SlideShare a Scribd company logo
1 of 32
Download to read offline
cm.{Z.
n.(co.)
cmc {ZemUcmc{ZemU nj (co{ZZdmXr)Mo ‘wInÌ
co{ZZdmXr
co{ZZdmXr cmc {ZemU Owc¡ 2013
S>mÝg~ma~§Xr : EH$ gmoÁdi ZmQ>H$g§nmXH$s` .....
H$m°._oYm WÎmo _mo. 9422530186
Web site : https://sites.google.com/site/lalnishanpartyleninwadi/ E-Mail : bhimraobansod@gmail.com
df© 5 do, A§H$ 8 dm (nmZo 32) Am°JñQ> 2013 ‘yë¶ : é. 15/-
16 Owc¡ 2013 gdm}ƒ ݶm¶mc¶mZo S>mÝg~madarc ~§Xr
CR>dcr. ‘§w~B© Cƒ ݶm¶mc¶mZo ¶mnyduM S>mÝg~madarc ~§Xr A¶mo½¶
Agë¶mMm {ZU©¶ {Xcm hmoVm. ˶m{damoYmV amÁ¶ gaH$maZo gdm}ƒ
ݶm¶mc¶mV AmìhmZ {Xco hmoVo. ˶mda gaÝ`m`mYre AëV‘e H$~ra
d Ý`m`mYre Eg.Eg.{Z‚ma ¶m§À¶m I§S>nrR>mZo ‘hmamï´> amÁ¶ gaH$maMo
åhUUo ’o$Q>miyZ cmdco Amho. n§MVmam§{H$V hm°Q>oc‘ܶo S>mÝg d
‘ÚàmeZmg amÁ¶ gaH$ma nadmZm XoV AgVmZm Ho$di S>mÝg~mada
~§Xr H$aUmam H$m¶Xm {dg§JV, AVm{H©$H$ R>adyZ gdm}ƒ ݶm¶mc¶mZo
hr ~§Xr aÔ~mVc R>adcr Amho. S>mÝg~ma Mmc{dUmè¶m ‘mcH$ ‘§S>itZr
¶m {ZH$mcmMo ‘moR>çm AmZ§XmZo ñdmJV Ho$co Amho. Va amÁ¶ gaH$maZo
ÌwQ>r Xÿa H$éZ Amdí¶H$ Agoc Va Zdm H$m¶Xm ~Zdy nU amÁ¶mV
S>mÝg~macm ~§XrM amhrc Ago dº$ì¶ J¥h‘§Ìr Ama.Ama.nmQ>rc ¶m§Zr
Ho$co Amho. ˶m{XeoZo OmVmZm n§MVmam§{H$V hm°Q>oëgZmhr S>mÝg~ma
Mmc{dʶmg ~§Xr KmcÊmmam dÅ>hþHy$‘ H$mT>ʶmH$S>o gaH$maMo YmoaU
{XgVo Amho. gaH$maÀ¶m ¶m YmoaUmcm gd© njr¶ nmqR>~m 춺$ Pmcm
Amho. S>mÝg~ma MmcVm H$m‘m Z¶oV Aem ^mdZm {ó¶m Am{U
gd©gm‘mݶ cmoH$m§‘YyZ C‘Q>ë¶m AmhoV. ñdV:Mr cmoH${à¶Vm
dmT>dʶmMr hr nwÝhm {‘imcocr g§Yr amÁ¶ gaH$ma gmoS>Uma Zmhr
Aer {MÝho AmhoV. S>mÝg~ma Mmc{dUo Aí¶³¶ R>adUmao H$m¶Xo,
dÅ>hþHy$‘ H$mT>ʶmV ¶oVrc Aer ImÌr {Z‘m©U Pmcr Amho. ‘mcH$
~ma~mcm dJiVm gd© {ó¶m§Zr ¶m YmoaUmMo ñdmJVM Ho$coco Amho.
S>mÝg~ma XoemV BVaÌ H$moR>ohr Mmcy Pmco ZmhrV nU ‘§w~B©V amOamognUo
Mmcy Pmco Am{U ~haco Amho, hmoVo. {X„r d BVa eham§V S>mÝg~ma ho
àH$ma ApñVËdmV Amcoco ZmhrV. ˶m‘wio ‘hmamï´> Am{U {deofV:
‘w§~B©cm n{hcr nmdco Q>mH$mdr cmJV AmhoV. ór earamcm Cn^moJmMo
gmYZ ‘mZUmè¶m Amnë¶m g§ñH¥$VrMr Vmo Ho$di EH$ Am{dîH$ma ‘mÌ
Amho. ˶mda ~§Xr KmcʶmÀ¶m gd© ghOVoMo AmnU ñdmJVM Ho$co
nm{hOo. àíZ ¶m g§ñH¥$Vrda Amho.
N>‘ N>‘m N>‘ N>‘
JmocnrR>m, nrcm hmD$g, ’$moamg amoS>, AmXr ^mJm§V nydu ‘wOao
Mmcm¶Mo. {’$ë‘r JrVm§da ‘wcr ZmMm¶À¶m. à{V{ð>V nwéfm§Zm hm
àH$ma AmdS>m¶Mm nU Vo H$‘rnUmMo g‘Oco OmB©. AS²>S>çm§À¶m
‘mcH$m§Zr ‘J S>mÝg ñHy$c gwê$ Ho$cr. VmS>XodÀ¶m Egr ‘mH}$Q> B‘maVrV
25 S>mÝg ñHy$c {ZKmco. VoWo eara{dH«$`hr Mmco. Z§Va {S>ñH$mo gwê$
Pmco. {dÚmWu ˶mV ¶oD$ cmJco. ‘§w~B©V AZoH$ {S>ñH$mo gwê$ hmoVo.
VoWohr amÌr eara{dH«$` Mmco. ¶m OmJm g§K{Q>V JwÝhoJmam§À¶m {‘qQ>JÀ¶m
OmJm Pmë¶m. {S>ñH$moZ§Va n~ Amco. Am°H}$ñQ´>m ~ma Amco. ³cm{gH$c
S>mÝgcm nadmZJr nmocrg XoD$ cmJco. aoH$m°S>©oS> Jmʶmda S>mÝgcmhr
"à{VgmX' XoV AgV. ZmMUmè¶m g§wXa nmoatda n¡go CYim¶Mr g§ñH¥$Vr
nmZ 4 da .....
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 2
^{dî`mVrc
S>m°ŠQ>a,
AmOMo
Am`wdo©X
_hm{dÚmc`mVrc
{dÚmWu
Am`gmÀ`m
dVrZo {X. 10
Owc¡ 2013
nmgyZ ~o_yXV
YaUo Am§XmocZ
H$arV AmhoV.
{dÚmÏ`mªZm
_mJ©Xe©Z
H$arV
AgVmZm
H$m°.OrdZ
gwê$S>o.
~m§JcmXoeMramOYmZrT>mH$m`oWrcehm~mJMm¡H$mV,1972gmcmVrc`wÕJwÝhoJmam§Zm$m{eMr{ejmìhmdr`mgmR>rAm§XmocZH$aUmamOZg_wXm`
B§{S>`m ~yc d _hmamï´> amÁ`mÀ`m Ocg§nXm {d^mJmÀ`m nmUr YmoaUm{damoYmV Vm.amhmVm n[agamVrc hOmamo
eoVH$è`m§Zr H$mT>coë`m _moMm©Z§Va Pmcoë`m g^og CnpñWV eoVH$ar ~m§Yd.
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 3
A Zw H«$ ‘ {U H$m
1. S>mÝg~ma~§Xr : EH$ gmoÁdi ZmQ>H$ 1
2. S>mÝg ~madarb ~§Xr 3
3. "g˶emoYH$ ~w{ÕOrdr' e{‘©cm aoJo 5
4. _amR>m AmajU 7
5. H$ï>H$ar eoVH$ar g§KmV}$ AmPmX _¡XmZmda .... 8
6. hOmamo eoVH$è¶m§Mm g§Kf© 9
7. {dO¶ H$moUmMm hmoUma? 11
8. Am§Vaamï´>r¶ n[apñWVr 13
9. ‘m³g©, E§Jëg 15
10.RESOLUTIONSADOPTEDBYAILC 17
11. {Z{OH$aU Am¡a AmajU 18
20. nmocrg ñQ>oeZda ‘moMm© ..... 21
21. Kaoby H$m_Jma {ó`m§Mo {X„rV Am§XmobZ 22
22. `m "B§S>ñQ´r'Mo _mbH$ AmhoV Var Hw$R>§? 24
23. gm‘«mÁ¶dmÚm§Mo Jwcm‘ EZ.Or.Amo. 26
24. XmoZ Z§~aMr AmË‘m 32
S>mÝg ~madarb ~§XrS>mÝg ~mada ‘hmamï´> gaH$maZo KmVbobr ~§Xr CR>dVmZm Ý`m`mb`mZo
~ma _mbH$m§Mr ~mOy CMbyZ Yabr. S>mÝg ~ma_Ü`o H$m_ H$aÊ`mMm
hŠH$ _{hbm§Zm Amho. Vmo H$gm H$mTy> KoUma Agm àíZ V`ma Pmbm.
_hmamîQ´> gaH$maZo S>mÝg ~mada ~§Xr KmbVmZm n§MVmam§{H$V d VrZ
Vmam§{H$V hm°Q>ob_Ü`o AgUmè`m S>mÝg ~maZm dJibo AWm©VM S>mÝg
~mabmM {damoY Amho Aer hr ämy{_H$m Zgë`m_wio _hmamîQ´> gaH$maMr
d n`m©`mZo ñdÀN> gXè`mÀ`m Ama.Ama.Am~m§Mr ämy{_H$m CKS>r
nS>br. T>m~m g§ñH¥$Vr, Xmê$ d M§JidmX g_mOm_Ü‘o OmonmgʶmMo
H$m_ Jobr AZoH$ df} gwê$M AgyZ AZoH$ añ˶m§H$So>À¶m hm°Q>ob_ܶoM
_wbr ZmMy bmJë¶m ¶m_wio $ma J¡a KS>bo Am{U VH«$ma EZ.Or.Amo.Zo
gÎmmYmè¶m§H$So> Ho$br Agob Aer eŠ¶Vm Amho. Aem pñWVrV Y§ÚmVrb
ñnY}{damoYmV n§MVmam§{H$V hm°Q>ob _mbH$m§ZrM Aem VH«$matZm àoaUm
{Xbr Zgob Ago _mZUo H$R>rU Amho. AݶWm _hmamîQ´> gaH$maZo
n§MVmam§{H$V hm°Q>obm§Zm ¶mVyZ dJibo ho AmnmoAmn H$go KS>bo ¶mMo
CÎma XoUo H$R>rU hmoB©b. _hmamï´>mV J«m_rU ^mJmVrb n¡godmë¶m§Mr
gÎmm hmoVr nU ehar ^mJmVrb n¡godmë¶m§H$So> ‘m gÎmoMm Vmob _ܶ§Var
PwH$bm hmoVm. ‘m H$mimV åhUOo {edgoZm ^mOnÀ¶m gÎmoÀ¶m H$mimV
¶m S>mÝg ~maMo nod w$Q>bo ˶mV AZoH$ ~ma _mbH$ ho goZoMo g_W©H$
AgUma ho ñnîQ> Amho. Aem àH$mao {damoYH$m§da H$S>r H$aʶmMm hoVy
ZìhVmM Ago åhUUo H$R>rU Amho _hmamîQ´>mVrb gÎmmYmè¶m§_Ü‘o
""em¡H$sZ'' nUmMm {~bHy$b A^md Zmhr. _ñVmZrnmgyZ Mm¡w$ë¶m§n¶©§V
_{hbm§Zm ZmMʶmg bmdʶmV gÎmmYmar nwT>o hmoVoM.
_J ‘mer Hw$R>o qeH$br ?
ZdrZ Am{W©H$ YmoaUm_ܶo H§$ÌmQ>o {_idUo, {~bo ~mhoa H$mT>Uo,
_m¶m O_dUo Ago H$aUmam EH$ Wa ~hþOZ g_mOmV V¶ma Pmbm. ¶m
Wam_wio _hmamîQ´>mV {deofV… npíM_ _hmamîQ´>mV ""ImVr-{nVr
Zm§XVr''Aer Kao V¶ma Pmbr. S>mÝg~ma_wio hr Kao CX²ÜdñV hmoD$
bmJbr. ¶m_wio _moR>mM gm‘m{OH$ àíZ V¶ma hmoD$ bmJbm. amoO
gm¶§H$mir X{jU, npíM_ _hmamîQ´>mVyZ JmS>çm KoD$Z _§S>ir S>mÝg
nmhm¶cm OmV d S>mÝgda n¡gm CYiyZ ""_moH$io hmoD$Z'' naV ¶oV.
Ama.Ama.Am~m§Mr S>mÝg~ma ~§Xr~m~VMr Iar àoaUm hr hmoVr.
S>mÝg~ma_Yrb Hw$U~r, ~bwVoXma, X{bV, Jar~, H$îQ>H$ar g_mOmVrb
_wbt~Ôb Ama.Ama.Am~m§Zm bmJVo AgVo Va S>mÝg~ma ~§X H$aVmZm
˶m _wbtÀ¶m {hVmÀ¶m nwZd©gZmÀ¶m H$mhrVar ¶moOZm ˶m§Zr _m§S>ë¶m
Ag˶m. Aem H$moU˶mhr ¶moOZm ˶m§Zr _m§S>ë¶m ZmhrV. AmemàH$mao
amîQ´>dmXrÀ¶m ~a~Q>boë¶m Mm[aͶmMm Am~m§Mm Jmo{Oam _wIS>m JiyZ
nS>bm Amho.
g§nmXH$ ‘§S>i
H$m°.^mcM§Ð Ho$aH$a, H$m°.^r‘amd ~ZgmoS>,
H$m°.{dO¶ Hw$cH$Uu, H$m°.CX¶ ^Q>,
H$m°.‘oYm WÎmo, H$m°.‘wº$m ‘Zmoha,
H$m°.AVwc {XKo, H$m°.A{OV d H$m°.gw^mf H$mHw$ñVo
_OHw$amgmR>r
H$m°.^r‘amd ~ZgmoS>
>Q´>oZ ¶w{Z¶Z g|Q>a,
H$moVdmcnwam, Am¡a§Jm~mX.
‘mo. 7588165187
E-mail : bhimraobansod@gmail.com
_yë` : EH$ àV ê$. 15,
dm{f©H$ dJ©Ur : 200 én`o {deofm§H$mgh
g§nH$m©gmR>r nÎmm
dJ©UrgmR>r
H$m°.{dO` Hw$cH$Uu
"l{‘H$' am°`c o$ñQ>,
{Q>iH$ dgmhV, añVm H«$. 3,
XmXa, _§w~B© - 14
‘mo. 9422987205
MMuV MMm©
H$m°.AVwc {XKo, _mo. 9822431996
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 4
dmTy> cmJcr. H$moQ>çmdYr én¶m§À¶m ‘wÐm§H$ KmoQ>mù¶mMm gyÌYma AãXwc
H$ar‘ VocJr ¶mZo "Q>monmP'¶m ~ma‘ܶo EH$m amÌrV EH$ H$moQ>r én¶o
CS>dë¶mMm {H$ñgm à{gÕ Amho. qhXr {gZo‘m‘ܶo JwÝhoJmar OJVmMo
{MÌU Ho$co OmVo. ˶mVyZ S>mÝg~ma g§ñH¥$VrMr AmoiI gJmªZmM Pmcocr
Amho. S>mÝg~macm à{Vð>m àmá Pmcocr hmoVr. ~gm¶Mo d Xmê$ nrV
ZmMUmè¶m gm¢X¶©dVtZm {ZaIm¶Mo, ˶m§À¶mda n¡emMr ~agmV
H$am¶Mr, Aem ¶m OmJm hmo˶m. ~§Xr KmVcr Voìhm ‘§w~B©V 600
S>mÝg~ma Y§Xm H$arV hmoVo. ¶m Y§ÚmZo ~ma ‘mcH$m§Mr Am{W©H$ pñWVr
""Amñ‘mZmV'' Jococr hmoVr. ˶m§Zr H$moQ>rÀ¶m H$moQ>r CÈ>mUo KoVcr
hmoVr. AZoH$ nmocrg A{YH$mè¶m§Zr ¶m ~aH$V XoUmè¶m Y§ÚmV ^mJrXmar
gwê$ Ho$ë¶mMohr ~mocco OmVo. 7 dfmªnydu S>mÝg~mada ~§Xr KmVcr
Iar, nU R>mUo, Zdr ‘§w~B©, nZdoc, S>m|{~dcr, ‘wc§wS>, CëhmgZJa
¶oWo S>mÝg~ma PmoH$mV gwê$ AmhoV. ¶m Ad¡Y Y§Úmcm nmo{cgm§Mr
AmVyZ gmW {‘idʶmV ~ma‘mcH$ Va~oO AmhoV. ¹${MV ¶mM H$maUmZo
nmocrg A{YH$mar {Zc§{~Vhr Pmcoco AmhoV. ‘Ú Am{U ccZm ¶mMm
Cn^moJ KoʶmMr g§ñH¥$Vr Amnco ê$n ‘wOao Va H$Yr S>mÝg~ma Ago
~XcyZ nwZ: nwÝhm ’$mo’$mdV am{hcr Amho. S>mÝg~mada ~§Xr AgVmZmhr
co{S>O gpìh©gogÀ¶m ZmdmImcr Odinmg gd©M ~ma‘ܶo Ad¡Y Y§Xo
{~ZYmoH$nUo gwê$M am{hcoco AmhoV. ‘hmamï´>mV ‘moR>çm hm°Q>ocmV Am{U
[aA°{cQ>r emo‘ܶo S>mÝg~ma ~§Xr KmVcocr Zmhr. V‘memVrc Xm¡cV
OmXm H$aʶmda ~§Xr Zmhr. na{‘Q> ê$‘ Am{U Xmê$À¶m XþH$mZm§Zm
A{YH$m{YH$ nadmZo gaH$ma XoV Amho.
‘§w~B©Mr Aer ‘m¶mZJar H$aʶmV ¶m amÁ¶mMo amÁ¶H$V},
‘mcH$dJ© Am{U ˶m§Mo ~Jc~ƒo H$maUr^yV AmhoV.
‘§w~B©cm hm±JH$m±J, ~±H$mH$, em§Km¶ ~Zdy
ñdmV§Í¶mZ§Vahr ‘§w~B©gH$Q> g§¶wº$ ‘hmamï´> PmcmM nm{hOo ¶mgmR>r
‘hmamï´>mVrc H$m‘Jma, eoVH$è¶m§Zr àXrK© Am§XmocZ Ho$co.
^m§S>dcXmam§À¶m Jù¶mVrc VmB©V AgUmar ‘§w~B© H$m‘Jma, H$ï>H$è¶m§Mr
ZJar Amho ho ñdV:Mo ~{cXmZ XoD$Z {gÕ Ho$co d {Vcm ‘hmamï´>mMr
amOYmZr, Am¡Úmo{JH$ ZJar ‘w§~B©V ˶m§Zr Km‘mMo nmQ> dmhdco. {Jaʶm,
H$maImݶm§Zr ho eha doJdmZ ~Zdco. AWH$nUo H$m‘ H$aUmam§Mo eha
åhUyZ Vo AmoiIco Om¶Mo. H$m‘Jmam§Zr ¶m ehamV {ZYS>çm N>mVrZo Oo
cT>o, g§Kf© C^o Ho$co ˶m‘wioM ‘mcH$dJm©cm H$m‘Jmam§Mo AZoH$ h¸$
‘mݶ H$amdo cmJco. OmJ{VH$sH$aUmÀ¶m ndm©V Aem ‘§w~B©Mo ê$n
nmcQ>ʶmMm ‘mcH$dJm©Mm S>md amÁ¶H$˶mªZr nyU© H$aʶmMo {ZpíMV
Ho$co. åhUyZM ‘§w~B©cm hm±JH$m±J, ‘H$mD$ ~ZdʶmMo amÁ¶H$˶mªMo
YmoaU OJOmhra Pmcoco Amho. cmg, doJmg, ~±H$m°H$, nQ>m¶m, em§Km¶,
Xþ~B©H$S>o YZXm§S>Jo ZOa Q>mH$VmV Am{U ‘§w~B©‘ܶo Ver ñdßZZJar
CVadʶmMr YS>nS> H$aVmV. ˶mgmR>r ˶m§Zr H$m¶ H$am¶Mo ~mH$s
R>odco Amho? ¶m ehamVrc {Jaʶm, H$maImZo ˶m§Zr ~§X nmS>co.
H$m‘Jmam§Zm ¶m ehamÀ¶m ~mhoa IXoSy>Z H$mT>co. H$ï> H$ê$Z àm‘m{UH$nUo
OJUmè¶m§À¶m g§ñH¥$Vrcm {OUo ZH$mogo ~Zdco. AmVm ho eha Xcmc
{~ëS>am§À¶m, gÅ>o~mOm§À¶m, g§K{Q>V JwÝhoJmam§À¶m Am{U ^«ï>mMmè¶m§À¶m
hmVmV gmondcoco Amho. gmd©O{ZH$ ‘mc‘ÎmoMo AnhaU H$ê$Z
‘mcm‘mc Pmcoë¶m ‘yR>^am§gmR>r ‘§w~B©ZJar C^macr OmV Amho.
ga§Om‘Xmar amOo aOdmS>o Ogo ^moJ{dcmgr OrdZ OJm¶Mo VgoM
OrdZ AmOÀ¶m ¶m ~m§S>JwirdJm©Mo Amho. M¡Z, {dcmg, E¡¶mer H$aʶmMo
amoO Zdo nm¶§S>o Vo nmS>V AmhoV. H°${gZmo, nU Xoer-{dXoer Xmê$Mo
~ma ho AmVm A˶mdí¶H$ AmhoV. ¶m ~m§S>Jwi§dJm©À¶m Eoíd¶m©À¶m
H$hmʶm Amnë¶mcm MH$sV H$ê$Z gmoS>VmV. ˶m§À¶mgmR>r C^macoco
‘m°ëg N>mVrV YS>H$s ^adVmV. Xoer, naXoer H$maÀ¶m gwigwimQ>mZo
eha JwX‘am¶cm Q>oH$co Amho. KmQ>Xma CÈ>mUnwcm§Mo OUy nodM ’w$Q>co
Amho. M¡Z, E¡¶merMo AZoH$mZoH$ Am¶m‘ AmhoV. S>mÝg~ma hm ˶mVrc
EH$ Am{dîH$ma Amho. AmnU AmVm EH$ "gmoÁdi' XoImdm ~KV
AmhmoV. Vmo Agm H$s amÁ¶gaH$ma S>mÝg~mada ~§Xr AmUʶmMo "Z¡{VH$'
H$V©ì¶ nma nmS>ʶmg OUy ~m§Yrc Amho! amÁ¶H$˶mªMr T>m|J~mOr
Am{U {dg§JVrMr H$‘mc Amho. ˶mÀ¶m dmUrV Am{U H$aUrV O‘rZ
Amg‘mZmMo A§Va Amho. ‘ܶ‘ dJm©V cmoH${à¶Vm {‘idyZ XoB©c ¶m
EH$‘od CÔoemZo amÁ¶H$V} Am{U {damoYr nj EH$m ñdamV ~mocVmZm
{XgVmhoV. åhUVmhoV S>mÝg~ma ~§X Pmco nm{hOoV. AmnUhr åhUy
IamoIar hrM ^y{‘H$m ¶mo½¶ Amho H$s S>mÝg~ma ~§X PmcoM nm{hOoV.
nU ehamMr C^maUr N>mZN>moH$sgmR>r H$aUma Agmc Va hm H$m¶Xm
H$gm à^mdr R>aUma hm gdmc Amho.
S>mÝg~maMo ‘mcH$ N>mVr {nQy>Z KoVmhoV. {~Mmè¶m (?)
~ma~mcm§À¶m amoOJmamMr qMVm AZoH$ EZOrAmo H$aV AmhoV. {ó¶m§Mm
dmna Cn^moJmgmR>r H$aʶmMr g§ñH¥$Vr ¶m XmoÝhr KQ>H$m§Zm ‘mݶM
Amho. Ver g§ñH¥$Vr {Q>H$dʶmMr d Vr dmT>dʶmMr ˶m§Mr YS>nS>
Amho. H$mS>r‘mÌ J¶ Z H$aVm ˶mcm AmnU {damoY Ho$cm nm{hOo.
àíZ Amho AmOÀ¶m gÎmmYmardJmªZm, amÁ¶H$˶mªZm Am{U
VWmH${WV {damoYr njm§Zm IaoM H$m S>mÝg~ma g§ñH¥$Vrda ~§Xr AmUm¶Mr
Amho H$m¶? N>o, N>o ˶m§À¶m ‘ZmV Vgo {dMma H$YrM Amcoco ZmhrV.
˶m§À¶m ‘ZJQ>mV ˶mgmR>r Omoa H$YrM Amcocm Zmhr. ˶m§Zm hr
N>mZN>moH$s hdr Amho. Aem {hS>rg g§ñH¥$VrMm ImV‘m Pmcm nm{hOo
Ago AmnU ‘mZVmo. ór Cn^moJmMo gmYZ Zmhr, ‘mUyg Amho. {VMo
‘mZ{gH$, gm§ñH¥${VH$ emofU dm JiMonr Zï> H$aVm ¶oVo. Ago AmnU
‘mZVmo. ¶mMo CXmhaU gmå¶dmXr Xoem§Zr OJmg‘moa AmUco hmoVo.
gmå¶dmXr, H$m‘JmadJu¶ emgZgÎmoZo hr {hS>rg g§ñH¥$Vr Zï>
H$aʶmgmR>r H$m¶ Ho$co? ór earamÀ`m ì¶mnmamVyZ Z’o$Imoar H$aUmè¶m§Zm
~manmcH$, ^S>do{Jar H$aVmZm H$go Ooa~§X Ho$co. ¶mMm X¡{X߶‘mZ
B{Vhmg à˶jmV KS>{dcm Jocm.
S>mÝg~ma~§Xr : EH$ gmoÁdi...nmZ 1 dê$Z
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 5
{X. 13 Owc¡ 2013 amoOr nwUo {dÚmnrR>mVrc ór Aä¶mg
H|$ÐmÀ¶m g§Mm{cH$m$ S>m°.e{‘©cm aoJo ¶m§Mo {ZYZ Pmco. e{‘©cm
aoJo ¶m§À¶m {dMma Am{U H$m¶m©da àH$me Q>mH$Umam hm AmXam§Ocrna
coI {c{hVmZm ‘Zmcm A˶§V Xþ:I hmoV Amho.
e{‘©cm aoJo ¶m {dÚmWuXeonmgyZ gm‘m{OH$ Midit‘ܶo
à˶j gh^mJ KoUmè¶m, H«$m§{VH$mar n¶m©¶r g§ñH¥$VrMm nwañH$ma
H$aUmè¶m, gm‘m{OH$emómMr nwZa©MZm H$aʶmMm AmJ«h YaUmè¶m,
X{cV-~hþOZdmXr órdmXmÀ¶m I§Úm g‘W©H$ hmo˶m. {dMma d
coIZmgmR>r {‘imcoë¶m Aën
H$mcmdYrV ˶m§Zr kmZmÀ¶m
joÌmV ‘¡cmMm XJS> R>aVrc Aem
JǤWmMo coIZ Ho$co. Sociol-
ogy of Gender, Un-
derstanding Culture,
órdmX : OmJ{VH$/ñWm{ZH$
Û¡VmÀ¶m ncrH$S>o, hr Wmir
^maVr¶ Zmhr H$m¶?, cmoH${à¶
g§ñH¥$Vr d ^maVmVrc
AmYw{ZH$Vm : qcJ^md
n[aàojmVyZ, The Mad-
ness of Manu, Plun-
dering Popular Cul-
ture, ho ‘m¡{cH$ J«§W AmhoV.
e{‘©cm aoJo ¶m EH$ àH$m§S> ~w{Õ‘Îmm AgUmè¶m ܶo¶doS>çm
{e{jH$m à‘mUo hmo˶m. ‘hm{dÚmc¶m‘ܶo AܶmnZ H$aVmZm
Agmo H$s {dÚmnrR>m§gma»¶m kmZmÀ¶m gÎmm aMZo‘ܶo AܶmnZ
H$aVmZm ˶m§Zr dfm©Zwdf} MmcV Amcoë¶m nÕVr, ‘mJm©Zo Z OmVm
AܶmnZ-Aܶ¶ZmÀ¶m joÌm‘ܶo Zì¶m nm¶dmQ>m {Z‘m©U Ho$ë¶m.
g‘mOemó ¶m {df¶mMr OmUrdnyd©H$ {ZdS> H$ê$Z ˶m§Zr Amnco
g§emoYZ AIoan¶ªV gwê$M R>odco hmoVo. {dMmam§À¶m joÌmV {Z‘m©U
Ho$coë¶m ¶m nmD$cdmQ>m§Mm ‘hm‘mJ© ~ZʶmÀ¶m AmYrM ˶m§Mm
OrdZàdmg g§ncm.
g‘mOemó Am{U ˶mgh gm‘m{OH$emómÀ¶m
Aä¶mgH«$‘m§Mr nwZa©MZm H$aʶmMo AmìhmZ Amnë¶m d¡Mm[aH$
"g˶emoYH$ ~w{ÕOrdr'
e{‘©cm aoJo
àm.à{V_m naXoer>, _mo. 9423573725
AmXam§Ocr
VmH$Xrda ˶m§Zr ghO nocco hmoVo. gm‘m{OH$emóm‘ܶo dadaMo
~Xc H$aUo hm ˶m§Mm hoVy ZgyZ gm‘m{OH$emómMm OmV Am{U
qcJ^mdmË‘H$ Ñ{ï>H$moZmVyZ nwZ‘mªS>UrMm hmoVm. ˶mgmR>r AZoH$
{dÚmnrR>m§Vrc gm‘m{OH$emómMo Aä¶mgH«$‘ ({gë¶m~g) Jmoim
H$ê$Z ˶mMm Aä¶mg H$aʶmnmgyZ, gm‘m{OH$ MidirVrc
JmUr, ^mfUo, ~w{ÕOrdr H$m¶©H$˶mªMr ì¶m»¶mZo ³cmgê$‘ܶo
Am¶mo{OV H$aUo Vo ór
Aä¶mgmMr ì¶már H$ßno~§X,
gYZ Aä¶mgH«$‘ H$aʶmMo
à¶ËZ Ago {d{dY à¶ËZ ˶m§Zr
Ho$co.
X{cV órdmXr
Agë¶m‘wio Á¶m nÕVrZo ˶m§Zr
ng©Zc BO nm°{c{Q>H$c Ago
‘mZco hmoVo. VgoM Midi Am{U
kmZ{Z{‘©VrMo H$m‘ ¶mVrc
H$ßno~§YnUm ˶m§Zm ‘mݶ ZìhVm.
Midir Cä¶m H$aVmZm, ‘moM}
Am§XmocZ g§K{Q>V H$aVmZm ˶mcm
kmZmMm nm¶m AgVmo Am{U kmZ
{Z{‘©VrMrhr EH$ Midi AgVo.
Midi Am{U Aä¶mg, {gÕm§V Am{U ì`dhma ¶m§À¶mVrc
’$maH$V ˶m§Zr ‘mݶ Ho$cr Zmhr. {gÕm§V Am{U ì¶dhma ¶mMm
ghg§~§Y ˶m§Zr Ho$di {cImUmnwaVm cmdcm ZìhVm. Va OrdZmÀ¶m
gd© joÌm‘ܶo A§JrH$macm hmoVm. ˶m‘wioM ˶m g˶emoYH$
{dÚmWu g§KQ>Zm, H«$m§{Vqgh ZmZm nmQ>rc AH$mX‘r, {dÐmohr
gm§ñH¥${VH$ Midi, S>m°.~m~mgmho~ Am§~oS>H$a {dÚmWu g§KQ>Zm,
X{cV ‘{hcm g§KQ>Zm d ~hþOZ ‘{hcm AmKmS>r ¶m§À¶mer
O¡{dH$[a˶m OmoS>ë¶m Joë¶m hmo˶m. VWmH${WV EH$V’$s© ào‘mVyZ
hmoUmè¶m qhgmMmamÀ¶m {damoYmV g˶emoYH$ {dÚmWu g§KQ>ZoZo
H$mT>coë¶m g‘Vm h¸$ a°cr‘ܶo ˶m H$m¶©H$˶m© ~ZyZ "‘ZwdmX
‘wXm©~mX, nwéfgÎmmH$ hm¶ hm¶' ¶m KmofUm ‘moR>çm AmdmOmV XoV
hmo˶m Am{U "ào‘mMm'A{YH$ma Am{U qhgoMm àíZ' hr nwpñVH$m
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 6
{chÿZ ¶m qhgmMmam‘mJrc H$maU‘r‘m§gm Am{U n¶m©¶r g˶emoYH$
ào‘mMm AÝd¶mW© ñnï> H$aUmar nwpñVH$mhr ˶m§Zr {c{hcr hmoVr.
1992 ‘Yrc ~m~ar ‘erX nmS>ʶmMo H¥$˶ qhXþËddmXr eº$sZo
Ho$ë¶mZ§Va gƒm A~«m÷Ur Y‘©{ZanojVoMm nwañH$ma H$aUmè¶m
S>m°.e{‘©cm aoJo ¶m nwUo {dÚmnrR>mV H$mT>ʶmV Amcoë¶m {ZfoY
‘moMm©‘ܶo AJ«^mJr hmo˶m. g§gXo‘ܶo ‘{hcm AmajUmV Amo.~r.gr.
d ‘wpñc‘ {ó¶m§À¶m AmajUmgh H$m¶Xm ìhmdm ¶m ‘mJUrMr
˶m§Zr nmR>amIU Ho$cr. ¶m {Z{‘ÎmmZo órdmXr MidirV nS>coë¶m
XmoZ VQ>m‘ܶo ˶m§Zr gagH$Q> órdmXmcm àíZ {dMmaV, gd© {ó¶m
emo{fV AgVmV ¶m {dYmZm§Zm "c{cV dm³¶' åhQ>co. dmñVd ho
{ó¶m§Mo emofU OmV, dJ© d {nV¥gÎmm ¶m§À¶m EH$Ì J§w’$UmVyZ hmoUma
Amho, ho AYmoao{IV Ho$co. ZìdXÀ¶m XeH$mV X{cV {ó¶m§Mr àíZo
‘m§S>Uo, ˶m§Mr Am§XmocZo C^maUo åhUOo ór MidirV ’y$Q> nmS>Uo
Ago à‘wI àdmhr órdmÚm§H$Sy>Z ‘m§S>co OmV AgVmZm X{cV
^y{‘Ñïr> ¶m Zì¶m {gÕm§VmMm nm¶m ˶m§Zr KmVcm.
{X„r {dÚmnrR>mVrc {^{ÎmnÌH$mVyZ OUy EH$ gm§ñH¥${VH$
¶wÕM C^o am{hco hmoVo. gm§ñH¥${VH$ H$m¶©H«$‘mMo Am¶moOZmMo
àñWm{nV CƒOmVr¶ {dÚm϶mªZm {dUmdmX hm A{^OmV gm§ñH¥${VH$
H$m¶©H«$‘ dmQ>cm, Va H${Zð> OmVrVrc {dÚm϶mªZr ˶m nÌH$meoOmar
^mony dmXZmMm H$m¶©H«$‘ Omhra Ho$cm. ¶m {Z{‘ÎmmZo Cä¶m am{hcoë¶m
EH§$XaM g§ñH¥$VrMo AmH$cZ, Añgc g§ñH¥$Vr H$moUVr? A{^OmV
g§ñH¥$Vr åhUOo ~«m÷Ur g§ñH¥$Vr? ¶m dmXm§g§X^m©V ˶m§Zr "cmoH${à¶
g§ñH¥$Vr d ^maVmVrc AmYw{ZH$Vm' ¶m nwñVH$mMo coIZ Ho$co.
˶mnydu "hr âcmoA[a§J nm°ß¶yca H$ëMa' ¶m nwñVH$mMr {Z{‘©Vr
˶m§Zr Ho$cr. ˶m§Zr S>m°.~m~mgmho~m§Mo ~«m÷Ur {nV¥gÎmog§X^m©Vrc
{cImU g§H${cV H$ê$Z ˶mMo {dícofU Ho$co. ˶m§Zr
S>m°.~m~mgmho~m§Mo ~«m÷Ur {nV¥gÎmog§X^m©Vrc {cImU g§H${cV
H$ê$Z ˶mMo {dícofU Ho$co. S>m°.D$‘ucm ndma, {‘Zmjr ‘yZ,
Á¶moVr cm§Oodma, ‘r (à{V‘m naXoer), C‘m MH«$dVu B. ¶m OmV,
dJ©, qcJ^mdmË‘H$ n[aàojmVyZ {cImU H$Umè¶m§À¶m àdmhmV
{VMo Aìdc ñWmZ {Z‘m©U Pmco hmoVo. AmO Am§~oS>H$admXmda
OrdKoUo h„o hmoV AmhoV. Am§~oS>H$am§Mo gwQ>o gwQ>o {cImU Amho.
˶mcm Am§~oS>H$admX åhUVm ¶oUma Zmhr Ago åhQ>co OmV Amho.
Aemdoir X{cV órdmXr ^y{‘îQ>r> ‘m§S>Umè¶m S>m°.aoJo ¶m§Mr CUrd
{ZpíMVM ^mgUma Amho.
gX¡d gdmªZm XoV amhUo hm S>m°.e{‘©cm aooJo ¶m§Mm ñd^md
hmoVm. ˶m§Zr J«m‘rU ^mJmVyZ Amcoë¶m {dÚm϶mªZm ’$s‘ܶo H$‘r
nS>Umao n¡go Xoʶmgmo~VM ehar, ~«m÷Ur {dÚmnrR>r¶ dmVmdaUmV
^oXê$Z Jocoë¶m ‘wcm-‘wctZm àM§S> AmË‘{dídmg XoʶmMo H$m‘
˶m§Zr AI§S>nUo Ho$co. gd© S>mì¶m nwamoJm‘r MiditZm Am{W©H$
‘XV ˶m§Zr Ho$cr. Amnco nX, {dÛÎmm ¶mMm {Vi‘mÌ Ah§H$ma
˶m§À¶mH$S>o ZìhVm. MidirVco H$m¶©H$V}, J«m‘rU ^mJmVrc
{dÚmWr©, ’w$co-Am§~oS>H$a Midi, X{cV órdmXr ¶m§À¶mH$Sy>Z
‘cm Iyn {eH$m¶cm {‘iV§ Ag§ AmdOy©Z gm§JUmè¶m, kmZmÀ¶m
joÌmVhr AmO AgUmar OmV-nwéfgÎmmH$ loUraMZm Vrd«nUo
{Y¸$maUmè¶m, g˶emoYH$ cmoH$emhrMm ì¶{º$JV OrdZmnmgyZ
kmZ{Z{‘©VrÀ¶m joÌmn¶ªV ñdrH$ma H$aUmè¶m e{‘©cmZo Amnë`mVyZ
Aer Ep½PQ> ¿¶m¶cm ZH$mo hmoVr. e{‘©cm aoJo ¶m§À¶m OmʶmVyZ
X{cV-~hþOZ órdmX, A~«m÷Ur d¡Mm[aH$ kmZg§Kf©, H«$m§{VH$mar
n¶m©¶r g§ñH¥$VrÀ¶m joÌmV Z ^ê$Z ¶oUmao ZwH$gmZ Pmco Amho.
Amnë¶m AmOmam~Ôc H$ië¶mZ§Va ˶m§Zr A˶§V Y¡¶m©Zo dmñVdmMm
ñdrH$ma Ho$cm. YrQ>nUo ‘¥Ë¶ycm gm‘moè¶m Joë¶m. ‘m¶m ‘¥Ë¶yZ§Va
KamV S>m°.~m~mgmho~ Am§~oS>H$am§Mm ’$moQ>mo cmdyZ MidirVë¶m
Jmʶm§Mr H°$goQ> cmdmdr Am{U AñWr {dgO©Z ^r‘m H$moaoJmd
¶oWrc {dO¶ ñV§^mOdi H$amdo Ago YramoXmÎmnUo gm§JUmar
Am‘Mr ‘¡ÌrU hancr.
˶m§Zm AIoaMm {Zamon XoʶmgmR>r ˶m§À¶m Kar O‘coco
{dÚmWu, {ejH$, ‘¡{ÌUr ho {d{dY OmVrdJm©Vrc hmoVo. nwUo
{dÚmnrR>mÀ¶m dVrZo ˶m§Zm {X. 15 Owc¡ amoOr, ór‘wº$s Am§XmocZ
g§nH©$ g{‘VrÀ¶mdVrZo {X. 16 Owc¡ amoOr Am{U V‘m‘ ’w$co-
Am§~oS>H$admXr g§KQ>Zm§À¶m dVrZo {X. 21 Owc¡ amoOr AmXam§Ocr
g^m§Mo Am¶moOZ Pmco Amho. {d{dY àdmhmVrc OZg‘wXm¶m§Zr
AemàH$mao EImÚm 춺$sda h¸$ XmIdUo, Vr ì`º$s d¡Mm[aH$ÑîQ>çm
Amnë¶m A{YH$ OdiMr Amho Ag§ dmQ>Uo hr AcrH$S>À¶m
H$mimVrc Xw‘ui KQ>Zm Amho. hr KQ>Zm S>m°.e{‘©cm aoJo Á¶m {dMma
àdmhm§er OmoS>ë¶m Joë¶m hmo˶m ˶mMo ‘hÎdnyU© CXmhaU Amho.
{VÀ¶m Omʶm‘wio S>moù¶mVyZ Aly Va dmhUmaM! nU
ñdV:cm gmdaV ˶m§Zr AmJ«hr à{VnmXZ Ho$coë¶m OmV, dJ©,
qcJ^md ghg§~§Yr n[aàojmVyZ A{YH$m{YH$ kmZ {‘idUo Am{U
~«m÷Ur-^m§S>dcr-nwéfgÎmmH$ ‘yë¶ g§ñH¥$VrnmgyZ kmZjoÌmn¶ªV
AmìhmZ C^o H$aV OmUo hrM Iar e{‘©cm aoJo ZmdmÀ¶m g˶emoYH$
~w{ÕOrdrcm Iar AmXam§Ocr R>aoc. Amåhm Mididmë¶m§H$Sy>Z
{VZo XmoZ A{^dmXZm§Mm ‘Z:nyd©H$ ñdrH$ma Zoh‘rM Ho$cm. ˶mM
A{^dmXZm§Zr {Vcm hr AIoaMr AmXam§Ocr!
(g˶emoH$ OmJa dê$Z gm^ma)
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 7
gÎmmYmar ñdmWm©_YyZ {Z_m©U Pmbobm ~hþOZm§Mm àíZ
gwQ>bmM nm{hOo.
_amR>m AmajUmMr _mJUr Omoa YaV AgyZ {ZdS>UwH$m
`oVrb Vgm hm {df` VmnV OmÊ`mMr eŠ`Vm ZmH$maVm `oUma
Zmhr.
1960 gmbmV _hmamîQ´> amÁ`mMr {Z{_©Vr Pmë`mZ§Va 50
dfmªV ~amM ~Xb _amR>m g_mOmV Pmbm Amho d ñdmWr© ^m§S>dbr
{dMmamZo _amR>m g_mOmbm {ZamYma ~Zdbo AgyZ, Ë`m_wioM
AmajUmMr _mJUr Omoa YaV
Amho.
_hmamï´>mVrb _amR>m
g_mO gdm©{YH$ g§»`m
AgUmam OmVrMm {d^mJ
Agbm Var Vmo dVZXma
Xoe_wI, XogmB©, nmQ>rb qH$dm
gaXma, XaH$Xma d Hw$U~r
Agm nydm©nma {d^mJbm hmoVm.
_ZJQ>mVrb VmH$XrÀ`m
Omoamda _X©w_H$s JmOdUo,
Ord nUmbm bmdyZ bT>Uo
Aem namH«$_mVyZ AZoH$Xm
Hw$U~r `wdH$ dVZXma hmoV Va, H$mhr doim dVZXmam§Mr Xþgè`m,
{Vgè`m nmVrVrb Va H$Yr _w»` b¾mIoarO BVa b¾mVrb
g§VVr Hw$U~r {d^mJmV T>H$bbr OmB©. Varhr darb XmoZ KQ>H$
dVZXma d Hw$U~r ho H$YrM nyU©nUo EH$_oH$m§Zm dJiUmao KQ>H$
ZìhVo.
Aem pñWVrV eoVH$ar {d^mJmV _Ü``wJmnmgyZ Pmboë`m
gVVÀ`m OmJ¥VrVyZ {deofV: n{íM_ _hmamîQ´>mV àW_ gË`emoYH$s
d Z§Va ~«m÷UoVa MidirV Hw$U~r ~hþg§»`o_Ü`o _moR>r OmJ¥Vr
Pmbr d nwT>o hr OmJ¥Vr ñdmV§Í¶ MidirV AmoT>br Jobr.
1960 gmbmZ§Va _hmamîQ´> ñWmnZoZ§Va dVZXma Hw$U~r
`m§Mr åhUOo _amR>m g_mOmMr gÎmm _hmamîQ´>mV _yi Yê$ bmJbr.
amOH$s` gÎmmñWmZo (amÁ` gaH$ma, {Oëhm n[afXm, ZJanm{bH$m,
n§Mm`V g{_Ë`m, J«m_n§Mm`Vr) Am{W©H$ gÎmmñWmZo ({Oëhm ~±H$m,
ghH$mar ~±H$m, godm g§ñWm, ghH$mar gmIa H$maImZo, gyV{JaÊ`m,
_amR>m AmajUH$m°.AVwc {XKo, _mo. 9822431996
dmX-{ddmX
XÿY g§ñWm, gmogm`Q>çm) gm_m{OH$ gÎmmñWmZo ({dÚmnrR>o,
{ejUg§ñWm) BË`mXt_Ü`o _amR>m ì`ŠVr gÎmoda Amë`m. _amR>m
g_mOmbm Amnë`mbm gÎmm Odi Pmbr Amho Ago dmQ>bo.
ZmË`mJmoË`m§Zr {dUë`m Joboë`m _amR>m VéUm§Zm gÎmm Amnë`m
Q>ßß`mV Amho Ago dmQy> bmJë`m_wio Ë`m§Mm AmajUm~Ôb H$YrM
J§^ra {dMma nwT>o Ambm Zmhr. ""Am_Mo _m_m BÝñnoŠQ>a AmhoV''
""XÿYg§KmMo MoAa_Z Am_Mo MwbVo bmJVmV'' Aer AZoH$
dmŠ`o _moR>çm A{^_mZmZo Cƒmabr Jobr n§aVw ho gd© _¥JOi
R>abo Ago Zmhr Va ~XbË`m n[apñWVrV {ZamYma Pmë`mMr
^mdZm _amR>m g_mOmV V`ma
Pmbr.
I ù ` m V r b
YmÝ`mÀ`m amer Z _moOUmam
d ~bwVoXmam§Zm _mn KmbUmam
Hw$U~r hm Zoh_rM H$mhrgm
gmiT>mi am{hbm Amho.
Aem pñWVrV ^mdH$sVrb
g_mOmVrb hmoVH$ê$
Vê$Um§Zm {ejU, ZmoH$ar,
ì`dgm`mV nwT>o OmÊ`mg
_XV H$aÊ`mMo dmVmdaU
g_mOmV hmoVo. VmbwŠ`mÀ`m
OmJr AZoH$Xm nmhþÊ`m§Mr _wbo {ejUmgmR>r Kar R>odyZ KoVbr
OmV Va g_mOmV {eH$boë`m VéUm§Zm ZmoH$è`m XoÊ`m_Ü`o AmnU
EH$ Mm§Jbo H¥$Ë` H$aV AmhmoV, Aer ^mdZm g_mOmVrb Wmoam§_Ü`o
Ago d nmoam§Zmhr Aem Wmoam§~Ôb AmË_r`Vm Ago.
