SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 2
Downloaden Sie, um offline zu lesen
BLLOKUESI DHE LLOJET E TIJ
Bllokues quhet ajo çka patjetërson mosekzistimin e dispozitës, ose prishjen e
shkakut.154
Amediju e definon kështu: “Është çdo atribut ekzistues, i qartë, i përpiktë
dhe i patjetërsueshëm, për shkak të urtësisë që obligon të mbetet e kundërta e
dispozitës së shkakut dhe mbetjes së urtësisë së shkakut. Nga definicioni vërehet
bllokuesi i dispozitës, ndërsa sa i përket bllokuesit të shkakut,155
ai është çdo atribut, i
cili ia zë vendin me urtësi shkakut të sigurt.
-Shembull: “Prindëria” është bllokues që të mos ekzistojë dënimi me vdekje
(ekzekutimi), edhe pse ndonjëri prej prindërve me qëllim e ka vrarë fëmijën e tij.
-Shembull tjetër: “Borxhi” është bllokues, kur është në pyetje dhënia e zekatit, edhe
pse është arritur shuma e nisabit. Me fjalë të tjera: është ajo çka të ekzistuarit e tij
patjetërson të mosekzistuarit, ndërsa të mosekzistuarit e tij nuk patjetërson as të
ekzistuarit, as të mosekzistuarit nga vet natyra e tij.156
Siç vërehet nga vet definicioni, bllokuesi është dy llojesh:
1. Bllokuesi i dispozitës dhe
2. Bllokuesi i shkakut.
Bllokues i dispozitës është çështja, e cila rezulton që ekzistenca e tij nuk lejon
që të dispozitohet te shkaku i tij, edhe pse shkaku veç është prezent, si, fjala vjen:
dyshimi është bllokues për t’u gjykuar me dënimin me vdekje, ose prindëria është
bllokues për t’u gjykuar dënimi me vdekje, sipas shumicës absolute të dijetarëve,
edhe pse ekziston shkaku. E, shkak është vrasja me qëllim dhe me paramendim; apo
vrasja me qëllim është bllokues i trashëgimisë te malikijtë. Ndërsa te malikijtë,
shafi’ijtë dhe hanbelijtë, vrasja është bllokues trashëgimie, pa marrë parasysh se a
është me qëllim apo pa qëllim, edhe pse është prezent shkaku, e ai shkak është
trashëgimia.
Menstruacioni dhe lehonia janë bllokues të obligueshmërisë së namazit, edhe
pse është prezent shkaku, e ai shkak është koha e namazit.
Bllokuesi i shkakut është çështja, e cila, nëse ekziston, patjetërson që të mos
ekzistojë shkaku (që të mos realizohet shkaku),157
si f.v: borxhi, i cili është bllokues
për t’u bërë vaxhib zekati. Nga natyra se është bllokues, që të mos realizohet shkaku,
është arritja e nivelit të nisabit, sepse pronësimi i vlerës së nisabit është argumentim i
pasurisë, ndërsa me borxh nuk realizohet pasuria, duke pasur parasysh obligimet që i
ka ndaj borxhlinjve.
Shembull tjetër: Mundësia e lirë e transportit të mallit në shitblerje. Nëse kjo
nuk mund të realizohet, atëherë kjo është pengesë (bllokues) për t’u realizuar shkaku i
pronësisë, e ajo është blerja.
Me një analizë të thellë vërejmë se kjo pengesë (ky bllokues) shkakton, apo
rezulton, mohimin e kushtit prej kushteve të shkakut. Kur të atribuojmë bllokuesin, ne
kemi për qëllim bllokuesin e ligjit.
Sikurse edhe te veprimi në ligjin ngarkues, mund të tubohen pesë dispozitat
apo disa prej tyre. Kështu një çështje mund të jetë shkak, kusht dhe bllokues.
Besimi në Zot është shkak për t’u shpërblyer, kusht për të qenë personi i
ngarkuar dhe bllokues për t’u hakmarrë, që të ekzekutohet muslimani për vrasjen e
pabesimtarit. Kjo është kështu sipas shumicës absolute të dijetarëve, përpos
Hanefijve.
Marrur nga “Usuli fikhu islam” i autorit Dr. Vehbetu Zuhejli.
Përktheu: Dr. Musli Vërbani.

