2. INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM (leMBA)
Chirang trinh cao hoc Quan tri kinh doanh Quoc te
LUAN VAN TOT NGHIEP
CHIEN L i r a C PHAT TRIEN SAN XUAT VA KINH DOANH
NHIET DIEN KHI
• •
CUA TAP DOAN DAU KHI QUOC GIA VIET NAM
LE CHUNG
IEMBA#3
THANG 05, 2007

3. INTERNATIONAL EXECUTIVE MBA PROGRAM (leMBA)
Chirang trinh cao hoc Quan trj kinh doanh Quoc te
BAN LUAN VAN NAY BlJOC N Q P C H O
TRU'OfNG DAI HOC IRVINE (HOA KY)
VA
KHOA QUAN TRI KINH DOANH
(TRU'OfNG DAI HOC QUOC GIA HA NOI)
BAN LUAN VAN LA M Q T PHAN BAT BUQC TRONG CHUONG TRINH
DAO TAG THAC SY QUAN TRI KINH DOANH QUOC TE
THANG 05, 2007

4. f=^-
Phe duyet cua Chircrng trinh Cao hoc quan tri kinh doanh quoc te
Chu nhiem chuang trinh
Toi xac nhan rang ban khoa luan nay da dap ung dugc cac yeu cau mot khoa luan tot
nghiep thuoc chuomg trinh dao tao Thac sy Quan tri kinh doanh.
Chu tich Hoi dong
PGS. TS Vu Cong Ty
Chung toi, ky ten duoi day xac nhan rang chung toi da doc toan bo khoa luan nay va cong
nhan ban khoa luan hoan toan dap ung cac tieu chuan cua mot khoa luan Thac sy quan tri
kinh doanh.
Giao vien huang dan
NCS. Tran Phuong Lan
Cac thanh vien Hoi dong
NCS. DANGNGOCSU
NCS. HA NGUYEN
NfCS. TRAN PHUONG LAN
PGS.TSVU TRI DUNG

5. CAMKET
Toi xin cam ket rang noi dung cua ban luan van nay chua duac nop cho bat ky mot
:huofng trinh cap bang cao hoc nao cung nhu bat ky mot chuong trinh dao tao cap bang nao
diac.
Toi cung xin cam ket them rang ban luan van nay la no lire ca nhan ciia toi. Cac ket
^ua, phan tich, ket luan trong luan van nay (ngoai cac phan dugc trich dan) deu la ket qua
am viec cua ca nhan toi.
Hoc vi^n
Li Chung

6. LOICAMON
Vai mong muon duac trang bi, duac dao tao mot each bai ban, chuyen nghiep cho
ban than trong linh vuc quan tri doanh nghiep noi chung, quan tri chien luac noi rieng; toi
nhan thdy minh da tim dung dia chi vd duac thuc hien mong muon do tgi khoa Quan tri Kinh
doanh (HSB) - Dai hoc Quoc gia Ha Noi.
Toi xin gui lai cam an t&i Ban Idnh dao, cac thdy c6 gido vd tap the cdn bo,
gidng vien khoa Quan tri Kinh doanh (HSB) - Dai hoc Quoc gia Hd Noi da truyen dat, ho
tra vd tao dieu kien cho toi trong suot qua trinh hoc tap vd thuc hien luan van tot nghiep
nay.
Toi xin chdn thdnh cam an cac dong chi Idnh dao Bo Cong nghiep; Idnh dao
Tap dodn Ddu khi, Tap dodn Dien luc, Vien Ndng luang vd cac doanh nghiep, cac ca quan
tu van xdy dung dien, cac chuyen gia trong ngdnh dien da tao dieu kien giup da, cung cap
so lieu, gop y trao doi vd tham gia ddnh gia nhung noi dung luan van dua ra.
Toi gui lai cam an sdu sac den ca nhan Thac sy Trdn Phuang Lan, gidng vien
true tiep tham gia gidng day lap leMBA#3, dong thai la nguai true tiep ddnh nhieu thai
gian, kien thuc vd nhiet huyet de huang dan toi hodn thdnh luan van ndy.
Cho phep toi bdy to lai cam an den gia dinh, ban be vd dong nghiep da ho tra
vd tao dieu kien thugn lai de toi co the hodn thdnh ban luan van tot nghiep ndy.
Hd Noi, thdng 5 nam 2007
Hoc vien
Le Chung

7. DANH MUG CAC TlT VIET T A T
Ten viet tat Nghia cua tit viet tat
ASEAN Hiep hoi cac quoc gia Dong Nam A
BOT Xay dung - Van hanh - Chuyen giao
DN Doanh nghiep
CBCNV Can bp, cong nhan vien
CNKT Cong nhan ky thuat
DLDK Dien luc dau khi
EVN Tap doan Dien lire Viet Nam
EPV Tong cong ty Dien luc dau khi
GDP Tong san pham quoc noi
IPP Nha san xuat dien doc lap
KD Kinh doanh
LD Lien doanh
ND Nhiet dien
NM Nha may
NMD Nha may dien
NMND Nha may nhiet dien
OCR Nguon von thong thucmg
ODA Nguon von ho trg phat trien chinh thuc
PVN Tap doan Dau khi quoc gia Viet Nam
QHD Quy hoach dien
SX San xuat

8. TBKCTHH Tuoc bin khi chu trinh hon hop
TD Thuy dien
TOE Trieu tan qui dau
VAT Thue gia tri gia tang
WTO To chuc thuong mai the giai

9. MUC LUC
PHANMCJDAU J.
L LY DO CHON DE TAI 1
1.2. MVC TIEU NGHIEN ClTU: 2
L4. PHAM VI NGHIEN ClTU CUA DE TAI: 2
1.5. KET CAU CUA LUAN VAN : 2
CHU*0NG1:...C0S6LYLUAN 5
1.1. HOACH DINH CHIEN LiTOC CHO HOAT DONG SAN XUAT KINH
DOANH CUA DOANH NGHIEP 5
1.1.L Ban ch5t cua chien luo*c 5
1.1.2. Su can thiet phai hoach djnh chien luac 7
1.1.3. Qui trinh hoach dinh va lya chon chien lu'o'c 8
1.2. MOT SO CONG CU DE XAY DUNG CHIEN LUOC 11
1.2.1. Mot so mo hinh phan tich moi trirong ben ngoai doanh nghiep 11
1.2.1.1. Mo hinh PEST
1.2.1.2. Mo hinh ndm lure luong cua Micheal Porter 15
1.2.2. Mo hinh phan tich noi bo doanh nghiep : Chuoi gia trj (Value Chain) 20
1.3.3. Mo hinh tong hap SWOT 22
1.3. CHIEN Ll/QfC CANH TRANH va MO HINH TAP DOAN 24
1.3.1. Chien I w c canh tranh chung 25
1.3.2. Mot so chien luge canh tranh 26
1.3.2.1. Chien lutfc Igi the e chi phi 27
1.3.2.2. Chien lirtfc loi the ve sir khac biet 28
1.3.2.3. Chien lutfc tap trung hay trong tam hoa 29
1.3.3. Ly thuyet ve mo hinh tap doan 29

10. 1.3.3.1. Ban chat tap doan 30
1.3.3.2. Nhung van de ve mo hinh tap doan tai Viet Nam 32
CHUONG 2: X A Y DUNG VA LUA CHON CHIEN LUOC KINH DOANH NHIET
DIEN KHI CHO TAP DOAN DAU KHI TRONG GIAI DOAN 2007-2015 35
2.1. TONG QUAN VE TAP DOAN DAU KHI VIET NAM 35
2.1.1. Qua trinh hinh thanh va phat trien 35
2.1.2. Nhung thong tin chung ve Tap doan Dau khi Viet Nam 37
2.1.3. Ket qua boat dong san xuat kinh doanh cua Tap doan 38
2.1.4. Sir mang va dinh hudng phat trien ciia Tap doan trong llnh vuc san xuat va
kinh doanh nhiet dien khi trong giai doan 2007 -^ 2015 39
2.1.4.1. Tam nhin 39
2.1.4.2. Su mang 40
2.2. SIF DUNG CONG CU DE HOACH DINH CHIEN LU^OC CHO TAP DOAN
DAU
KHI 41
2.2.1. Phan tich vT mo - mo hinh PEST 41
2.2.1.1. Moi trucmg chinh tri v^ phap luat (P) 41
2.2.1.2. Moi t r u ^ g kinh t l (E) 43
2.2.1.3. Moi t r u ^ g xa hoi (S) 45
2.2.1.4. Moi trucmg cong nghe(T) 46
2.2.1.5. Mot so noi dung khac cua moi truong vl mo 46
2.2.2. Phan tich moi truong vi mo (nganh) cua M.Porter 49
2.2.2.1. Hien trang nganh dien 49
2.2.2.2. Cac yeu to chinh theo mo hinh nam luc luang cua Michael Porter: 53
2.2.3. Mo hinh phan tich ben trong - mo hinh chuoi gia trj Value Chain 67

11. 2.2.4. Mo hinh tong hap SWOT 74
2. 2.4.1. Phan tich SWOT 74
2.2.4.2. Ma tran SWOT cua Tap doan Dau khi 77
2.3. CHIEN LU'OC SAN XUAT VA KINH DOANH NHIET DIEN KHI CUA TAP
DOAN DAU K H I 81
2.3.1. Cor so^ cho phat triln nhiet dien khi 81
2.3.1.1. Cac nha may dien chay khi da xay dung 81
2.3.1.2. Nguon cung cap nguyen, nhien lieu 82
2.3.1.3. Nhu can ve nguon von d4u tucho nganh dien dang tang nhanh 84
2.3.2. Chien lucre san xuat va kinh doanh nhiet dien khi 85
CHUONG 3i_KET LUAN VA KIEN NGHI
3.1. TOM T A T C H I E N L U ' O C SAN X U A T KINH DOANH NHIET DIEN KHI
CUA TAP D O A N TRONG GIAI DOAN 2007 - 2015 89
3.1.1. Tam nhin, su mang cua Tap doan 89
3.1.1.1. T4m nhin 89
3.1.1.2. Su mang 89
3.1.2. Cac muc tieu chien luac cua Tap doan ve san xuat va kinh doanh nhiet dien
khi trong giai doan 2007 - 2015 90
3.1.2.1. Danh gia cac du an nhiet dien khi da thuc hien 90
3.1.2.2. Cac du an nhiet dien khi da triln khai nhung chua hoan chinh 96
3.1.2.3. Cac muc tieu chien luge phat trien nhift dien khi cua Tap doan Dau khi
Viet Nam trong giai doan 2007 - 2015 97
3.1.3. Cac giai phap chuc nang de dat duffc muc tieu chien luac 98
3.1.3.1. Giai phap dau iu tai chinh 98
3.1.3.2. Giai phap ve to chuc va nguon nhan luc 99

12. 3.1.3.3. Giai phap cong nghe va moi truong 100
3.1.3.4. Giai phap ve phat tri^n mo hinh tap doan 101
3.2. NHUNG HAN CHE CUA NGHIEN ClTU VA PHlTONG lOJOfNG NGHIEN
c u t ! TIEP THEO 102
3.3. KET LUAN VA KIEN NGHI 103
DANH MUC CAC TAI LIEU THAM KHAO 105
PHULUC

13. DANH MUC BANG BIEU VA HINH VE
A - BANG BIEU Trang
CHUONGI
Bang 1.1. Nhung yeu to cua moi trucmg vi mo. 13
Bang 1.2. Ma tran SWOT. 23
Bang 1.3. Dae trung cua chien luac canh tranh ca ban. 26
CHLTONG II
Bang 2.1. Ket qua hoat dong san xuat kinh doanh giai doan 2002 - 2006. 37
Bang 2.2. So sanh suat dau tvt mot so loai nguon dien. 66
Bang 2.3. Nhu can von dau tu phat trien nhiet dien giai doan 2006 -2015. 79
Bang 2.4. Ma tran SWOT cho tap doan D4U khi. 83
B - HINH VE
CHirONG 1
Hinh 1.1. Quy trinh chien luac.
Hinh 1.2. Moi trucmg vi mo trong phan tich moi trucmg. 12
Hinh 1.3. Mo hinh nam tac dong ciia Micheal Porter. 16
Hinh 1.4. Nhung yeu to tac dong den tinh hinh canh tranh trong
motnganh nghe. 18
Hinh 1.5. Chuoi gia tri. 20
Hinh 1.6. Nhung yen to trong phan tich doi thii canh tranh. 25
CHU'ONG II

14. Hinh 2.1. Bieu do san lugng khai thac va xuat khau dau, khi. 38
Hinh 2.2. Bieu do tang t r u ^ g GDP giai doan 2002 - 2006. 43
Hinh 2.3. Nhu can dif n giai doan 1995 - 2005. 49
Hinh 2.4. Su thay doi ve ca cau tieu thu dien so sanh nam 2000 va 2005. 49
Hinh 2.5. Du bao nhu cau ve dien giai doan 2006 - 2015. 50
Hinh 2.6. Su thay doi ve ca can thuy dien - nhiet dien khi so sanh nam 51
2000 va 2005
Hinh 2.7. Ca cau cong suat nguon tinh cuoi nam 2006. 52
Hinh 2.8. Thi truong khau phat dien tinh den het nam 2006. 53
Hinh 2.9. Vien canh thi trucmg phat dien nam 2010. 55
Hinh 2.10. Chuoi gia trj. 67

15. PHAN MO DAU
I.LYDOCHONDETAL
Ten d l tai: "Chiin luo^c phat trien san xudt vd kinh doanh nhiet dien khi cua Tap
dodn Ddu khi QuSc gia Viet Nam".
Nang lugng dien vai muc tang nhu cau tu 15% den 17% hang nam de dap ung cho
sir phat trien cua nen kinh te quoc gia la mot Imh vuc san xuat va kinh doanh day tiem
nSng.
Tap doan Dau khi Qu6c gia Viet Nam la mot trong nhung tap doan kinh te hang
dau ciia Viet Nam vai gan 20% GDP qu6c gia va gan 30% nop ngan sach Nha nuac.
Thuc hien chien luge va qui hoach phat trien ciia nganh Dku khi Viet Nam ngoai th^
manh truyen thong la khai thac dau khf, tap doan vai th8 manh cua minh v^ v6n va
thuong hieu, dac biet trong ITnh vuc cung cap khf dot, con kinh doanh da nganh ngh€ nhu
bao hiem, tai chinh, bdt dong san v.v... viec tham gia vao thj truong san xudt va kinh
doanh dien nang cung la mot huang di chi^n luge cua Tap doan.
Linh vuc san xudt va kinh doanh dien nang la mot ITnh vuc hk sue rgng Ion, do
thai gian va nguon lire c6 han, trong khuon kho luan van tot nghiep cho chuang trinh
MBA Quoc te ciia minh toi chi chon de tai: "Chiln luge phat tri^n san xuk va kinh
doanh nhiet dien khi ciia Tap doan Dau khi Quoc gia Viet Nam"lam de tai t6t nghiep, vai
trong tam la xay dung chien luge kinh doanh nhiet dien khi trong giai doan 2007 ^ 2015.
1.2. MUC TIEU NGHIEN CUtJ:
- Lam r5 ban chat/ ca so ly luan cua quan tri chi^n luge Tap doan trong di8u kien
va hoan canh tai Viet Nam.
- Ap dung ly thuyet ve chien luge vao thuc tiln xay dung chien luge kinh doanh
nhiet dien khf cho Tap doan Dau khf Viet Nam.