na§Vw ^m§S>dbr ì`dhmamZo `m g_mOmMo ñdê$n Am§V~m©ø
~Xbbo Amho. g§ñWm åhUOo OUy g§ñWmZo Agm ì`dhma g_mOmZo
OdiyZ nm{hbm. ^«ï>mMma H$ê$Z g_mOmÀ`m g§ñWm ~wS>dUmao
nwT>mar nm{hco. nwVÊ`m ZH$mo, _wbJm {§H§$dm _wbJr A{YH$ OdiMo
d Ë`m§MrM dmag åhUyZ ""gm_«mÁ`mda'' dUr© bmJVmZm nm{hbo.
EOÝgr, noQ´>mobn§n, g§ñWm§_Yrb nXo ""^moJUmè`m§Zr''
Am{W©H$ VmH$XrMm J¡admna Ho$bm. {dYdm, J[a~m§Mr O_rZ H$mTy>Z
KoVbr ho g_mOmZo nm{hbo.
nmobrg, Eg.Q>r., {Oëhm ~±H$m, ghH$mar ~±H$m, {ejU
g§ñWmV ZmoH$è`m XoVmZm Amnë`m g_mOmVbo aº$m_mgmMo bmoH$
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 8
bmImo én`o ""I§S>Ur'' _mJVmV d JwUdËVm, ZmVrJmoVr, AmoiI
`mnojm bú_rMm Amerdm©X _moR>m R>aVmo ho CKS>çm S>moù¶mZo
g_mOmZo AZw^dbo.
nydr© b¾mV nmhþUo nwT>mH$ma KoV, hdo ZH$mo ~KV, H$_r
Agob Ë`m§Mr ^a H$aV. AmVm nmhþUo b¾mbm hOa ahmVmV d
H$moUVrhr _XV H$aV ZmhrV nU Hw$Qw>§~mbm H$O©~mOmar H$aVmV
Ago AZw^dhr g_Ombm {Xgbo. `m gdm©VyZ EH$ {ZamYma Pmë`mMr
^mdZm `m g_mOmV Ambr Amho. nydr© ""Amåhr [aPìh}eZ n¡H$s
Zmhr'' Ago A{^_mZmZo åhUUmam hm g_mO AmVm ""[aPìh}eZ''
Mr _mJUr H$aV Amho. hr n[apñWVr `m g_mOmda g_mOmVrb
""Yw[aUm§Zr'' AmUbr Amho. AmVm `mda nwT>rb Ioir gÎmmYmar
H$aV AgyZ _amR>m AmajU Amo~rgr AmajUmMm ^mJ Agmdo
Ago åhUV AmhoV. `mVyZ _amR>m d Amo~rgr `m§Zm AmngmV
Pw§Odbo OmUma Amho.
AmÎmmÀ¶m n[apñWVrV _amR>m AmajUmMr _mJUr Ý`m`
AgyZ BVa H$moUmÀ¶mhr dmQ>çmMr Zmhr Va, bmoH$g§»`oÀ`m à_mUmV
ñdV§Ì AmajU `m g_mOmbm {_iUo Amdí`H$ Amho.
BVHo$ Ho$bo Varhr AmajUmZo _amR>m g_mOmnwT>rb àZ
gwQ>Vrb Ago Zmhr. H$maU ZdrZ Am{W©H$ YmoaU d ñdmWr©
^m§S>dbemhr ämy{_Ho$Zo ~adQ>bobo gÎmmYmar H§$ÌmQ>rH$aU d AÝ`
_mJm©Zo _amR>m g_mOmVrb VéUm§À`m Jù¶m^modVr $mg AmdiyZ
Ë`m§Mr ¿mwg_Q> H$aV AmhoV. Ë`m{déÕ OmVrnmVrÀ`m nbrH$So>
OmD$Z g§Kfm©bm C^o R>mH$Ê`mMm àZ _amR>m g_mOmVrb VéUm§À`mnwT>o
Amho. ZdrZ Am{W©H$ YmoaUmMo _wI§S> AgUmè`m gÎmmYmè`mer
VmoSy>Z KoD$ZM ho eŠ` Amho.
H$ï>H$ar eoVH$ar g§KmV}$ AmPmX
_¡XmZmda YaUo d {ZXe©Zo
_hmamï´> amÁ` H$ï>H$ar eoVH$ar g§KmÀ`m doVrZo eoVH$è`m§À`m
{d{dY _mJÊ`m gaH$maH$S>o XoÊ`mgmR>r {XZm§H$ 23 Owc¡ 2013
amoOr _§w~B© `oWo AmPmX _¡XmZmda EH$m {XdgmMo YaUo H$m`©H«$_
R>odÊ`mV Amcm hmoVm. _hmamï´^a d _§w~B©Vhr _wgiYma nmD$g
nS>V AgVmZmhr VgoM _w§~B©V `oUmè`m AZoH$ aoëdoJmS>çm aÔ
Pmë`m hmoË`m Varhr `m YaUo H$m`©H«$_mg AnojrV XmoZeo H$m`©H$V}
gm{_c Pmco hmoVo.
YaÊ`mÀ`m {R>H$mUr _mJÊ`m§ g§X^m©Vë`m KmofUm {Xë`m
Joë`m VgoM H$m°.gw^mf H$mHy$ñVo, H$m°.{dO` Hw$cH$Uu, H$m°.AVyc
{XKo, H$m°.CÕd qeXo, H$m°.XÎmmÌ` AË`miH$a, H$m°.gm§Sy> OmYd,
~maHy$ nmQ>rc, H$m°.g§gmao, H$m°.nr.Ho$._wS>o, H$m°.ìhr.E_.nV§Jamd,
_{XZi eoI, ~r.Ho$.nm§Mmi, E.Or.S>mImoao BË`mXr dŠË`m§Zr
^mfUo Ho$cr.
_w»`_§Ìr, _hgyc_§Ìr qH$dm H¥${f_§§Ìr `m§À`mn¡H$s EH$m
_§Í`mZr {eð>_§S>img ^oQ> Úmdr Aer nyd©H$ënZm nmocrgm§_m©$V
{Xcr hmoVr. nmocrgm§Zr gm§{JVco H$s, gÜ`m {dYr_§S>imMo
A{YdoeZ gyê$ Amho. Ë`m_wio {dYr_§S>imVM Vw_Mr H¥$fr_§Í`m§~amo~a
4 dmOVm ^oQ> hmoB©c. Ë`m à_mUo nmocrgm§Zr {dYr_§S>imV ZoD$Z
~gdcohr na§Vw gm`§H$mir 7 dmOon`ªV H¥$fr_§Ìr amYmH¥$îU {dIo
nmQ>rc AmcoM ZmhrV ^oQ> Pmcr Zmhr. Ë`m~Ôc IoX ì`º$ H$ê$Z
{eï>_§S>i naV Amco.
Xþgè`m EH$m {df`mg§~§Yr _hgwc_§Ìr ~mimgmho~ WmoamV
`m§Mr ^oQ> Pmcr hmoVr. Ë`m§Zm H$m°.gw^mf H$mHy$ñVo `m§Zr YaUo
H$m`©H«$_mMo {ZdoXZ {Xco. Ë`m§Zr Vo ñdrH$maco, na§Vw MMm© _mÌ
Pmcr Zmhr. 30 E{àc 2013 amoOr Am¡a§Jm~mX `oWo _hmamï´>mVrc
eoVH$è`m§Mr _hmamï´> amÁ` H$ï>H$ar, eoVH$ar g§KmÀ`m dVrZo
n[afX Pmcr hmoVr VoWo eoVH$è`m§À`m 10 _mJÊ`m§Mo R>amd Ho$co
hmoVo. Ë`m _mJÊ`m gaH$maH$S>o H$aÊ`mgmR>r _§w~B©cm YaUo Yamdo
Ago R>aë`m à_mUo hm H$m`©H«$_ Pmcm.
YaUo H$m`©H«$_mÀ`m eodQ>r gßQ>o~a _{hÝ`mV AmnAmnë`m
{OëømV {Oëhm{YH$mar H$m`m©c`mda _moMm© H$mT>mdm qH$dm
{Oëhm{YH$mar H$m`m©c`mg_moa EH$ {XdgmMo YaUo d {ZXe©Zo
Agm H$m`©H«$_ Kmo{fV H$aÊ`mV Amcm. `m~m~V cdH$aM
ñdV§Í`arË`m eoVH$ar g§KmV}$ doJio n[anÌH$ H$mTy>Z H$i{dÊ`mV
`oB©c, Ago Omhra H$aÊ`mV Amco.
... amOH$s` cmoH$emhrì`{V[aº$ Xþgè`m H$moUË`mhr
_mJm©Zo H$moUmcm g_mOgÎmmdmXmH$S>o nmomhmoMm`Mo Agoc, Va
Vmo Am{W©H$ d amOH$s` `m XmoÝhr AWm©Zo An[ahm`©V: hmñ`mñnX
d à{VJm_r {ZîH$fmªZm `oD$Z nmohmoMoc.
... YagmoS>d¥ÎmrÀ`m ^m§S>dcXmar cmoH$emhr{déÕÀ`m
cT>çmV Amnco hmV ~m§Yco Joco AmhoV Aem n[apñWVrV
H$m_JmadJm©cm gmnS>md`mMo Zgoc, Va Ë`mZo eoVH$ardJm©Mr
H«$m§{VH$maH$ OmUrd OmJ¥V H$aÊ`mBVHo$, Ë`mÀ`m CR>mdmcm
_mJ©Xe©Z H$aÊ`mBVHo$ d Ë`m`moJo gwg§JV H$m_JmadJu`
cmoH$emhrdmXmMr {Xem ñdV§ÌnUo AZwgaÊ`mBVHo$ dJ©OmJ¥V
d gm_Ï`©emcr ~Zco nm{hOo. - H$m°.ìhr.Am`.co{ZZ
(gmoec-S>o_m°H«$grMo cmoH$emhr H«$m§VrVrc XmoZ S>mdnoM `m_YyZ)
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 9
‘hmamï´> emgZmZo Zm{eH$ d {gÞa n[agamVrc Am¡Úmo{JH$
H§$nݶm d ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§Zm aoS> H$mn}Q> Q>mHy$Z eoVr qgMZmMo
nmUr ^m§S>dcXmam§À¶m {XeoZo didco. S>mì¶m d COì¶m
H$mcì¶m§darc qgMZ joÌmV Agcoco 11 Q>r.E‘.gr. nmʶmVyZ
"B§{S>`m ~yc' gma»¶m ‘moR>çm ‘ëQ>rnanO Agcoë¶m H§$nZrg
Am¡pîUH$ drO àH$ënmH$[aVm 3.5 Q>r.E‘.gr. nmUr XoʶmV
`oD$Z {H$‘mZ 12000 ho³Q>a qgMZ joÌ ~m{YV H$ê$Z XmoÝhr
H$mcì¶m§darc eoVr joÌ
XþîH$mimÀ¶m ImB©V
cmoQ>co. gXa H§$nZrg
nmUr XoVmZm XmaUm,
J§Jmnya YaU g‘yhmV
Zì¶mZo nmUr CncãY
Ho$co Joco Zmhr.
2012-13 ˦m
XþîH$mim‘ܶo JmoXmdar
S>mì¶m d COì¶m XmoÝhr
H$mcì¶m§Zm ’$º$ AmdV©Z
qgMZmgmR>r XoʶmV
Amco. n[aUm‘r
n[agamVrc eoVr COmS>
Pmcr. VrZ ghH$mar
gmIa H$maImZo d eoVrda Adc§{~V Agcoco CÚmoJ ^¶§H$a
AS>MUrV Amco.
‘hmamï´> Oc {Z¶‘Z àm{YH$aUmZo ~oH$m`XoeraarË`m
qgMZmMo nmUr B§{S>¶m ~yc ¶m Am¡pîUH$ àH$ënmg {Xco. ˶mcm
H$m`Xoera ñdê$n XoʶmH$[aVm 2011 À¶m {d{Y‘§S>imV ~Xc
H$ê$Z Cƒ A{YH$ma g{‘VrZo KoVcoë¶m nmUr dmQ>n {ZU©¶mg
H$moU˶mhr ݶm¶mgZmg‘moa OmVm ¶oUma Zmhr, Agm {ZU©¶ H$ê$Z
eoVH$è¶m§À¶m ‘yc^yV h¸$m§da Kmcm KmVcm.
~hþamï´>r¶ H§$nݶm§À¶m d ^m§S>dcXmam§À¶m X~mdmZo nmUr
dmQ>n YmoaUmgmR>r ‘hmamï´> emgZmZo Zo‘coë¶m Cƒm{YH$ma g{‘VrZo
nañna KoVcoë¶m YmoaUm‘wio amhVm, H$monaJmd Vmcw³¶m§Zm JmoXmdar
COì¶m d S>mì¶m H$mcì¶m§‘YyZ JmoXmdar ZXrV XmaUm YaU
B§{S>¶m ~yc d Ocg§nXm {d^mJm{damoYmV
hOmamo eoVH$è¶m§Mm g§Kf©~mimgmho~ ^mñH$aamd X§S>dVo
eoVH$ar XmXm
g‘yhmVyZ gmoS>co Jococo Amoìha âcmoMo nmUrgwÕm {‘iUo ~§X
Pmco. Vmcw³¶mVrc eoVrcm EH$Va 6 AmdV©Zm§À¶m OmJr EH$M
AmdV©Z {‘imë¶m‘wio nmUrnmVir 100 ’w$Q>m§da Jocr. {d{har,
~moAadoc H$moaS>çm nS>ë`m hmo˶m, CgmMo d noê$Mo {nHo$ CËnÞ Va
gmoS>m {hado R>odʶmgmR>r eoVH$è¶m§Zm Q>±H$aZo nmUr KmcyZ PmS>o
OJdmdr cmJcr, {nʶmMo nmUr 5 {Xdgm§VyZ EH$Xm {‘iy cmJco.
eoVH$ar, ì¶mnmar, ZmJ[aH$ hdmc{Xc Pmco.
Ë ¶ m M m
n[aUm‘ amhmVm d
H$monaJmd VmcwHo$ Oo
nO©Ý¶ N>m¶oV ¶oVmV
˶m§À¶mda hmoD$Z
nmdgmim XrS> ‘{hZm
CcQy>Zhr noaʶm
Imoi§~ë¶m. Oo noaco
Vo S>moù¶m XoIV
Oim¶cm cmJco.
nmUr nmVirV
A{O~mV dmT> hmoV
ZìhVr. amÁ¶H$V},
cmoH$à{V{ZYr,
{Z{d©H$ma nU gd©
V‘mem nmhV am{hco. eoVH$ar VéUm§‘ܶo Mc{~Mc gwê$ Pmcr.
eodQ>r 5 Owc¡ 2013 amoOr amhmVm-gmHw$ar n[agamVrc
¶wdH$ eoVH$ar ¶m{déÕ Om~ ‘mJʶmgmR>r {dMma H$ê$ cmJco.
Voìhm H$m°.amO|Ð ~mdHo$ ¶m§Zr nwT>mH$ma KoʶmMo R>a{dco d gd©
njm§À¶m VéU eoVH$è¶m§Zm EH$Ì H$ê$Z EH$ g{‘Vr J{R>V H$aʶmMo
R>aco. ˶mV njr¶ ‘V^oX ~mOycm R>odyZ ’$º$ JmoXmdar Imoè¶mVrc
nydunmgyZ {‘iUmao 11 Q>r.E‘.gr. nmUr nwZñWm©{nV H$ê$Z
{‘i{dʶmMo d H$mcì¶m§Mo ZyVZrH$aU H$ê$Z ãcm°H$ nwZañWm©{nV
hmoB©n¶ªV cT>m H$aʶmMm {ZYm©a Pmcm. H$m°.amO|Ð ~mdHo$ ¶m§Zr
MidirÀ¶m g§Kfm©Mm AZw^d, H$m¡eë¶ nUmcm cmdyZ g{‘Vr
˶m§Mo ZoV¥ËdmImcr J{R>V Pmcr. {VMo Zm‘H$aU "JmoXmdar H$mcdo
Am{U ~Mmd g§Kf© g{‘Vr' Ago H$aʶmV Amco d ˶mMr
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 10
H$m¶©H$m[aUr J{R>V Ho$cr. {VÀ`mV gd©lr {ZVrZ H$mngo, ~mimgmho~
X§S>dVo, {dÇ>c eoiHo$, amO|Ð H$mc}, gwZrc gXm’$i, amdgmho~
JmT>do d BVa 30 Vo 35 eoVH$è¶m§Mm g‘mdoe H$ê$Z g§Kfm©Mr
{Xem R>a{dʶmV Amcr d 8 Owc¡nmgyZ dmH$S>r ¶m JmdmnmgyZ Oo
COì¶m H$mcì¶mMo Q>ocH$S>o ¶oVo VoWyZ cmoH$ à~moYZmgmR>r gwédmV
Pmcr. à~moYZ H$aVodoir emgZmÀ¶m YmoaUm§da d Iwë¶m
AW©ì¶dñWoMo Xþîn[aUm‘ cmoH$m§nwT>o ‘m§S>co Joco d ^m§S>dcXmam§gmR>r
eoVrMo nmUr Vo H$mhr ‘{hݶmV XoʶmV Amco d CÚmoJmMo cmS>
nwadyZ eoVr COmS> H$ê$Z VrM eoVr nS>rV Pmcr H$s, nwÝhm
Eg.B©.PoS>À¶m ZmdmImcr A{YJ«{hV H$aʶmMm Hw$Q>rc S>md
CKS>nUo ‘m§S>cm Jocm. 22 Owc¡n¶ªV g{‘VrÀ`m 15/16 Jmdm§‘ܶo
H$m°.~mdH|$À¶m ZoV¥ËdmImcr g^m Pmë¶m. cmoH$ à{VgmX dmTy>
cmJcm. ˶mVyZM 20/25 {Xdgm§nmgyZ ZXrcm 8 Vo 10 hOma
³¶wgo³g j‘VoZo JmoXmdarV nmʶmMm {dgJ© gwê$ AgyZhr {nH$m§Zm
nmUr XoʶmMm {ZU©¶ hmoV Zmhr. ζm‘wio gd© ~¡R>H$m§‘YyZ eoVH$ar
‘mJUr H$ê$ cmJco H$s, H$mcì¶m§Zm nmUr gmoS>ʶmgmR>r VmVS>rZo
H$mhrVar Am§XmocZ ¿¶mdo.
˶mMm {dMma hmoD$Z g{‘VrZo 24 Owc¡ 2013 amoOr
Vhgrc d nmQ>~§Ymao H$m¶m©c¶, amhmVm `m§À¶mda àM§S> ‘moMm©Zo
OmD$Z {ZdoXZ XoʶmMo R>aco. g{‘VrMo A§XmOmà‘mUo 1000 Vo
1500 eoVH$ar ¶oVrc Agm H$¶mg ‘m§S>cm Jocm H$maU
à~moYZmgmR>r H$mcmdYr H$‘r {‘imcm hmoVm. na§Vw à˶j ‘moMm©À¶m
{Xder 24 Owc¡ 2013 amoOr 4 hOma eoVH$è¶m§Mm O‘md O‘cm
d ‘moR>çm AmdoemV ‘moMm© {ZKmcm. {ZdoXZmV Z‘yX H$aʶmV
Amco H$s, 3 Vo 4 {Xdgm§V Oa {ZU©¶ hmoD$Z H$mcì¶m§Zm Amoìha
âcmo gmoS>cm Zmhr Va AgmM ‘moMm© H$mTy>Z g§Kf© g{‘Vr Zm§Xÿa
‘Y‘oída Vm.{Z’$mS>, {O.Zm{eH$ ¶oWo OmD$Z H$mcì¶m§Mo JoQ>
VmoSy>Z nmUr gmoS>oc.
¶m {ZdoXZmMm gH$mamË‘H$ à{VgmX {‘imcm Zmhr, nmQ>~§Ymao
{d^mJmZo ˶mMr XIc KoVcr Zmhr. ˶m‘wio nwÝhm g{‘VrZo 27
Owc¡ 2013 amoOr nmQ>~§Ymao {d^mJmg {X. 29 Owc¡ 2013 amoOr
eoVH$ar KoD$Z Amåhr H$mcì¶m§Mo JoQ> VmoS> Am§XmocZ H$aUma
Agë¶mMo {ZdoXZ {Xco. ‘J ‘mÌ emgZnmVirda Ymdni gwê$
Pmcr d Vmcw³¶mVrc cmoH$à{V{ZYtZm Ocg§nXm ‘§Í¶m§Zr {X.
29 Owc¡ 2013 amoOrM MM}Mo {Z‘§ÌU {Xco d Am§XmocZ Wm§~{dʶmMo
gm§{JVco. na§Vw g§Kf© g{‘Vrcm MM}Mo {Z‘§ÌU {Xco Zmhr. ˶m‘wio
g§Kf© g{‘VrZo Amnë¶m ^y{‘Ho$da R>m‘ amhʶmMo R>a{dco.
R>aë¶mà‘mUo JmdmoJmd g{‘VrMo H$m¶©H$V} ñdIMm©Zo {’$ê$Z
eoVH$ar g§K{Q>V H$am¶cm cmJco d "ñdV:Mr cT>mB© ñdV: cT>m'
hm g§Xoe XoV am{hco d {X. 29 Owc¡ 2013 cm 10 dmOVm amhVm
`oWyZ ‘moQ>agm¶H$c a°crZo 1500 ‘moQ>magm¶H$c emgZmMm {ZfoY
H$aʶmgmR>r H$mio P|S>o cmdyZ 70 {H$.‘r. da Agcoë¶m Zm§Xÿa
‘Y‘oída ~§Ymè¶m§H$S>o {ZKmco. gmo~V à˶oH$mZo OodUmMo S>ã~o
KoʶmMo R>adco Agë¶mZo S>ã~o KoD$Z d d¶mod¥Õ eoVH$ar ‘moR>çm
dmhZmVyZ {ZKmco. XmoZ hOma eoVH$ar ¶oVrc Agm A§XmO g{‘VrZo
~m§Ycm. na§Vw Vmohr ImoQ>m R>adV XþßnQ> 4 hOma eoVH$ar ‘moMm©V
gm‘rc Pmco. 45 {H$.‘r. A§Vamda MmgZir ¶oWo OodU KoD$Z
Xþnmar 2.00 dmOVm ‘moMm© JoQ>da YS>H$cm. J¥hIm˶mZo nyduÀ¶m
‘moMm©Mm A§XmO KoD$Z 200 Vo 250 H$‘©Mmar AJmoXaM ~§Ymè¶mMo
2 {H$.‘r.AcrH$S>o V¡ZmV Ho$co d ‘moMm© AS>{dcm. ‘moM}H$ar
AmH«$‘H$ hmoD$ cmJco. ˶m‘wio H$m°.~mdHo$, H$m°.X§S>dVo, H$mngo,
H$c}, gXm’$i ¶m§Zr O‘mdmg em§V H$ê$Z H$m¶©H$mar A{^¶§Vm
nmQ>~§Ymao, Zm{eH$ ¶m§Mo gmo~V MMm© (5.30 dmOVm) H$ê$Z
H$m¶©H$mar A{YH$mè¶m§Mo nmUr gmoS>ʶm~m~VMo coIr KoD$Z ‘moMm©
naV {’$acm. ˶mMr A§‘c~OmdUrhr g{‘VrMo H$mhr H$m¶©H$˶mªZr
Wm§~yZ H$ê$Z KoVcr d n{hcr cT>mB© g§Kf© g{‘VrZo qOH$cr d
nwT>rc Ý`m`mc`rZ cT>mB©gmR>r cmJUmao H$mJXnÌo Jmoim H$ê$Z
nwT>rc Jmdm§‘ܶo OZOmJ¥VrMo {Z¶moOZ H$aʶmMo R>a{dÊ`mV Amco.
H$mc© _mŠg© `m§Mo Omogo$ do`Xo_o`oa `m§Zm nÌ
... _mÂ`m {df`r ~mocmd`mMo Va,
AmYw{ZH$ g_mOmVrc dJmªMo ApñVËd
qH$dm Ë`m§À`mVrc g§Kf© `mn¡H$s H$emMmhr
emoY cmdÊ`mMo lo` _cm Zmhr. _mÂ`mnydu
~è`mM AmYr, ^m§S>dcXmar B{VhmgH$mam§Zr
`m dJ©g§Kfm©À`m Eo{Vhm{gH$ {dH$mgmMo
dU©Z Ho$co hmoVo d ^m§S>dcXmar
AW©emókm§Zr `m dJmªÀ`m Am{W©H$ eara{dÀN>XZmMo H$m_
Ho$co hmoVo. Zdo Ago Oo H$mhr _r Ho$co Vo åhUOo, _r Ago
XmI{dco H$s, 1. CËnmXZ {dH$mgmÀ`m {d{eï> Eo{Vhm{gH$
AdñWoerM $º$ dJm©À`m ApñVËdmMm g§~§Y Amho, 2. dJ©cT>m
An[ahm`©nUo H$m_JmadJu` A{YgÎmoH$S>oM KoD$Z OmVmo, 3)
IwÔ hr A{YgÎmm åhUOo gd© dJ© Zï> hmoÊ`mÀ`m {XeoZo d
dJ©{dhrZ g_mOmÀ`m {XeoZo hmoUmao Ho$di g§H«$_U Amho....
(H$m°.H$mc© _mŠg©, «o$S>[aH$ E§Jëg, {ZdS>H$ nÌì`dhma)
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 11
Voc§JU ñdV§Ì amÁ¶ H$aʶmMm {ZU©¶ ¶y.nr.E.Zo Ho$ë¶m‘wio
Voc§JUmMo amÁ¶ PmcoM Aer MMm© gwê$ Pmcr Amho. ñdV§Ì
Voc§JU amÁ¶ Agmdo Aer Voc§JU {d^mJmVë¶m OZVoÀ¶m
Am§XmocZmMr ‘mJUr hmoVrM. ˶mVM 2 dfmªnydu EH$m Zo˶mÀ¶m
CnmofUm‘wio nwÝhm ¶m àíZmcm JVr Amcr. àM§S> OZjmo^ Cgicm,
X§Jcr, amñVm amoH$mo, aoëdo amoH$mo ¶m‘wio Voc§JU Xoem§nmgyZ VwQ>cm.
Aem pñWVrV 2014 À¶m {ZdS>UwH$snydu ¶y.nr.E.Zo hm {ZU©¶
Ho$cm Amho. na§Vw Voc§JU d gr‘m§Y« hr XmoZ amÁ¶m§Mr {Z{‘©Vr
Pmë¶mZ§Va eº$s¨Mm Vmoc Voc§JUmV H$gm amhVmo ho g‘OyZ KoVco
nm{hOo. hm Vmoc
gÎmmYmar dJm©cm
g‘OVM Zmhr Ago
‘mZUo MwH$sMo Amho.
^m¡Jmo{cH$ {d{dYVm
- Eo{Vhm{gH$ÑîQ>çm
EH$Ì ZìhVo
Am§Y« àXoe Oar
VocJy ^m{fH$ åhUyZ
EH$Ì Agco Var
^m¡Jmo{cH$ doJionUm
ñnï> Amho. Voc§JU hm
‘w»¶V: XIZ nR>mamMm ^mJ Amho Va gr‘m§Y« ‘w»¶V: g‘wÐH$mR>Mm
ZXr JmimZo V¶ma Pmcocm gIc ^mJ Amho. Vo Eo{Vhm{gH$ÑîQ>çm
amOH$s¶ EH$Ì Zgcoco d AZoH$Xm {d{dY amÁ¶mV {d^mJco
hmoVo. nU gd© g‘wXm¶ VocJy ^m{fH$ AmhoV. ¶m‘wio ¶m {d^mJm§Mr
nydunmgyZ ñdV§Ì AmoiI hmoVr. B§J«Om§Zr ¶mVrc 2 {d^mJm§Mm
(gr‘m§Y«) AmYr Vm~m KoVcm nU Voc§JU Am{Yn˶mImcr am{hcm.
VoWo {ZOm‘mMo XS>>nemhr ¶§Ì aPmH$ma d OZVm ¶mÀ¶mV g§Kf©
Pmcm. ˶mZ§Va ^maV gaH$maZo g¡Ý¶ nmR>dyZ h¡Ðm~mX g§ñWmZ
Imcgm Ho$co d Voc§JU ñdV§Ì Pmcm.
ñdV§Ì ^maVmVhr g§Kf© gwê$
na§Vw ˶mZ§Vahr O‘rZXma {damoYr H$ï>H$ar Agm g§Kf©
Cgicm. ¶m g§Kfm©V geó CR>mdmMr ^y{‘H$m H$å¶w{ZñQ> njmÀ¶m
ñWm{ZH$ ¶w{ZQ>Zo KoVcr. na§Vw njmÀ¶m ‘ܶdVu nwT>marnUmer
{dO¶ H$moUmMm hmoUma?
ImU ‘m’$s¶m§Mm H$s Voc§JU OZVoMmH$m°.AVwc {XKo, _mo. 9822431996
Am§XmocZ
‘V^oX Pmco d hm CR>md S>mdr MyH$ Ago åhQ>co Joco. nU
O‘rZXma d H$ï>H$ar Agm g§Kf© hr dñVwpñWVr hmoVr.
Voc§JU ñdV§Ì amÁ¶mMr ^y{‘H$m H$m?
Am§Y«àXoemV Voc§JUmcm Zoh‘rM Xþ涑 ñWmZ Amco Amho
Aer ^mdZm Voc§JUmÀ¶m OZVoV Amho. Voc§JU C§Mmda, npíM‘ocm
Amho. gr‘m§Y« nyd}cm gIcmV Amho. ˶m‘wio YaUo Voc§JUmV d
nmʶmMm dmna A{YH gr‘m§Y«mV Ago {MÌ {XgVo. Voc§JUmMr
cmoH$g§»¶m 3 H$moQ>thÿZ WmoS>r A{YH$ d$ gr‘m§Y«mMr gmS>oMma
H$moQ>r Amho. emim d¡ÚH$s¶ gw{dYm§‘ܶo Vmoc Amho Va
‘hm{dÚmc¶mMr g§»¶m
h¡Ðm~mX ehamV A{YH$
˶m‘wio Voc§JUmV OmñVr
dmQ>VmV, nU Voc§JU
J«m‘rU ^mJmV
‘hm{dÚmc¶o H$‘r AmhoV.
emgH$s¶ ZmoH$è¶m§‘ܶo
gr‘m§Y«mMo A{YH$mar
A{YH$ AmhoV. CÚmoJmV
dM©ñd Amho Va Am§Y« V¶ma
Pmë¶mnmgyZ 6 df}M
‘w»¶‘§Ìr Voc§JUmMm
Cd©[aV gd© df} gr‘m§Y«mMm hr dñVwpñWVr Amho. gmh{OH$M
Amnë¶m gd© Xþ:ImMo ‘yi gr‘m§Y«mMo dM©ñd Amho Aer ^mdZm
Voc§JUmÀ¶m OZVoV ~imdmdr, Ago XmIco XoUo e³¶ Amho.
~hþg§»¶ eoVH$ar OZVoMm àíZ J§^ra; nU Voc§JU CÎma
Zmhr
H$mù¶m ‘mVrÀ¶m nR>mar ^mJmV H$nmerMo à‘mU A{YH$
Amho. H$nmerÀ¶m eoVH$è¶m§Mo Oo àíZ {dX^m©V AmhoV VoM
Voc§JUmV V¶ma Pmco AmhoV. eoVH$ar AmË‘h˶m ¶m ‘w»¶V:
Am§Y«mÀ¶m Voc§JUmVrc H$nmerÀ¶m nQ²>Q>çmV AmhoV. nydm©nma Voc§JUmg
qgMZmgmR>r Vù¶m§Mm dmna hmoVm. nU gaH$maZo ˶mH$S>o Xþc©j Ho$co
˶m‘wio Voc§JUmV {dhra d ~moAadocMm dmna dmT>cm. ¶mVyZ
eoVH$ar H$O©~mOmar Pmcm. H$maU {d{harMm IM© nadS>Umam Amho.
H$nmerMm eoVH$ar gaH$maÀ¶m YmoaUm‘wio AS>MUrV Amho d ¶m
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 12
YmoaUmda gÅ>o~mO ì¶mnmar, Am¶mV {Z¶m©V ì¶mnmar, IVo, Am¡fYo,
{~¶mUo ¶m§Mo dM©ñd Amho. ¶mV H$moUVmhr ~Xc hmoUo ñdV§Ì Voc§JUm‘wio
e³¶ Zmhr H$maU ho amï´>r¶ YmoaUmer g§~§{YV àíZ AmhoV.
gr‘m§Y«mV ‘w»¶V: hr CgmMr eoVr dmT>cr Amho. VoWrc
eoVH$ar AS>MUrV Agcm Var AmË‘h˶m hmoVrc BVH$s n[apñWVr
Zmhr. 1955 Vo 2005 ‘ܶo nwT>rcà‘mUo {nH$mÀ¶m joÌmV ~Xc
Pmcm Amho.
nrH$ Voc§JU (Q>¸o$ dmT>) gr‘m§Y« (Q>¸o$ dmT>)
D$g 139 Q>¸o$ 266 Q>¸o$
H$mnyg 596 Q>¸o$ 5 Q>¸o$
amJr - 84 Q>¸o$ (KQ>) - 70 Q>¸o$ (KQ>)
‘H$m 255 Q>¸o$ OZmdam§gmR>r Cn¶wº$ 1498 Q>¸o$
~mOar - 77 Q>¸o$ (KQ>) - 87 Q>¸o$ (KQ>)
Ádmar - 77 Q>¸o$ (KQ>) - 89 Q>¸o$ (KQ>)
^mV 88 Q>¸o$ {dH«$sgmR>r Cn¶wº$ 32 Q>¸o$
Voc§JUmV H$nmer d ^mV ¶mMr Pmcocr dmT> cjUr¶
Amho Va gr‘m§Y«mV D$g d ‘³¶mMr dmT> cmj{UH$ Amho. `mdê$Z
gܶm XmoÝhrda hmoUmao n[aUm‘ ñnï> {Xgy eH$VmV.
h¡Ðm~mXMr M¸$mMm¡§Y Xþ{Z¶m
h¡Ðm~mX {gH§$Xam~mX ho Voc§JUmV Amho. Voc§JU d h¡Ðm~mX
hr XmoZ ñdV§Ì OJo AmhoV nU gm‘m{OH$ {ZH$fm§Mr gamgar
dmT>VmZm h¡Ðm~mX‘wio ho {ZH$f da MT>VmV. nU h¡Ðm~mX {gH§$Xam~mX
‘Yrc à{V{ð>Vm§Zm Voc§JUmer ’$mago XoUoKoUo Zmhr. Vo Amnë¶mM
{dídmV ‘eJyc AmhoV. ‘w»¶V: ‘m{hVr V§ÌkmZmMm ì¶dgm¶ d
˶m‘wio Amcocr g‘¥Õr h¡Ðm~mXoV Amho. ‘m{hVr V§ÌkmZm‘wio
h¡Ðm~mX OmJ{VH$ ZH$memda Amho. ˶m‘wioM A‘o[aHo$Mo amï´>nVr
h¡Ðm~mXÀ¶m ñdV§Ì ^oQ>rda Amco. ~m§YH$m‘ ì`mdgm{`H$hr amï´>r¶
d Am§Vaamï´>r¶ nmVirda H$m‘ H$aUmao AmhoV.
h¡Ðm~mX {gZog¥ï>rgwÕm ‘moR>r dmT>cocr Amho. am‘moOr {’$ë‘
{gQ>r d Aݶ ~m~r ¶mVyZ H$amoS>moMr CcmT>mc d EH$m ^mfoVrc
(VocJy) gdm©{YH$ {gZo‘o dfm©cm V¶ma H$ê$Z h¡Ðm~mX AmKmS>rda
Amho. Aem pñWVrV hr EH$ ‘moR>r Am{W©H$ eº$s Amho. ¶mVhr
gr‘m§Y«mMo dM©ñd Amho.
na§Vw ¶m gdmªZm h¡Ðm~mX Agë¶m‘wio Voc§JU Pmco qH$dm
Zmhr ¶mÀ¶mer XoUo KoUo Zmhr.
Voc§JUmÀ¶m J«m‘rU ^mJmVrc amjg ImU‘m{’$¶m
Am§Y« àXoemVrc EHy$U ImU ì¶dgm¶m§n¡H$s 79 Q>¸o$
ì¶dgm¶ hm Voc§JUmV Amho. Iå‘m‘, H$ar‘ZJa d Am{Xcm~mX
¶m VrZ {Oëøm§V {Zåå¶mnojm A{YH$ ImUH$m‘ MmcVo. qgJoamZr
H$moigm ImUr à{gÕ AmhoV. cmoI§S>mÀ¶m ImUrhr AmhoV.
J«oZmB©Q> ¶m XJS>mÀ¶m ImUr AmhoV. Am§Y«àXoe {‘Zac So>ìhcn‘|Q>
H$mnm}aoeZMm ì¶dhma nwT>rcà‘mUo dmT>cm Amho. Uranium
Mr gdmªV ‘moR>r ImUhr VoWoM Amho.
df} EHy$U ì¶dhma (H$moQ>r‘ܶo) Z’$m (H$moQ>r‘ܶo)
89-90 3442 758
2004-05 6426 2089
2007-08 9033 4300
2009-10 21718 7090
åhUOo 10 dfm©V ImU ì¶dgm¶ d Z’$m 10 nQ> dmT>cm
Amho.
hr ImU ì¶dgm¶mMr hmcMmc gd©gm‘mݶm§Zm OmUdVo
d ˶mMo dU©Z d J«oZmB©Q> ‘m{’$¶m, H$moigm ‘m{’$¶m, dmiy
‘m{’$¶m Aem eãXmV gd©gm‘mݶ H$aV AmhoV. `mdê$Z Jar~
Voc§JUmV hr YZeº$s H$moUVo Jm|Yi Kmcy eH$Vo ho ñnï> Amho.
Voc§JUmÀ¶m J«m‘rU OrdZmda d n¶m©¶mZo amOH$maU A{YamÁ¶
JmOdUmar eº$s hr ImU ‘m{’$¶m§Mr amhUma Amho ho ñnï> {XgVo.
nU cT>Umar d gmV˶mZo cT>o C^maUmar Voc§JUmMr
OZVm ho ghZ H$aoc d {damoY H$aUma Zmhr Ago g‘OUo MwH$sMo
Amho. ‘m{’$¶m{déÕ OZVm Agm g§Kf© Voc§JUmV gwê$ amhUma
Amho.
ñdV§Ì _mUyg
Omo Amnë`m Am`wî`mMo Ü`o` d Amnë`m Am`wî`mMm
ì`` Xþgè`mZo KmcyZ {Xcoë`m
Amkoà_mUo R>a{dV Zmhr, Omo
Amnë`m ~wÕrZwgma Amnë`m
Am`wî`mMo Ü`o` H$m` Agmdo d
Amnco Am`wî` H$moUË`m H$m`m©V
d H$em arVrZo ì`VrV H$amdo ho
Amnco AmnU R>a{dVmo. gmam§e,
Omo gd©ñdr ñdmYrZ Amho, VmoM _mUyg ñdV§Ì Amho Ago
_r g_OVmo.
({X. 31 _o 1936 amoOr _§w~B© BcmIm _hma n[afXoVrc ^mfUmVyZ)
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 13
n¥Ïdrda EH$ àM§S> Aì¶dñWm ‘mOcr Amho. ‘mZd
OmVrÀ¶m Ñï>rZo ho EH$ gw{MÝh Amho! ‘mAmoz Ëgo Vw§J
Am§Vaamï´>r¶ n[apñWVr g‘OyZ KoVmZm, {VMo {dícofU
H$aVmZm ‘m³g© co{ZZdmXr nÕVrZwgma Mma A§V{d©amoYmMm {dMma
Ho$cm OmV Ago.
1) g‘mOdmXr OJ Am{U gm‘«mÁ¶dmÚm§Mo ^m§S>dcemhr
OJ. 2) gm‘«mÁ¶emhr AdñWocm nmohmoMcoë¶m ^m§S>dcehm§‘Yrc
A§V{d©amoY. 3) gm‘«mÁ¶dmXr OJ Am{U ˶m§À¶m‘Yrc OZVm
¶m§À¶m‘Yrc A§V{d©amoY.
4) gm‘«mÁ¶dmXr Xoe
Am{U ZdñdV§Ì Xoe
¶m§À¶m‘Yrc A§V{d©amoY
d ZdñdV§Ì Xoem§Vrc
amÁ¶H$Vm© dJ© d VoWrc
OZVm ¶m§À¶m‘Yrc
A§V{d©amoY.
AmO g‘mOdmXr
OJ Odinmg Cacoco
Zmhr. EH$ ³¶w~m d Zmhr
åhQ>ë¶mg CÎma H$mo[a¶m
¶m XmoZ N>moQ>çm Xoem§Mm AndmX gmoS>ë¶mg g‘mOdmXr Xoe
ApñVËdmV Zmhr. gmopìhEQ> ¶w{Z¶ZÀ¶m AñVmZ§Va Am{U MrZZo
^m§S>dcemhrMm añVm nH$S>ë¶mZ§Va g‘mOdmXr Vi ˶m AWm©Zo
CacmM Zmhr. Voìhm g‘mOdmXr OJ Am{U gm‘«mÁ¶dmXr OJ
¶m§À¶mVcm A§V{d©amoY ˶m AWm©Zo ApñVËdmV Zmhr.
{deofV: 2008 gmcr A‘o[aHo$V gwê$ Pmcoë¶m 1930
À¶m ñdê$nmÀ`m ‘§XrZo Z§Va A»¶m Xþ{Z¶ocmM J«mgco d ˶mVyZ
IwÔ A‘o[aHo$‘ܶoM (Am°³¶wnm¶ dm°cñQ´>rQ> Am§XmocZ) `wamonm‘Yë`m
ñnoZ, nmoVw©Jmc, BQ>cr, Am¶cªS>, J«rg AmXr Xoem§Vrc OZVoÀ¶m
OrdZ ‘mZmda VoWrc amÁ¶H$˶mªZr gwê$ Ho$coë¶m hëë¶m‘wio ¶m
Xoem§Vrc OZVm ‘moR>çm à‘mUmV añ˶mda ¶oD$Z Am§XmocZ H$arV
Amho. gm‘«mÁ¶dmÚm§À¶m‘ܶo d ˶m§À¶m OZVo‘ܶo Omo A§V{d©amoY
hmoVm Vmo Vrd« ~Zcm Amho d Vmo ËdaoZo ‘mdiʶmMr {MÝho {XgV
ZmhrV. AmOM EH$ ~mV‘r a{e¶Z {MÌdmUr XmIdrV hmoVr.
MrZZo J«rg‘ܶo ~§X nS>coco {d‘mZVi d BVa CÚmoJ ^m§S>dc
J§wVdUyH$ H$ê$Z Vmã¶mV ¿¶m¶cm gwédmV Ho$cr Amho. BVa
Am§Vaamï´>r¶ n[apñWVrH$m°.^mcM§Ð Ho$aH$a, _mo. 9422987205
OJ^amV
‘§XrJ«ñV Xoem§Vhr AmÎmm Amnë¶m AW©ì¶dñWm ‘yinXmda
AmUʶmgmR>r, MrZH$S>o Amemi^yVnUo nmhV AmhoV.
^m§S>dcemhrA§VJ©V d¡Mm[aH$ g§Kf©
1971 Z§Va Xþgè¶m ‘hm¶wÕmZ§VaÀ¶m ^m§S>dcemhrMo
gwdU©¶wJ g§nV Amco. {dH$mgmMm Xa d Zâ¶mMo Xa Imcr Kgê$
cmJco d ˶mZ§Va {~«Q>Z‘ܶo ‘mJm©aoQ> W°Ma d A‘o[aHo$‘ܶo Z§Va
amoZmëS> aoJU ¶m§À¶m amOdQ>rÛmao Amnco Z’o$ dmT>dyZ KoʶmgmR>r
^m§S>dcXmadJm©Zo Amnco AmH«$‘H$ YmoaU nwÝhm gwê$ Ho$co. ¶m
Z§VaÀ¶m H$mimV {deofV: 1980 Z§Va noQ´>moS>m°cg©Mm OmoaXma
àdmh {deofV: A‘o[aHo$H$S>o OmoamV dmTy> cmJcm. AmnoHo$Ûmam
noQ´>mo{c¶‘ {Z¶m©VXmam§Zr
Or EH$ Amncr Լo$Xmar
ñWmnZ Ho$cr ˶mMm hm
n[aUm‘ hmoVm. à‘wI
gm¡Xr Aao{~¶mgma»¶m d
Aݶ Voc{Z¶m©VXma
amï´>m§H$S>o àM§S> S>m°cg©
g§nVr O‘m hmoD$ cmJcr.
nU ˶m dmid§Q>mV Vo Vr
J§wVdUma H$er? åhUyZ
‘J ho S>m°cg© ~è¶mM
à‘mUmV A‘o[aH$Z ~S>çm
~±H$m§‘ܶo J§wVdUwH$sgmR>r nmR>dUo AmoKmZoM Amco. H$mhr à‘mUmV
Vo ¶wamo{n¶Z ~±H$m§‘ܶohr Jw§Vdco OmD$ cmJco. ¶m AmYrM {d{dY
joÌm§V H$mhr ‘wR>^a ~hþamï´>r` H§$nݶm§Mr ‘ºo$Xmar V¶ma Pmcr
Am{U CÚmoJ d ~±H$m ¶mda {dÎmr` H§$nݶm§Mo à^wËd ñWmnZ Pmco
hmoVo. AW©ì`dñWo‘Ü`o {dÎmr` H§$nݶm§Mr O~aXñV nH$S> ñWmnZ
Pmcr hmoVr.
OmJ{VH$sH$aUmMr ZdCXmadmXr YmoaUo ¶m§VyZM nwT>o Amcr.
gd© n¡gm ñdV:H$S>o IoMʶmgmR>r H$m‘Jma, H$ï>H$è¶m§Zm ¶m AmYr
{Xcoco H$ë¶mUH$mar amÁ¶mÀ¶m ’$m¶Úm§da h„o gwê$ Pmco.
˶mMà‘mUo ZdñdV§Ì amï´>m§Zm ì¶mnma d {dÎmr` joÌmgmR>r Amncr
Kao Iwcr H$aʶmgmR>r X~md gwê$ Pmco. OmJ{VH$ ~±H$, ZmUo
{ZYr Am§Vaamï´>r¶ ì¶mnma g§KQ>Zm ¶m A^Ð {Vù¶m§‘m’©$V ho
X~md cmXʶmV ¶oD$ cmJco, ZdñdmV§Í¶ Xoem§Vco ^m§S>dcXmadJ©
AmXtZm hr ImD$Om YmoaUo n϶mda nS>ʶmgmaIr hmoVr.
^maVmgma»¶m Xoem‘ܶo VWmH${WV {Z¶moOZ~Õ d g‘mOdmXr
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 14
g‘mOaMZoÛmam ~Zcoë¶m ^m§S>dcXmam§Zm AmVm Amnë¶m nVmH$m
OJ^a ’$S>H$mdʶmMr ñdßZo nSy> cmJcr hmoVrM Voìhm hr YmoaUo
˶m§À¶m ’$m¶ÚmMr hmoVrM. Vo ¶m YmoaUmMo Iao nwañH¥$V} ~Zco.
Aem arVrZo naH$s¶ {dÎmr¶ d BVa ^m§S>dcXmam§Zm ZdñdV§Ì
Xoem§Vrc OZVocm cwQy>Z ñdV: Jã~a hmoʶmgmR>r XoemoXoerMo
XadmOo Iwco H$aʶmV Amco.
2008 À¶m ‘§XrMm Y¸$m
