1. WA MBONATODO
Wa Mbonatodo anano Omputo Sangia. Dhamani wawono anahi kalambe miina
naembali posumpu hula bhe anahi moghane. Dhadhihanomo anahi robhine
dofolateda teghahu. Pedamo dua anahi robhine mebharino, Wa Mbonatodo ini
nelate dua teghahu (Suo) dodhaganie ghatahino. Sewakutu nobhalamo taghino wa
Mbonatodo ini. Mbalimo bisarando mieno liwu we Kamali.
Bhirita anagha noratomo dua ne Idhano, Omputo Sangia. Nebhasimo sara
Omputo Sangai ini mbali somemenano Wa Mbonatodo, bhahi rabu lahae
dumadaino Wa Mbonatodo ini,
Pada kaawu dofefena Wa Mbonatodo ini, nolaporomo sara, “ Ingka nodai-daie
La Beluba anabulou, randano ghaghe waopu”. Nefetingke laporo anagha, aitu
nobisaramo ne sara Omputo ini, “ Netaamo dakumakape La Beluba kapa sokae
tontoha, sokaetubhoha. Aitu kapeno dakumantaie ne fato kampuna soniwora mie
bhari. Pada kaawu anagha domufakamo sara, tantuno dakumakape La Beluba ini.
Lapasi dofenae sara, nefua kamponano nokalamo nowiseki Idhano Wa
Mbonatodo ini, “Nosampugho hae ne Kamali ini o sara Idha?”
Nobhalomo Idhano,“Ingka La Beluba gara dumai-daiko. Aitu netaamo dakumakape
La Beluba, kapa sokae tontoha, sokaetobhoha. Aitu kapeno dakumantale ne fato
kampuna soniwora mie bhari”.
Bhe noghae nobhisaramo wa Mbonatodo ini,”Panaembali dakumakape La beluba
Idha, wasimbali dakumakape deki idi, rampano namangka nehamai La Beluba ane
pae rabuane idi kangkaha”. Aitu nofenamo Idhano,”Nehamai kangkahano?”
“Neghiloi Idha, aekai-kaiane bheta maka abulu nembali kangkahano”. Bhalono Wa
Mbonatodo ini. Aitu nofitingke kaawu anagha Idhano, suli nobhasida sara. Norato
kaawu sara nobhisaramoOmputo Sangai ini,”Paemo nembali dakumakape La Beluba
ini. Damosulidamo nelitau Wa Mbonatodo bhe La Beluba ini. Datumataodamo.
Datumataodamo sara, datumataodamo kaomu”.
Miinamo dakumakape La Beluba bhe Wa Mbonatodo ini, dofogadamo. Anando
dooalu. Popa moghane, popa robhine. Dobage-bageemo sara anando ini, dobagebageandae kaomu. Dorudua we Kadea-dea mbali dawuno kaomu Patandibone bhe
Patandigala. Dorudua we Laipi mbali dawuno Kino Wou bhe Kino Madampi.
Dorudua we Wakumoro mbali dawuno Komasigino bhe Ki Wakumoro. Dorudua
doowaemo te Katumpu, so kafetumpuhano sara, kafetumpuhano kaomu. Daesalo
daoma, damoroghu rampano padamo derunsa ne Katumpu sodhumampangida.
Dhadihanomo dokonae liwu Katumpu, rampano mbali Katumpuhano sara,
katumpuhano kaomu.