"อ่านทิศทางรัฐไทยในงบกลาง" - บทสรุปการวิเคราะห์งบกลาง 2535 - 2554 โดย สำนักข่าวออนไลน์ไทยพับลิก้า

1. ThaiPublica.org
อ่านทิศทางรัฐไทยในงบกลาง
 “รายจ่ายงบกลาง” ในงบประมาณแผ่นดินหมายถึงรายจ่ายที่ตั้งไว้เพื่อจัดสรรให้ส่วน
ราชการหรือรัฐวิสาหกิจโดยทั่วไปเบิกจ่าย โดยรวมทั้งเงินเดือน เบี้ยหวัด เงินช่วยเหลือ
ข้าราชการและลูกจ้าง เงินปรับวุฒิข้าราชการ ฯลฯ
 นอกจากนี้ งบกลางยังรวมรายจ่ายที่ตั้งไว้เพื่อเป็นค่าใช้จ่ายในการเสด็จพระราชดาเนิน การ
ต้อนรับประมุขต่างประเทศที่มาเยือนประเทศไทยอย่างเป็นทางการ เงินราชการลับในการ
รักษาความมั่นคงของประเทศ ค่าใช้จ่ายในการดาเนินการรักษาความมั่นคงของประเทศ
และเงินสารองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉินหรือจาเป็น
 นอกจากรายจ่ายเหล่านี้ พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจาปี ยังอาจตั้งรายจ่าย
รายการอื่นๆ ไว้ในงบกลาง เช่น ค่าใช้จ่ายตามโครงการพัฒนาจังหวัด
 ไทยพับลิก้าขอเชิญมาร่วมกันค้นหาคาตอบว่า การใช้จ่ายงบกลางระหว่างปีงบประมาณ
2535 ถึง 2554 บอกอะไรเราได้บ้างเกี่ยวกับทิศทางการบริหารจัดการประเทศไทย...

2. การเปลี่ยนแปลงของงบกลางมีสองช่วงที่สาคัญ คือ ก่อนและหลังปี 2545
ก่อนปี 2545 งบกลางอยู่ในระดับไม่เกิน 100,000 ล้านบาท
ปี 2545 งบกลางเพิ่มกว่า 2 เท่าจากปี 2544 และอยู่ในระดับประมาณ 200,000 ล้านบาทตั้งแต่ปี 2548 เป็นต้นมา
ตัวเลขงบกลางระหว่างปี 2535-2554
300,000 (หน่วย : ล้านบาท)
265,463
256,220
249,566
250,000
231,375
215,007
200,190
200,000 193,891
183,841
148,134
150,000
99,455
100,000 86,912
81,104 83,779 82,052 78,311 78,774
60,187 64,420
52,487 57,584
50,000
0
2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
ThaiPublica.org

3. เมื่อนางบกลางมาจัดประเภทการใช้จ่าย พบว่า ค่าใช้จายเกียวกับข้าราชการ, ค่าใช้จายเกียวกับสวัสดิการและโครงการ
่ ่ ่ ่
พัฒนาต่างๆ และ เงินสารองจ่ายกรณีฉกเฉิน รวมกันมีสัดส่วนกว่าร้อยละ 96 ของงบกลางในแต่ละปี
ุ
งบกลางระหว่างปี 2535-2554 จาแนกตามประเภทการใข้จาย
่
300,000
(หน่วย : ล้านบาท)
ค่าใช้จ่ายอื่นๆ 0.8%
เงินสารองจ่ายกรณีฉุกเฉิน 13.1%
250,000
ค่าใช้จ่ายด้านการจัดงานระดับประเทศ 0.1%
ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์ 0.3%
200,000
ค่าใช้จ่ายด้านเศรษฐกิจ 2.2%
ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับความมั่นคงของประเทศ 0.4%
150,000
ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับสวัสดิการและโครงการพัฒนาต่างๆ 13.0%
ค่าใช้จ่ายเกียวกับข้าราชการ 70.2%
100,000
50,000
0
2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
ThaiPublica.org