Weitere ähnliche Inhalte

Andere mochten auch

Dr. Vehbetu Zuhejli - Vendosmëria dhe Lehtësimi
Dr. Vehbetu Zuhejli - Vendosmëria dhe Lehtësimi Dr. Vehbetu Zuhejli - Vendosmëria dhe Lehtësimi
Dr. Vehbetu Zuhejli - Vendosmëria dhe Lehtësimi Shkumbim Jakupi
 
Protokolli diplomatik
Protokolli  diplomatikProtokolli  diplomatik
Protokolli diplomatikkulla 2010
 
Dr. Musli Vërbani - Shkruaj, lexo dhe mëso shkronjat e Kur’anit
Dr. Musli Vërbani - Shkruaj, lexo dhe mëso shkronjat e Kur’anit Dr. Musli Vërbani - Shkruaj, lexo dhe mëso shkronjat e Kur’anit
Dr. Musli Vërbani - Shkruaj, lexo dhe mëso shkronjat e Kur’anit Shkumbim Jakupi
 
8 globalizimi dhe bioma fetare
8   globalizimi dhe bioma fetare8   globalizimi dhe bioma fetare
8 globalizimi dhe bioma fetarekulla 2010
 
Dr. Jusuf Kardavi - Islami dhe politika
Dr. Jusuf Kardavi -  Islami dhe politikaDr. Jusuf Kardavi -  Islami dhe politika
Dr. Jusuf Kardavi - Islami dhe politikaShkumbim Jakupi
 
Sejjid kutub ilustrimi artistik ne kur'an
Sejjid kutub ilustrimi artistik ne kur'anSejjid kutub ilustrimi artistik ne kur'an
Sejjid kutub ilustrimi artistik ne kur'anLibra Islame
 
Dr. Musli Vërbani - Politika në Islam
Dr. Musli Vërbani - Politika në IslamDr. Musli Vërbani - Politika në Islam
Dr. Musli Vërbani - Politika në IslamShkumbim Jakupi
 
Sejid kutub shenja ne rruge
Sejid kutub shenja ne rrugeSejid kutub shenja ne rruge
Sejid kutub shenja ne rrugeLibra Islame
 
Mid'hat shamiq si shkruhet vepra shkencore
Mid'hat shamiq si shkruhet vepra shkencoreMid'hat shamiq si shkruhet vepra shkencore
Mid'hat shamiq si shkruhet vepra shkencoreLibra Islame
 
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Mrekullitë e Kuranit 3
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Mrekullitë e Kuranit 3 Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Mrekullitë e Kuranit 3
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Mrekullitë e Kuranit 3 Shkumbim Jakupi
 
Dr. Musli Vërbani - Havarixhët
Dr. Musli Vërbani - HavarixhëtDr. Musli Vërbani - Havarixhët
Dr. Musli Vërbani - HavarixhëtShkumbim Jakupi
 
Shërimi i gjoksit nga mendjemadhësia dhe vetëpëlqimi
Shërimi i gjoksit nga mendjemadhësia dhe vetëpëlqimiShërimi i gjoksit nga mendjemadhësia dhe vetëpëlqimi
Shërimi i gjoksit nga mendjemadhësia dhe vetëpëlqimiALMA M
 
Dr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islam
Dr. Musli Vërbani -  E drejta trashëgimore në islamDr. Musli Vërbani -  E drejta trashëgimore në islam
Dr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islamShkumbim Jakupi
 
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Fetva (komplet)
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Fetva (komplet)Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Fetva (komplet)
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Fetva (komplet)Shkumbim Jakupi
 
Shejtani mënyrat e mashtrimeve të tij
Shejtani mënyrat e mashtrimeve të tijShejtani mënyrat e mashtrimeve të tij
Shejtani mënyrat e mashtrimeve të tijEbuensarij Xhemajli
 
Islami dhe-politika-ne-ballkanin-perendimor
Islami dhe-politika-ne-ballkanin-perendimorIslami dhe-politika-ne-ballkanin-perendimor
Islami dhe-politika-ne-ballkanin-perendimorLibra Islame
 
Zhvillimi ekonomik shqiptar
Zhvillimi ekonomik shqiptarZhvillimi ekonomik shqiptar
Zhvillimi ekonomik shqiptarBleona Çoba
 

Andere mochten auch (20)

E drejta trashegimore
E drejta trashegimoreE drejta trashegimore
E drejta trashegimore
 
Dr. Vehbetu Zuhejli - Vendosmëria dhe Lehtësimi
Dr. Vehbetu Zuhejli - Vendosmëria dhe Lehtësimi Dr. Vehbetu Zuhejli - Vendosmëria dhe Lehtësimi
Dr. Vehbetu Zuhejli - Vendosmëria dhe Lehtësimi
 