16. - Gop ph§n lam giau kho tang ly luan v^ chi6n luge cong ty/Tap doan a Viet Nam
cung nhu Quoc te.
1.3. PHUONG P H A P NGHIEN ClTU:
- Nghien cuu dinh tinh dugc sir dung chii yeu trong nghien cuu nay.
- Cac phuang phap cu the: Chuyen gia, phieu dieu tra ...
- Du lieu nghien cuu: Tac gia thu thap va su dung so lieu, tai lieu tu cac nguon:
Thong ke Quoc gia. Bo Cong nghiep. Bo Xay dung, Bp Ke hoach va dau tu..., va cac du:
lieu chuyen nganh trong chien luge, bao cao va ke hoach cung nhu thdng ke ciia Tap
doan Dau khf Quoc gia Viet Nam. Ngoai ra, tac gia con tham khao cac thong tin tu
nguon bao chf, internet..., va cac nguon khac.
- Cong cu nghien cuu: Su dung cac cong cu de hoach djnh chi6n luge va cac
phuang phap so sanh, phan tich, tong hgp du lieu thu thap dugc ap dung vao viec nghien
cuu de tai.
1.4. PHAM VI NGHIEN ClTU CUA DE TAI:
Do han che ve thai gian va mot so nguon lire khac, tac gia chon ITnh vuc san xuat
va kinh doanh Nhiet dien khf ciia Tap doan Dau khf Quoc gia Viet Nam lam doi tugng
nghien cuu vai thai gian hoach djnh chien luge la giai doan 2007 -^ 2015.
1.5. KET c A u CUA LUAN V A N :
Khoa luan sau day bao gom 4 chuang. Tom tSt noi dung ciia moi chuang dugc
trinh bay sau day:
Phan mff dau.
Chuang 1: Co* s6^ ly luan.
Noi dung ciia chuang nay bao gom:

17. - Tac gi^ dua ra nhu-ng van de trong hoach djnh chiln luge cho hoat dong san
xuat cua doanh nghiep: Ban chat ciia chiln luge, su can thiet phai hoach djnh chien luge
va qui trinh hoach dinh va lira chon chien luge.
- Tac gia trinh bay mot so cong cu, mo hinh de xay dung chien luge. De phan tich
moi truong ben ngoai doanh nghiep, tac gia dua ra mo hinh PEST (ap dung phan tich vT
mo), mo hinh nam lire lugng ciia Michael Porter (ap dung cho phan tich vi mo). Trong
vi6c xem xet moi truong ben trong doanh nghiep, tac gia su dung phan tfch theo chudi
gia tri Value Chain. Sau do, nguai viet neu ra mo hinh SWOT trong viec phan tfch chien
luge thong qua ca hoi, thach thuc, diem manh va diem yiu de xay dung va lira chon cac
chien luge.
- Tiep theo, tai muc 2.3, tac gia gioi thieu nhiJng ly thuyet co ban ve chien luge
canh tranh bao gom chien luge canh tranh chung va mot so chien luge canh tranh cu the
nhu: chien luge Igi the ve chi phi, chien luge Igi the ve sir khac biet va chien luge tap
trung hoa. De thuc thi cac chien luge canh tranh, tac gia neu khai quat mot so noi dung
ve mo hinh tap doan kinh te tren the giai ciing nhu tai Viet Nam, trong do nhin manh ban
chat va dac diem chinh ciia Tap doan.
Chuang 2: Xay dung va lira chon chien lirac kinh doanh nhiet dien khi cho Tap
doan Dau khi trong giai doan 2007 ^ 2015.
Noi dung ciia chuong nay bao gom:
- Tac gia gioi thieu tong quan ve Tap doan Dau khf Viet Nam: Qua trinh hinh
thanh va phat trien, ca cau bg may quan ly ciia Tap doan, Ket qua hoat dong san xuat
kinh doanh va Su mang, Dinh huong phat trien ciia Tap doan trong ITnh vuc san xuat va
kinh doanh nhiet dien khi trong giai doan 2007 -^2015.
- Su dung cac cong cu da neu trong chuong 1 de hoach dinh chien luge va lira chon
chien luge tdi uu. Tac gia dung mo hinh PEST d§ phan tfch tinh hinh chinh tri, kinh t8,

18. xa hoi va sir phat triln cong nghe ciia Viet Nam va the gioi, su dung mo hinh nam lire
lugng ciia Micheal Porter de phan tfch nganh dien, ap dung chuSi gia trj Value Chain de
phan tfch moi truong ben trong doanh nghiep. Tren co so cac phan tfch moi truong ben
ngoai va ben trong doanh nghiep, su dung mo hinh SWOT dk dua ra cac chien luge. Sau
khi phan tich nhung co so cho phat trien nhiet dien khi; cac nha may nhiet dien khf da
xay dung, nguon tai nguyen khi, nhu cau ve von dau tu cho nganh dien, trinh do trang bj
cong nghe; Tac gia su dung ly thuyet v6 tap doan de xem xet cac moi lien k6t; tir do kk
luan Tap doan Dau khf se lua chgn d6ng thai nam chi^n luge dua ra tu phan tfch SWOT.
Trong do nang lire cot loi la the manh va tai chinh va nguon khf ciia Tap doan.
Chirang 3: Ket luan va kien ngh|.
Noi dung chuang nay bao gom:
- Tom tat chien luge san xuat va kinh doanh nhiet dien khf ciia Tap doan trong
giai doan 2007 -^2015; tam nhin, su mang ciia Tap doan.
- Cac muc tieu chi8n luge ciia Tap doan ve san xuat va kinh doanh nhiet dien khi
trong giai doan 2007 -^ 2015; cac giai phap ve tai chinh, nhan lire va phat tri6n cong nghe
de thuc hien thing Igi chien luge lira chon.
- NhiJng han che cua nghien cuu va phuong huong nghien cuu ti^p theo.
- Ket luan va kien nghi.
Danh muc tai lieu tham khao
Phu luc

19. CHirONG 1
CO Sd LY LUAN
1.1. HOACH DINH CHIEN Ll/OC CHO HOAT D O N G SAN X U A T KESFH DOANH
CUA DOANH NGHIEP.
Chiin lirac kinh doanh cua mot doanh nghiep Id mot chuang trinh hdnh dong
tdng qudt hu&ng t&i viec thuc hien nhirng muc tieu cua doanh nghiep.
Mot chien luac hieu qua kern theo viec thuc hien xudt sac Id su dam bao tdt
nhdt cho thdnh cong cua moi to chuc. Day la minh chung khong the phu nhan ve
ndng luc cua ngu&i quan ly. Nghien cuu ve chien luffc co the giup cac nha quan ly co
duotc nin tdng kien thuc ca ban cung su kh&i dau day tu tin khi hoach dinh vd thuc
hien chiin luac cho to chuc ciia minh.
1.1.1. Ban chat cua chien luac.
Theo nghTa thong thuong, chien luge {xudt phat tic gSc Hy Lap Id strategos) la
mot thuat ngu* quan sir dugc dung de chi ke hoach dan tran va phan bd lire lugng vdi muc
tieu danh thang ke thu. Xoay quanh khai niem "chien luge", c6 rat nhieu cac dinh nghTa
hay each hieu khac nhau:
- Theo Carl von Clause witz, mot nha binh phap ciia the ky 19, chien luge la "lap
ke hoach chien tranh vd hoach dinh cdc chien dich tac chien. Nhung chien dich ay se
quyet dinh su tham gia ciia timg ca nhan ".
- Six gia Edward Mead Earle cho ring chien luge la "nghe thuat kiim sodt vd
dung nguon luc cua mot quoc gia hodc mot lien minh cdc quoc gia nham muc dich dam
bao vd gia tdng hieu qud cho quyen lai thiet yeu cua minh ".
- "Chien luac Id mot dang cong thirc hodc mot ke hoach phoi hap muc tieu chinh.
cdc chinh sdch vd trinh tu hdnh dong thdnh mot tong the dinh lai vai w/zaw "(James
B.Quinn - Darthmouth University).

20. - "Chien luac Id mot ke hoach mang tinh thong nhdt, tinh toan dien vd tinh phoi
hap duac thiet ki de ddm bao rang cdc muc tieu ca bdn cua doanh nghiep se duac thuc
hien". (William J.Glueek, Business Policy and Strategic Management Mc.Graw Hill,
nam 1980).
Nhu vay, khai niem "chiln lugc"c6 ngu6n g5c tu chien tranh, dugc su dung nhu
la cong cu ciia quan dpi ciia cac quoc gia hay lien minh cac quoc gia nham dat cac muc
tieu va Igi ich thiet yeu eiia minh. Ngay nay, cac to chijrc kinh doanh cung ap dung thuat
ngu "chi^n lugc"trong hoat dong ciia ho. Trong cuon The Concept of Corporate Strategy^
Keneth Andrews la ngudi dau tien dua ra y tuang "Chien luac Id ke hoach kiim sodt vd
sir dung nguon luc cua to chuc nhu con nguai, tdi sdn, tdi chinh...nham muc dich ndng
cao vd bdo dam nhitng quyen lai thiet yeu cua minh ". Ong cQng cho rang, chien luge la
nhijng gi ma mot to chuc can phai lam dua tren nhung diem manh va yeu ciia minh trong
boi canh dan xen ca nhung co hoi va cac moi de doa (thach thuc).
Mo rgng khai niem "chien luge", Bruce Henderson - chien luge gia dong thai la
nha sang lap Tap doan Tu van Boston - da ket hgp khai niem nay voi Igi the canh tranh.
Lgi the canh tranh la viec dat mot cong ty vao vi tri tot hon doi thii de tao ra gia tri ve
kinh te cho khach hang. Henderson cho rang "Chien luac Id su tim kiim than trong mot
ki hoach hdnh dong di phat triin vd ket hap lai the canh tranh cua to chuc. Nhitng diiu
khac biet giita ban vd doi thu canh tranh Id ca sa cho lai the ciia ban ". Theo quan diem
ciia Henderson, khong the cung ton tai hai doi thu canh tranh neu each kinh doanh ciia ho
giong het nhau, doanh nghiep can tao ra sir khac biet mai co the ton tai.
Michael Porter, nam 1996 da dua ra nhung quan niem mai ciia minh v6 chien
luge qua bai bao "chien luge la gi", ong cho rang co 3 diem chinh trong khai niem "chi6n
luoc":

21. Thu nhdt: Chi^n luge la su sang tao ra vj th6 co gia tri va doc dao bao gom cac
hoat dong khac biet.
Thic hai: Chiln luge la sir lira chgn, danh d6i trong canh tranh.
Thu ba: Chi^n luge la sir tao ra sir phu hgp giua cac hoat dong trong cong ty.
Tren co so van dung khai niem chiln luge ciia Massey va cac cong sir (2005),
theo do "Chi§n luge la mot loat cac hanh dong dai han dugc de ra nham dua mot doanh
nghiep tir vj tri hien tai d6n mot vi the mong muon trong tuang lai va nham xac lap lgi
th8 canh tranh doi voi cac doanh nghiep khac tren thj truong".
1.1.2. Sy can thiet phai hoach dinh chien luge.
Mot qu6c gia mu6n djnh huong phat tri6n thi nao can co chien luge phat trien.
Theo George Bernard Shaw "Mot qu6c gia, mot to chuc khong co chien luge cung giong
nhu mot eon tau khong co banh lai, khong biet di ve dau"
Co th6 noi, khai niem chien luge bao trum toan bo hoat dong ciia doanh nghiep.
Vi$c xac lap mot chien luge cho doanh nghiep doi hoi phai co nhung hieu biet v8 moi
truong ben ngoai, moi truong ben trong ciia doanh nghiep, de tu do xac djnh dugc mot
chiln luge canh tranh phu hgp giiip cho doanh nghiep dung vung va tham chi la hoat
dong vugt trgi so voi cac doi thii canh tranh.
- Vai tro ciia chien luge: Chien luge co mot tam quan trong dac biet trong hoat
dong san xuat kinh doanh ciia doanh nghiep. Chien luge gop phan lam cho mot to chuc
nang dong hon trong viec du bao nhung bien dong ciia moi truong, tu do c6 the ki6m
soat dugc hoat dong ciia minh. Trong nen kinh te thi truong hien nay, chien luge lam
tang sue manh canh tranh ciia doanh nghiep, dam bao uu thi vung manh ciia doanh
nghiep.
Hien nay, dai da so cac doanh nghiep tren the gioi deu coi viec xay dung chiln
luge kinh doanh la nhiem vu hang dau. Cac doanh nghiep Ion hang nam dung den 40%

