1. Brisa’da kalite devrimi
Brisa, fabrika yönetimi, üretimin takip ve kontrolü, üretimde
kalitenin en üst seviyeye ç›kar›lmas› amac›yla Türkiye’nin en
büyük MES projesi olan Shopfloor uygulamas›n› hayata
geçirdi. Proje sayesinde verimlilik ve kalitede art›fl sa¤land›.
T
ürkiye’nin lider lastik üreticisi Brisa,
fabrika yönetimi, üretimin takip ve
kontrol edilmesi, üretimdeki kalitenin en
üst seviyeye ç›kar›lmas› amac›yla Shopflo-
or uygulamas›n› hayata geçirdi. Türki-
ye’deki en büyük, en kapsaml› MES proje-
si olma özelli¤ini de tafl›yor.
Proje konusundaki ilk çal›flmalar 2001 y›-
l›nda bafllad›. Projenin analiz safhas›
2002’de bitti. 2002’den 2004’e kadar pilot
uygulama gelifltirildi. ‹lk denemeler ve ek-
sikliklerin giderilerek pilot uygulaman›n
kabul edilebilir hale gelmesi 2004–2006
aras›nda oldu. 2006 y›l›n›n Haziran ay›nda
pilot makineler ilk kez 7 gün 24 saat dev-
reye girdi. 2006’dan beri yayg›nlaflt›rma
süreci devam ediyor. Hedef, 2008 içinde
tüm makineleri devreye almak.
Shopfloor projesi nedir
Shopfloor kelime olarak üretim sahas› an-
lam›na geliyor. Shopfloor projesi genel
anlam›yla üretim sahas›n›n yönetimi veya
üretim yönetim sistemi olarak biliniyor.
Dünyada birçok büyük flirket, lokal ya da
global fabrikalar›n›n yönetimini, üretimin
takip edilmesini ve üretimdeki kalitenin
en üst seviyeye ç›kar›lmas›n› bu tür proje-
ler ile sa¤l›yor. Bu yaz›l›mda amaç üretim-
deki veri toplama iflini gerçeklefltirmek,
tasar›ma uygun olarak ayar de¤erlerinin
makinelere gönderilmesi sa¤lamak, bu-
nun sonucunda ç›kan üretim ve makine
durufl bilgilerini kaydedip de¤erlendir-
mek. Al›nan çok önemli verilerden biri de
envanter bilgileri. Üretilen ürün ile ilgili
bilgilerin gerçek zamanda stoklara girme-
si, bu ürünleri üretirken kullan›lan ham-
madde ya da yar› mamullerin üretim esna-
s›nda stoklar›n›n düflmesi, fabrikada reel
zamanl› olarak hangi üründen ne kadar,
nerede var gibi bilgilerin kullan›c›lara
gösterilmesi de projenin sa¤lad›¤› fayda-
lardan. Proje içinde kalite kontrol sistem-
leri de yer al›yor.
Üretilen ürünlerin hangi parametreler ile
üretildi¤ine dair, proses parametrelerinin
reel zamanl› takibi yap›labiliyor. Bu yaz›-
l›mlar içinde istatistiksel proses kontrol
mekanizmalar› da mevcut. Ürünlerin pro-
ses verilerinin gösterildi¤i trendlerin in-
celenmesi, verilerin sapmas›na göre ope-
ratörlere ve kullan›c›lara reel zamanl› uya-
r›lar›n gitmesi de bu projenin sa¤lad›¤›
olanaklardan.
Üretim s›ras›nda kaydedilen bu veriler ile
hangi ürünün hangi hammadde ya da yar›
mamullerden üretildi¤ine dair geriye dö-
nük bilgilere de ulaflmak mümkün. Proje-
nin en önemli safhas› ise makine ile olan
entegrasyon. Entegrasyon ile sa¤lanan ve-
rilerin ço¤unu makine kendisi üretiyor.
Dolay›s›yla veri kalitesi de art›yor.
PROJE: Brisa / Proje sorumlusu: Cenk Salt›k
Bican Yaman Yazgan kimdir
Proje lideri Bican Yaman Yazgan Bo¤aziçi
Üniversitesi Endüstri mühendisli¤i mezunu.
Geçmifl y›llarda KoçFinans bünyesinde Türki-
ye’nin ilk smart kart, dünyan›n ilk taksitli
smart kart projesinde görev alan Yazgan, se-
kiz y›ld›r Brisa’da çal›fl›yor. 2001’den bu yana
Shopfloor projesinde görev yap›yor.
bimsabiz@bimsa.com.tr
Bican Yaman Yazgan
Baflar› Öyküsü

2. “En önemli kazan›m kültür de¤iflimi. Operatörün rapor
yazmas›na, makineyi elle set etmesine, ürünlere etiket
yazmas›na gerek kalmad›. Operatör üretime yo¤unlaflt›.
Raporlama yapmak yerine makinesini kontrol ederek
ürün kalitesini iyilefltirmeye zaman ay›rmaya bafllad›.”
Ana yüklenici Bimsa
Shopfloor projesinin ana yüklenicisi Bim-
sa. Yaz›l›m deste¤i Amerikan Invensys fir-
mas›ndan sa¤land›. Invensys firmas›n›n
dünya çap›nda kullan›lan Wonderware
markas› alt›nda gelifltirdi¤i MES ve SCADA
yaz›l›mlar› kullan›ld›. ‹lk pilot uygulama
Atos Origin ‹talya taraf›ndan gelifltirildi.
