How enterprising is todays IT mananager

1. ronde
TAfel
>>>Quickscan
• handicaps
• vertrouwen
• communiceren
• samenwerKen
Zijn IT-managers
ondernemend?
‘ondernemende it-managers zijn in nederland op één hand te tellen. het is een van
de oorzaken waardoor business en it niet op één lijn zitten.’ dit is de ietwat provo-
cerende stelling die als uitgangspunt diende voor een rondetafelsessie over onder-
nemerschap in it-management, georganiseerd door tijdschrift it management en
it-dienstverlener garansys. een select gezelschap van it-managers kwam bijeen in
de bossche boardroom om meningen en ervaringen uit te wisselen.
Tekst arnoud van gemeren Foto’s eric fecken
62 t i j d s c h r i f t i t m a n a g e m e n t

2. maar ook ondernemend is. De der beeld biedt: dat van falende
R
ecent onderzoek ondernemende IT-manager IT-projecten, mislukte uitbe-
van COOLProfs (het wil van de IT-organisatie een stedingen en een gebrek aan
voormalige Orange- winstgevende afdeling maken, alignment met de business.
Wing) schetst een durft keuzes te maken, benut Dit is het startpunt van de
ideaalbeeld: een IT-manager kansen en heeft een duidelijke discussie, zoals geformuleerd
heeft de beste vooruitzichten focus. De eerlijkheid gebiedt te door gastheer Garansys, een
als hij niet alleen deskundig, zeggen dat de realiteit een an- IT-dienstverlener die on-
d e c e m b e r 2 0 0 9 63

3. langs is gestart vanuit Caesar Ondanks alle handicaps wordt
Groep. de vraag ‘willen we onderne-
mend zijn in informatie?’ met
handicaPs een volmondig ja beantwoord.
De vraag is of IT wel zo on-
dernemend is. Waarom gaat organisatie
het niet goed, waarom kan IT Misschien ligt de oorzaak
blijkbaar haar belofte nog niet van het gesignaleerde gebrek
inlossen? De IT-managers in aan ondernemerschap ook
de boardroom noemen tal van op het organisatorische vlak?
redenen op, alhoewel er ook Inderdaad is de IT-organisatie
genuanceerd wordt. Immers, de vaak een kenniscentrum dat
tegenstelling sales versus ope- de gehele organisatie overziet,
rations bestaat ook – waarbij nog beter dan de business dat
operations in het verdomhoekje zelf kan. De bekende beren op
zit – net zo goed als die tussen de weg worden door IT eerder
business en IT. opgemerkt dan door de tegen-
Dit gezegd zijnde, blijkt IT toch hangers van de business, wat
met een aantal handicaps te het ondernemerschap in IT kan
kampen. De eerste komt voort belemmeren.
uit, vreemd genoeg, het succes Omgekeerd kan een centraal
van IT. Informatietechnologie is georganiseerde IT-afdeling een
inmiddels zo verweven met alle betere gesprekspartner zijn
bedrijfsactiviteiten, en informa- en middels IT een integrerend
tie wordt zo intensief door de effect op de bedrijfsprocessen
gehele organisatie gebruikt, dat hebben. Hierover blijken de
veranderingen in IT gevolgen meningen verdeeld. Busi-
hebben voor de informatievoor- nessunits willen soms lekker
ziening – wat men zich niet decentraal blijven opereren, zo
altijd realiseert. Sterker nog, de wordt opgemerkt. En trouwens,
business is niet eens in staat de procesharmonisatie afdwin-
eigen informatiebehoefte goed gen via IT gaat toch ook veel
te definiëren! Ook is er geen te ver? Maar als de business
huishouden meer te vinden nu zelf aangeeft één beeld van
waar niet één of meer pc’s staan de bedrijfsprocessen te willen
– zo meent iedereen verstand hebben, ligt daar dan niet een
van IT te hebben. “Een IT’er is geweldige businesscase voor
eIgenSchAppen vAn de niks bijzonders meer”, wordt de ondernemende IT-manager?
onderneMende IT-MAnAger opgemerkt. Anderzijds kan dit leiden tot
Een tweede handicap voor IT weer een ‘hoera-oplossing’ met
We vroegen de deelnemers aan deze sessie welk waardevol inzicht is de toenemende complexiteit. IT, die uiteindelijk niet waar-
ze mee naar huis hebben genomen. Tezamen geven deze inzichten Historisch gezien werken we gemaakt kan worden. Er moet
een beeld van de eigenschappen die IT-executives toedichten aan de
ondernemende IT-manager. Een overzicht:
nu wel met erg veel kleine sys- voor elke toepassing gewoon
temen die men graag allemaal een goede businesscase zijn.