Protokolli diplomatik
Protokolli  diplomatikProtokolli  diplomatik
Protokolli diplomatik
 
Xhinet ibn tejmijje
Xhinet ibn tejmijjeXhinet ibn tejmijje
Xhinet ibn tejmijje
 
Dr. Musli Vërbani - Shkruaj, lexo dhe mëso shkronjat e Kur’anit
Dr. Musli Vërbani - Shkruaj, lexo dhe mëso shkronjat e Kur’anit Dr. Musli Vërbani - Shkruaj, lexo dhe mëso shkronjat e Kur’anit
Dr. Musli Vërbani - Shkruaj, lexo dhe mëso shkronjat e Kur’anit
 
8 globalizimi dhe bioma fetare
8   globalizimi dhe bioma fetare8   globalizimi dhe bioma fetare
8 globalizimi dhe bioma fetare
 
Dr. Jusuf Kardavi - Islami dhe politika
Dr. Jusuf Kardavi -  Islami dhe politikaDr. Jusuf Kardavi -  Islami dhe politika
Dr. Jusuf Kardavi - Islami dhe politika
 
Sejjid kutub ilustrimi artistik ne kur'an
Sejjid kutub ilustrimi artistik ne kur'anSejjid kutub ilustrimi artistik ne kur'an
Sejjid kutub ilustrimi artistik ne kur'an
 
Dr. Musli Vërbani - Politika në Islam
Dr. Musli Vërbani - Politika në IslamDr. Musli Vërbani - Politika në Islam
Dr. Musli Vërbani - Politika në Islam
 
Sejid kutub shenja ne rruge
Sejid kutub shenja ne rrugeSejid kutub shenja ne rruge
Sejid kutub shenja ne rruge
 
Mid'hat shamiq si shkruhet vepra shkencore
Mid'hat shamiq si shkruhet vepra shkencoreMid'hat shamiq si shkruhet vepra shkencore
Mid'hat shamiq si shkruhet vepra shkencore
 
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Mrekullitë e Kuranit 3
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Mrekullitë e Kuranit 3 Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Mrekullitë e Kuranit 3
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Mrekullitë e Kuranit 3
 
Dr. Musli Vërbani - Havarixhët
Dr. Musli Vërbani - HavarixhëtDr. Musli Vërbani - Havarixhët
Dr. Musli Vërbani - Havarixhët
 
Shërimi i gjoksit nga mendjemadhësia dhe vetëpëlqimi
Shërimi i gjoksit nga mendjemadhësia dhe vetëpëlqimiShërimi i gjoksit nga mendjemadhësia dhe vetëpëlqimi
Shërimi i gjoksit nga mendjemadhësia dhe vetëpëlqimi
 
Dr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islam
Dr. Musli Vërbani -  E drejta trashëgimore në islamDr. Musli Vërbani -  E drejta trashëgimore në islam
Dr. Musli Vërbani - E drejta trashëgimore në islam
 
Mburoja e muslimanit
Mburoja e muslimanitMburoja e muslimanit
Mburoja e muslimanit
 
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Fetva (komplet)
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Fetva (komplet)Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Fetva (komplet)
Muhamed Muteveli Esh-Sharaviu - Fetva (komplet)
 
Shejtani mënyrat e mashtrimeve të tij
Shejtani mënyrat e mashtrimeve të tijShejtani mënyrat e mashtrimeve të tij
Shejtani mënyrat e mashtrimeve të tij
 
Islami dhe-politika-ne-ballkanin-perendimor
Islami dhe-politika-ne-ballkanin-perendimorIslami dhe-politika-ne-ballkanin-perendimor
Islami dhe-politika-ne-ballkanin-perendimor
 
Zhvillimi ekonomik shqiptar
Zhvillimi ekonomik shqiptarZhvillimi ekonomik shqiptar
Zhvillimi ekonomik shqiptar
 