A‘o[aH$m ¶wamon AmXr Xoem§Vrc ~±H$m {d‘m H§$nݶm d BVa
{dÎmr¶ CÚmoJm§Zm AmVm ˶m§À¶mdarc {Z¶§ÌUo ~§YZH$maH$ dmQy>
cmJcr hmoVr. Vr ˶m§Zr ˶m§À¶m amOH$s¶ X~mdmImcr {Ii{Iir
H$ê$Z ‘wº$ AW©ì¶dñWoMm OUy AmXe©M V¶ma Ho$cm.
n[aUm‘r ˶m§Zr Aem ‘moH$mQ> nÕVrZo eoAa ‘mH}$Q> d BVa
joÌm§V Aer H$mhr gÅ>o~mO J§wVdUyH$ H$aʶmg gwê$dmV Ho$cr
H$s, ˶m§Zm gmdaUo H$R>rU Pmco. Á¶mcm ^m§S>dcr ì¶dñWo‘ܶo
nV Zmhr ˶mcm àM§S> à‘mUmda KaH$O} XoD$Z EH$ J¥hH$Om©Mm
~wS>~wS>m V¶ma H$aʶmV Amcm. dmQ>oc Vgo gÅ>o~mO J§wVdUrgmR>r
~moJg àm°S>³Q> V¶ma H$ê$Z ‘mH}$Q>‘ܶo {dH$ʶmV ¶oD$ cmJco.
à˶jmVrc Agcr AW©ì¶dñWo‘Yrc dmT>˶m ‘§Xrda ‘mV
H$aʶmgmR>r Aem H$O©XmamMr ‘mJUr V¶ma H$aʶmMmhr C’$amQ>m
àdmg hmoVm. ^m§S>dcXmam§H$S>o O‘m Pmcoë¶m àM§S> ^m§S>dcXmam§gmR>r
J§wVdUwH$scm Hw$R>o dmd ZìhVm. nU Z’$m {‘io d ˶m{edm¶ Jßn
~gco Va Vo ^m§S>dcr H$gco? ˶mVyZ Ë`m§Zr hm ~ogw‘ma gÅ>o~mO
J§wVdUwH$sMm ‘mJ© ñdrH$macm.
eodQ>r ìhm¶Mo VoM Pmco
eodQ>r 2008 gmcr ~o’$m‘ doJmZo gwQ>coco ho gÅ>o~mO
^m§S>dcmMo Vmê$ dmñVdmÀ¶m àM§S> IS>H$mda AmnQy>Z ’w$Q>co
Am{U àM§S> ‘hmH$m¶ ~±H$m, {d‘m H§$nݶm Am{U J¥hH$O© XoUmè¶m
H§$nݶm d BVa {dÎmr¶ H§$nݶm d ‘moQ>ma CÚmoJmgmaIo CÚmoJhr
EImÚm nͶmÀ¶m ~§Jë¶mà‘mUo H$mogico. H¥${Ì‘nUo ’w$Jdcocm
{dH$mgmMm Xahr gUgUrV Imcr AmnQ>cm. d ˶mVyZ A‘o[aH$m,
Z§Va `wamonr` amï´>o, OnmZ d Z§Va BVa ZdñdV§Í¶ Xoem§À¶m
AW©ì¶dñWmhr JQ>m§Jù¶m ImD$ cmJë¶m.
Eadr emgZmZo ‘mHo©$Q>‘ܶo hñVjon H$ê$ Z¶o, åhUUmao
‘mVã~a ^m§S>dcXma AmVm hmVmZo h°Q> KoD$Z A‘o[aH$Z d Z§Va
Amnë¶m XoemVë¶m emgZmH$So> ~Mmd, ~Mmd åhUyZ Ymdco.
˶m§À¶m darc T>m|Jr YmoaUmMm nXm©’$mg Pmcm. WmoS>³¶mV ¶m
emgZmZo H$m‘Jmam§Zm H$mhr g§ajU dm ’$m¶Xo XoʶmgmR>r hñVjon
H$ê$ Z¶o nU ^m§S>dcXmam§Zm ‘mÌ ‘J ˶m§À¶m JwÝhoJmar dV©ZmZo
˶m§Mo CÚmoJ ~wS>mcoco AgyZhr emgZmZo emgZ Va H$ê$ Z¶oM,
nU CcQ> OZVoÀ¶m n¡emVyZ O‘coë¶m emgH$s¶ {ZYr‘YyZ ¶m
^m§S>dcXmar JwÝhoJmarZ§Va ‘mÌ ‘XV XoD$Z, ˶m§À¶m ñd¶§{Z{‘©V
A[aï>mVyZ ~mhoa H$mT>mdo, ¶mnojm T>m|J~mOr Vr H$m¶ doJir Agy
eHo$c.
åhUo ^m§S>dcemhrcm n¶m©¶ Zmhr
1991 gmcr gmopìhEQ> ¶w{Z¶ZMm AñV Pmë¶mZ§Va d
MrZZo ^m§S>dcemhrMm ‘mJ© AZwgaë¶mZ§Va AmVm ^m§S>dcemhrcm
n¶m©¶ Zmhr Agm Zmam cmdV {OV§‘¶m, {OV§‘¶m åhUyZ Amncm
Aíd‘oYmMm dmê$ gwgmQ> gmoS>Umao ^m§S>dcXma d ˶m§Mo ^mS>moÌr
^mQ>, AmVm B{VhmgM OUy g§ncm Amho, {dMmaàUmcrMo ¶wJ
g§nco åhUUmao AW©VÁk ^mQ>, ¶m gdmªM§ Wmo~mS> ’$moS>Umar d
1930 À¶m ^rfU OmJ{VH$ ‘§XrMr AmR>dU H$ê$Z XoUmar hr
ԤXr hmoVr.
¶m AJmoXa, ‘op³gH$mo VwH©$ñVmZ, H$mo[a¶mXr A¾o¶ Am{e¶mB©
Xoe, a{e¶m AmXr Xoem§V 1997 gmcmnmgyZ Am{W©H$ A[aï>m§Mo
VS>mIo ~gV hmoVo. nU ˶mdoir ˶m§Zm ^m§S>dcmMo {OJar XmoñV
(Crony Capitalists) åhUyZ {hUdUmao A‘o[aH$mXr ‘hmgÎmm
¶m§ZmM ‘hm‘§XrZo 2008 gmcr J«mgë¶mZo ˶m§Mr Wmo~mSo> ’$moS>cr
Jocr hmoVr. AmOhr ho gm‘«mOdmXr Xoe Iè¶m AWm©Zo ¶m ‘§XrVyZ
~mhoa Va Amcoco ZmhrVM CcQ> ¶m ‘§Xr‘ܶo àM§S> JQ>m§Jù¶m
ImVmZm {XgV AmhoV.
H$m‘Jma-H$ï>H$è¶m§da h„m
¶m ZdCXmadmXr ^m§S>dcemhrMo Iao Z§Jo ñdê$n OJ^aÀ¶m
OZVocm AmVm ñdmZw^dmZo H$iy cmJco Amho. Jocr AZoH$ XeHo$
H$ë¶mUH$mar amÁ¶mMo ’$m¶Xo OZVocm XoUmar ¶wamonm‘Yrc ^m§S>dcr
amï´>o, AmOÀ¶m ‘§XrÀ¶m JV}V gmnS>coë¶m ~±H$m, ’$m¶Zm§Ýg H§$nݶm
d CÚmoJ ¶m§Zm ˶m§VyZ ~mhoa H$mT>ʶmgmR>r H$O} C^maV Amcr.
nU AmVm hr H$O} ’o$S>ʶmgmR>r, H$m‘Jma H$ï>H$è¶m§Zm {Xcoë¶m,
noÝeZ, d¡ÚH$s¶ ‘XV AmXtda H$mQ>H$garÀ¶m Zmdo (Am°ñQ´m°{gQ>r)
h„o H$arV Amho. ZmoH$è¶m§V, ~oH$ma^ζm§V H$nmV H$arV AmhoV,
gmh{OH$M ¶m Xoem§Vrc OZVm ˶m§À¶m{déÕ añ˶mda CVê$Z
{ZXe©Zo H$arV Amho. J«rg, nmoVw©Jmc, ñnoZ, BQ>cr AmXr ¶wamonr¶
amï´>m‘ܶo ¶m Am§XmocZm§Zr Omoa nH$S>cm Amho d AmVm ’«$m§g,
B§½c§S>hr ˶mcm AndmX am{hcocm Zmhr. ¶m Am{W©H$ A[aï>m§Mo
cmoU ñdm^m{dH$nUo ~«mPrc, a{e¶m, ^maV, MrZ d X{jU
Am{’«$Ho$gh BVa Xoem§da cmXUo Agm ì¶dhmahr gwê$ Pmcm Amho.
IwÔ gm‘«mÁ¶dmÚm§Mm ‘wHw$Q>‘Ur A‘o[aH$mhr ¶m ‘§XrVyZ ~mhoa nSy>
eH$cocr Zmhr.
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 15
gÎmmYmar dJm©Vrc H$mhr cmoH$ H$m‘Jma dJm©V gm‘rc
hmoVmV d ˶m‘wio H$m‘JmadJm©cm {e{jV 춺$s CncãY hmoVmV
hr Z Q>miVm ¶oUmar n[apñWVr Amho. ho (‘mZdr) àJVrÀ¶m
H«$‘mV Mm§Jë¶m nÕVrZo {gÕ Pmco Amho. H$å¶w{ZñQ>
OmhraZmå¶m‘ܶoXoIrc Amåhr Vgo ñnï> åhQ>co Amho. nU BWo
XmoZ {Q>nm OmoS>Uo OéarMo Amho.
1) ¶m cmoH$m§Zm Oa H$m‘JmadJu¶ Midircm IamoIarM
Cn¶wº$ ìhm¶Mo Agoc Va ˶m§Zr Amnë¶m~amo~a Iè¶mIwè¶m
^mS>dcr àd¥Îm ‘ܶ‘dJ© d
‘m³g©, E§JëgAZwdmX : ~¥hñnVr
nÌì`dhma
{e{jV ‘§S>itZm gmo~V AmUco nm{hOo. O‘©Z ^m§S>dcXmam§‘YyZ
~mOy ~XcyZ Amcoë¶m ~hþg§»¶ cmoH$m§~Ôc ‘mÌ Vgo åhUVm
¶oUma Zmhr PH§$âV (~{cZ ‘Yrc EH$ nm{jH$) qH$dm ZoD$
JogoëemâV (PwarM ‘Yrc ‘m{gH$) ¶m§Zr Ago H$mhrhr Ho$coco
Zmhr H$s, Á¶m ¶moJo Midi EImXo nmD$c nwT>o Q>mHo$c. ˶m§À¶m
{cImUmV Iè`mIwè`m dñVw{Zð> qH$dm g¡Õm§{VH$ Jmoï>tMm nyU©
A^md Amho. CcQ>njr doJdoJù¶m {díd{dÚmc¶m§VyZ dm BVaÌ
Hw$Ry>Zhr Amcoco cmoH$ Oo AZoH${dY g¡YmpÝVH$ Ñ{ï>H$moZ
""~S>çm ^m§S>dcXmam§À¶m d ‘ܶ‘dJm©À¶m H$ënZm§Zm H$dQ>mië¶mg nj H$m‘JmadJm©Mm Z amhVm ^m§S>dcXmadJm©Mm
hmoB©c. Vgo Pmë¶mg ~mø OJmV O‘©Z njmMo à{V{Z{YËd H$aUo Wm§~dyZ ˶mÀ¶m ~amo~aMo EH$Ëd g§ndyZ ¶m ^y{‘Ho$cm
Omhra {damoY H$aUo Amåhmcm ^mJ nS>oc....'' ‘m³g© d E§Jëg ¶m§Zr O‘©ZrÀ¶m gmoec S>o‘moH°«${Q>H$ njmÀ¶m nwT>marnUmcm
- ~o~oc {cãZo»V, ’«$sËS²>eo, Jogoa hmgoZ³coda, ~«mHo$ ¶m§Zm - {c{hcoco.
EH$ ‘¶m©{XV {dVaUmgmR>r Agcoco nÌ.
(ho nÌ ‘m³g© d E§Jëg ¶m§Zr 17-18 gßQ>|~a 1879 amoOr {c{hco.
Am°JñQ> 1879 ‘ܶo O‘©ZrVrc g‘mOdmXr MidirH$S>o ‘mJo diyZ
nmhVmZm ¶m erf©H$mImcMr H$mc© hmoídJ© EXAX© ~ÝñVuZ Am{U H$mc©
Am°JñQ> lm‘ ¶m§Zr {c{hcoë¶m coImcm CÎma åhUyZ ho nÌ {c{hco hmoVo. ¶m
coImV O‘©Z gmoec S>o‘moH«${Q>H$ njmMo H«$m§{VH$mar nj Ago Agcoco ê$n ~XcyZ
˶mEodOr gwYmaUmdmXr ^y{‘H$m ñdrH$mamdr ¶mMm nwañH$ma H$aʶmV
Amcm hmoVm. 1879 gmcmVrc ‘m³g© d E§Jëg ¶m§Mo {cImU dJ© cT>çmVrc
YmoaU d S>mdnoM ¶m ‘YyZ hm coI àm.naoe MÅ>monmܶm¶ ¶m§Zr CncãY
H$ê$Z {Xcm Amho.
^m§S>dcr àd¥V ‘ܶ‘dJm©er d ˶mVrc 춺$s¨er H$m‘Jma dJm©À¶m
VÎdkmZmda AmYm[aV nj ~m§Yy nmhUmè¶m eº$s¨er d ˶mZ§Va
CX¶mcm Amcoë¶m njmZo H$em àH$maMo g§~§Y R>odco nm{hOo? ¶m~m~V
OJ^aÀ¶m H$å¶w{ZñQ> njm‘ܶo Iyn Chmnmoh Pmcm Amho. EdT>oM Zìho Va
H«$m§Vr Pmë¶mZ§Vahr ¶m eº$s¨er d 춺$s¨er H$go g§~§Y R>odmdoV ¶m~ÔcXoIrc Iyn KwgiU g‘mOdmXr à¶moJmÀ¶m
VmËnwa˶m nam^dmZ§Va a{e¶m, MrZ d BVa Xoem§Vrc AZw^dm§À¶m nmíd©^y‘rda, gd©Xÿa Mmcy Amho d MmcyM amhUma Amho.
EH${ÌV cmc {ZemU njmVrc Oo ‘V^oXmMo ‘wÔo AZoH$ df} MM}À¶m d ì¶dhmamÀ¶m nmVirda Vrd« hmoV hmoV nj
’w$Q>rcm H$maUr^yV Pmco, ˶m‘Yrc EH$ à‘wI ‘wÔm "^m§S>dcr àd¥Îm ‘ܶ‘dJm©er d ˶mVrc 춺$s¨er H$m‘JmadJm©À¶m
VÎdkmZmda AmYm[aV nj ~m§Yy nmhUmè`m eº$s¨Zr d ˶mZ§Va CX¶mcm Amcoë¶m njmZo H$em àH$maMo g§~§Y R>odco
nm{hOoV?' hm hmoVm. ˶mÑï>rZo ho nÌ Amnë¶mM Zìho Va BVahr S>mì¶m njm§À¶m Ñï>rZo d¡Mm[aH$ nmVirda ‘XVH$maH$
R>aoc Ago Amåhmcm dmQ>Vo. - g§nmXH$)
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 16
Amnë¶m~amo~a AmUVmV ˶m§Mm dadaÀ¶m g‘mOdmXr H$ënZm§er
gwg§dmX V¶ma H$aʶmMm à¶ËZ hr {Z¶VH$m{cHo$ H$aV Agë¶mMo
{XgVo. AmO O‘©Z VÎdkmZ Á¶m {dñH$irVnUmÀ¶m à{H«$¶oVyZ
OmV Amho, ˶m‘wio ho gJio gX²J¥hñW EH$m nojm EH$ Ago
Jm|Yicoë¶m AdñWoV AgVmV. emór¶ g‘mOdmXmÀ¶m Zì¶m
emómMm n{hë¶m§Xm nyU©V: Aä¶mg H$aʶmEodOr à˶oH$OU ˶mZo
Amnë¶m~amo~a AmUcoë¶m Ñ{ï>H$moZmda {dg§~yZ amhÿZ ¶m ZdrZ
emómH$S>o OmÊ`mH$[aVm ñdV:À¶m ImgJr emómMr nm¶dmQ>
{ZdS>Vmo Am{U ZdrZ emó {eH$dʶmMm Amd AmUV YSmS>rZo
nmD$c nwT>o Q>mH$Vmo. ˶m‘wio ¶m gX²J¥hñWm§‘ܶo {OVH$s S>moH$s
{VVHo$ Ñ{ï>H$moZ AmT>iVmV. H$moU˶mhr Jmoï>rV ñnï>Vm
AmUʶmEodOr ho cmoH$ Jm|Yi V¶ma
H$aVmV. gwX¡dmZo OdiOdi gd©Ì hm Jm|Yi
˶m§À¶mnwaVmM ‘¶m©{XV AgVmo. ñdV: Á¶m
Jmoï>r AmnU {eH$cocmo ZmhrV Aem Jmoï>r
Xþgè¶m§Zm {eH$dUo hoM Á¶m§Mo ‘mJ©Xe©H$
gyÌ AgVo Aem {e{jV 춺$s¨Zm njmZo
~mOycm R>odco Var haH$V Zmhr.
2) Ooìhm BVa dJm©Vrc Ago cmoH$
H$m‘JmadJm©À¶m MidirV gh^mJr hmoVmV
Voìhm ˶m§Zr Amnë¶m~amo~a ^m§S>dcr
‘ܶ‘dJu¶ dJ¡ao nyd©J«hm§Mo Adeof
ñdV:~amo~a AmUy Z¶oV. EdT>oM Zìho Va
˶m§Zr H$m‘JmadJu¶ Ñ{ï>H$moZ A§Jr ~mUm
dcm nm{hOo, Agm AmJ«h àW‘V: Yacm nm{hOo. nU Ago {XgyZ
Amco Amho H$s, ho cmoH$ ‘ܶ‘dJu¶ g§H$ënZm§Zm Iyn ‘moR>çm
à‘mUmda H$dQ>miyZ YaVmV. O‘©Zrgma»¶m ‘ܶ‘dJm©Mo dM©ñd
Agcoë¶m Xoem‘ܶo Aem H$ënZm ApñVËdmV AgUo ho {ZpíMVnUo
g‘W©Zr¶ Amho. nU ˶m H$ënZm gmoec S>o‘moH«°${Q>H$ H$m‘Jma
njmÀ¶m H$jo~mhoaM Ho$di g‘W©Zr¶ R>ê$ eH$VmV. ¶m cmoH$m§Zm
Oa EH$ gmoec S>o‘moH°«${Q>H$ ‘ܶ‘ dJm©Mm nj ~m§Ym¶Mm Agoc,
Va Vgm ˶m§Zm nyU© A{YH$ma Amho. n[apñWVrZwgma ‘¥J ˶m§À¶m~amo~a
dmQ>mKmQ>r hmoD$ eH$Vrc. H$ama hmoD$ eH$Vrc dJ¡ao dJ¡ao, nU
H$m‘JmadJm©À¶m njm‘ܶo Ago cmoH$ EH$ ’$gdUmao KQ>H$ R>aVmV.
H$mhr H$maUm§‘wio ˶m§Zm gm§^miyZ KoUo Amdí¶H$ hmoV Agoc Va
˶m§Zm Ho$di gm§^miyZ KoUo EdT>oM H$m‘ H$amdoV ˶m§Zm njmÀ¶m
nwT>marnUm‘wio à^wËd JmOdʶmMr nadmZJr XoVm H$m‘m Z¶o Am{U
˶m§À¶mer H$mS>r‘moS> KoUo ho AmO Zm CÚm KS>UmaM Amho, ho
cjmV R>odyZM dmJco nm{hOo.
hr doi AmVm AmcocrM {XgVo
da C„oIrcoë¶m IoimÀ¶m coIH$m§Zm (hmoí~J© ~pÝñQ>©Z
lm‘) (O‘©Z) nj Amnë¶mA§VJ©V H$gm H$m¶ R>ody eH$Vmo. ho
Am‘À¶m g‘OmÀ¶m ncrH$S>Mo Amho. njmMo nwT>marnU H$‘r
A{YH$ à‘mUmV Aem cmoH$m§À¶m hmVr Joco Va nj c¶mcm
OmB©c Am{U njm~amo~aM H$m‘JmadJm©Mm R>gmXoIrc {‘Qy>Z OmB©c.
Am‘À¶m{df¶r ~mocm¶Mo Pmco Va Am‘Mm g§nyU© ^yVH$mi
nmhVm Am‘À¶mH$[aVm Ho$di EH$M dmQ> ‘moH$ir Amho. dJ©cT>m
hrM B{Vhmg KS>{dUmar Vm~S>Vmo~rMr n«oaH$ eº$s Amho, ¶m
H$ënZocm Amåhr Jocr 40 df} àm‘w»¶ XoD$Z nwT>o AmUco Amho
Am{U {deofH$ê$Z ^m§S>dcXmadJ© Am{U
H$m‘JmadJ© ¶m§À¶mVrc g§Kf© hm AmYw{ZH$
gm‘m{OH$ H«$m§VrMm EH$ à‘wI H$maUr^yV
KQ>H$ Amho Aer H$ënZm nwT>o AmUcr Amho.
˶m‘wio MidirVyZ hm dJ© g§Kf© ~mOycm
H$mTy>Z Q>mHy$ BpÀN>Umè`m cmoH$m§~amo~a OmUo
Amåhmcm e³¶ hmoUmao Zmhr. B§Q>aZ°eZc
ñWmnZ H$aVmZm ""H$m‘JmadJm©Mr ‘wº$s ho
H$m‘JmadJm©Zo ñdV:M H$aʶmMo H$m¶©
Amho.'' hr ¶wÕ KmofUm Amåhr hoVyV: V¶ma
Ho$cr hmoVr. H$m‘Jma ñdV:Mr ‘wº$s
H$aʶmgmR>r AkmZr AmhoV d åhUyZM
XmZeya ~S>çm ^m§S>dcXmam§À¶m Am{U ‘ܶ‘ dJm©nmgyZ gwê$ H$aV
danmgyZ Vimn¶ªV ‘wº$s XoV Joco nm{hOo, Agm CKS> CKS> Xmdm
H$aUmè¶m cmoH$m§~amo~a Amåhr OmD$ eH$V Zmhr. Aem
gX²J¥hñWm§À¶m H$ënZm§er {‘iVr OwiVr ^y{‘H$m Oa Zdm nj
KoUma Agoc, H$m‘JmadJu¶ Z amhVm Vmo nj ^m§S>dcr hmoUma
Agoc Va Amåhmcm Vgo H$aVmZm Oar IoX hmoUma Agcm VargwÕm
˶m njm{déÕ OmhranUo ~mocʶm{edm¶ Xþgam H$moUVmhr n¶m©¶
Am‘À¶mH$S>o {e„H$ Zgoc Am{U Vgo Pmë¶mg naXoem§‘ܶo O‘©Z
njmMo à{V{Z{YËd Amåhr Á¶m EH$OwQ>rÀ¶m A§VJ©V H$aV hmoVmo,
Vo Eo³¶ Amåhmcm ^§J H$amdo cmJoc.
nU n[apñWVr {VWn¶ªV ¶oUma Zmhr Aer Amåhr Amem
~miJVmo. g{‘VrÀ¶m O‘©Zr‘Yrc nmMhr gXñ¶m§Zm VgoM ~«mHo$cm
ho nÌ XoʶmV ¶mdo. Am‘À¶mnwaVo åhUmc Va Pw[aH$ ‘Yrc
춺$s¨Zm ho nÌ nmR>dʶmg Am‘Mr H$mhr haH$V Zmhr.
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 17
theentitlementoffood;limitstherationstocerealsalone;
opens the door for cash to replace food rations; does
nothingtoboostprocurementandrevitalizeagriculture;
denies maternal benefits to mothers with more than
twochildren;andcontinueswiththedubiousmethod
of'targeting'theneedy,whichexcludeslargesections
of the poor. The Ordinance claims to cover 67% of
the population.TheArjunSengupta reporthad found
that 77% of India's people spend less than Rs.20 per
day.The Government is yet to refute these findings,
and clearly, at least 77% are undoubtedly poor, while
even those spending more than Rs 20 are also poor
and needy.ThereforeAILC demands universal food
securitycoverage,whichinsteadofseekingtoidentify
the poor can target and exclude only the obviously
rich – those who enjoy property and salary above a
certain ceiling. AILC demands an effective Food
SecurityBilltobepassedinParliament,whichensures
atleast50kgoffoodgrainsforeachfamilyatRs1per
kg; other essential food items such as millets, pulses
andoil;absolutelynooptionofcashtransferreplacing
food rations; no weakening of maternal entitlements;
and measures to boost procurement and revitalise
agriculture.
4.TheAILCcondemnstheUPAGovernment's
cravenattitudeofendorsingUSspyingoperations,and
denial of asylum to whistleblower Edward Snowden
who exposed the spying. TheAILC hails the offer of
asylum to Snowden by Bolivian President Evo
Morales, and condemns the shocking and
unprecedented violation of international protocol by
Governments of France, Portugal, Spain and Italy in
denyingpermissionfortheplanecarryingPresidentEvo
Morales of Boliva through their airspace. AILC
demandsthatIndiaresistUSsnoopingoperationsand
alsostopitsownattemptstoviolatetherighttoprivacy
ofIndiancitizens.
5. The AILC will hold a Convention on 11
AugustatConstitutionClubmarkingtheCentenaryof
the historic Ghadar movement, which represents a
uniquerevolutionarylegacy.
CPI(ML)(Liberation)CommunistPartyMarxist,
Punjab Left Coordination Committee, Kerala
Communist Party of Revolutionary Marxists Lal
Nishan Party (Leninist)
RESOLUTIONS ADOPTED BYAILC
TheAll India Left Coordination (AILC) held a
meeting on 6th July 2013 in Delhi, attended by
representativesofconstituentparties.
The resolutions adopted at the meeting are as
below:
1.TheAILCexpressedcondolencesattheflood
calamityinUttarakhand,andresolvedtointensifythe
effortstocollectanddisburserelieftothesurvivorsof
thetragedy.ThepeopleofUttarakhandarestruggling
to rebuild their lives in the aftermath of the disaster,
andreliefeffortsbytheStateandCentralGovernments
are extremely inadequate. TheAILC will pursue the
question of relief and rehabilitation with the
governments. The AILC also demands a thorough
reviewofthemodelofdevelopmentbeingfollowedin
Uttarakhandandotherecologicallysensitiveareasof
thecountry,sinceitisapparentthattheenvironmental
devastationisattherootofnaturalcalamities.
2. The AILC welcomed the filing of a
chargesheet in the Ishrat Jahan fake encounter case,
which exposed yet again the communal and
undemocratic character of the Modi model of
governance. The AILC said that over the past nine
years,Ishrat'sfamilyandrightsactivistshadstruggled
for justice in the face of all odds, while not only the
Gujarat Government, but also the Central
Government'sHomeMinistryhadconspiredtocover
upthecrime.Evennow,theHomeMinistry'sreluctance
to allow prosecution of IB officers implicated in this
heinouscrimewascondemnable.TheAILCsaidthat
thepoliticalconspiracybehindtheencountermustbe
laid bare, and all those involved in staging the fake
encounter – including Gujarat police officials, IB
officers, and political leaders – must all be identified
andbooked.TheAILCsaidthatgovernmentsofevery
hue have been complicit in extra judicial killings and
the witch-hunt of innocent Muslim youth.TheAILC
calledforresistingthispoliticsofIslamophobiatooth
andnail,andhopedthatjusticeintheIshratJahancase
would pave the way for justice in other cases of fake
encounters in Gujarat as well as in the rest of India.
3. The AILC condemned the attempts of the
UPA Government to bypass Parliament and pass a
diluted Food Security Ordinance instead of a truly
effective Food SecurityAct.The Ordinance reduces
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 18
H$c 21 OyZ H$mo ‘¡Zo ‘wamXm~mX ‘| dm‘Z ‘olm‘ Or Ho$
gmW CZHo$ ^maV ‘w{º$ ‘moMm© Ho$ H$m¶©H«$‘ ‘| ^mJ {c¶m.
H$m¶©H«$‘ go nhco JoñQ> hmD$g ‘| CZgo {ZOr ‘wcmH$mV hþB©.
H$ar~ S>oT> K§Q>o VH$ CZgo amOZr{V Am¡a gm{h˶ na ~mVMrV
hþB©. CZH$m BamXm EH$ ^ì¶ Am¡a ~S>r n{ÌH$m {ZH$mcZo H$m h¡,
Omo d¡Mm[aH$s-AmYm[aV hmo. do MmhVo h¢ {H$ ‘¢ CgH$s {Oå‘oXmar
g§^mcy. ‘oar j‘Vm na CZH$m {dídmg H$aZm ‘wPo AÀN>m
cmJVm& na ‘¡ A^r ~hþV go H$maUm| go ñd¶§ H$mo Ag‘W©
g‘PVm hy°& H$m¶©H«$‘ ‘| dm‘Z ‘olm‘ Or H$m ^mfU dhr Wm,
Omo ‘¢ nhco ZmJnya ‘| ^r gwZ MwH$m Wm& ^maV ‘| AmOmXr H$s
cT>mB© AmOmXr H$s cS>mB© Zht Wr, daZm dh ~«m÷Um| H$s
AmOmXr H$s cS>mB© Wr& ^maV ‘| Ho$dc ~«m÷Um| H$m dmñV{dH$
à{V{Z{YËd h¢, X{cVmo-{nN>S>mo H$m dmñV{dH$ à{V{Z{YËd Zhr
h¡&
lmoVmAm| ‘| gaH$mar H$‘©Mmar Am¡a Q´>oS> `y{Z`Zm| Ho$ cmoJ
hr Wo, {OZH$m EH$‘mÌ Am¡a EH$ gyÌr¶ H$m¶©H«$‘ nXmoÞVr ‘|
AmajU Ho$ {gdm Hw$N> Zhr h¢& Bg H$m¶©H«$‘ ‘| ‘wPo Am‘
AmX‘r H$s H$moB© ^mJrXmar ZOa Zhr Am¶r.
~hþOZm| Ho$ gm‘m{OH$ Am¡a Am{W©H$ ‘wÔm| na H$moB© ~mVMrV
Zhr hþB©& ‘¢Zo AnZo ^mfU ‘| {ejm H$m ‘wÔm CR>m¶m, {OgH$m
{ZOrH$aU H$a {X¶m J¶m h¡ Am¡a H$hm {H$ gaH$ma Ûmam {ejm
H$mo Am‘ AmX‘r H$s nh°þM go Xÿa H$a {X¶m J¶m h¡& ‘¢Zo gdmc
IS>m {H$¶m {H$ BVZr ~S>r g§»¶m ‘| A{ejm Ho$ ahVo X{cV-
{nN>S>m g‘mO H$m ³¶m ^{dî¶ hmo gH$Vm h¡? ‘¢Zo ¶h àíZ ^r
‘§M go CR>m¶m {H$ ^maV ‘w{º$ ‘moMm© Ho$ EO|S>o ‘| ¶{X {ZOrH$aU
go ‘wº$ H$aZo H$m ‘wÔm Zhr h¡, Vmo ~hþOZ g‘mO Ho$ {cE CgH$m
H$moB© ‘hÎd Zht h¡& ‘oar ~mV H$m g‘W©Z dhm± {H$gr Zo Zhr
{H$¶m, dm‘Z ‘olm‘ Or Zo ^r Zhr&
‘wPo cJVm h¡, ‘oar ¶mÌm `{h g‘má hmo J¶r&
g§K n[adma H$m X{cV Am§XmobZ
{nN>co Mma gmc ‘o g§K n[adma H$s Amoa go qhXr ‘|
""X{cV Am§XmobZ n{ÌH$m'' ‘m{gH$ {ZH$c ahr h¡, Omo AnZr
{Z{OH$aU Am¡a AmajUamï´>^mfoVyZ
^ì¶Vm ‘| {H$gr ^r X{cV n{ÌH$m H$m ‘wH$m~cm Zhr H$a
gH$Vr, ~{T>¶m {MH$Zo ‘¡ncrWmo H$mJO na N>nZo dmcr, ~S>o
AmH$ma H$s Bg ~mah n¥ð>r¶ n{ÌH$m H$m ha n¥ð> a§JrZ hmoVm h¢&
BgHo$ àH$meH$-g§nmXH$ S>m.{dO¶ gmoZH$a emór h¡, Omo EH$
g‘¶ H|$Ð H$s ~mOno¶r gaH$ma ‘| amï´>r¶ AZwgy{MV Om{V-
OZOm{V Am¶moJ Ho$ Aܶj hþAm H$aVo Wo&
A^r VH$ h‘ qhXr gm{h˶ Am¡a nÌH$m[aVm ‘| X{cV
{d‘e© H$m AdcmoH$Z H$aZm hmoJm. ¶Ú{n h‘ X{cV gdmcm| na
qhXÿ ZO[a¶o go AZ{^k Zhr h¢, g§K n[adma Ho$ qhXÿ coIH$m|
Ûmam H$~ra-a¡Xmg H$mo qhXÿY‘© H$m ajH$ Am¡a S>m°.Am§~oS>H$a H$mo
qhXwÎd-g‘W©H$ Am¡a ‘wpñc‘-{damoYr ~Vm¶m hr OmVm ahVm
h¢& Bgr ‘w{h‘ Ho$ VhV 1992 ‘| ~å~B© Ho$ "pãcQ²>O' ‘|
""S>m.Am§~oS>H$a Am¡a Bñcm‘'' coI‘mcm N>nr Wr& Cgr H«$‘ ‘|
1993 ‘| "amï´>r¶ ghmam' ‘| am‘H¥$îU ~OmO Zo Am§~oS>H$a H$mo
‘wpñc‘-{damoYr ~VmVo hþE Xmo coI {cIo Wo& Bgr d¡Mm[aH$s
H$mo coH$a 1994 ‘| "nm§MOݶ' Zo "gm‘m{OH$ ݶm¶ A§H$'
{ZH$mcm Wm, Am¡a 1996 ‘| H$s J¶r AéU em¡ar H$s {Q>ßnUr
Vmo g~H$mo hr nVm h¡&
co{H$Z Bg {hÝXÿdmXr qMVZ H$m à^md X{cVm| na
Bg{cE Á¶mXm Zhr nS>m Wm, ³¶m|{H$ CgHo$ do coIH$ J¡a X{cV
({ÛO) Wo& g§K H$m {ZemZm ¶hm± MyH$ ahm Wm& Cgo X{cV dJm}
‘| Am§~oS>H$a Ho$ X{cV Am§XmobZ H$s à{VH«$m§{V ‘| e§H$amMm¶©
H$s gm§ñH¥${VH$ EH$Vm, hoS>Jodma H$m qhXy amï´>dmX, JmocdcH$a
H$m g‘agVmdmX Am¡a XrZX¶mc Cnmܶm¶ H$m EH$mË‘ ‘mZddmX
ñWm{nV H$aZm Wm& BgHo$ {cE Cgo Oê$aV Wr EH$ X{cV H$s,
dh ^r Eogo X{cV H$s, Omo g§K H$s {dMmaYmam ‘| ncm-~T>m
hmo Am¡a qhXwÎdhr {OgH$m AmoT>Zm-{~N>m¡Zm hmo, g§K H$s ¶h
ImoO {dO¶ gmoZH$a emór na OmH$a nwar hþB©& Am¡a ^ì¶
"X{cV Am§XmobZ n{ÌH$m' ApñVËd ‘| Am¶r. A~ Omo H$m‘
"nm§MOݶ' Am¡a "dV©‘mZ H$‘c Á¶mo{V' (^mOnm H$m ‘wI nÌ)
Ho$ Ûmam Zhr hmo nm ahm Wm, dh A~ "X{cV Am§XmobZ n{ÌH$m'
Ho$ Oar¶o nQ>ar na Xm¡S>Zo cJm h¡& A~ CgH$m ha A§H$ S>m.Am§~oS>H$a
Ho$ X{cV Am§XmobZ H$mo qhXy ’$moëS> ‘| cmZo dmcr gm‘J«r nyar
gO-YO go X{cVm| H$mo àñVwV H$a ahm h¡&
(’o$g~wH$dê$Z)
H§$dc ^maVr
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 19
29 OyZ 2013 amoOr gd© l{‘H$ g§KQ>ZoÀ¶m dVrZo ‘w§~B©‘ܶo
{JaUr H$m‘Jma d dmagXmam§Mm ‘oimdm Am¶mo{OV H$aʶmV Amcm
hmoVm. Joë¶m dfu 28 OyZ 2012 amoOr gd© l{‘H$ g§KQ>Zm§g{hV
BVa nmM g§KQ>Zm§À¶m {JaUr H$m‘Jma EH$OwQ>rMm {damoY AgVmZmhr
7.50 cmI én¶m§Mo KamÀ¶m {H$‘VrMm ^wXªS> cmXÿZ AOm©Mr
Hw$R>crhr N>mZZr AWdm Cd©[aV {JaUr H$m‘Jmam§Zm KamMr R>mog
h‘r Z XoVm àM§S> nmocrg ’$m¡O’$mQ>çmÀ¶m ‘XVrZo cm°Q>ar H$mT>ʶmV
Amcr.
^a nmdgmV hOmamo {JaUr H$m‘Jma dmagXmam§Zr ¶m cm°Q>arcm
{damoY Ho$cm. gw‘mao nmM Vmg ~m§Ðm ¶oWrc à‘wI añ˶m§darc
dmhVyH$ H$m‘Jmam§Zr amñVm amoH$mo H$ê$Z ~§X nmS>cr. gaH$maZo Omo
{JaUr H$m‘Jmam§Mm {dídmgKmV Ho$cm. ˶mcm gmW XoʶmMo H$m‘
{JaUr H$m‘Jmam§À¶m EH$OwQ>rVyZ ’w$Qy>Z OmD$Z Zdm H$mi g§nm{XH$m
O¶lr ImS>rcH$a, amï´>r¶ {‘c ‘OXÿa g§K d XÎmm BñdcH$am§À¶m
{JaUr H$m‘Jma g§Kf© g{‘VrZo Ho$cm. ˶m {dídmgKmVmcm 28
OyZ 2013 amoOr EH$ df© nyU© Pmco. hm {dídmgKmV {XZ gd©
l{‘H$ g§KQ>ZoÀ¶m dVrZo ‘§w~B©Vrc {JaUr H$m‘Jma d dmagXmam§Mm
‘oimdm KoD$Z gmOam H$aʶmV Amcm.
gw‘mao 1 hOma H$m‘Jma d dmagXma ¶m ‘oimì¶mV CnpñWV
A°S>.àH$me Am§~oS>H$a ¶m§Mm {JaUr H$m‘Jma cT>çmcm nmqR>~m
hmoVo. ¶m ‘oimì¶mÀ¶m AܶjñWmZr H$m°.CX¶ ^Q> hmoVo. ¶m
‘oimì¶mcm ^maVr¶ [anpãcH$Z ~hþOZ ‘hmg§KmMo ZoVo A°S>.àH$me
Am§~oS>H$a CnpñWV hmoVo. ˶m§Zr ‘mo’$V Kam§À¶m ‘mJUrcm nmqR>~m
{Xcm. ˶mMà‘mUo {gqcJ H$m¶Úmà‘mUo {JaUr ‘mcH$m§da O‘rZ
ì¶dhmamVyZ {‘iUmao H$mhr Q>¸o$ a¸$‘ gaH$mar {VOmoarV O‘m
Ho$cr nm{hOo, Aer ‘mJUr Ho$cr.
˶mMà‘mUo {JaUr H$m‘Jmam§g{hV gd© H$m‘Jmam§Zr Amnë¶m
àíZmMr gm§JS> amOH$maUmer KmVcr nm{hOo ¶mda ^a {Xcm.
Amnco à{V{ZYr cmoH$g^m-{dYmZg^oV nmR>dʶmMo AmdmhZ
Ho$co. ¶m ‘oimì¶mV H$m°.{~.Ho$.Am§~«o, H$m°.{dO¶ Hw$cH$Uu,
H$m°.AZ§V ‘mcn, H$m°.gwZrc {ZH$‘, H$m°.qeÌo, H$m°.CÎm‘ gwd},
H$m°.ZmZm {ZH$‘, H$m°.g§Vmof ‘moao, H$m°.gwaoe ndma B˶mXtMr ^mfUo
Pmcr. ¶m ‘oimì¶mV ¶o˶m nmdgmir A{YdoeZH$mimV
amÁ¶^amVrc {JaUr H$m‘Jma d dmagXmam§Mm ‘hm‘moMm© ‘§w~B©cm
ZoʶmMm {ZU©¶ Omhra H$aʶmV Amcm.
‘hmamï´> cmoH$emhr
AmKmS>rMm ‘oimdm
cmc {ZemU (co) nj KQ>H$ Agcoë¶m àH$me VWm
~mimgmho~ Am§~oS>H$am§À¶m nwT>mH$mamImcr JR>rV ‘hmamï´> cmoH$emhr
AmKmS>rÀ¶m nwT>mar H$m¶©H$˶mªMr ~¡R>H$ {X 03 Am°JñQ> 2013
amoOr ݶyPrc§S> hm°ñQ©c, Amao dgmhV ‘§w~B© ¶oWo Pmcr. ‘hmamï´>
cmoH$emhr AmKmS>rÀ¶m H$m¶©H«$‘mda cT>o C^maʶmÀ¶m Ñï>rZo d
AmKmS>rMo g§KQ>Z gwê$ hmoʶmÀ¶m Ñï>rZo {Oëhmdma KQ>H$ g§KQ>ZoMo
‘oimdo ¿¶mdo Ago R>aco d Vo ¶eñdr H$aʶmH$[aVm ‘hmamï´>ì¶mnr
KQ>H$ gd© njm§Mo g§KQ>Zm§À¶m à‘wI H$m¶©H$˶mªMm ‘oimdm {X.
25 Am°JñQ> 2013 a{ddma amoOr gH$mir 10 dmOVm Am§~oS>H$a
^dZ, JmoHw$iXmg nmñVm coZ XmXa ¶oWo KoʶmMo R>adco Amho. Var
njmÀ¶mdVrZo {H$‘mZ 75 Vo 100 H$m¶©H$V} ‘hmamï´>mVyZ à‘wI
H$m¶©H$V} ¶oUo Amdí¶H$ Amho.
H$m°.AÊUm^mD$ gmR>o ¶m§Mr
O¶§Vr CËgmhmV gmOar
cmoH$emhra H$m°.AÊUm^mD$ gmR>o ¶m§Mr 93 dr O¶§Vr lram‘nya
¶oWo cmc {ZemU nj (co.) d AmBgmÀ¶m dVrZo ‘moR>çm CËgmhmV
gmOar H$aʶmV Amcr. ¶mdoir njmÀ¶m H$m¶m©c¶mnmgyZ
