспендирани од страна на оваријалните лигаменти
& суспензорниот лигамент& суспензорниот лигамент
ФункцииФункции::
1. Создавање на јајни кл.1. Создавање на јајни кл.
2. Создавање на хормони2. Создавање на хормони
ОогенезаОогенеза
(=(= создавање на овум-јајна клеткасоздавање на овум-јајна клетка))
Се одвива во оваријалнитеСе одвива во оваријалните
фоликули во јајниците како делфоликули во јајниците како дел
од оваријалниот циклусод оваријалниот циклус
ОогониаОогониа (=(= стем клеткастем клетка))
целосна митотска поделба предцелосна митотска поделба пред
раѓањераѓање
При раѓањеПри раѓање: ~ 2: ~ 2 миопримарнимиопримарни
ооцитиооцити
Во пубертетВо пубертет: ~ 400,000: ~ 400,000
примарни ооцитипримарни ооцити
4040 г покасног покасно: 0 (: 0 (и покрај тоаи покрај тоа
што самошто само ~ 500~ 500 употребениупотребени)) ⇒⇒
АтрезијаАтрезија
ОогенезаОогенеза :: создавање на јајни клеткисоздавање на јајни клетки
 Стем клеткиСтем клетки == оогонииоогонии - Митоза- Митоза
 Сите женски оогонии, се создадени во феталниотСите женски оогонии, се создадени во феталниот
периодпериод
 Оогонија започнува мејозаОогонија започнува мејоза II == примарни ооцитипримарни ооцити (2n)(2n)
 МејозаМејоза II запира пред раѓањезапира пред раѓање
 Во тек на овулацијаВо тек на овулација,, мејозамејоза II се завршува и почнувасе завршува и почнува
мејозамејоза IIII
 Кога мејозаКога мејоза IIII започнувазапочнува,, примарните ооцити сепримарните ооцити се
нарекуваатнарекуваат секундарни ооцитисекундарни ооцити (n)(n)
 МејозаМејоза IIII завршува кога спермата влегува во јајцетозавршува кога спермата влегува во јајцето
 Кога мејозаКога мејоза IIII е завршенае завршена,, секундарниот ооцит сесекундарниот ооцит се
нарекуванарекува ovumovum ((јајцејајце))
 МејозаМејоза IIII резултирарезултира вово 1 ovum1 ovum ии 33 поларни телаполарни тела
((дегенерираатдегенерираат))
ОогенезаОогенеза
Оваријалниот циклус започнува во пубертет под влијание на ...Оваријалниот циклус започнува во пубертет под влијание на ...
Примордијален фоликулПримордијален фоликул
Примарен фоликулПримарен фоликул
Секундарен фоликулСекундарен фоликул
ТерцијаренТерцијарен (Graaf(Graaf-ов фоликул-ов фоликул))
Секој месец
Неколку продолжуваат
Неколку продолжуваат
(едноставен сквамозен
слој)
Примордијален фоликул,
или гнездо на јајцето
во кортекс
Присутен при раѓање
Ооцит
Фоликулни клетки
Примарен фоликул
Ооцити
Фоликуларни клетки
Фоликулите се зголемуваат
во одговор на FSH и создаваат
естрогени
Неколку во
однос на бројот
на примарните
фоликули
Создаваат
фоликуларна
течност
Нагло
зголемување
= Чист
гликопротеински слој
Секундарен фоликул
Фоликукларни
клетки
Јадро на
ооцитот
Зона
пелуцида
Терцијарен Графов
фоликул
Се протега низ
целата ширина на
кортексот
Кога првата мејоза
е завршена :
1°ооцит е поделен
во еден 2° ооцит и
едно поларно тело
Овулација
Се одвива
во
терцијарниот
фоликул
ОогенезаОогенеза
суспендиран
во профаза I
престанува во
Метафаза II
Ако се појави
фертилизација
после овулација,
мејоза II е
завршена
МЕЈОЗА I
МЕЈОЗА II
Секундарен
ооцит
Секундарно
поларно тело
овум
Примарен
ооцит
Прво поларно
тело
Активација
Примарен
Ооцит
( )Инактивен
(може
да не се
појави)
ОогенезаОогенеза
Pg 688
Оогенеза
Ооцитот и фоликуларните клетки се изливаат во
абдоминалната шуплина
Тогаш:
1. Празниот фоликул формира corpus luteum – жолто тело, кое создава
прогестерон
2. Жолтото тело, дегенерира и постанува corpus albicans – бело тело
3. GnRH increases under low estrogen and progesterone levels
Овулација
Утерусна туба
== Фалопиева тубаФалопиева туба==
јајоводјајовод == салпинкссалпинкс
Две мускулни тубиДве мускулни туби
 инфундибулуминфундибулум со фимбриисо фимбрии
 АмпулаАмпула ((местоместо
на фертилизација)на фертилизација)
 ИстмусИстмус
 Интрамурален делИнтрамурален дел
Тубусна лигатураТубусна лигатура
 Утерини тубиУтерини туби== ЈајоводиЈајоводи == Фалопиеви тубиФалопиеви туби
 Во близината на јајниците до утерус (плодница)Во близината на јајниците до утерус (плодница)
 Поставени латералноПоставени латерално ((јајникјајник )) према медијалнопрема медијално ((утерусутерус))
 Инфундибулум: латерален дел во форма на инкаИнфундибулум: латерален дел во форма на инка
 ФимбрииФимбрии на краевитена краевите
 АмпулаАмпула:: проширен дел медијално од инфундибулумотпроширен дел медијално од инфундибулумот
 Вообичаено место за фертилизација (оплодување)Вообичаено место за фертилизација (оплодување)
 ИстмусИстмус:: тесен медијален делтесен медијален дел
 Висцерален перитонеумВисцерален перитонеум,, мазен мускулмазен мускул,, цилијарен епителцилијарен епител
 Движење на јајната клетка во јајоводотДвижење на јајната клетка во јајоводот
 Прима ооцити после овулацијаПрима ооцити после овулација
 Перисталтички брановиПеристалтички бранови
 Цилии, кои го облагаат јајоводотЦилии, кои го облагаат јајоводот
 Содржи клетки за исхрана на јајната клеткаСодржи клетки за исхрана на јајната клетка
 Ектопична бременостЕктопична бременост:: импантација на зигот вон утерусимпантација на зигот вон утерус
Женска репродуктивна анатомијаЖенска репродуктивна анатомија
Хистологија на утерината туба
Цилијарен и нецилијаренЦилијарен и нецилијарен
столбчест епителстолбчест епител
Цилијарно движење иЦилијарно движење и
повремени перисталтичниповремени перисталтични
контракции го движат јајцетоконтракции го движат јајцето
Секреција на нутритивниСекреција на нутритивни
состојкисостојки
Женска репродуктивнаЖенска репродуктивна
анатомија –Утерус (Матка)анатомија –Утерус (Матка)
Анатомија на утерус:Анатомија на утерус:
 фундусфундус
 телотело
 исмтмусисмтмус
 Цервикс -вратЦервикс -врат
 ЛокацијаЛокација
 Пред ректумПред ректум
 Позади бешикаПозади бешика
ВагинаВагина
 Инфериорно од утерусИнфериорно од утерус
 НадворешнаНадворешна
адвентицијаадвентиција
 Мускулен слојМускулен слој
 Мукозни браздиМукозни бразди
 Вагинален отворВагинален отвор
ХименХимен:: продолж. мукозапродолж. мукоза
== некомплетен зиднекомплетен зид
Утерус
3 слоја:
Периметриум
Миометриум
Ендометриум
 Монс пубисМонс пубис:: липидно перничелипидно перниче
преку пубичната симфизапреку пубичната симфиза
Labia majorLabia major:: големи усни =големи усни = липиднилипидни
кожни наборикожни набори
Labia minor:Labia minor: мали усни = помалимали усни = помали,, безбез
влакнести набори во големите уснивлакнести набори во големите усни
Fourchette =Fourchette = спој на мали усниспој на мали усни
Централна тетиваЦентрална тетива = perineal body= perineal body
Вестибулум =предворјеВестибулум =предворје:: створено одстворено од
големите усниголемите усни;; отвори за уретра+вагинаотвори за уретра+вагина
КлиторисКлиторис:: над вестибулум,над вестибулум, крацикраци,,
препуциумпрепуциум,, кавернозно телокавернозно тело
неманема спонгиозно телоспонгиозно тело
Булбуси на вестибулумБулбуси на вестибулум:: еректилноеректилно
ткиво околу вагиналниот отворткиво околу вагиналниот отвор
Големи вестибуларни жлездиГолеми вестибуларни жлезди:: од дветеод двете
страни на ваг.отворстрани на ваг.отвор;; лачат мукуслачат мукус
Женски надворешни гениталииЖенски надворешни гениталии
Женска репродуктивна анатомијаЖенска репродуктивна анатомија
 ИнервацијаИнервација:: гранки на н. пудендусгранки на н. пудендус
((хипогастричен плексусхипогастричен плексус && карличникарлични
спланхникус нерви)спланхникус нерви)
 Артериски дотокАртериски доток::
 Утерини артерииУтерини артерии ((од внатрешна илијакалнаод внатрешна илијакална
а.а.) +) + лачнилачни гранки =гранки = утерус (плодница)утерус (плодница)
 Оваријални артерииОваријални артерии ((од абдоминалнатаод абдоминалната
аортааорта) +) + оваријални гранки на утеринитеоваријални гранки на утерините
артерииартерии == оварииоварии (( јајници)јајници)
ФертилизацијаФертилизација:: спермата го сретнува јајцетоспермата го сретнува јајцето
Патот на спермата:
Семеноводи  тубулус ректус  рете тестис  еферентни
канали  канал на епидидимус  вас деференс  уретра 
женска вагина  утерус  јајовод
Патот на јајцето:
Јајници  перитонеална шуплина  инфундибулум (јајовод)
 јајовод
Средба:
Сперма + јајце се сретнуваат во утерината туба  спермата
пенетрира во јајцето = фертилизација
Зигот  утерус за имплантација во зидот на матката
Утерус = Матка
Зид на маткаЗид на матка ~ 1.5 cm~ 1.5 cm
составен одсоставен од
1.1. Ендометриум,Ендометриум,
2.2. МиометриумМиометриум,,
3.3. НекомплетенНекомплетен
периметриумпериметриум
Крвен доток:Крвен доток:
 Утерини артерииУтерини артерии
(внатр. илијакална а.)(внатр. илијакална а.)
 ОваријалниОваријални
артерии одартерии од
абдоминалната аабдоминалната а
((надолу од реналнитенадолу од реналните
артерии)артерии)
Хистологија на ендометриумот
 Функционална зонаФункционална зона –– децидуадецидуа,, се проливасе пролива
во мензисотво мензисот
 МенструацијаМенструација - се одстранува- се одстранува
функционалниот слој на ендометриумотфункционалниот слој на ендометриумот
 Пролиферативна фазаПролиферативна фаза - под влијание на- под влијание на
естроген, пролиферираат базалнитеестроген, пролиферираат базалните
клеткиклетки
 Секреторна фазаСекреторна фаза - прогестерон го- прогестерон го
задржува функционалниот слојзадржува функционалниот слој
 Базиларна зонаБазиларна зона -- траен слојтраен слој,, длабоко оддлабоко од
функционалната зонафункционалната зона
Функција на маткатаФункција на матката
 Заштита на ембрионот/фетусотЗаштита на ембрионот/фетусот
 Нутритивна поддршка = исхранаНутритивна поддршка = исхрана
 Одстранување на отпадни материиОдстранување на отпадни материи
 Исфрлање на фетусот при раѓањеИсфрлање на фетусот при раѓање
Цервикс & вагина
Цервиксот,Цервиксот, се спојувасе спојува за вагинатаза вагината под аголпод агол ~ 90°~ 90°
ФорниксФорникс –– џеп околу вратот на маткатаџеп околу вратот на матката ((хируршкихируршки
пристап во карличната шуплинапристап во карличната шуплина;; место за контроламесто за контрола
на породувањето)на породувањето)
ВагинаВагина –– фибро - мускулен орган кој служи за:фибро - мускулен орган кој служи за:
 Одржување на сексуални односиОдржување на сексуални односи
 патека за менструацијапатека за менструација
 Породилен каналПородилен канал
Млечна жлезда
 Модифицирана потна жлезда, надМодифицирана потна жлезда, над ________ мускулмускул
 15-2015-20 одвоени лобуси, одвоени со суспензорниодвоени лобуси, одвоени со суспензорни
лигаментилигаменти;; секој лобус содржи неколку секреторнисекој лобус содржи неколку секреторни
лобулусилобулуси
 Млечните канали ги напуштаат лобулуситеМлечните канали ги напуштаат лобулусите;;
конвергираат воконвергираат во 15-2015-20 млечни синусимлечни синуси
 Млекото останува во млечните синуси, додека не сеМлекото останува во млечните синуси, додека не се
ослободи на врвот на брадавицата.ослободи на врвот на брадавицата.
Лимфна дренажа на млечните жлезди
. . . . . .. . . Има важен клинички значајИма важен клинички значај,, зоштозошто ????