4. ในจานวนนี้ มีเพียง ค่าใช้จายทีเ่ กียวกับข้าราชการ และ เงินสารองจ่ายกรณีฉกเฉิน เท่านั้นที่มีการใช้จ่ายทุกปี) ค่าใช้จาย
่ ่ ุ ่
เกียวกับสวัสดิการและโครงการพัฒนาต่างๆ รายการเดียวที่มีการใช้จ่ายสม่าเสมอทุกปี คือ ค่าใช้จ่ายตามโครงการอัน
่
เนื่องมาจากพระราชดาริ ปีละ 2,000-2,300 ล้านบาท (ร้อยละ 10.5 ของค่าใช้จ่ายประเภทนี้ทั้งหมด)
300,000
การใช้จายของงบกลางทีเ่ กิดจากรายจ่ายประจาตังแต่ปี 2535-2554
่ ้
ค่าใช้จ่ายอื่นๆ (หน่วย : ล้านบาท)
250,000
เงินสารองจ่ายกรณีฉุกเฉิน
ค่าใช้จ่ายด้านการจัดงานระดับประเทศ
200,000 ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์
ค่าใช้จ่ายด้านเศรษฐกิจ
150,000 ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับความมั่นคงของประเทศ
ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับสวัสดิการและโครงการพัฒนาต่างๆ
100,000 ค่าใช้จ่ายเกียวกับข้าราชการ
50,000
0
2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
ThaiPublica.org

5. ข้อสังเกตเพิมเติม 1: ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับข้าราชการสูงขึ้นในอัตราก้าวกระโดดตั้งแต่ปี 2548 เป็นต้นมา – สะท้อน
่
การปรับปรุงค่าตอบแทนให้สอดคล้องกับค่าครองชีพ และ/หรือการ “ซื้อใจ” ข้าราชการของฝ่ายการเมือง?
300,000
ค่าใช้จ่ายอื่นๆ ตั้งแต่ปี 2548
• เงินเบียหวัด บาเหน็จ บานาญ
้
เงินสารองจ่ายกรณีฉุกเฉิน
250,000 • เงินสารอง เงินสมทบและเงินชดเชยของข้าราชการ
ค่าใช้จ่ายด้านการจัดงานระดับประเทศ • ค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลข้าราชการ ลูกจ้างและพนักงาน
ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์ ของรัฐ
200,000 ...เพิ่มสูงขึ้นในอัตราก้าวกระโดดเมื่อเทียบกับช่วงก่อนหน้า
ค่าใช้จ่ายด้านเศรษฐกิจ
ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับความมั่นคงของประเทศ
150,000
ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับสวัสดิการและโครงการพัฒนาต่างๆ
ค่าใช้จ่ายเกียวกับข้าราชการ
100,000
50,000
0
2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
ThaiPublica.org

6. ข้อสังเกตเพิมเติม 2: เงินสารองกรณีฉุกเฉินหรือจาเป็นเพิ่มสูงขึ้นมากนับตั้งแต่ปี 2550 เป็นต้นมา – สะท้อน
่
ปัญหาภัยพิบัติทรุนแรงขึ้น และ/หรือความด้อยประสิทธิภาพในการการบริหารจัดการงบประมาณ?
ี่
300,000
ค่าใช้จ่ายอื่นๆ
เงินสารองจ่ายกรณีฉุกเฉิน จานวนเงินสารองเพื่อกรณีฉกเฉิน
ุ
250,000 ระหว่างปี 2550-2554
ค่าใช้จ่ายด้านการจัดงานระดับประเทศ สูงกว่าช่วงเวลาก่อนหน้าเกือบ 4 เท่า
ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์
200,000
ค่าใช้จ่ายด้านเศรษฐกิจ
ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับความมั่นคงของประเทศ
150,000
ค่าใช้จ่ายเกี่ยวกับสวัสดิการและโครงการพัฒนาต่างๆ
ค่าใช้จ่ายเกียวกับข้าราชการ
100,000
50,000
0
2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554
ThaiPublica.org