H$m°.AÊUm^mD§$Zm A{^dmXZ H$aV, KmofUm XoV {‘adUwH$sZo OmD$Z
˶m§Zm H«$m§{VH$mar A{^dmXZ H$aʶmV Amco.
AÊUm^mD§$Mo gm{h˶, nmodmS>o AmOhr g‘mOmcm {XemXe©Z
H$aUmao AgyZ Vo OmñVrV OmñV H$ï>H$ar, emo{fV g‘mOmn¶ªV
nmoM{dÊ`mMr Amdí¶H$Vm Agë¶mÀ¶m ^mdZm ¶mdoir 춺$
H$aʶmV Amë¶m. VgoM gm‘«mÁ`emhrÀ`m {damoYmV g§Kf© H$aUmè¶m§Zm
AmOhr ˶m§Mo gm{h˶ àoaUmXm¶r Agë¶mMo CnpñWV cmoH$m§‘ܶo
‘m§S>ʶmV Amco.
¶mdoir H$m°.OrdZ gwê$S>o, H$m°.YZ§O¶ H$mZJwS>o ¶m§Mr ^mfUo
Pmcr. ¶mdoir Jmoaj H$dS>o, CÎm‘ ‘mir, Aj¶ ‘moQ>o, O¶lr
aU{Xdo, ~~Z Jm¶H$dmS>, {XZoe ¶mXd, àH$me ^m§S>, AZgm~mB©
VmoJo, XÎmy ‘mir B˶mXr ‘moR>çmg§»¶oZo cmoH$ CnpñWV hmoVo.
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 20
A‘o[aHo$Vrc nmMn¡H$s Mma OU ~oamoOJma qH$dm J[a~rer
Pw§OV Agë¶mMo EH$m gìh}VyZ g‘moa Amco Amho. A‘o[aHo$Vrc
lr‘§V Am{U J[a~m§‘Yrc Xar dmT>V AgyZ, Mm§Jë¶m ZmoH$è¶m§Mr
H$‘VaVm OmUdV Agë¶mMo ¶mVyZ {XgyZ Amco Amho.
"Agmo{gEQ>oS> àog' Am{U "OrE’$Ho$'Zo Ho$coë¶m
nmhUrZwgma A‘o[aHo$Vrc gܶmMr pñWVr AW©ì`dñWocm Amcocr
CVaVr H$im Xe©drV Amho. ˶m‘wioM Aܶj ~amH$ Amo~m‘m
AmJm‘r H$mimV AW©ì¶dñWoÀ¶m {dH$mgmda ^a XoUma AmhoV.
AcrH$S>rc ˶m§À¶m ^mfUm§‘ܶo ˶m§Zr Am{W©H$ gwYmaUm§À¶m
‘wÚm§Mm gmV˶mZo C„oI Ho$cm Amho.
A‘o[aHo$Vrc ídoVdUu¶m§À¶m H$ï>mV dmT>, Va Aݶ
dUu¶m§À¶m H$m¡Q>§w{~H$ OrdZmV ZH$mamË‘H$ Ñï>rMr dmT> Pmcocr
¶m gìh}VyZ {XgyZ Amco. Jm¡adUu¶m§Zr A‘o[aHo$Vrc AW©ì¶dñWm
A˶§V Imcmdë¶mMo åhQ>co Amho. "Vwåhmcm ZmoH$argmR>r AO©
H$am¶Mm Agcm, Var ˶m§Zm H$‘©Mmar ZH$moVM. ZmoH$ar {Xcr,
Var Vwåhmcm H$m‘ H$amdo cmJVo, ˶m§À¶m VwcZoV nJma {‘iV
Zmhr,' Ago ìh{O©{Z¶m àm§VmVrc Am¶arZ gm{c¶g© ¶m 52
dfmªÀ¶m ‘{hcoZo gm§{JVco. ˶m§Zr gܶm ’$io {dH$ʶmMm
ñQ>m°c cmdcm Amho.
Jm¡adUu¶m§À¶m VwcZoV Aݶ d§emMo ZmJ[aH$, Aëng§»¶
J[a~rV {Xdg H§$R>V AmhoV. 1970 Z§Va hm ’$aH$ A{YH$
OmUdy cmJcm Amho. Varhr Jm¡adUu¶m§‘ܶo Amcocr Am{W©H$
Agwa{jVVm hm qMVoMm ^mJ Amho. AZoH$ OU gaH$maH$Sy>Z
{‘iUmè¶m ^ζmÀ¶m AmYmamda OJV AmhoV.
àXrn Xoenm§S>o ¶m§Zm
AIoaMm cmc gcm‘!
H$m°.dg§V aËZnmaIr ¶m§Mo OmdB©, ór ‘wº$s g§KQ>ZoÀ¶m
H$m¶©H$˶m© Zr{c‘m Xoenm§S>o ¶m§Mo ghMmar d Ym{‘©H$ nm¶mda
PmoqQ>Jemhr H$aUmè¶m eº$s¨{déÕ g‘mOà~moYZmÀ`m H$m¶m©V lr.am‘
nw{Z¶m§Zr ¶m§À¶m~amo~a gmV˶mZo H$m‘ H$aUmao àXrn Xoenm§S>o ¶m§Mo
XrK© AmOmamZo 4 Am°JñQ> amoOr {ZYZ Pmco.
~oiJmd ¶oWrc Jm§YrdmXr MidirÀ¶m nmB©H$ Hw$Q>§w~mVyZ
Amcoco àXrn Xoenm§S>o g‘mOdmXr Midir~amo~a MmcV am{hco.
ór‘wº$s Midi, cmoH$ {dkmZ Midi, amï´>r¶ EH$Vm g{‘Vr
Aem g§KQ>Zm§er ˶m§Mm g§~§Y hmoVm.
Vo {Z¶{‘V ñV§^coIZ H$aV hmoVo. ˶m§À¶m níMmV nËZr.
‘wcJm, ‘wcJr, OmdB©. ^mD$-~hrU Agm n[adma Amho. Xoenm§S>o
¶m§Zr 28 df} ImXr H${‘eZ‘ܶo ZmoH$ar Ho$cr. 2004 ‘ܶo
ñdoÀN>m{Zd¥Îmr KoD$Z ˶m§Zr Y‘©{Zanoj Midir‘ܶo ñdV:cm PmoHy$Z
{Xco hmoVo. MidirgmR>r coIZ hmM ˶m§Mm ܶmg hmoVm. ‘hmË‘m
Jm§Yr d {dZmo~m§À¶m {dMmam§Mm ˶m§À¶mda à^md hmoVm. ~wa»¶mAmS>Mo
Mohao, ‘Zwñ‘¥Vr AOyZhr OmiVoM Amho, XheVdmX åhUOo?. em§VVm‘¶
ghApñVËdmÀ¶m {XeoZo Y‘©dmXmMo amOH$maU, O‘mVdmXmMo amOH$maU:
{‘WHo$ Am{U dmñVd, Y‘m©dmX : Iao H$m¶? ImoQ>o H$m¶?, ‘moh§‘X
n¡J§~a ¶m§À¶m gm{ÞܶmV ‘hmË‘m Jm§Yr Am{U Amogm‘m {~Z cmXoZ
AmXr nwñVHo$ ˶m§Zr {c{hcr. VgoM "AIoaMo h˶ma' hm H$Wmg§J«hhr
˶m§Zr {c{hcocm Amho. cmoH${dkmZ g§KAZm, ór ‘wº$s g§KQ>Zm,
EH$Vm gm§àXm{¶H$ gm¡hmX© g{‘Vr, S>r.S>r.H$mog§~r Q´>ñQ> ¶m gm‘m{OH$
g§ñWm§À¶m H$m‘mV Vo g{H«$¶ hmoVo. cmc {ZemU (co{ZZdmXr) V’}$
àXrn Xoenm§So> ¶m§Zm AIoaMm cmc gcm‘!
^maV gaH$maZo ¶m Xoem‘ܶo ZdCXmadmXr YmoaUo
am~dyZ, ¶m Xoemcm A‘o[aHo$gmaIr ‘hmgÎmm
~Z{dʶmMm {ZYm©a Ho$cm Amho.
nU hr YmoaUo Á¶m A‘o[aHo$gma»¶m
Am¡Úmo{JH$ÑîQ>çm àJV XoemZo {h[aarZo am~dcr, ˶m
XoemMr ¶m YmoaUm‘wio H$m¶ X`Zr` AdñWm ~Zcr
Amho ˶mMm 30 Owc¡ 2013 À¶m ‘hmamï´> Q>mBåg‘Ü`o
à{gÕ Pmcocm EH$ ~mocH$m Ahdmc Am‘À¶m
dmMH$m§gmR>r à{gÕ H$arV AmhmoV. - g§nmXH$
A‘o[aHo$V dmT>Vo¶ J[a~r
nmMn¡H$s Mma OU ApñWaVoÀ¶m ^modè¶mV
Añn¥í`VoMm àíZ hm dJ©H$chmMm àíZ Amho. ñn¥í`
Am{U Añn¥í` `m XmoZ g_mOmVrc Vmo H$ch Amho. EH$m
_mUgmda hmoV Agcoë`m AÝ`m`mMm hm àíZ Amho. EH$m
dJm©Zo Xþgè`m dJm©da Mmc{dcoë`m AmJ{iH$sMm hm àíZ
Amho. EH$m dJm©Zo Xþgè`m dJm©da Mmc{dcoë`m AÝ`m`mMm hm
àíZ Amho. EH$m dJm©Zo Xþgè`m dJm©er dmJVmZm Amnco dV©Z
H$go R>odmdo `m g§~§YmMm hm H$ch Amho.
- S>m°.~m~mgmho~ Am§~oS>H$a
({X.31 _o 1936 amoOr A{Ic _§w~B© BcmIm _hma n[afXoVrc
^mfUmVyZ)
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 21
N>m¶m M§ÐH$m§V ggmUo, amhUma Am§{~cAmoT>m, nwUo ¶m Kaocy
H$m‘Jma ‘{hcog ewH«$dmar {X. 26 Owc¡ 2013 amoOr {VMr ‘mcH$sU
‘§Oy {dZm¶H$ JmS>Jri, amhUma cmoH$‘mݶ ZJa, nwUo ¶m§Zr hmV
{naJmiyZ J{cÀN>eãX dmnaë¶m~m~V goZmXÎm nmocrg Mm¡H$sV
AXIcnmÌ VH«$ma Zm|Xdcr hmoVr. ¶m~m~V MM}g {dlm‘~mJ
nmocrg ñQ>oeZ ¶oWo
~mocmdë¶mdê$Z N>m¶m Am{U
{V˦mH$[aVm nwUo eha
‘mocH$arU g§KQ>ZoÀ¶m
ga{MQ>Urg ‘oYm WÎmo Amë¶m
hmo˶m. {dlm‘~mJ nmocrg
ñQ>oeZMo nmocrg {ZarjH$ amO|Ð
gmd§V ¶m§Zr JmS>Jri Am{U
ggmUo ¶m§Moer MMm© Pmcr.
¶m ˶m§À¶m
dº$ì¶m~Ôc g§KQ>Zm nmocrg
{Z[ajH$ amO|Ð gmd§V ¶m§Mm
{ZfoY H$arV Amho.
‘oYm WÎmo Ooìhm åhUmë¶m H$s gmho~ Vwåhr g‘OmdyZ ¿¶m
Voìhm Vo ~mhoa ìhm Ago åhUy cmJco. Vwåhr Ago H$m åhUVm Aer
{dMmaUm ‘oYm WÎmo ¶m§Zr Ho$cr AgVm VoWo Ho${~Z‘ܶo hOaAgcoco
nmocrghr åhUy cmJco H$s ~mocy ZH$m, ~mhoa ìhm. Voìhm ‘oYm WÎmo
Am{U N>m¶m ggmUo ~mhoa nS>ë¶m. ˶mdoir ‘{hcm nmocrg A{YH$mar
‘oYm WÎmo Am{U N>m¶m ggmUo ¶m§Mr MohamnÅ>r KoD$Z nwT>rc H$m¶©dmhr
gwê$ Ho$cr. ‘oYm WÎmo Am{U N>m¶m ggmUo ¶m§Zm ^oQ>ʶmgmR>r Amcoco
g§KQ>ZoMo H$m¶©H$V} M§Ð^mZ gnH$mi, nr.EZ.nmcoH$a Am{U ^mZwXmg
Pm§Oco ¶m§Zmhr AQ>H$ H$ê$Z ~mH$S>mda ~gdʶmMm AmXoe gXahÿ
nmocrg A{YH$mar ¶m§Zr {Xcm. nmocrg R>mʶmV ‘mocH$aUr O‘y
cmJë¶m‘wio ¶m§Zm gmoS>ʶmV Amco.
{dlm‘~mJ nmocrg ñQ>oeZMo amO|Ð gmd§V ¶m§Zr Oo CX²Jma
H$mT>co Vo H$ï>H$ar órMm ˶m§À¶m g§KQ>ZoMm nyU© An‘mZ H$aUmè¶m
AmhoV. ˶mMm {ZfoY H$aʶmgmR>r ‘moMm© KoD$Z {ZdoXZ XoʶmV
Amco. {dlm‘Jm~ nmocrg ñQ>oeZ‘ܶo Or An‘mZmñnX dmJUyH$
nmocrg H$‘©Mmar, nmocrg {Z[ajH$ amO|Ð gmd§V Am{U VWmH${WV
gm‘m{OH$ H$m¶©H$V} ¶m§Zr H$ï>H$ar órcm Am{U ˶m§À¶m g§KQ>Zocm
{Xcr d g§KQ>ZoMo H$m¶©H$V} d ‘mocH$aUrcmM AQ>H$ H$aʶmMr
H$m¶©dmhr Ho$cr. ˶m~Ôc ËdarV XIc ¿¶mdr d g§~§YrV nmocrg
A{YH$mè¶m§da H$S>H$ H$madmB© H$amdr. Aer ‘mJUr ‘moMm©Zo Ho$cr.
1 Vmgm˦m {Zamonm{Zamonr
H$ê$Z ‘moMm© g§K{Q>V
H$aʶmV Amcm hmoVm.
‘ m o M m © À ¶ m
{eï>‘§S>imV ‘oYmWÎmo,
H$ënZm ^§S>mar, M§Ð^mJm
gnH$mi, ¶mo{JVm KmoS>Ho$,
B§Xÿ ‘maUo, A°S>.~miH¥$îU
gmd§V, hmoVo. ghm.nmocrg
Am¶wº$ ¶m§Zm {ZdoXZ XoD$Z
MMm© H$aʶmV Amcr.
nwT>rc AmR>dS>çmV nwÝhm
MMm© H$aʶmV ¶oB©c.
nmocrg ñQ>oeZda ‘moMm© H$mTy>Z
‘{hcm§Zr H$m¶©H$˶mªZm gmoS>dco
co{ZZ `m§Mo A_o[aH$Z H$m_Jmam§Zm nÌ
... {niUyH$ H$aUmè`m§Mm à{VH$ma {MaSy>Z H$mT>ë`mIoarO
H$moUVrhr H«$m§Vr `eñdr hmoUo eŠ` Zmhr, Ooìhm Amåhr,
H$m_Jmam§Zr d l{_H$ eoVH$è`m§Zr amÁ` gÎmm qOHy$Z KoVcr,
Voìhm {niUyH$ H$aUmè`m§Mm à{VH$ma {MaSy>Z H$mT>Uo Am_Mo
H$V©ì` R>aco. Amåhmcm A{^_mZ Amho H$s, Amåhr ho H$arV
Amcmo AmhmoV. Amåhr Vo nwaoem {ZJ«hmZo Am{U ÑT>{ZíM`mZo
H$arV Zmhr, `mMoM Amåhmcm Xþ:I Amho.g_mOgÎmmdmXr
H«$m§Vrcm gd©M Xoem§V, ^m§S>dcXmadJm©H$Sy>Z H$S>dm à{VH$ma
hmoUma d `m H«$m§VrÀ`m dmT>r~amo~a hm à{VamoYhr dmT>Uma ho
An[ahm`© Amho. ho Amåhmcm _mhrV Amho. H$m_JmadJ© hm
à{VH$ma _moSy>Z H$mT>rc. à{VH$ma H$aUmè`m ^m§S>dcXmadJm©{déÕ
cT>V AgVmZmM AIoarg Vmo {dO`mgmR>r d gÎmogmR>r n[an¹$
hmoB©c. - H$m°.ìhr.Am`.co{ZZ
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 22
Kaoby H$m_Jmam§À`m amï´>r` _§MmMo dVrZo {X. 31 Owb¡
2013 amoOr O§Va _§Va Zdr {X„r `oWo YaUo Am§XmobZ g§KQ>rV
H$aÊ`mV Ambo hmoVo. _hmamï´> amÁ` gd© l{_H$ _hmg§KmMo dVrZo
175 ór-nwê$f H$m`©H$Ë`mªZr Ë`mV ^mJ KoVbm hmoVm. Kaoby
H$m_Jmam§H$[aVm H|$Ð emgZmZo g_J« H$m`Xm Ho$bm nm{hOo hr _mJUr
`m Am§XmobZmVyZ aoQ>Ê`mV Ambr.
Kaoby H$m_Jmam§À`m amï´>r` _§MmZo Amnbr _mJUr ñnîQ>
ê$nmV _m§S>bobr Amho. {d{dY H$m_Jma H$m`ÚmMm bm^ Kaoby
H$m_Jmam§Zm XoÊ`mgmR>r gXahÿ H$m`ÚmMm ""H$m_Jma''`m ì`mIoV
~Xb H$am,
_mbH$_§S>itZm Zm|XUr
Ho$ë`m{edm` Kaoby
H$m_Jmam§Mr godm {_iy
eH$Uma Zmhr,
_mbH$_§S>irda gog
bmdyZ H$ë`mUH$mar
`moOZm§H$[aVm {ZYr
C^maUr H$am, {Ìnj
g{_Vr JR>rV H$am, gj_
A§_b~OmdUr `§ÌUm
C^mam Aem _mJÊ`mMo
{ZdoXZ gd© g§_VrZo V`ma
H$aÊ`mV Ambo hmoVo. `m {ZdoXZmda gøm§Mr _moohr_ gd© g§KQ>ZmZr
am~dbr hmoVr. gøm§À`m H$mJXmMo JÇ>o KoD$ZM Am§XmobZmMo {R>H$mUr
g§KQ>Zm gm_rb Pmë`m hmoË`m. XoemVrb 15 amÁ`m§_YyZ 1 bmI
gøm Jmoim H$aÊ`mV Amë`m hmoË`m. YaUo Am§XmobZmV AS>rM hOma
Kaoby H$m_Jmam§Zr ^mJ KoVbm hmoVm. _hmamï´> amÁ` gd© l{_H$
_hmg§KmMo dVrZo _w§~B©-50, nwUo-35, H$moëhmnya-5, gmVmam-3,
OiJm§d-40, n¡R>U-11, na^Ur-8, Zm§XoS>-5, d BVa `w{ZQ>_YyZ
Kaoby H$m_Jmam§Zr ^mJ KoVbm hmoVm. `m gd© `w{ZQ>_Ü`o OyZ,
Owb¡À`m ^a nmdgmV gøm§Mr _mo{h_ am~dÊ`mV Ambr hmoVr. _w§~B©
(5000), nwUo (5000) , OiJm§d (1000) na^Ur (1000)
n¡R>U (500) d BVa Ago 15,000 gøm§Mo {ZdoXZ _hmg§KmZo gmXa
Ho$bo.
O§Va_§Va `oWrb YaUo Am§XmobZmg {d{dY amOH$s` njm§Zr
àË`j `oD$Z nmR>t~m ì`º$ Ho$bm. OZVm Xb (`wZm`Q>oS>) njmMo
amÁ` g^m gXñ` Im. A{b AÝda, _mŠg©dmXr H$å`w{ZñQ> njmMo
bmoH$g^oMo gXñ` Im. dmgwXod AmMm`©, H$å`y.nmQ>u Am°$ B§S>r`mMo
amÁ`g^m gXñ` Im.S>r.amOm, g§O` nmgdmZ amîQ´>r` _{hbm
Am`moJmÀ`m _mOr AÜ`jm _mo{hZr {Jar, _{hbm o$S>aoeZÀ`m ZoË`m
A°Zr amOm, `m§Zr Amnë`m ñdV:À`m ^mfUmV Am§XmobZ Am{U
_mJÊ`m§Zm nyU© nmR>t~m ì`º$ Ho$bm. Am§Vaamï´>r` l_ g§KQ>ZoV
(Am`.Eb.Amo.) Kaoby H$m_Jmam§gmR>r H$m`Xm ~Zdy Ago ^maV
gaH$ma H$~yb H$aVo Va Vo
H$aUo Ë`m§Zm ^mJ nmSy>.
bmoH$g^m Am{U
amÁ`g^oV `m~m~V MMm©
KS>dyZ AmUy Ago Ë`m§Zr
gm§JrVbo.
EH$m {eï>_§S>imZo
n§VàYmZ H$m`m©b`mg
Am{U l__§Ìr `m§g
H$m`ÚmÀ`m _mJUrMm
_gyXm 1 bmI gøm§À`m
{ZdoXZmgh gmXa Ho$bm.
bmoH$g^m Am{U amÁ`
g^oÀ`m {n{Q>eZ H${_Q>r Am{U `m XmoÝhr gXZmÀ`m ñWm`r g{_Vrbmhr
Vo Am°JñQ>À`m n{hë`m AmR>dS>çmV gmXa H$aÊ`mV `oB©b. Ë`mda
`m gd© gaH$mar ImË`m§À`m dVrZo Or {Z_§ÌUo `oVrb Voìhm gmVË`mZo
Am{U gbJnUo gXahÿ _§MmMo dVrZo MMm© H$aÊ`mV `oVrb. Ë`mH$[aVm
{Z_§ÌH$ g{_Vr H$m`©aV amhrb. Am§XmobZmV H$Zm©Q>H$m S>mo_opñQ>H$
dH©$g© `w{Z`Z, Z°eZb S>mo_opñQ>H$ dH©$g© _wìh_|Q>, AZ Am°J©ZmB©O
dH©$g© o$S>aoeZ (MoÞB©) Am§Y« àXoe amÁ` Kaoby H$m_Jma `w{Z`Z,
nwUo eha _mobH$arU g§KQ>Zm, _hmamï´> amÁ` gd© l{_H$ _hmg§K,
godm {Z_©b {ZHo$VZ H$m-Am°n ({X„r) E_ Eg Am` S>mo_opñQ>H$
dH©$g© $moa_ B§{S>`m, {X„r Kaoby H$m_Jma g§KQ>Zm, ór dmUr nwUo,
Vm_riZmSy> S>mo_opñQ>H$ dH©$a _wìh_|Q> AmXtZr ^mJ KoVbm hmoVm.
2014 _Ü`o hmoUmè`m bmoH$g^oÀ` {ZdS>UyH$sV Kaoby
H$m_Jmam§À`m àíZmbm _hËd {_idyZ XoÊ`mgmR>r à`ËZ H$aÊ`mMo
R>a{dÊ`mV Ambo Amho.
Kaoby H$m_Jma {ó`m§Mo
{X„rV Am§XmobZ
H$m°._oYm WÎmo _mo. 9422530186
d¥Îmm§V
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 23
dmH$, CMc, hmU, nri Vo ñH«y$
Vwåhr H$Yr Aem cmB©Zda H$m‘ Ho$co Amho H$m H$s OoWo
{Xdgmcm H$maÀ¶m 5000 ~m°S>rO gaH$V ¶oVmV Am{U ~ZyZ
~mhoa nS>VmV.
Va ‘J
‘m¶m ^mdm, ZaH$ H$m¶ AgVmo ho Vwcm doJi§ gm§Jm¶Mr
JaO Zmhr.
^m|Jm hmoVmo Am{U cmB©Z gwê$ hmoVo "dmH$, CMc, hmU,
nri Vo ñH«y$' ho MmcyM amhrc. MmcyM!
Xþnman¶ªV qH$dm Vwcm ^modi ¶oB©n¶ªV dmH$, CMc, hmU,
nri Vo ñH«y$ VwPm Km‘ Vw¶m S>moù¶mV, ZmH$mVm|S>mV OmVmo¶ ˶m
Km‘mÀ¶m {‘R>mZ§ VwPo Vm|S> ^ao Vmoda VwÂ`m Ho$gmMr ~Q> Vw¶m
S>moù¶mV OmVo¶ nU Vr ‘mJo gmam¶cm Vwcm doi Zmhr Am{U
cgUrÀ¶m dmVmZ§ Vw¶m nmoQ>mV ^wHo$Zo H$mcdV§¶ earamÀ`m
XþJªYrZo, V§~mIyÀ`m W§wH$sZo h¡amU ‘mUgm§À¶m aº$mÀ¶m dmgmZo
h¡amU dmH$, CMc, hmU, nri Vo ñH«y$.
CËnmXZ H$mT>, CËnmXZ H$mT>
gZmVZ Q>mhmo
VwPr nmR> {Zìdi ‘moS>m¶cm Amcr`
Vr Vy VmR> H$ê$ eH$V Zmhr, H$s A§J ‘moH$i§ H$aVm ¶oUma
Zmhr. Am{U ˶m cmB©Zda ~m°S>rO, Vw¶m {XeoZo Hy$M H$arV
amhVrc ˶m Wm§~dm¶cm qH$dm naV nmR>dm¶cm Vwcm e³¶ Zmhr
dmH$, CMc, R>moH$, nri Vo ñH«y$ ....
ho ¶oey Hw$R>o Amho Vr K§Q>m
dmH$, CMc, R>moH$, nri Vo ñH«y$
Mma Vmg Ago Am{U Z§Va Oodm¶cm 15 {‘{ZQ>o MnmVrMm
‘moR>m VwH$S>m M~m M~m Mmd, dmH$, CMc, R>moH$, nri Vo ñH«y$
Vwåhr H$Yr 5 hOma ~m°S>rO {Xdgmcm V¶ma hmoVmV Aem cmB©Zda
H$m‘ Ho$co Amho H$m?
‘J ‘m¶m ^mdm,
ZaH$ H$gm AgVmo ho Vwcm gm§Jm¶Mr JaOM Zmhr.
("ZQ²>g, A°ÊS> ~moëQ>g²' ¶m gXamV H$m‘Jmam§À¶m ¶wZm¶Q>oS>
Am°Q>mo dH©$a ¶m 1930 ‘ܶo àH$m{eV )
coIH$ : amë’$ ‘mc©Q>
AZwdmX : ‘oYm WÎmo
nwUo Am¡Úmo{JH$ H$m_Jmam§Mm _moMm©
_méVr gwPyH$s, ~OmO Am{U ^maV $moO©_Yrc H$m_Jmam§À`m
cT>çmcm nmqR>~m XoÊ`mgmR>r nwUo {Oëôm H$m_Jma g§KQ>Zm g§`wº$ H¥$Vr
g{_VrÀ`m dVrZo {X. 3 Am°JñQ> 2013 amoOr nwUo ehamV _moMm© H$mT>Ê`mV
Amcm. `m _moMm©V g{_VrMo AÜ`j ^mB© d¡Ú, {Z_§ÌH$ H$m°.^mcM§Ð
Ho$aH$a, nwUo _Znm H$m_Jma `w{Z`ZÀ`m H$m°._wº$m _Zmoha, ~OmOÀ`m
{dídH$ë`mU g§KQ>ZoMo {Xcrn ndma BË`mXr d 1200 H$m_Jma CnpñWV
hmoVo. _moMm©Mo énm§Va g^oV Pmë`mZ§Va gd© l{_H$ g§KQ>ZoMo
H$m°.nr.EZ.nmcoH$a `m§Zr gyÌg§McZ Ho$co.
Am{W©H$ _§Xr
... ^m§S>dcXmar
CËnmXZnÕVr_Ü`o CËnmXZ BVHo$
namH$moQ>rcm OmD$Z nmohmoMVo H$s, CËnÞ
Ho$cocr OrdZmMr, AmZ§Xmon^moJmMr d
{dH$mgmMr gmYZo g_mOmcm Cn^moJVm
`oV ZmhrV, H$maU CËnmXH$m§À`m àM§S> cmoH$g_wXm`m§Zm `m
gmYZm§nmgyZ H¥${Ì_arVrZo d O~aXñVrZo Xÿa R>odco OmVo
Am{U åhUyZ Xa Xhm dfmªZr A[aï> `oD$Z CËnÞ Ho$cocr
OrdZmMr, AmZ§Xmon^moJmMr d {dH$mgmMr gmYZoM ZìhoV,
Va CËnmXH$ eº$s¨Mm $ma _moR>m ^mJhr Zï> Ho$cm OmVmo d
nwÝhm g_Vmoc gmYcm OmVmo. n[aUm_r VWmH${WV ApñVËd-
g§Kf© nwT>rcà_mUo ê$n KoVmo. amÁ`H$Ë`m© ^m§S>dcXmadJm©À`m
hmVyZ gm_m{OH$ CËnmXZmMo d CËnmXH$ eº$s¨Mo, ^m§S>dcXmar
g_mOì`dñWoÀ`m {dÜd§gH$, CËnmVr n[aUm_m§nmgyZ ajU
H$aUo, H$maU hm dJ© ho H$m`© H$aÊ`mg Ag_W© R>acocm
AgVmo Am{U Vo H$m`© CËnmXH$ OZVoH$S>o hñVm§V[aV H$aUo
`mMmM AW© g_mOgÎmmdmXr H«$m§Vr.
- «o$S>arH$ E§Jëg, {ZgJm©Vrc Û§Û{dH$mgdmX.
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 24
Xoh{dH«$sÀ`m ì`dgm`mV AgUmè`m H$moëhmnya_Yë`m {ó`m§er
~mobm`Mr g§Yr _bm XmoZ-VrZ dfmªnydu {_imbr. H$mù`mgmdù`m,
dmJÊ`m-~mobÊ`mV AmË_{dídmg AgUmè`m Aem Ë`m {ó`m
ñdV…~Ôb Iyn _moH$ionUmZ§ ~mobV hmoË`m. Ë`m§À`m ~mobÊ`mV
EH$ _hÎdmMm _wÔm nwT>o Ambm. Ë`m åhUmë`m … Hw$Ur ~wÕr
{dH$V§, Hw$Ur H$mhr {dH$V§, Vg§ Amåhr Am_M§ eara {dH$Vmo, Va
Amåhmbm "goŠg dH©$a' åhQ>b§ nm{hOo. Am_Mo A{YH$ma _mÝ`
Ho$bo Jobo nm{hOoV.' Aer ~arM MMm© Pmbr. Vmo _wÔm _mÂ`m
_ZmV H$m`_M a|JmiV am{hbm Am{U AMmZH$ EH$Xm AY©dQ>
PmonoV AgVmZm EH$ {d{MÌ Jmoï> KS>br. {dH«$_-doVmi `m
OwÝ`m bmoH$H$WoMr gwadmV Á`m Jmoï>rnmgyZ hmoVo, Ë`mVbr doí`m
_mÂ`m XadmOmda Q>H$Q>H$ H$aVr`o, Agm _bm ^mg Pmbm Am{U
ho Ag§ AZoH$ {Xdg gwê$M am{hb§. H$moëhmnyaÀ`m Xoh{dH«$`
H$aUmè`m {ó`m§À`m ^oQ>rMm Vmo n[aUm_ Agmdm, Ag§ åhUyZ _r
Ë`m doVmi n§M{derVë`m _yi Jmoï>rVë`m doí`oH$So> Xwb©j H$aV
hmoVo; nU Vo H$mhr Wm§~oM Zm. VemM H$mhr OwÝ`m AmR>dUrhr
_ZmÀ`m n¥ð>^mJmda Va§Jm`bm bmJë`m.
nwÊ`mV doí`mì`dgm` {OW§ MmbVmo, Ë`m dñVrV 1978-
79 _Ü`o _r Iyn {$abo hmoVo. {VWë`m ~hþVoH$ {ó`m ñdV…Mr
AmoiI XodXmgr åhUyZ Úm`À`m. Ë`m§À`m N>moQ>çmem ImobrV
AgUmar Amamg Ho$bobr `„å_m, Ë`m§À`m nyOm, H$nmimdaM§ Ë`m
doir bmdbob§ hiXrM§ _idQ>...gJi§M _bm AmR>dm`bm bmJb§.
Ë`m doir Hw$UrVar EH$ g§KQ>Zmhr ñWmnZ Ho$br hmoVr. Ë`m
g§KQ>ZoM§ Zmdhr XodXmgr g§KQ>Zm Ag§M hmoV§. AmVm _mÌ
H$moëhmnyaÀ`m {ó`m§Mm AmJ«h hmoVm, H$s Ë`m§Zm "goŠg dH©$a'
åhUyZ AmoiIb§ Omd§.
ñdV…bm AmJ«hnyd©H$ "goŠg dH©$a' åhUÊ`mMm, åhUdyZ
KoÊ`mMm AW© H$m` hmoVmo, Agm _r {dMma H$aV hmoVo. dH©$a
åhUOo H$m_Jma Am{U H$m_Jma `m g§koV EH$ {ZIinUm Amho.
hm eãX, ór-nwéf- åhUOo qbJ, OmV, Y_©-n§W Aem ^oXm^oXmbm
~mOybm gmaUmam Amho. `mMm AW© "goŠg dH©$a' hm Hw$Urhr Agy
eH$Vmo qH$dm eH$Vo. AmVm `m CÚmoJmV V¥Vr`n§Wr` d _w»`V…
{hOS>çm§Mmhr g_mZnUo g_mdoe hmoD$ eH$Vmo. {edm` doi Ambr
Va nwéfm§Mmhr "goŠg dH©$a'_Ü`o g_mdoe hmoD$ eH$Vmo. doVmi
n§M{derVë`m Ë`m doí`oM§ _mÂ`m _Zmda Q>H$Q>H$ H$aU§ gwê$M
hmoV§. eodQ>r {Vbmhr gm_moa§ Om`M§, Agm _r {ZU©` KoVbm.
ZmhrVar Am_Mo H$dr Zm_Xod T>gmi `m§Zr EH$ N>mZer H${dVm
H$ê$ZM R>odbr Amho.
"_yI© åhmVmè`mZo S>m|Ja hbdbo' `m Ë`m§À`m Iyn OwÝ`m
g§J«hmVë`m EH$m H${dVoÀ`m `m Amoir -
_aon`©ÝV AmnU Jmoï>r gm§JV AñVmo EoH$V AñVmo
OrdZmMo {X½Xe©Z H$aV AñVmo
Jmoï>r Oa ZñË`m Amnë`m^modVr
g¥ï>rgma»`m ngaboë`m
Va Amnë`m dmQ>m AñË`m
{XemhrZ....
`m{edm` B{VhmgmMm`© {d. H$m. amOdmSo>, àm. S>r. S>r.
H$mog§~r, dg§V _yZ, S>m°. am. qM. T>oao, S>m`gm°Z H$mQ>©a, «o$S>[aH$
E§Jëg `m§ZrgwÕm bmoH$g§ñH¥$VrÀ`m Aä`mgmM§ gm_Ï`© O~aXñVnUo
nwT>§ AmUb§M Amho. Ë`m§À`m _XVrZ§hr `m bmoH$H$WoVë`m doí`obm
órMidirÀ`m nwT>À`m àdmgmV ~amo~a ¿`m`M§M, Ag§ _r
R>adyZ Q>mH$b§.
"~wÕH$mbrZ órOrdZ' ho dg§V _yZ `m§M§ EH$ N>moQ>§g§ nwñVH$
Amho. Ë`mVyZhr Aä`mgmMr H$mhr XmbZ§ _bm IwUmdyZ Jobr. Vo
Amnë`m nwñVH$mV gm§JVmV … "doí`mì`dgm` hm ~wÕnyd© H$mimnmgyZ
ApñVËdmV hmoVm. ~arM dfª {ddmh Z Pmboë`m {ó`m
doí`mì`dgm`mV AmoT>ë`m OmV; na§Vw, Ë`m§À`m~Ôb AZoH$ bmoH$m§Zm
Xw…I hmoB©. AídnVr amOHw$_ma åhUVmo, H$s Ë`mÀ`m amÁ`mV
`m "B§S>ñQ´r'Mo _mbH$
AmhoV Var Hw$R>§?H$m°._wŠVm _Zmoha, _mo. 9822052441
_{hcm _moMm©
"{ddmhmÀ`m ~§YZmV ór-nwéfm§Zr
dmJÊ`mMo ì`dhma {^Þ d XwQ>ßnr
{XgVmV. nwéf Vo ~§YZ VmoSy> eH$Vmo.
nËZrMm Ë`mJ H$ê$ eH$Vmo; nU b¢{JH$
g§~§YmV EH${Zð> Z amhÊ`mMm-{H$_mZ
ê$T>r åhUyZ- h¸$ $º$ Ë`mbmM amhVmo.
`m~Ôb «o$S>[aH$ E§Jëg åhUVmV … EH$
nVr-nËZr {ddmhm~amo~aM AmOn`ªV
An[a{MV Agboë`m Aem XmoZ
gm_m{OH$ ì`º$s H$m`_À`m ApñVËdmV Amë`m. n{hbr
ì`º$s åhUOo nËZrMm {à`H$a Am{U Xwgar ì`º$s åhUOo
ì`{^Mmar nVr!'
co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 25
Hw$Urhr Mmoa, XméS>m, ì`{^Mmar AWdm doí`m Zmhr. _Zwñ_¥Vr'_Ü`o
amOZV©H$s `m AewÕ AgyZ, Ë`m§Zr {Xbob§ AÞ ~«m÷Um§Zr ImD$
Z`o,' Ag§ åhQ>bob§ Amho. _Zy åhUVmo, doí`m øm amÁ`mÀ`m
AñVZrVbo {ZImao AmhoV; åhUyZ amOmZ§ Ë`m§À`mH$Sy>Z JwÝho H$adyZ
¿`mdoV d Z§Va Ë`m§Zm H$R>moa {ejm H$amdr. ~wÕH$mimV J{UH$m§M§
g_mOmVb§ ñWmZ gÝ_mZnyU© ZìhV§; Vg§M Ë`m§Zm {ejmhr ~è`mM
hmoV. Ë`m§Mr g§»`mhr ZJÊ`M hmoVr.'' Va Aem `m g_mOmV
An_m{ZV hmoUmè`m, gZmVZ H$mimnmgyZ ApñVËdmV AgUmè`m
doí`m§À`m OÝ_mMr H$Wm H$m` Agob? Ë`m§À`m ApñVËdmMr
gwadmV Hw$Ry>Z Agob? Voìhm _bm B{VhmgmMm`© amOdmSo> `m§Mr
AmR>dU Pmbr. Ooìhm b¢{JH$ g§~§Ym§da H$moUVrM ~§YZ§ AgÊ`mMm
àíZ ZìhVm, Voìhm doí`m AgÊ`mMr Am{U AWm©VM {ó`m§da
nwéfm§Mm nhmam Am{U gÎmm AgÊ`mMr Var H$embm JaO Agob?
åhUOo Ooìhm _mZdr g_mO Ho$di H§$X-_wio ImD$Z OJV hmoVm
qH$dm eoVrMm emoYM bmJbobm ZìhVm, Voìhm Aem g_mOmV,
ho na_oídam, _bm amoO ^mH$ar {_iy Xo' Aer àmW©Zm {Z_m©UM
hmoD$ eH$Uma Zmhr. H$maU Voìhm ^mH$arM ApñVËdmV ZìhVr.
B{VhmgmMm`© amOdmSo> `m§Zr {ddmhg§ñWoÀ`m B{Vhmgmbm hmV
KmVbm. EH$ nVr-nËZr$g§~§Ym§nydu Agboë`m g§{_l b¢{JH$
g§~§Ym§da àH$me Q>mH$bm. Ë`m_wio EH$ {dXmaH$, ÌmgXm`H$
dmQ>Uma§ gË` OJmnwT>o Amb§. Voìhm gZmVÝ`m§_Ü`o AmJS>m|~ Cgibm.
amOdmSo> `m§Mo gwadmVrMo g§emoYZ boI "{MÌ_`OJV' `m
{Z`VH$m{bH$mV 1923 _Ü`o à{gÕ Pmbo. _J {MÌ_`OJV'Mo
_mbH$ dmgyH$mH$m Omoer `m§Zm gZmVÝ`m§Zr amOdmSo> `m§M§ {bImU
N>mnb§, Va N>mnImZm OmiyZ Q>mHy$' Aem Y_Š`m {Xë`m. n[aUm_r,
dmgyH$mH$m§Zm _mKma ¿`mdr bmJbr. Z§Va H$m°_«oS> lrnmX A_¥V
S>m§Jo `m§Zr Vr O~m~Xmar KoVbr. doí`mg§ñWoMm B{Vhmg hm
Hw$Qw>§~g§ñWoÀ`m g_m§VanUo Vnmgmdm bmJob. {Z{d©dmX {nV¥Ëd
XmIdÊ`mMr _mZdr g_mOmbm H$m JaO dmQ>br? Am{U Ë`mgmR>r
{ó`m§Zm ~§{XdmZ H$aÊ`mMr OJ^aMr ZrVr H$er ApñVËdmV
Ambr, Vo ~KU§hr Vg§ a§OH$ Amho Am{U AWm©V ÌmgXm`H$hr.
g_mOmÀ`m {dH$mgH$m_mV g_ñV gm_m{OH$ KwgiUrVyZ
{Z_m©U Pmbobr g§nÎmr Am{U Ë`mda {Z_m©U hmoV Agboë`m
H$mhrM _mUgm§Mr gÎmm, `m H«$_mV AOyZ EH$ Jmoï>hr E§Jëg
`m§À`m nwñVH$mV gmnS>Vo. Vr Aer, H$s {ddmhmÀ`m ~§YZmV
ór-nwéfm§Zr dmJÊ`mMo ì`dhma {^Þ d XwQ>ßnr {XgVmV. nwéf Vo
~§YZ VmoSy> eH$Vmo. nËZrMm Ë`mJ H$ê$ eH$Vmo; nU b¢{JH$
g§~§YmV EH${Zð> Z amhÊ`mMm, {H$_mZ ê$T>r åhUyZ, h¸$ $º$
Ë`mbmM amhVmo. `m~Ôb E§Jëg åhUVmV … EH$ nVr-nËZrH$
{ddmhm~amo~aM AmOn`ªV An[a{MV Agboë`m Aem XmoZ
gm_m{OH$ ì`º$s H$m`_À`m ApñVËdmV Amë`m. n{hbr ì`º$s
åhUOo nËZrMm {à`H$a Am{U Xwgar ì`º$s åhUOo ì`{^Mmar
nVr! E§Jëg `m§Mm AmYma KoD$Z {ó`m§À`m Jwbm_rMr Am{U
AmOÀ`m nwéfgÎmmH$ d ImgJr g§nÎmrda AmYmaboë`m emgZgÎmoMr
ê$n§ CbJS>m`bm Z¸$sM _XV hmoVo. Voìhm Vr "doVmi n§M{der'Vbr
Vr doí`m _bm ~arM AmìhmZ§ XoV am{hbr.
grZ A±S> gm`Ýg' `m S>m`mgm°Z H$mQ>©a `m§À`m nwñVH$mV,
gmopìhEV `w{Z`ZZ§ H«$m§VrZ§Va doí`mì`dgm` H$gm Zï> H$aVm
`oB©b, `mda H$m` à`ËZ Ho$bo, Ë`mMr ~arM {dñVmamZ§ MMm©
H$aÊ`mV Ambr Amho. H$mQ>©a ho H°ZS>mÀ`m H$å`w{ZñQ> njmMo
g{H«$` gXñ` hmoVo. Ë`m§À`m nwñVH$mbm àm. S>r. S>r. H$mog§~s¨Mr
àñVmdZm Amho. `m àñVmdZoV H$mog§~r åhUVmV … gÝ_mZnyd©H$
amoOJmamMm h¸$ doí`mì`dgm`mbm _yR>_mVr XoD$ eHo$b.'
{edm`, _mUgmbm g_¥Õ H$aUmè`m CÎm_ dmMZ, CÎm_
g§JrV, H$bm, Ioi `m JwUm§À`m OmonmgZoM§hr _hÎd H$mog§~r
Zm|XdVmV. gmh{OH$M, Amåhmbm "goŠg dH©$a' åhUyZ OJÊ`mV
A{^_mZ Amho,' ho OJÊ`mM§, ì`dgm`mÀ`m {ZdS>rM§ ñdmV§Í`
`m {ó`m§g_moa Amb§ Amho H$m, hm àíZhr {VVH$mM _hÎdmMm
R>aVmo. _J {VW§ bmImo {ó`m§Zm Amdí`H$ AgUmè`m amoOJmamH$So>,
{ejUmH$So> bj XoÊ`mMrhr O~m~Xmar `oVo. Vr H$moU KoUma
Amho? Voìhm `m {ó`m§ZmM "goŠg dH©$a' hmoÊ`mMm A{^_mZ {_iy
Xo, hr ^y{_H$m Hw$UmÀ`m gmo`rMr Amho, ho ~Kmd§ bmJob.
doí`mì`dgm`mV AgUmè`m AZoH$ {ó`m§Zm `m ì`dgm`mMr K¥Um
Amho, Xw…I Amho. Am_Mo ñZohr S>m°. AéU JÐo ho H$mhr dfmªnydu
EH$m EZOrAmoM§ H$m_ ~KV. Ë`m g§ñWoM§ _w»` H$m_ ES²>g
{damoYmVb§ hmoV§. Xoh{dH«$` H$aUmè`m {ó`m§Mm EH$ _moR>m _oimdm
Ë`m g§ñWoZ§ KoVbm hmoVm.
hm°b {ó`m§Zr ^ê$Z Jobm hmoVm. CÎm_ H$m§~io ho à_wI nmhþUo
hmoVo. Ë`m§Zr Amnë`m ^mfUmV EHy$U Ë`m ì`dgm`mVë`m AZoH$
ì`Wm§Zm Va Vm|S> $moS>b§M; nU Ë`m§Mm _w»` _wÔm {ó`m§Mr Ë`m
ì`dgm`mVyZM _wº$Vm ìhmdr, hm hmoVm. g^oV O_boë`m AZoH$
{ó`m aS>V hmoË`m; _mÌ, Ë`m EZOrAmoMr à_wI g§Mm{bH$m _mÌ
g§Vmnbr hmoVr. {VÀ`m _Vo `m ì`dgm`mM§ CƒmQ>Z H$aÊ`mgmR>r
~m`m§Zm ào[aV H$am`bm Hw$Ur gm§{JVb§ Amho? CbQ>, ~m`m§Zm
Amnë`m `m Xoh{dH«$sÀ`m ì`dgm`mMr ñnï>nUo AmoiI {Xbr
nm{hOo.
jU^a AmnU Ag§ _mÝ`hr Ho$b§, H$s Ë`m ñdV…bm "goŠg
dH©$a' g_OV AmhoV, ho R>rH$ Amho; nU _J Ë`m H$m_ H$aVmV,
Vr goŠg B§S>ñQ´r Amho Var Hw$R>§? `m B§S>ñQ´rMo _mbH$ H$moU
AmhoV?
Lal Nishan (august 2013)
Lal Nishan (august 2013)
Lal Nishan (august 2013)
Lal Nishan (august 2013)
Lal Nishan (august 2013)
Lal Nishan (august 2013)
Lal Nishan (august 2013)

