SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 13
Միջնադարի մեծ
  մտածող ու
  գիտնական
Աշակերտներին սովորեցնել
 Անանիա Շիրակացու
 Կյանքն ու կենսագրությունը
 Աշխատություններն ու դրանց
 բովանդակությունը
Գիտնական-փիլիսոփա
Մաթեմատիկոս
Տիեզերագետ
Օդերևութաբան
Պատմաբան
Աշխարհագրագետ
   Ծնվել է Շիրակի շրջանի Անեանք գյուղում`600-
    605ԹԹ միջակայքում:
   Նախնական կրթությունը ստացել է Դպրեվանքի
    դպրոցում, որն այն ժամանակ համարվել է
    մշակույթի նշանավոր կենտրոն:
   Վեց ամիս աշակերտել է Չորրորդ Հայքում`
    Քրիստոսատուրի մոտ:
   ՈՒթ տարի սովորել է Տրապիզոնում հույն
    գիտնական Տյուքիկոսի մոտ:
   Վերադառնալուն պես նա հայրենիքում հիմնել է
    դպրոց և զբաղվել գիտական ու
    մանկավարժական գործունեությամբ:
 667 թ Շիրակացին արդեն հայտնի էր որպես
  հռչակավոր գիտնական և հանճարեղ
  ուսուցչապետ:
 Ցավոք, ըստ արժանվույն չգնահատվելով իր
  ժամանակակիցների կողմից, լքել է
  հայրենիքն ու գնացել Վենետիկ:
 Նա մի շարք աշխատությունների հեղինակ
  է, բայց մեզ հասել է դրանցից միայն 29-ը:
 Մահացել է 680-ական թվականներին:
1.    Ինքնակենսագրությունը
2.    Թվաբանական աղյուսակները
3.    Խնդրագիրքը
4.    Մղոնաչափքը
5.    Աշխարհացույցը
6.    Տիեզերագիտությունը
7.    Լուսնի պարբերաշրջանը
8.    Լուսնացույց աղյուսակները
9.    Կենդանատեսակների մասին բնագիրը
10.   Աստղաբաշխության մասին բնագիրը
 Ալքիմիայի միջոցով կարողանում էր
  երկաթից ոսկի ստանալ:
 Համարվում էր համասփյուռ ծաղկի
  հայտնաբերողը, որն ուներ 12 թերթիկ և
  դրանցից յուրաքանչյուրն օժտված էր բուժիչ
  հատկությամբ:
 Ստացիր  իմաստություն և առավել
  պարսավիր տգիտությունը` իբրև
  խավարի ծնունդ:
 Եթե մերժես գիտությանը, նա էլ քեզ
  կմերժի:
Հույժ սիրելով հարմարողության
 արվեստը,- գրում է նա,-
 խորհեցի, թե առանց թվերի
 ոչինչ չի հիմնավորվում, ուստի
 մայր համարեցի այն բոլոր
 ուսմանց:
   Հին Հայաստանում թվերն արտահայտելու
    համար օգտագործել են հայոց գրերը`
    այբբենական կարգով:
      Ա–1       Ժ – 10     Ճ – 100    Ռ - 1000
      Բ–2       Ի – 20     Մ - 200    Ս - 2000
      Գ–3       Լ – 30     Ց – 300    Վ - 3000
      Դ–4       Խ – 40     Ն – 400    Տ - 4000
   Որևէ թիվ գրելու համար հաջորդական կարգով
    գրում էին այդ թվերին համապատասխանող
    տառերը, իսկ բառերից տարբերելու համար, կամ
    սկզբում և վերջում դրվում էր կետ, կամ
    վերևում` գծիկ:
Շիրակացու գրչին է պատկանում նաև
  «Տիեզերագիտություն» աշխատությունը, որն իր մեջ
   ընդգրկում տաս գլուխներ:
Ըստ Շիրակացու
 Աշխարհը բաղկացած է չորս տարրերից` կրակ, օդ, հող և
  ջուր:
 Երկիրը գնդաձև է և գտնվում է Տիեզերքի կենտրոնում:
 Գոյություն ունեցող ամեն ինչ ասեղծված է Աստծո
  կողմից:
 Անձրևների առաջացումը կապված է ջրի գոլորշիացման
  հետ:
 Ծիր Կաթինը կուտակված բազմաթիվ մեծ ու փոքր
  աստղեր են, որոնք աղոտ երևալու հետևանքով
  միավորված լույսով են երևում:
Շիրակացու «Աշխարհացույց»
  աշխատությունը բաղկացած է երկու մասից:
 Առաջին մաս` երկրագիտական բնույթ ունի
  և իր մեջ ներառում է տեղեկություններ
  երկրի ձևի, չափերի, երկրի կլիմայական
  գոտիների, բնակության տեղաբաշխման և
  այլնի մասին:
 Երկրորդ մաս` ներառում է Շիրակացու
  ժամանակաշրջանում հայտնի բոլոր
  երկրների համառոտ նկարագրությունը:
Շիրակացին Մեծ Հայքը բաժանել է 15
նահանգների, որոնք իրենց հերթին` 200
գավառների և նկարագրել է յուրաքանչյուրի`
 կլիմայական պայմանները
 գետերը
 լճերը
 ռելիեֆի տարբեր մանրամասները
 բուսատեսակները
 կենդանիները
 բնական հարստությունները
 բուժիչ ջրերը և այլն:

Weitere ähnliche Inhalte

Mehr von sargis_1979

Վիկտոր Համբարձումյան 12 4 դասարան
Վիկտոր Համբարձումյան 12 4 դասարանՎիկտոր Համբարձումյան 12 4 դասարան
Վիկտոր Համբարձումյան 12 4 դասարանsargis_1979
 
Թատրոն և կինո 12-4 դասարան
Թատրոն և կինո 12-4 դասարանԹատրոն և կինո 12-4 դասարան
Թատրոն և կինո 12-4 դասարանsargis_1979
 
թատրոն և կինո
թատրոն և կինոթատրոն և կինո
թատրոն և կինոsargis_1979
 
Գործնական աշխատանք <Հայերանական> 12-4 դասարան
Գործնական աշխատանք <Հայերանական> 12-4 դասարանԳործնական աշխատանք <Հայերանական> 12-4 դասարան
Գործնական աշխատանք <Հայերանական> 12-4 դասարանsargis_1979
 
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմ
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմԳործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմ
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմsargis_1979
 
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմ
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմԳործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմ
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմsargis_1979
 
Հայկական հարց
Հայկական հարցՀայկական հարց
Հայկական հարցsargis_1979
 
Հայկական հարց
Հայկական հարց Հայկական հարց
Հայկական հարց sargis_1979
 
թեստի կազմման մեթոդիկա
թեստի կազմման մեթոդիկաթեստի կազմման մեթոդիկա
թեստի կազմման մեթոդիկաsargis_1979
 
թեստի կազմման մեթոդիկա
թեստի կազմման մեթոդիկաթեստի կազմման մեթոդիկա
թեստի կազմման մեթոդիկաsargis_1979
 
Նորավանք 11-1 դասարան
Նորավանք 11-1 դասարանՆորավանք 11-1 դասարան
Նորավանք 11-1 դասարանsargis_1979
 
Հաղարծին 11-1 դասարան
Հաղարծին 11-1 դասարանՀաղարծին 11-1 դասարան
Հաղարծին 11-1 դասարանsargis_1979
 
էջմիածին 10-5 դասարան
էջմիածին 10-5 դասարանէջմիածին 10-5 դասարան
էջմիածին 10-5 դասարանsargis_1979
 
Գոշավանք 11-5 դասարան
Գոշավանք 11-5 դասարանԳոշավանք 11-5 դասարան
Գոշավանք 11-5 դասարանsargis_1979
 
Գեղարդ 10-2 դասարան
Գեղարդ 10-2 դասարանԳեղարդ 10-2 դասարան
Գեղարդ 10-2 դասարանsargis_1979
 
զինագործություն 10 5
զինագործություն 10 5զինագործություն 10 5
զինագործություն 10 5sargis_1979
 