22. chi phi dl nghien cihi chiln luge kinh doanh. Don cu, Cong ty Canon ciia Nhat each day
vai chuc nam chi la cong ty nho, khi do cac doanh nghiep Ion ciia My, Nhat khong quan
tam, nhung thoi dilm do, cong ty nay da c6 y d6 chiln luge danh bai cong ty Xerox ciia
My, timg buoc phat trien, tra thanh mot cong ty lan tren the gioi. Buoc dau tien, Canon
da nim dugc ky thuat ciia Xerox, dua vao ky thuat ciia cong ty nay de san xuat roi sau do
bien thanh ky thuat ciia rieng minh, chiem ITnh thi trucmg Nhat Ban va thj truong Chau
Au la hai thj truong ma Xerox chua vuan toi, tra thanh doi thii canh tranh manh v6i
Xerox.
Nam 1947, chi co 20% doanh nghiep a My co chien luge kinh doanh, nhung tai
nam 1970, con so nay da len toi 100%. Nhi8u nha doanh nghiep My cho ring xay dung
chien luge kinh doanh la cong viec chiem nhieu thai gian nhat va kho nh^t. Ong Uyn
xon, Chii tjch cong ty GE (General Electric) ciia My da tung noi "Moi ngay toi ching
lam dugc may viec nhung co mot viec khong bao gia lam h6t dugc la xay dung quy
hoach tuong lai".
Xay dung chien luge kinh doanh la nhu c4u d6i moi khong ngung ciia cac doanh
nghiep vi cac yeu to ben trong va ben ngoai ciia doanh nghiep khong ngung thay d6i. Do
do doanh nghiep thuong xuyen phai d6i moi, ma co d6i moi a khau nao: ITnh vuc kinh
doanh, ky thuat, san phAm, djch vu, qua trinh san xuk, quan ly hien truong san xuAt,
cong tac thi truong deu can phai dua tren chi6n luge va theo sir chi dao eiia chi6n luge.
1.1.3. Qui trinh hoach dinh va lya chon chi^n luo^c.
Quy trinh chiln luge la mot tap hgp cac hoat dong bi^n d^u vao thanh dAu ra.
Quy trinh nay dugc trinh bay trong hinh 1.1. Chi§n luge dugc lap tren nhiem vu eiia cong
ty. Nhiem vu nay xac dinh muc tieu va nhung gi chn lam cho khach hang cung nhu thanh
phan lien quan khac. Can cu vao nhiem vu nay, cip lanh dao se dinh ra cac muc tieu.

23. Nhihig muc ti€u nay la bilu hien ro rang cho nhiem vu ciia t6 chirc va dugc dung de lap
ke hoach hanh dong va danh gia quy trinh.
Thong thuong, viec lap chiln luge kinh doanh thucmg bit diu bing each nghien
curu rong rai va phan tich moi truong kinh doanh ben ngoai va nang lire to churc, dong
thai thong qua do cap lanh dao nhan bi6t dugc nhung van de uu tien hang dau ma to chuc
can giai quyet de thanh cong v6 lau dai. Ddi vai m6i van de uu tien, cac phong ban va
nhom lap ra cac ke hoach hanh dong cap cao. Mot khi da triln khai nhung k6 hoach hanh
d6ng nay, cac muc tieu va dinh huong chien luge cap cao ciia to chuc se dugc lam ro
hon.
Hinh 1.1. Quy trinh chien luge
Nhiem vu
^'
Muc tieu
^'
Moi trucmg Moi trucmg
ben ngoai Lap chien luac ben trong
J i
'' J i
Chien thuat thyc hien
J
1
Danh gia hieu
qua ho at dong
Ve nen tang ly thuyet, co mot so mo hinh d6 hoach dinh chi^n luge, nhung v4n dh
cot loi khi doanh nghiep xay dung chi6n luge kinh doanh deu phai tra Icri dugc 3 cau hoi:
"Hien nay chiing ta dang a dau? Chiing ta cAn di din dau? Lam the nao ehiing ta den
dugc dich dat ra d6"nhu mo hinh xay dung chiln luge canh tranh (Strategic Planning
Model) theo 3 van de ciia Dekluyver (Abraham, 1999) nhu dugc trinh bay theo cac buoc
sau:
A^ -

24. Cac budc xay dung mo hinh chien luge canh tranh
(Mo hinh cua De Kluver)
1. Danh gia hien tai: Su mang, muc tieu, cac ehiln
luge
2. Phan tich moi truong kinh doanh: co cAu thj truong,
tinh hinh phat trien kinh t6, phan tich canh tranh va lgi
thi doanh nghiep Hien nay, doanh
3. Phan tich moi truong vT mo: moi truong chinh trj, nghiep dang a
kinh te, xa hoi va cong nghe (mo hinh PEST) dau?
4. Phan tich ben trong doanh nghiep: Co c4u id chuc,
dinh huong hoat dong, cac nguon luc, van hoa kinh
doanh..
Doanh nghiep
5. Phan tfch cac diem manh, dilm y§u, co hoi va thach
cdn huang tdi
thuc voi doanh nghiep (mo hinh SWOT)
nhung muc tieu
6. Phan tich lira chon chiln luge
gi?
7. Danh gia, thuc hien va kiem soat chien luge Ldm thi ndo de
Bao gom ca viec dieu chinh chien luge theo muc tieu doanh nghiep den
duac dich do?
10

25. 1.2. MOT SO CONG CU DE XAY Dl/NG CHIEN LLTOC.
Nhu phlln 1.1 da phan tich ro ban chk va sir can thiet hoach dinh chien luge san
xuat kinh doanh ciia m§i doanh nghiep. Chi€n luge dugc lira chon phai dugc hoach djnh
tren co so cac di^u kien moi truong da nghien cuu. Cac yeu to moi truong co mot tac
dong to Ion vi chiing anh huong den toan bo cac buoc tiep theo ciia qua trinh quan tri
chien luge.
Hien nay, dang ton tai mot so mo hinh phan tich de dua ra chien luge thong qua
phan tich moi truong ben ngoai, ben trong doanh nghiep cung nhu ket hgp ca hai dang
66.
1.2.1. Mot so mo hinh phan tich moi truong ben ngoai doanh nghiep.
Moi truong ciia mot to chiic la gi? Do la nhung ydu to, nhOng lire lugng, nhixng
the che...w nam ben ngoai doanh nghiep ma nha quan tri khong kiem soat dugc nhung
chiing lai anh huang den hoat dong va kk qua hoat dong ciia doanh nghiep. V6 phan tich
moi truong ben ngoai doanh nghiep, co mot s6 mo hinh sau day:
1.2.1.1. Mo hinh PEST.
De phan tich moi trucmg vT mo ben ngoai doanh nghiep noi ma cac doanh
nghiep hoat dong san xuat kinh doanh trong do, ckn xet d6n nhiJng nhan t6 sau day:
• Chinh tri (Political).
• Kinh te (Economic).
• Xa hoi (Social).
• Cong nghe (Technological).
PEST la tu cau tao bSng cac chu* cai dau ciia cac nhom ti!r tren (hay doi khi dugc
sdp x6p lai la "STEP") dugc sii dung dl mo ta mot mo hinh dk phan tich cac nhan to vT
mo. Mot phan tfch PEST phu hgp voi mot phan tich moi truong noi chung dugc chi ra
trong hinh 1.2. Nhung y6u t6 chinh ciia moi truong vT mo dugc liet ke trong bang 1.1.
11

26. Hinh 1.2. Vj tri cua mo hinh PEST trong phan tich moi trucmg
Phan tich moi trucmg
Phan tich ben ngoai Fin'irs Ui'-M mu t r o n ^
Moi truo'ng vT mo Moi trucmg vi mo
P.E.ST
a. Nhom cdc nhan to chinh tri:
Chinh phii dong vai tro kha quan trong doi v6i cac hoat dong kinh doanh ciia cac
doanh nghiep, vira co the thiic day, vira co the han che viec kinh doanh. Moi luat le,
chinh sach kinh te do Chinh phii ban hanh deu co anh huong true ti6p hay gian tiep den
hoat dong san xuat kinh doanh ciia doanh nghiep. Chinh phii co the thiic day bang each
khuyen khich viec ma rgng va phat trien hoat dong kinh doanh ciia doanh nghiep thong
qua viec trg cap cho cac nganh cong nghiep dugc lira chon, uu tien ve thue trong nhung
truong hgp nhat dinh, bao ve mot vai nganh kinh doanh thong qua cac bi8u thu^ suk dac
biet, hay trg giiip viec nghien cuu va trien khai cong nghe moi.
Chinh phii co the dieu chinh viec kinh doanh cua doanh nghiep thong qua cac luat
Lao Dong, Luat Thuong Mai, Luat Doanh Nghiep; Luat Bki tu, Luat Thu6 xuat nhap
kh^u, Luat Bao ve moi truong, cac chinh sach v6 luong, tai chinh ~ ti6n te d6u anh huang
rat Ion den chien luoc kinh doanh.
12

27. Bang 1.1. Nhfrng yeu to cua moi trucmg vT mo
Kinh te: Chinh tri, phap luat
- Giai doan eiia chu ky kinh te - Hinh thai Nha nude, Chinh phii
- Cac van de ve tai trg - Cac CO ch^, chinh sach do Chinh phii dat
- Nhung xu huong thu nhap quoc dan ra
- Ty le lam phat - Luat chdng doc quyen
- Lai suat - Luat Bao ve moi truong
- Nhung chinh sach tien te - Luat Dau tu
- Miic do thdt nghiep - Luat Dien Luc
- Nhung chinh sach quan thu6 - Luat Dku khi
- Nhung su kiem soat luong/ gia ca. - Luat Xay dung
- Can can thanh toan - Nhung Luat lien quan khac
- Su 5n dinh ciia chinh quy6n
Xa hoi: Tu nhien:
- Nhung thai do doi voi chat lugng doi - Cac loai tai nguyen
s6ng - Van de 6 nhilm
- Nhung loi song va each tieu dung - Sir thieu hut nguon nang lugng
- Phu nu" trong lire lugng lao dong - Sir tieu phi nguon tai nguyen thien nhien
- Nghe nghiep Ky thuat cong nghe:
- Tinh linh hoat ciia bo phan tieu dung - Chi tieu ciia Nha nuac ve nghien cihi va
Dan so: phat trien.
- Ti suat tang dan s6 - Bao ve bang sang che
- Nhung bien doi ve dan so - Nhung san pham va cong nghe mai
- Mat do dan so - Sir tu dong hoa
- Ton giao
13

28. b. Moi tru&ng kinh ti.
Moi truong kinh xi ciia doanh nghiep la hien trang va cac chinh sach kinh te cua
nha nude noi doanh nghiep t6n tai va phat triln. Moi truong nay, d thai di^m hien tai va
trong djnh hudng phat tri^n trong tuong lai, co anh hudng d8n su thanh bai va chi^n luge
cua cac doanh nghiep. Moi truong kinh tl vT mo bao ham cac van de: co cau kinh te,
trinh do phat triln kinh t€, ch6 do va cac chinh sach kinh te vT mo.
- Ca cdu kinh ti cua nin kinh ti quSc dan bao gom nhiing vk de: co cau va
djnh hudng phat triln nganh, co cku phat trien kinh t^ vung mi8n, va nhung noi dung
khac trong phan phoi, tieu dung, so huu...vv. Khi dinh ra chien luge kinh doanh, doanh
nghiep phai nghien cuu ky co ciu nganh nghe don vi dang hoat dong, day la van de thiet
y6u.
- Trinh dp phat triin kinh ti ciia mot qu6c gia the hien qua cac chi tieu chinh
nhu: Tdng san pham qudc noi (GDP), thu nhap quoc dan, thu nhap binh quan theo dau
ngudi, t6c do tang trudng kinh te kem theo mot so chi so: ty le lam phat, ty gia hoi doai,
ty le lai suat.. .vv. Phan tich cac chi tieu nay se giiip doanh nghiep nhan biet dugc xu the
phat triin ciia nen kinh te qudc dan.
- The che kinh ti bao gom cac he thdng Luat va cac van ban dudi luat qui djnh
quan he giua Nha nude vdi doanh nghiep, giiJa doanh nghiep va cac nganh kinh te, giua
doanh nghiep vdi nhau. Thong qua nhung qui tac va dieu kien co ban, no de ra nhung
phuang thijrc, bien phap tac dong den cac hoat dong kinh te xa hoi nham hai hoa cac lgi
ich khac nhau. Cac nha quan trj doanh nghiep can nam vung nhung noi dung ve the che,
tiT do xay dung va dieu chinh chien luge hoat dong san xuat kinh doanh phu hgp.
14