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

cardiovascular system
cardiovascular system cardiovascular system
cardiovascular system Maja Saridis
 
градба и функција на желудник, тенко и дебело црево
градба и функција на желудник, тенко и дебело цревоградба и функција на желудник, тенко и дебело црево
градба и функција на желудник, тенко и дебело цревоAleksandar Arsovski
 
клеточни органеликомплет
клеточни органеликомплетклеточни органеликомплет
клеточни органеликомплетNela Najdoska
 
дигестивен систем \ Digestiven sistem
дигестивен систем \ Digestiven sistemдигестивен систем \ Digestiven sistem
дигестивен систем \ Digestiven sistemAleksandar Arsovski
 
крвоток, крвен притисок, мерење на крвен притисок
крвоток, крвен притисок, мерење на крвен притисоккрвоток, крвен притисок, мерење на крвен притисок
крвоток, крвен притисок, мерење на крвен притисокСашо Мегленовски
 
Fiziologija krvi milica
Fiziologija krvi milicaFiziologija krvi milica
Fiziologija krvi milicaMilica Sekelji
 
_КАЈ_ЦВЕТНИ_РАСТЕНИЈА-.ppt
_КАЈ_ЦВЕТНИ_РАСТЕНИЈА-.ppt_КАЈ_ЦВЕТНИ_РАСТЕНИЈА-.ppt
_КАЈ_ЦВЕТНИ_РАСТЕНИЈА-.pptslave georgiev
 
Нервни центри и вегетативен нервен систем
Нервни центри  и вегетативен нервен системНервни центри  и вегетативен нервен систем
Нервни центри и вегетативен нервен системNela Najdoska
 
Sistem organa za disanje-Isidora Milenković-Jasmina Miljković
Sistem organa za disanje-Isidora Milenković-Jasmina Miljković Sistem organa za disanje-Isidora Milenković-Jasmina Miljković
Sistem organa za disanje-Isidora Milenković-Jasmina Miljković nasaskolatakmicenja1
 
Ciklus pesama o oslobodjenju srbije i crne gore
Ciklus pesama o oslobodjenju srbije i crne goreCiklus pesama o oslobodjenju srbije i crne gore
Ciklus pesama o oslobodjenju srbije i crne goreMiroslav
 