Mehr von Shkumbim Jakupi

18. pasimi dr. vehbetu zuhejli
18. pasimi  dr. vehbetu zuhejli 18. pasimi  dr. vehbetu zuhejli
18. pasimi dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
17. ixhtihadi dr. vehbetu zuhejli
17. ixhtihadi  dr. vehbetu zuhejli 17. ixhtihadi  dr. vehbetu zuhejli
17. ixhtihadi dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
16. objektivat e sheriatit dr. vehbetu zuhejli
16. objektivat e sheriatit  dr. vehbetu zuhejli 16. objektivat e sheriatit  dr. vehbetu zuhejli
16. objektivat e sheriatit dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
14. shfuqizimi dr. vehbetu zuhejli
14. shfuqizimi  dr. vehbetu zuhejli 14. shfuqizimi  dr. vehbetu zuhejli
14. shfuqizimi dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
13. masat ligjore dr. vehbetu zuhejli
13. masat ligjore  dr. vehbetu zuhejli 13. masat ligjore  dr. vehbetu zuhejli
13. masat ligjore dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
12. istis'habi dr. vehbetu zuhejli
12. istis'habi  dr. vehbetu zuhejli 12. istis'habi  dr. vehbetu zuhejli
12. istis'habi dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
11. medhhebi i sehabiut dr. vehbetu zuhejli
11. medhhebi i sehabiut  dr. vehbetu zuhejli 11. medhhebi i sehabiut  dr. vehbetu zuhejli
11. medhhebi i sehabiut dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
10. ligji para nesh dr. vehbetu zuhejli
10. ligji para nesh  dr. vehbetu zuhejli 10. ligji para nesh  dr. vehbetu zuhejli
10. ligji para nesh dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
9. tradita dr. vehbetu zuhejli
9. tradita  dr. vehbetu zuhejli 9. tradita  dr. vehbetu zuhejli
9. tradita dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
8. parimi i interesit dr. vehbetu zuhejli
8. parimi i interesit  dr. vehbetu zuhejli 8. parimi i interesit  dr. vehbetu zuhejli
8. parimi i interesit dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
7. istihsani dr. vehbetu zuhejli
7. istihsani  dr. vehbetu zuhejli 7. istihsani  dr. vehbetu zuhejli
7. istihsani dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli 6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
5. ixhmai dr. vehbetu zuhejli
5. ixhmai  dr. vehbetu zuhejli 5. ixhmai  dr. vehbetu zuhejli
5. ixhmai dr. vehbetu zuhejli Shkumbim Jakupi
 
Alija Izetbegoviç - Islami ndërmjet lindjes dhe perëndimit
Alija Izetbegoviç - Islami ndërmjet lindjes dhe perëndimitAlija Izetbegoviç - Islami ndërmjet lindjes dhe perëndimit
Alija Izetbegoviç - Islami ndërmjet lindjes dhe perëndimitShkumbim Jakupi
 
Muhamed Muteveli Esh-Shaëraviu - Këto llogariten furnizime
Muhamed Muteveli Esh-Shaëraviu - Këto llogariten furnizimeMuhamed Muteveli Esh-Shaëraviu - Këto llogariten furnizime
Muhamed Muteveli Esh-Shaëraviu - Këto llogariten furnizimeShkumbim Jakupi
 
Dr. vehbetu zuhejli usuli fikhu islam, v, kijasi
Dr. vehbetu zuhejli   usuli fikhu islam, v, kijasiDr. vehbetu zuhejli   usuli fikhu islam, v, kijasi
Dr. vehbetu zuhejli usuli fikhu islam, v, kijasiShkumbim Jakupi
 
Muhamed muteveli shaëraviu lumturia dhe kryeneçësia
Muhamed muteveli shaëraviu   lumturia dhe kryeneçësiaMuhamed muteveli shaëraviu   lumturia dhe kryeneçësia
Muhamed muteveli shaëraviu lumturia dhe kryeneçësiaShkumbim Jakupi
 
Muhamed muteveli esh shaëraviu - fillimi dhe mbarimi
Muhamed muteveli esh shaëraviu - fillimi dhe mbarimiMuhamed muteveli esh shaëraviu - fillimi dhe mbarimi
Muhamed muteveli esh shaëraviu - fillimi dhe mbarimiShkumbim Jakupi
 
Muhamed muteveli esh shaëraviu - dinamika dhe statika
Muhamed muteveli esh shaëraviu - dinamika dhe statikaMuhamed muteveli esh shaëraviu - dinamika dhe statika
Muhamed muteveli esh shaëraviu - dinamika dhe statikaShkumbim Jakupi
 

Mehr von Shkumbim Jakupi (20)

18. pasimi dr. vehbetu zuhejli
18. pasimi  dr. vehbetu zuhejli 18. pasimi  dr. vehbetu zuhejli
18. pasimi dr. vehbetu zuhejli
 
