3. Chyba nikt nie zaprzeczy, że "Harry Potter" to
sławna książka. Nie wspominając nawet o treści,
o tym czy się podoba, czy jest głęboka, dobrze
napisana. Po prostu, od niej zaczęła się mania
dzieci na czytanie czegokolwiek, na jej podstawie
powstały filmy, książki (np. parodia "Barry
Trotter"), mnóstwo Fan Fiction, była obiektem
sporów (czy nie jest książką szatana? Czy jest
książką dla dzieci?) itd. Przedstawimy kilka
powodów, dla których powieśd stała się
fenomenem:
4. Harry Potter jest dla wszystkich
Na samym początku warto wspomnied
o tym, że "Harry Potter" jest dla każdego, nie
jest skierowany do osób konkretnej
płci, wieku. Może ją czytad mol książkowy i
ten kto nigdy nie splamił się przeczytaniem
okładki, ktoś kto jest głupi jak but i ten kto
uważa się za filozofa.
5. Książka ta również nie jest konkretna pod
względem gatunku. Określona została jako
fantasy i trzeba się z tym zgodzid, ale przecież
oprócz tego możemy zobaczyd bajkę (walka
dobra ze złem), kryminał (rozwiązywanie
zagadek), młodzieżówkę (dorastanie), dramat
(śmierd kolejnych bohaterów). Każdy może
znaleźd coś dla siebie, ma swój ulubiony
fragment. Dla jednych są to żarty Rona, dla
innych walka z Voldemortem itd.
6. Prosty Język
Autorka nie przesadza z opisami, dodaje dużo
dialogów, nie używa skomplikowanych słów.
Zapewne dla nas Polaków priorytetowe
znaczenia miał też tłumacz. Nie da się ukryd,
że Andrzej Polkowski włożył w to mnóstwo
pracy i wyszło mu to znakomicie. Nikt nie ma
problemu ze zrozumieniem czytanego tekstu,
po kilku rozdziałach nie boli głowa, a nawet te
500 str. jesteśmy w stanie przeczytad w kilka
dni (albo w jeden dzieo).
7. Różnorodnośd Bohaterów
Trzecim powodem, dla którego "Harry Potter" czytała
tak duża częśd świata to kreacja bohaterów. Warto tutaj
zauważyd, że rzadko pojawiają się tam nazwiska, które
potem nie mają znaczenia. Postaci jest tak dużo, że
możemy wybrad sobie tego ulubionego. Dużą
popularnością (nie licząc oczywiście trójki przyjaciół)
cieszyli się: Severus Snape, Draco Malfoy, Albus
Dumbledore czasami nawet Voldemort. Chciałabym
tutaj dodad, że są to postacie
niejednoznaczne, takie, które często lubimy - są dobrzy
ze znaczącymi wadami, są źli, ale to nie ich wina.
8. Odpowiednie Wątki
W powieści są sytuacje, do których po prostu się przywiązujemy. Historia
opowiada o:
SIEROCIE UPOKARZANEJ PRZEZ
KUZYNA
CHŁOPCU NIEKOCHANYM PRZEZ
NIKOGO
CHŁOPIEC DOWIADUJE SIĘ O SWOJEJ
NIEZWYKŁEJ MOCY
Z CZASEM OKAZUJE SIĘ, ŻE MIAŁ
SUPER RODZICÓW
JEST ODWAŻNY
NIE JEST IDEAŁEM
ZAKOCHUJE SIĘ
TRACI BLISKIE MU OSOBY
DZIELNIE, ALE LEDWO ZNOSI
CIERPIENIE
DAJE POPALIĆ SWOIM WROGOM
9. Dorastanie z Harrym
Kolejną rzeczą, o której warto wspomnied to
oczywiście czas, w którym pisała Rowling. Między
kolejną częścią odstęp wynosił rok, półtora, do
dwóch lat. Tak, więc o ile zaczęliśmy to czytad jako
dziecko kooczyliśmy w wieku 15-20 lat.