29. c. Moi tru&ng cong nghe.
Day la loai nhan td cd anh hudng Idn, true ti^p cho chi§n luge kinh doanh ciia cac
ITnh vuc, nganh cung nhu nhiSu doanh nghiep. Nhung phat minh ky thuat dem lai nhung
thay d6i to Idn, tac dong manh din cac doanh nghep, no co the tao co hoi hoac riii ro cho
doanh nghiep. Cac ylu to cong nghe bao g6m: su phat triin ciia cong nghe, su ra ddi ciia
nhung nguyen vat lieu mdi, thilt bj xe may mdi lien quan tdi nganh, qua trinh chuyin
giao cong nghe mdi, chi phi nghien cuu phat trien, bao ve ban quyen. Cac doanh nghiep
ckn nim iky co hoi, thuc hien tiln bo khoa hoc kyc thuat va nang ckp ky thuat d doanh
nghiep minh.
d. Moi tru&ng van hod - xa hpL
Moi trudng van hoa xa hoi bao gom cac yeu td triet hoc, ton giao, ngon ngiJ, van
hoc nghe thuat. Cac ylu td nay phkn Idn anh hudng gian tiep den kinh doanh eiia doanh
nghiep, nhung khong dugc coi nhe.
Moi trudng xa hoi bao gom: su hinh thanh va bien dong ciia cac tang Idp xa hoi,
CO cdu dan cu, ty le tang dan s6, tinh hinh di chuyen dan cu, co cku quyen lire xa hoi,
phuang thue sinh hoat va lam viec ciia moi ngudi, sir thay ddi ve quan diem song, miic
s6ng, thoi quen tieu dung, phong tuc tap quan. Nhimg yeu td do deu cd the anh hudng
den hoat dong kinh doanh eiia doanh nghiep.
1.2.1.2. Mo hinh nam luc lugng ciia Micheal Porter.
Dieu cot yeu khi xay dung chien luge canh tranh la phai biet dat mot cong ty
trong tuong quan vdi mdi trudng hoat dong ciia cong ty ay. Mac du mdi trudng lien quan
can xem xet rong, bao gom nhung tac dong ve mat chinh tri, kinh te, xa hoi va tiln bo
cong nghe nhung khia canh then chot can nghien cuu la ITnh vuc nganh nghe ma d do,
c6ng ty dang canh tranh. Cau triic nganh nghe co tam anh hudng manh me trong viec xac
15

30. djnh "dieu Ie"canh tranh ciia "cuoc choi", ciing nhu chien luge tiem an ma cong ty cd the
su dung dugc.
Khong cuoc thao luan nao ve moi trudng canh tranh lai hoan chinh neu khong de
cap den md hinh nam lire lugng cua Micheal Porter. Co cau nay dugc Porter gioi thieu
lan dau tien la vao nam 1979 trong mot bai bao dang tren Havard Business Review. D6n
nay, co cau ciia Porter van dang la mot cong cu hCru ich de phan tich tinh hinh canh tranh
va cac yeu to kinh te co ban trong mot nganh cong nghiep. Co cau nay cung khuyen
khich cac nha quan trj chiln luge nhin ra ben ngoai vdng tron nho hep cac ddi thii canh
tranh hien tai de xem nhung doi thii khac va cac anh hudng quylt djnh din sir tang
trudng va kha nang sinh lgi tilm nang.
Porter da xac dinh nam tac dong manh chi phdi sir canh tranh trong mot nganh
cong nghiep:
• Moi de doa eiia cac ddi thu mdi;
• Kha nang thuong lugng ciia cac nha cung ckp;
• Viec su dung manh Idi dk chilm vi thi giua cac d6i thii canh tranh hien tai;
• Kha nang thuong lugng ciia cac khach hang;
• Moi de doa ciia cac san pham hay dich vu thay thi.
Mo hinh nam tac dong ciia Porter dugc bilu diln nhu hinh 1.3 va hinh 1.4
16

31. Hinh 1.3. Mo hinh nam tac dong cua Porter
Moi cJe doa
cue cac dor
thu moi
Kha nang thaong Nganh cong nghiep Kha nang thuong
lugng cua cac Su dung manh loi de luong cua cac
nha cung cap chiem vi the giua cac khach hang
canh tranh
hien tai
' Moi de doa'
ve san pham
hay dich vu
thay the
Nguon: "Chiin luac kinh doanh hieu qud ", Nha XB tong hap TP Ho Chi Minh.
Theo Porter: "Sue manh tong hgp ciia nam tac dong nay quyet djnh tiem nang lgi
nhuan cu6i cung ciia mot nganh cong nghiep". Do nhiJng yeu t6 nay, tiem nang lgi nhuan
se khac nhau giua cac nganh cong nghiep. Vi du, ngay nay cac cong ty thugc nganh vien
thong phai doi mat vai tiem nang Igi nhuan yeu vi nhieu yeu to hiep lire chong lai cac
nha cung cap hien tai: nhihig ngudi tham gia vao nghanh cong nghiep nay phai lien tuc
canh tranh de gianh khach hang tu doi thii, thuong la bang each giam gia va ma rong
djch vu. Theo Porter, dieu cot yeu de phat trien va ton tai la dung kiln thiic vl nam tac
dong nay de "gianh dugc mot vi the it bi tan cong bai cac doi thu doi dau, du do la doi
thii mai hay da dinh hinh, va it bj anh huong tieu cue tu djnh huong ciia khach hang, nha
cung ijrng va cac san pham thay the"
17

32. Nam ylu t6 canh tranh - nhung cong ty m6i co kha nang gia nhap thi truong, moi
de doa bi thay the, sue manh mac ca ciia nguai mua, sue manh mac ca ciia nha cung ung,
va su canh tranh giua nhirng cong ty cung nganh nghe voi nhau - phan anh mot thuc te la
sir canh tranh trong mot nganh nghl khong chi la cuoc choi gi&a nhiing ddi thii da "thanh
danh"trong nganh nghl ky. Khach hang, nha cung ling, nguai thay the, va nhiJng cong ty
C kha nang se nhay vao mot nganh ngh6, tit ca deu la nhung doi thii canh tranh doi voi
O
nhung cong ty 6 nganh nghe ay va sue manh canh tranh ciia moi ben co the manh yeu tuy
vao tinh hinh cu the.
Tdt cd nam yiu td canh tranh trin cung nhau quyit dinh mite dp cdng thdng
cua canh tranh vd kha ndng kiim lgi nhuan cua mpt ngdnh nghe vd yiu to ndo co site
tac dpng manh nhdt se nam quyin kiem sodt vd ddng vai tro then chot tic quan diim
cua viec xdy dung, hinh thdnh chiin luac.
18

33. Hinh 1.4. Nhirng yeu to tac dong den tinh hinh canh tranh trong mot nganh nghe.
NHITNG CONG TY
CO KHA NANG
GIA NHAP THI
TRU^dNG
Moi de doa tu nhirng
cong ty moi gia nhap
NHUNG CONG TY
Sure manh mac ca CUNG MOT NGANH Sure manh mac ca
cua nha cung c i p NGHE CANH TRANH cua nguoi mua
Vdl NHAU
NHA NGl/cn
CUNG ^
CAP w ^— MUA
Canh tranh, doi d3u
gifra cac cong ty dang
hoat dong
k
Moi de doa <
iVL2i s a pham
n
hoac dich vu1 thay the
SAN PHAM HOAC D|CH VV
THAY THE
NguSn: "Chien luac canh tranh theo ly thuyit Michiael E.Porter", TS. Duang
Ngoc Dung, Nhdxudt bdn Tdng hap TP. Ho Chi Minh, nam 2005.
19

34. 1.2.2. Mo hinh phan tich noi bo doanh nghiep: Chuoi gia tri (Value Chain).
Trong qua trinh hoach dinh chiin luge, ngoai viec phan tich moi truong ben ngoai
doanh nghiep, ngucri ta cin phai ti6n hanh phan tich ben trong doanh nghiep. Trong pham
vi luan van, tac gia xin giai thieu mo hinh phan tich theo Chudi gia trj (Value Chain).
Gia tri mot doanh nghiep tao ra dugc do bing kh6i lugng ma ngudi mua sin sang
trd cho san phim hay dich vu. Doanh nghiep co thi co lai neu gia trj no tao ra Ion han chi
phi dk tao ra gia trj do ciia cac bo phan chuc nang. De dat dugc mot lgi the canh tranh,
cac bo phan chiie ning ciia doanh nghiep phai tao ra mot gia tri voi chi phi thap hon so
v6i cac doi thii canh tranh. Cach thii hai la cac bg phan chuc nang phai lam cho san pham
ciia minh khac biet 6'i san pham cua doanh nghiep khac nham tao ra muc gia ban cao
hon tren thj trudng. Diku nay co nghTa la doanh nghiep phai theo duoi chien luge chi phi
thap hoac chien luge khac biet hoa san pham.
Quy trinh tao ra gia tri co the dugc trinh bay thong qua khai niem "ChuSi gia tri",
do Michael Porter neu ra. Tom luge ve chuoi gia trj dugc the hien trong hinh 1.5. Chuoi
gia tri dugc phan thanh cac hoat dong chinh va nhftng hoat dong hS trg. M6i hoat dong
deu lam tang gia trj san pham. Nhimg hoat dong chinh chiu trach nhiem tao ra san pham
vat chk, tiep thi va phan phoi toi ngudi mua, thuc hien dich vu ho trg va dich vu sau ban
hang. Nhiing hoat dong chinh thue dugc chia thanh hai bo phan chiic nang: Bp phan vdi
nhiem vu tao ra san pham vat chat dugc goi la bo phan che tao; cdn bo phan thuc hien
cac cong viec tiep thi, phan phoi va dich vu sau ban hang dugc goi la bo phan Marketing.
Cac hoat dong ho trg la nhirng hoat dong chiie nang trg giiip cho cac hoat dong
chinh nhu cac hoat dong ciia bo phan che tao va Marketing. Chiic nang quan ly vat tu,
kiim soat sir luu chuyen vat tu qua chuoi gia trj tu cung cap den san xuat va di vao phan
phoi. Hieu qua cua viec luu chuyen nay cd the giam muc chi phi tao ra gia trj. Them vao
do, chuc nang quan ly vat tu thuc hien cd hieu qua se gop phan kiem soat chk lugng diu
20

35. vao trong qua trinh che tao. Ket qua la lam tang chit lugng dku ra ciia doanh nghiep, do
do tao dieu kien tang gia ban. Chiic nang nghien cuu va phat trien thuc viec phat trien
cac san pham mdi va cac cong nghe che tao. Phat trien cdng nghe cd the ha thap chi phi
che tao va tao ra nhung san pham hap din hon cd the ban d miic gia cao han. Nhu vay,
nghien ciiu va phat trien cd the anh hudng din cac hoat dong che tao va Marketing, gop
phin tao ra gia tri. Chiic nang quan ly nhan lire dam bao rang doanh nghiep sii dung hgp
ly nhijng ngudi cd ky nang dl thuc hien hieu qua cac hoat dong tao ra gia trj.
Hinh 1. 5. Chuoi gia tri.
Ca sd ha tang (cau triic va lanh dao) van hda, tai chinh
Hoat dpng Nguon nhan lire
hdtro Quan he khach hang
Cdng nghe, thiet bi
Thi cdng Van hanh
Khao sat, Nguyen
Hoat dpng xay lap va thii, nghiem
thiet ke, lap lieu dau
chinh lip dat thiet thu va ban
duan vao
bi giao
Hoat dpng hd trg cudi ciing la co sd ha tang cua doanh nghiep, nd cd mot dac
trung hoi khac biet vdi nhung boat dpng hd trg khac. Co sd ha tang la khung canh chung
ciia toan doanh nghiep trong dd xay ra tit ca cac hoat dpng tao ra gia tri.
Ca sd ha tang bao gom co cau td chiic, cac he thdng kiem soat va van hoa doanh
nghiep. Vi quan ly cip cao cd thi tao ra nhirng anh hudng dang kl din viec hinh thanh
nhung khia canh nay ciia mot doanh nghiep nen quan ly cip cao cQng dugc xem nhu mot
bg phan ciia co sd ha tang. Thuc te, cap quan ly cao nhat thdng qua siic manh lanh dao cd
21

36. the chu ddng hinh thanh ca sd ha ting ciia mot doanh nghiep va qua dd tit ca cac hoat
dpng tai gia tri khac dugc thuc hien.
1.3.3. Mo hinh tdng hgp SWOT.
Md hinh SWOT dugc sii dung de phan tfch cac diem manh, diem yeu, co hoi va
thach thiic ciia mot doanh nghiep de tu dd xac dinh chiin luge canh tranh phu hgp. Chiin
luge canh tranh nay se phat buy cac thi manh ciia doanh nghiep, khac phuc cac diem yeu
trong viec tan dung co hdi kinh doanh va vugt qua dugc cac thach thiic ciia mdi trudng
ben ngoai. Ma tran diem yeu - diem manh, co hoi - nguy co la cdng cu ket hgp quan
trpng cd the giiip cho cac nha quan tri phat trien bdn loai chien luge sau:
- Cac chien luge diem manh - co hdi (SO) sii dung nhung diem manh ben trong
cdng ty de tan dung nhiing co hdi ben ngoai. Tat ca cac nha quan tri deu mong mudn td
chiic ciia hp d vao vi tri ma nhiJng diem manh ben trong cd the dugc sii dung de lgi dung
nhung xu hudng va bien cd cua mdi trudng ben ngoai. Khi mot cdng ty cd nhimg dilm
yeu Idn thi nd se cd gang vugt qua, lam cho chiing trd thanh diem manh. Khi mot td chiic
phai ddi dau vdi nhung mdi de doa quan trpng thi nd se tim each tranh chiing dk cd thi
tap trung vao nhihig co hdi.
- Cac chiin luge diem yeu - co hdi (WO) nhim cai thien nhung dilm ylu ben
trong bang each tan dung nhung co hdi ben ngoai. Ddi khi nhftng co hdi Idn ben ngoai
dang ton tai, nhung cdng ty cd nhihig diem ylu ben trong ngan can nd khai thac nhimg
CO hoi nay.
- Cac chien luge diem manh - nguy co (ST) su dung cac diem manh ciia mot cdng
ty de tranh khdi hay giam thieu nhung anh hudng ciia mdi de doa tu ben ngoai. Dilu nay
khong cd nghTa la mot td chiic hung manh ludn ludn gap phai nhijng mdi de doa tu mdi
trudng ben ngoai.
22

