1. ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟ
& ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ
ΧΗΜΙΚΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ
ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ∆ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΩΝ ∆ΟΚΙΜΩΝ ΚΑΤΑ
ISO 17025:2005
∆ΙΑΚΡΙΒΩΣΕΙΣ, ΕΠΙΚΥΡΩΣΕΙΣ, ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΕΣ, ΕΛΕΓΧΟΣ
ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ
27 – 29 Νοεμβρίου 2007
Στόχοι του σεμιναρίου είναι να Οι εξειδικευμένες Τεχνικές απαιτήσεις του προτύπου ISO
παρουσιασθούν: 17025:2005, που αφορούν:
Την επικύρωση και επαλήθευση των μεθόδων δοκιμών,
Τις διακριβώσεις, τους ελέγχους και τις εσωτερικές επαληθεύσεις
του εξοπλισμού δοκιμών,
Τη συμμετοχή σε Σχήματα ∆οκιμών Ικανότητας,
Τον υπολογισμό της αβεβαιότητας των μετρήσεων,
Τον εσωτερικό έλεγχο ποιότητας.
ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ
Βολοτόπουλος Μιλτιάδης (Χημικός Μηχανικός), Σύμβουλος Ανάπτυξης Συστημάτων ∆ιαχείρισης της PROSPERITY
Μελέτες Ανάπτυξης Επιχειρήσεων Ε.Π.Ε.
Γρυπάρη 136, 17673 Καλλιθέα Αττικής ~ Τηλ.: 2109536775-6, Fax: 2109536777, e-mail: eekxm@hol.gr

2. ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Τρίτη 27 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007
09.00 – 10.30 Εισαγωγή
Η έννοια και τα πρότυπα της διαπίστευσης (ISO 17025, EA, ILAC, ΕΣΥ∆),
Το βασικό πρότυπο ISO 17025:2005 – ∆ιοικητικές και Τεχνικές απαιτήσεις,
10.30 – 11.00 ∆ιάλλειμα
11.00 – 12.30 Βασική στατιστική – Τυπική απόκλιση, Σχετική τυπική απόκλιση - Κατανομές πιθανοτήτων, Ακρίβεια
(precision) και ορθότητα (accuracy),
12.30 – 13.30 ∆ιάλλειμα
13.30 – 15.00 Επικύρωση και επαλήθευση μεθόδων δοκιμών – Ορθότητα, ακρίβεια, πιστότητα, εξειδίκευση,
εκλεκτικότητα, ευαισθησία, ανθεκτικότητα, γραμμικότητα των μετρήσεων των οργάνων.
Επαναληψιμότητα και αναπαραγωγιμότητα – Συντελεστής μεταβλητότητας (coefficient of variation),
Υπολογισμός του ορίου ανίχνευσης και του ορίου ποσοτικοποίησης.
15.00 – 15.30 ∆ιάλλειμα
15.30 – 17.00 Σύγκριση in house μεθόδου με πρότυπη μέθοδο – Αξιολόγηση της σημαντικότητας των διασπορών και
των διαφορών.
Σύγκριση με υλικά αναφοράς. Έλεγχος ύπαρξης bias.
Εμβολιασμός και ανάκτηση – Κριτήρια αποδοχής,
Τετάρτη 28 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007
09.00 – 10.30 Άσκηση 1: Υπολογισμός της ορθότητας (accuracy, bias), της ακρίβειας (precision) και του ορίου
ανίχνευσης.
∆ιεργαστηριακές μετρήσεις και Σχήματα δοκιμών ικανότητας, Πολιτική του ΕΣΥ∆.
Αξιολόγηση των αποτελεσμάτων – Ζ-score.
10.30 – 11.00 ∆ιάλλειμα
11.00 – 12.30 Εσωτερικός έλεγχος ποιότητας.
Χρήση υλικών ελέγχου ποιότητας.
Κατασκευή διαγραμμάτων ελέγχου (control charts) X, R, CUSUM.
Ερμηνεία και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων.
Άσκηση 2: Κατασκευή Χ και CUSUM διαγραμμάτων ελέγχου.
12.30 – 13.30 ∆ιάλλειμα
13.30 – 15.00 ∆ιακρίβωση και επαλήθευση του εξοπλισμού. Ιχνηλασιμότητα μετρήσεων,
∆ιακρίβωση ζυγών και θερμομέτρων - Αποδοχή διακριβώσεων εξωτερικών εργαστηρίων.
Καταλληλότητα των πιστοποιητικών διακρίβωσης,
∆ιαπιστευμένα εργαστήρια διακριβώσεων στην Ελλάδα.