• Niet alleen de bedrijfsprocessen, maar ook het bedrijfs-model wil koppelen. Dat is een uitzon- Sterker nog, de business is
begrijpen. derlijk complexe taak, waar we leidend, IT moet faciliteren en
• Risico’s en besluiten durven nemen. misschien niet eens aan zouden eerst de fundamenten op orde
• Kansen creëren en toegevoegde waarde bieden.
• Visie en overtuigingskracht hebben.
moeten beginnen. Ook hebben hebben. Daarna kan IT extra
• Vertrouwen winnen door snelheid en kwaliteit. we de ‘basale’ zaken wel zo’n palen gaan slaan en haar waar-
• Voorspelbaar zijn qua kosten en timing. beetje geautomatiseerd en zijn de voor de business aantonen.
• Meer op de relatie gericht zijn. we nu aan de complexe taken Zo ben je als IT-manager pas
• Aandacht geven aan visie, samenwerking, communicatie. begonnen. Of, langs een andere een serieuze gesprekspartner
• Gedreven zijn.
• Infra en kosten op orde hebben; daarna tijd nemen om kansen te
as: de T van IT is commodity voor je businesscollega’s.
signaleren. geworden, zodat het nu om de
• Eigenwijs zijn, uitdagen. I draait. Juist de informatiebe- ondernemend
• Naar buiten kijken, de markt en de technische ontwikkelingen vol- hoefte en niet de technologie is Dan is de cirkel rond: “Wat is
gen. bij elke toepassing weer anders. hier nu ondernemend aan?”,
• Staan voor je mening, vakmanschap etaleren.
• Ook weten welke risico’s onacceptabel zijn.
En dat terwijl de klant beter op merkt een van de deelnemers
• Betrouwbaar worden – dat brengt je al een heel eind.  de hoogte is en zich kritischer op. Inderdaad, je IT pico bello
dan ooit betoont. runnen, daar is weinig onder-
64 t i j d s c h r i f t i t m a n a g e m e n t

4. deelneMerS
Aan deze rondetafeldiscussie
Een aandachtspunt bij de Een goed verhaal is nodig om namen twaalf IT-executives
nemends aan. Het gaat om
deel:
top-line growth realiseren. De roadmap is wel de dynamiek op directieniveau gehoord te
discussie spitst zich toe op de van de business, die zeker niet worden. Een plan dat aspecten Wilberth Burg, Manager ICT,
vraag of dit altijd mogelijk is, ver vooruit te voorspellen is. als TCO en ROI terdege adres- CARe Schadeservice BV
bijvoorbeeld in het geval het Toekomstbestendigheid en seert en goed verdedigbaar Jan Paul Landman, CIO,
eindproduct geen IT bevat. De het verzamelen van de juiste is. Maar juist aan dat goede FloraHolland
roeland Buitelaar, Informa-
deelnemers worden het er over requirements zijn factoren verhaal blijkt het vaak te schor- tion Manager, Stork Industry
eens dat IT bijna altijd wel een die veel aandacht vragen. Een ten. CIO’s en CFO’s hebben in Services
rol speelt. Is het niet in het pro- van de deelnemers vertelt hoe dezelfde Bossche Boardroom Eric Kramer, Program
duct, dan wel in het verkoopka- zijn gehele bedrijf een cursus regelmatig aangegeven dat het Manager, KPN
naal of de productieprocessen. productmanagement volgde, met de communicatie van IT’ers Jan Broekhans, ICT Director,
Nidera Handelscompagnie
Behalve top-line growth bieden om meer oog te leren hebben vaak niet in orde is. rick van Sluijs, Manager ICT,
vindt men toch ook andere voor de requirements van de Wanneer communiceer je als Zeeland Seaports
manieren van optreden wel business, en bij implementaties IT-manager op een goede ma- Herke Suhr, IT Manager,
ondernemend. Alleen al het niet te veel op ‘pakketniveau’ nier? Spreek in elk geval over Philips Supply Management
feit dat een IT-manager bij de te denken. De business was het te bereiken doel en doe dat Willem van der Craats, ICT Ma-
nager, Vanderlande Industries
business aan tafel zit, zegt veel. namelijk al veranderd voor hij in businesstermen. Of, zoals Tim notten, Corporate Direc-
Ondernemerschap kan zich zijn implementatie rond had. een van de deelnemers het tor ICT, Baarsma Wine Group
dan uiten in de manier van verwoordt: “Ik leg het thuis uit Holding.