нервен систем
нервен системнервен систем
нервен системPPABiologija
 
Skeletni sistem čoveka
Skeletni sistem čoveka Skeletni sistem čoveka
Skeletni sistem čoveka Ena Horvat
 

Was ist angesagt? (20)

cardiovascular system
cardiovascular system cardiovascular system
cardiovascular system
 
градба и функција на желудник, тенко и дебело црево
градба и функција на желудник, тенко и дебело цревоградба и функција на желудник, тенко и дебело црево
градба и функција на желудник, тенко и дебело црево
 
Arterije
ArterijeArterije
Arterije
 
клеточни органеликомплет
клеточни органеликомплетклеточни органеликомплет
клеточни органеликомплет
 
дигестивен систем \ Digestiven sistem
дигестивен систем \ Digestiven sistemдигестивен систем \ Digestiven sistem
дигестивен систем \ Digestiven sistem
 
крвоток, крвен притисок, мерење на крвен притисок
крвоток, крвен притисок, мерење на крвен притисоккрвоток, крвен притисок, мерење на крвен притисок
крвоток, крвен притисок, мерење на крвен притисок
 
Gradba na srce
Gradba na srceGradba na srce
Gradba na srce
 
Srce, krvni i limfni sudovi
Srce, krvni i limfni sudoviSrce, krvni i limfni sudovi
Srce, krvni i limfni sudovi
 
Fiziologija krvi milica
Fiziologija krvi milicaFiziologija krvi milica
Fiziologija krvi milica
 
_КАЈ_ЦВЕТНИ_РАСТЕНИЈА-.ppt
_КАЈ_ЦВЕТНИ_РАСТЕНИЈА-.ppt_КАЈ_ЦВЕТНИ_РАСТЕНИЈА-.ppt
_КАЈ_ЦВЕТНИ_РАСТЕНИЈА-.ppt
 
Нервни центри и вегетативен нервен систем
Нервни центри  и вегетативен нервен системНервни центри  и вегетативен нервен систем
Нервни центри и вегетативен нервен систем
 
Sistem organa za disanje-Isidora Milenković-Jasmina Miljković
Sistem organa za disanje-Isidora Milenković-Jasmina Miljković Sistem organa za disanje-Isidora Milenković-Jasmina Miljković
Sistem organa za disanje-Isidora Milenković-Jasmina Miljković
 
Ciklus pesama o oslobodjenju srbije i crne gore
Ciklus pesama o oslobodjenju srbije i crne goreCiklus pesama o oslobodjenju srbije i crne gore
Ciklus pesama o oslobodjenju srbije i crne gore
 
Sastav krvi
Sastav krviSastav krvi
Sastav krvi
 
нервен систем
нервен системнервен систем
нервен систем
 
Digestivni trakt
Digestivni traktDigestivni trakt
Digestivni trakt
 
Žlezde sa unutrašnjim lučenjem
Žlezde sa unutrašnjim lučenjemŽlezde sa unutrašnjim lučenjem
Žlezde sa unutrašnjim lučenjem
 
Skeletni sistem čoveka
Skeletni sistem čoveka Skeletni sistem čoveka
Skeletni sistem čoveka
 