More Related Content

What's hot (18)

21may2015
21may201521may2015
21may2015
 
Dharmendra Gurme Article
Dharmendra Gurme ArticleDharmendra Gurme Article
Dharmendra Gurme Article
 
Bitambatmi page 2
Bitambatmi page 2Bitambatmi page 2
Bitambatmi page 2
 
3 shabd rucheediwaliank2018 ranjan
3 shabd rucheediwaliank2018 ranjan3 shabd rucheediwaliank2018 ranjan
3 shabd rucheediwaliank2018 ranjan
 
7may2015.
 7may2015. 7may2015.
7may2015.
 
Jalna Icon Marathi
Jalna Icon MarathiJalna Icon Marathi
Jalna Icon Marathi
 
आरक्षणाचा वाद - न्या. पी.बी. सावंत
आरक्षणाचा वाद - न्या. पी.बी. सावंतआरक्षणाचा वाद - न्या. पी.बी. सावंत
आरक्षणाचा वाद - न्या. पी.बी. सावंत
 
Navsarni Bulletin - December 2011
Navsarni Bulletin - December 2011Navsarni Bulletin - December 2011
Navsarni Bulletin - December 2011
 
Joy of Giving
Joy of GivingJoy of Giving
Joy of Giving
 
Bitambatmi page 4
Bitambatmi page 4Bitambatmi page 4
Bitambatmi page 4
 
Suresh kalmadi marathi
Suresh kalmadi marathiSuresh kalmadi marathi
Suresh kalmadi marathi
 
Navsarni Bulletin - March 2012
 Navsarni Bulletin - March 2012 Navsarni Bulletin - March 2012
Navsarni Bulletin - March 2012
 
Savarkar
SavarkarSavarkar
Savarkar
 
18jun2015
18jun201518jun2015
18jun2015
 
16april2015
16april201516april2015
16april2015
 
Satyapal singh
Satyapal singhSatyapal singh
Satyapal singh
 
SUPERLIVING
SUPERLIVINGSUPERLIVING
SUPERLIVING
 
Shodh Aani Bodh
Shodh Aani BodhShodh Aani Bodh
Shodh Aani Bodh
 

Viewers also liked

Midiakit.verdesmares responsabilidade social-dn-1
Midiakit.verdesmares responsabilidade social-dn-1Midiakit.verdesmares responsabilidade social-dn-1
Midiakit.verdesmares responsabilidade social-dn-1Meio & Mensagem
 
Apresentacao Empresa
Apresentacao EmpresaApresentacao Empresa
Apresentacao Empresaprojetato
 
Janagarjana 01 April 2008
Janagarjana 01 April 2008Janagarjana 01 April 2008
Janagarjana 01 April 2008Arogya Sena
 
I WSF, Brasília - Dalva Luiz de Queiroz - Modelos de distribuição e gestão de...
I WSF, Brasília - Dalva Luiz de Queiroz - Modelos de distribuição e gestão de...I WSF, Brasília - Dalva Luiz de Queiroz - Modelos de distribuição e gestão de...
I WSF, Brasília - Dalva Luiz de Queiroz - Modelos de distribuição e gestão de...Oxya Agro e Biociências
 
fentys vejam
fentys vejamfentys vejam
fentys vejammarchezi
 
The Power of Resilience - and how to get it through gameplay
The Power of Resilience - and how to get it through gameplayThe Power of Resilience - and how to get it through gameplay
The Power of Resilience - and how to get it through gameplayJane McGonigal
 
Fantasy Football Info 2009 Cbs Sportline Football Cheat Sheet
Fantasy Football Info  2009 Cbs Sportline Football Cheat SheetFantasy Football Info  2009 Cbs Sportline Football Cheat Sheet
Fantasy Football Info 2009 Cbs Sportline Football Cheat SheetFantasy-Info
 
The Merguellil catchment (central Tunisia): towards an integrated study of w...
The Merguellil catchment (central Tunisia): towards an integrated study of  w...The Merguellil catchment (central Tunisia): towards an integrated study of  w...
The Merguellil catchment (central Tunisia): towards an integrated study of w...Iwl Pcu
 
Games as a Platform for Innovation - Financial Times Global Investment Series
Games as a Platform for Innovation - Financial Times Global Investment SeriesGames as a Platform for Innovation - Financial Times Global Investment Series
Games as a Platform for Innovation - Financial Times Global Investment SeriesJane McGonigal
 
27 28 105 fa13 transcription and translation skel
27 28 105 fa13 transcription and translation skel27 28 105 fa13 transcription and translation skel
27 28 105 fa13 transcription and translation skelAfton Chase
 
What is intercultural education?
What is intercultural education?What is intercultural education?
What is intercultural education?James Penstone
 
Advanced practice nursing; an expanded nursing role on an international level
Advanced practice nursing; an expanded nursing role on an international level Advanced practice nursing; an expanded nursing role on an international level
Advanced practice nursing; an expanded nursing role on an international level Hanze University Groningen
 
29 105 fa13 control of gene expression prokaryotes skel
29 105 fa13 control of gene expression   prokaryotes skel29 105 fa13 control of gene expression   prokaryotes skel
29 105 fa13 control of gene expression prokaryotes skelAfton Chase
 
Curso Uml 2.5 Diagramas De ImplementacióN
Curso Uml   2.5 Diagramas De ImplementacióNCurso Uml   2.5 Diagramas De ImplementacióN
Curso Uml 2.5 Diagramas De ImplementacióNEmilio Aviles Avila
 

Viewers also liked (20)

Midiakit.verdesmares responsabilidade social-dn-1
Midiakit.verdesmares responsabilidade social-dn-1Midiakit.verdesmares responsabilidade social-dn-1
Midiakit.verdesmares responsabilidade social-dn-1
 
Apresentacao Empresa
Apresentacao EmpresaApresentacao Empresa
Apresentacao Empresa
 
Sindreme nefrotica
Sindreme nefroticaSindreme nefrotica
Sindreme nefrotica
 
Apresentação pdf
Apresentação pdfApresentação pdf
Apresentação pdf
 
Janagarjana 01 April 2008
Janagarjana 01 April 2008Janagarjana 01 April 2008
Janagarjana 01 April 2008
 
James Lain
James LainJames Lain
James Lain
 
Sanjay Tikariya
Sanjay TikariyaSanjay Tikariya
Sanjay Tikariya
 
I WSF, Brasília - Dalva Luiz de Queiroz - Modelos de distribuição e gestão de...
I WSF, Brasília - Dalva Luiz de Queiroz - Modelos de distribuição e gestão de...I WSF, Brasília - Dalva Luiz de Queiroz - Modelos de distribuição e gestão de...
I WSF, Brasília - Dalva Luiz de Queiroz - Modelos de distribuição e gestão de...
 
fentys vejam
fentys vejamfentys vejam
fentys vejam
 
The Power of Resilience - and how to get it through gameplay
The Power of Resilience - and how to get it through gameplayThe Power of Resilience - and how to get it through gameplay
The Power of Resilience - and how to get it through gameplay
 
Fantasy Football Info 2009 Cbs Sportline Football Cheat Sheet
Fantasy Football Info  2009 Cbs Sportline Football Cheat SheetFantasy Football Info  2009 Cbs Sportline Football Cheat Sheet
Fantasy Football Info 2009 Cbs Sportline Football Cheat Sheet
 
The Merguellil catchment (central Tunisia): towards an integrated study of w...
The Merguellil catchment (central Tunisia): towards an integrated study of  w...The Merguellil catchment (central Tunisia): towards an integrated study of  w...
The Merguellil catchment (central Tunisia): towards an integrated study of w...
 
Games as a Platform for Innovation - Financial Times Global Investment Series
Games as a Platform for Innovation - Financial Times Global Investment SeriesGames as a Platform for Innovation - Financial Times Global Investment Series
Games as a Platform for Innovation - Financial Times Global Investment Series
 
27 28 105 fa13 transcription and translation skel
27 28 105 fa13 transcription and translation skel27 28 105 fa13 transcription and translation skel
27 28 105 fa13 transcription and translation skel
 
What is intercultural education?
What is intercultural education?What is intercultural education?
What is intercultural education?
 
Kanban para Desenvolvimento de Software
Kanban para Desenvolvimento de SoftwareKanban para Desenvolvimento de Software
Kanban para Desenvolvimento de Software
 
Oracle Applications R12 Sourcing Training
Oracle Applications R12 Sourcing TrainingOracle Applications R12 Sourcing Training
Oracle Applications R12 Sourcing Training
 
Advanced practice nursing; an expanded nursing role on an international level
Advanced practice nursing; an expanded nursing role on an international level Advanced practice nursing; an expanded nursing role on an international level
Advanced practice nursing; an expanded nursing role on an international level
 
29 105 fa13 control of gene expression prokaryotes skel
29 105 fa13 control of gene expression   prokaryotes skel29 105 fa13 control of gene expression   prokaryotes skel
29 105 fa13 control of gene expression prokaryotes skel
 
Curso Uml 2.5 Diagramas De ImplementacióN
Curso Uml   2.5 Diagramas De ImplementacióNCurso Uml   2.5 Diagramas De ImplementacióN
Curso Uml 2.5 Diagramas De ImplementacióN
 

More from samyaksanvad

'Gandhi Mala Bhetla' : Supreme Court Judgement
'Gandhi Mala Bhetla' : Supreme Court Judgement'Gandhi Mala Bhetla' : Supreme Court Judgement
'Gandhi Mala Bhetla' : Supreme Court Judgementsamyaksanvad
 
शिवाजी कोणा होता? - कॉ. गोविंद पानसरे (Shivaji kon-hota-govind-pansare-ebook)
शिवाजी कोणा होता? - कॉ. गोविंद पानसरे (Shivaji kon-hota-govind-pansare-ebook) शिवाजी कोणा होता? - कॉ. गोविंद पानसरे (Shivaji kon-hota-govind-pansare-ebook)
शिवाजी कोणा होता? - कॉ. गोविंद पानसरे (Shivaji kon-hota-govind-pansare-ebook) samyaksanvad
 
सेक्युलॅरिझम आणि भारतातील समाजकारण -अरविंद वैद्य
सेक्युलॅरिझम आणि भारतातील समाजकारण -अरविंद वैद्यसेक्युलॅरिझम आणि भारतातील समाजकारण -अरविंद वैद्य
सेक्युलॅरिझम आणि भारतातील समाजकारण -अरविंद वैद्यsamyaksanvad
 
Article on mumbaidelhi corridor by ulka mahajan
Article on mumbaidelhi corridor by ulka mahajanArticle on mumbaidelhi corridor by ulka mahajan
Article on mumbaidelhi corridor by ulka mahajansamyaksanvad
 
उजवीकडचं वळण भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)
उजवीकडचं वळण   भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)उजवीकडचं वळण   भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)
उजवीकडचं वळण भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)samyaksanvad
 
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना सुरेश सावंत
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना   सुरेश सावंतराजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना   सुरेश सावंत
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना सुरेश सावंतsamyaksanvad
 
पोर्नोग्राफीःएक भयानक व्यसन-गोपाळ आजगावकर
पोर्नोग्राफीःएक भयानक व्यसन-गोपाळ आजगावकरपोर्नोग्राफीःएक भयानक व्यसन-गोपाळ आजगावकर
पोर्नोग्राफीःएक भयानक व्यसन-गोपाळ आजगावकरsamyaksanvad
 
घोषणापत्र - आम आदमी पार्टी
घोषणापत्र - आम आदमी पार्टीघोषणापत्र - आम आदमी पार्टी
घोषणापत्र - आम आदमी पार्टीsamyaksanvad
 
लोकसभा निवडणूक २०१४ जाहिरनामाः राष्ट्रवादी काँग्रेस
लोकसभा निवडणूक २०१४ जाहिरनामाः राष्ट्रवादी काँग्रेसलोकसभा निवडणूक २०१४ जाहिरनामाः राष्ट्रवादी काँग्रेस
लोकसभा निवडणूक २०१४ जाहिरनामाः राष्ट्रवादी काँग्रेसsamyaksanvad
 
Bjp manifesto - Loksabha 2014
Bjp manifesto -  Loksabha 2014Bjp manifesto -  Loksabha 2014
Bjp manifesto - Loksabha 2014samyaksanvad
 
महाराष्ट्रातील मुलीः एक मुक्तचिंतन - विद्युत भागवत
महाराष्ट्रातील मुलीः एक मुक्तचिंतन - विद्युत भागवतमहाराष्ट्रातील मुलीः एक मुक्तचिंतन - विद्युत भागवत
महाराष्ट्रातील मुलीः एक मुक्तचिंतन - विद्युत भागवतsamyaksanvad
 
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना - सुरेश सावंत
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना - सुरेश सावंतराजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना - सुरेश सावंत
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना - सुरेश सावंतsamyaksanvad
 
Karyakarta va davi chalval - sanjeev chandokar
Karyakarta va davi chalval - sanjeev chandokarKaryakarta va davi chalval - sanjeev chandokar
Karyakarta va davi chalval - sanjeev chandokarsamyaksanvad
 
Rti activists sathi - sanjeev chandokar
Rti activists sathi - sanjeev chandokarRti activists sathi - sanjeev chandokar
Rti activists sathi - sanjeev chandokarsamyaksanvad
 
Samyak sanvad feb 10 - sanjeev chandokar
Samyak sanvad  feb 10 - sanjeev chandokarSamyak sanvad  feb 10 - sanjeev chandokar
Samyak sanvad feb 10 - sanjeev chandokarsamyaksanvad
 
Tarunansathi don bhagatil lekh oct 14 2013 - sanjeev chandokar
Tarunansathi don bhagatil lekh oct 14 2013 - sanjeev chandokarTarunansathi don bhagatil lekh oct 14 2013 - sanjeev chandokar
Tarunansathi don bhagatil lekh oct 14 2013 - sanjeev chandokarsamyaksanvad
 
Udarikaran va davi chalval - sanjeev chandokar
Udarikaran va davi chalval - sanjeev chandokarUdarikaran va davi chalval - sanjeev chandokar
Udarikaran va davi chalval - sanjeev chandokarsamyaksanvad
 
Bal rane info and cartoons
Bal rane info and cartoonsBal rane info and cartoons
Bal rane info and cartoonssamyaksanvad
 
Tarun bharat sindhudurg, sindhudurg digital edition
Tarun bharat sindhudurg, sindhudurg  digital editionTarun bharat sindhudurg, sindhudurg  digital edition
Tarun bharat sindhudurg, sindhudurg digital editionsamyaksanvad
 

More from samyaksanvad (20)

'Gandhi Mala Bhetla' : Supreme Court Judgement
'Gandhi Mala Bhetla' : Supreme Court Judgement'Gandhi Mala Bhetla' : Supreme Court Judgement
'Gandhi Mala Bhetla' : Supreme Court Judgement
 
शिवाजी कोणा होता? - कॉ. गोविंद पानसरे (Shivaji kon-hota-govind-pansare-ebook)
शिवाजी कोणा होता? - कॉ. गोविंद पानसरे (Shivaji kon-hota-govind-pansare-ebook) शिवाजी कोणा होता? - कॉ. गोविंद पानसरे (Shivaji kon-hota-govind-pansare-ebook)
शिवाजी कोणा होता? - कॉ. गोविंद पानसरे (Shivaji kon-hota-govind-pansare-ebook)
 
सेक्युलॅरिझम आणि भारतातील समाजकारण -अरविंद वैद्य
सेक्युलॅरिझम आणि भारतातील समाजकारण -अरविंद वैद्यसेक्युलॅरिझम आणि भारतातील समाजकारण -अरविंद वैद्य
सेक्युलॅरिझम आणि भारतातील समाजकारण -अरविंद वैद्य
 
Article on mumbaidelhi corridor by ulka mahajan
Article on mumbaidelhi corridor by ulka mahajanArticle on mumbaidelhi corridor by ulka mahajan
Article on mumbaidelhi corridor by ulka mahajan
 
उजवीकडचं वळण भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)
उजवीकडचं वळण   भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)उजवीकडचं वळण   भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)
उजवीकडचं वळण भालचंद्र कानगो (Watsaru - 1-15 june 2014)
 
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना सुरेश सावंत
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना   सुरेश सावंतराजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना   सुरेश सावंत
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना सुरेश सावंत
 
पोर्नोग्राफीःएक भयानक व्यसन-गोपाळ आजगावकर
पोर्नोग्राफीःएक भयानक व्यसन-गोपाळ आजगावकरपोर्नोग्राफीःएक भयानक व्यसन-गोपाळ आजगावकर
पोर्नोग्राफीःएक भयानक व्यसन-गोपाळ आजगावकर
 
घोषणापत्र - आम आदमी पार्टी
घोषणापत्र - आम आदमी पार्टीघोषणापत्र - आम आदमी पार्टी
घोषणापत्र - आम आदमी पार्टी
 
लोकसभा निवडणूक २०१४ जाहिरनामाः राष्ट्रवादी काँग्रेस
लोकसभा निवडणूक २०१४ जाहिरनामाः राष्ट्रवादी काँग्रेसलोकसभा निवडणूक २०१४ जाहिरनामाः राष्ट्रवादी काँग्रेस
लोकसभा निवडणूक २०१४ जाहिरनामाः राष्ट्रवादी काँग्रेस
 
Bjp manifesto - Loksabha 2014
Bjp manifesto -  Loksabha 2014Bjp manifesto -  Loksabha 2014
Bjp manifesto - Loksabha 2014
 
महाराष्ट्रातील मुलीः एक मुक्तचिंतन - विद्युत भागवत
महाराष्ट्रातील मुलीः एक मुक्तचिंतन - विद्युत भागवतमहाराष्ट्रातील मुलीः एक मुक्तचिंतन - विद्युत भागवत
महाराष्ट्रातील मुलीः एक मुक्तचिंतन - विद्युत भागवत
 
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना - सुरेश सावंत
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना - सुरेश सावंतराजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना - सुरेश सावंत
राजकारण, राजकीय पक्ष, सज्जन व जनसंघटना - सुरेश सावंत
 
Aap andolan
Aap andolanAap andolan
Aap andolan
 
Karyakarta va davi chalval - sanjeev chandokar
Karyakarta va davi chalval - sanjeev chandokarKaryakarta va davi chalval - sanjeev chandokar
Karyakarta va davi chalval - sanjeev chandokar
 
Rti activists sathi - sanjeev chandokar
Rti activists sathi - sanjeev chandokarRti activists sathi - sanjeev chandokar
Rti activists sathi - sanjeev chandokar
 
Samyak sanvad feb 10 - sanjeev chandokar
Samyak sanvad  feb 10 - sanjeev chandokarSamyak sanvad  feb 10 - sanjeev chandokar
Samyak sanvad feb 10 - sanjeev chandokar
 
Tarunansathi don bhagatil lekh oct 14 2013 - sanjeev chandokar
Tarunansathi don bhagatil lekh oct 14 2013 - sanjeev chandokarTarunansathi don bhagatil lekh oct 14 2013 - sanjeev chandokar
Tarunansathi don bhagatil lekh oct 14 2013 - sanjeev chandokar
 
Udarikaran va davi chalval - sanjeev chandokar
Udarikaran va davi chalval - sanjeev chandokarUdarikaran va davi chalval - sanjeev chandokar
Udarikaran va davi chalval - sanjeev chandokar
 
Bal rane info and cartoons
Bal rane info and cartoonsBal rane info and cartoons
Bal rane info and cartoons
 
Tarun bharat sindhudurg, sindhudurg digital edition
Tarun bharat sindhudurg, sindhudurg  digital editionTarun bharat sindhudurg, sindhudurg  digital edition
Tarun bharat sindhudurg, sindhudurg digital edition
 

Lal Nishan (august 2013)