37. - Cac chiin luge dilm ylu - nguy co (WT) la nhihig chien luge phong thii nham
lam giam di nhung diem yeu ben trong va tranh khdi nhthig mdi de dpa tu mdi trudng
ben ngoai. Mot td chiic ddi dau vdi vd sd nhihig mdi de dpa ben ngoai va nhung diem
yeu ben trong cd the lam vao tinh trang mat an toan. Trong thuc te, mot cdng ty nhu vay
thudng phai dau tranh de ton tai, lien kit, han che chi tieu, tuyen bd pha san hay phai
chiu vd ng.
Ma tran SWOT nhu trinh bay trong bang 1.2 la ma tran co ban ciia mot doanh
nghiep ndi chung.
Bang 1.2. Ma tran SWOT
O: Nhirng ca hoi T: Nhung nguy co
L 1.
2. 2.
Ma tran SWOT 3. Liet ke nhung co hdi 3. Liet ke nhung nguy co
4. 4.
5. 5.
S: Nhirng diem manh Cac chien luge SO Cac chien luge ST
1. 1. 1.
2. 2. 2.
3. Liet ke nhihig diem manh 3. 3.
4. 4. Sii dung cac diem manh 4. Vugt qua nhimg thach
5. dk tan dung ca hdi thiic bing tan dung cac
5. diem manh
5.
23

38. W: Nhirng diem yeu Cac chien luge WO Cac chien luge WT
1. L 1.
2. 2. 2,
3. Liet ke nhihig diem yeu 3. Han che cac mat yeu de 3. Tdi thieu hda nhung
4. lgi dung cac co hdi diem yeu va tranh khdi cac
5. 4. mdi de dpa
5. 4.
5.
Nguon: "Chien luac vd chinh sdch kinh doanh ", PGS. TS. Nguyen Thi Lien Diip,
Th.SPham Van Nam, Nhd xudt bdn Lao dong- Xd hoi, nam 2006.
1.3. CHIEN Ll/OC CANH TRANH VA MO HINH TAP DOAN.
Theo cac sach giao khoa ve kinh te, mot doanh nghiep dugc coi la cd lgi the canh
tranh (Comparative advantage) khi doanh nghiep dd cd the hoat ddng theo each thiic ma
duy tri dugc miic lgi nhuan cao hon miic trung binh ciia thi trudng, dat ket qua kinh
doanh vugt trgi so vdi cac ddi thii canh tranh. Ve co ban, lgi the canh tranh bao gom lgi
thi vl chi phi va lgi thi khac biet.
Trong qua trinh hdi nhap kinh te the gidi, ap lire ciia canh tranh kinh tl la r4t Idn,
trong khi cac doanh nghiep ciia Viet Nam dang cdn nhd be. De sii dung cac chiin luge
canh tranh mot each cd hieu qua, cac nen kinh tl phat trien tren thi gidi cung nhu Viet
Nam dang sii dung md hinh tap doan kinh te nhu mot trong nhung phuang thiic chii dao.
Trong phkn 1.3.3, tac gia xin gidi thieu mot sd noi dung vl md hinh tap doan kinh tl.
24

39. 1.3.L Chien luge canh tranh chung.
Chien luge canh tranh lien quan den viec "dinh vi"cho mot cdng ty de cdng ty dd
tdi da hda gia tri ciia nhung nang luc vdn lam nen su khac biet giua ban than minh vdi
nhftng ddi thii canh tranh. Do vay, mot khia canh trpng tam trong viec xay dung chien
luge la phae thao chan dung ciia ban chat va sir thanh cdng ciia nhiing thay ddi chien
luge cd the diing den ma cac ddi thu cd the xiic tien, nhung phan ung cd the cd ciia ddi
thu vdi nhihig dpng thai chien luge ma nhung cdng ty khac cd the khdi xuat, va nhung
phan ling cua mdi ddi thii canh tranh ddi vdi nhung thay ddi trong nganh nghl va nhiing
bien chuyen mdi trudng d mot vi Idn hon cd thi xay din. De phuc vu cho qua trinh phan
tich ddi thii canh tranh, cd 4 yeu td mang tinh du doan: muc tieu tuong lai, chiin luge
hien tai, gia dinh va kha nang hien tai nhu hinh 1.6.
25

40. k J.k
Hinh 1.6. Nhirng yeu to trong phan tich doi thu canh tranh
Yiu to thuc day, chi phoi doi thu Doi thii canh tranh dang vd co thi
canh tranh ldm gi?
MUC TIEU CHIEN LU'OC
TU'ONG LAI HIEN TAI
6 tit ca cac c4p quan ly va vl Tinh hinh canh tranh hien tai ciia
nhieu phuong dien cdng ty nhu the nao?
PHANlTNG
CUA DOI THU CANH TRANH
Ddi thii canh tranh cd thda man vdi vi the
hien tai ciia minh khdng?
Ddi thii canh tranh cd the thuc hien nhung
budc di hoac thay ddi chien luge gi?
Dieu gi cd the gay ra su tra dUa manh me
va hieu qua nhat tu phia ddi thii canh tranh?
GIA DINH KHA NANG
Ve ban than ddi thii canh tranh ay Ca nhiing diem manh va nhihig
va nganh nghe ddi thii ay dang diem yeu
hoat ddng
Nguon: "Chiin luac canh tranh theo ly thuyit Michiael E.Porter", TS. Duang
Ngoc Diing, Nhd xudt bdn Tong hap TP. Ho Chi Minh, nam 2005.
1.3.2. Mot so chien luge canh tranh.
Khi sii dung chiin luge canh tranh, doanh nghiep phai xac dinh rd ai la doi thii
canh tranh. Doi thii canh tranh bao gdm ddi thii true tilp va gian tilp, ddi thii canh tranh
hien thuc va ddi thii tilm tang, ddi thii "hdm nay"va ddi thii "ngay mai". N I U xac dinh
26

41. sai ddi thii canh tranh thi chien luge se sai va cd the gay ra thiet hai to Idn cho doanh
nghiep.
Chiin luge canh tranh dugc chia ra ba lo^i: Chien luge lgi the ve chi phi; Chien
luge lgi thi ve su khac biet; Chiin luge tap trung hay trpng tam hda. Cac chien luge
dugc liet ke trong bang 1.3.
Bang 1.3. Dac trung ciia chien luge canh tranh co ban
Chien luoc
Din dau ve chi phi Khac biet hoa Trong tam hoa
Dac diem
Th4p hoac
Khac biet hda san Thap Cao
cao (gia ca hoac
pham (chii yeu bang gia) (chii yeu bang tinh
tinh doe dao)
doc dao)
Phan doan thi Th^p Cao Thap
trudng (thj trudng dai tra) (nhieu doan thi (Mot vai doan thi
trudng) trudng)
Nghien cuu va phat
Quan ly san xuat va Bat ky nang luc dac
Nang lire dac biet trien, ban hang,
quan ly nguyen lieu biet nao
marketing
1.3.2.1. Chien luge Igi the ve chi phi.
Chien luge nay cd nghIa la doanh nghiep duy tri dugc mure gia thanh thkp trong
mdt thdi gian tuong ddi dai, do vay ma gianh dugc thang lgi trong canh tranh. Day la
mot chiin luoc canh tranh co ban nhat.
27

42. Khi doanh nghiep duy tri dugc miic gia thanh thap thi cd the md rong thi phan va
thu dugc lgi nhuan cao hon lgi nhuan binh quan ciia nganh, nhung khach hang chua tung
sii dung san pham ciia doanh nghiep se bat dau sii dung, nhihig khach hang trudc day sii
dung san pham ciia ddi thii canh tranh se quay sang sii dung san pham ciia doanh nghiep,
do dd ma thj phan ciia doanh nghiep se tang len, dja vj ciia doanh nghiep cQng vung chac
hon.
Chien luge nay tdn tai mdt sd nhugc diem nhu: Vdn dau tu tuong ddi Idn vi
doanh nghiep phai cd thilt bi tien tiln mdi cd thi nang cao nang suk lao ddng. Cac
doanh nghiep khac cung cd the ha gia thanh de canh tranh, tao nen mot cuoc chien tranh
vl gia ca. Trong qua trinh sii dung chiin luge Igi thi chi phi, doanh nghiep ckn chii y den
nhung chi phi nhd ngoai nhiing khoan chi Idn nhu dau tu may mdc, thiet bi, chi phi xay
dung ...w
1.3.2.2. Chien luge igi the ve su* khac biet.
Trudc het doanh nghiep can tao ra net doc dao ve tinh nang, thiet ke, chat lugng,
cdng dung phu ciia san pham so vdi san pham ddi thii canh tranh. Dieu dd cd nghTa la
doanh nghiep phai nghien cuu ti mi, so sanh san pham ciia minh vdi ddi thii canh tranh,
phan tich sir khac nhau ciia tirng bg phan, phu tung de xac dinh xem san phkm ciia minh
cd uu the gi cd the lam cho san pham cd dac diem rieng va tir dd tao ta mdt thi trudng
doc dao. De lam dugc dieu dd, doanh nghiep phai nghien ciiu cai tien thiet ke san pham,
nang cao chat lugng, tinh nang san pham. Trong ITnh vuc xay dung nhiet diet khi, lgi thi
khac biet cd thi dat dugc, thdng qua: nguon tru lugng cung cap khi doi dao cho cac nha
may dien, thdi gian thi cdng ngan, tiem lire tai chinh ciia doanh nghiep-Nhung vdn dl
nay se dugc phan tich chi tiet d chuong 2.
Muc dich ciia chiin luge khac biet hda la dk dat dugc lgi thi canh tranh hkng viec
tao ra san phkm hang hda ho5c dich vu ma dugc ngudi dung nhan thii-c la doc dao theo
28

43. nhan x^t ciia hp. Khi sii dung chiin luge lgi thi vl su khac biet, doanh nghiep phai de
phong din viec nhimg ddi thii canh tranh cd kha nang b4t chudc dan den khdng the duy
tri chiin luge nay, nlu tiep tuc se d§n din that bai.
1.3.2.3. Chien luge tap trung hay trong tam hoa.
Chien luge nay cd nghTa la tap trung siic phuc vu vao mdt nhdm khach hang nhat
dinh hoac mdt thi trudng nhat djnh de xay dung uu the va dia vi ciia doanh nghiep tren
thj trudng dd. U'u diem ciia chien luge nay la doanh nghiep cd the kiem soat dugc tinh
hinh kinh doanh trong pham vi thi trudng dd, cac doanh nghiep khac khdng de gi canh
tranh dugc, dia vi doanh nghiep tren thi trudng tuong ddi dn dinh.
De thuc hien chien luge nay can mdt sd dieu kien: Trong nganh dd cd nhung
khach hang cd nhu cau dac biet hoac trong khu vuc dd cd nhitng khach hang cd nhu cku
dac biet, cac ddi thii khdng ap dung chien luge tap trung d thi trudng ay va thuc luc kinh
doanh ciia doanh nghiep yeu, khdng dii siic kinh doanh tren dien rong. Khi sii dung chien
luge nay, doanh nghiep can chii y, khi thi trudng cd su thay ddi, xuat hien ky thuat mdi
hoac san phkm thay thi thi nhu cau ve san phkm se giam bdt, doanh nghiep se gap kho
khan, nguy co riii ro Idn. Phan Idn cac san pham tren thj trudng hoac sdm hoac mudn se
trd nen loi thdi. Do do, cac doanh nghiep sii dung chien luge nay phai cd su chuan bi de
ddi mdi, cai tao san pham khi can thiet.
1.3.3. Ly thuyet ve mo hinh tap doan
Md hinh tap doan da ra ddi va tdn tai, phat triin trong Hch sii phat triin kinh tl
thi gidi. Day la hinh thiic to chiic kinh te cd nhilu tinh uu viet va phu hgp trong bdi canh
quoc tl hda nin kinh tl tai moi qudc gia. Tuy nhien, md hinh tap doan kinh te d cac nude
khac nhau cung khac nhau. Sir da dang ve ten ggi ciia thuat ngii nay da ndi len tinh da
dang ciia hinh thuc lien kit. Trong pham vi luan van, tac gia gidi thieu tdng luge mdt sd
29

44. ndi dung xoay quanh md hinh tap doan tai cac nude khdc nhau tren the gidi, nhung van
dh khi xay dung tap doan tai Viet Nam.
1.3.3.1. Ban chat tap doan.
Tir diln Business English ciia Longman dinh nghTa: "Tap dodn kinh ti (Group of
company) Id mot to hap cdc cong ty doc lap ve mat phdp ly nhung tao thdnh mot tap
dodn gom mot cong ty me vd mot hay nhiiu cong ty con hodc chi nhanh gop von co phan,
chiu su kiim sodt cua cong ty me vi cong ty me chiem 1/2 von co phan''
Tap doan kinh tl d cac nude khac nhau dugc gan vdi nhung ten gpi khac nhau.
Nhieu nude gpi la Group hay business group. An Dp dung thuat ngii business houses,
Nhat Ban trudc chien tranh the gidi thii hai la zaibatsu va sau chien tranh gpi la keiretsu,
Han Qudc dung tu chaebol, Trung Qudc dung thuat ngu Tap dodn doanh nghiep. Su da
dang ve ten gpi hay thuat ngii sii dung ndi len tinh da dang ciia hinh thuc lien ket dugc
khai quat chung la tap doan kinh te, do dd, quan niem cung nhu nhin nhan ve tap doan
kinh tl cung cd sir khac nhau nhat dinh.
Tai cac nude phuong Tay, tap doan kinh tl dugc nhan thiic nhu la mdt td hgp cac
cdng ty hay chi nhanh gdp cd phan chiu su kiem soat ciia cdng ty me hoac tap doan kinh
te va tai chinh gdm mdt cdng ty me va cac cdng ty khac ma cdng ty me kiem soat hay
tham gia gdp vdn, mdi cdng ty con ciing cd the kiem soat cac cdng ty khac hay tham gia
cac td hgp khac; Tai Nhat Ban tap doan kinh te (keiretsu) la mdt nhdm cac DN doe lap vl
mat phap ly nam giu cd phan ciia nhau va thiet lap dugc mdi quan he mat thiet ve ngudn
vdn, ngudn nhan lire, cdng nghe, cung img nguyen vat lieu, tieu thu san pham hay tap
doan bao gdm cac cdng ty cd su lien ket khdng chat che dugc td chiic quanh mdt ngan
hang dk phuc vu lgi ich ciia cac ben; Tai Malaysia va Thai Lan tap doan kinh tl dugc xdc
dinh la td hgp kinh doanh vdi cac mdi quan he dau tu, lien doanh, lien ket va hgp ddng.
Ndng cot ciia cac tap doan la co cau cdng ty me - cdng ty con tao thanh mot he thdng
30