Disenje
DisenjeDisenje
Disenje
 
фотосинтеза
фотосинтезафотосинтеза
фотосинтеза
 

Zora Uzunoska - Sex Lesson

  • 1. КарлицаКарлица и содржинаи содржина Машки & женскиМашки & женски репродуктивни органирепродуктивни органи Ass. Prof. Zora Uzunoska University St. Kliment Ohridski-Bitola, Faculty of Technology and Technical Sciences Veles www.ttfv.uklo.edu.mk
  • 2. Машки репродуктивен системМашки репродуктивен систем Примарни сексуални органиПримарни сексуални органи  тестиситестиси Акцесорни сексуални органиАкцесорни сексуални органи Надворешни гениталииНадворешни гениталии  пениспенис  скротумскротум КаналиКанали  Еферентни каналчињаЕферентни каналчиња ((епидидимисепидидимис))  Вас деференсВас деференс  Ејакулаторен каналЕјакулаторен канал  уретрауретра ЖлездиЖлезди  Семени жлездиСемени жлезди  простатапростата  булбоуретралнибулбоуретрални
  • 3. ПенисПенис КоренКорен -- фиксиран зафиксиран за ишиалниот кракишиалниот крак ТелоТело сосо еректилни ткиваеректилни ткива ГлансГланс -- зголемување назголемување на корпус спонгиозумкорпус спонгиозум ПрепуциумПрепуциум -- кожакожа -- делумно годелумно го покрива глансот и го окружувапокрива глансот и го окружува надворешниот уретрален отворнадворешниот уретрален отвор ((може да се одстрани соможе да се одстрани со циркумцизијациркумцизија)) Препуцијални жлездиПрепуцијални жлезди -продуцираат смегма-продуцираат смегма ((подржува бактериски растподржува бактериски раст,,
  • 4. Коскен дел на карлицаКоскен дел на карлица 22 карличникарлични == коксалникоксални == коски, споени заеднокоски, споени заедно Секоја карлична коскаСекоја карлична коска  Илијакален делИлијакален дел  ИшиумИшиум  ПубисПубис  33 дела се соединуваат,дела се соединуваат, формираатформираат acetabulumacetabulum  Сакрумот и кокцигеалнатаСакрумот и кокцигеалната коска помагаат вокоска помагаат во формирање на карлицатаформирање на карлицата и карлична шуплинаи карлична шуплина  ФункцијаФункција  Врзува долниВрзува долни екстремитети заекстремитети за аксијалниот скелетаксијалниот скелет  Заштитува внатр.органиЗаштитува внатр.органи  Поднесува тежина наПоднесува тежина на горниот дел на телотогорниот дел на телотоВо тек на вежби, научи ги границите на карлицата
  • 5. Содржина наСодржина на карличната шуплинакарличната шуплина Долна карлицаДолна карлица  Под карличниот лакПод карличниот лак  Просторот содржиПросторот содржи  Дел од колонотДел од колонот  ректумректум  Мочна бешикаМочна бешика  МаткаМатка //јајницијајници ((женижени)) Лажна карлицаЛажна карлица -Горна карл.-Горна карл.  Илијакални острициИлијакални острици  Над карличниот лакНад карличниот лак  Содржи абдоминалниСодржи абдоминални органиоргани  Припој за мускулиПрипој за мускули ++ лигаменти налигаменти на телесниот зидтелесниот зид Карлична дијафргмаКарлична дијафргма == леваор анилеваор ани ++ кокцигеалникокцигеални м.м.
  • 6. Сексуален полиморфизамСексуален полиморфизам во карлицатаво карлицата  Шуплината е широкаШуплината е широка,, празнапразна  Карличниот влез оваленКарличниот влез овален ++ излезот округолизлезот округол  Коските полесниКоските полесни,, потенкипотенки  Пубичниот агол поголемПубичниот агол поголем  КокцигеумотКокцигеумот пофлексибиленпофлексибилен,, поправпоправ  Ишијалние тубериИшијалние тубери пократкипократки,, повеќе извртениповеќе извртени  Шуплината теснаШуплината тесна,, длабокадлабока  Помал влезПомал влез ++ излезизлез  Коските потешкиКоските потешки,, подебелиподебели  Пубичниот агол помалПубичниот агол помал  Кокцигеумот помалкуКокцигеумот помалку флексибиленфлексибилен,, покривпокрив  Ишијалните тубериИшијалните тубери подолги,подолги, свртени мед.свртени мед. женски машки
  • 8. Перинеум • Во форма на дијамант регија меѓу – Пубичната симфиза (напред) – Кокцигеум (позади) – Ишијлните тубери (од страна) • Машкиот содржи – Скротум, коренот на пенисот, анус • Женскиот содржи – Надворешни гениталии, анус
  • 9. Развој на репродуктивните органиРазвој на репродуктивните органи  Гонаден гребенГонаден гребен:: Се формира во ембрион, старСе формира во ембрион, стар 55 недели,недели, одговорен за создавање на гонадитеодговорен за создавање на гонадите Машки гонадиМашки гонади == тестистестис Женски гонадиЖенски гонади == јајницијајници
  • 10. Репродуктивна ембриологијаРепродуктивна ембриологија  Машки и женски канали, се присутни во раниотМашки и женски канали, се присутни во раниот ембрион, но само еден сет се развиваембрион, но само еден сет се развива!!  WolffianWolffian каналиканали (Mesonephric)(Mesonephric):: создаваат машки каналисоздаваат машки канали  Вас деференсВас деференс,, епидидимисепидидимис  MullerianMullerian каналиканали (Paramesonephric)(Paramesonephric):: создаваат женски к.создаваат женски к.
  • 11. Надворешни гениталии се развиваатНадворешни гениталии се развиваат од исти структуриод исти структури  Ембрионска структураЕмбрионска структура МашкиМашки ЖенскиЖенски  Лабиоскротален оток СкротумЛабиоскротален оток Скротум Големи усниГолеми усни  Уретрални набориУретрални набори Пенисна уретра Мали устиПенисна уретра Мали усти  Генитален туберкул ПенисГенитален туберкул Пенис КлиторисКлиторис
  • 12. Машки развојМашки развој Машки фетусМашки фетус  Тестисите се спуштаат делумно наТестисите се спуштаат делумно на 33 месецимесеци,, нана 77 месеци завршуваат во скротуммесеци завршуваат во скротум  Вагинален процесВагинален процес:: дел од перитонеум формирадел од перитонеум формира туника вагиналистуника вагиналис  ГубернакулумГубернакулум:: фиброзна тракафиброзна трака;; спојува дно наспојува дно на скротум со тестиситескротум со тестисите  Спуштање на тестиситеСпуштање на тестисите:: делумно во тек наделумно во тек на скратувањето на губернакулумот, крајноскратувањето на губернакулумот, крајно спуштање заради тестостеронот, или можебиспуштање заради тестостеронот, или можеби заради зголемениот интраабдоминален притисок.заради зголемениот интраабдоминален притисок.
  • 13. ПубертетПубертет:: период кога репродуктивните органипериод кога репродуктивните органи растат и можат да бидат репродуциранирастат и можат да бидат репродуцирани  ЖенскиЖенски == околу 11околу 11  Градите се зголемуваатГрадите се зголемуваат  се зголемува поткожнотосе зголемува поткожното сало во колковите исало во колковите и градитеградите  Влакна во пубичниот иВлакна во пубичниот и аксиларен регионаксиларен регион  Мрсна кожаМрсна кожа  МенструацијаМенструација (1-2(1-2 години покасногодини покасно))  МашкиМашки == околуоколу 1313  скротумскротум ++ тестиси сетестиси се зголемуваатзголемуваат  Зголем. на ларинксЗголем. на ларинкс  Зголемена величина наЗголемена величина на телототелото,, мускулатурамускулатура  Влакна на лицетоВлакна на лицето,, пубисот (срамнапубисот (срамна коска)коска),, пазувипазуви  Мрсна кожаМрсна кожа
  • 14. Женски развојЖенски развој  Јајниците се спуштаат во карлицаЈајниците се спуштаат во карлица  Вагинален процесВагинален процес:: изданок од перитонеумотизданок од перитонеумот доведува до спуштање надоведува до спуштање на  ГунернакулумГунернакулум:: спуштање на јајницитеспуштање на јајниците;; сесе спојува за големите усниспојува за големите усни  Каудален делКаудален дел == округол лигамент наокругол лигамент на утерусотутерусот  Кранијален делКранијален дел == лигамент на овариумотлигамент на овариумот