  • 1. cm.{Z. n.(co.) cmc {ZemUcmc{ZemU nj (co{ZZdmXr)Mo ‘wInÌ co{ZZdmXr co{ZZdmXr cmc {ZemU Owc¡ 2013 S>mÝg~ma~§Xr : EH$ gmoÁdi ZmQ>H$g§nmXH$s` ..... H$m°._oYm WÎmo _mo. 9422530186 Web site : https://sites.google.com/site/lalnishanpartyleninwadi/ E-Mail : bhimraobansod@gmail.com df© 5 do, A§H$ 8 dm (nmZo 32) Am°JñQ> 2013 ‘yë¶ : é. 15/- 16 Owc¡ 2013 gdm}ƒ ݶm¶mc¶mZo S>mÝg~madarc ~§Xr CR>dcr. ‘§w~B© Cƒ ݶm¶mc¶mZo ¶mnyduM S>mÝg~madarc ~§Xr A¶mo½¶ Agë¶mMm {ZU©¶ {Xcm hmoVm. ˶m{damoYmV amÁ¶ gaH$maZo gdm}ƒ ݶm¶mc¶mV AmìhmZ {Xco hmoVo. ˶mda gaÝ`m`mYre AëV‘e H$~ra d Ý`m`mYre Eg.Eg.{Z‚ma ¶m§À¶m I§S>nrR>mZo ‘hmamï´> amÁ¶ gaH$maMo åhUUo ’o$Q>miyZ cmdco Amho. n§MVmam§{H$V hm°Q>oc‘ܶo S>mÝg d ‘ÚàmeZmg amÁ¶ gaH$ma nadmZm XoV AgVmZm Ho$di S>mÝg~mada ~§Xr H$aUmam H$m¶Xm {dg§JV, AVm{H©$H$ R>adyZ gdm}ƒ ݶm¶mc¶mZo hr ~§Xr aÔ~mVc R>adcr Amho. S>mÝg~ma Mmc{dUmè¶m ‘mcH$ ‘§S>itZr ¶m {ZH$mcmMo ‘moR>çm AmZ§XmZo ñdmJV Ho$co Amho. Va amÁ¶ gaH$maZo ÌwQ>r Xÿa H$éZ Amdí¶H$ Agoc Va Zdm H$m¶Xm ~Zdy nU amÁ¶mV S>mÝg~macm ~§XrM amhrc Ago dº$ì¶ J¥h‘§Ìr Ama.Ama.nmQ>rc ¶m§Zr Ho$co Amho. ˶m{XeoZo OmVmZm n§MVmam§{H$V hm°Q>oëgZmhr S>mÝg~ma Mmc{dʶmg ~§Xr KmcÊmmam dÅ>hþHy$‘ H$mT>ʶmH$S>o gaH$maMo YmoaU {XgVo Amho. gaH$maÀ¶m ¶m YmoaUmcm gd© njr¶ nmqR>~m 춺$ Pmcm Amho. S>mÝg~ma MmcVm H$m‘m Z¶oV Aem ^mdZm {ó¶m Am{U gd©gm‘mݶ cmoH$m§‘YyZ C‘Q>ë¶m AmhoV. ñdV:Mr cmoH${à¶Vm dmT>dʶmMr hr nwÝhm {‘imcocr g§Yr amÁ¶ gaH$ma gmoS>Uma Zmhr Aer {MÝho AmhoV. S>mÝg~ma Mmc{dUo Aí¶³¶ R>adUmao H$m¶Xo, dÅ>hþHy$‘ H$mT>ʶmV ¶oVrc Aer ImÌr {Z‘m©U Pmcr Amho. ‘mcH$ ~ma~mcm dJiVm gd© {ó¶m§Zr ¶m YmoaUmMo ñdmJVM Ho$coco Amho. S>mÝg~ma XoemV BVaÌ H$moR>ohr Mmcy Pmco ZmhrV nU ‘§w~B©V amOamognUo Mmcy Pmco Am{U ~haco Amho, hmoVo. {X„r d BVa eham§V S>mÝg~ma ho àH$ma ApñVËdmV Amcoco ZmhrV. ˶m‘wio ‘hmamï´> Am{U {deofV: ‘w§~B©cm n{hcr nmdco Q>mH$mdr cmJV AmhoV. ór earamcm Cn^moJmMo gmYZ ‘mZUmè¶m Amnë¶m g§ñH¥$VrMr Vmo Ho$di EH$ Am{dîH$ma ‘mÌ Amho. ˶mda ~§Xr KmcʶmÀ¶m gd© ghOVoMo AmnU ñdmJVM Ho$co nm{hOo. àíZ ¶m g§ñH¥$Vrda Amho. N>‘ N>‘m N>‘ N>‘ JmocnrR>m, nrcm hmD$g, ’$moamg amoS>, AmXr ^mJm§V nydu ‘wOao Mmcm¶Mo. {’$ë‘r JrVm§da ‘wcr ZmMm¶À¶m. à{V{ð>V nwéfm§Zm hm àH$ma AmdS>m¶Mm nU Vo H$‘rnUmMo g‘Oco OmB©. AS²>S>çm§À¶m ‘mcH$m§Zr ‘J S>mÝg ñHy$c gwê$ Ho$cr. VmS>XodÀ¶m Egr ‘mH}$Q> B‘maVrV 25 S>mÝg ñHy$c {ZKmco. VoWo eara{dH«$`hr Mmco. Z§Va {S>ñH$mo gwê$ Pmco. {dÚmWu ˶mV ¶oD$ cmJco. ‘§w~B©V AZoH$ {S>ñH$mo gwê$ hmoVo. VoWohr amÌr eara{dH«$` Mmco. ¶m OmJm g§K{Q>V JwÝhoJmam§À¶m {‘qQ>JÀ¶m OmJm Pmë¶m. {S>ñH$moZ§Va n~ Amco. Am°H}$ñQ´>m ~ma Amco. ³cm{gH$c S>mÝgcm nadmZJr nmocrg XoD$ cmJco. aoH$m°S>©oS> Jmʶmda S>mÝgcmhr "à{VgmX' XoV AgV. ZmMUmè¶m g§wXa nmoatda n¡go CYim¶Mr g§ñH¥$Vr nmZ 4 da .....
  • 2. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 2 ^{dî`mVrc S>m°ŠQ>a, AmOMo Am`wdo©X _hm{dÚmc`mVrc {dÚmWu Am`gmÀ`m dVrZo {X. 10 Owc¡ 2013 nmgyZ ~o_yXV YaUo Am§XmocZ H$arV AmhoV. {dÚmÏ`mªZm _mJ©Xe©Z H$arV AgVmZm H$m°.OrdZ gwê$S>o. ~m§JcmXoeMramOYmZrT>mH$m`oWrcehm~mJMm¡H$mV,1972gmcmVrc`wÕJwÝhoJmam§Zm$m{eMr{ejmìhmdr`mgmR>rAm§XmocZH$aUmamOZg_wXm` B§{S>`m ~yc d _hmamï´> amÁ`mÀ`m Ocg§nXm {d^mJmÀ`m nmUr YmoaUm{damoYmV Vm.amhmVm n[agamVrc hOmamo eoVH$è`m§Zr H$mT>coë`m _moMm©Z§Va Pmcoë`m g^og CnpñWV eoVH$ar ~m§Yd.
  • 3. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 3 A Zw H«$ ‘ {U H$m 1. S>mÝg~ma~§Xr : EH$ gmoÁdi ZmQ>H$ 1 2. S>mÝg ~madarb ~§Xr 3 3. "g˶emoYH$ ~w{ÕOrdr' e{‘©cm aoJo 5 4. _amR>m AmajU 7 5. H$ï>H$ar eoVH$ar g§KmV}$ AmPmX _¡XmZmda .... 8 6. hOmamo eoVH$è¶m§Mm g§Kf© 9 7. {dO¶ H$moUmMm hmoUma? 11 8. Am§Vaamï´>r¶ n[apñWVr 13 9. ‘m³g©, E§Jëg 15 10.RESOLUTIONSADOPTEDBYAILC 17 11. {Z{OH$aU Am¡a AmajU 18 20. nmocrg ñQ>oeZda ‘moMm© ..... 21 21. Kaoby H$m_Jma {ó`m§Mo {X„rV Am§XmobZ 22 22. `m "B§S>ñQ´r'Mo _mbH$ AmhoV Var Hw$R>§? 24 23. gm‘«mÁ¶dmÚm§Mo Jwcm‘ EZ.Or.Amo. 26 24. XmoZ Z§~aMr AmË‘m 32 S>mÝg ~madarb ~§XrS>mÝg ~mada ‘hmamï´> gaH$maZo KmVbobr ~§Xr CR>dVmZm Ý`m`mb`mZo ~ma _mbH$m§Mr ~mOy CMbyZ Yabr. S>mÝg ~ma_Ü`o H$m_ H$aÊ`mMm hŠH$ _{hbm§Zm Amho. Vmo H$gm H$mTy> KoUma Agm àíZ V`ma Pmbm. _hmamîQ´> gaH$maZo S>mÝg ~mada ~§Xr KmbVmZm n§MVmam§{H$V d VrZ Vmam§{H$V hm°Q>ob_Ü`o AgUmè`m S>mÝg ~maZm dJibo AWm©VM S>mÝg ~mabmM {damoY Amho Aer hr ämy{_H$m Zgë`m_wio _hmamîQ´> gaH$maMr d n`m©`mZo ñdÀN> gXè`mÀ`m Ama.Ama.Am~m§Mr ämy{_H$m CKS>r nS>br. T>m~m g§ñH¥$Vr, Xmê$ d M§JidmX g_mOm_Ü‘o OmonmgʶmMo H$m_ Jobr AZoH$ df} gwê$M AgyZ AZoH$ añ˶m§H$So>À¶m hm°Q>ob_ܶoM _wbr ZmMy bmJë¶m ¶m_wio $ma J¡a KS>bo Am{U VH«$ma EZ.Or.Amo.Zo gÎmmYmè¶m§H$So> Ho$br Agob Aer eŠ¶Vm Amho. Aem pñWVrV Y§ÚmVrb ñnY}{damoYmV n§MVmam§{H$V hm°Q>ob _mbH$m§ZrM Aem VH«$matZm àoaUm {Xbr Zgob Ago _mZUo H$R>rU Amho. AݶWm _hmamîQ´> gaH$maZo n§MVmam§{H$V hm°Q>obm§Zm ¶mVyZ dJibo ho AmnmoAmn H$go KS>bo ¶mMo CÎma XoUo H$R>rU hmoB©b. _hmamï´>mV J«m_rU ^mJmVrb n¡godmë¶m§Mr gÎmm hmoVr nU ehar ^mJmVrb n¡godmë¶m§H$So> ‘m gÎmoMm Vmob _ܶ§Var PwH$bm hmoVm. ‘m H$mimV åhUOo {edgoZm ^mOnÀ¶m gÎmoÀ¶m H$mimV ¶m S>mÝg ~maMo nod w$Q>bo ˶mV AZoH$ ~ma _mbH$ ho goZoMo g_W©H$ AgUma ho ñnîQ> Amho. Aem àH$mao {damoYH$m§da H$S>r H$aʶmMm hoVy ZìhVmM Ago åhUUo H$R>rU Amho _hmamîQ´>mVrb gÎmmYmè¶m§_Ü‘o ""em¡H$sZ'' nUmMm {~bHy$b A^md Zmhr. _ñVmZrnmgyZ Mm¡w$ë¶m§n¶©§V _{hbm§Zm ZmMʶmg bmdʶmV gÎmmYmar nwT>o hmoVoM. _J ‘mer Hw$R>o qeH$br ? ZdrZ Am{W©H$ YmoaUm_ܶo H§$ÌmQ>o {_idUo, {~bo ~mhoa H$mT>Uo, _m¶m O_dUo Ago H$aUmam EH$ Wa ~hþOZ g_mOmV V¶ma Pmbm. ¶m Wam_wio _hmamîQ´>mV {deofV… npíM_ _hmamîQ´>mV ""ImVr-{nVr Zm§XVr''Aer Kao V¶ma Pmbr. S>mÝg~ma_wio hr Kao CX²ÜdñV hmoD$ bmJbr. ¶m_wio _moR>mM gm‘m{OH$ àíZ V¶ma hmoD$ bmJbm. amoO gm¶§H$mir X{jU, npíM_ _hmamîQ´>mVyZ JmS>çm KoD$Z _§S>ir S>mÝg nmhm¶cm OmV d S>mÝgda n¡gm CYiyZ ""_moH$io hmoD$Z'' naV ¶oV. Ama.Ama.Am~m§Mr S>mÝg~ma ~§Xr~m~VMr Iar àoaUm hr hmoVr. S>mÝg~ma_Yrb Hw$U~r, ~bwVoXma, X{bV, Jar~, H$îQ>H$ar g_mOmVrb _wbt~Ôb Ama.Ama.Am~m§Zm bmJVo AgVo Va S>mÝg~ma ~§X H$aVmZm ˶m _wbtÀ¶m {hVmÀ¶m nwZd©gZmÀ¶m H$mhrVar ¶moOZm ˶m§Zr _m§S>ë¶m Ag˶m. Aem H$moU˶mhr ¶moOZm ˶m§Zr _m§S>ë¶m ZmhrV. AmemàH$mao amîQ´>dmXrÀ¶m ~a~Q>boë¶m Mm[aͶmMm Am~m§Mm Jmo{Oam _wIS>m JiyZ nS>bm Amho. g§nmXH$ ‘§S>i H$m°.^mcM§Ð Ho$aH$a, H$m°.^r‘amd ~ZgmoS>, H$m°.{dO¶ Hw$cH$Uu, H$m°.CX¶ ^Q>, H$m°.‘oYm WÎmo, H$m°.‘wº$m ‘Zmoha, H$m°.AVwc {XKo, H$m°.A{OV d H$m°.gw^mf H$mHw$ñVo _OHw$amgmR>r H$m°.^r‘amd ~ZgmoS> >Q´>oZ ¶w{Z¶Z g|Q>a, H$moVdmcnwam, Am¡a§Jm~mX. ‘mo. 7588165187 E-mail : bhimraobansod@gmail.com _yë` : EH$ àV ê$. 15, dm{f©H$ dJ©Ur : 200 én`o {deofm§H$mgh g§nH$m©gmR>r nÎmm dJ©UrgmR>r H$m°.{dO` Hw$cH$Uu "l{‘H$' am°`c o$ñQ>, {Q>iH$ dgmhV, añVm H«$. 3, XmXa, _§w~B© - 14 ‘mo. 9422987205 MMuV MMm© H$m°.AVwc {XKo, _mo. 9822431996
  • 4. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 4 dmTy> cmJcr. H$moQ>çmdYr én¶m§À¶m ‘wÐm§H$ KmoQ>mù¶mMm gyÌYma AãXwc H$ar‘ VocJr ¶mZo "Q>monmP'¶m ~ma‘ܶo EH$m amÌrV EH$ H$moQ>r én¶o CS>dë¶mMm {H$ñgm à{gÕ Amho. qhXr {gZo‘m‘ܶo JwÝhoJmar OJVmMo {MÌU Ho$co OmVo. ˶mVyZ S>mÝg~ma g§ñH¥$VrMr AmoiI gJmªZmM Pmcocr Amho. S>mÝg~macm à{Vð>m àmá Pmcocr hmoVr. ~gm¶Mo d Xmê$ nrV ZmMUmè¶m gm¢X¶©dVtZm {ZaIm¶Mo, ˶m§À¶mda n¡emMr ~agmV H$am¶Mr, Aem ¶m OmJm hmo˶m. ~§Xr KmVcr Voìhm ‘§w~B©V 600 S>mÝg~ma Y§Xm H$arV hmoVo. ¶m Y§ÚmZo ~ma ‘mcH$m§Mr Am{W©H$ pñWVr ""Amñ‘mZmV'' Jococr hmoVr. ˶m§Zr H$moQ>rÀ¶m H$moQ>r CÈ>mUo KoVcr hmoVr. AZoH$ nmocrg A{YH$mè¶m§Zr ¶m ~aH$V XoUmè¶m Y§ÚmV ^mJrXmar gwê$ Ho$ë¶mMohr ~mocco OmVo. 7 dfmªnydu S>mÝg~mada ~§Xr KmVcr Iar, nU R>mUo, Zdr ‘§w~B©, nZdoc, S>m|{~dcr, ‘wc§wS>, CëhmgZJa ¶oWo S>mÝg~ma PmoH$mV gwê$ AmhoV. ¶m Ad¡Y Y§Úmcm nmo{cgm§Mr AmVyZ gmW {‘idʶmV ~ma‘mcH$ Va~oO AmhoV. ¹${MV ¶mM H$maUmZo nmocrg A{YH$mar {Zc§{~Vhr Pmcoco AmhoV. ‘Ú Am{U ccZm ¶mMm Cn^moJ KoʶmMr g§ñH¥$Vr Amnco ê$n ‘wOao Va H$Yr S>mÝg~ma Ago ~XcyZ nwZ: nwÝhm ’$mo’$mdV am{hcr Amho. S>mÝg~mada ~§Xr AgVmZmhr co{S>O gpìh©gogÀ¶m ZmdmImcr Odinmg gd©M ~ma‘ܶo Ad¡Y Y§Xo {~ZYmoH$nUo gwê$M am{hcoco AmhoV. ‘hmamï´>mV ‘moR>çm hm°Q>ocmV Am{U [aA°{cQ>r emo‘ܶo S>mÝg~ma ~§Xr KmVcocr Zmhr. V‘memVrc Xm¡cV OmXm H$aʶmda ~§Xr Zmhr. na{‘Q> ê$‘ Am{U Xmê$À¶m XþH$mZm§Zm A{YH$m{YH$ nadmZo gaH$ma XoV Amho. ‘§w~B©Mr Aer ‘m¶mZJar H$aʶmV ¶m amÁ¶mMo amÁ¶H$V}, ‘mcH$dJ© Am{U ˶m§Mo ~Jc~ƒo H$maUr^yV AmhoV. ‘§w~B©cm hm±JH$m±J, ~±H$mH$, em§Km¶ ~Zdy ñdmV§Í¶mZ§Vahr ‘§w~B©gH$Q> g§¶wº$ ‘hmamï´> PmcmM nm{hOo ¶mgmR>r ‘hmamï´>mVrc H$m‘Jma, eoVH$è¶m§Zr àXrK© Am§XmocZ Ho$co. ^m§S>dcXmam§À¶m Jù¶mVrc VmB©V AgUmar ‘§w~B© H$m‘Jma, H$ï>H$è¶m§Mr ZJar Amho ho ñdV:Mo ~{cXmZ XoD$Z {gÕ Ho$co d {Vcm ‘hmamï´>mMr amOYmZr, Am¡Úmo{JH$ ZJar ‘w§~B©V ˶m§Zr Km‘mMo nmQ> dmhdco. {Jaʶm, H$maImݶm§Zr ho eha doJdmZ ~Zdco. AWH$nUo H$m‘ H$aUmam§Mo eha åhUyZ Vo AmoiIco Om¶Mo. H$m‘Jmam§Zr ¶m ehamV {ZYS>çm N>mVrZo Oo cT>o, g§Kf© C^o Ho$co ˶m‘wioM ‘mcH$dJm©cm H$m‘Jmam§Mo AZoH$ h¸$ ‘mݶ H$amdo cmJco. OmJ{VH$sH$aUmÀ¶m ndm©V Aem ‘§w~B©Mo ê$n nmcQ>ʶmMm ‘mcH$dJm©Mm S>md amÁ¶H$˶mªZr nyU© H$aʶmMo {ZpíMV Ho$co. åhUyZM ‘§w~B©cm hm±JH$m±J, ‘H$mD$ ~ZdʶmMo amÁ¶H$˶mªMo YmoaU OJOmhra Pmcoco Amho. cmg, doJmg, ~±H$m°H$, nQ>m¶m, em§Km¶, Xþ~B©H$S>o YZXm§S>Jo ZOa Q>mH$VmV Am{U ‘§w~B©‘ܶo Ver ñdßZZJar CVadʶmMr YS>nS> H$aVmV. ˶mgmR>r ˶m§Zr H$m¶ H$am¶Mo ~mH$s R>odco Amho? ¶m ehamVrc {Jaʶm, H$maImZo ˶m§Zr ~§X nmS>co. H$m‘Jmam§Zm ¶m ehamÀ¶m ~mhoa IXoSy>Z H$mT>co. H$ï> H$ê$Z àm‘m{UH$nUo OJUmè¶m§À¶m g§ñH¥$Vrcm {OUo ZH$mogo ~Zdco. AmVm ho eha Xcmc {~ëS>am§À¶m, gÅ>o~mOm§À¶m, g§K{Q>V JwÝhoJmam§À¶m Am{U ^«ï>mMmè¶m§À¶m hmVmV gmondcoco Amho. gmd©O{ZH$ ‘mc‘ÎmoMo AnhaU H$ê$Z ‘mcm‘mc Pmcoë¶m ‘yR>^am§gmR>r ‘§w~B©ZJar C^macr OmV Amho. ga§Om‘Xmar amOo aOdmS>o Ogo ^moJ{dcmgr OrdZ OJm¶Mo VgoM OrdZ AmOÀ¶m ¶m ~m§S>JwirdJm©Mo Amho. M¡Z, {dcmg, E¡¶mer H$aʶmMo amoO Zdo nm¶§S>o Vo nmS>V AmhoV. H°${gZmo, nU Xoer-{dXoer Xmê$Mo ~ma ho AmVm A˶mdí¶H$ AmhoV. ¶m ~m§S>Jwi§dJm©À¶m Eoíd¶m©À¶m H$hmʶm Amnë¶mcm MH$sV H$ê$Z gmoS>VmV. ˶m§À¶mgmR>r C^macoco ‘m°ëg N>mVrV YS>H$s ^adVmV. Xoer, naXoer H$maÀ¶m gwigwimQ>mZo eha JwX‘am¶cm Q>oH$co Amho. KmQ>Xma CÈ>mUnwcm§Mo OUy nodM ’w$Q>co Amho. M¡Z, E¡¶merMo AZoH$mZoH$ Am¶m‘ AmhoV. S>mÝg~ma hm ˶mVrc EH$ Am{dîH$ma Amho. AmnU AmVm EH$ "gmoÁdi' XoImdm ~KV AmhmoV. Vmo Agm H$s amÁ¶gaH$ma S>mÝg~mada ~§Xr AmUʶmMo "Z¡{VH$' H$V©ì¶ nma nmS>ʶmg OUy ~m§Yrc Amho! amÁ¶H$˶mªMr T>m|J~mOr Am{U {dg§JVrMr H$‘mc Amho. ˶mÀ¶m dmUrV Am{U H$aUrV O‘rZ Amg‘mZmMo A§Va Amho. ‘ܶ‘ dJm©V cmoH${à¶Vm {‘idyZ XoB©c ¶m EH$‘od CÔoemZo amÁ¶H$V} Am{U {damoYr nj EH$m ñdamV ~mocVmZm {XgVmhoV. åhUVmhoV S>mÝg~ma ~§X Pmco nm{hOoV. AmnUhr åhUy IamoIar hrM ^y{‘H$m ¶mo½¶ Amho H$s S>mÝg~ma ~§X PmcoM nm{hOoV. nU ehamMr C^maUr N>mZN>moH$sgmR>r H$aUma Agmc Va hm H$m¶Xm H$gm à^mdr R>aUma hm gdmc Amho. S>mÝg~maMo ‘mcH$ N>mVr {nQy>Z KoVmhoV. {~Mmè¶m (?) ~ma~mcm§À¶m amoOJmamMr qMVm AZoH$ EZOrAmo H$aV AmhoV. {ó¶m§Mm dmna Cn^moJmgmR>r H$aʶmMr g§ñH¥$Vr ¶m XmoÝhr KQ>H$m§Zm ‘mݶM Amho. Ver g§ñH¥$Vr {Q>H$dʶmMr d Vr dmT>dʶmMr ˶m§Mr YS>nS> Amho. H$mS>r‘mÌ J¶ Z H$aVm ˶mcm AmnU {damoY Ho$cm nm{hOo. àíZ Amho AmOÀ¶m gÎmmYmardJmªZm, amÁ¶H$˶mªZm Am{U VWmH${WV {damoYr njm§Zm IaoM H$m S>mÝg~ma g§ñH¥$Vrda ~§Xr AmUm¶Mr Amho H$m¶? N>o, N>o ˶m§À¶m ‘ZmV Vgo {dMma H$YrM Amcoco ZmhrV. ˶m§À¶m ‘ZJQ>mV ˶mgmR>r Omoa H$YrM Amcocm Zmhr. ˶m§Zm hr N>mZN>moH$s hdr Amho. Aem {hS>rg g§ñH¥$VrMm ImV‘m Pmcm nm{hOo Ago AmnU ‘mZVmo. ór Cn^moJmMo gmYZ Zmhr, ‘mUyg Amho. {VMo ‘mZ{gH$, gm§ñH¥${VH$ emofU dm JiMonr Zï> H$aVm ¶oVo. Ago AmnU ‘mZVmo. ¶mMo CXmhaU gmå¶dmXr Xoem§Zr OJmg‘moa AmUco hmoVo. gmå¶dmXr, H$m‘JmadJu¶ emgZgÎmoZo hr {hS>rg g§ñH¥$Vr Zï> H$aʶmgmR>r H$m¶ Ho$co? ór earamÀ`m ì¶mnmamVyZ Z’o$Imoar H$aUmè¶m§Zm ~manmcH$, ^S>do{Jar H$aVmZm H$go Ooa~§X Ho$co. ¶mMm X¡{X߶‘mZ B{Vhmg à˶jmV KS>{dcm Jocm. S>mÝg~ma~§Xr : EH$ gmoÁdi...nmZ 1 dê$Z
  • 5. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 5 {X. 13 Owc¡ 2013 amoOr nwUo {dÚmnrR>mVrc ór Aä¶mg H|$ÐmÀ¶m g§Mm{cH$m$ S>m°.e{‘©cm aoJo ¶m§Mo {ZYZ Pmco. e{‘©cm aoJo ¶m§À¶m {dMma Am{U H$m¶m©da àH$me Q>mH$Umam hm AmXam§Ocrna coI {c{hVmZm ‘Zmcm A˶§V Xþ:I hmoV Amho. e{‘©cm aoJo ¶m {dÚmWuXeonmgyZ gm‘m{OH$ Midit‘ܶo à˶j gh^mJ KoUmè¶m, H«$m§{VH$mar n¶m©¶r g§ñH¥$VrMm nwañH$ma H$aUmè¶m, gm‘m{OH$emómMr nwZa©MZm H$aʶmMm AmJ«h YaUmè¶m, X{cV-~hþOZdmXr órdmXmÀ¶m I§Úm g‘W©H$ hmo˶m. {dMma d coIZmgmR>r {‘imcoë¶m Aën H$mcmdYrV ˶m§Zr kmZmÀ¶m joÌmV ‘¡cmMm XJS> R>aVrc Aem J«§WmMo coIZ Ho$co. Sociol- ogy of Gender, Un- derstanding Culture, órdmX : OmJ{VH$/ñWm{ZH$ Û¡VmÀ¶m ncrH$S>o, hr Wmir ^maVr¶ Zmhr H$m¶?, cmoH${චg§ñH¥$Vr d ^maVmVrc AmYw{ZH$Vm : qcJ^md n[aàojmVyZ, The Mad- ness of Manu, Plun- dering Popular Cul- ture, ho ‘m¡{cH$ J«§W AmhoV. e{‘©cm aoJo ¶m EH$ àH$m§S> ~w{Õ‘Îmm AgUmè¶m ܶo¶doS>çm {e{jH$m à‘mUo hmo˶m. ‘hm{dÚmc¶m‘ܶo AܶmnZ H$aVmZm Agmo H$s {dÚmnrR>m§gma»¶m kmZmÀ¶m gÎmm aMZo‘ܶo AܶmnZ H$aVmZm ˶m§Zr dfm©Zwdf} MmcV Amcoë¶m nÕVr, ‘mJm©Zo Z OmVm AܶmnZ-Aܶ¶ZmÀ¶m joÌm‘ܶo Zì¶m nm¶dmQ>m {Z‘m©U Ho$ë¶m. g‘mOemó ¶m {df¶mMr OmUrdnyd©H$ {ZdS> H$ê$Z ˶m§Zr Amnco g§emoYZ AIoan¶ªV gwê$M R>odco hmoVo. {dMmam§À¶m joÌmV {Z‘m©U Ho$coë¶m ¶m nmD$cdmQ>m§Mm ‘hm‘mJ© ~ZʶmÀ¶m AmYrM ˶m§Mm OrdZàdmg g§ncm. g‘mOemó Am{U ˶mgh gm‘m{OH$emómÀ¶m Aä¶mgH«$‘m§Mr nwZa©MZm H$aʶmMo AmìhmZ Amnë¶m d¡Mm[aH$ "g˶emoYH$ ~w{ÕOrdr' e{‘©cm aoJo àm.à{V_m naXoer>, _mo. 9423573725 AmXam§Ocr VmH$Xrda ˶m§Zr ghO nocco hmoVo. gm‘m{OH$emóm‘ܶo dadaMo ~Xc H$aUo hm ˶m§Mm hoVy ZgyZ gm‘m{OH$emómMm OmV Am{U qcJ^mdmË‘H$ Ñ{ï>H$moZmVyZ nwZ‘mªS>UrMm hmoVm. ˶mgmR>r AZoH$ {dÚmnrR>m§Vrc gm‘m{OH$emómMo Aä¶mgH«$‘ ({gë¶m~g) Jmoim H$ê$Z ˶mMm Aä¶mg H$aʶmnmgyZ, gm‘m{OH$ MidirVrc JmUr, ^mfUo, ~w{ÕOrdr H$m¶©H$˶mªMr ì¶m»¶mZo ³cmgê$‘ܶo Am¶mo{OV H$aUo Vo ór Aä¶mgmMr ì¶már H$ßno~§X, gYZ Aä¶mgH«$‘ H$aʶmMo à¶ËZ Ago {d{dY à¶ËZ ˶m§Zr Ho$co. X{cV órdmXr Agë¶m‘wio Á¶m nÕVrZo ˶m§Zr ng©Zc BO nm°{c{Q>H$c Ago ‘mZco hmoVo. VgoM Midi Am{U kmZ{Z{‘©VrMo H$m‘ ¶mVrc H$ßno~§YnUm ˶m§Zm ‘mݶ ZìhVm. Midir Cä¶m H$aVmZm, ‘moM} Am§XmocZ g§K{Q>V H$aVmZm ˶mcm kmZmMm nm¶m AgVmo Am{U kmZ {Z{‘©VrMrhr EH$ Midi AgVo. Midi Am{U Aä¶mg, {gÕm§V Am{U ì`dhma ¶m§À¶mVrc ’$maH$V ˶m§Zr ‘mݶ Ho$cr Zmhr. {gÕm§V Am{U ì¶dhma ¶mMm ghg§~§Y ˶m§Zr Ho$di {cImUmnwaVm cmdcm ZìhVm. Va OrdZmÀ¶m gd© joÌm‘ܶo A§JrH$macm hmoVm. ˶m‘wioM ˶m g˶emoYH$ {dÚmWu g§KQ>Zm, H«$m§{Vqgh ZmZm nmQ>rc AH$mX‘r, {dÐmohr gm§ñH¥${VH$ Midi, S>m°.~m~mgmho~ Am§~oS>H$a {dÚmWu g§KQ>Zm, X{cV ‘{hcm g§KQ>Zm d ~hþOZ ‘{hcm AmKmS>r ¶m§À¶mer O¡{dH$[a˶m OmoS>ë¶m Joë¶m hmo˶m. VWmH${WV EH$V’$s© ào‘mVyZ hmoUmè¶m qhgmMmamÀ¶m {damoYmV g˶emoYH$ {dÚmWu g§KQ>ZoZo H$mT>coë¶m g‘Vm h¸$ a°cr‘ܶo ˶m H$m¶©H$˶m© ~ZyZ "‘ZwdmX ‘wXm©~mX, nwéfgÎmmH$ hm¶ hm¶' ¶m KmofUm ‘moR>çm AmdmOmV XoV hmo˶m Am{U "ào‘mMm'A{YH$ma Am{U qhgoMm àíZ' hr nwpñVH$m
  • 6. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 6 {chÿZ ¶m qhgmMmam‘mJrc H$maU‘r‘m§gm Am{U n¶m©¶r g˶emoYH$ ào‘mMm AÝd¶mW© ñnï> H$aUmar nwpñVH$mhr ˶m§Zr {c{hcr hmoVr. 1992 ‘Yrc ~m~ar ‘erX nmS>ʶmMo H¥$˶ qhXþËddmXr eº$sZo Ho$ë¶mZ§Va gƒm A~«m÷Ur Y‘©{ZanojVoMm nwañH$ma H$aUmè¶m S>m°.e{‘©cm aoJo ¶m nwUo {dÚmnrR>mV H$mT>ʶmV Amcoë¶m {ZfoY ‘moMm©‘ܶo AJ«^mJr hmo˶m. g§gXo‘ܶo ‘{hcm AmajUmV Amo.~r.gr. d ‘wpñc‘ {ó¶m§À¶m AmajUmgh H$m¶Xm ìhmdm ¶m ‘mJUrMr ˶m§Zr nmR>amIU Ho$cr. ¶m {Z{‘ÎmmZo órdmXr MidirV nS>coë¶m XmoZ VQ>m‘ܶo ˶m§Zr gagH$Q> órdmXmcm àíZ {dMmaV, gd© {ó¶m emo{fV AgVmV ¶m {dYmZm§Zm "c{cV dm³¶' åhQ>co. dmñVd ho {ó¶m§Mo emofU OmV, dJ© d {nV¥gÎmm ¶m§À¶m EH$Ì J§w’$UmVyZ hmoUma Amho, ho AYmoao{IV Ho$co. ZìdXÀ¶m XeH$mV X{cV {ó¶m§Mr àíZo ‘m§S>Uo, ˶m§Mr Am§XmocZo C^maUo åhUOo ór MidirV ’y$Q> nmS>Uo Ago à‘wI àdmhr órdmÚm§H$Sy>Z ‘m§S>co OmV AgVmZm X{cV ^y{‘Ñïr> ¶m Zì¶m {gÕm§VmMm nm¶m ˶m§Zr KmVcm. {X„r {dÚmnrR>mVrc {^{ÎmnÌH$mVyZ OUy EH$ gm§ñH¥${VH$ ¶wÕM C^o am{hco hmoVo. gm§ñH¥${VH$ H$m¶©H«$‘mMo Am¶moOZmMo àñWm{nV CƒOmVr¶ {dÚm϶mªZm {dUmdmX hm A{^OmV gm§ñH¥${VH$ H$m¶©H«$‘ dmQ>cm, Va H${Zð> OmVrVrc {dÚm϶mªZr ˶m nÌH$meoOmar ^mony dmXZmMm H$m¶©H«$‘ Omhra Ho$cm. ¶m {Z{‘ÎmmZo Cä¶m am{hcoë¶m EH§$XaM g§ñH¥$VrMo AmH$cZ, Añgc g§ñH¥$Vr H$moUVr? A{^OmV g§ñH¥$Vr åhUOo ~«m÷Ur g§ñH¥$Vr? ¶m dmXm§g§X^m©V ˶m§Zr "cmoH${චg§ñH¥$Vr d ^maVmVrc AmYw{ZH$Vm' ¶m nwñVH$mMo coIZ Ho$co. ˶mnydu "hr âcmoA[a§J nm°ß¶yca H$ëMa' ¶m nwñVH$mMr {Z{‘©Vr ˶m§Zr Ho$cr. ˶m§Zr S>m°.~m~mgmho~m§Mo ~«m÷Ur {nV¥gÎmog§X^m©Vrc {cImU g§H${cV H$ê$Z ˶mMo {dícofU Ho$co. ˶m§Zr S>m°.~m~mgmho~m§Mo ~«m÷Ur {nV¥gÎmog§X^m©Vrc {cImU g§H${cV H$ê$Z ˶mMo {dícofU Ho$co. S>m°.D$‘ucm ndma, {‘Zmjr ‘yZ, Á¶moVr cm§Oodma, ‘r (à{V‘m naXoer), C‘m MH«$dVu B. ¶m OmV, dJ©, qcJ^mdmË‘H$ n[aàojmVyZ {cImU H$Umè¶m§À¶m àdmhmV {VMo Aìdc ñWmZ {Z‘m©U Pmco hmoVo. AmO Am§~oS>H$admXmda OrdKoUo h„o hmoV AmhoV. Am§~oS>H$am§Mo gwQ>o gwQ>o {cImU Amho. ˶mcm Am§~oS>H$admX åhUVm ¶oUma Zmhr Ago åhQ>co OmV Amho. Aemdoir X{cV órdmXr ^y{‘îQ>r> ‘m§S>Umè¶m S>m°.aoJo ¶m§Mr CUrd {ZpíMVM ^mgUma Amho. gX¡d gdmªZm XoV amhUo hm S>m°.e{‘©cm aooJo ¶m§Mm ñd^md hmoVm. ˶m§Zr J«m‘rU ^mJmVyZ Amcoë¶m {dÚm϶mªZm ’$s‘ܶo H$‘r nS>Umao n¡go Xoʶmgmo~VM ehar, ~«m÷Ur {dÚmnrR>r¶ dmVmdaUmV ^oXê$Z Jocoë¶m ‘wcm-‘wctZm àM§S> AmË‘{dídmg XoʶmMo H$m‘ ˶m§Zr AI§S>nUo Ho$co. gd© S>mì¶m nwamoJm‘r MiditZm Am{W©H$ ‘XV ˶m§Zr Ho$cr. Amnco nX, {dÛÎmm ¶mMm {Vi‘mÌ Ah§H$ma ˶m§À¶mH$S>o ZìhVm. MidirVco H$m¶©H$V}, J«m‘rU ^mJmVrc {dÚmWr©, ’w$co-Am§~oS>H$a Midi, X{cV órdmXr ¶m§À¶mH$Sy>Z ‘cm Iyn {eH$m¶cm {‘iV§ Ag§ AmdOy©Z gm§JUmè¶m, kmZmÀ¶m joÌmVhr AmO AgUmar OmV-nwéfgÎmmH$ loUraMZm Vrd«nUo {Y¸$maUmè¶m, g˶emoYH$ cmoH$emhrMm ì¶{º$JV OrdZmnmgyZ kmZ{Z{‘©VrÀ¶m joÌmn¶ªV ñdrH$ma H$aUmè¶m e{‘©cmZo Amnë`mVyZ Aer Ep½PQ> ¿¶m¶cm ZH$mo hmoVr. e{‘©cm aoJo ¶m§À¶m OmʶmVyZ X{cV-~hþOZ órdmX, A~«m÷Ur d¡Mm[aH$ kmZg§Kf©, H«$m§{VH$mar n¶m©¶r g§ñH¥$VrÀ¶m joÌmV Z ^ê$Z ¶oUmao ZwH$gmZ Pmco Amho. Amnë¶m AmOmam~Ôc H$ië¶mZ§Va ˶m§Zr A˶§V Y¡¶m©Zo dmñVdmMm ñdrH$ma Ho$cm. YrQ>nUo ‘¥Ë¶ycm gm‘moè¶m Joë¶m. ‘m¶m ‘¥Ë¶yZ§Va KamV S>m°.~m~mgmho~ Am§~oS>H$am§Mm ’$moQ>mo cmdyZ MidirVë¶m Jmʶm§Mr H°$goQ> cmdmdr Am{U AñWr {dgO©Z ^r‘m H$moaoJmd ¶oWrc {dO¶ ñV§^mOdi H$amdo Ago YramoXmÎmnUo gm§JUmar Am‘Mr ‘¡ÌrU hancr. ˶m§Zm AIoaMm {Zamon XoʶmgmR>r ˶m§À¶m Kar O‘coco {dÚmWu, {ejH$, ‘¡{ÌUr ho {d{dY OmVrdJm©Vrc hmoVo. nwUo {dÚmnrR>mÀ¶m dVrZo ˶m§Zm {X. 15 Owc¡ amoOr, ór‘wº$s Am§XmocZ g§nH©$ g{‘VrÀ¶mdVrZo {X. 16 Owc¡ amoOr Am{U V‘m‘ ’w$co- Am§~oS>H$admXr g§KQ>Zm§À¶m dVrZo {X. 21 Owc¡ amoOr AmXam§Ocr g^m§Mo Am¶moOZ Pmco Amho. {d{dY àdmhmVrc OZg‘wXm¶m§Zr AemàH$mao EImÚm 춺$sda h¸$ XmIdUo, Vr ì`º$s d¡Mm[aH$ÑîQ>çm Amnë¶m A{YH$ OdiMr Amho Ag§ dmQ>Uo hr AcrH$S>À¶m H$mimVrc Xw‘ui KQ>Zm Amho. hr KQ>Zm S>m°.e{‘©cm aoJo Á¶m {dMma àdmhm§er OmoS>ë¶m Joë¶m hmo˶m ˶mMo ‘hÎdnyU© CXmhaU Amho. {VÀ¶m Omʶm‘wio S>moù¶mVyZ Aly Va dmhUmaM! nU ñdV:cm gmdaV ˶m§Zr AmJ«hr à{VnmXZ Ho$coë¶m OmV, dJ©, qcJ^md ghg§~§Yr n[aàojmVyZ A{YH$m{YH$ kmZ {‘idUo Am{U ~«m÷Ur-^m§S>dcr-nwéfgÎmmH$ ‘yë¶ g§ñH¥$VrnmgyZ kmZjoÌmn¶ªV AmìhmZ C^o H$aV OmUo hrM Iar e{‘©cm aoJo ZmdmÀ¶m g˶emoYH$ ~w{ÕOrdrcm Iar AmXam§Ocr R>aoc. Amåhm Mididmë¶m§H$Sy>Z {VZo XmoZ A{^dmXZm§Mm ‘Z:nyd©H$ ñdrH$ma Zoh‘rM Ho$cm. ˶mM A{^dmXZm§Zr {Vcm hr AIoaMr AmXam§Ocr! (g˶emoH$ OmJa dê$Z gm^ma)
  • 7. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 7 gÎmmYmar ñdmWm©_YyZ {Z_m©U Pmbobm ~hþOZm§Mm àíZ gwQ>bmM nm{hOo. _amR>m AmajUmMr _mJUr Omoa YaV AgyZ {ZdS>UwH$m `oVrb Vgm hm {df` VmnV OmÊ`mMr eŠ`Vm ZmH$maVm `oUma Zmhr. 1960 gmbmV _hmamîQ´> amÁ`mMr {Z{_©Vr Pmë`mZ§Va 50 dfmªV ~amM ~Xb _amR>m g_mOmV Pmbm Amho d ñdmWr© ^m§S>dbr {dMmamZo _amR>m g_mOmbm {ZamYma ~Zdbo AgyZ, Ë`m_wioM AmajUmMr _mJUr Omoa YaV Amho. _hmamï´>mVrb _amR>m g_mO gdm©{YH$ g§»`m AgUmam OmVrMm {d^mJ Agbm Var Vmo dVZXma Xoe_wI, XogmB©, nmQ>rb qH$dm gaXma, XaH$Xma d Hw$U~r Agm nydm©nma {d^mJbm hmoVm. _ZJQ>mVrb VmH$XrÀ`m Omoamda _X©w_H$s JmOdUo, Ord nUmbm bmdyZ bT>Uo Aem namH«$_mVyZ AZoH$Xm Hw$U~r `wdH$ dVZXma hmoV Va, H$mhr doim dVZXmam§Mr Xþgè`m, {Vgè`m nmVrVrb Va H$Yr _w»` b¾mIoarO BVa b¾mVrb g§VVr Hw$U~r {d^mJmV T>H$bbr OmB©. Varhr darb XmoZ KQ>H$ dVZXma d Hw$U~r ho H$YrM nyU©nUo EH$_oH$m§Zm dJiUmao KQ>H$ ZìhVo. Aem pñWVrV eoVH$ar {d^mJmV _Ü``wJmnmgyZ Pmboë`m gVVÀ`m OmJ¥VrVyZ {deofV: n{íM_ _hmamîQ´>mV àW_ gË`emoYH$s d Z§Va ~«m÷UoVa MidirV Hw$U~r ~hþg§»`o_Ü`o _moR>r OmJ¥Vr Pmbr d nwT>o hr OmJ¥Vr ñdmV§Í¶ MidirV AmoT>br Jobr. 1960 gmbmZ§Va _hmamîQ´> ñWmnZoZ§Va dVZXma Hw$U~r `m§Mr åhUOo _amR>m g_mOmMr gÎmm _hmamîQ´>mV _yi Yê$ bmJbr. amOH$s` gÎmmñWmZo (amÁ` gaH$ma, {Oëhm n[afXm, ZJanm{bH$m, n§Mm`V g{_Ë`m, J«m_n§Mm`Vr) Am{W©H$ gÎmmñWmZo ({Oëhm ~±H$m, ghH$mar ~±H$m, godm g§ñWm, ghH$mar gmIa H$maImZo, gyV{JaÊ`m, _amR>m AmajUH$m°.AVwc {XKo, _mo. 9822431996 dmX-{ddmX XÿY g§ñWm, gmogm`Q>çm) gm_m{OH$ gÎmmñWmZo ({dÚmnrR>o, {ejUg§ñWm) BË`mXt_Ü`o _amR>m ì`ŠVr gÎmoda Amë`m. _amR>m g_mOmbm Amnë`mbm gÎmm Odi Pmbr Amho Ago dmQ>bo. ZmË`mJmoË`m§Zr {dUë`m Joboë`m _amR>m VéUm§Zm gÎmm Amnë`m Q>ßß`mV Amho Ago dmQy> bmJë`m_wio Ë`m§Mm AmajUm~Ôb H$YrM J§^ra {dMma nwT>o Ambm Zmhr. ""Am_Mo _m_m BÝñnoŠQ>a AmhoV'' ""XÿYg§KmMo MoAa_Z Am_Mo MwbVo bmJVmV'' Aer AZoH$ dmŠ`o _moR>çm A{^_mZmZo Cƒmabr Jobr n§aVw ho gd© _¥JOi R>abo Ago Zmhr Va ~XbË`m n[apñWVrV {ZamYma Pmë`mMr ^mdZm _amR>m g_mOmV V`ma Pmbr. I ù ` m V r b YmÝ`mÀ`m amer Z _moOUmam d ~bwVoXmam§Zm _mn KmbUmam Hw$U~r hm Zoh_rM H$mhrgm gmiT>mi am{hbm Amho. Aem pñWVrV ^mdH$sVrb g_mOmVrb hmoVH$ê$ Vê$Um§Zm {ejU, ZmoH$ar, ì`dgm`mV nwT>o OmÊ`mg _XV H$aÊ`mMo dmVmdaU g_mOmV hmoVo. VmbwŠ`mÀ`m OmJr AZoH$Xm nmhþÊ`m§Mr _wbo {ejUmgmR>r Kar R>odyZ KoVbr OmV Va g_mOmV {eH$boë`m VéUm§Zm ZmoH$è`m XoÊ`m_Ü`o AmnU EH$ Mm§Jbo H¥$Ë` H$aV AmhmoV, Aer ^mdZm g_mOmVrb Wmoam§_Ü`o Ago d nmoam§Zmhr Aem Wmoam§~Ôb AmË_r`Vm Ago. na§Vw ^m§S>dbr ì`dhmamZo `m g_mOmMo ñdê$n Am§V~m©ø ~Xbbo Amho. g§ñWm åhUOo OUy g§ñWmZo Agm ì`dhma g_mOmZo OdiyZ nm{hbm. ^«ï>mMma H$ê$Z g_mOmÀ`m g§ñWm ~wS>dUmao nwT>mar nm{hco. nwVÊ`m ZH$mo, _wbJm {§H§$dm _wbJr A{YH$ OdiMo d Ë`m§MrM dmag åhUyZ ""gm_«mÁ`mda'' dUr© bmJVmZm nm{hbo. EOÝgr, noQ´>mobn§n, g§ñWm§_Yrb nXo ""^moJUmè`m§Zr'' Am{W©H$ VmH$XrMm J¡admna Ho$bm. {dYdm, J[a~m§Mr O_rZ H$mTy>Z KoVbr ho g_mOmZo nm{hbo. nmobrg, Eg.Q>r., {Oëhm ~±H$m, ghH$mar ~±H$m, {ejU g§ñWmV ZmoH$è`m XoVmZm Amnë`m g_mOmVbo aº$m_mgmMo bmoH$
  • 8. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 8 bmImo én`o ""I§S>Ur'' _mJVmV d JwUdËVm, ZmVrJmoVr, AmoiI `mnojm bú_rMm Amerdm©X _moR>m R>aVmo ho CKS>çm S>moù¶mZo g_mOmZo AZw^dbo. nydr© b¾mV nmhþUo nwT>mH$ma KoV, hdo ZH$mo ~KV, H$_r Agob Ë`m§Mr ^a H$aV. AmVm nmhþUo b¾mbm hOa ahmVmV d H$moUVrhr _XV H$aV ZmhrV nU Hw$Qw>§~mbm H$O©~mOmar H$aVmV Ago AZw^dhr g_Ombm {Xgbo. `m gdm©VyZ EH$ {ZamYma Pmë`mMr ^mdZm `m g_mOmV Ambr Amho. nydr© ""Amåhr [aPìh}eZ n¡H$s Zmhr'' Ago A{^_mZmZo åhUUmam hm g_mO AmVm ""[aPìh}eZ'' Mr _mJUr H$aV Amho. hr n[apñWVr `m g_mOmda g_mOmVrb ""Yw[aUm§Zr'' AmUbr Amho. AmVm `mda nwT>rb Ioir gÎmmYmar H$aV AgyZ _amR>m AmajU Amo~rgr AmajUmMm ^mJ Agmdo Ago åhUV AmhoV. `mVyZ _amR>m d Amo~rgr `m§Zm AmngmV Pw§Odbo OmUma Amho. AmÎmmÀ¶m n[apñWVrV _amR>m AmajUmMr _mJUr Ý`m` AgyZ BVa H$moUmÀ¶mhr dmQ>çmMr Zmhr Va, bmoH$g§»`oÀ`m à_mUmV ñdV§Ì AmajU `m g_mOmbm {_iUo Amdí`H$ Amho. BVHo$ Ho$bo Varhr AmajUmZo _amR>m g_mOmnwT>rb àZ gwQ>Vrb Ago Zmhr. H$maU ZdrZ Am{W©H$ YmoaU d ñdmWr© ^m§S>dbemhr ämy{_Ho$Zo ~adQ>bobo gÎmmYmar H§$ÌmQ>rH$aU d AÝ` _mJm©Zo _amR>m g_mOmVrb VéUm§À`m Jù¶m^modVr $mg AmdiyZ Ë`m§Mr ¿mwg_Q> H$aV AmhoV. Ë`m{déÕ OmVrnmVrÀ`m nbrH$So> OmD$Z g§Kfm©bm C^o R>mH$Ê`mMm àZ _amR>m g_mOmVrb VéUm§À`mnwT>o Amho. ZdrZ Am{W©H$ YmoaUmMo _wI§S> AgUmè`m gÎmmYmè`mer VmoSy>Z KoD$ZM ho eŠ` Amho. H$ï>H$ar eoVH$ar g§KmV}$ AmPmX _¡XmZmda YaUo d {ZXe©Zo _hmamï´> amÁ` H$ï>H$ar eoVH$ar g§KmÀ`m doVrZo eoVH$è`m§À`m {d{dY _mJÊ`m gaH$maH$S>o XoÊ`mgmR>r {XZm§H$ 23 Owc¡ 2013 amoOr _§w~B© `oWo AmPmX _¡XmZmda EH$m {XdgmMo YaUo H$m`©H«$_ R>odÊ`mV Amcm hmoVm. _hmamï´^a d _§w~B©Vhr _wgiYma nmD$g nS>V AgVmZmhr VgoM _w§~B©V `oUmè`m AZoH$ aoëdoJmS>çm aÔ Pmë`m hmoË`m Varhr `m YaUo H$m`©H«$_mg AnojrV XmoZeo H$m`©H$V} gm{_c Pmco hmoVo. YaÊ`mÀ`m {R>H$mUr _mJÊ`m§ g§X^m©Vë`m KmofUm {Xë`m Joë`m VgoM H$m°.gw^mf H$mHy$ñVo, H$m°.{dO` Hw$cH$Uu, H$m°.AVyc {XKo, H$m°.CÕd qeXo, H$m°.XÎmmÌ` AË`miH$a, H$m°.gm§Sy> OmYd, ~maHy$ nmQ>rc, H$m°.g§gmao, H$m°.nr.Ho$._wS>o, H$m°.ìhr.E_.nV§Jamd, _{XZi eoI, ~r.Ho$.nm§Mmi, E.Or.S>mImoao BË`mXr dŠË`m§Zr ^mfUo Ho$cr. _w»`_§Ìr, _hgyc_§Ìr qH$dm H¥${f_§§Ìr `m§À`mn¡H$s EH$m _§Í`mZr {eð>_§S>img ^oQ> Úmdr Aer nyd©H$ënZm nmocrgm§_m©$V {Xcr hmoVr. nmocrgm§Zr gm§{JVco H$s, gÜ`m {dYr_§S>imMo A{YdoeZ gyê$ Amho. Ë`m_wio {dYr_§S>imVM Vw_Mr H¥$fr_§Í`m§~amo~a 4 dmOVm ^oQ> hmoB©c. Ë`m à_mUo nmocrgm§Zr {dYr_§S>imV ZoD$Z ~gdcohr na§Vw gm`§H$mir 7 dmOon`ªV H¥$fr_§Ìr amYmH¥$îU {dIo nmQ>rc AmcoM ZmhrV ^oQ> Pmcr Zmhr. Ë`m~Ôc IoX ì`º$ H$ê$Z {eï>_§S>i naV Amco. Xþgè`m EH$m {df`mg§~§Yr _hgwc_§Ìr ~mimgmho~ WmoamV `m§Mr ^oQ> Pmcr hmoVr. Ë`m§Zm H$m°.gw^mf H$mHy$ñVo `m§Zr YaUo H$m`©H«$_mMo {ZdoXZ {Xco. Ë`m§Zr Vo ñdrH$maco, na§Vw MMm© _mÌ Pmcr Zmhr. 30 E{àc 2013 amoOr Am¡a§Jm~mX `oWo _hmamï´>mVrc eoVH$è`m§Mr _hmamï´> amÁ` H$ï>H$ar, eoVH$ar g§KmÀ`m dVrZo n[afX Pmcr hmoVr VoWo eoVH$è`m§À`m 10 _mJÊ`m§Mo R>amd Ho$co hmoVo. Ë`m _mJÊ`m gaH$maH$S>o H$aÊ`mgmR>r _§w~B©cm YaUo Yamdo Ago R>aë`m à_mUo hm H$m`©H«$_ Pmcm. YaUo H$m`©H«$_mÀ`m eodQ>r gßQ>o~a _{hÝ`mV AmnAmnë`m {OëømV {Oëhm{YH$mar H$m`m©c`mda _moMm© H$mT>mdm qH$dm {Oëhm{YH$mar H$m`m©c`mg_moa EH$ {XdgmMo YaUo d {ZXe©Zo Agm H$m`©H«$_ Kmo{fV H$aÊ`mV Amcm. `m~m~V cdH$aM ñdV§Í`arË`m eoVH$ar g§KmV}$ doJio n[anÌH$ H$mTy>Z H$i{dÊ`mV `oB©c, Ago Omhra H$aÊ`mV Amco. ... amOH$s` cmoH$emhrì`{V[aº$ Xþgè`m H$moUË`mhr _mJm©Zo H$moUmcm g_mOgÎmmdmXmH$S>o nmomhmoMm`Mo Agoc, Va Vmo Am{W©H$ d amOH$s` `m XmoÝhr AWm©Zo An[ahm`©V: hmñ`mñnX d à{VJm_r {ZîH$fmªZm `oD$Z nmohmoMoc. ... YagmoS>d¥ÎmrÀ`m ^m§S>dcXmar cmoH$emhr{déÕÀ`m cT>çmV Amnco hmV ~m§Yco Joco AmhoV Aem n[apñWVrV H$m_JmadJm©cm gmnS>md`mMo Zgoc, Va Ë`mZo eoVH$ardJm©Mr H«$m§{VH$maH$ OmUrd OmJ¥V H$aÊ`mBVHo$, Ë`mÀ`m CR>mdmcm _mJ©Xe©Z H$aÊ`mBVHo$ d Ë`m`moJo gwg§JV H$m_JmadJu` cmoH$emhrdmXmMr {Xem ñdV§ÌnUo AZwgaÊ`mBVHo$ dJ©OmJ¥V d gm_Ï`©emcr ~Zco nm{hOo. - H$m°.ìhr.Am`.co{ZZ (gmoec-S>o_m°H«$grMo cmoH$emhr H«$m§VrVrc XmoZ S>mdnoM `m_YyZ)
  • 9. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 9 ‘hmamï´> emgZmZo Zm{eH$ d {gÞa n[agamVrc Am¡Úmo{JH$ H§$nݶm d ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§Zm aoS> H$mn}Q> Q>mHy$Z eoVr qgMZmMo nmUr ^m§S>dcXmam§À¶m {XeoZo didco. S>mì¶m d COì¶m H$mcì¶m§darc qgMZ joÌmV Agcoco 11 Q>r.E‘.gr. nmʶmVyZ "B§{S>`m ~yc' gma»¶m ‘moR>çm ‘ëQ>rnanO Agcoë¶m H§$nZrg Am¡pîUH$ drO àH$ënmH$[aVm 3.5 Q>r.E‘.gr. nmUr XoʶmV `oD$Z {H$‘mZ 12000 ho³Q>a qgMZ joÌ ~m{YV H$ê$Z XmoÝhr H$mcì¶m§darc eoVr joÌ XþîH$mimÀ¶m ImB©V cmoQ>co. gXa H§$nZrg nmUr XoVmZm XmaUm, J§Jmnya YaU g‘yhmV Zì¶mZo nmUr CncãY Ho$co Joco Zmhr. 2012-13 À¶m XþîH$mim‘ܶo JmoXmdar S>mì¶m d COì¶m XmoÝhr H$mcì¶m§Zm ’$º$ AmdV©Z qgMZmgmR>r XoʶmV Amco. n[aUm‘r n[agamVrc eoVr COmS> Pmcr. VrZ ghH$mar gmIa H$maImZo d eoVrda Adc§{~V Agcoco CÚmoJ ^¶§H$a AS>MUrV Amco. ‘hmamï´> Oc {Z¶‘Z àm{YH$aUmZo ~oH$m`XoeraarË`m qgMZmMo nmUr B§{S>¶m ~yc ¶m Am¡pîUH$ àH$ënmg {Xco. ˶mcm H$m`Xoera ñdê$n XoʶmH$[aVm 2011 À¶m {d{Y‘§S>imV ~Xc H$ê$Z Cƒ A{YH$ma g{‘VrZo KoVcoë¶m nmUr dmQ>n {ZU©¶mg H$moU˶mhr ݶm¶mgZmg‘moa OmVm ¶oUma Zmhr, Agm {ZU©¶ H$ê$Z eoVH$è¶m§À¶m ‘yc^yV h¸$m§da Kmcm KmVcm. ~hþamï´>r¶ H§$nݶm§À¶m d ^m§S>dcXmam§À¶m X~mdmZo nmUr dmQ>n YmoaUmgmR>r ‘hmamï´> emgZmZo Zo‘coë¶m Cƒm{YH$ma g{‘VrZo nañna KoVcoë¶m YmoaUm‘wio amhVm, H$monaJmd Vmcw³¶m§Zm JmoXmdar COì¶m d S>mì¶m H$mcì¶m§‘YyZ JmoXmdar ZXrV XmaUm YaU B§{S>¶m ~yc d Ocg§nXm {d^mJm{damoYmV hOmamo eoVH$è¶m§Mm g§Kf©~mimgmho~ ^mñH$aamd X§S>dVo eoVH$ar XmXm g‘yhmVyZ gmoS>co Jococo Amoìha âcmoMo nmUrgwÕm {‘iUo ~§X Pmco. Vmcw³¶mVrc eoVrcm EH$Va 6 AmdV©Zm§À¶m OmJr EH$M AmdV©Z {‘imë¶m‘wio nmUrnmVir 100 ’w$Q>m§da Jocr. {d{har, ~moAadoc H$moaS>çm nS>ë`m hmo˶m, CgmMo d noê$Mo {nHo$ CËnÞ Va gmoS>m {hado R>odʶmgmR>r eoVH$è¶m§Zm Q>±H$aZo nmUr KmcyZ PmS>o OJdmdr cmJcr, {nʶmMo nmUr 5 {Xdgm§VyZ EH$Xm {‘iy cmJco. eoVH$ar, ì¶mnmar, ZmJ[aH$ hdmc{Xc Pmco. Ë ¶ m M m n[aUm‘ amhmVm d H$monaJmd VmcwHo$ Oo nO©Ý¶ N>m¶oV ¶oVmV ˶m§À¶mda hmoD$Z nmdgmim XrS> ‘{hZm CcQy>Zhr noaʶm Imoi§~ë¶m. Oo noaco Vo S>moù¶m XoIV Oim¶cm cmJco. nmUr nmVirV A{O~mV dmT> hmoV ZìhVr. amÁ¶H$V}, cmoH$à{V{ZYr, {Z{d©H$ma nU gd© V‘mem nmhV am{hco. eoVH$ar VéUm§‘ܶo Mc{~Mc gwê$ Pmcr. eodQ>r 5 Owc¡ 2013 amoOr amhmVm-gmHw$ar n[agamVrc ¶wdH$ eoVH$ar ¶m{déÕ Om~ ‘mJʶmgmR>r {dMma H$ê$ cmJco. Voìhm H$m°.amO|Ð ~mdHo$ ¶m§Zr nwT>mH$ma KoʶmMo R>a{dco d gd© njm§À¶m VéU eoVH$è¶m§Zm EH$Ì H$ê$Z EH$ g{‘Vr J{R>V H$aʶmMo R>aco. ˶mV njr¶ ‘V^oX ~mOycm R>odyZ ’$º$ JmoXmdar Imoè¶mVrc nydunmgyZ {‘iUmao 11 Q>r.E‘.gr. nmUr nwZñWm©{nV H$ê$Z {‘i{dʶmMo d H$mcì¶m§Mo ZyVZrH$aU H$ê$Z ãcm°H$ nwZañWm©{nV hmoB©n¶ªV cT>m H$aʶmMm {ZYm©a Pmcm. H$m°.amO|Ð ~mdHo$ ¶m§Zr MidirÀ¶m g§Kfm©Mm AZw^d, H$m¡eë¶ nUmcm cmdyZ g{‘Vr ˶m§Mo ZoV¥ËdmImcr J{R>V Pmcr. {VMo Zm‘H$aU "JmoXmdar H$mcdo Am{U ~Mmd g§Kf© g{‘Vr' Ago H$aʶmV Amco d ˶mMr
  • 10. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 10 H$m¶©H$m[aUr J{R>V Ho$cr. {VÀ`mV gd©lr {ZVrZ H$mngo, ~mimgmho~ X§S>dVo, {dÇ>c eoiHo$, amO|Ð H$mc}, gwZrc gXm’$i, amdgmho~ JmT>do d BVa 30 Vo 35 eoVH$è¶m§Mm g‘mdoe H$ê$Z g§Kfm©Mr {Xem R>a{dʶmV Amcr d 8 Owc¡nmgyZ dmH$S>r ¶m JmdmnmgyZ Oo COì¶m H$mcì¶mMo Q>ocH$S>o ¶oVo VoWyZ cmoH$ à~moYZmgmR>r gwédmV Pmcr. à~moYZ H$aVodoir emgZmÀ¶m YmoaUm§da d Iwë¶m AW©ì¶dñWoMo Xþîn[aUm‘ cmoH$m§nwT>o ‘m§S>co Joco d ^m§S>dcXmam§gmR>r eoVrMo nmUr Vo H$mhr ‘{hݶmV XoʶmV Amco d CÚmoJmMo cmS> nwadyZ eoVr COmS> H$ê$Z VrM eoVr nS>rV Pmcr H$s, nwÝhm Eg.B©.PoS>À¶m ZmdmImcr A{YJ«{hV H$aʶmMm Hw$Q>rc S>md CKS>nUo ‘m§S>cm Jocm. 22 Owc¡n¶ªV g{‘VrÀ`m 15/16 Jmdm§‘ܶo H$m°.~mdH|$À¶m ZoV¥ËdmImcr g^m Pmë¶m. cmoH$ à{VgmX dmTy> cmJcm. ˶mVyZM 20/25 {Xdgm§nmgyZ ZXrcm 8 Vo 10 hOma ³¶wgo³g j‘VoZo JmoXmdarV nmʶmMm {dgJ© gwê$ AgyZhr {nH$m§Zm nmUr XoʶmMm {ZU©¶ hmoV Zmhr. ζm‘wio gd© ~¡R>H$m§‘YyZ eoVH$ar ‘mJUr H$ê$ cmJco H$s, H$mcì¶m§Zm nmUr gmoS>ʶmgmR>r VmVS>rZo H$mhrVar Am§XmocZ ¿¶mdo. ˶mMm {dMma hmoD$Z g{‘VrZo 24 Owc¡ 2013 amoOr Vhgrc d nmQ>~§Ymao H$m¶m©c¶, amhmVm `m§À¶mda àM§S> ‘moMm©Zo OmD$Z {ZdoXZ XoʶmMo R>aco. g{‘VrMo A§XmOmà‘mUo 1000 Vo 1500 eoVH$ar ¶oVrc Agm H$¶mg ‘m§S>cm Jocm H$maU à~moYZmgmR>r H$mcmdYr H$‘r {‘imcm hmoVm. na§Vw à˶j ‘moMm©À¶m {Xder 24 Owc¡ 2013 amoOr 4 hOma eoVH$è¶m§Mm O‘md O‘cm d ‘moR>çm AmdoemV ‘moMm© {ZKmcm. {ZdoXZmV Z‘yX H$aʶmV Amco H$s, 3 Vo 4 {Xdgm§V Oa {ZU©¶ hmoD$Z H$mcì¶m§Zm Amoìha âcmo gmoS>cm Zmhr Va AgmM ‘moMm© H$mTy>Z g§Kf© g{‘Vr Zm§Xÿa ‘Y‘oída Vm.{Z’$mS>, {O.Zm{eH$ ¶oWo OmD$Z H$mcì¶m§Mo JoQ> VmoSy>Z nmUr gmoS>oc. ¶m {ZdoXZmMm gH$mamË‘H$ à{VgmX {‘imcm Zmhr, nmQ>~§Ymao {d^mJmZo ˶mMr XIc KoVcr Zmhr. ˶m‘wio nwÝhm g{‘VrZo 27 Owc¡ 2013 amoOr nmQ>~§Ymao {d^mJmg {X. 29 Owc¡ 2013 amoOr eoVH$ar KoD$Z Amåhr H$mcì¶m§Mo JoQ> VmoS> Am§XmocZ H$aUma Agë¶mMo {ZdoXZ {Xco. ‘J ‘mÌ emgZnmVirda Ymdni gwê$ Pmcr d Vmcw³¶mVrc cmoH$à{V{ZYtZm Ocg§nXm ‘§Í¶m§Zr {X. 29 Owc¡ 2013 amoOrM MM}Mo {Z‘§ÌU {Xco d Am§XmocZ Wm§~{dʶmMo gm§{JVco. na§Vw g§Kf© g{‘Vrcm MM}Mo {Z‘§ÌU {Xco Zmhr. ˶m‘wio g§Kf© g{‘VrZo Amnë¶m ^y{‘Ho$da R>m‘ amhʶmMo R>a{dco. R>aë¶mà‘mUo JmdmoJmd g{‘VrMo H$m¶©H$V} ñdIMm©Zo {’$ê$Z eoVH$ar g§K{Q>V H$am¶cm cmJco d "ñdV:Mr cT>mB© ñdV: cT>m' hm g§Xoe XoV am{hco d {X. 29 Owc¡ 2013 cm 10 dmOVm amhVm `oWyZ ‘moQ>agm¶H$c a°crZo 1500 ‘moQ>magm¶H$c emgZmMm {ZfoY H$aʶmgmR>r H$mio P|S>o cmdyZ 70 {H$.‘r. da Agcoë¶m Zm§Xÿa ‘Y‘oída ~§Ymè¶m§H$S>o {ZKmco. gmo~V à˶oH$mZo OodUmMo S>ã~o KoʶmMo R>adco Agë¶mZo S>ã~o KoD$Z d d¶mod¥Õ eoVH$ar ‘moR>çm dmhZmVyZ {ZKmco. XmoZ hOma eoVH$ar ¶oVrc Agm A§XmO g{‘VrZo ~m§Ycm. na§Vw Vmohr ImoQ>m R>adV XþßnQ> 4 hOma eoVH$ar ‘moMm©V gm‘rc Pmco. 45 {H$.‘r. A§Vamda MmgZir ¶oWo OodU KoD$Z Xþnmar 2.00 dmOVm ‘moMm© JoQ>da YS>H$cm. J¥hIm˶mZo nyduÀ¶m ‘moMm©Mm A§XmO KoD$Z 200 Vo 250 H$‘©Mmar AJmoXaM ~§Ymè¶mMo 2 {H$.‘r.AcrH$S>o V¡ZmV Ho$co d ‘moMm© AS>{dcm. ‘moM}H$ar AmH«$‘H$ hmoD$ cmJco. ˶m‘wio H$m°.~mdHo$, H$m°.X§S>dVo, H$mngo, H$c}, gXm’$i ¶m§Zr O‘mdmg em§V H$ê$Z H$m¶©H$mar A{^¶§Vm nmQ>~§Ymao, Zm{eH$ ¶m§Mo gmo~V MMm© (5.30 dmOVm) H$ê$Z H$m¶©H$mar A{YH$mè¶m§Mo nmUr gmoS>ʶm~m~VMo coIr KoD$Z ‘moMm© naV {’$acm. ˶mMr A§‘c~OmdUrhr g{‘VrMo H$mhr H$m¶©H$˶mªZr Wm§~yZ H$ê$Z KoVcr d n{hcr cT>mB© g§Kf© g{‘VrZo qOH$cr d nwT>rc Ý`m`mc`rZ cT>mB©gmR>r cmJUmao H$mJXnÌo Jmoim H$ê$Z nwT>rc Jmdm§‘ܶo OZOmJ¥VrMo {Z¶moOZ H$aʶmMo R>a{dÊ`mV Amco. H$mc© _mŠg© `m§Mo Omogo$ do`Xo_o`oa `m§Zm nÌ ... _mÂ`m {df`r ~mocmd`mMo Va, AmYw{ZH$ g_mOmVrc dJmªMo ApñVËd qH$dm Ë`m§À`mVrc g§Kf© `mn¡H$s H$emMmhr emoY cmdÊ`mMo lo` _cm Zmhr. _mÂ`mnydu ~è`mM AmYr, ^m§S>dcXmar B{VhmgH$mam§Zr `m dJ©g§Kfm©À`m Eo{Vhm{gH$ {dH$mgmMo dU©Z Ho$co hmoVo d ^m§S>dcXmar AW©emókm§Zr `m dJmªÀ`m Am{W©H$ eara{dÀN>XZmMo H$m_ Ho$co hmoVo. Zdo Ago Oo H$mhr _r Ho$co Vo åhUOo, _r Ago XmI{dco H$s, 1. CËnmXZ {dH$mgmÀ`m {d{eï> Eo{Vhm{gH$ AdñWoerM $º$ dJm©À`m ApñVËdmMm g§~§Y Amho, 2. dJ©cT>m An[ahm`©nUo H$m_JmadJu` A{YgÎmoH$S>oM KoD$Z OmVmo, 3) IwÔ hr A{YgÎmm åhUOo gd© dJ© Zï> hmoÊ`mÀ`m {XeoZo d dJ©{dhrZ g_mOmÀ`m {XeoZo hmoUmao Ho$di g§H«$_U Amho.... (H$m°.H$mc© _mŠg©, «o$S>[aH$ E§Jëg, {ZdS>H$ nÌì`dhma)
  • 11. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 11 Voc§JU ñdV§Ì amÁ¶ H$aʶmMm {ZU©¶ ¶y.nr.E.Zo Ho$ë¶m‘wio Voc§JUmMo amÁ¶ PmcoM Aer MMm© gwê$ Pmcr Amho. ñdV§Ì Voc§JU amÁ¶ Agmdo Aer Voc§JU {d^mJmVë¶m OZVoÀ¶m Am§XmocZmMr ‘mJUr hmoVrM. ˶mVM 2 dfmªnydu EH$m Zo˶mÀ¶m CnmofUm‘wio nwÝhm ¶m àíZmcm JVr Amcr. àM§S> OZjmo^ Cgicm, X§Jcr, amñVm amoH$mo, aoëdo amoH$mo ¶m‘wio Voc§JU Xoem§nmgyZ VwQ>cm. Aem pñWVrV 2014 À¶m {ZdS>UwH$snydu ¶y.nr.E.Zo hm {ZU©¶ Ho$cm Amho. na§Vw Voc§JU d gr‘m§Y« hr XmoZ amÁ¶m§Mr {Z{‘©Vr Pmë¶mZ§Va eº$s¨Mm Vmoc Voc§JUmV H$gm amhVmo ho g‘OyZ KoVco nm{hOo. hm Vmoc gÎmmYmar dJm©cm g‘OVM Zmhr Ago ‘mZUo MwH$sMo Amho. ^m¡Jmo{cH$ {d{dYVm - Eo{Vhm{gH$ÑîQ>çm EH$Ì ZìhVo Am§Y« àXoe Oar VocJy ^m{fH$ åhUyZ EH$Ì Agco Var ^m¡Jmo{cH$ doJionUm ñnï> Amho. Voc§JU hm ‘w»¶V: XIZ nR>mamMm ^mJ Amho Va gr‘m§Y« ‘w»¶V: g‘wÐH$mR>Mm ZXr JmimZo V¶ma Pmcocm gIc ^mJ Amho. Vo Eo{Vhm{gH$ÑîQ>çm amOH$s¶ EH$Ì Zgcoco d AZoH$Xm {d{dY amÁ¶mV {d^mJco hmoVo. nU gd© g‘wXm¶ VocJy ^m{fH$ AmhoV. ¶m‘wio ¶m {d^mJm§Mr nydunmgyZ ñdV§Ì AmoiI hmoVr. B§J«Om§Zr ¶mVrc 2 {d^mJm§Mm (gr‘m§Y«) AmYr Vm~m KoVcm nU Voc§JU Am{Yn˶mImcr am{hcm. VoWo {ZOm‘mMo XS>>nemhr ¶§Ì aPmH$ma d OZVm ¶mÀ¶mV g§Kf© Pmcm. ˶mZ§Va ^maV gaH$maZo g¡Ý¶ nmR>dyZ h¡Ðm~mX g§ñWmZ Imcgm Ho$co d Voc§JU ñdV§Ì Pmcm. ñdV§Ì ^maVmVhr g§Kf© gwê$ na§Vw ˶mZ§Vahr O‘rZXma {damoYr H$ï>H$ar Agm g§Kf© Cgicm. ¶m g§Kfm©V geó CR>mdmMr ^y{‘H$m H$å¶w{ZñQ> njmÀ¶m ñWm{ZH$ ¶w{ZQ>Zo KoVcr. na§Vw njmÀ¶m ‘ܶdVu nwT>marnUmer {dO¶ H$moUmMm hmoUma? ImU ‘m’$s¶m§Mm H$s Voc§JU OZVoMmH$m°.AVwc {XKo, _mo. 9822431996 Am§XmocZ ‘V^oX Pmco d hm CR>md S>mdr MyH$ Ago åhQ>co Joco. nU O‘rZXma d H$ï>H$ar Agm g§Kf© hr dñVwpñWVr hmoVr. Voc§JU ñdV§Ì amÁ¶mMr ^y{‘H$m H$m? Am§Y«àXoemV Voc§JUmcm Zoh‘rM Xþ涑 ñWmZ Amco Amho Aer ^mdZm Voc§JUmÀ¶m OZVoV Amho. Voc§JU C§Mmda, npíM‘ocm Amho. gr‘m§Y« nyd}cm gIcmV Amho. ˶m‘wio YaUo Voc§JUmV d nmʶmMm dmna A{YH gr‘m§Y«mV Ago {MÌ {XgVo. Voc§JUmMr cmoH$g§»¶m 3 H$moQ>thÿZ WmoS>r A{YH$ d$ gr‘m§Y«mMr gmS>oMma H$moQ>r Amho. emim d¡ÚH$s¶ gw{dYm§‘ܶo Vmoc Amho Va ‘hm{dÚmc¶mMr g§»¶m h¡Ðm~mX ehamV A{YH$ ˶m‘wio Voc§JUmV OmñVr dmQ>VmV, nU Voc§JU J«m‘rU ^mJmV ‘hm{dÚmc¶o H$‘r AmhoV. emgH$s¶ ZmoH$è¶m§‘ܶo gr‘m§Y«mMo A{YH$mar A{YH$ AmhoV. CÚmoJmV dM©ñd Amho Va Am§Y« V¶ma Pmë¶mnmgyZ 6 df}M ‘w»¶‘§Ìr Voc§JUmMm Cd©[aV gd© df} gr‘m§Y«mMm hr dñVwpñWVr Amho. gmh{OH$M Amnë¶m gd© Xþ:ImMo ‘yi gr‘m§Y«mMo dM©ñd Amho Aer ^mdZm Voc§JUmÀ¶m OZVoV ~imdmdr, Ago XmIco XoUo e³¶ Amho. ~hþg§»¶ eoVH$ar OZVoMm àíZ J§^ra; nU Voc§JU CÎma Zmhr H$mù¶m ‘mVrÀ¶m nR>mar ^mJmV H$nmerMo à‘mU A{YH$ Amho. H$nmerÀ¶m eoVH$è¶m§Mo Oo àíZ {dX^m©V AmhoV VoM Voc§JUmV V¶ma Pmco AmhoV. eoVH$ar AmË‘h˶m ¶m ‘w»¶V: Am§Y«mÀ¶m Voc§JUmVrc H$nmerÀ¶m nQ²>Q>çmV AmhoV. nydm©nma Voc§JUmg qgMZmgmR>r Vù¶m§Mm dmna hmoVm. nU gaH$maZo ˶mH$S>o Xþc©j Ho$co ˶m‘wio Voc§JUmV {dhra d ~moAadocMm dmna dmT>cm. ¶mVyZ eoVH$ar H$O©~mOmar Pmcm. H$maU {d{harMm IM© nadS>Umam Amho. H$nmerMm eoVH$ar gaH$maÀ¶m YmoaUm‘wio AS>MUrV Amho d ¶m
  • 12. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 12 YmoaUmda gÅ>o~mO ì¶mnmar, Am¶mV {Z¶m©V ì¶mnmar, IVo, Am¡fYo, {~¶mUo ¶m§Mo dM©ñd Amho. ¶mV H$moUVmhr ~Xc hmoUo ñdV§Ì Voc§JUm‘wio e³¶ Zmhr H$maU ho amï´>r¶ YmoaUmer g§~§{YV àíZ AmhoV. gr‘m§Y«mV ‘w»¶V: hr CgmMr eoVr dmT>cr Amho. VoWrc eoVH$ar AS>MUrV Agcm Var AmË‘h˶m hmoVrc BVH$s n[apñWVr Zmhr. 1955 Vo 2005 ‘ܶo nwT>rcà‘mUo {nH$mÀ¶m joÌmV ~Xc Pmcm Amho. nrH$ Voc§JU (Q>¸o$ dmT>) gr‘m§Y« (Q>¸o$ dmT>) D$g 139 Q>¸o$ 266 Q>¸o$ H$mnyg 596 Q>¸o$ 5 Q>¸o$ amJr - 84 Q>¸o$ (KQ>) - 70 Q>¸o$ (KQ>) ‘H$m 255 Q>¸o$ OZmdam§gmR>r Cn¶wº$ 1498 Q>¸o$ ~mOar - 77 Q>¸o$ (KQ>) - 87 Q>¸o$ (KQ>) Ádmar - 77 Q>¸o$ (KQ>) - 89 Q>¸o$ (KQ>) ^mV 88 Q>¸o$ {dH«$sgmR>r Cn¶wº$ 32 Q>¸o$ Voc§JUmV H$nmer d ^mV ¶mMr Pmcocr dmT> cjUr¶ Amho Va gr‘m§Y«mV D$g d ‘³¶mMr dmT> cmj{UH$ Amho. `mdê$Z gܶm XmoÝhrda hmoUmao n[aUm‘ ñnï> {Xgy eH$VmV. h¡Ðm~mXMr M¸$mMm¡§Y Xþ{Z¶m h¡Ðm~mX {gH§$Xam~mX ho Voc§JUmV Amho. Voc§JU d h¡Ðm~mX hr XmoZ ñdV§Ì OJo AmhoV nU gm‘m{OH$ {ZH$fm§Mr gamgar dmT>VmZm h¡Ðm~mX‘wio ho {ZH$f da MT>VmV. nU h¡Ðm~mX {gH§$Xam~mX ‘Yrc à{V{ð>Vm§Zm Voc§JUmer ’$mago XoUoKoUo Zmhr. Vo Amnë¶mM {dídmV ‘eJyc AmhoV. ‘w»¶V: ‘m{hVr V§ÌkmZmMm ì¶dgm¶ d ˶m‘wio Amcocr g‘¥Õr h¡Ðm~mXoV Amho. ‘m{hVr V§ÌkmZm‘wio h¡Ðm~mX OmJ{VH$ ZH$memda Amho. ˶m‘wioM A‘o[aHo$Mo amï´>nVr h¡Ðm~mXÀ¶m ñdV§Ì ^oQ>rda Amco. ~m§YH$m‘ ì`mdgm{`H$hr amï´>r¶ d Am§Vaamï´>r¶ nmVirda H$m‘ H$aUmao AmhoV. h¡Ðm~mX {gZog¥ï>rgwÕm ‘moR>r dmT>cocr Amho. am‘moOr {’$ë‘ {gQ>r d Aݶ ~m~r ¶mVyZ H$amoS>moMr CcmT>mc d EH$m ^mfoVrc (VocJy) gdm©{YH$ {gZo‘o dfm©cm V¶ma H$ê$Z h¡Ðm~mX AmKmS>rda Amho. Aem pñWVrV hr EH$ ‘moR>r Am{W©H$ eº$s Amho. ¶mVhr gr‘m§Y«mMo dM©ñd Amho. na§Vw ¶m gdmªZm h¡Ðm~mX Agë¶m‘wio Voc§JU Pmco qH$dm Zmhr ¶mÀ¶mer XoUo KoUo Zmhr. Voc§JUmÀ¶m J«m‘rU ^mJmVrc amjg ImU‘m{’$¶m Am§Y« àXoemVrc EHy$U ImU ì¶dgm¶m§n¡H$s 79 Q>¸o$ ì¶dgm¶ hm Voc§JUmV Amho. Iå‘m‘, H$ar‘ZJa d Am{Xcm~mX ¶m VrZ {Oëøm§V {Zåå¶mnojm A{YH$ ImUH$m‘ MmcVo. qgJoamZr H$moigm ImUr à{gÕ AmhoV. cmoI§S>mÀ¶m ImUrhr AmhoV. J«oZmB©Q> ¶m XJS>mÀ¶m ImUr AmhoV. Am§Y«àXoe {‘Zac So>ìhcn‘|Q> H$mnm}aoeZMm ì¶dhma nwT>rcà‘mUo dmT>cm Amho. Uranium Mr gdmªV ‘moR>r ImUhr VoWoM Amho. df} EHy$U ì¶dhma (H$moQ>r‘ܶo) Z’$m (H$moQ>r‘ܶo) 89-90 3442 758 2004-05 6426 2089 2007-08 9033 4300 2009-10 21718 7090 åhUOo 10 dfm©V ImU ì¶dgm¶ d Z’$m 10 nQ> dmT>cm Amho. hr ImU ì¶dgm¶mMr hmcMmc gd©gm‘mݶm§Zm OmUdVo d ˶mMo dU©Z d J«oZmB©Q> ‘m{’$¶m, H$moigm ‘m{’$¶m, dmiy ‘m{’$¶m Aem eãXmV gd©gm‘mݶ H$aV AmhoV. `mdê$Z Jar~ Voc§JUmV hr YZeº$s H$moUVo Jm|Yi Kmcy eH$Vo ho ñnï> Amho. Voc§JUmÀ¶m J«m‘rU OrdZmda d n¶m©¶mZo amOH$maU A{YamÁ¶ JmOdUmar eº$s hr ImU ‘m{’$¶m§Mr amhUma Amho ho ñnï> {XgVo. nU cT>Umar d gmV˶mZo cT>o C^maUmar Voc§JUmMr OZVm ho ghZ H$aoc d {damoY H$aUma Zmhr Ago g‘OUo MwH$sMo Amho. ‘m{’$¶m{déÕ OZVm Agm g§Kf© Voc§JUmV gwê$ amhUma Amho. ñdV§Ì _mUyg Omo Amnë`m Am`wî`mMo Ü`o` d Amnë`m Am`wî`mMm ì`` Xþgè`mZo KmcyZ {Xcoë`m Amkoà_mUo R>a{dV Zmhr, Omo Amnë`m ~wÕrZwgma Amnë`m Am`wî`mMo Ü`o` H$m` Agmdo d Amnco Am`wî` H$moUË`m H$m`m©V d H$em arVrZo ì`VrV H$amdo ho Amnco AmnU R>a{dVmo. gmam§e, Omo gd©ñdr ñdmYrZ Amho, VmoM _mUyg ñdV§Ì Amho Ago _r g_OVmo. ({X. 31 _o 1936 amoOr _§w~B© BcmIm _hma n[afXoVrc ^mfUmVyZ)
  • 13. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 13 n¥Ïdrda EH$ àM§S> Aì¶dñWm ‘mOcr Amho. ‘mZd OmVrÀ¶m Ñï>rZo ho EH$ gw{MÝh Amho! ‘mAmoz Ëgo Vw§J Am§Vaamï´>r¶ n[apñWVr g‘OyZ KoVmZm, {VMo {dícofU H$aVmZm ‘m³g© co{ZZdmXr nÕVrZwgma Mma A§V{d©amoYmMm {dMma Ho$cm OmV Ago. 1) g‘mOdmXr OJ Am{U gm‘«mÁ¶dmÚm§Mo ^m§S>dcemhr OJ. 2) gm‘«mÁ¶emhr AdñWocm nmohmoMcoë¶m ^m§S>dcehm§‘Yrc A§V{d©amoY. 3) gm‘«mÁ¶dmXr OJ Am{U ˶m§À¶m‘Yrc OZVm ¶m§À¶m‘Yrc A§V{d©amoY. 4) gm‘«mÁ¶dmXr Xoe Am{U ZdñdV§Ì Xoe ¶m§À¶m‘Yrc A§V{d©amoY d ZdñdV§Ì Xoem§Vrc amÁ¶H$Vm© dJ© d VoWrc OZVm ¶m§À¶m‘Yrc A§V{d©amoY. AmO g‘mOdmXr OJ Odinmg Cacoco Zmhr. EH$ ³¶w~m d Zmhr åhQ>ë¶mg CÎma H$mo[a¶m ¶m XmoZ N>moQ>çm Xoem§Mm AndmX gmoS>ë¶mg g‘mOdmXr Xoe ApñVËdmV Zmhr. gmopìhEQ> ¶w{Z¶ZÀ¶m AñVmZ§Va Am{U MrZZo ^m§S>dcemhrMm añVm nH$S>ë¶mZ§Va g‘mOdmXr Vi ˶m AWm©Zo CacmM Zmhr. Voìhm g‘mOdmXr OJ Am{U gm‘«mÁ¶dmXr OJ ¶m§À¶mVcm A§V{d©amoY ˶m AWm©Zo ApñVËdmV Zmhr. {deofV: 2008 gmcr A‘o[aHo$V gwê$ Pmcoë¶m 1930 À¶m ñdê$nmÀ`m ‘§XrZo Z§Va A»¶m Xþ{Z¶ocmM J«mgco d ˶mVyZ IwÔ A‘o[aHo$‘ܶoM (Am°³¶wnm¶ dm°cñQ´>rQ> Am§XmocZ) `wamonm‘Yë`m ñnoZ, nmoVw©Jmc, BQ>cr, Am¶cªS>, J«rg AmXr Xoem§Vrc OZVoÀ¶m OrdZ ‘mZmda VoWrc amÁ¶H$˶mªZr gwê$ Ho$coë¶m hëë¶m‘wio ¶m Xoem§Vrc OZVm ‘moR>çm à‘mUmV añ˶mda ¶oD$Z Am§XmocZ H$arV Amho. gm‘«mÁ¶dmÚm§À¶m‘ܶo d ˶m§À¶m OZVo‘ܶo Omo A§V{d©amoY hmoVm Vmo Vrd« ~Zcm Amho d Vmo ËdaoZo ‘mdiʶmMr {MÝho {XgV ZmhrV. AmOM EH$ ~mV‘r a{e¶Z {MÌdmUr XmIdrV hmoVr. MrZZo J«rg‘ܶo ~§X nS>coco {d‘mZVi d BVa CÚmoJ ^m§S>dc J§wVdUyH$ H$ê$Z Vmã¶mV ¿¶m¶cm gwédmV Ho$cr Amho. BVa Am§Vaamï´>r¶ n[apñWVrH$m°.^mcM§Ð Ho$aH$a, _mo. 9422987205 OJ^amV ‘§XrJ«ñV Xoem§Vhr AmÎmm Amnë¶m AW©ì¶dñWm ‘yinXmda AmUʶmgmR>r, MrZH$S>o Amemi^yVnUo nmhV AmhoV. ^m§S>dcemhrA§VJ©V d¡Mm[aH$ g§Kf© 1971 Z§Va Xþgè¶m ‘hm¶wÕmZ§VaÀ¶m ^m§S>dcemhrMo gwdU©¶wJ g§nV Amco. {dH$mgmMm Xa d Zâ¶mMo Xa Imcr Kgê$ cmJco d ˶mZ§Va {~«Q>Z‘ܶo ‘mJm©aoQ> W°Ma d A‘o[aHo$‘ܶo Z§Va amoZmëS> aoJU ¶m§À¶m amOdQ>rÛmao Amnco Z’o$ dmT>dyZ KoʶmgmR>r ^m§S>dcXmadJm©Zo Amnco AmH«$‘H$ YmoaU nwÝhm gwê$ Ho$co. ¶m Z§VaÀ¶m H$mimV {deofV: 1980 Z§Va noQ´>moS>m°cg©Mm OmoaXma àdmh {deofV: A‘o[aHo$H$S>o OmoamV dmTy> cmJcm. AmnoHo$Ûmam noQ´>mo{c¶‘ {Z¶m©VXmam§Zr Or EH$ Amncr ‘ºo$Xmar ñWmnZ Ho$cr ˶mMm hm n[aUm‘ hmoVm. à‘wI gm¡Xr Aao{~¶mgma»¶m d Aݶ Voc{Z¶m©VXma amï´>m§H$S>o àM§S> S>m°cg© g§nVr O‘m hmoD$ cmJcr. nU ˶m dmid§Q>mV Vo Vr J§wVdUma H$er? åhUyZ ‘J ho S>m°cg© ~è¶mM à‘mUmV A‘o[aH$Z ~S>çm ~±H$m§‘ܶo J§wVdUwH$sgmR>r nmR>dUo AmoKmZoM Amco. H$mhr à‘mUmV Vo ¶wamo{n¶Z ~±H$m§‘ܶohr Jw§Vdco OmD$ cmJco. ¶m AmYrM {d{dY joÌm§V H$mhr ‘wR>^a ~hþamï´>r` H§$nݶm§Mr ‘ºo$Xmar V¶ma Pmcr Am{U CÚmoJ d ~±H$m ¶mda {dÎmr` H§$nݶm§Mo à^wËd ñWmnZ Pmco hmoVo. AW©ì`dñWo‘Ü`o {dÎmr` H§$nݶm§Mr O~aXñV nH$S> ñWmnZ Pmcr hmoVr. OmJ{VH$sH$aUmMr ZdCXmadmXr YmoaUo ¶m§VyZM nwT>o Amcr. gd© n¡gm ñdV:H$S>o IoMʶmgmR>r H$m‘Jma, H$ï>H$è¶m§Zm ¶m AmYr {Xcoco H$ë¶mUH$mar amÁ¶mÀ¶m ’$m¶Úm§da h„o gwê$ Pmco. ˶mMà‘mUo ZdñdV§Ì amï´>m§Zm ì¶mnma d {dÎmr` joÌmgmR>r Amncr Kao Iwcr H$aʶmgmR>r X~md gwê$ Pmco. OmJ{VH$ ~±H$, ZmUo {ZYr Am§Vaamï´>r¶ ì¶mnma g§KQ>Zm ¶m A^Ð {Vù¶m§‘m’©$V ho X~md cmXʶmV ¶oD$ cmJco, ZdñdmV§Í¶ Xoem§Vco ^m§S>dcXmadJ© AmXtZm hr ImD$Om YmoaUo n϶mda nS>ʶmgmaIr hmoVr. ^maVmgma»¶m Xoem‘ܶo VWmH${WV {Z¶moOZ~Õ d g‘mOdmXr