45. lien ket chat che trong td chiic va trong hoat ddng. Cac thanh vien trong tap doan dIu cd
tu each phap nhan doe lap va thudng hoat dpng tren cung mot mat b^ng phap ly. Tai
Trung Qudc tap doan doanh nghiep la mot hinh thiic lien ket giiia cac doanh nghiep, bao
gdm cdng ty me va cac doanh nghiep thanh vien (cdng ty con va cac doanh nghiep lien
ket khac), trong dd la hat nhan ciia tap doan va la dku mdi lien ket giiia cac DN thanh
vien vdi nhau la cdng ty me, cac doanh nghiep thanh vien tham gia lien kit tap doan phai
cd day dii cac quyen va nghTa vu cua mdt phap nhan doc lap. Ban than tap doan khdng cd
tu each phap nhan.
Tai Viet Nam, tap doan kinh tl dugc hinh thanh tren co sd chuyin ddi va co cau
lai mot sd TCT Nha nude (dac biet la cac TCT 91 - TCT Nha nude dugc thanh lap theo
Quyet djnh sd 91/QD-TTg ngay 7/3/1994 ciia Thii tudng Chinh phii ve thi diem thanh lap
cac Tap doan kinh doanh) cd tiem luc kinh te manh, cd muc dp tich tu, tap trung vdn va
tai san nh4t djnh. Phuong thiic hinh thanh Tap doan kinh te d Viet Nam cd nhihig dac
trung gan gidng vdi each thiic hinh thanh tap doan kinh te tai qudc gia lang gieng - Trung
Qudc do dd, tap doan kinh te tai Viet Nam cd the dugc hieu nhu sau:
"Tap dodn kinh te hay cdn goi id Tap dodn Id mot to hap cdc DN, bao gom cong
ty me, cdc cong ty con (DN thdnh vien) vd cdc DN lien kit khdc. Cong ty me la hat nhan
cua tap dodn kinh ti, Id dau moi lien kit giita cdc DN thdnh vien, DN lien ket vai nhau.
Cong ty me nam quyin kiim sodt, chi phoi cdc quyit sdch, chiin luac phdt triin vd nhan
su; chi phdi hoat dong cua thdnh vien. Bdn than tap dodn kinh te khong co tu cdch phdp
nhan. Tap dodn kinh ti hoat dong trong mot ngdnh hay nhieu ngdnh khdc nhau. Cdc DN
thdnh vien vd DN lien kit co quan hi vai nhau vi von, dau tu, tdi chinh, cong nghe,
thong tin, dao tao, nghien cini vd cdc lien kit khdc xudt phdt tie lai ich ciia cdc DN tham
gia lien kit"
31

46. Nhu vay, thuat ngu* "Tap doan"(Group) thudng dugc dung dl chi mdt td hgp cac
DN bao gdm cdng ty me va cac DN thanh vien, DN lien kit. Cdng ty me (holding
company) trong co cku tap doan kinh tl cd vi tri vd cung quan trpng thi hien d kha nang
chi phdi ciia nd ddi vdi cac thanh vien khac trong tap doan.
Qua xem xet each nhin vl md hinh tap doan tai cac nude tren thi gidi cung nhu
Viet Nam, tac gia cho rkng, tap doan kinh doanh cd mdt sd dac dilm chinh sau:
- Tap doan kinh doanh cd quy md rk Idn vl vdn, lao ddng, doanh thu va thj
trudng.
- Tap doan kinh doanh la mdt td chiic cac cdng ty gdm "cdng ty me"va "cac cdng
ty con, chau". Cdng ty me sd hu*u vdn cd phan trong cac cdng ty con, chau. Nd chi phdi
cac cdng ty con, chau ve mat tai chinh va chien luge phat trien.
- Tap doan kinh doanh hoat ddng chuyen nganh hoac da nganh, da ITnh vuc. Mdi
tap doan deu cd dinh hudng chii dao, ITnh vuc kinh doanh dac chiing, mQi nhpn. Ben
canh cac don vi san xuat, thudng cd cac td chiic tai chinh, ngan hang, bao hiem, thuong
mai, dich vu, nghien cuu khoa hpc, dao tao...
- Tap doan kinh doanh tiln hanh hoat ddng quan li tap trung vao mdt sd mat nhu
sau: buy dpng, dilu hda, quan li vdn, nghien ciiu trien khai, dao tao, xay dung chien luge
phat triin, chiin luge thi trudng, chiin luge dau tu. Nhu vay, tap doan kinh doanh lam ca
hai chuc nang co ban la kinh doanh nhu mdt doanh nghiep va lien kit kinh tl.
1.3.3.2. NhCrng van de vl mo hinh tap doan tai Viet Nam
Viet Nam dang dung trudc van hdi va thach thiie Idn ciia qua trinh hdi nhap kinh
tl thi gidi, ap luc ciia canh tranh kinh tl la rat Idn, trong khi cac doanh nghiep Vift Nam
rat nhd be, lai chiia dung nhieu yeu td lich sii phi thj trudng, nen Nha nude phai chii ddng
tac ddng d% hinh thanh cac tap doan kinh te Idn la ckn thilt.
32

47. a nude ta, Chinh phii vdi tu c^ch 1^ ngudi chu cua cac doanh nghiep nha nude
phai cd vai trd thiic dky doanh nghiep nha nude phat trien theo hudng tap doan kinh te
manh. Vi vay, trudc hit qud trinh dd phai dugc gdn kit nganh va lanh thd, giGa doanh
nghiep nha nude vdi cac doanh nghiep thude cac thanh phan kinh te khac vdi viec xem
xet td chiic lai doanh nghiep nha nude theo hudng:
Hinh thdnh cdc tap dodn co moi lien kit ngang Id chinh. Day la dang phd bien d
Viet Nam. Chinh phii can lira chon nhung tdng cdng ty manh, cd nhieu doanh nghiep
hoat ddng doe lap cung nganh nghl, ckn lien kit lai de chdng lai mdt each hieu qua su
canh tranh ciia doanh nghiep khac va cung "dat tay nhau"di ra thi trudng the gidi nhu:
det may, cdng nghiep co khi xay dung, ddng tau, rugu bia, thudc la, xi - mang, than...
Nhung hat nhan nay thu hiit cac tdng cdng ty, cdng ty khac, gat bd sir rang budc bdi Bd
chu quan, tinh chii quan va viing lanh thd.
Cdc tap dodn co moi lien kit doc Id chit yiu. Day la md hinh ma cac doanh
nghiep hoat ddng doc lap, nhung lai trong tdng the lien hgp san xuat kinh doanh, hoan
chinh chat che nhu: Diu khi, Than, Vien thdng, Hang khdng, Bao hilm tai chinh, ngan
hang... Vdi loai hinh nay, Chinh phii ckn cd chinh sach de nd tich tu nhanh, ddi mdi
cdng nghe nhanh, chii dpng dku tu, lien doanh lien ket vdi ben ngoai, lira chpn va tao
dilu kien dl cd mdt sd tap doan da qudc gia, trong dd phia Viet Nam nkm quyin kiim
soat.
Hinh thdnh tap dodn gan vai chien luac ve ca cdu ngdnh
Xay dung chiin luge ve co cdu nganh va ddng san phkm, tren co sd dd xac djnh lai
nhiing "chot kinh tl"nao Nha nude ckn khdng chi. Cac chdt kinh tl nay la dilu kien tien
quyit dl dua ra chinh sach nay.
Nude ta dang trong qua trinh chuyin ddi, he thdng thj trudng chua hoan thien; he
thdng ngan hang thuong mai chua hudng tdi hoat ddng kinh doanh ciia doanh nghiep,
33

48. ngugc lai khdng it doanh nghiep nha nude dang dua vao ngan hang de tim "su song", day
ngan hang vao tinh trang riii ro cao; co che hinh thanh gia ca, canh tranh chua hoan
thien... Hon niia, cac doanh nghiep nha nude vSn chua thuc su tu chii ca trong kinh
doanh, tai chinh lan nhan sir. Vi vay, viec Chinh phii true tiep tac ddng de qua trinh hinh
thanh cac tap doan doanh nghiep Nha nude d nude ta cd budc di phu hgp, khdng gugng
ep, hanh chinh hoa va gan vdi chiin luge co cau nganh la viec lam rdt can thilt hien nay.
Tom tat chutfng 1:
Tac gia neu ro su can thiet phai dua ra chien luge trong boat ddng san xuat va
kinh doanh ciia moi doanh nghiep; ban chat va qui trinh cac budc de dua ra chien luge. 0
muc 1.2 tac gia neu mdt sd md hinh dugc su dung trong viec hoach djnh, thuc hien va
kiim soat chien luge: dung md hinh PEST de phan tich mdi trudng vT md, md hinh nam
luc lugng ciia Michael Porter de phan tich mdi trudng vi md, md hinh Chuoi gia tri (phan
tich mdi trudng ben trong) va md hinh SWOT de tdng hgp ket qua phan tich mdi trudng
va lira chpn cac chien luge.
Tren co sd phan tich mdi trudng doanh nghiep (bao gdm mdi trudng vT md, mdi
trudng vi md va su kit hgp hai mdi trudng do) cdng vdi viec xem xet cac chiin luge
canh tranh co ban: chiin luge lgi thi ve chi phi, chiin luge lgi the ve sir khac biet va
chiin luge trpng tam hda, tac gia da sii dung tdng hgp cac nin tang ly thuyit nay kit hgp
vdi mdt sd ndi dung ciia md hinh tap doan de xac dinh chien luge canh tranh cu the trong
hoat ddng san xuk va kinh doanh nhiet dien khi cho Tap doan Dau khi tai chuong 2.
34

49. CHirONG 2
XAY DlTNG VA LITA CHON CHIEN LlTOfC KINH DOANH NHIET
DIEN KHI CHO T A P DOAN DAU KHI GIAI DOAN 2007-2015
• • •
2.1. TONG QUAN VE TAP DOAN DAU KHI VIET NAM
2.1.1. Qua trinh hinh thanh va phat triin.
Tir nhung nam dau ciia thap ky 60, Tdng cue Dja chat Viet Nam da hgp tac vdi
Bd Dia chit Lien Xd (cii) tien hanh tim kiem tham dd dau khi d viing trung Ha Ndi va
nam 1975 da phat hien md khi Tien Hai, Thai Binh.
Sau khi mien Nam dugc giai phdng, ngay 3/9/1975, Chinh phu da quyit dinh
thanh lap Tdng cue dku khi Viet Nam tren co sd Lien doan dia chat 36 ciia Tdng cue Dja
chat va mdt sd don vi ciia Tdng cue Hda chat,
Thang 7/1990, b k g Quyit djnh so 250/HDBT, Chu tich Hdi dong Bd trudng
(nay la Thii tudng Chinh phii) da quyit dinh thanh lap Tdng cdng ty dau md va khi ddt
Viet Nam tren co sd hgp nhit cac td chuc lam cdng tac dau khi thudc Tdng cue dau khi
(cu), Cdng ty xuk nhap kh4u dku khi (Petechim), Tdng cdng ty xang dilu (Petrolimex) va
Cdng ty dku hda thudc Bp thuong nghiep. Tuy nhien, do nhung ly do nhat dinh, quyit
djnh tren chi thuc hien mdt phkn, do chi la cac don vj thudc Tdng cue dku khi dugc
chuyen sang Tdng cdng ty Diu md va khi dot Viet Nam va tdi 9/1994, mdt bd phan ciia
Cdng ty Petechim mdi dugc chuyin sang.
Ngay 29/5/1995, Thu tudng chinh phii ban hanh Quyit dinh sd 330/TTg thanh lap
Tdng cdng ty Diu khi Viet Nam vdi ten giao dich qudc tl "Petrovietnam", la Tdng cdng
ty nha nude, boat ddng theo md hinh Tdng cdng ty 91.
Tu nam 1978, Nganh Dau khi da ky hgp ddng phan chia san phim vdi mot sd
cdng ty diu khf nude ngoai. Nam 1981, thanh lap Xf nghiep Lien doanh Diu khi Viet Xd
(Vietsovpetro) dl tim kiim tham dd va khai thac diu khi tren Id 7 Id d thim luc dia phia
35

50. Nam; nam 1986, Xi nghiep lien doanh Vietsopetro da bit diu khai thac diu khi tai md
Bach Hd.
Sau khi cd Luat Diu khi va Luat Diu tu nude ngoai tai Viet Nam, dac biet tu khi
cd Nghi quyit 15/NQ - TW ngay 7/7/1988 ciia Bd Chinh tri vl phuong hudng phat triin
Nganh Diu khf Viet Nam din nam 2000, hoat dpng diu khi da cd budc phat triin ro ret,
nhilu cdng ty diu Idn eiia My, Phap, Anh, Uc, Nhat Ban,...da cd mat tai Viet Nam.
Din nay, Nganh diu khf Viet Nam dang khai thac 8 md diu khi (Bach Hd, Rdng,
Dai Hung, Ruby, Rang Ddng, Su Tu Den, PM3 - Cai Nude) vdi san lugng on djnh tu 24
-25 trieu tin qui dau/nam.
Khai thac, su dung va kinh doanh diu, khi dot la the manh cua PVN
Nguon: Tap dodn Dau khi Viet Nam
Sau 30 nam, Nganh Dau khi Viet Nam da cd budc phat trien vugt bac, dua nude
ta vao danh sach cac nude san xuat dau khi tren the gidi va dung hang thii ba d Ddng
Nam A vl san lugng khai thac diu thd. Din nay, Nganh diu khi da dugc xay dung va
36