Εσωτερική επαλήθευση ογκομετρικού εξοπλισμού (ογκομετρικές φιάλες, σιφώνια, προχοίδες,
αυτόματες πιπέτες), ζυγών, θερμομέτρων, φούρνων, πυριαντήριων, υδατόλουτρων, ψυγείων,
καταψύξεων και επωαστικών θαλάμων.
15.00 – 15.30 ∆ιάλλειμα
15.30 – 17.00 Άσκηση 3: Εσωτερική επαλήθευση ογκομετρικών φιαλών.
Εσωτερική επαλήθευση Αναλυτικών Οργάνων (Φασματοφωτομέτρων, Χρωματογράφων, Ατομικής
Απορρόφησης. GC-MS, Infra-Red κλπ.)
Κατασκευή και αποδοχή καμπύλης βαθμονόμησης Αναλυτικών Οργάνων.
Όρια εμπιστοσύνης της καμπύλης βαθμονόμησης.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ISO 17025 2/3

3. Πέμπτη 29 ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ 2007
09.00 – 10.30 Υπολογισμός της αβεβαιότητας μετρήσεων στις δοκιμές,
Τι είναι αβεβαιότητα μέτρησης – Τι είναι σφάλμα μέτρησης – Τυχαία και συστηματικά σφάλματα,
Βήματα υπολογισμού της αβεβαιότητας - Πηγές αβεβαιότητας – Ποσοτικοποίηση,
Αβεβαιότητα τύπου Α και τύπου Β – Κατάταξη αβεβαιοτήτων,
Συνδυασμένη και ∆ιευρυμένη αβεβαιότητα, Παράγοντας κάλυψης K
10.30 – 11.00 ∆ιάλλειμα
11.00 – 12.30 Άσκηση 4: Υπολογισμός αβεβαιότητας ζυγού
Τεστ σημαντικότητας – τροποποιημένος παράγοντας κάλυψης Κp
Βαθμοί ελευθερίας – Κατανομή Student – Τιμές του t,
Άσκηση 5: Υπολογισμός των βαθμών ελευθερίας και του Kp
Συνεισφορά του bias στην αβεβαιότητα
Αβεβαιότητα της καμπύλης βαθμονόμησης
Αναφορά των αποτελεσμάτων – Συμμόρφωση με προδιαγραφές
Γραμμική σχέση αβεβαιότητας – συγκέντρωσης
12.30 – 13.30 ∆ιάλλειμα
13.30 – 15.00 Άσκηση 6: Πόσες μετρήσεις;
15.00 – 15.30 ∆ιάλλειμα
15.30 – 17.00 Αβεβαιότητα στις μικροβιολογικές δοκιμές.
Κατανομή POISSON.
Άσκηση 7: Υπολογισμός της αβεβαιότητας σε μικροβιολογική δοκιμή.
Συζήτηση.
1. Χρόνος και τόπος διεξαγωγής
27-29 Νοεμβρίου 2007. Το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί στους χώρους του Ε.Ε.Κ., Γρυπάρη 136, Καλλιθέα.
Ημερομηνία υποβολής στον ΟΑΕΔ: 20/11/2007.
2. Κόστος συμμετοχής
Μέλη Π.Σ.Χ.Μ. : 450 € , Μη μέλη : 500 €
Στην τιμή περιλαμβάνονται οι σημειώσεις των εισηγήσεων, ελαφρύ γεύμα και κυλικείο.
(Για συμμετοχή άνω των δυο ατόμων ;και για φοιτητές υπάρχουν ειδικές τιμές).
3. ∆ηλώσεις συμμετοχής
Το σεμινάριο έχει διάρκεια 3 ημέρες (24 διδακτικές ώρες). Λόγω του περιορισμένου αριθμού θέσεων θα τηρηθεί απόλυτη σειρά
προτεραιότητας.
4. Επιστημονικός Υπεύθυνος του σεμιναρίου
Επιστημονικός Υπεύθυνος του σεμιναρίου είναι ο κ. Μ. Βολοτόπουλος.
5. Πληροφορίες
Για περισσότερες πληροφορίες απευθυνθείτε στα τηλέφωνα : 2109536775-6.
και στην ιστοσελίδα www.psxm.gr
Οι εκπαιδευόμενοι θα χρειαστεί να έχουν μαζί τους επιστημονικούς υπολογιστές τσέπης (scientific calculators), οι οποίοι να
έχουν τη δυνατότητα να υπολογίζουν τουλάχιστον την τυπική απόκλιση ενός πλήθους αριθμών.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ISO 17025 3/3