การเขียนโปรแกรมภาษาจาวาเบื้องต้น เรื่องโครงสร้างควบคุม

1. บทท 3
โครงสรางควบคม
(Control Structures)
ผศ.ธนศา เครอไวศยวรรณ
คณะเทคโนโลย%สารสนเทศ
สถาบ)นเทคโนโลย%พระจอมเกล.าเจ.าค/ณทหารลาดกระบ)ง

2. วตถประสงค
 แนะนาคาสงโครงสรางควบคม
 คาสง if,if..else และ if แบบซ.อน
 คาสง switch
 คาสง while และ do..while
 คาสง for
 โครงสรางแบบซอน (Nested Structure)
 ค6าส)7ง break และ continue

3. ลาดบการทางานของโปรแกรม
ภาษาจาวามโครงสรางควบคมทจะกาหนดลาดบการทางานของคาสง 3 แบบ
ดงน#
1. โครงสรางแบบตามลาดบ (Sequential Structure)
2. โครงสรางแบบเล%อกทา (Selection Structure)
3. โครงสรางแบบทาซ#า (Repetition Structure)

4. โครงสรางแบบตามลาดบ
 ภาษาจาวาจะทางานตามลาดบของคาสงทมอย'(ในโปรแกรม
 เร*มทางานจากเมธอดทช%อว(า main()
public static void main(String args[])
 ทางานจากคาสงแรกของเมธอด main() และท6างานเรยงตามลาดบค6าส)งไป
7
เร7อยๆ

5. โครงสรางแบบเล%อกทา
 ช/ดค6าส)7งโครงสร.างแบบเลอกท6าจะประกอบไปด.วยค6าส)งด)งตDอไปน%E
7
• ค6าส)7ง if
• ค6าส)7ง if..else
• ค6าส)7ง if แบบซ.อน (nested if)
• ค6าส)7ง switch

6. รGปแบบของคาสง if
 มร'ปแบบการใชคาสงดงน#
if (logical expression) {
statements
}

7. Flowchart แสดงล6าด)บการท6างานของคาสง if

8. ตวอย(างโปรแกรมท%ใช.คาส)7ง if
7 6
import javax.swing.JOptionPane;
public class SampleIf {
public void showDemo() {
String inputStr = JOptionPane.showInputDialog("Enter value");
int score = Integer.parseInt(inputStr);
if (score >= 50) {
JOptionPane.showMessageDialog(null, "You pass");
// null to tell that there is no parent frame
}
}
}

9. รGปแบบของค6าส)ง if..else
7
 มร'ปแบบการใชคาสงดงน#
if (logical expression) {
true statements
} else {
false statements
}

10. Flowchart แสดงล6าด)บการท6างานของคาสง if..else

11. ตวอย(างโปรแกรมท%ใช.คาส)7ง if..else
7 6
import javax.swing.JOptionPane;
public class SampleIfElse {
public void showDemo() {
String inputStr = JOptionPane.showInputDialog("Enter value");
int score = Integer.parseInt(inputStr);
if (score >= 50) {
JOptionPane.showMessageDialog(null, "You pass");
} else {
JOptionPane.showMessageDialog(null, "You fail");
}
}
}

12. รGปแบบของคาสง if แบบซ.อน
 เราสามารถใช.คาสง if ทมหลายเง%อนไขได ดงน#
if (logical expression 1) {
if (logical expression 2) {
statements 1
} else {
statements 2
}
} else {
statements 3
}

13. Flowchart ของคาสง if แบบซ.อน

14. รGปแบบของคาสง if แบบซ.อน
 เราสามารถใช.คาสง if ทมหลายเง%อนไขได ดงน#
if (logical expression 1) {
statements 1
} else {
if (logical expression 2) {
statements 2
} else {
statements 3
}
}

15. รGปแบบของคาสง if..else if..else
 เราสามารถใช.คาสง if ทมหลายเง%อนไขได ดงน#
if (logical expression 1) {
statements 1
} else if (logical expression 2) {
statements 2
} else {
statements 3
}