optreden van de IT-executive. communiceren aan mijn vrouw. Als zij het niet Ernst-Jan Heuseveldt, Adjunct
Vertrouwen winnen, daar gaat begrijpt, gaat mijn voorstel niet Directeur, Rovict
Een goede ondernemer krijgt
Bas Elvers, Manager ICT, Clea-
het dan om. En de mystiek van zijn visie over tafel. Is daar wel naar de directie!” ring House Apothekers B.V. 
IT wegnemen door kernachtige ruimte voor? Die blijkt er in de Vermijd discussies over de
voorstellen te formuleren en praktijk te zijn. Ook wie niet bij technische middelen en blijf
die aanschouwelijk te maken. de business aan tafel zit, kan niet hangen in een schets van Dan blijkt dat CFO’s hier heel
Na acceptatie van een voorstel soms de directie meekrijgen alle beren op de weg. Wat doet anders over denken. Op hun
kan er dan budget beschikbaar met een aansprekend en helder je voorstel voor de business? jaarlijkse CFO Day heeft meer
komen en een informatieplan plan. Ook direct reports van – dat is de vraag waar het om dan één CFO aangegeven door
worden opgesteld, met de de CIO, niet alleen de CIO zelf, draait. Wanneer met je voorstel IT te zijn geconfronteerd met
afgeleide projecten. Zo kan blijken hier kansen voor te krij- de business value toeneemt, zal gedwongen upgrades. Gaat
IT de business een duidelijke gen. Wie de speelruimte goed het ook best wat mogen kosten. de vaak kostbare upgrade niet
roadmap bieden. benut, toont ondernemerschap. door, kan de CFO de rest van
d e c e m b e r 2 0 0 9 65

5. er geroepen. Uiteraard zullen municeren, hun ideeën er
IT-medewerkers betrokken niet door krijgen en altijd nee
moeten zijn bij plannen, zodat zeggen? Als IT-managers dan
ze als het ware partners van zo ondernemend zijn, waarom
hun manager worden. Maar het staan cursussen Business/IT-
gaat verder. Een ondernemende alignment dan met stip op één
IT-manager zou zijn medewer- in de opleidingentop-10?
kers moeten stimuleren met IT’ers krijgen de boodschap
ideeën te komen en vervolgens niet altijd goed voor de bühne,
ook tijd en aandacht aan die daarover zijn de deelnemers
ideeën moeten schenken. Het het wel eens. Ze leggen te veel
belangrijkste van al is mis- uit. Anderzijds zijn er, zeker in
schien wel het optreden van de het MKB-segment, IT’ers die
IT-manager in de boardroom: weliswaar te veel uitleggen,
slaagt hij erin de ideeën van maar daarbij zo’n enthousiasme
zijn organisatie aan de direc- tentoonspreiden dat het aan-
tie te verkopen? Niet slagen stekelijk en overtuigend werkt.
is killing voor de innovatieve IT is een echt vak, zo wordt
mentaliteit in de IT-organisatie. gezegd, en soms moet je dat
Voorwaar een hele verantwoor- tonen en stáán voor je voorstel.
delijkheid... En ook: laten zien dat je samen
met de business wilt optreden.
Diverse deelnemers aan de Ondanks meningsverschillen
rondetafelsessie blijken af en toe kan dat het ijs breken.
te spreken met collega-IT-ma- En hoe de IT-manager minder
nagers bij klanten en leveran- vaak nee kan zeggen? Door de
ciers. Over het algemeen blijkt ideale oplossing te demonstre-
het lastig te zijn de business te ren. Wanneer die te duur blijkt
passeren en direct met de ‘klant te zijn, niet de hakken in het
van je klant’ te gaan praten. Ook zand zetten, maar een goedko-
is niet altijd de vertaalslag naar pere aanpak laten zien, waarbij
de belangen van je eigen interne de IT-manager transparant
het jaar de nodige vernieu- klant te maken. Toch zijn IT- communiceert over de nadelen
wingen in het bedrijfsproces gArAnSYS managers extern niet alleen uit daarvan. Zo kan hij voorkomen
wel op z’n buik schrijven. In op projecten, ook het opdoen dat de business om de IT-
eerste instantie herkennen de Garansys, een van de gastheren van ideeën is belangrijk. afdeling heen gaat, ‘de club die
verzamelde IT-managers dit van deze sessie, is eerder dit Al met al blijken er toch heel altijd nee zegt’.
jaar opgericht op initiatief van
probleem niet, totdat blijkt dat de Caesar Groep. Garansys
wat projecten in de keten te
soms upgrades nodig zijn – met claimt dat de IT-projecten en worden uitgevoerd. In de De nuance wil men tot slot ook
het oog op bijvoorbeeld security applicatiebeheer- en consultan- supply chain is met IT nog wel zoeken. Niet iedere IT’er
– waarvan de business value cydiensten worden geleverd met veel te winnen. Zo wordt een is in de positie ondernemer te
nauwelijks aantoonbaar is. Een een gegarandeerde deliverable gezamenlijke applicatie voor zijn. Kan hij zich dan ten min-
en een garantie op tijd en op
ander vindt de mening van de budget. Garansys stelt ten
reserveonderdelen genoemd, ste gedragen als ondernemer?
CFO’s herkenbaar, maar vindt minste 95 procent succesvol te biedt een van de bedrijven zijn Ook dat valt te bezien. Hooguit
dat zij te veel een slachtofferrol hebben afgerond. De garantie leveranciers toegang tot een 5 procent van de mensen zal
aannemen: “Het is beter samen bestaat uit een boeteclausule. SharePoint-implementatie en ondernemer in hart en nieren
aan tafel te zitten en openlijk Bij IT-projecten die Garan- wisselen in het onderwijs con- zijn. Het is goed hen te stimule-
sys te laat oplevert, kan een
te spreken over de noodzaak opdrachtgever tot 50 procent
currerende aanbieders infor- ren, ruimte te geven om fouten
van bepaalde upgrades om van de projectprijs terugkrijgen. matie uit. Samenwerking in de te maken. Omgekeerd is het
vernieuwing mogelijk te Om dit te kunnen waarmaken keten blijkt veel voor te komen. niet goed in iedereen een on-
maken.”Communicatie is ook heeft Garansys een specifieke De business wil nu eenmaal dernemer te willen zien. Je hebt
hier weer key. aanpak ontwikkeld, op basis van informatie uitwisselen met de tenslotte een aantal stabiele
de ‘Theory of Constraints’ van
managementgoeroe Goldratt.
buitenwereld en daar kun je beheerders nodig.
niet alleen Deze filosofie is vertaald naar IT: als IT-manager op inspelen, zo Ook als het om ondernemer-
Ondernemen doe je niet al- TOC-IT. wordt gezegd. schap gaat, is het zaak de
leen, maar in nauw contact Meer informatie is te vinden op balans te vinden. De balans tus-
met de omgeving. Wat merken www.garansys.nl.  Kritische noten sen ondernemen en faciliteren,
bijvoorbeeld de medewerkers en nuance tussen business enablement en
van de IT-afdeling van een Tijd voor nog wat kritische beheer. 
ondernemende IT-manager? noten. Waar komt het beeld
‘Never a dull moment’, wordt vandaan dat IT’ers niet com-
d e c m e b e r 2 0 0 9 67