  • 15. Репродуктивен системРепродуктивен систем ГениталииГениталии == сексуални органисексуални органи ПримарниПримарни == јајницијајници,, тестиситестиси СекундарниСекундарни == жлездижлезди,, каналиканали,, надворепни гениталиинадворепни гениталии Женски Машки
  • 16. Репродуктивен системРепродуктивен систем ЦелиЦели:: 1.1. Препознај ги структурите наПрепознај ги структурите на женските и машките репродуктивниженските и машките репродуктивни системи, вклучувајќи макро исистеми, вклучувајќи макро и микроанатомијата на органите,микроанатомијата на органите, структурите и акцесорните жлездиструктурите и акцесорните жлезди и нивните основни функциии нивните основни функции 2.2. Објасни ја мејозата, спермогенезатаОбјасни ја мејозата, спермогенезата и оогенезата.и оогенезата. 3.3. Дискутирај за промените, кои сеДискутирај за промените, кои се јавуваат во женскиот репродукивенјавуваат во женскиот репродукивен систем во тек на бременост.систем во тек на бременост.
  • 17. Општа организацијаОпшта организација  ГонадиГонади ⇒⇒ гаметигамети && хормонихормони  КаналиКанали ⇒⇒ транспорт натранспорт на. . . ?. . . ?  ЖлездиЖлезди ⇒⇒ секретираат течностисекретираат течности  Перинеални структуриПеринеални структури == надворешнинадворешни гениталиигениталии
  • 18. Машка репродуктивна анатомијаМашка репродуктивна анатомија  Примарни репродуктивни органиПримарни репродуктивни органи произведуваат гаметипроизведуваат гамети  Секундарни репродуктивни органиСекундарни репродуктивни органи. . .. . .  Машки репродуктивни и уринарни трактовиМашки репродуктивни и уринарни трактови се делимично поделенисе делимично поделени
  • 19. Машки репродуктивен системМашки репродуктивен систем Примарни сексуални органиПримарни сексуални органи  тестиситестиси Акцесорни сексуални органиАкцесорни сексуални органи Надворешни гениталииНадворешни гениталии  пениспенис  скротумскротум КаналиКанали  Еферентни каналчињаЕферентни каналчиња ((епидидимисепидидимис))  Вас деференсВас деференс  Ејакулаторен каналЕјакулаторен канал  уретрауретра ЖлездиЖлезди  Семени жлездиСемени жлезди  простатапростата  булбоуретралнибулбоуретрални
  • 20. Машка репродуктивнаМашка репродуктивна анатомијаанатомија СкротумСкротум  кожна вреќакожна вреќа ++ површнаповршна фасциафасциа  содржи тестисисодржи тестиси  Поврзани мускулиПоврзани мускули  ДартосДартос:: во кожата наво кожата на скротумотскротумот  набрана кожанабрана кожа == топлинатоплина  КремастерКремастер:: се шири восе шири во скротумот од семениотскротумот од семениот каналканал  влакна од инт. овлакна од инт. оbliqueblique м.м.  подига тестисподига тестис == топлинатоплина  спушта тестисспушта тестис == ладноладно  Туника вагиналисТуника вагиналис == лесналесна вреќа, покрива тестисвреќа, покрива тестис  Туника албугинеаТуника албугинеа == фибрознафиброзна  длабоко додлабоко до туникатуника вагиналисвагиналис  Го дели тестисот на лобулиГо дели тестисот на лобули
  • 21. СкротумСкротум ФункцијаФункција::заштита на тестисзаштита на тестис СтруктураСтруктура:: КожаКожа && поткожнапоткожна суперфицијална фасциасуперфицијална фасциа  ДартосДартос мускулмускул во кожаво кожа  Кремастер мускулКремастер мускул -- продолжува со мускулите на абдоминалниот зид (?) Неволна контракцијаНеволна контракција ((рефлексрефлекс на кремастерна кремастер)),, во одговорво одговор на ....... ?на ....... ? Скротална вреќаСкротална вреќа,, формираформира Кремастер мускул
  • 22. Семеновод - Spermatic Cord Заедничко име за ситеЗаедничко име за сите структури поврзани соструктури поврзани со скротумот.скротумот. Поминува низПоминува низ ингвиналниот каналингвиналниот канал Вклучува:Вклучува:  Вас деференсВас деференс  ТестикуларниТестикуларни артерииартерии ++ венивени  Лимфни садовиЛимфни садови  КремастерКремастер мускулни влакнамускулни влакна  Нерви -Нерви - илиоингвинални +илиоингвинални + генитофеморалнигенитофеморални
  • 23. ТестисиТестиси ((парни жлездипарни жлезди))  Се развиваат во близината наСе развиваат во близината на бубрезитебубрезите  Се спуштаат во скротумот, низСе спуштаат во скротумот, низ инвиналниот каналинвиналниот канал ((функција нафункција на губернакулум тестисгубернакулум тестис)  Перитонеално обложувањеПеритонеално обложување продолжувапродолжува ⇒⇒ обложување одобложување од скротумотскротумот  СеменоводСеменовод:: сноп кој содржи сесноп кој содржи се ““потребно за работапотребно за работа”” на канлот.на канлот.  КрипторхизамКрипторхизам 4 месеци
  • 24. Структура на тестиситеСтруктура на тестисите  Фиброзна капсулаФиброзна капсула–– tunica albugineatunica albuginea –– окружува тестисокружува тестис  Скротална шуплинаСкротална шуплина –– обложена сообложена со tunicatunica vaginalisvaginalis –– париетален ипариетален и висцерален слојвисцерален слој  200200 -- 300300 лобулилобули  33 семеноводни тубулисеменоводни тубули
  • 25. ТестисТестис  Семеноводни тубулиСеменоводни тубули  Го сочинуваатГо сочинуваат тестисоттестисот  Место заМесто за сперматогенезасперматогенеза  Поделени во лобулусиПоделени во лобулуси  Tubulus RectusTubulus Rectus  Конвергенција наКонвергенција на семеноводните тубулисеменоводните тубули  Rete TestisRete Testis == Тестикуларна мрежаТестикуларна мрежа  Мрежа на разгранетиМрежа на разгранети каналчињаканалчиња  Водат во епидидимисВодат во епидидимис
  • 26. ЕпидидимисЕпидидимис ~ 7 m long~ 7 m long ГлаваГлава -- горен делгорен дел,, примаприма сперматозоидисперматозоиди ТелоТело - дистално, надолу- дистално, надолу ОпашкаОпашка - води во- води во ductus deferensductus deferens ФункцииФункции:: 1)1) МониторираМониторира и ја прилагодуваи ја прилагодува каналната течностканалната течност ((стереоцилиистереоцилии!)!) 2)2) Рециклира оштетениРециклира оштетени сперматозоидисперматозоиди 3)3) Собира сперма и го олеснуваСобира сперма и го олеснува созревањетосозревањето Тестикуларна мрежа и еферентни дуктули Тестис и епидидимис
  • 27. ЕпидидимисЕпидидимис:: СодржиСодржи еферентниеферентни каналчињаканалчиња::  канали одканали од rete testisrete testis,, додо каналот на епидидимусотканалот на епидидимусот  Има способност да пливаИма способност да плива Мазен мускулен слојМазен мускулен слој == ејакулацијаејакулација Епителен слој,Епителен слој, обложенобложен со стероцилиисо стероцилии  Ресорбира вишок наРесорбира вишок на семена течностсемена течност  Пренесува нутриенси доПренесува нутриенси до спермата во луменотспермата во луменот  Vas DeferensVas Deferens  Канал од епидидимусниотКанал од епидидимусниот канал, до ејакулаторниотканал, до ејакулаторниот каналканал  ВазектомијаВазектомија –– ПресеченПресечен vas deferens,vas deferens, затворенизатворени краевикраеви
  • 28. Делба на клеткатаДелба на клетката  МитозаМитоза:: делба на клетката, со дуплирањеделба на клетката, со дуплирање на хромозомот и делбана хромозомот и делба 22 клетки ќеркиклетки ќерки == родителродител  ИмаатИмаат ДиплоидДиплоид = 2n= 2n хромозомахромозома  Се јавува во телотоСе јавува во телото ((соматскисоматски)) клеткиклетки  МејозаМејоза == Редукциона делбаРедукциона делба:: клеточна делба, којаклеточна делба, која резултира во клетки со половина од бројот нарезултира во клетки со половина од бројот на хромозомите на родителотхромозомите на родителот  ИмаИма ХаплоидХаплоид = n= n број на хромозомиброј на хромозоми  Се јавува во половите клеткиСе јавува во половите клетки