Widzimy, że Harry dorastał wraz z nami. Kiedy on
przeżywał okres buntu, my również przez to
przechodziliśmy lub właśnie to minęliśmy. Kiedy
Harry pierwszy raz się zakochał, wiedzieliśmy w
czym rzecz,
a teraz, gdy jest dorosły, nam również niewiele
brakuje.
11. Książka, o której będziemy pamiętad
Przytoczę fragment innej książki, w ogóle niezwiązanej z "Harrym Potterem", ale
z pewnością doskonale ukazującą kolejny, ważny, jeśli nie najważniejszy powód, dla
którego do tej pory wielu ludzi ma słabośd do tej powieści.
"Kiedyś słyszałem jak jeden z klientów ojca powiedział
w księgarni, że niewiele ma na człowieka taki wpływ jak
pierwsza książka, która od razu trafiła do serca. Owe
pierwsze obrazy, echa słów, choć wydają się pozostawać
gdzieś daleko za nami, towarzyszą nam przez całe życie
i wznoszą w pamięci pałac, do którego wcześniej czy później -
i nie ważne, ile w tym czasie przeczytaliśmy książek, ile
nowych światów odkryliśmy, ile się nauczyliśmy i ile
zdążyliśmy zapomnieć - wrócimy."
13. Wielu z Nas, rozumie lub zna różnicę pomiędzy
światem magii i czarodziejstwa, a życiem
naszym, codziennym jako zwykłego śmiertelnika.
Jednakże, czasami można dostrzec pewną
prawidłowośd, ludzie czytający Harrego
Pottera, często zmieniają swoje
poglądy, marząc, bądź myśląc podobnie jak
bohaterowie tejże lektury.
Sam czasami łapie się na tym, że zastanawiam się
jakby to było, gdybym posiadał moc, gdybym
trafił do takiego świata.
14. To nie rzeczy fantastyczne, tak nas przyciągają do tego
świata, to miłośd i przyjaźo zawarta w kilkuset
stronach, która wręcz "nachalnie" bije z tej książki, to
oddanie i walka w słusznej sprawie, bo chyba każdy
z nas marzy o tym, aby mied takiego przyjaciela, jak
miał Harry, a równolegle Hermiona i Ron, dlatego
też sięgamy do tej lektury wiele razy, to nie jest coś co
podlega jakiemuś filozoficznemu wytłumaczeniu sensu
przyjaźni czy miłości, to po prostu, ludzkie emocje, a
przecież to one są niezbadane przez ludzi, można je
rozszyfrowad, można zrozumied, ale nie da się ich tak
po prostu poczud.
15. Harry Potter, to nie tylko książka fantasy, to nie
tylko kilkaset stron dobrej opowieści, to
przesłanie przyjaźni, miłości i honoru, które są
najważniejsze. To nie bogactwo, to nie
władza, a te 3 wartości kierują naszym życiem
i dlatego, Harry Potter jest tak wielkim
dziełem.
17. Wszyscy, którzy przeczytali „Harry’ego Pottera”
wiedzą, że śmierd jest nieodłączną częścią
magicznego świata, częścią walki dobra ze złem.
Czytając nie zwraca się uwagi na samo zjawisko
śmierci (bardziej skupiamy się na tym kto
i dlaczego umarł). My jednak postanowiłyśmy
zastanowid się nad nią głębiej i porównam śmierd
w naszym, rzeczywistym, mugolskim świecie ze
śmiercią w świecie magii. Aby to zrobid
odpowiemy na kilka pytao.
18. 1. Co to jest śmierd?
W obu światach śmierd jest odłączeniem
duszy od ciała i koocem naszego życia na
ziemi.
19. 2. Jakie są przyczyny śmierci?
W świecie magii:
Avada Kedavra, klątwy, przejście przez kurtynę w Departamencie
Tajemnic w Sali Śmierci, tortury, wypadki losowe (zawalenie się
budynku, upadek z miotły z bardzo dużej wysokości, tłuczki), ukąszenia
i ugryzienia niebezpiecznych stworzeo, uduszenia, samobójstwa itd.
