4. C’eshte inflacioni ?
 Inflacioni është një tregues I
ndryshimi të nivelit të
përgjithshëm të çmimeve në
një ekonomi. Inflacioni matet
si ndryshimi i Indeksit të
çmimeve të konsumit (IÇK), I
cili mat ndryshimin e çmimit të
një shporte artikujsh që
përfaqson ato mallra që
konsumohen zakonisht nga një
familje.
Indeksi I çmimeve të
konsumit për periudhën t
Çmimi në periudhën t
Çmimi në periudhën
bazë
Sasia në periudhën
bazë

6. Faktorët që ndikojnë në Inflacion
1.Ekonomia shqiptare është një ekonomi e vogël e hapur, ku normat e interesit të aplikuara prej saj varen
nga normat e interesit të botës, ku të ardhurat nuk përputhen me shpenzimet. Politika monetare e saj
është e varur nga politikat monetare të bankave qendrore të vendeve të tjera.
2.Prodhimet bujqësore nuk sigurojnë as nevojat e popullsisë fshatare.Vetëm rreth 30% e fermerëve dalin
në treg.Shkalla e mekanizimit është e ulët në raport me vendet
me të cilat kemi marrëdhënie tregtare. Prodhimi shqiptar nuk ka
fuqi konkurruese në treg.
3.Raporti eksport-import është ¼ dhe pjesa më e madhe
mallrave të shportës importohen. Çmimet përcaktohen jashtë
kufirit shqiptar dhe i imponohen pjesës tjetër të vendit.
4.Kurset e këmbimit të lekut në Shqipëri janë fleksibël,
pavarësisht se Banka Qendrore ndërhyn në treg duke blerë ose
duke shitur valutë. Ato ndikojnë në nivelin e çmimeve dhe në
zhvillimin e ekonomisë së vendit.
5.Prurjet kryesore të valutës nuk janë prej burimeve të eksportit, por prej refugjatëve shqiptarë që
punojnë në vende të tjera. Krahas tij kemi edhe prurje nga sektori informal.
6 .Në ekonominë shqiptare kemi dy pole dhe marrëveshje të fshehta. Këto veprojnë nën emrin e
shoqatave dhe shpesh kanë dalë hapur me presione ndaj qeverisë. Ato
përcaktojnë nivelin e çmimeve në treg.
7.Në treg ka abuzime prej tregtarëve të shumicës dhe pakicës
veçanërisht në periudhat festive si : festat e Nëntorit,
Krishtlindjeve dhe Vitit të Ri.
8.Stabiliteti politik e social i vendit dhe i vendeve me
të cilat realizojmë marrëdhënie tregtare.

7. Historik I Inflacionit ne Shqiperi
 Në rastin e Shqipërisë, historiku I normave te inflacionit mund të ndahet në tre
nënperiudha:
Para vitit 1991, ku norma e inflacionit ishte 0, për shkak të ekonomisë së
centralizuar;
 1991-1998, me norma shumë të larta dhe në disa vite me hiperinflacion
(Hiperinflacion përkufizohet si një inflacion I akumuluar për një periudhë 3vjecare mbi 100%.);
 Pas vitit 1999, me një inflacion në nivele të ulta, nën kontroll.
Grafikisht periudha e parë paraqitet më poshtë:

9.  Viti me inflacionin më të lartë rezulton viti 1992 me 236.6%.
Gjithashtu edhe viti I krizës 1997 është karakterizuar nga një rritje e
madhe e nivelit të çmimeve, me 42.1%.
Grafikisht 10 vitet e fundit paraqiten:
Banka e Shqipërisë ka vendosur si objektiv një nivel inflacioni prej 3% ±1% me qëllim
sigurimin e një rritje të qëndrueshme ekonomike, pa patur luhatje të mëdha në nivelin
e përgjithshëm të çmimeve.
Gjatë viteve 2000-2005 vihet re një tendencë në ulje e normës vjetore të inflacionit (me
përjashtim të vitit 2003), ndërsa duke filuar nga viti 2006 e më tej treguesi ka qënë në
rritje të vazhdueshme (me përjashtim të vitit 2008).