դրվագներ հայաստանի դրամի պատմությունից 10 5
դրվագներ հայաստանի դրամի պատմությունից 10 5դրվագներ հայաստանի դրամի պատմությունից 10 5
դրվագներ հայաստանի դրամի պատմությունից 10 5sargis_1979
 

Mehr von sargis_1979 (20)

Զորակոչ
ԶորակոչԶորակոչ
Զորակոչ
 
Զորակոչ
ԶորակոչԶորակոչ
Զորակոչ
 
Վիկտոր Համբարձումյան 12 4 դասարան
Վիկտոր Համբարձումյան 12 4 դասարանՎիկտոր Համբարձումյան 12 4 դասարան
Վիկտոր Համբարձումյան 12 4 դասարան
 
Թատրոն և կինո 12-4 դասարան
Թատրոն և կինո 12-4 դասարանԹատրոն և կինո 12-4 դասարան
Թատրոն և կինո 12-4 դասարան
 
թատրոն և կինո
թատրոն և կինոթատրոն և կինո
թատրոն և կինո
 
Գործնական աշխատանք <Հայերանական> 12-4 դասարան
Գործնական աշխատանք <Հայերանական> 12-4 դասարանԳործնական աշխատանք <Հայերանական> 12-4 դասարան
Գործնական աշխատանք <Հայերանական> 12-4 դասարան
 
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմ
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմԳործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմ
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմ
 
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմ
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմԳործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմ
Գործնական աշխատանք Հայրենական մեծ պատերազմ
 
Հայկական հարց
Հայկական հարցՀայկական հարց
Հայկական հարց
 
Հայկական հարց
Հայկական հարց Հայկական հարց
Հայկական հարց
 
թեստի կազմման մեթոդիկա
թեստի կազմման մեթոդիկաթեստի կազմման մեթոդիկա
թեստի կազմման մեթոդիկա
 
թեստի կազմման մեթոդիկա
թեստի կազմման մեթոդիկաթեստի կազմման մեթոդիկա
թեստի կազմման մեթոդիկա
 
Նորավանք 11-1 դասարան
Նորավանք 11-1 դասարանՆորավանք 11-1 դասարան
Նորավանք 11-1 դասարան
 
Հաղարծին 11-1 դասարան
Հաղարծին 11-1 դասարանՀաղարծին 11-1 դասարան
Հաղարծին 11-1 դասարան
 
էջմիածին 10-5 դասարան
էջմիածին 10-5 դասարանէջմիածին 10-5 դասարան
էջմիածին 10-5 դասարան
 
Գոշավանք 11-5 դասարան
Գոշավանք 11-5 դասարանԳոշավանք 11-5 դասարան
Գոշավանք 11-5 դասարան
 
Գեղարդ 10-2 դասարան
Գեղարդ 10-2 դասարանԳեղարդ 10-2 դասարան
Գեղարդ 10-2 դասարան
 
զինագործություն 10 5
զինագործություն 10 5զինագործություն 10 5
զինագործություն 10 5
 
դրվագներ հայաստանի դրամի պատմությունից 10 5
դրվագներ հայաստանի դրամի պատմությունից 10 5դրվագներ հայաստանի դրամի պատմությունից 10 5
դրվագներ հայաստանի դրամի պատմությունից 10 5
 