W świecie rzeczywistym:
choroby, wypadki samochodowe, samolotowe i motorowe, kataklizmy
(tsunami, trąby powietrzne, trzęsienia ziemi, powodzie
itp.), utopienia, morderstwa, samobójstwa, wypadki losowe (upadek z
dachu, przygniecenia np. drzewem, wpadnięcie w maszynę
itp.), zaczadzenia, pożary, ataki zwierząt itd.
20. 3. Jakie uczucia towarzyszą śmierci?
Wszędzie śmierci towarzyszą te same
uczucia, to jest: ból, rozpacz, tęsknota i żal.
Uczucia te rodzą się, bo każdy człowiek jest
egoistą. W obliczu śmierci bliskiej osoby
myśli tylko o sobie, np.: "Jak JA będę żył
bez niego? Co JA teraz zrobię? Jak będzie
wyglądało MOJE życie bez niej? Jak JA sobie
teraz poradzę?" Każdy myśli w podobny
sposób. Z wrodzonego egoizmu rodzą się
uczucia towarzyszące śmierci.
21. 4. Jakie są sposoby uniknięcia śmierci?
W świecie magii:
-kamieo filozoficzny-daje nieśmiertelnośd
-horkruksy-człowiek rozszczepia duszę i ukrywa jej części w magicznych przedmiotach
(horkruksach). Osoba mająca horkruksy jest nieśmiertelna, dopóki nie są one zniszczone.
-Insygnia Śmierci-osoba posiadająca wszystkie trzy Insygnia zostaje
Panem, Mistrzem, Zwycięzcą, Pogromcą Śmierci.
-krew jednorożca-"Krew jednorożca zapewnia życie każdemu, kto ja wypije, ale za straszliwą
cenę. Jeśli zabije coś niewinnego i bezbronnego, zostaje na zawsze przeklęty i będzie wiódł
nędzne życie, a właściwie pół-życie"
W świecie rzeczywistym:
Nie można uniknąd śmierci, spotka ona każdego człowieka. Są lekarstwa
leczące choroby, ale istnieją schorzenia nieuleczalne. Nie stworzono leku
dającego nieśmiertelnośd.
22. 5. Co dzieje się po śmierci?
Zarówno w świecie naszym, jak i w fantastycznym ciało człowieka zostaje na
ziemi, dusza zaś... Z duszą dzieje się coś innego.
W świecie magii:
Po śmierci dusza dostaje się w miejsce zwane "przyjęciem" (w przypadku Harry'ego Jamesa Pottera był
to pusty dworzec King's Cross), następnie dusza ma wybór: może powrócid na ziemię jako duch (np.:
Szara Dama), albo pójśd dalej np.: Syriusz Black).
W świecie rzeczywistym:
Nie wiemy dokładnie, co dzieje się po śmierci. Możemy tylko wierzyd. Chrześcijanie wierzą, że po
śmierci dusza będzie sądzona z dobrych i złych uczynków i dostanie się do czyśdca, nieba albo piekła.
Inni wierzą w reinkarnację, czyli powrót duszy na ziemię pod inna postacią. Jeszcze inni wierzą w życie
wieczne na ziemi po sądzie ostatecznym. Niektórzy uważają, że wraz ze śmiercią kooczy się wszystko.
Nie mamy pewności, pozostaje nam tylko wiara, która pomaga w pogodzeniu się ze śmiercią kogoś
bliskiego.
23. 6. Czy można wrócid na ziemię po
śmierci i obcowad z żyjącymi?
W świecie magii:
Jeżeli dusza zdecydowała powrócid na ziemie jako duch, to "żyje" na ziemi wiecznie. Chociaż umarła to jednak
porusza się, mówi, myśli, obcuje z ludźmi. Jeśli dusza poszła dalej to teoretycznie nie może wrócid na ziemię.