  • 29. Од сперматоцит до сперматозоидОд сперматоцит до сперматозоид  Сперматогенеза: Мејоза на примарните сперматоцити ⇒ сперматид  Спермиогенеза: Созревање на сперматид во сперматозоид во Сертолиевите клетки  Спермиација: Сперматозоидот ослободен во луменот
  • 30. Сперматогенеза: продукција на спермаСперматогенеза: продукција на сперма  Стем клеткиСтем клетки == СперматогонииСперматогонии (2n)(2n)  Подлегнуваат на митозаПодлегнуваат на митоза  ТипТип AA сперматогониасперматогониа == прекурзор клеткипрекурзор клетки (2n)(2n)  Тип БТип Б сперматогониасперматогониа == примарни сперматоцитипримарни сперматоцити (2n)(2n)  Примарни сперматоцити подлегнуваат наПримарни сперматоцити подлегнуваат на МејозаМејоза II 22 секундарни сперматоцитисекундарни сперматоцити (n)(n)  22 секундарни сперматоцитисекундарни сперматоцити (n)(n) подлегнуваат наподлегнуваат на МејозаМејоза IIII 44 сперматидисперматиди (n)(n)  СпермиогенезаСпермиогенеза:: созревање на сперматидите восозревање на сперматидите во сперматозоид (сперма)сперматозоид (сперма)  ГлаваГлава ((акрозомакрозом),), среден делсреден дел,, опашкаопашка  Контролирани одКонтролирани од FSH (FSH (питуитарна жлпитуитарна жл.),.), тестостеронтестостерон ((тестиситестиси))
  • 31. Sustentacular cellsSustentacular cells--(Sertoli)(Sertoli)-еви-еви клеткиклетки Задржување на крвноЗадржување на крвно тестикуларната бариератестикуларната бариера Специј.Специј. течност во луменот сотечност во луменот со висок ниво на полови хормонивисок ниво на полови хормони ,, KK++ ии заштита од имуни напади (заради специфични антигени на спермата)  Суспендирани сперматиди и подржана сперматогенеза и спермиогенеза ⇒⇒ FSHFSH ии ТестостеронТестостерон работат прекуработат преку Сертолиевите клеткиСертолиевите клетки  Секреција наСекреција на inhibininhibin = забавено= забавено создавање на спермасоздавање на сперма  Секреција наСекреција на androgen-bindingandrogen-binding protein (ABP)protein (ABP)-андроген врзувачки протеин-андроген врзувачки протеин
  • 32. Во семеноводните канали:Во семеноводните канали:  SertoliSertoli-еви клетки-еви клетки :: ја опкружуваат сперматогонијата во луменотја опкружуваат сперматогонијата во луменот на семеноводитена семеноводите  Обезбедува нутриенси за сперматогените клеткиОбезбедува нутриенси за сперматогените клетки  Клетките се движат према луменот на каналотКлетките се движат према луменот на каналот  Лачат семена течностЛачат семена течност  Се фагоцитира цитоплазмата со развивање на сперматидиСе фагоцитира цитоплазмата со развивање на сперматиди  ЛачатЛачат Androgen-binding protein (Androgen-binding protein (концентрира тестостеронконцентрира тестостерон))  Лачат инхибинЛачат инхибин :: хормонот го забавува создавањето на спермахормонот го забавува создавањето на сперма  Крвно-тестикуларна бариераКрвно-тестикуларна бариера:: Сертолиевите клетки се поврзуваатСертолиевите клетки се поврзуваат со тесни врски да спречат излагање на мембрански антигени одсо тесни врски да спречат излагање на мембрански антигени од спермата во крвтаспермата во крвта  Миоидни клеткиМиоидни клетки:: слој околу семеноводите од мазни мускулислој околу семеноводите од мазни мускули  ИнтерстицијалниИнтерстицијални (Leydig(Leydig-Лајдиг-Лајдиг)) клеткиклетки:: во лабавотово лабавото CTCT меѓумеѓу семеноводите се секретираат андрогенисеменоводите се секретираат андрогени ((машки полови хормонимашки полови хормони))
  • 33. Анатомија на сперматозоидАнатомија на сперматозоид Зрела сперма имаЗрела сперма има 33 деладела:: 1.1. Глава со акрозомГлава со акрозом ((содржисодржи_______ )_______ ) 2.2. Средниот дел со јадроСредниот дел со јадро и многуи многу ?? 3.3. ОпашкаОпашка -- флагелафлагела -- ((која се движикоја се движи спирално)спирално)
  • 34. СперматогенезаСперматогенеза:: производство на спермапроизводство на сперма Pg 676
  • 35. Патот на спермата  Семеноводи  Rete testis  Епидидимис  Vas (ductus) deferens  Ампула на vas deferens  Ејакулаторен канал  Простатска уретра  Мембранска уретра  Пенисна (сунѓереста) уретра
  • 36. Акцесорни жлездиАкцесорни жлезди Семени меурчињаСемени меурчиња((парнипарни)) Обезбедуваат 95% семенаОбезбедуваат 95% семена течност!течност!  Задна површина одЗадна површина од бешикатабешиката  Се контрахираат, приСе контрахираат, при ејакулацијаејакулација  Се празнат воСе празнат во vas deferensvas deferens  ПростатаПростата  Надолу од бешикатаНадолу од бешиката,, напред пред ректумотнапред пред ректумот  Окружува прв дел одОкружува прв дел од уретрауретра  Се контрахира, приСе контрахира, при ејакулацијаејакулација  ФункцииФункции:: обложува,обложува, семени меурчиња
  • 37. Семени меурчиња* - пресекСемени меурчиња* - пресек Функции  Ја храни спермата  Стимулира утерина контракција  Супримира имун одговор  Подвижност на спермата  Обложува семе во вагина, растопува сперма и овозможува таа да плива  Произведува 60% од семето, хормони,фруктоза *
  • 38. ПростатаПростата  20 - 30%20 - 30% семена течностсемена течност  НепарнаНепарна,, во форма наво форма на ””крофнакрофна”” Секретот содржиСекретот содржи::  ЦитратЦитрат  lasmin (lasmin (благблаг антибиотикантибиотик))  Простата специфиченПростата специфичен антигенантиген (PSA) –(PSA) – тесттест во крвта за?во крвта за?
  • 39. Булбоуретрални жлездиБулбоуретрални жлезди ((Коперови жлездиКоперови жлезди))  Големина на грашокГолемина на грашок,, парни, на базата од пенисот  Произведуваат околу 10% од семето  Алкален мукусАлкален мукус-- функцијафункција????
  • 40. Булбоуретрални жлезди*Булбоуретрални жлезди*  Долу од простататаДолу од простатата  Во урогениталнатаВо урогениталната дијафрагмадијафрагма  Се празнат воСе празнат во сунѓерестата уретрасунѓерестата уретра ФункцијаФункција:: произведува мукуспроизведува мукус  НеутрализираНеутрализира урина во уретраурина во уретра  Го подмачкуваГо подмачкува семето, за подобросемето, за подобро минувањеминување * *
  • 41. СемеСеме  2-52-5 мл. ејакулатмл. ејакулат  Ејакулација на семето благодарение на карличнотоЕјакулација на семето благодарение на карличното дно и мускулите на пенисотдно и мускулите на пенисот ((СимпатикусСимпатикус предизвикува перисталтика во трактот)предизвикува перисталтика во трактот) СоставСостав:: 1.1. спермасперма - 20 - 100- 20 - 100 милионимилиони спермсперм / ml/ ml 2.2. семена течностсемена течност –– (види во претходниот текст)(види во претходниот текст) 3.3. ензимиензими -- протеазипротеази и семен плазмини семен плазмин
  • 42. ПенисПенис Машки надв. полов органМашки надв. полов орган ФункцијаФункција:: ослободува сперма воослободува сперма во женскиот репродуктивен трактженскиот репродуктивен тракт  АнатомијаАнатомија  КоренКорен == врзан делврзан дел  крацикраци -- во пубичниотво пубичниот свод, покриен сосвод, покриен со ишиокавернозен мускулишиокавернозен мускул  булбусбулбус - причврстени за- причврстени за урогениталната мембранаурогениталната мембрана  ТелоТело == слободно, неврзанослободно, неврзано,,  Гланс пенисГланс пенис == зголемен врвзголемен врв  ПрепуциумПрепуциум == како манжетнакако манжетна околу главичотоколу главичот  Спонгиозна уретраСпонгиозна уретра== каналканал во пенисотво пенисот
  • 43. ПенисПенис КоренКорен -- фиксиран зафиксиран за ишиалниот кракишиалниот крак ТелоТело сосо еректилни ткиваеректилни ткива ГлансГланс -- зголемување назголемување на корпус спонгиозумкорпус спонгиозум ПрепуциумПрепуциум -- кожакожа -- делумно годелумно го покрива глансот и го окружувапокрива глансот и го окружува надворешниот уретрален отворнадворешниот уретрален отвор ((може да се одстрани соможе да се одстрани со циркумцизијациркумцизија)) Препуцијални жлездиПрепуцијални жлезди -продуцираат смегма-продуцираат смегма ((подржува бактериски растподржува бактериски раст,,
