http://www.wmowonen-nh.nl/conferentie
Leidt samenwerking tussen zorg en welzijn in de wijk tot betere oplossingen voor burgers in kwetsbare situaties? Wat vraagt dit van professionals en hun organisaties? Hoe sluit je aan op informele netwerken en de eigen kracht van burgers? Deze vragen komen aan bod in een workshop over het tegengaan van versnippering en het werken ‘dicht bij de burger’.
Sociale wijkteams vanuit Haarlem en Heemskerk vertellen in samenwerking met maatschappelijke partners (DOCK, Socius en Welschap) over hun ervaringen.
Vanuit het programma ‘Sociaal Werk in de Wijk’ (Hogeschool Inholland/Movisie) wordt ingegaan op versterking van de kwaliteit van sociaal werk in de eerste lijn.
De Noord-Hollandse Alliantie deelt haar ervaringen uit Nieuw Den Helder.
1. Slimme coalities van zorg en welzijn in de wijk
• Drie korte praktijkvoorbeelden
Inzet wijkcoaches in Haarlem
Sociale wijkteams in Heemskerk
Sociaal werk in de wijk in Nieuw Den Helder
• Vragen, dilemma’s en perspectieven
• Formuleren van agendapunten voor RSA
2. Hof 2.0: systeeminnovatie in het
sociaal domein
Workshop Slimme coalities tussen zorg en welzijn in de wijk
15 maart 2012
2
5. Wijkcoach: maatwerk voor burgers met
tijdelijk of dreigend regieverlies
Doel:
- Vroegtijdig interveniëren
- Versnippering en overlap tegengaan
Kenmerken:
– Eigen kracht en activering bewoners
– Eropaf-aanpak
– Generalistisch
– Mandaat van betrokken organisaties
Inspiratiebronnen:
• Wijkcoaches, gemeente Enschede
• Sociaal werkers, Amaryllis gemeente Leeuwarden
5
6. Workshop ‘Slimme coalities van
zorg en welzijn in de wijk’:
aanpak in Heemskerk
Gemeente Heemskerk: Vera Eijsvogel
Aanpak in samenwerking met
Socius, MEE, Welschap en maatschappelijke
instellingen uit het Voorportaal
7. Aanleiding
Vraag: hoe kunnen we de grote beleidslijnen verbinden
met de ontwikkelingen en vragen vanuit specifieke
buurten en bewoners?
Wmo-kadernota en deelname aan stimulerings
programma Welzijn Nieuwe Stijl
Nieuwe Beleidscyclus met andere invulling
burgerparticipatie en buurtgericht werken
Netwerkgerichte samenwerking met instellingen op
gemeenteniveau (Voorportaal) uitbouwen met
frontlijnteams op buurtniveau (sociale teams)
8. Een nieuwe beleidscyclus voor Heemskerk
4 BUURTPROFIEL
3 BUURTSCAN
5 RAAD EN COLLEGE
PROGRAMMA
2 STATISTISCHE
INFORMATE
6 STRATEGISCH
PLATFORM
1 BUURTENQUETE
7 GEMEENTEBREDE
KADERNOTA
9 BUURTCONTRACT
8 PLANNEN VAN
AANPAK
9. Netwerkgerichte samenwerking
in Voorportaal uitbouwen
Voorportaal Heemskerk (-> AWBZ-pakketmaatregel)
Frontoffice: Socius, MEE
Backoffice: Welschap, Wmo-loket, GGZ, Context,
Vangnet & Advies, Viva! zorggroep, SIG,
Hartekampgroep, D’Evelaer, De Stut,
Reakt groep, etc.