17. ixhtihadi dr. vehbetu zuhejli
17. ixhtihadi  dr. vehbetu zuhejli 17. ixhtihadi  dr. vehbetu zuhejli
17. ixhtihadi dr. vehbetu zuhejli
 
16. objektivat e sheriatit dr. vehbetu zuhejli
16. objektivat e sheriatit  dr. vehbetu zuhejli 16. objektivat e sheriatit  dr. vehbetu zuhejli
16. objektivat e sheriatit dr. vehbetu zuhejli
 
14. shfuqizimi dr. vehbetu zuhejli
14. shfuqizimi  dr. vehbetu zuhejli 14. shfuqizimi  dr. vehbetu zuhejli
14. shfuqizimi dr. vehbetu zuhejli
 
13. masat ligjore dr. vehbetu zuhejli
13. masat ligjore  dr. vehbetu zuhejli 13. masat ligjore  dr. vehbetu zuhejli
13. masat ligjore dr. vehbetu zuhejli
 
12. istis'habi dr. vehbetu zuhejli
12. istis'habi  dr. vehbetu zuhejli 12. istis'habi  dr. vehbetu zuhejli
12. istis'habi dr. vehbetu zuhejli
 
11. medhhebi i sehabiut dr. vehbetu zuhejli
11. medhhebi i sehabiut  dr. vehbetu zuhejli 11. medhhebi i sehabiut  dr. vehbetu zuhejli
11. medhhebi i sehabiut dr. vehbetu zuhejli
 
10. ligji para nesh dr. vehbetu zuhejli
10. ligji para nesh  dr. vehbetu zuhejli 10. ligji para nesh  dr. vehbetu zuhejli
10. ligji para nesh dr. vehbetu zuhejli
 
9. tradita dr. vehbetu zuhejli
9. tradita  dr. vehbetu zuhejli 9. tradita  dr. vehbetu zuhejli
9. tradita dr. vehbetu zuhejli
 
8. parimi i interesit dr. vehbetu zuhejli
8. parimi i interesit  dr. vehbetu zuhejli 8. parimi i interesit  dr. vehbetu zuhejli
8. parimi i interesit dr. vehbetu zuhejli
 
7. istihsani dr. vehbetu zuhejli
7. istihsani  dr. vehbetu zuhejli 7. istihsani  dr. vehbetu zuhejli
7. istihsani dr. vehbetu zuhejli
 
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli 6. kijasi  dr. vehbetu zuhejli
6. kijasi dr. vehbetu zuhejli
 
5. ixhmai dr. vehbetu zuhejli
5. ixhmai  dr. vehbetu zuhejli 5. ixhmai  dr. vehbetu zuhejli
5. ixhmai dr. vehbetu zuhejli
 
4444 Salavate
4444 Salavate4444 Salavate
4444 Salavate
 
Alija Izetbegoviç - Islami ndërmjet lindjes dhe perëndimit
Alija Izetbegoviç - Islami ndërmjet lindjes dhe perëndimitAlija Izetbegoviç - Islami ndërmjet lindjes dhe perëndimit
Alija Izetbegoviç - Islami ndërmjet lindjes dhe perëndimit
 
Muhamed Muteveli Esh-Shaëraviu - Këto llogariten furnizime
Muhamed Muteveli Esh-Shaëraviu - Këto llogariten furnizimeMuhamed Muteveli Esh-Shaëraviu - Këto llogariten furnizime
Muhamed Muteveli Esh-Shaëraviu - Këto llogariten furnizime
 
Dr. vehbetu zuhejli usuli fikhu islam, v, kijasi
Dr. vehbetu zuhejli   usuli fikhu islam, v, kijasiDr. vehbetu zuhejli   usuli fikhu islam, v, kijasi
Dr. vehbetu zuhejli usuli fikhu islam, v, kijasi
 
Muhamed muteveli shaëraviu lumturia dhe kryeneçësia
Muhamed muteveli shaëraviu   lumturia dhe kryeneçësiaMuhamed muteveli shaëraviu   lumturia dhe kryeneçësia
Muhamed muteveli shaëraviu lumturia dhe kryeneçësia
 
Muhamed muteveli esh shaëraviu - fillimi dhe mbarimi
Muhamed muteveli esh shaëraviu - fillimi dhe mbarimiMuhamed muteveli esh shaëraviu - fillimi dhe mbarimi
Muhamed muteveli esh shaëraviu - fillimi dhe mbarimi
 
Muhamed muteveli esh shaëraviu - dinamika dhe statika
Muhamed muteveli esh shaëraviu - dinamika dhe statikaMuhamed muteveli esh shaëraviu - dinamika dhe statika
Muhamed muteveli esh shaëraviu - dinamika dhe statika
 

Dr. Vehbetu Zuhejli - Bllokuesi dhe llojet e tij

  • 1. BLLOKUESI DHE LLOJET E TIJ Bllokues quhet ajo çka patjetërson mosekzistimin e dispozitës, ose prishjen e shkakut.154 Amediju e definon kështu: “Është çdo atribut ekzistues, i qartë, i përpiktë dhe i patjetërsueshëm, për shkak të urtësisë që obligon të mbetet e kundërta e dispozitës së shkakut dhe mbetjes së urtësisë së shkakut. Nga definicioni vërehet bllokuesi i dispozitës, ndërsa sa i përket bllokuesit të shkakut,155 ai është çdo atribut, i cili ia zë vendin me urtësi shkakut të sigurt. -Shembull: “Prindëria” është bllokues që të mos ekzistojë dënimi me vdekje (ekzekutimi), edhe pse ndonjëri prej prindërve me qëllim e ka vrarë fëmijën e tij. -Shembull tjetër: “Borxhi” është bllokues, kur është në pyetje dhënia e zekatit, edhe pse është arritur shuma e nisabit. Me fjalë të tjera: është ajo çka të ekzistuarit e tij patjetërson të mosekzistuarit, ndërsa të mosekzistuarit e tij nuk patjetërson as të ekzistuarit, as të mosekzistuarit nga vet natyra e tij.156 Siç vërehet nga vet definicioni, bllokuesi është dy llojesh: 1. Bllokuesi i dispozitës dhe 2. Bllokuesi i shkakut. Bllokues i dispozitës është çështja, e cila rezulton që ekzistenca e tij nuk lejon që të dispozitohet te shkaku i tij, edhe pse shkaku veç është prezent, si, fjala vjen: dyshimi është bllokues për t’u gjykuar me dënimin me vdekje, ose prindëria është bllokues për t’u gjykuar dënimi me vdekje, sipas shumicës absolute të dijetarëve, edhe pse ekziston shkaku. E, shkak është vrasja me qëllim dhe me paramendim; apo vrasja me qëllim është bllokues i trashëgimisë te malikijtë. Ndërsa te malikijtë, shafi’ijtë dhe hanbelijtë, vrasja është bllokues trashëgimie, pa marrë parasysh se a është me qëllim apo pa qëllim, edhe pse është prezent shkaku, e ai shkak është trashëgimia. Menstruacioni dhe lehonia janë bllokues të obligueshmërisë së namazit, edhe pse është prezent shkaku, e ai shkak është koha e namazit. Bllokuesi i shkakut është çështja, e cila, nëse ekziston, patjetërson që të mos ekzistojë shkaku (që të mos realizohet shkaku),157 si f.v: borxhi, i cili është bllokues për t’u bërë vaxhib zekati. Nga natyra se është bllokues, që të mos realizohet shkaku, është arritja e nivelit të nisabit, sepse pronësimi i vlerës së nisabit është argumentim i pasurisë, ndërsa me borxh nuk realizohet pasuria, duke pasur parasysh obligimet që i ka ndaj borxhlinjve. Shembull tjetër: Mundësia e lirë e transportit të mallit në shitblerje. Nëse kjo nuk mund të realizohet, atëherë kjo është pengesë (bllokues) për t’u realizuar shkaku i pronësisë, e ajo është blerja. Me një analizë të thellë vërejmë se kjo pengesë (ky bllokues) shkakton, apo rezulton, mohimin e kushtit prej kushteve të shkakut. Kur të atribuojmë bllokuesin, ne kemi për qëllim bllokuesin e ligjit.
  • 2. Sikurse edhe te veprimi në ligjin ngarkues, mund të tubohen pesë dispozitat apo disa prej tyre. Kështu një çështje mund të jetë shkak, kusht dhe bllokues. Besimi në Zot është shkak për t’u shpërblyer, kusht për të qenë personi i ngarkuar dhe bllokues për t’u hakmarrë, që të ekzekutohet muslimani për vrasjen e pabesimtarit. Kjo është kështu sipas shumicës absolute të dijetarëve, përpos Hanefijve. Marrur nga “Usuli fikhu islam” i autorit Dr. Vehbetu Zuhejli. Përktheu: Dr. Musli Vërbani.