16. Flowchart ของคาสง if..else if..else

17. ตวอย(างโปรแกรมท%7ใชคาสง if..else if..else
import javax.swing.JOptionPane;
public class SampleIfElseIf {
public void showDemo() {
String inputStr = JOptionPane.showInputDialog("Enter value");
int x = Integer.parseInt(inputStr);
if (x == 1) {
JOptionPane.showMessageDialog(null, "Value is one");
} else if (x == 2) {
JOptionPane.showMessageDialog(null, "Value is two");
} else {
JOptionPane.showMessageDialog(null, "Other than 1 and 2");
}
}
}

18. รGปแบบของคาสง switch
 มร'ปแบบการใชคาสงดงน#
switch (expression) {
case value 1: statements 1
break;
case value 2: statements 2
break;
: :
case value N: statements N
break;
default: statements N+1;
}

19. Flowchart แสดงลาดบการทางานของคาสง switch

20. คาสง switch
 นพจนMตองมชน*ดขอม'ลเป/น char, byte, short หร%อ int เท(าน#น
 ชน*ดขอม'ลของนพจนMและค(าท 1 ถ0ง N ตองเป/นชน*ดเดยวกน
 ถาค(าของนพจนMตรงกบค(าใด จะทาชดคาสงของค(าน#น
 ถาค(าของนพจนMไม(ตรงกบค(าใดเลย จะทาชดคาสงของ default
 default จะมหร%อไม(มก1ได

21. ตวอย(างโปรแกรมท%7ใชคาสง switch
import javax.swing.JOptionPane;
public class SampleSwitch {
public void showDemo() {
String inputStr = JOptionPane.showInputDialog("Enter value");
int x = Integer.parseInt(inputStr);
switch (x) {
case 1: JOptionPane.showMessageDialog(null, "Value is one");
break;
case 2: JOptionPane.showMessageDialog(null, "Value is two");
break;
default: JOptionPane.showMessageDialog(null, "Other than 1 and 2");
}
}
}

22. โครงสรางแบบทาซ#า
 เปOนค6าส)งท%ใช.ในการส)งให.ช/ดค6าส)งใดๆท6าซE6าหลายคร)งตามเง7อนไขท%ระบ/
7 7 7 7 E 7
 ประกอบด.วยค6าส)7ง
• while
• do..while
• for

23. รGปแบบของคาสง while
 มร'ปแบบการใชคาสงดงน#
initial statements
while (logical expression) {
statements
update statements
}

24. Flowchart แสดงลาดบการทางานของคาสง while

25. ตวอย(างโปรแกรมท%7ใชคาสง while
public class SampleWhile {
public static void main(String args[]) {
int i = 1;
while(i <= 10) {
System.out.print(i+" ");
i++;
}
}
}
ผลล)พธMทได.จากการร)นโปรแกรม
%7
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

26. คาสง do..while
 มร'ปแบบการใชคาสงดงน#
initial statements
do {
statements
update statements
} while (logical expression);

27. Flowchart ของคาสง do..while

28. ตวอย(างโปรแกรมท%7ใชคาสง do..while
public class SampleDoWhile {
public static void main(String args[]) {
int i = 1;
do {
System.out.print(i+" ");
i++;
} while (i <= 10);
}
}
ผลล)พธMท%7ได.จากการร)นโปรแกรม
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

29. รGปแบบของคาสง for
มร'ปแบบการใชคาสงดงน#
for (initial statements; logical expression;
update statements)
{
statements
}

30. Flowchart แสดงล6าด)บการท6างานของคาสง for

31. คาสง for
 คาสงกาหนดค(าเร*มตนและคาสงเปลยนแปลงค(า อาจมมากกว(าอย(างละ 1 คา
สง โดยจะใชเคร%องหมาย ',' ในการแยกคาสง
 ตวอย(าง
for (int i=0,j=0; i<4; i++,j+=2) {
...
}
 ขอบเขตของตวแปรทประกาศในคาสงกาหนดค(าจะใชไดเฉพาะภายในบล1อก
คาสง for เท(าน#น

32. ตวอย(างโปรแกรมท%7ใชคาสง for
public class SampleFor {
public static void main(String args[]) {
for (int i=1; i<=10; i++) {
System.out.print(i+" ");
}
}
}
ผลล)พธMท%7ได.จากการร)นโปรแกรม
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10

33. ตวอย(างโปรแกรมแสดงขอบเขตของตวแปร
public class VariableScope {
public static void main(String args[]) {
for (int i=1; i<10; i++) {
System.out.print(i+" ");
}
System.out.println("i = "+i); //illegal
}
}

34. โครงสรางแบบซอน (Nested Structure)
 เราสามารถทจะเขยนคาสงโครงสรางควบคมใดๆซอนอย'(ภายในได
 ตวอย(าง เช(น การเขยนโครงสรางทาซ#าแบบซอน (for อย'(ใน for)
 โครงสรางควบคมภายในและภายนอกไม(จาเป/นตองเป/นคาสงชน*ดเดยวกน

35. ตวอย(างโครงสรางแบบซอน (Nested Loop)
 ตองการจะพ*มพ
*****
*****
*****
 โครงสรางทาซ#าทอย'(ภายใน จะพ*มพเคร%องหมาย ‘*’ เท(ากบจานวนคอลมน
(column)
 โครงสรางทาซ#าทอย'(ภายนอก จะทาคาสงโครงสรางภายในเท(ากบจานวนแถว
(row)

36. ตวอย(างโปรแกรมท%7ใชคาสงโครงสรางแบบซอน
public class NestedFor {
public static void main(String args[]) {
for (int i=1; i<=3; i++) {
for (int j=1; j<=5; j++) {
System.out.print('*');
}
System.out.println();
}
}
}
******
ผลล)พธMท%7ได.จากการร)นโปรแกรม ******
******

37. ค6าส)ง break และ continue
7
 ค6าส)7ง break จะท6าให.หย/ดสEนส/ดการท6างานของโครงสร.างแบบท6าซE6า
 สDวนค6าส)7ง continue จะข.ามการท6างานค6าส)7งท%7เหลอภายในบลSอก { } โดย
ไปเร7มการท6าซE6าในรอบตDอไปใหมD
 ต)วอยDางเชDน
for(int i = 1; i<= 5; i++) {
if (i == 3)
break;
System.out.println(i);
}
for(int i = 1; i<= 5; i++) {
if (i == 3)
continue;
System.out.println(i);
}

38. คาสงอ%นๆในการควบคม loop
 label : statements;
• label เป/นการระบตาแหน(งของ loop กรณทม loop ซอนกน
 break [label];
• คาสงใหส*#นสดการทางานใน loop
 continue [label];
• คาสงใหขามการทางานของคาสงทเหล%อท#งหมดใน loop

39. ตวอย(างโปรแกรมท%7ใชคาสงโครงสรางแบบซอน
public class SampleBreak2 {
public static void main(String args[]) {
int i, j, product;
outer: for (i=1; i<=3; i++) {
for (j=1; j<=3; j++)
product = i*j;
if (j==3) break outer;
System.out.println(i+" * "+j+" = "+product);
}
}
System.out.println("Outside nested loops.");
}
}
1 * 1 = 1
ผลล)พธMท%7ได.จากการร)นโปรแกรม 1 * 2 = 2
Outside nested loops.

40. สร/ปเนEอหาของบท
 ค6าส)7งโครงสร.างควบค/ม เปOนค6าส)งท%ใช.ในการก6าหนดล6าด)บการท6างานของค6า
7 7
ส)งตDางๆ โดยม%สามรGปแบบคอ โครงสร.างแบบตามล6าด)บ โครงสร.างแบบ
7
เลอกท6า และ โครงสร.างแบบท6าซE6า
 ค6าส)7งท%7เปOนค6าส)7งของโครงสร.างแบบเลอกท6าคอ ค6าส)7ง if,if..else หรอ
switch
 ค6าส)7ง if..else แตกตDางจากค6าส)7ง if ตรงท%7ค6าส)ง if..else จะม%การท6า
7
ค6าส)7งส6าหร)บคDาเทSจถ.านพจนMตรรกศาสตรMเปOนเทSจ สDวนค6าส)7ง if จะไมDม%การ
ท6าค6าส)งใดถ.านพจนMตรรกศาสตรMเปOนเทSจ
7
 ค6าส)7ง if หรอ if..else สามารถท%7จะซ.อนอยGข.างในค6าส)7ง if หรอ
D
if..else อ7นได.

41. สร/ปเนEอหาของบท
 ค6าส)7ง switch จะม%ล)กษณะโครงสร.างการท6างานคล.ายคลงก)บค6าส)ง
7
if..else if..else.. แตDชนดข.อมGลของต)วแปรท%จะน6ามาใช.ก)บค6าส)7ง
7
switch จะต.องเปOนชนด char, byte, short หรอ int เทDาน)Eน
 ค6าส)7งท%7เปOนค6าส)7งของโครงสร.างแบบท6าซE6าคอ ค6าส)ง while,do..while
7
หรอ for
 ค6าส)7ง while แตกตDางจากค6าส)7ง do..while ตรงท%7 ค6าส)7ง while จะไมDม%
การท6าช/ดค6าส)7งเลยถ.านพจนMตรรกศาสตรMเปOนเทSจ สDวนค6าส)7ง do..while
จะม%การท6าช/ดค6าส)งหนงคร)งถ.านพจนMตรรกศาสตรMเปOนเทSจ
7 7 E
 ค6าส)7ง for ม%ล)กษณะการท6างานท%7เหมอนก)บค6าส)7ง while แตDจะม%การรวม
ค6าส)7งก6าหนดคDาเร7มต.น นพจนMตรรกศาสตรMและค6าส)7งเปล%7ยนแปลงคDาไว.หล)ง
ค6าส)7ง for

42. สร/ปเนEอหาของบท
 ค6าส)7ง for จะใช.ในกรณ%ททราบจ6านวนคร)งในการท6าซE6าท%7แนDนอน สDวนค6าส)7ง
%7 E
while หรอ do..while นยมใช.ในกรณ%ท%7ไมDทราบจ6านวนคร)งในการท6าซE6า
E
ลDวงหน.า
 ค6าส)7งโครงสร.างท)งหมดท%7กลDาวมาแล.วข.างต.น สามารถน6ามาใช.รวมก)นเปOน
E D
ล)กษณะแบบซ.อนได. เชDน ค6าส)ง switch อยGDภายในค6าส)7ง while หรอค6าส)ง
7 7
for อยGDภายในค6าส)7ง for ซงเร%ยกโครงสร.างในล)กษณะน%วา โครงสร.างแบบ
7 ED
ซ.อน
 ค6าส)7ง break จะท6าให.หย/ดสEนส/ดการท6างานของโครงสร.างแบบท6าซE6า สDวน
ค6าส)7ง continue จะข.ามการท6างานค6าส)งท%7เหลอภายในบลSอก { } โดยไปเร7ม
7
การท6าซE6าในรอบตDอไปใหมD

43. แบบฝ9กหด
 แบบฝ^กห)ดท%7 1 การใช.ค6าส)7ง if..else
• ใช.ค6าส)ง if..else เพ7อตรวจสอบคDาของ b2-4ac (โดยร)บคDา a,b และ c เข.า
7
มาทาง command line) ถ.าม%คDาเปOนลบให.พมพMข.อความวDา No answer แตDถาม%คDา
.
เปOนบวกหรอศGนยMให.ค6านวณหาค6าตอบและพมพMค6าตอบท)EงสองคDาออกมาทาง
จอภาพ
 แบบฝ^กห)ดท%7 2 การใช.ค6าส)7ง if แบบซ.อน
• จงเข%ยนโปรแกรมค6านวณหาและพมพMคDาเกรดท%เหมาะสมตามคะแนนท%7ร)บเข.ามาจาก
7
ผG.ใช. โดยม%เกณฑMตามน%E
• คะแนนต)งแตD 90 ถง 100
E ได.เกรด A
• คะแนนต)งแตD 80 ถง 89
E ได.เกรด B
• คะแนนต)งแตD 70 ถง 79
E ได.เกรด C
• คะแนนต)งแตD 60 ถง 69
E ได.เกรด D
• คะแนนท%ต76ากวDา 60
7 ได.เกรด F

44. แบบฝ9กหด
 แบบฝ^กห)ดท%7 3 การใช.ค6าส)7ง for แบบซ.อน
• จงเข%ยนโปรแกรมภาษาจาวาโดยใช.ค6าส)ง for แบบซ.อนเพ7อพมพMรGปด)งตDอไปน%E
7
1
2 2
3 3 3
4 4 4 4
5 5 5 5 5