Doel: integrale oplossing voor de klant
Uitbouwen Voorportaal: front-office gaat er
op af op buurtniveau, als ‘voorpost’/ ‘sociaal team’
10. Sociale teams op buurtniveau
Generalisten (Welschap, Socius, MEE),
die er-op-af gaan in de buurt
“Keukentafelgesprek” Mobiliseren talent en
De Kanteling inzet -> cohesie
11. Sociale teams op buurtniveau
Van belang:
Accent sociale teams: signalering en
preventieve, lichte en vroegtijdige interventie
Goede samenwerking met en ‘warme’ doorverwijzing
naar back-office partners van het Voorportaal, als
specialistische ondersteuning nodig is
Verbreden van deelnemende partners aan
Voorportaal
13. Verbinden Opbouwwerk en Algemeen
Maatschappelijk Werk
Opbouwwerk: Annelies Stins
ondersteuning van (groepen) bewoners gericht op de eigen woon- en leefomgeving
samenwerkingsverbanden leggen
activiteiten gericht op de sociale cohesie /zelfredzaamheid
faciliteren van bewonersinitiatief
AMW: Mirjam Goudappel
Hulp gericht op de zelfredzaamheid van burgers (Eigen Kracht)
Op basis van signalering actief inspelen op wat nodig is en dat outreachend bieden (nabij de vraag)
Instrumenten: spreekkamergesprek, huisbezoek, cursussen, workshops
17. Fase 2: Herstel contact
Acties:
Open spreekuur opbouwwerk
Gesprek aan huis (opbouwwerker met
wijkagent)
Ondersteunen eigen initiatief wijkbewoners
Resultaat:
Herstel van vertrouwen in “overheid”
Bereidheid tot actie voor eigen wijk
Oud-bewoners keren terug naar wijk
18. Fase 3: Hulp nabij
Praktisch:
Workshop
(opvoed-)vaardigheden
op de wijkschool
Hulp daar waar gewenst:
thuis of op kantoor
19. Fase 4: Integratie van werken
“De inclusieve wijk”
Versterken van de samenhang in de wijk
Ondersteunen van projecten door bewoners ZELF
Hulp regelen daar waar de vraag is
Sociale Netwerken vergroten door hulpvragers te activeren
tot vrijwilligerswerk in de wijk
Bestaande kracht in de wijk inzetten bij ondersteunen van de
meest kwetsbaren (maatschappelijk steunsysteem)
20. 7 maatschappelijk dienstverleners in Noord Holland werken
samen op kennisontwikkeling en innovatie:
21. Hoe?
Kennis bundelen
Werken aan nieuwe kennis:
Leergemeenschappen (JMW, SWW)
Kennis delen, ook buiten de regio:
22. Vragen, dilemma’s en perspectieven
• Wat moet resultaat van samenwerking zijn
voor burger/ cliënt?
• Hoe sluit je aan op informele netwerken en
eigen kracht van burgers? (0e lijn)
• Wat vraagt dit van professionals en
organisaties? (1e en 2e lijn)
• Wat zijn voorwaarden voor succesvolle
samenwerking?
Hinweis der Redaktion
Waarom nu? Urgentie: Afnemende middelen: gemeentefonds, Wmo-korting, kortingen op decentralisaties, cumulatie andere maatregelen (passend onderwijs, PGB, scheiden wonen/zorg, eigen bijdrage GGZ etc) Decentralisaties sociaal domein: straks gaat meer dan de helft van de gemeentebegroting naar sociaal beleid overlap doelgroepen, aanbieders, activiteiten, fasering, schaalniveau Systeem loopt vast: bureaucratisering/controledrang + versnippering en overlap Verder natuurlijk de bekende trends en ontwikkelingen
Kwestie van anders organiseren en gedrag/cultuur Visioen Hof 2.0 Onderscheid burgers naar zelfredzaamheid (i.p.v. doelgroepen) Daarop aansluitend aanbod + financiering Bouwstenen voor het nieuwe systeem Programmatische aanpak: 3 decentralisaties en 5 praktijkwerkplaatsen
Probleem: professional te laat of met teveel Praktijkwerkplaats in de Boerhaavewijk
Twee niveaus: beleidscyclus: grote beleidslijnen beter verbinden met ontwikkelingen vanuit specifieke buurten en bewoners ofwel tussen de verbinding van beleid en de praktische vertaling daarvan in de buurt 2) samenwerking: gemeentebrede, netwerkgerichte samenwerking tussen partners doorkantelen dicht(er)bij de burger en buurtniveau
Beleidsmatig: vragen van bewoners, vanuit specifieke buurten en ook vanuit de analyse van professionals in de buurt samenbrengen in een buurtprofiel ( ‘foto van 6 buurten’). Foto’s vormen input voor Raad en Bestuur voor hun programma. Instellingen op directie/managementniveau (in strategisch platform) analyseren wat er nodig is en dit wordt in brede nota gevat, die ook kaders stelt voor specifieke aanpak in de buurt en afspraken in buurtcontracten.
Mogelijke toelichting: Opgezet om clienten die AWBZ indicatie lichte begeleiding verloren, te bereiken. Voorportaal bestaat uit front- en back-office: 1 gezamenlijk werkproces.Doel: integrale oplossing waarbij door de onderlinge samenwerking oplossingen mogelijk zijn die innovatief zijn en soms buiten gebaande paden liggen. Van belang dat organisaties hun eigen (financieel) belang loslaten Sociale teams zijn een idee voor een pilot. Door front-office-leden en gemeente hebben idee uitgewerkt, op basis van signalen van de alle partners uit Voorportaal dat er relatief weinig meldingen waren in voorportaal en dat doorkanteling nodig was. Idee wordt op 2 april met alle back-office-partners uit Voorportaal nader besproken en uitgewerkt. Desondanks toch hier idee alvast op verzoek gepresenteerd.
