Organizimi formal dhe informal ligj 2 Mr.Driton Sylqa
1. UNIVERSITETI I PRISHTINES
FAKULTETI I SHKENCAVE TË APLIKUARA TË BIZNESIT PEJË
Organizimi i Ndermarrjes
Organizimi Formal dhe Informal
Driton Sylqa
10/23/2012 1
2. Temat per t’u shtjelluar
1. Organizimi Formal
2. Skemat Organizative
3. Organizimi Informal
4. Grupet informale
5. Integrimi i organizimit formal dhe informal
10/23/2012 2
3. Organizimi formal
Organizimi formal përbën rrjetin e komunikimeve në
organizatë;
Ai përfshin:
Kanalet zyrtare nëpërmjet të cilave qarkullon
informacioni;
Paraqet kartën organizative;
Është ai i cili është hartuar në letër, transparent
për të tjerët dhe i artikuluar me norma dhe
rregulla të cilat formojnë politikën e ndërmarrjes;
Formalizimi fillon me përcaktimin e politikës
vendim-marrëse dhe me vendosjen e
marrëdhënieve epror-vartës.
10/23/2012 3
4. Karakteristikat e Organizimit Formal
shprehja e tij bëhet përmes kartës organizative;
ka formë hierarkike;
pasqyron marrëdhëniet epror-vartës;
komunikimi është zyrtar dhe ka trajtën lartë – poshtë;
ka një mision për të përmbush;
autoriteti kryesisht është i centralizuar;
shpërndarja e autoritetin bëhet vertikalisht (sa më lartë autoriteti
më i madh);
është i qëndrueshëm, përveç nëse qëllimisht ndryshohet;
është statik - reflekton gjendjen vetëm për një moment të
caktuar;
është i shkëlqyeshëm në radhitje;
i qartë dhe i dukshëm për t’u parë nga të tjerët;
i lehtë per t’u kuptuar dhe shpjeguar;
barasvlerëson “personin” me “detyrën”;
kufizohet me norma dhe rregulla të koduara;
esencial për të vepruar në situatat e pritshme dhe të njohura nga
e kaluara;
10/23/2012 4
5. Skemat organizative
Paraqitja grafike e organizimit formal
behet përmes skemes organizative
Llojet e skemave organizative:
Skema organizative horizontale;
Skema organizative vertikale;
Skema organizative koncentrike;
10/23/2012 5
6. Skema horizontale
Drejtori
Men. i Men. i
Men. i Men. i
Marketing B.Njerzor
Prodhimit Financave
ut e
1 ´´ ´´ ´´ ´´ ´´ ´´ ´´ ´´ ´´ ´´
10/23/2012 6
7. Skema vertikale
Drejtori
Menaxheri i prodhimit
Vartes
Vartes
Menaxheri i Financave
Vartes
Vartes
Menaxheri i Marketingut
Vartes
Vartes
Menaxheri i Burimeve njerezore
Vartes
Vartes
10/23/2012 7
8. Skema koncentrike
Menaxheri
i
Prodhimit
Menaxheri
Menaxheri
i
i
kërkimeve dhe
Financave
hulumtimeve
Drejtori
Menaxheri Menaxheri
i i
Burimeve Njerëzore Marketingut
10/23/2012 8
9. Organizimi informal
Është përmbledhje e sjelljeve, bashkëveprimeve,
normave, kulturave, lidhjeve personale dhe
profesionale në mes të njerëzve punonjës përmes
se cilave kryhen punët në organizatë
Ky organizim zhvillohet gradualisht dhe
spontanisht si reagim ndaj bashkëveprimit
reciprok të njerëzve dhe dinamikës komplekse
sociale të anëtarëve të organizatës
10/23/2012 9
10. Karakteristikat e Organizimit Informal
Ka të bëjë me marrëdhëniet ndërmjet njerëzve
punonjës;
zhvillohet vazhdimisht;
lëshon rrënjë nëpër të gjithë organizatën;
është dinamik dhe reagues;
është i shkëlqyeshëm për nxitje dhe motivim;
kërkon njohuri të veçanta për t’u dalluar;
trajton njerëzit në baza individuale;
është i rrafshët dhe qarkullues;
ka karakter të tejdukshëm (i padukshëm);
është i lidhur me besimin dhe reciprocitetin;
është i vështirë për t’u kontrolluar apo detyruar;
është qenësor për situatat që ndrrojnë shpejt dhe
për situatat e paqarta.
10/23/2012 10
11. Grupet informale
përbërja e një grupi informal varet nga interesi i
përbashkët ekonomik dhe personal i anëtareve të
atij grupi që synon të arrijë një qëllim të caktuar;
I punësuari individual mund t’i takojë një numri
më të madh të grupeve informale;
Njëri grup është ai që ka një epror të përbashkët;
tjetri është që është i angazhuar në ndonjë
detyrë publike apo në politikë; një grup tjetër
është klika shoqërore e përbërë nga të punësuarit
të cilët kanë prirje ndaj njeri-tjetrit; dhe prap
është një grup tjetër që luajnë futboll së bashku
10/23/2012 11
12. Tiparet e grupit informal
Madhësia e grupit;
Përkushtimi i grupit punues;
Qëllimet e grupit te punes;
10/23/2012 12
13. Llojet e grupeve informale
Grupet informale
punëtorët e një organizate mund të
formojnë një grup të veçantë informal që
luajnë futboll, shah ose ndonjë hobi tjetër.
Grupet “grapevine”
janë grupe që formohen në bazë të
thashethemeve, të cilat janë të
shpërndara kudo në organizatë. Pra, këto
grupe kanë të bëjnë me rrjetin informal të
komunikimit brenda në organizatë.
10/23/2012 13
14. Dallimet ne mes te organizimit formal dhe
atij informal
Organizimi informal mund të dështoj apo mund të
bëhet shkas për një udhëheqje të keqe nëse nuk është
në funksion të objektivave të përgjithshme të
ndërmarrjes.
Në organizatat informale theks i veçantë i jepet
individëve dhe marrëdhënieve të tyre të ndërsjella,
përderisa, tek organizimi formal theksi ishte tek pozitat
zyrtare në organizatë.
Thelbi i organizimit informal qëndron në fuqinë
personale të individit;
Autoriteti informal është krejtësisht personal;
Autoriteti formal rrjedh dhe i takon organizatës.
Organizimi formal ngërthen në vete nivele, linja dhe
pozita që ilustrojnë strukturën zyrtare dhe drejtimin
vendim-marrës.
10/23/2012 14
15. Integrimi i organizimit formal dhe informal
Në praktikë nuk mund të gjesh as edhe një
organizatë që operon vetëm në bazë të parimeve
formale apo një tjetër vetëm e organizuar në
mënyrë informale. Kështu që, organizatat kanë
nevojë si për organizimin formal ashtu edhe për
atë informal;
Problemi kyç që menaxherët duhet ta zgjedhin
është gjetja e ekuilibrit në mes tyre;
Një ekuilibër i përshtatshëm do të ishte ai ku
ndërmarrja do të kishte një shkallë të tillë
formalizimi, që do të mundësonte shfaqjen e
talentit krijues të punëtorëve dhe vet-iniciativën
e tyre, në mënyrë që puna e tyre të kontribuojë
sa me efektivisht në arritjen e objektivave të
përgjithshme të ndërmarrjes;
10/23/2012 15