‹leriki safhalarda projeyi Bimsa devrald›.
Proje öncesi, üretim s›ras›nda elde edilen
veriler manuel olarak iflleniyor, ka¤›t baz-
l› raporlama sistemi kullan›l›yordu. Ürün-
lerin nas›l bir sistemle üretilece¤ine dair
bilgiler ve üretim planlar› operatörlere ka-
¤›t üzerinde geliyor, operatör bu plan ve
tan›mlara göre makinesini manuel olarak
set ediyor, makinenin ne zaman, ne kadar
durdu¤unu kendisi raporluyordu.
Bu süreç veri kalitesi aç›s›ndan insan kay-
nakl› birtak›m hatalara yol açabiliyordu.
Raporlamada, bu raporlar›n veri girifli s›-
ras›nda okunamama, hatal› okunma türü
insan kaynakl› hatalar olabiliyordu.
Projeyle, makinelerin elektronik kontrol
sistemleriyle haberleflilerek, toplanan ve-
rilerin bilgisayar ortam›nda kullan›c›lara
gösterimine, makina - operatör ara yüzle-
ri ile makinelere kontrollü ve otomatik
veri gönderimine olanak sa¤land›.
Kültür de¤iflimi gerçekleflti
Proje lideri Bican Yaman Yazgan, kurulan
sistemle verimlilikte ve kalitede art›fl ya-
kaland›¤›n› belirtiyor: “Bunu birkaç bafll›k
alt›nda incelemek gerekir. Bunlardan ilki
verimlilik. Verimlilikte en büyük kazanc›-
m›z ka¤›d›n ortadan kalkmas›. Operatörle-
rin rapor yazmak için kaybettikleri zama-
n› kazand›k. Do¤ru ve kaliteli verilere ula-
flabildik. ‹nsan kaynakl› hatalardan oluflan
veri farkl›l›klar› yok oldu. ‹kinci kazan›m›-
m›z lot takibi. Lot takibi proje öncesinde
de yap›l›yordu ama manuel formlar üze-
rinden yap›l›yordu. Geriye do¤ru bakmak
istedi¤inizde arflivden bir y›¤›n ka¤›t ç›-
karman›z gerekiyordu. fiimdi tek tuflla gö-
rebiliyoruz. Kalite aç›s›ndan da büyük fay-
dalar elde ettik. Operatörün yapabilece¤i
yanl›fl malzeme veya ekipman kullan›m›
gibi hatalar› görme, müdahale etme, so-
runlar› çözerken bu verilerden yararlan-
ma olana¤› sa¤lad›k.”
Yazgan’a göre esas kazan›m ise kültür de-
¤iflimi: “Operatörün rapor yazmas›na, ma-
kineyi elle set etmesine, ç›kan ürünlere
etiket yazmas›na gerek kalmad›. Bu saye-
de operatör üretime yo¤unlaflt›. Kendisi
raporlama ifli yapmak yerine makinesini
kontrol edip ürün kalitesini iyilefltirmeye
daha çok zaman ay›rmaya bafllad›. Kon-
santrasyonu da yükseldi.”
Bimsa bizi iyi tan›yor
Yazgan proje için Bimsa’y› tercih etmele-
rindeki en önemli nedenin Brisa üretim
süreçlerini yak›ndan tan›mas› oldu¤unu
belirtiyor: “Shopfloor projesinde ERP’de
oldu¤u gibi standart ifller yapam›yorsu-
nuz. Üretim sistemleri, bulundu¤unuz
sektöre, üretti¤iniz ürüne göre de¤ifliyor.
Dolay›s›yla Shopfloor projesi entegrasyo-
nun en önemli baflar› faktörü üretim süre-
cinin çok iyi anlafl›lmas›. Bimsa’y› tercih
etmemizdeki en büyük neden buydu. Bu
bilgi birikimi tasar›m ve gelifltirme süre-
cinde çok faydal› oldu.”
B‹MSAB‹Z: Acarlar ‹fl Merkezi D-Blok No: 14 Kat: 3-4 Kavac›k 34805 ‹stanbul Telefon: 0216 425 10 50 Faks: 0216 425 10 49
Türkiye’nin en büyü¤ü
Türkiye'nin lider, Avrupa'n›n alt›nc› büyük
lastik üreticisi konumunda olan Brisa, dünya-
n›n tek çat› alt›nda toplanan en büyük lastik
üretim tesislerinden birine sahip. Brisa tesis-
lerinde günümüzde 500'ün üzerinde farkl›
tipte lastik üretiyor. Dünya lastik endüstrisi-
nin lideri Bridgestone'un teknolojisini kulla-
nan Brisa, yaln›zca ulusal pazarda de¤il, dün-
ya pazarlar›nda da rekabetçi konumunu sür-
dürmek için ürün yelpazesini sürekli zengin-
lefltiriyor.
Lastik sektöründeki 34. y›l›n› kutlayan Brisa,
405 Lassa ve 196 Bridgestone bayisiyle yurti-
çi yenileme pazar›n›n liderli¤ini sürdürüyor.
fiirket Avrupa ve Orta Do¤u’ya 100 milyon
Dolar’› aflk›n ihracat gerçeklefltiriyor.