51. phat trien tuong ddi hoan chinh tu tim kiim tham dd, khai thac, tang tru tdi chi biln,
phan phdi cac san phim diu khf va kinh doanh djch vu va cd ddng gdp dang kl cho Ngan
sach Nha nude, tao da cho cdng cuoc ddi mdi ciia dat nude.
2.1.2. Nhiing thdng tin chung vl Tap doan Dau khi Viet Nam.
Theo Quyit dinh sd: 199/2006/QD-TTg ngay 29 thang 8 nam 2006 ciia Thu
tudng Chinh phii:
* Tap doan Dau khf Viet Nam la cdng ty nha nude, cd tu each phap nhan, con
diu, bilu tugng, Dieu le td chiic va boat ddng; dugc md tai khoan tai Kho bac Nha nude,
ngan hang theo quy djnh ciia phap luat; dugc tu chii kinh doanh; cd trach nhiem ke thiia
cac quyen, nghla vu phap ly va lgi ich hgp phap ciia Tdng cdng ty Dau khi Viet Nam
* Ten ggi diy dii: Tap doan Diu khi Viet Nam
Ten giao dich qudc tl: VIETNAM OIL AND GAS GROUP; gpi tit la
PETROVIETNAM, vilt tit la PVN.
* Tru sd chinh: sd 22 - phd Ngd Quyen - quan Hoan Kiem - Ha Ndi.
* Co ciu td chiic ciia Tap doan Dau khf Viet Nam tai thdi dilm thanh lap, bao
gdm:
- Van phdng, cac phdng, ban tham muu, giiip viec cho Hdi ddng quan tri va Ban
Tdng giam doc;
- Cac Ban quan ly du an do Tap doan diu khi Viet Nam la chii diu tu;
- Trung tam Cdng nghe tin hpc;
- Cac chi nhanh, van phdng dai dien.
* Vdn dilu le ciia Tap doan Diu khi Viet Nam la vdn chii sd hiin ciia Tdng cdng
ty Diu khf Viet Nam tai thdi dilm ngay 01 thang 01 nam 2006, sau khi da kiim toan.
* Nganh, nghl kinh doanh ciia Tap doan Diu khf Viet Nam:
37

52. - Nghien ciiu, tim kiim, tham dd, khai thac, che biln, tang tru*, van chuyin diu
khi, lam dich vu vl diu khi; Xuit nhap khiu vat tu, thilt bj diu khi, san phim diu khf,
hda diu; Kinh doanh, phan phdi cac san phim diu, khi, cac nguyen lieu hda phim diu
khi; Khao sat, thilt kl, xay dung, khai thac, sua chu-a cac cdng trinh, phuong tien phuc
vu diu khf, dan dung; san xuit va kinh doanh vat lieu xay dung;
- Dau tu, kinh doanh bat ddng san; Diu tu, san xuat, kinh doanh dien;
- Hoat dpng tai chinh, chung khodn, ngan hang, bao hilm; Dao tao, cung img
nhan lire dau khi; xuat khiu lao ddng; Kinh doanh ichach san, du lich, van phdng giao
djch; Cac nganh, nghl khac theo qui djnh cua phap luat;
2.1.3. Ket qua hoat dong san xuit kinh doanh cua Tap doan.
Trai qua 30 nam xay dung, dugc su quan tam ciia Dang va Chinh phii, Nganh
Dau khf Viet Nam da cd budc phat trien rd ret va budc dau da hinh thanh dugc nganh
Dau khf tuong ddi hoan chinh tii khau tim kiim tham dd, khai thac tdi van chuyin, chi
bien, kinh doanh, dich va xuat nhap khau dau khi. Nganh Dau khi da cd ddng gdp to Idn
cho ngan sach Nha nude, gdp phan dua nen kinh te nude ta vugt qua khiing hoang trong
nhung nam diu ciia thap ky 90. Ket qua hoat ddng san xuat kinh doanh giai doan 2002 -
2006 dugc trinh bay d bang 2.1.
Bang 2.1. Ket qua hoat dong san xuat kinh doanh giai doan 2002 - 2006
TT Chi tieu Don vi 2002 2003 2004 2005 2006
I Khai thac dau 10'tin 17,100 17,620 20,400 18,800 17,300
II Khai thac khi 10*'m3 2.170 3.052 6.332 6.890 7.000
III Xuit khiu diu thd 10'tin 16,860 17,180 19,500 17,970 16,980
IV Tieu thu khi 10'm3 1.550 2.384 4.218 5.190 5.690
V Doanh thu 10'ddng 61.830 76.159 114.240 153.355 180.188
38

53. IV Nop NS nha nude 10^ ddng 31.512 35.228 49.294 63.209 80.060
1 , J
* Nguon: Chiin luge phdt triin ngdnh ddu khi Viet Nam den nam 2015 vd dinh
huang din nam 2025.
Hinh 2.1. Bieu do san lugng khai thac va xuat khau dau, khi
SAN LUONG DAU, KHI VA XUAT K H A U
TH4u ti(n (tlu
Ngudn: Tap dodn Ddu khi
lAA. Su mang va djnh hudng phat trien cua Tap doan trong ITnh vuc san xuat va
kinh doanh nhiet dien Idii trong giai doan 2007 -^ 2015.
2.1.4.1. Tam nhin.
Theo Ket luan so 41-KL/TW ngay 19 thang 01 nam 2006 ciia Bd Chinh tri h
Chi6n luge phat triin nganh Diu khi Viet Nam din nam 2015 va dinh hudng din nam
2025 nhin manh:
- Phat triin nganh Diu khi ddng bp, mang tinh da nganh va lien nganh, trd thanh
mdt nganh kinh tl - ky thuat quan trpng, dua tren tilm n^ng diu khi trong nude va nude
ngoai; su dung cd hieu qua ngudn tai nguyen trong nude, ddng thdi phai tich cue tim
39

54. kiim, tham dd ra nude ngoai, khai thac nhanh nguon tai nguyen nude ngoai de bd sung
su thilu hut tir khai thac trong nude, tren co sd dd phat triin nganh Diu khi bin vung, cd
kha nang canh tranh va bao dam an ninh nang lugng cho su phat triin ciia dat nude.
- Phat buy ndi lire, kit hgp vdi md rgng hgp tac qudc tl, thu hut dau tu nude
ngoai dk thSm dd, gia tang nhanh tru lugng dau khi cd the khai thac; uu tien tim kiem
tham dd, gia tang nhanh tru lugng dau khi cd the khai thac; uu tien tim kiem, tham dd,
khai thac trudc nhihig viing nude sau, xa bd, nhirng vung chdng lan, tranh chap, nhay
cam "chinh trj". Khuyin khich su tham gia ciia cac thanh phin kinh tl trong cac ITnh vuc
dich vu, che biln, phan phdi san pham...Phat trien diu khi di ddi vdi bao ve mdi trudng
sinh thai, bao dam an ninh, qudc phdng, tang cudng siic manh bao ve chu quyen qudc gia
tren bien,
2.1.4.2. Su mang.
- Diy manh diu tu cdng tac tim kiim tham dd, gia tang tru lugng cd the khai thac
mdt each hgp ly, uu tien cac vung khd khan. Phan dau gia tang trOr lugng dau khi hang
nam dat 35 - 40 trieu tin dau quy ddi.
- Khai thac va su dung hgp ly, hieu qua, tilt kiem ngudn tai nguyen diu khi trong
nude dl ST dung lau dai; ddng thdi tich cue md rdng boat ddng khai thac diu khi d nude
I
ngoai. Phin dau khai thac 25-38 trieu tin quy diu/nam trong dd khai thac diu thd giu* dn
dinh d miic 18-20 trieu tin/nam va khai thac khi 6-17 ty m3/nam.
- Tich cue phat triin thj trudng tieu thu khi trong nude, sii dung khi tilt kiem,
hieu qua kinh tl cao. Xay dung va van hanh an toan he thdng dudng dng dan khi quoc
gia; sin sang kit noi vdi dudng dng din khi khu vuc Ddng Nam A phuc vu cho nhu ciu
xuit nhap khiu khi. San xuat 10 - 15% tong san tugng dien cua ca nude.
- Tich cue thu hiit diu tu ciia moi thanh phan kinh tl, dac biet la diu tu tir nude
ngoai dl phat triin nhanh cdng nghiep chi biln diu khi. Kit hgp cd hieu qua giua cac
40

55. cdng trinh Igc, hoa diu, chi biln khi dk tao ra dugc cac san phim cin thilt phuc vu nhu
cau ciia thi trudng d trong nude va lam nguyen lieu cho cac nganh cdng nghiep khac.
- Tich cue thu hiit diu tu tii cac thanh phin kinh tl, tang nhanh ty trpng doanh thu
tir djch vu.
- Tang cudng phat triin tiem lire khoa hpc cdng nghe, diu tu trang thilt bi hien
dai de hien dai hoa nhanh nganh Dau khi; xay dung luc lugng quan ly can bd, cdng nhan
diu khi manh ca ve chit va lugng dl dilu hanh cac boat ddng diu khi ca d trong nude va
d nude ngoai.
2.2. Sir DUNG CONG CU DE HOACH DINH CHIEN LUOC CHO TAP DOAN DAU
KHI.
2.2.1. Phan tich vT mo - mo hinh PEST.
Moi hoat dpng s^n xuit va kinh doanh ciia ng^nh Di6n ndi chung va ITnh vuc
Nhiet dien khi ndi rieng deu diln ra trong mdi trudng chinh tri, kinh tl, xa hdi va cdng
nghe tai Viet Nam. Bdi vay, phan tich mdi trudng ben ngoai nham xac dinh co hoi va
thach thuc ddi vdi ITnh vuc Nhiet dien khi eiia Tap doan Dau khi Qudc gia Viet Nam
2.2.1.1. Moi trirdng chinh trj va phap luat.
a. Chinh trj: Nude ta budc vao thuc hien ke hoach phat trien kinh te - xa hdi giai
doan 2006 - 2010 trong bdi canh cd nhilu thdi co, thuan lgi va khd khan, thach thiic diu
Idn, dan xen nhau,
Tren thi gidi, hoa binh, hgp tac va phat trien van la xu the chii dao; toan ciu hoa
va hdi nhap kinh tl qudc tl se dugc diy nhanh; diu tu, luu chuyin hang hoa, dich vu, lao
dpng va vdn ngay cang md rdng. Cuoc each mang khoa hpc va cdng nghe, tilp tuc phat
triin manh theo chilu sau, tac ddng rdng Idn din co ciu va su phat triin ciia kinh te thi
gidi, md ra triin vgng mdi cho mdi nin kinh tl tham gia phan cdng lao ddng toan ciu.
Kinh tl chau A - Thai Binh Duong tilp tuc phat triin nang dpng, hgp tac trong khu vuc,
41

56. nhit la ASEAN ngay cang md rdng tao them dilu kien thuan lgi cho su phat triin ciia
m§i qudc gia.
d trong nuac, chiing ta cd dugc thuan lgi rit co ban la nhirng thanh tiru to Idn va
nhihig bai hpc kinh nghiem quan trpng sau 20 nam ddi mdi. Viec tich cue va chii ddng
hdi nhap kinh te qudc tl, thuc hien cdc Hiep dinh thuong mai song phuong va da
phuong, trd thanh thanh vien ciia WTO ... w da tao dilu kien phat buy tot ban nhttng thi
manh, tao ra the phat trien mdi cho dat nude.
* Ve dinh hudng phat triin cac nganh kinh te trong dd cd nganh dien: (Trich
Vdn kien Dai hoi Ddng toan quoc Idn thu X: Bdo cdo cua Ban Chap hdnh Trung uang
Ddng khoa DC ngdy 10/4/2006 ve phuang huang, nhiem vu phdt triin kinh te - xd hoi 5
nam 2006-2010)
- Phat trien nhanh ngudn dien vdi co cau hgp ly, hoan chinh he thdng truyen tai,
bao dam su van hanh an toan, hieu qua, dap ung dii dien cho yeu ciu phat triin kinh tl,
xa hdi, ca d khu vuc mien niii, vung sau, vung xa va hai dao. Nha nude tap trung diu tu
va khuyin khich cac thanh phan kinh te dau tu de phat trien nhanh nganh dien tren
nguyen tie canh tranh lanh manh va thuc hien co che thi trudng vl gia ban dien, ddng
thdi cd chinh sach trg giiip hgp ly ddi vdi cac hd ngheo.
b. Ve he thong luat phap:
He thong luat phap vl kinh tl dang dan dugc hoan thien. Ndi dung phap luat kinh
tl da phu hgp ban vdi co chi thi trudng, dap ung dugc yeu cau cai each kinh te va hdi
nhap qudc tl, tao dilu kien thuc hien quyin tu do kinh doanh, phat trien nin kinh tl
nhilu thanh phin, khai thac hieu qua cac ngudn luc xa hdi, phat triin nhanh thi trudng
hang hda, budc diu tao co sd cho viec hinh thanh va van hanh cac loai thi trudng. Tinh
tir 1986 din nay, da cd tren 200 Luat va Phap lenh, kl ca Luat va Phap lenb bd sung sua
ddi da duoc ban hanh va thuc hien, trong dd cd nhung Luat va cac Nghi dinh, Quyit
42