10 5
10 510 5
10 5
 

Անանիա Շիրակացի

  • 1. Միջնադարի մեծ մտածող ու գիտնական
  • 2. Աշակերտներին սովորեցնել Անանիա Շիրակացու  Կյանքն ու կենսագրությունը  Աշխատություններն ու դրանց բովանդակությունը
  • 4. Ծնվել է Շիրակի շրջանի Անեանք գյուղում`600- 605ԹԹ միջակայքում:  Նախնական կրթությունը ստացել է Դպրեվանքի դպրոցում, որն այն ժամանակ համարվել է մշակույթի նշանավոր կենտրոն:  Վեց ամիս աշակերտել է Չորրորդ Հայքում` Քրիստոսատուրի մոտ:  ՈՒթ տարի սովորել է Տրապիզոնում հույն գիտնական Տյուքիկոսի մոտ:  Վերադառնալուն պես նա հայրենիքում հիմնել է դպրոց և զբաղվել գիտական ու մանկավարժական գործունեությամբ:
  • 5.  667 թ Շիրակացին արդեն հայտնի էր որպես հռչակավոր գիտնական և հանճարեղ ուսուցչապետ:  Ցավոք, ըստ արժանվույն չգնահատվելով իր ժամանակակիցների կողմից, լքել է հայրենիքն ու գնացել Վենետիկ:  Նա մի շարք աշխատությունների հեղինակ է, բայց մեզ հասել է դրանցից միայն 29-ը:  Մահացել է 680-ական թվականներին:
  • 6. 1. Ինքնակենսագրությունը 2. Թվաբանական աղյուսակները 3. Խնդրագիրքը 4. Մղոնաչափքը 5. Աշխարհացույցը 6. Տիեզերագիտությունը 7. Լուսնի պարբերաշրջանը 8. Լուսնացույց աղյուսակները 9. Կենդանատեսակների մասին բնագիրը 10. Աստղաբաշխության մասին բնագիրը
  • 7.  Ալքիմիայի միջոցով կարողանում էր երկաթից ոսկի ստանալ:  Համարվում էր համասփյուռ ծաղկի հայտնաբերողը, որն ուներ 12 թերթիկ և դրանցից յուրաքանչյուրն օժտված էր բուժիչ հատկությամբ:
  • 8.  Ստացիր իմաստություն և առավել պարսավիր տգիտությունը` իբրև խավարի ծնունդ:  Եթե մերժես գիտությանը, նա էլ քեզ կմերժի:
  • 9. Հույժ սիրելով հարմարողության արվեստը,- գրում է նա,- խորհեցի, թե առանց թվերի ոչինչ չի հիմնավորվում, ուստի մայր համարեցի այն բոլոր ուսմանց:
  • 10. Հին Հայաստանում թվերն արտահայտելու համար օգտագործել են հայոց գրերը` այբբենական կարգով: Ա–1 Ժ – 10 Ճ – 100 Ռ - 1000 Բ–2 Ի – 20 Մ - 200 Ս - 2000 Գ–3 Լ – 30 Ց – 300 Վ - 3000 Դ–4 Խ – 40 Ն – 400 Տ - 4000  Որևէ թիվ գրելու համար հաջորդական կարգով գրում էին այդ թվերին համապատասխանող տառերը, իսկ բառերից տարբերելու համար, կամ սկզբում և վերջում դրվում էր կետ, կամ վերևում` գծիկ:
  • 11. Շիրակացու գրչին է պատկանում նաև «Տիեզերագիտություն» աշխատությունը, որն իր մեջ ընդգրկում տաս գլուխներ: Ըստ Շիրակացու  Աշխարհը բաղկացած է չորս տարրերից` կրակ, օդ, հող և ջուր:  Երկիրը գնդաձև է և գտնվում է Տիեզերքի կենտրոնում:  Գոյություն ունեցող ամեն ինչ ասեղծված է Աստծո կողմից:  Անձրևների առաջացումը կապված է ջրի գոլորշիացման հետ:  Ծիր Կաթինը կուտակված բազմաթիվ մեծ ու փոքր աստղեր են, որոնք աղոտ երևալու հետևանքով միավորված լույսով են երևում:
  • 12. Շիրակացու «Աշխարհացույց» աշխատությունը բաղկացած է երկու մասից:  Առաջին մաս` երկրագիտական բնույթ ունի և իր մեջ ներառում է տեղեկություններ երկրի ձևի, չափերի, երկրի կլիմայական գոտիների, բնակության տեղաբաշխման և այլնի մասին:  Երկրորդ մաս` ներառում է Շիրակացու ժամանակաշրջանում հայտնի բոլոր երկրների համառոտ նկարագրությունը:
  • 13. Շիրակացին Մեծ Հայքը բաժանել է 15 նահանգների, որոնք իրենց հերթին` 200 գավառների և նկարագրել է յուրաքանչյուրի`  կլիմայական պայմանները  գետերը  լճերը  ռելիեֆի տարբեր մանրամասները  բուսատեսակները  կենդանիները  բնական հարստությունները  բուժիչ ջրերը և այլն: