1. Φωτομετρία αστέρων
Σημειώσεις για τους μαθητές Λυκείου
Τυχερού
Στέλλα Τρυφωνίδου

2. Αστέρες
Αστέρες: Ουράνια σώματα που διατηρούν όλες εκείνες τις
ιδιότητες του δικού μας Ηλίου. Γιγάντιες σφαίρες αερίων ,
υπέρθερμες. Όλα τα αστέρια είναι αυτόφωτα.

3. Τύποι των αστέρων
(θερμοκρασία, χρώμα)

4. Αστρικά σμήνη
Αστρικό Σμήνος: ομάδα αστέρων σε μικρό
χώρο στο διάστημα που συγκρατούνται από
ισχυρές Βαρυτικές δυνάμεις για μεγάλο
διάστημα.
Τα άστρα του σμήνους έχουν:
• Ίδια ηλικία
• Ίδια αρχική ύλη (άρα ίδια χημική σύσταση)
• Ίδια απόσταση από τη Γη
• Διαφορετικές μάζες

5. Αστρικά σμήνη στο Γαλαξία μας
Σφαιρωτά σμήνη
(γηραιά, εκατοντάδες χιλιάδες αστέρια)
Ανοιχτά σμήνη
(νεαρά , μερικές χιλιάδες αστέρια το πολύ)
Μ80
Μ44

6. Χαρακτηριστικά μεγέθη αστέρων
• Θερμοκρασία επιφάνειας
• Λαμπρότητα , Φωτεινότητα
• Μάζα άστρου (μέγεθος)
• Ηλικία
• Χρώμα
• Η απόστασή του από τη Γη

7. • Φωτεινότητα: Ολική φωτεινή ενέργεια που
εκπέμπει το άστρο.
• Λαμπρότητα: Πόσο λαμπερό μας φαίνεται.
Εξαρτάται από την φωτεινότητα και την
απόσταση.
Δηλ. Ένα κοντινό μας άστρο χαμηλής
φωτεινότητας , μας φαίνεται πιο λαμπερό από
ένα μακρινό άστρο μεγαλύτερης φωτεινότητας.
Σκεφτείτε: Τι μας φαίνεται πιο λαμπρό; Το
φωτιστικό του σπιτιού μας ή τα φώτα των
δρόμων, όταν είμαστε μέσα στο σπίτι;

8. • Το φαινόμενο μέγεθος, m
Εκφράζει τη λαμπρότητα ενός άστρου σε υποκειμενική κλίμακα
βασισμένη στην ευαισθησία του ανθρώπινου οφθαλμού
• Το απόλυτο μέγεθος, Μ (φωτεινότητα)
Το φαινόμενο μέγεθος, αν η απόστασή του
από τη Γη ήταν 10pc
(1parcec=3.262 έτη φωτός)

9. • Δείκτης χρώματος, CI (Color Index) ορίζεται ως
CI=B-V=Magnitude B-Magnitude V
ΛΑΜΠΡΆ ΑΜΥΔΡΑ
-5 0 +5
ΜΠΛΕ ΚΟΚΚΙΝΑ
Μπλε άστρα έχουν B-V : κοντά στο μηδέν ή αρνητικά
Κόκκινα άστρα έχουν Β-V: μεγαλύτερες τιμές

10. Hertzsprung-Russell (HR) Diagrams
Κύκλος ζωής αστέρων
Ο κατακόρυφος άξονας y αντιπροσωπεύει τη φωτεινότητα του αστεριού και ο
οριζόντιος άξονας x αντιπροσωπεύει τη θερμοκρασία του αστεριού.

11. Φωτομετρία άστρων
Φωτομετρία είναι η μέτρηση της έντασης του
φωτός ή της φωτεινότητας ενός αστρικού
αντικειμένου, όπως ενός άστρου ή ενός γαλαξία
προσθέτοντας μαζί το σύνολο του φωτός από το
αντικείμενο.

12. • Συνήθως μετράμε τη φωτεινότητα αστέρων
με τη χρήση φίλτρων (δηλαδή
“χρωματισμένων” γυαλιών) που τοποθετούμε
πριν από το δέκτη καταγραφής φωτός στο
τηλεσκόπιο.
• Το πιο συνηθισμένο σύστημα οπτικών
φίλτρων είναι το σύστημα “Johnson –
Cousins”. Υπάρχουν 5 φίλτρα σε αυτό το
σύστημα, που τα ονομάζουμε: U, B, V, R, I

13. Φωτομετρία άστρων με το Salsaj
Από το Salsaj παίρνουμε τα μεγέθη
Intensity B και Intensity V
Μέσω της σχέσης
Υπολογίζουμε τα
Magnitude B και Magnitude V
B-V = Magnitude B -Magnitude V:δείκτης
χρώματος
Εκφράζει το χρώμα του αστεριού (όσο μεγαλύτερο, τόσο πιο
κόκκινο το άστρο, όσο μικρότερο τόσο πιο μπλε).

14. Colour-Magnitude Diagrams (CMDs)
• Μετά κάνουμε το Colour-Magnitude Diagram
(CMD)

15. The lifetimes of different spectral
types

16. Δραστηριότητα

17. ΙΣΤΟΓΡΑΦΙΑ
• http://ph230.edu.physics.uoc.gr/files/astro-
lecture2.pdf
• http://www.astrovox.gr/
• http://users.uoa.gr/~eantonop/
• http://eudoxos.snd.edu.gr/
• http://physics.weber.edu/
• http://www.euhou.net/
• http://www.atnf.csiro.au/outreach//education/se
nior/astrophysics/index.html