Wat is het sociale team? -> gekopieerd uit plan van aanpak: Generalisten uit drie organisaties 1) Plaatje 1: in staat zijn om volgens de methode van De Kanteling (keukentafelgesprek) de vraag en de eventuele vraag achter de vraag van burgers te achterhalen. Uitgangspunten hierbij dienen te zijn: De burger is het vertrekpunt. Het te behalen resultaat voor burgers staat centraal; De eigen kracht, de eigen mogelijkheden en de eigen verantwoordelijkheid van burgers staat centraal en niet hun beperkingen; Er wordt gekeken of een burger hulp kan vinden binnen het netwerk om zich heen (buren, mantelzorgers, etc) en hoe het eigen netwerk versterkt/ ondersteund kan worden; Indien er geen mogelijkheden zijn binnen het sociale steunsysteem; wordt eerst gekeken of de burger zijn ondersteuningsvraag kan invullen met laagdrempelige, algemene (buurt)voorzieningen en pas in tweede instantie wordt gekeken naar individuele, geïndiceerde voorzieningen; 2) In staat zijn om talenten en vrijwillige inzet van burgers cq buurtbewoners te mobiliseren om zo de sociale cohesie te versterken (conform uitgangspunt van ‘ civil society en participatie in de buurt’ uit de Wmo-nota: zij proberen burgers te stimuleren om zich vrijwillig in te zetten en ze proberen om het netwerk rondom een burger te versterken);
Goede doorverwijzing naar organisaties in back-office is van belang. Met partners in back-office wordt idee op 2 april nader besproken.
Volksbuurt met haar eigen normen en waarden. Signalen : Instroom bewoners die overlast veroorzaken ( geluid s- , alcohol- en drugsoverlast ) Vandalisme en bedreigingen door groepen jongeren/bewoners Bewoners minder bereid om zich in te zetten voor de eigen buurt “ Oud" buurtbewoners verhuizen naar ander buurten. Analyse: Negatieve spiraal moet doorbroken worden
sheet Acties: Uitzetten van een enquête onder bewoners . Buurtbeheerteam gevormd met daarin vertegenwoordigers van gemeente, politie, organisaties. Plan van aanpak verdeeld in clusters: * beheer openbare ruimte * handhaving en toezicht * bevorderen sociale cohesie * communicatie Ieder is verantwoordelijk of heeft een gedeelde verantwoordelijkheid voor zijn /haar cluster
sheet Opbouwwerk trekker van opstellen actieplan gericht op de sociale cohesie . Acties o.a.: - organiseren van open spreekuur - opbouwwerk doet samen met wijkage nt huis aan huis (outreachend achter de voordeur bezoek ,portiekgesprekken/straatladder) sheet Resultaat; Herstel van vertrouwen: - bewoners lopen op spreekuur binnen met vragen en melden signalen - meer vertrouwen in politie, overheid en instellingen - bereidheid bewoners om zelf in actie te komen: voorbeeld bunker! - bewoners keren terug naar de buurt
Fase 3. Sheet: Laagdrempelig hulpaanbod op vindplaatsen Sheet: Signalen en informatie worden gedeeld Sheet: Hulpaanbod kan ingezet worden - evt. in samenspraak met bewoners - Opvoedingsondersteuning -Versterken van bewonersvaardigheden - hulpverlening gericht op individuele problemen - Praktische hulpverlening - Outreachend werken
De inclusieve wijk: Een wijk waarin iedereen kwalitatief goed kan leven, of je nu sterk of kwetsbaar bent. Sheet: Doel van integrale samenwerking AMW en opbouwwerk: sociale cohesie en zelfredzaamheid vergroten Voorbeelden bij de laatste twee punten geven: 1. Voorbeeld hoe je dat zou kunnen doen: Opbouwwerk heeft een project, jij hebt een kwetsbare met een te klein netwerk. De klant ga je enthousiasmeren om deel te nemen (dat kun je samen doen), opbouwwerk neemt dan even kort begeleiding op zich tot iemand zijn draai heeft gevonden. 2. Samen met opbouwwerk kun je organiseren dat vraag en aanbod bijeenkomen. Door de vragen en het aanbod actief op te halen (huis aan huis) of een bijeenkomst te organiseren gelinkt aan een buurtactiviteit.
De projecten die in deze workshop zijn gepresenteerd worden onder meer uitgevoerd door NHA organisaties De Noord Hollandse Alliantie levert diensten voor de aanpak van sociale vraagstukken op het terrein van welzijn, participatie, sociale zorg en sociale veiligheid vanuit de overtuiging dat: Informele zorg voor formele zorg gaat De eigen kracht van de burger en het versterken van het sociaal netwerk het vertrekpunt zijn van hulp-en dienstverlening De leergemeenschappen zijn op uitvoerend, managementniveau en worden gegeven in samenwerking met Inholland