Teoretycznie, bo istnieje jeden, jedyny sposób powrotu zmarłego. Jest to jeden z Insygniów Śmierci- Kamieo
Wskrzeszenia. Użycie go jest proste: należy obrócid go trzy razy w dłoni. Wiemy, że nie wszyscy mogą go użyd
(np. Dumbledore nie mógł). Znamy 2 osoby, które użyły Kamienia ( jego twórca jeden z braci Peverell i Harry
James Potter). Możliwie ,że ktoś jeszcze go użył, ale tego nie wiemy. Obecnie nie znamy dokładnego położenia
Kamienia. Znajduje się on w Zakazanym Lesie, tylko, że nikt nie wie dokładnie gdzie... Upuścił go Harry i
zdecydował go nie szukad, więc prawdopodobne jest, że nikt go już nigdy nie użyje.
W świecie rzeczywistym:
Nie ma żadnego sposobu na powrót zmarłego do świata żyjących.
24. Wydawałoby się, że śmierd jest wszędzie taka
sama. Nic bardziej mylnego. Faktycznie śmierd
istnieje zarówno w świecie magii, jak
i w realnym, ale pod wieloma względami się
różni. "Tamta śmierd" jest
magiczna, przystosowana do ich świata.
26. Kościół katolicki z łatwością dostrzega w niej
szataoskie sztuczki i przyczółek do przygody
z okultyzmem. Peter Gabriele Amorth, główny
egzorcysta Watykanu, twierdził swego
czasu, że lektura "Harry'ego Pottera"
złapie dzieci
w pułapkę satanizmu. Nie zmieniło to
w niczym faktu, że powieści o małym
czarodzieju były bestsellerami także
w Watykanie.
27. Kościół raz Pottera błogosławi, to znowu wysyła
na banicję. Kiedy w 2003 roku opublikowano
katolicki dokument o ruchach New Age, Kościół
wyraził oficjalne stanowisko w sprawie serii
kontrowersyjnych książek. Nie doszukano się w
nich antychrześcijaoskich zapędów. W tym
samym czasie Cerkiew Prawosławna Cypru
żądała, bez sukcesu, zdjęcia z kinowych afiszy
drugiej części przygód czarodzieja "Harry Potter
i Komnata Tajemnic".
28. Zagorzałą tępicielką opowieści o młodym
Potterze jest Gabriele Kuby, niemiecka
publicystka, autorka książki "Harry Potter -
dobry czy zły?". Twierdzi ona, że seria książek
jest długofalowym programem mającym na
celu zniszczyd współczesną kulturę opartą na
chrześcijaostwie. W lekturze niepokoi ją
wszystko, najbardziej jednak gloryfikacja
świata czarodziejów i poniżanie ludzkości.
29. Lament w sprawie diabelskiego Pottera
podnoszą też rodzice. W Stanach
Zjednoczonych powstało forum Christian
Broadcat Network. Rodzice będący jego
członkami walczą o ograniczanie dostępu
dzieci do książek. Uważają, że młody czarodziej
jest winnny marazmu i antychrześcijaoskich
postaw najmłodszych. Jeżeli dzieci mają czytad
książki o Hogwarcie, to tylko w obecności
rodziców, w domach i przy zapalonym świetle.
30. Z kolei rodzice dzieci z gimnazjum w Chemnitz
(Niemcy) zaprotestowali przeciwko wprowa-
dzeniu książek o Harrym do kanonu lektur
obowiązkowych. Ich interwencja skooczyła się
zastąpieniem kontrowersyjnej lektury inną
pozycją. Nie obyło się jednak bez ostrej reakcji
lewicowców. Głos w sprawie zabrała Julia
Bonk (PDS), stwierdzając, że jest
to bezpośrednie zaproszenie do tworzenia
religijnego państwa fundamentalistycznego.
31. Na szczęście są też rodzice, pedagodzy i
inni, którzy dostrzegają w powieści to, że
Rowling
w swojej książce uczy również tolerancji.
Właśnie zrobienie z wilkołaka kogoś
wspaniałego, odrzuca wręcz dzieci od tego
stereotypu, że wszystko, co
nieczłowiecze, niewróżkowe jest złe.
Pokazała, że nawet olbrzym, uznawany za
kogoś okropnego, brutalnego, może byd miłym
i przyjaznym panem.