57. dinh va Thdng tu hudng dan quan trpng tac ddng true tilp den sir phat triin ciia Nganh
dien:
- Luat Dau tu ciia Qudc hdi nude Cdng hda xa hdi chii nghTa Viet Nam sd
59/2005/QH 11 ngay 29 thang 11 nam 2005.
- Luat Diu thau ciia Qudc hdi nude Cdng hda xa hdi chii nghTa Viet Nam sd
61/2005/QH 11 ngay 29 thang 11 nam 2005.
- Luat Diu khi ngay 06 thang 07 nam 1993 va Luat siia ddi, bd sung mdt sd dieu
ciia Luat Diu khi ngay 09 thang 06 nam 2000.
- Luat Dien lire ciia Qudc hdi nude Cdng hda xa hdi chu nghTa Viet Nam sd
28/2004/QHll.
- Nghi dinh sd 105/2005/ND-CP ngay 17 thang 8 nam 2005 ciia Chinh phu quy
dinh chi tilt va hudng din thi hanh mdt sd dilu ciia Luat Dien lire.
- Quyit dinh sd 37/2006/QD-BCN ngay 16 thang 10 nam 2006 vl viec Ban hanh
Quy dinh diu ndi vao he thdng qudc gia.
- Quyit dinh sd 26/2006/QD-TTg cua Thii tudng Chinh phii ngay 26 thang 1 nam
2006 Phe duyet Id trinh, cac dilu kien hinh thanh va phat triin cac cip dp thi trudng dien
lire tai Viet Nam.
- Thdng bao sd 2259A/'PCP-DMDN ngay 2 thang 5 nam 2007 ciia Van phdng
Chinh phii vl viec Chinh phii ddng y thanh lap Tdng cdng ty Dien lire diu khi thudc Tap
doan Diu khi Viet Nam.
2.2.1.2. Moi trudng kinh te (E).
Trong 5 nam 2001 - 2005, nin kinh tl nude ta tang trudng kha nhanh va tuong
ddi bin vung. Toe dp tang trudng GDP binh quan 5 nam la 7,5%/nam dugc trinh bay
trong hinh 2.2.
43

58. Hinh 2.2. Bieu do tang tniong C£>P giai doan 2000 - 2006
2007
2006
6,79 6^89 7,W 7^4 7,7 M 8,5
Toe do tang trudng (%)
Ngudn: Nien gidm Thong ke nam 2006
* Mdt sd thanh tuu ndi bat vl tang trudng va dn dinh kinh te vT md:
- Nin kinh tl phat triin theo chilu hudng tich cue, chit lugng tang trudng va sue
canh tranh tung budc dugc cai thien.
- Cac khu vuc kinh tl diu cd budc tang trudng kha, ca cau kinh te cd sir chuyin
dich diing hudng va chit lugng san phim cd nhieu cai thien. Khu vuc cdng nghiep va xay
dung van duy tri dugc toe dp tang trudng cao va dn dinh, gia trj san phim cdng nghiep
tang binh quan 16%/nam.
- Kinh tl vT md va cac can ddi chii ylu trong nen kinh te cd nhilu cai thien. Can
ddi tich liiy - tieu dung dugc bao dam kha vOng chic. Tai chinh qudc gia tilp tuc dugc
Cling C va cai thien, gdp phin dn djnh kinh tl vT md va khai thac tdt ban cac ngudn luc.
O
Chinh sach tiln te dugc dilu hanh linh boat, vira kiim soat dugc lam phat, vira hd trg tich
cue cho qua trinh tang trudng va chuyin dich ca ciu kinh te.
- Chinh sach cd phin hda va phat triin thi trudng chumg khoan trong nhitng nam
qua da mang lai nhung tac ddng tich cue den nin kinh tl. Trong giai doan 2006 - 2010,
Nha nude chii truong phat triin manh kinh tl da sd huu, md rdng dien cd phan hda doanh
nghiep nha nude, xay dung mdt sd tap doan kinh tl va tdng cdng ty manh cd nhilu chii
44

59. sd hihi. Qudc hdi da ban hanh Luat chiing khoan, tilp tuc hoan chinh chinh sach va ca
che quan ly ciia nha nude ddi vdi thi trudng tai chinh, huy ddng toi da cac nguon luc tai
chinh cho dau tu phat triin.
Muc tieu din nam 2010, T6ng san phim trong nude (GDP) theo gia so sanh gip
han 2,1 lin so vdi nam 2000. Tdc dp tang GDP binh quan trong 5 nam 2006 - 2010 dat
7,5 - 8%. De dap ung muc tieu nay, ngoai su cd ging chung, nganh dien phai nd luc dap
ling nhu ciu vl dien cho da phat triin nay.
2.2.1.3. Moi trucmg xa hoi (S).
* Vi gido due dao tao: Giao due va dao tao da cd nhCrng chuyen bien tich cue.
Chit lugng giao due budc diu cd chuyin biln. Ca sd vat chit cho phat triin giao due,
dao tao dugc tang cudng. Viec xa hdi hda giao due va dao tao da dat dugc ket qua budc
diu gdp phan cung cap ngudn nhan lire cd chit lugng cho cdng cuoc ddi mdi. Muc tieu
din nam 2010, 100% sd tinh, thanh phd hoan thanh phd cap giao due trung hpc ca sd;
giao due dai hpc va cao dang dat 200 sinh vien/10.000 dan.
* Moi tru&ng vdn hoa - thong tin, gidi tri vd thi due, thi thao: Thi gidi van
minh hien dai ciing xu hudng hdi nhap qudc te lam con ngudi thay ddi nep song, nhu ciu
vl van hda - thdng tin, giai tri va thi due, the thao ngay cang tang cao.. .dan den nhu ciu
vl dien sinh hoat tang theo, ddi hdi phai phat triin nhanh ngudn dien, trong dd cd nhiet
dien khf.
* Cong tdc dan sd, lao dpng vd viec ldm:
+ v l dan sd: Cac boat ddng trong cdng tac dan sd va kl hoach hda gia dinh tilp
tuc dugc diy manh. Toe dp tang dan sd nam 2005 la 1,33%. Quy md dan sd nam 2005
dat miic 83,12 trieu ngudi. Ca ciu dan so cd su chuyin biln tich cue, ty trpng dan so
thanh thi trong tong dan sd tang tir 24,18% nam 2000 len 26,97% nam 2005, ndng thdn
giam tir 75,82% xudng cdn 73,03%.
45

60. + Ve lao ddng va viec lam: viec giai quyit viec lam da thuc su trd thanh nhiem vu
trpng tam ciia cac nghanh, cac cip. Trong giai doan 2001 - 2005, sd lao ddng dugc giai
quyit viec lam la 7,5 trieu ngudi.
Muc tieu den nam 2010, quy md dan sd dudi 89 trieu ngudi, tdc dp phat triin dan
so 1,14%; giai quyet them viec lam cho tren 8 trieu ngudi lao ddng, binh quan mSi nam
tren 1,6 trieu lao ddng, trong dd 50% la lao ddng nu*.
2.2.1.4. Moi truong cong nghe (T).
Hoat ddng khoa hpc va cdng nghe da ddng gdp tich cue cho sir nghiep phat trien
kinh te, xa hdi. Trong qua trinh hdi nhap va toan cau hda, van de trao ddi va tiep nhan cac
cdng nghe tien tien la viec lam thudng xuyen va phd bien ciia mdi qudc gia. LTnh vuc
khoa hpc cdng nghe da tap trung vao nghien cuu ung dung, phuc vu yeu cau phat trien,
Khoa hpc xa hdi va nhan van da chii trpng nghien curu cung cap tu lieu va luan cii khoa
hpc phuc vu hoach dinh chii truang, dudng loi, xay dung ca che, chinh sach phat trien
kinh te xa hdi. Khoa hpc tu nhien da hudng vao nghien cuu, danh gia tiem nang tai
nguyen thien nhien, tao tien de cho nghien curu umg dung phuc vu san xuat va phat trien
ngudn nhan luc.
2.2.1.5. Mot s6 ndi dung khac ciia mdi trudng vT mo
Ngoai nhiJng ndi dung cua mdi trudng vT md nhu da neu tai 2.2.1.1, 2.2.1.2,
2.2.1.3, 2.2.1.4, tac gia xin de cap them ve td chiic nganh dien tai Viet Nam vaca hdi ciia
cac doanh nghiep Viet Nam sau khi gia nhap td chiic thuong mai The gidi WTO.
* Td churc nganh dien (xem phu luc V)
- Chinh phii cd vai trd quan trpng trong viec dieu hanh nen kinh te, trong nganh
dien, Chinh phu la chii sd huai vdn, tai san nha nude tai cac dan vi dien luc, quyet dinh
gia dien cho khach hang cudi cung; ban hanh quyet dinh, nghi dinh, quy che, ca che;
quyet dinh Quy hoach phat trien dien lire.
46

61. - Dudi Chinh phu la Bd Cdng nghiep, Bd nay cd chiic nang quan ly dilu tilt boat
ddng dien lire va su dung dien, hudng dan thuc hien cac Nghi dinh ciia Chinh phii, ban
hanh van ban qui pham phap luat chuyen nganh, to chiic lap va thim djnh qui hoach phat
triin dien lire.
- Mdt bd phan quan trong trong Bd Cdng nghiep la Cue dilu tilt dien luc, cue nay
cd chuc nang va nhiem vu: cap giiy phep hoat ddng dien lire; giiip Bd Cdng nghiep thuc
hien dieu tiet cac boat ddng ciia thj trudng dien luc canh tranh; tham muu cho Bd Cdng
nghiep quyet dinh khung gia dien, ban budn dien, phi truyen tai dien, phan phdi dien va
cac phi dich vu phu tren thi trudng dien lire canh tranh.
* Ca hoi cua cac doanh nghiep Viet Nam sau khi gia nhap WTO
Luat chai ca ban ciia WTO la: cat giam thue quan, xda bd hang rao phi thue quan
(ban ngach, cap phep xuat nhap khau), xda bd trg cap, md ciia thi trudng, bao dam ve
sinh an toan thue phim, bao ve tai san tri tue va ban quyen, tao san chai binh ding cho
tit ca cac doanh nghiep khdng phan biet su khac nhau ve sd hihi, qudc gia. Dieu nay tao
dilu kien thuan lgi cho cac nude thanh vien md rdng thi trudng, tham nhap vao thj
trudng ciia nhau, thu hiit vdn dau tu, cdng nghe, ky nang quan ly. Viet Nam vao WTO la
phai chip nhan luat chai nay, tu dd mdt lgi the dugc md ra, dd la:
- Chi phi diu vao cho san xuat se thap ban. Do thue nhap khau khdng cdn cao
nhu trudc nen cac DN cd the mua nguyen lieu, may mdc thiet bi nhap khau vdi chat
lugng cao ban, gia thanh thap han. Dieu dd giiip DN ha gia thanh san pham, nang cao
kha nang canh tranh ve gia.
- Gia nhap WTO, Chinh phii phai timg budc thuc hien nhihig dieu chinh cin thilt
doi vdi cac quy dinh, luat le, chinh sach vT md cho phu hgp luat chai qudc tl pho biln.
Nhu vay thi ehl quan ly se day dii ban, cd he thdng han, it chdng cheo, it mau thuan va
47

62. thdng thoang ban. Dilu nay tao mdi trudng diu tu va kinh doanh thdng thoang ban, binh
ding ban cho cac DN thudc mpi thanh phin kinh tl (ca trong va ngoai nude).
- Cac DN cd dieu kien tim hieu luat chai qudc tl, tir dd dilu chinh hanh vi cho
phu hgp. Ddng thdi DN cung cd tilng ndi manh ban, cd quyin thuong lugng va khilu
nai cdng bang han trong tranh chip dua tren nhirng luat le chung.
- Md ra kha nang rgng Idn cho cac DN tham nhap vao thj trudng quoc tl, hpc hdi
d dd nhung cung each lam an mdi, hpc each six dung nguon lire sao cho cd hieu qua nhit.
- Viec cai thien mdi trudng dau tu se thu hiit dugc them nhieu ngudn dau tu nude
ngoai vao cac ITnh vuc va nganh nghe khac nhau. Nhieu nganh, nhilu ITnh vuc mdi cd
ylu td vdn nude ngoai nhu ngan hang, tai chinh, he thdng ban budn, ban le, dich vu an
udng.. .se xuat hien, tao ca hdi thu hiit nhieu lao ddng ban, thuc hien viec chuyen ddi cau
lao ddng va ca cau nganh nghe. Lao ddng cd tay nghe cao se dugc trpng dung, lao ddng
dan gian, tay nghe thap se du thira. Dieu nay tao ra mdt ap lire xa hdi rat Idn do lire lugng
lao ddng cd tay nghe cao hien nay rat khan hiem trong khi viec dao tao nang cao trinh dp
tay nghe cua lao ddng gian dan, tay nghe thap chua sir dugc chii trpng.
- Viec gia nhap WTO tao ca hdi cho hang boa tham nhap sau vao Viet Nam,
ngudi tieu diing dugc hudng Igi nhieu ban (mua hang tdt, gia thap hem, mlu ma nhilu
ban, bit mit han). Day la mdt ap lire rat Idn ddi vdi hang boa san xuit trong nude. Canh
tranh se rat khdc liet ngay tren san nha. Neu DN chii quan khdng nang cao hieu qua va
chat lugng, khdng nang cao tinh canh tranh thi se bj hang boa nude ngoai dua vao loai
ngay tren san nha.
Qua su dung md hinh phan tich vl mo PEST, su phdt triin ngdnh dien ndm
trong bdi canh thuan ipi vl thi vd luc cua nu&c ta l&n manh len rat nhiiu; su Sn dinh
chinh tri, kinh ti vd xd hdi ciing su phdt triin nhu vH bdo cua khoa hpc cong nghi.
Tuy nhien, con tdn tai mpi sd kho khan, thach thirc Id site canh tranh vd khd ndng hoi
48