  • 44. ПенисПенис  Еректилни телаЕректилни тела  33 долги траки на еректилнодолги траки на еректилно ткиво околу сунѓерестататкиво околу сунѓерестата уретрауретра  Дебел канал покриен со густоДебел канал покриен со густо CTCT и исполнет со мазнии исполнет со мазни мускулимускули, CT +, CT + васкуларенваскуларен просторпростор  Корпус спонгиозумКорпус спонгиозум  дисталнодистално == гланс пенисгланс пенис  проксималнопроксимално ==булбус пенисбулбус пенис  Средно-вентралноСредно-вентрално еректилно телоеректилно тело  Корпус кавернозумКорпус кавернозум  ПроксималноПроксимално == коренкорен //краци на пенисоткраци на пенисот,, покриенпокриен сосо ischiocavernosus m.ischiocavernosus m.  паренпарен,, дорзални еректилнидорзални еректилни тела во најголем дел.тела во најголем дел.
  • 45. ПенисПенис  Артеридски дотокАртеридски доток == гранки награнки на внатрешна пуденталнавнатрешна пудентална аа.. ((гранка на илијакалната арт.гранка на илијакалната арт.))  ИнервацијаИнервација == гранки на пудендумотгранки на пудендумот ((од сакралниотод сакралниот плексусплексус)) обезбедуваат сетилностобезбедуваат сетилност  ПарасимпатикусПарасимпатикус:: доток на крв во еректилните теладоток на крв во еректилните тела == ерекцијаерекција  СимпатикусСимпатикус:: контракција на мазниот мускул воконтракција на мазниот мускул во каналите, глансот и булбоспонгиозниот мускулканалите, глансот и булбоспонгиозниот мускул == ејакулацијаејакулација  Над автономниот систем од долниот хипогастриченНад автономниот систем од долниот хипогастричен плексусплексус
  • 46. Женски репродуктувен системЖенски репродуктувен систем  Примарен полов органПримарен полов орган  Оварии (1)Оварии (1) == гонадигонади  Акцесорни секс.орг.Акцесорни секс.орг.  надвор. генитнадвор. генит = vulva= vulva  Labia major + minorLabia major + minor (2.21)(2.21)  Монс пубис (3)Монс пубис (3)  Клиторис (4)Клиторис (4)  КаналиКанали  Утерина тубаУтерина туба == јајоводи(5)јајоводи(5)  Вагина (6)Вагина (6)  ЖлездиЖлезди  Голема вестибуларна жл.Голема вестибуларна жл. (7)(7) 1 2 2.1 3 7 6 5 4
  • 47. Женски репродуктувен системЖенски репродуктувен систем Сите органи се внатрешниСите органи се внатрешни и тесно поврзании тесно поврзани – ПримарниПримарни репродуктивнирепродуктивни органиоргани: ?: ? – СекундарниСекундарни репродуктивнирепродуктивни органиоргани: ?: ? Женскиот репродуктивен систем произведува гамети и претставува место за развивање на ембрионот
  • 48. ЖенскиЖенски репродуктувен системрепродуктувен систем ОварииОварии-јајници-јајници ((парнипарни))  Создаваат и чуваат јајцаСоздаваат и чуваат јајца  Создаваат естрогенСоздаваат естроген Tunica albugineaTunica albuginea - околу секој- околу секој јајникјајник Germinal epithelium-Germinal epithelium-надворешнонадворешно одод tunica albuginea (=tunica albuginea (= мезотелмезотел)) Артериски дотокАртериски доток  ОваријаленОваријален && гранки награнки на утерина а.утерина а. ЛигаментиЛигаменти  Оваријален лигаментОваријален лигамент  Поврзува оварии со утериниотПоврзува оварии со утериниот зидзид ((медијаленмедијален)) Суспензорни лигаментиСуспензорни лигаменти  Овариуми со пелв.зид (лат.Овариуми со пелв.зид (лат.)) Широк лигамент (ШЛ)Широк лигамент (ШЛ)  Држи утерусДржи утерус,, јајоводитејајоводите Округол лигамент-Округол лигамент- дел од ШЛдел од ШЛ  Врзува утерус заВрзува утерус за големи усниголеми усни
  • 49. Оварии- ЈајнициОварии- Јајници Суспендирани од страна на оваријалните лигаментиСуспендирани од страна на оваријалните лигаменти & суспензорниот лигамент& суспензорниот лигамент ФункцииФункции:: 1. Создавање на јајни кл.1. Создавање на јајни кл. 2. Создавање на хормони2. Создавање на хормони
  • 50. ОогенезаОогенеза (=(= создавање на овум-јајна клеткасоздавање на овум-јајна клетка)) Се одвива во оваријалнитеСе одвива во оваријалните фоликули во јајниците како делфоликули во јајниците како дел од оваријалниот циклусод оваријалниот циклус ОогониаОогониа (=(= стем клеткастем клетка)) целосна митотска поделба предцелосна митотска поделба пред раѓањераѓање При раѓањеПри раѓање: ~ 2: ~ 2 миопримарнимиопримарни ооцитиооцити Во пубертетВо пубертет: ~ 400,000: ~ 400,000 примарни ооцитипримарни ооцити 4040 г покасног покасно: 0 (: 0 (и покрај тоаи покрај тоа што самошто само ~ 500~ 500 употребениупотребени)) ⇒⇒ АтрезијаАтрезија
  • 51. ОогенезаОогенеза :: создавање на јајни клеткисоздавање на јајни клетки  Стем клеткиСтем клетки == оогонииоогонии - Митоза- Митоза  Сите женски оогонии, се создадени во феталниотСите женски оогонии, се создадени во феталниот периодпериод  Оогонија започнува мејозаОогонија започнува мејоза II == примарни ооцитипримарни ооцити (2n)(2n)  МејозаМејоза II запира пред раѓањезапира пред раѓање  Во тек на овулацијаВо тек на овулација,, мејозамејоза II се завршува и почнувасе завршува и почнува мејозамејоза IIII  Кога мејозаКога мејоза IIII започнувазапочнува,, примарните ооцити сепримарните ооцити се нарекуваатнарекуваат секундарни ооцитисекундарни ооцити (n)(n)  МејозаМејоза IIII завршува кога спермата влегува во јајцетозавршува кога спермата влегува во јајцето  Кога мејозаКога мејоза IIII е завршенае завршена,, секундарниот ооцит сесекундарниот ооцит се нарекуванарекува ovumovum ((јајцејајце))  МејозаМејоза IIII резултирарезултира вово 1 ovum1 ovum ии 33 поларни телаполарни тела ((дегенерираатдегенерираат))
  • 52. ОогенезаОогенеза Оваријалниот циклус започнува во пубертет под влијание на ...Оваријалниот циклус започнува во пубертет под влијание на ... Примордијален фоликулПримордијален фоликул Примарен фоликулПримарен фоликул Секундарен фоликулСекундарен фоликул ТерцијаренТерцијарен (Graaf(Graaf-ов фоликул-ов фоликул)) Секој месец Неколку продолжуваат Неколку продолжуваат
  • 53. (едноставен сквамозен слој) Примордијален фоликул, или гнездо на јајцето во кортекс Присутен при раѓање Ооцит Фоликулни клетки
  • 54. Примарен фоликул Ооцити Фоликуларни клетки Фоликулите се зголемуваат во одговор на FSH и создаваат естрогени
  • 55. Неколку во однос на бројот на примарните фоликули Создаваат фоликуларна течност Нагло зголемување = Чист гликопротеински слој Секундарен фоликул Фоликукларни клетки Јадро на ооцитот Зона пелуцида
  • 56. Терцијарен Графов фоликул Се протега низ целата ширина на кортексот Кога првата мејоза е завршена : 1°ооцит е поделен во еден 2° ооцит и едно поларно тело
  • 57. Овулација Се одвива во терцијарниот фоликул ОогенезаОогенеза суспендиран во профаза I престанува во Метафаза II Ако се појави фертилизација после овулација, мејоза II е завршена МЕЈОЗА I МЕЈОЗА II Секундарен ооцит Секундарно поларно тело овум Примарен ооцит Прво поларно тело Активација Примарен Ооцит ( )Инактивен (може да не се појави)
  • 59. Ооцитот и фоликуларните клетки се изливаат во абдоминалната шуплина Тогаш: 1. Празниот фоликул формира corpus luteum – жолто тело, кое создава прогестерон 2. Жолтото тело, дегенерира и постанува corpus albicans – бело тело 3. GnRH increases under low estrogen and progesterone levels Овулација