11. Inflacioni në Shqipëri Krahasuar me
Vendet e Rajonit
Shqipëria renditet e treta në rajon pas
Serbisë (6.58%) dhe Turqisë (6.53%), të
cilat janë karakterizuar nga periudha
hiperinflacionare në dekadën e fundit.
Ndërkohë pas Shqipërisë renditen:
Greqia (2%), Kroacia (1.9%), Kosova
(0.1%), Bosnja dhe Hercegovina (0.025%) dhe Maqedonia (-1.64%).
Duke bërë një analizë kohore, vihet re se
vendi me uljen më drastike të inflacionit
gjatë dhjetëvjecarit të fundit është
Serbia. Në rastin e Shqipërisë, inflacioni
është luhatur rreth normës 3%.
Një normë inflacioni e
qëndrueshme, është e domosdoshme
për rritjen ekonomike dhe përmirsimin e
mirëqënies në një vend.

12. Krahasuar me vendet e rajonit
Shqipëria paraqitet si më poshtë:

13. Inflacionin vjetor për periudhën shkurt 2012- shkurt 2013 sipas
grupeve kryesore te të mirave dhe shërbimeve:
Ushqime dhe pije
joalkoolike
Pije joalkoolike dhe
duhan
Mirembajtje e
shtepise
Transport
Qera,Uje,Lende
djegese & Energji
Veshje dhe kepuce
Mallra &
sherbime te
ndryshme

16. Pamundesia e mbajtjes ne kontroll
te inflacionit
 E para, se në Shqipëri qarkullojnë tri monedha pa kurrfarë kufizimi,
njësoj si leku shqiptar. Në Shqipëri sot, njësoj si leku, që është monedhë
zyrtare e Republikës së Shqipërisë, qarkullojnë edhe dy valuta të tjera,
euro dhe dollarë. Këto dy valuta zënë pjesën më të madhe të kredive në
totalin e përgjithshëm të tyre dhe po i afrohen 50% të depozitave. Nëse
sot depozitat në lekë zënë 52% të totalit të depozitave, prej tyre në
formë kredie shkojnë 60%. Ndërsa, nëse 48% të totalit të depozitave e
zë valuta, mbi 95% e tyre shkojnë për kredi. Duke parë raportet ndaj
totalit të depozitave dhe ndaj dhënies së kredive, fare qartë shikohet se
leku shqiptar është i mënjanuar në qarkullim. Ai zë peshën më të
madhe të depozitave, sepse depozitat në lekë kanë normë interesi të
lartë dhe peshë të ulët në kredi, sepse normat e interesit në euro dhe
dollarë janë shumë më të ulëta se normat e interesit në lekë.

18.  E dyta, se në Shqipëri nuk ka asnjë bankë të nivelit të dytë me kapital
plotësisht shtetëror. Duke mos pasur një bankë të nivelit të dytë me
kapital tërësisht shtetëror, në kushtet kur qarkullojnë lirshëm për
depozita dhe kredi euroja dhe dollari, Banka Qendrore e ka pasur
shumë të vështirë të ndikojë në tregun e valutave, si dhe në një sërë
treguesish apo agregatesh monetare.
Sot, sistemi bankar përbëhet vetëm nga banka me kapital privat
përgjithësisht të huaj dhe nga asnjë bankë me kapital shtetëror. Kjo
situatë ka bërë që në sistemin bankar të krijohet një strukturë tregu
oligopol, me një bankë drejtuese tërësisht me kapital të huaj, që
është “Raiffeisen Bank”. Kriza e vitit 2008 theksoi ndikimin e bankave
të huaja në procesin e transmetimit të politikës monetare në vendet
me ekonomi në zhvillim. Kanë qenë të shpeshta rastet kur bankat
qendrore të vendeve me tregje në zhvillim, ku bankat e huaja luajnë
rol dominues, ulën normën bazë të interesit, gjë që nuk u shoqërua
me ulje të normave të kreditimit.
Këto çështje kanë një rëndësi të veçantë për vendet me ekonomi në
zhvillim, të cilat nuk ishin shkaku i krizës financiare të vitit 2008, por
që ishin ato të cilat vuajtën në mënyrë të veçantë nacionalizmin
financiar që u ndez nga kriza.

21. Faleminderit per vemendjen !