  • 60. Утерусна туба == Фалопиева тубаФалопиева туба== јајоводјајовод == салпинкссалпинкс Две мускулни тубиДве мускулни туби  инфундибулуминфундибулум со фимбриисо фимбрии  АмпулаАмпула ((местоместо на фертилизација)на фертилизација)  ИстмусИстмус  Интрамурален делИнтрамурален дел Тубусна лигатураТубусна лигатура
  • 61.  Утерини тубиУтерини туби== ЈајоводиЈајоводи == Фалопиеви тубиФалопиеви туби  Во близината на јајниците до утерус (плодница)Во близината на јајниците до утерус (плодница)  Поставени латералноПоставени латерално ((јајникјајник )) према медијалнопрема медијално ((утерусутерус))  Инфундибулум: латерален дел во форма на инкаИнфундибулум: латерален дел во форма на инка  ФимбрииФимбрии на краевитена краевите  АмпулаАмпула:: проширен дел медијално од инфундибулумотпроширен дел медијално од инфундибулумот  Вообичаено место за фертилизација (оплодување)Вообичаено место за фертилизација (оплодување)  ИстмусИстмус:: тесен медијален делтесен медијален дел  Висцерален перитонеумВисцерален перитонеум,, мазен мускулмазен мускул,, цилијарен епителцилијарен епител  Движење на јајната клетка во јајоводотДвижење на јајната клетка во јајоводот  Прима ооцити после овулацијаПрима ооцити после овулација  Перисталтички брановиПеристалтички бранови  Цилии, кои го облагаат јајоводотЦилии, кои го облагаат јајоводот  Содржи клетки за исхрана на јајната клеткаСодржи клетки за исхрана на јајната клетка  Ектопична бременостЕктопична бременост:: импантација на зигот вон утерусимпантација на зигот вон утерус
  • 62. Женска репродуктивна анатомијаЖенска репродуктивна анатомија
  • 63. Хистологија на утерината туба Цилијарен и нецилијаренЦилијарен и нецилијарен столбчест епителстолбчест епител Цилијарно движење иЦилијарно движење и повремени перисталтичниповремени перисталтични контракции го движат јајцетоконтракции го движат јајцето Секреција на нутритивниСекреција на нутритивни состојкисостојки
  • 64. Женска репродуктивнаЖенска репродуктивна анатомија –Утерус (Матка)анатомија –Утерус (Матка) Анатомија на утерус:Анатомија на утерус:  фундусфундус  телотело  исмтмусисмтмус  Цервикс -вратЦервикс -врат  ЛокацијаЛокација  Пред ректумПред ректум  Позади бешикаПозади бешика ВагинаВагина  Инфериорно од утерусИнфериорно од утерус  НадворешнаНадворешна адвентицијаадвентиција  Мускулен слојМускулен слој  Мукозни браздиМукозни бразди  Вагинален отворВагинален отвор ХименХимен:: продолж. мукозапродолж. мукоза == некомплетен зиднекомплетен зид Утерус 3 слоја: Периметриум Миометриум Ендометриум
  • 65.  Монс пубисМонс пубис:: липидно перничелипидно перниче преку пубичната симфизапреку пубичната симфиза Labia majorLabia major:: големи усни =големи усни = липиднилипидни кожни наборикожни набори Labia minor:Labia minor: мали усни = помалимали усни = помали,, безбез влакнести набори во големите уснивлакнести набори во големите усни Fourchette =Fourchette = спој на мали усниспој на мали усни Централна тетиваЦентрална тетива = perineal body= perineal body Вестибулум =предворјеВестибулум =предворје:: створено одстворено од големите усниголемите усни;; отвори за уретра+вагинаотвори за уретра+вагина КлиторисКлиторис:: над вестибулум,над вестибулум, крацикраци,, препуциумпрепуциум,, кавернозно телокавернозно тело неманема спонгиозно телоспонгиозно тело Булбуси на вестибулумБулбуси на вестибулум:: еректилноеректилно ткиво околу вагиналниот отворткиво околу вагиналниот отвор Големи вестибуларни жлездиГолеми вестибуларни жлезди:: од дветеод двете страни на ваг.отворстрани на ваг.отвор;; лачат мукуслачат мукус Женски надворешни гениталииЖенски надворешни гениталии
  • 66. Женска репродуктивна анатомијаЖенска репродуктивна анатомија  ИнервацијаИнервација:: гранки на н. пудендусгранки на н. пудендус ((хипогастричен плексусхипогастричен плексус && карличникарлични спланхникус нерви)спланхникус нерви)  Артериски дотокАртериски доток::  Утерини артерииУтерини артерии ((од внатрешна илијакалнаод внатрешна илијакална а.а.) +) + лачнилачни гранки =гранки = утерус (плодница)утерус (плодница)  Оваријални артерииОваријални артерии ((од абдоминалнатаод абдоминалната аортааорта) +) + оваријални гранки на утеринитеоваријални гранки на утерините артерииартерии == оварииоварии (( јајници)јајници)
  • 67. ФертилизацијаФертилизација:: спермата го сретнува јајцетоспермата го сретнува јајцето Патот на спермата: Семеноводи  тубулус ректус  рете тестис  еферентни канали  канал на епидидимус  вас деференс  уретра  женска вагина  утерус  јајовод Патот на јајцето: Јајници  перитонеална шуплина  инфундибулум (јајовод)  јајовод Средба: Сперма + јајце се сретнуваат во утерината туба  спермата пенетрира во јајцето = фертилизација Зигот  утерус за имплантација во зидот на матката
  • 68. Утерус = Матка Зид на маткаЗид на матка ~ 1.5 cm~ 1.5 cm составен одсоставен од 1.1. Ендометриум,Ендометриум, 2.2. МиометриумМиометриум,, 3.3. НекомплетенНекомплетен периметриумпериметриум Крвен доток:Крвен доток:  Утерини артерииУтерини артерии (внатр. илијакална а.)(внатр. илијакална а.)  ОваријалниОваријални артерии одартерии од абдоминалната аабдоминалната а ((надолу од реналнитенадолу од реналните артерии)артерии)
  • 69. Хистологија на ендометриумот  Функционална зонаФункционална зона –– децидуадецидуа,, се проливасе пролива во мензисотво мензисот  МенструацијаМенструација - се одстранува- се одстранува функционалниот слој на ендометриумотфункционалниот слој на ендометриумот  Пролиферативна фазаПролиферативна фаза - под влијание на- под влијание на естроген, пролиферираат базалнитеестроген, пролиферираат базалните клеткиклетки  Секреторна фазаСекреторна фаза - прогестерон го- прогестерон го задржува функционалниот слојзадржува функционалниот слој  Базиларна зонаБазиларна зона -- траен слојтраен слој,, длабоко оддлабоко од функционалната зонафункционалната зона
  • 70. Функција на маткатаФункција на матката  Заштита на ембрионот/фетусотЗаштита на ембрионот/фетусот  Нутритивна поддршка = исхранаНутритивна поддршка = исхрана  Одстранување на отпадни материиОдстранување на отпадни материи  Исфрлање на фетусот при раѓањеИсфрлање на фетусот при раѓање
  • 71. Цервикс & вагина Цервиксот,Цервиксот, се спојувасе спојува за вагинатаза вагината под аголпод агол ~ 90°~ 90° ФорниксФорникс –– џеп околу вратот на маткатаџеп околу вратот на матката ((хируршкихируршки пристап во карличната шуплинапристап во карличната шуплина;; место за контроламесто за контрола на породувањето)на породувањето) ВагинаВагина –– фибро - мускулен орган кој служи за:фибро - мускулен орган кој служи за:  Одржување на сексуални односиОдржување на сексуални односи  патека за менструацијапатека за менструација  Породилен каналПородилен канал
  • 72. Млечна жлезда  Модифицирана потна жлезда, надМодифицирана потна жлезда, над ________ мускулмускул  15-2015-20 одвоени лобуси, одвоени со суспензорниодвоени лобуси, одвоени со суспензорни лигаментилигаменти;; секој лобус содржи неколку секреторнисекој лобус содржи неколку секреторни лобулусилобулуси  Млечните канали ги напуштаат лобулуситеМлечните канали ги напуштаат лобулусите;; конвергираат воконвергираат во 15-2015-20 млечни синусимлечни синуси  Млекото останува во млечните синуси, додека не сеМлекото останува во млечните синуси, додека не се ослободи на врвот на брадавицата.ослободи на врвот на брадавицата.
  • 73. Лимфна дренажа на млечните жлезди . . . . . .. . . Има важен клинички значајИма важен клинички значај,, зоштозошто ????