  • 14. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 14 g‘mOaMZoÛmam ~Zcoë¶m ^m§S>dcXmam§Zm AmVm Amnë¶m nVmH$m OJ^a ’$S>H$mdʶmMr ñdßZo nSy> cmJcr hmoVrM Voìhm hr YmoaUo ˶m§À¶m ’$m¶ÚmMr hmoVrM. Vo ¶m YmoaUmMo Iao nwañH¥$V} ~Zco. Aem arVrZo naH$s¶ {dÎmr¶ d BVa ^m§S>dcXmam§Zm ZdñdV§Ì Xoem§Vrc OZVocm cwQy>Z ñdV: Jã~a hmoʶmgmR>r XoemoXoerMo XadmOo Iwco H$aʶmV Amco. 2008 À¶m ‘§XrMm Y¸$m A‘o[aH$m ¶wamon AmXr Xoem§Vrc ~±H$m {d‘m H§$nݶm d BVa {dÎmr¶ CÚmoJm§Zm AmVm ˶m§À¶mdarc {Z¶§ÌUo ~§YZH$maH$ dmQy> cmJcr hmoVr. Vr ˶m§Zr ˶m§À¶m amOH$s¶ X~mdmImcr {Ii{Iir H$ê$Z ‘wº$ AW©ì¶dñWoMm OUy AmXe©M V¶ma Ho$cm. n[aUm‘r ˶m§Zr Aem ‘moH$mQ> nÕVrZo eoAa ‘mH}$Q> d BVa joÌm§V Aer H$mhr gÅ>o~mO J§wVdUyH$ H$aʶmg gwê$dmV Ho$cr H$s, ˶m§Zm gmdaUo H$R>rU Pmco. Á¶mcm ^m§S>dcr ì¶dñWo‘ܶo nV Zmhr ˶mcm àM§S> à‘mUmda KaH$O} XoD$Z EH$ J¥hH$Om©Mm ~wS>~wS>m V¶ma H$aʶmV Amcm. dmQ>oc Vgo gÅ>o~mO J§wVdUrgmR>r ~moJg àm°S>³Q> V¶ma H$ê$Z ‘mH}$Q>‘ܶo {dH$ʶmV ¶oD$ cmJco. à˶jmVrc Agcr AW©ì¶dñWo‘Yrc dmT>˶m ‘§Xrda ‘mV H$aʶmgmR>r Aem H$O©XmamMr ‘mJUr V¶ma H$aʶmMmhr C’$amQ>m àdmg hmoVm. ^m§S>dcXmam§H$S>o O‘m Pmcoë¶m àM§S> ^m§S>dcXmam§gmR>r J§wVdUwH$scm Hw$R>o dmd ZìhVm. nU Z’$m {‘io d ˶m{edm¶ Jßn ~gco Va Vo ^m§S>dcr H$gco? ˶mVyZ Ë`m§Zr hm ~ogw‘ma gÅ>o~mO J§wVdUwH$sMm ‘mJ© ñdrH$macm. eodQ>r ìhm¶Mo VoM Pmco eodQ>r 2008 gmcr ~o’$m‘ doJmZo gwQ>coco ho gÅ>o~mO ^m§S>dcmMo Vmê$ dmñVdmÀ¶m àM§S> IS>H$mda AmnQy>Z ’w$Q>co Am{U àM§S> ‘hmH$m¶ ~±H$m, {d‘m H§$nݶm Am{U J¥hH$O© XoUmè¶m H§$nݶm d BVa {dÎmr¶ H§$nݶm d ‘moQ>ma CÚmoJmgmaIo CÚmoJhr EImÚm nͶmÀ¶m ~§Jë¶mà‘mUo H$mogico. H¥${Ì‘nUo ’w$Jdcocm {dH$mgmMm Xahr gUgUrV Imcr AmnQ>cm. d ˶mVyZ A‘o[aH$m, Z§Va `wamonr` amï´>o, OnmZ d Z§Va BVa ZdñdV§Í¶ Xoem§À¶m AW©ì¶dñWmhr JQ>m§Jù¶m ImD$ cmJë¶m. Eadr emgZmZo ‘mHo©$Q>‘ܶo hñVjon H$ê$ Z¶o, åhUUmao ‘mVã~a ^m§S>dcXma AmVm hmVmZo h°Q> KoD$Z A‘o[aH$Z d Z§Va Amnë¶m XoemVë¶m emgZmH$So> ~Mmd, ~Mmd åhUyZ Ymdco. ˶m§À¶m darc T>m|Jr YmoaUmMm nXm©’$mg Pmcm. WmoS>³¶mV ¶m emgZmZo H$m‘Jmam§Zm H$mhr g§ajU dm ’$m¶Xo XoʶmgmR>r hñVjon H$ê$ Z¶o nU ^m§S>dcXmam§Zm ‘mÌ ‘J ˶m§À¶m JwÝhoJmar dV©ZmZo ˶m§Mo CÚmoJ ~wS>mcoco AgyZhr emgZmZo emgZ Va H$ê$ Z¶oM, nU CcQ> OZVoÀ¶m n¡emVyZ O‘coë¶m emgH$s¶ {ZYr‘YyZ ¶m ^m§S>dcXmar JwÝhoJmarZ§Va ‘mÌ ‘XV XoD$Z, ˶m§À¶m ñd¶§{Z{‘©V A[aï>mVyZ ~mhoa H$mT>mdo, ¶mnojm T>m|J~mOr Vr H$m¶ doJir Agy eHo$c. åhUo ^m§S>dcemhrcm n¶m©¶ Zmhr 1991 gmcr gmopìhEQ> ¶w{Z¶ZMm AñV Pmë¶mZ§Va d MrZZo ^m§S>dcemhrMm ‘mJ© AZwgaë¶mZ§Va AmVm ^m§S>dcemhrcm n¶m©¶ Zmhr Agm Zmam cmdV {OV§‘¶m, {OV§‘¶m åhUyZ Amncm Aíd‘oYmMm dmê$ gwgmQ> gmoS>Umao ^m§S>dcXma d ˶m§Mo ^mS>moÌr ^mQ>, AmVm B{VhmgM OUy g§ncm Amho, {dMmaàUmcrMo ¶wJ g§nco åhUUmao AW©VÁk ^mQ>, ¶m gdmªM§ Wmo~mS> ’$moS>Umar d 1930 À¶m ^rfU OmJ{VH$ ‘§XrMr AmR>dU H$ê$Z XoUmar hr ‘§Xr hmoVr. ¶m AJmoXa, ‘op³gH$mo VwH©$ñVmZ, H$mo[a¶mXr A¾o¶ Am{e¶mB© Xoe, a{e¶m AmXr Xoem§V 1997 gmcmnmgyZ Am{W©H$ A[aï>m§Mo VS>mIo ~gV hmoVo. nU ˶mdoir ˶m§Zm ^m§S>dcmMo {OJar XmoñV (Crony Capitalists) åhUyZ {hUdUmao A‘o[aH$mXr ‘hmgÎmm ¶m§ZmM ‘hm‘§XrZo 2008 gmcr J«mgë¶mZo ˶m§Mr Wmo~mSo> ’$moS>cr Jocr hmoVr. AmOhr ho gm‘«mOdmXr Xoe Iè¶m AWm©Zo ¶m ‘§XrVyZ ~mhoa Va Amcoco ZmhrVM CcQ> ¶m ‘§Xr‘ܶo àM§S> JQ>m§Jù¶m ImVmZm {XgV AmhoV. H$m‘Jma-H$ï>H$è¶m§da h„m ¶m ZdCXmadmXr ^m§S>dcemhrMo Iao Z§Jo ñdê$n OJ^aÀ¶m OZVocm AmVm ñdmZw^dmZo H$iy cmJco Amho. Jocr AZoH$ XeHo$ H$ë¶mUH$mar amÁ¶mMo ’$m¶Xo OZVocm XoUmar ¶wamonm‘Yrc ^m§S>dcr amï´>o, AmOÀ¶m ‘§XrÀ¶m JV}V gmnS>coë¶m ~±H$m, ’$m¶Zm§Ýg H§$nݶm d CÚmoJ ¶m§Zm ˶m§VyZ ~mhoa H$mT>ʶmgmR>r H$O} C^maV Amcr. nU AmVm hr H$O} ’o$S>ʶmgmR>r, H$m‘Jma H$ï>H$è¶m§Zm {Xcoë¶m, noÝeZ, d¡ÚH$s¶ ‘XV AmXtda H$mQ>H$garÀ¶m Zmdo (Am°ñQ´m°{gQ>r) h„o H$arV Amho. ZmoH$è¶m§V, ~oH$ma^ζm§V H$nmV H$arV AmhoV, gmh{OH$M ¶m Xoem§Vrc OZVm ˶m§À¶m{déÕ añ˶mda CVê$Z {ZXe©Zo H$arV Amho. J«rg, nmoVw©Jmc, ñnoZ, BQ>cr AmXr ¶wamonr¶ amï´>m‘ܶo ¶m Am§XmocZm§Zr Omoa nH$S>cm Amho d AmVm ’«$m§g, B§½c§S>hr ˶mcm AndmX am{hcocm Zmhr. ¶m Am{W©H$ A[aï>m§Mo cmoU ñdm^m{dH$nUo ~«mPrc, a{e¶m, ^maV, MrZ d X{jU Am{’«$Ho$gh BVa Xoem§da cmXUo Agm ì¶dhmahr gwê$ Pmcm Amho. IwÔ gm‘«mÁ¶dmÚm§Mm ‘wHw$Q>‘Ur A‘o[aH$mhr ¶m ‘§XrVyZ ~mhoa nSy> eH$cocr Zmhr.
  • 15. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 15 gÎmmYmar dJm©Vrc H$mhr cmoH$ H$m‘Jma dJm©V gm‘rc hmoVmV d ˶m‘wio H$m‘JmadJm©cm {e{jV 춺$s CncãY hmoVmV hr Z Q>miVm ¶oUmar n[apñWVr Amho. ho (‘mZdr) àJVrÀ¶m H«$‘mV Mm§Jë¶m nÕVrZo {gÕ Pmco Amho. H$å¶w{ZñQ> OmhraZmå¶m‘ܶoXoIrc Amåhr Vgo ñnï> åhQ>co Amho. nU BWo XmoZ {Q>nm OmoS>Uo OéarMo Amho. 1) ¶m cmoH$m§Zm Oa H$m‘JmadJu¶ Midircm IamoIarM Cn¶wº$ ìhm¶Mo Agoc Va ˶m§Zr Amnë¶m~amo~a Iè¶mIwè¶m ^mS>dcr àd¥Îm ‘ܶ‘dJ© d ‘m³g©, E§JëgAZwdmX : ~¥hñnVr nÌì`dhma {e{jV ‘§S>itZm gmo~V AmUco nm{hOo. O‘©Z ^m§S>dcXmam§‘YyZ ~mOy ~XcyZ Amcoë¶m ~hþg§»¶ cmoH$m§~Ôc ‘mÌ Vgo åhUVm ¶oUma Zmhr PH§$âV (~{cZ ‘Yrc EH$ nm{jH$) qH$dm ZoD$ JogoëemâV (PwarM ‘Yrc ‘m{gH$) ¶m§Zr Ago H$mhrhr Ho$coco Zmhr H$s, Á¶m ¶moJo Midi EImXo nmD$c nwT>o Q>mHo$c. ˶m§À¶m {cImUmV Iè`mIwè`m dñVw{Zð> qH$dm g¡Õm§{VH$ Jmoï>tMm nyU© A^md Amho. CcQ>njr doJdoJù¶m {díd{dÚmc¶m§VyZ dm BVaÌ Hw$Ry>Zhr Amcoco cmoH$ Oo AZoH${dY g¡YmpÝVH$ Ñ{ï>H$moZ ""~S>çm ^m§S>dcXmam§À¶m d ‘ܶ‘dJm©À¶m H$ënZm§Zm H$dQ>mië¶mg nj H$m‘JmadJm©Mm Z amhVm ^m§S>dcXmadJm©Mm hmoB©c. Vgo Pmë¶mg ~mø OJmV O‘©Z njmMo à{V{Z{YËd H$aUo Wm§~dyZ ˶mÀ¶m ~amo~aMo EH$Ëd g§ndyZ ¶m ^y{‘Ho$cm Omhra {damoY H$aUo Amåhmcm ^mJ nS>oc....'' ‘m³g© d E§Jëg ¶m§Zr O‘©ZrÀ¶m gmoec S>o‘moH°«${Q>H$ njmÀ¶m nwT>marnUmcm - ~o~oc {cãZo»V, ’«$sËS²>eo, Jogoa hmgoZ³coda, ~«mHo$ ¶m§Zm - {c{hcoco. EH$ ‘¶m©{XV {dVaUmgmR>r Agcoco nÌ. (ho nÌ ‘m³g© d E§Jëg ¶m§Zr 17-18 gßQ>|~a 1879 amoOr {c{hco. Am°JñQ> 1879 ‘ܶo O‘©ZrVrc g‘mOdmXr MidirH$S>o ‘mJo diyZ nmhVmZm ¶m erf©H$mImcMr H$mc© hmoídJ© EXAX© ~ÝñVuZ Am{U H$mc© Am°JñQ> lm‘ ¶m§Zr {c{hcoë¶m coImcm CÎma åhUyZ ho nÌ {c{hco hmoVo. ¶m coImV O‘©Z gmoec S>o‘moH«${Q>H$ njmMo H«$m§{VH$mar nj Ago Agcoco ê$n ~XcyZ ˶mEodOr gwYmaUmdmXr ^y{‘H$m ñdrH$mamdr ¶mMm nwañH$ma H$aʶmV Amcm hmoVm. 1879 gmcmVrc ‘m³g© d E§Jëg ¶m§Mo {cImU dJ© cT>çmVrc YmoaU d S>mdnoM ¶m ‘YyZ hm coI àm.naoe MÅ>monmܶm¶ ¶m§Zr CncãY H$ê$Z {Xcm Amho. ^m§S>dcr àd¥V ‘ܶ‘dJm©er d ˶mVrc 춺$s¨er H$m‘Jma dJm©À¶m VÎdkmZmda AmYm[aV nj ~m§Yy nmhUmè¶m eº$s¨er d ˶mZ§Va CX¶mcm Amcoë¶m njmZo H$em àH$maMo g§~§Y R>odco nm{hOo? ¶m~m~V OJ^aÀ¶m H$å¶w{ZñQ> njm‘ܶo Iyn Chmnmoh Pmcm Amho. EdT>oM Zìho Va H«$m§Vr Pmë¶mZ§Vahr ¶m eº$s¨er d 춺$s¨er H$go g§~§Y R>odmdoV ¶m~ÔcXoIrc Iyn KwgiU g‘mOdmXr à¶moJmÀ¶m VmËnwa˶m nam^dmZ§Va a{e¶m, MrZ d BVa Xoem§Vrc AZw^dm§À¶m nmíd©^y‘rda, gd©Xÿa Mmcy Amho d MmcyM amhUma Amho. EH${ÌV cmc {ZemU njmVrc Oo ‘V^oXmMo ‘wÔo AZoH$ df} MM}À¶m d ì¶dhmamÀ¶m nmVirda Vrd« hmoV hmoV nj ’w$Q>rcm H$maUr^yV Pmco, ˶m‘Yrc EH$ à‘wI ‘wÔm "^m§S>dcr àd¥Îm ‘ܶ‘dJm©er d ˶mVrc 춺$s¨er H$m‘JmadJm©À¶m VÎdkmZmda AmYm[aV nj ~m§Yy nmhUmè`m eº$s¨Zr d ˶mZ§Va CX¶mcm Amcoë¶m njmZo H$em àH$maMo g§~§Y R>odco nm{hOoV?' hm hmoVm. ˶mÑï>rZo ho nÌ Amnë¶mM Zìho Va BVahr S>mì¶m njm§À¶m Ñï>rZo d¡Mm[aH$ nmVirda ‘XVH$maH$ R>aoc Ago Amåhmcm dmQ>Vo. - g§nmXH$)
  • 16. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 16 Amnë¶m~amo~a AmUVmV ˶m§Mm dadaÀ¶m g‘mOdmXr H$ënZm§er gwg§dmX V¶ma H$aʶmMm à¶ËZ hr {Z¶VH$m{cHo$ H$aV Agë¶mMo {XgVo. AmO O‘©Z VÎdkmZ Á¶m {dñH$irVnUmÀ¶m à{H«$¶oVyZ OmV Amho, ˶m‘wio ho gJio gX²J¥hñW EH$m nojm EH$ Ago Jm|Yicoë¶m AdñWoV AgVmV. emór¶ g‘mOdmXmÀ¶m Zì¶m emómMm n{hë¶m§Xm nyU©V: Aä¶mg H$aʶmEodOr à˶oH$OU ˶mZo Amnë¶m~amo~a AmUcoë¶m Ñ{ï>H$moZmda {dg§~yZ amhÿZ ¶m ZdrZ emómH$S>o OmÊ`mH$[aVm ñdV:À¶m ImgJr emómMr nm¶dmQ> {ZdS>Vmo Am{U ZdrZ emó {eH$dʶmMm Amd AmUV YSmS>rZo nmD$c nwT>o Q>mH$Vmo. ˶m‘wio ¶m gX²J¥hñWm§‘ܶo {OVH$s S>moH$s {VVHo$ Ñ{ï>H$moZ AmT>iVmV. H$moU˶mhr Jmoï>rV ñnï>Vm AmUʶmEodOr ho cmoH$ Jm|Yi V¶ma H$aVmV. gwX¡dmZo OdiOdi gd©Ì hm Jm|Yi ˶m§À¶mnwaVmM ‘¶m©{XV AgVmo. ñdV: Á¶m Jmoï>r AmnU {eH$cocmo ZmhrV Aem Jmoï>r Xþgè¶m§Zm {eH$dUo hoM Á¶m§Mo ‘mJ©Xe©H$ gyÌ AgVo Aem {e{jV 춺$s¨Zm njmZo ~mOycm R>odco Var haH$V Zmhr. 2) Ooìhm BVa dJm©Vrc Ago cmoH$ H$m‘JmadJm©À¶m MidirV gh^mJr hmoVmV Voìhm ˶m§Zr Amnë¶m~amo~a ^m§S>dcr ‘ܶ‘dJu¶ dJ¡ao nyd©J«hm§Mo Adeof ñdV:~amo~a AmUy Z¶oV. EdT>oM Zìho Va ˶m§Zr H$m‘JmadJu¶ Ñ{ï>H$moZ A§Jr ~mUm dcm nm{hOo, Agm AmJ«h àW‘V: Yacm nm{hOo. nU Ago {XgyZ Amco Amho H$s, ho cmoH$ ‘ܶ‘dJu¶ g§H$ënZm§Zm Iyn ‘moR>çm à‘mUmda H$dQ>miyZ YaVmV. O‘©Zrgma»¶m ‘ܶ‘dJm©Mo dM©ñd Agcoë¶m Xoem‘ܶo Aem H$ënZm ApñVËdmV AgUo ho {ZpíMVnUo g‘W©Zr¶ Amho. nU ˶m H$ënZm gmoec S>o‘moH«°${Q>H$ H$m‘Jma njmÀ¶m H$jo~mhoaM Ho$di g‘W©Zr¶ R>ê$ eH$VmV. ¶m cmoH$m§Zm Oa EH$ gmoec S>o‘moH°«${Q>H$ ‘ܶ‘ dJm©Mm nj ~m§Ym¶Mm Agoc, Va Vgm ˶m§Zm nyU© A{YH$ma Amho. n[apñWVrZwgma ‘¥J ˶m§À¶m~amo~a dmQ>mKmQ>r hmoD$ eH$Vrc. H$ama hmoD$ eH$Vrc dJ¡ao dJ¡ao, nU H$m‘JmadJm©À¶m njm‘ܶo Ago cmoH$ EH$ ’$gdUmao KQ>H$ R>aVmV. H$mhr H$maUm§‘wio ˶m§Zm gm§^miyZ KoUo Amdí¶H$ hmoV Agoc Va ˶m§Zm Ho$di gm§^miyZ KoUo EdT>oM H$m‘ H$amdoV ˶m§Zm njmÀ¶m nwT>marnUm‘wio à^wËd JmOdʶmMr nadmZJr XoVm H$m‘m Z¶o Am{U ˶m§À¶mer H$mS>r‘moS> KoUo ho AmO Zm CÚm KS>UmaM Amho, ho cjmV R>odyZM dmJco nm{hOo. hr doi AmVm AmcocrM {XgVo da C„oIrcoë¶m IoimÀ¶m coIH$m§Zm (hmoí~J© ~pÝñQ>©Z lm‘) (O‘©Z) nj Amnë¶mA§VJ©V H$gm H$m¶ R>ody eH$Vmo. ho Am‘À¶m g‘OmÀ¶m ncrH$S>Mo Amho. njmMo nwT>marnU H$‘r A{YH$ à‘mUmV Aem cmoH$m§À¶m hmVr Joco Va nj c¶mcm OmB©c Am{U njm~amo~aM H$m‘JmadJm©Mm R>gmXoIrc {‘Qy>Z OmB©c. Am‘À¶m{df¶r ~mocm¶Mo Pmco Va Am‘Mm g§nyU© ^yVH$mi nmhVm Am‘À¶mH$[aVm Ho$di EH$M dmQ> ‘moH$ir Amho. dJ©cT>m hrM B{Vhmg KS>{dUmar Vm~S>Vmo~rMr n«oaH$ eº$s Amho, ¶m H$ënZocm Amåhr Jocr 40 df} àm‘w»¶ XoD$Z nwT>o AmUco Amho Am{U {deofH$ê$Z ^m§S>dcXmadJ© Am{U H$m‘JmadJ© ¶m§À¶mVrc g§Kf© hm AmYw{ZH$ gm‘m{OH$ H«$m§VrMm EH$ à‘wI H$maUr^yV KQ>H$ Amho Aer H$ënZm nwT>o AmUcr Amho. ˶m‘wio MidirVyZ hm dJ© g§Kf© ~mOycm H$mTy>Z Q>mHy$ BpÀN>Umè`m cmoH$m§~amo~a OmUo Amåhmcm e³¶ hmoUmao Zmhr. B§Q>aZ°eZc ñWmnZ H$aVmZm ""H$m‘JmadJm©Mr ‘wº$s ho H$m‘JmadJm©Zo ñdV:M H$aʶmMo H$m¶© Amho.'' hr ¶wÕ KmofUm Amåhr hoVyV: V¶ma Ho$cr hmoVr. H$m‘Jma ñdV:Mr ‘wº$s H$aʶmgmR>r AkmZr AmhoV d åhUyZM XmZeya ~S>çm ^m§S>dcXmam§À¶m Am{U ‘ܶ‘ dJm©nmgyZ gwê$ H$aV danmgyZ Vimn¶ªV ‘wº$s XoV Joco nm{hOo, Agm CKS> CKS> Xmdm H$aUmè¶m cmoH$m§~amo~a Amåhr OmD$ eH$V Zmhr. Aem gX²J¥hñWm§À¶m H$ënZm§er {‘iVr OwiVr ^y{‘H$m Oa Zdm nj KoUma Agoc, H$m‘JmadJu¶ Z amhVm Vmo nj ^m§S>dcr hmoUma Agoc Va Amåhmcm Vgo H$aVmZm Oar IoX hmoUma Agcm VargwÕm ˶m njm{déÕ OmhranUo ~mocʶm{edm¶ Xþgam H$moUVmhr n¶m©¶ Am‘À¶mH$S>o {e„H$ Zgoc Am{U Vgo Pmë¶mg naXoem§‘ܶo O‘©Z njmMo à{V{Z{YËd Amåhr Á¶m EH$OwQ>rÀ¶m A§VJ©V H$aV hmoVmo, Vo Eo³¶ Amåhmcm ^§J H$amdo cmJoc. nU n[apñWVr {VWn¶ªV ¶oUma Zmhr Aer Amåhr Amem ~miJVmo. g{‘VrÀ¶m O‘©Zr‘Yrc nmMhr gXñ¶m§Zm VgoM ~«mHo$cm ho nÌ XoʶmV ¶mdo. Am‘À¶mnwaVo åhUmc Va Pw[aH$ ‘Yrc 춺$s¨Zm ho nÌ nmR>dʶmg Am‘Mr H$mhr haH$V Zmhr.
  • 17. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 17 theentitlementoffood;limitstherationstocerealsalone; opens the door for cash to replace food rations; does nothingtoboostprocurementandrevitalizeagriculture; denies maternal benefits to mothers with more than twochildren;andcontinueswiththedubiousmethod of'targeting'theneedy,whichexcludeslargesections of the poor. The Ordinance claims to cover 67% of the population.TheArjunSengupta reporthad found that 77% of India's people spend less than Rs.20 per day.The Government is yet to refute these findings, and clearly, at least 77% are undoubtedly poor, while even those spending more than Rs 20 are also poor and needy.ThereforeAILC demands universal food securitycoverage,whichinsteadofseekingtoidentify the poor can target and exclude only the obviously rich – those who enjoy property and salary above a certain ceiling. AILC demands an effective Food SecurityBilltobepassedinParliament,whichensures atleast50kgoffoodgrainsforeachfamilyatRs1per kg; other essential food items such as millets, pulses andoil;absolutelynooptionofcashtransferreplacing food rations; no weakening of maternal entitlements; and measures to boost procurement and revitalise agriculture. 4.TheAILCcondemnstheUPAGovernment's cravenattitudeofendorsingUSspyingoperations,and denial of asylum to whistleblower Edward Snowden who exposed the spying. TheAILC hails the offer of asylum to Snowden by Bolivian President Evo Morales, and condemns the shocking and unprecedented violation of international protocol by Governments of France, Portugal, Spain and Italy in denyingpermissionfortheplanecarryingPresidentEvo Morales of Boliva through their airspace. AILC demandsthatIndiaresistUSsnoopingoperationsand alsostopitsownattemptstoviolatetherighttoprivacy ofIndiancitizens. 5. The AILC will hold a Convention on 11 AugustatConstitutionClubmarkingtheCentenaryof the historic Ghadar movement, which represents a uniquerevolutionarylegacy. CPI(ML)(Liberation)CommunistPartyMarxist, Punjab Left Coordination Committee, Kerala Communist Party of Revolutionary Marxists Lal Nishan Party (Leninist) RESOLUTIONS ADOPTED BYAILC TheAll India Left Coordination (AILC) held a meeting on 6th July 2013 in Delhi, attended by representativesofconstituentparties. The resolutions adopted at the meeting are as below: 1.TheAILCexpressedcondolencesattheflood calamityinUttarakhand,andresolvedtointensifythe effortstocollectanddisburserelieftothesurvivorsof thetragedy.ThepeopleofUttarakhandarestruggling to rebuild their lives in the aftermath of the disaster, andreliefeffortsbytheStateandCentralGovernments are extremely inadequate. TheAILC will pursue the question of relief and rehabilitation with the governments. The AILC also demands a thorough reviewofthemodelofdevelopmentbeingfollowedin Uttarakhandandotherecologicallysensitiveareasof thecountry,sinceitisapparentthattheenvironmental devastationisattherootofnaturalcalamities. 2. The AILC welcomed the filing of a chargesheet in the Ishrat Jahan fake encounter case, which exposed yet again the communal and undemocratic character of the Modi model of governance. The AILC said that over the past nine years,Ishrat'sfamilyandrightsactivistshadstruggled for justice in the face of all odds, while not only the Gujarat Government, but also the Central Government'sHomeMinistryhadconspiredtocover upthecrime.Evennow,theHomeMinistry'sreluctance to allow prosecution of IB officers implicated in this heinouscrimewascondemnable.TheAILCsaidthat thepoliticalconspiracybehindtheencountermustbe laid bare, and all those involved in staging the fake encounter – including Gujarat police officials, IB officers, and political leaders – must all be identified andbooked.TheAILCsaidthatgovernmentsofevery hue have been complicit in extra judicial killings and the witch-hunt of innocent Muslim youth.TheAILC calledforresistingthispoliticsofIslamophobiatooth andnail,andhopedthatjusticeintheIshratJahancase would pave the way for justice in other cases of fake encounters in Gujarat as well as in the rest of India. 3. The AILC condemned the attempts of the UPA Government to bypass Parliament and pass a diluted Food Security Ordinance instead of a truly effective Food SecurityAct.The Ordinance reduces
  • 18. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 18 H$c 21 OyZ H$mo ‘¡Zo ‘wamXm~mX ‘| dm‘Z ‘olm‘ Or Ho$ gmW CZHo$ ^maV ‘w{º$ ‘moMm© Ho$ H$m¶©H«$‘ ‘| ^mJ {c¶m. H$m¶©H«$‘ go nhco JoñQ> hmD$g ‘| CZgo {ZOr ‘wcmH$mV hþB©. H$ar~ S>oT> K§Q>o VH$ CZgo amOZr{V Am¡a gm{h˶ na ~mVMrV hþB©. CZH$m BamXm EH$ ^ì¶ Am¡a ~S>r n{ÌH$m {ZH$mcZo H$m h¡, Omo d¡Mm[aH$s-AmYm[aV hmo. do MmhVo h¢ {H$ ‘¢ CgH$s {Oå‘oXmar g§^mcy. ‘oar j‘Vm na CZH$m {dídmg H$aZm ‘wPo AÀN>m cmJVm& na ‘¡ A^r ~hþV go H$maUm| go ñd¶§ H$mo Ag‘W© g‘PVm hy°& H$m¶©H«$‘ ‘| dm‘Z ‘olm‘ Or H$m ^mfU dhr Wm, Omo ‘¢ nhco ZmJnya ‘| ^r gwZ MwH$m Wm& ^maV ‘| AmOmXr H$s cT>mB© AmOmXr H$s cS>mB© Zht Wr, daZm dh ~«m÷Um| H$s AmOmXr H$s cS>mB© Wr& ^maV ‘| Ho$dc ~«m÷Um| H$m dmñV{dH$ à{V{Z{YËd h¢, X{cVmo-{nN>S>mo H$m dmñV{dH$ à{V{Z{YËd Zhr h¡& lmoVmAm| ‘| gaH$mar H$‘©Mmar Am¡a Q´>oS> `y{Z`Zm| Ho$ cmoJ hr Wo, {OZH$m EH$‘mÌ Am¡a EH$ gyÌr¶ H$m¶©H«$‘ nXmoÞVr ‘| AmajU Ho$ {gdm Hw$N> Zhr h¢& Bg H$m¶©H«$‘ ‘| ‘wPo Am‘ AmX‘r H$s H$moB© ^mJrXmar ZOa Zhr Am¶r. ~hþOZm| Ho$ gm‘m{OH$ Am¡a Am{W©H$ ‘wÔm| na H$moB© ~mVMrV Zhr hþB©& ‘¢Zo AnZo ^mfU ‘| {ejm H$m ‘wÔm CR>m¶m, {OgH$m {ZOrH$aU H$a {X¶m J¶m h¡ Am¡a H$hm {H$ gaH$ma Ûmam {ejm H$mo Am‘ AmX‘r H$s nh°þM go Xÿa H$a {X¶m J¶m h¡& ‘¢Zo gdmc IS>m {H$¶m {H$ BVZr ~S>r g§»¶m ‘| A{ejm Ho$ ahVo X{cV- {nN>S>m g‘mO H$m ³¶m ^{dî¶ hmo gH$Vm h¡? ‘¢Zo ¶h àíZ ^r ‘§M go CR>m¶m {H$ ^maV ‘w{º$ ‘moMm© Ho$ EO|S>o ‘| ¶{X {ZOrH$aU go ‘wº$ H$aZo H$m ‘wÔm Zhr h¡, Vmo ~hþOZ g‘mO Ho$ {cE CgH$m H$moB© ‘hÎd Zht h¡& ‘oar ~mV H$m g‘W©Z dhm± {H$gr Zo Zhr {H$¶m, dm‘Z ‘olm‘ Or Zo ^r Zhr& ‘wPo cJVm h¡, ‘oar ¶mÌm `{h g‘má hmo J¶r& g§K n[adma H$m X{cV Am§XmobZ {nN>co Mma gmc ‘o g§K n[adma H$s Amoa go qhXr ‘| ""X{cV Am§XmobZ n{ÌH$m'' ‘m{gH$ {ZH$c ahr h¡, Omo AnZr {Z{OH$aU Am¡a AmajUamï´>^mfoVyZ ^ì¶Vm ‘| {H$gr ^r X{cV n{ÌH$m H$m ‘wH$m~cm Zhr H$a gH$Vr, ~{T>¶m {MH$Zo ‘¡ncrWmo H$mJO na N>nZo dmcr, ~S>o AmH$ma H$s Bg ~mah n¥ð>r¶ n{ÌH$m H$m ha n¥ð> a§JrZ hmoVm h¢& BgHo$ àH$meH$-g§nmXH$ S>m.{dO¶ gmoZH$a emór h¡, Omo EH$ g‘¶ H|$Ð H$s ~mOno¶r gaH$ma ‘| amï´>r¶ AZwgy{MV Om{V- OZOm{V Am¶moJ Ho$ Aܶj hþAm H$aVo Wo& A^r VH$ h‘ qhXr gm{h˶ Am¡a nÌH$m[aVm ‘| X{cV {d‘e© H$m AdcmoH$Z H$aZm hmoJm. ¶Ú{n h‘ X{cV gdmcm| na qhXÿ ZO[a¶o go AZ{^k Zhr h¢, g§K n[adma Ho$ qhXÿ coIH$m| Ûmam H$~ra-a¡Xmg H$mo qhXÿY‘© H$m ajH$ Am¡a S>m°.Am§~oS>H$a H$mo qhXwÎd-g‘W©H$ Am¡a ‘wpñc‘-{damoYr ~Vm¶m hr OmVm ahVm h¢& Bgr ‘w{h‘ Ho$ VhV 1992 ‘| ~å~B© Ho$ "pãcQ²>O' ‘| ""S>m.Am§~oS>H$a Am¡a Bñcm‘'' coI‘mcm N>nr Wr& Cgr H«$‘ ‘| 1993 ‘| "amï´>r¶ ghmam' ‘| am‘H¥$îU ~OmO Zo Am§~oS>H$a H$mo ‘wpñc‘-{damoYr ~VmVo hþE Xmo coI {cIo Wo& Bgr d¡Mm[aH$s H$mo coH$a 1994 ‘| "nm§MOݶ' Zo "gm‘m{OH$ ݶm¶ A§H$' {ZH$mcm Wm, Am¡a 1996 ‘| H$s J¶r AéU em¡ar H$s {Q>ßnUr Vmo g~H$mo hr nVm h¡& co{H$Z Bg {hÝXÿdmXr qMVZ H$m à^md X{cVm| na Bg{cE Á¶mXm Zhr nS>m Wm, ³¶m|{H$ CgHo$ do coIH$ J¡a X{cV ({ÛO) Wo& g§K H$m {ZemZm ¶hm± MyH$ ahm Wm& Cgo X{cV dJm} ‘| Am§~oS>H$a Ho$ X{cV Am§XmobZ H$s à{VH«$m§{V ‘| e§H$amMm¶© H$s gm§ñH¥${VH$ EH$Vm, hoS>Jodma H$m qhXy amï´>dmX, JmocdcH$a H$m g‘agVmdmX Am¡a XrZX¶mc Cnmܶm¶ H$m EH$mË‘ ‘mZddmX ñWm{nV H$aZm Wm& BgHo$ {cE Cgo Oê$aV Wr EH$ X{cV H$s, dh ^r Eogo X{cV H$s, Omo g§K H$s {dMmaYmam ‘| ncm-~T>m hmo Am¡a qhXwÎdhr {OgH$m AmoT>Zm-{~N>m¡Zm hmo, g§K H$s ¶h ImoO {dO¶ gmoZH$a emór na OmH$a nwar hþB©& Am¡a ^ì¶ "X{cV Am§XmobZ n{ÌH$m' ApñVËd ‘| Am¶r. A~ Omo H$m‘ "nm§MOݶ' Am¡a "dV©‘mZ H$‘c Á¶mo{V' (^mOnm H$m ‘wI nÌ) Ho$ Ûmam Zhr hmo nm ahm Wm, dh A~ "X{cV Am§XmobZ n{ÌH$m' Ho$ Oar¶o nQ>ar na Xm¡S>Zo cJm h¡& A~ CgH$m ha A§H$ S>m.Am§~oS>H$a Ho$ X{cV Am§XmobZ H$mo qhXy ’$moëS> ‘| cmZo dmcr gm‘J«r nyar gO-YO go X{cVm| H$mo àñVwV H$a ahm h¡& (’o$g~wH$dê$Z) H§$dc ^maVr
  • 19. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 19 29 OyZ 2013 amoOr gd© l{‘H$ g§KQ>ZoÀ¶m dVrZo ‘w§~B©‘ܶo {JaUr H$m‘Jma d dmagXmam§Mm ‘oimdm Am¶mo{OV H$aʶmV Amcm hmoVm. Joë¶m dfu 28 OyZ 2012 amoOr gd© l{‘H$ g§KQ>Zm§g{hV BVa nmM g§KQ>Zm§À¶m {JaUr H$m‘Jma EH$OwQ>rMm {damoY AgVmZmhr 7.50 cmI én¶m§Mo KamÀ¶m {H$‘VrMm ^wXªS> cmXÿZ AOm©Mr Hw$R>crhr N>mZZr AWdm Cd©[aV {JaUr H$m‘Jmam§Zm KamMr R>mog h‘r Z XoVm àM§S> nmocrg ’$m¡O’$mQ>çmÀ¶m ‘XVrZo cm°Q>ar H$mT>ʶmV Amcr. ^a nmdgmV hOmamo {JaUr H$m‘Jma dmagXmam§Zr ¶m cm°Q>arcm {damoY Ho$cm. gw‘mao nmM Vmg ~m§Ðm ¶oWrc à‘wI añ˶m§darc dmhVyH$ H$m‘Jmam§Zr amñVm amoH$mo H$ê$Z ~§X nmS>cr. gaH$maZo Omo {JaUr H$m‘Jmam§Mm {dídmgKmV Ho$cm. ˶mcm gmW XoʶmMo H$m‘ {JaUr H$m‘Jmam§À¶m EH$OwQ>rVyZ ’w$Qy>Z OmD$Z Zdm H$mi g§nm{XH$m O¶lr ImS>rcH$a, amï´>r¶ {‘c ‘OXÿa g§K d XÎmm BñdcH$am§À¶m {JaUr H$m‘Jma g§Kf© g{‘VrZo Ho$cm. ˶m {dídmgKmVmcm 28 OyZ 2013 amoOr EH$ df© nyU© Pmco. hm {dídmgKmV {XZ gd© l{‘H$ g§KQ>ZoÀ¶m dVrZo ‘§w~B©Vrc {JaUr H$m‘Jma d dmagXmam§Mm ‘oimdm KoD$Z gmOam H$aʶmV Amcm. gw‘mao 1 hOma H$m‘Jma d dmagXma ¶m ‘oimì¶mV CnpñWV A°S>.àH$me Am§~oS>H$a ¶m§Mm {JaUr H$m‘Jma cT>çmcm nmqR>~m hmoVo. ¶m ‘oimì¶mÀ¶m AܶjñWmZr H$m°.CX¶ ^Q> hmoVo. ¶m ‘oimì¶mcm ^maVr¶ [anpãcH$Z ~hþOZ ‘hmg§KmMo ZoVo A°S>.àH$me Am§~oS>H$a CnpñWV hmoVo. ˶m§Zr ‘mo’$V Kam§À¶m ‘mJUrcm nmqR>~m {Xcm. ˶mMà‘mUo {gqcJ H$m¶Úmà‘mUo {JaUr ‘mcH$m§da O‘rZ ì¶dhmamVyZ {‘iUmao H$mhr Q>¸o$ a¸$‘ gaH$mar {VOmoarV O‘m Ho$cr nm{hOo, Aer ‘mJUr Ho$cr. ˶mMà‘mUo {JaUr H$m‘Jmam§g{hV gd© H$m‘Jmam§Zr Amnë¶m àíZmMr gm§JS> amOH$maUmer KmVcr nm{hOo ¶mda ^a {Xcm. Amnco à{V{ZYr cmoH$g^m-{dYmZg^oV nmR>dʶmMo AmdmhZ Ho$co. ¶m ‘oimì¶mV H$m°.{~.Ho$.Am§~«o, H$m°.{dO¶ Hw$cH$Uu, H$m°.AZ§V ‘mcn, H$m°.gwZrc {ZH$‘, H$m°.qeÌo, H$m°.CÎm‘ gwd}, H$m°.ZmZm {ZH$‘, H$m°.g§Vmof ‘moao, H$m°.gwaoe ndma B˶mXtMr ^mfUo Pmcr. ¶m ‘oimì¶mV ¶o˶m nmdgmir A{YdoeZH$mimV amÁ¶^amVrc {JaUr H$m‘Jma d dmagXmam§Mm ‘hm‘moMm© ‘§w~B©cm ZoʶmMm {ZU©¶ Omhra H$aʶmV Amcm. ‘hmamï´> cmoH$emhr AmKmS>rMm ‘oimdm cmc {ZemU (co) nj KQ>H$ Agcoë¶m àH$me VWm ~mimgmho~ Am§~oS>H$am§À¶m nwT>mH$mamImcr JR>rV ‘hmamï´> cmoH$emhr AmKmS>rÀ¶m nwT>mar H$m¶©H$˶mªMr ~¡R>H$ {X 03 Am°JñQ> 2013 amoOr ݶyPrc§S> hm°ñQ©c, Amao dgmhV ‘§w~B© ¶oWo Pmcr. ‘hmamï´> cmoH$emhr AmKmS>rÀ¶m H$m¶©H«$‘mda cT>o C^maʶmÀ¶m Ñï>rZo d AmKmS>rMo g§KQ>Z gwê$ hmoʶmÀ¶m Ñï>rZo {Oëhmdma KQ>H$ g§KQ>ZoMo ‘oimdo ¿¶mdo Ago R>aco d Vo ¶eñdr H$aʶmH$[aVm ‘hmamï´>ì¶mnr KQ>H$ gd© njm§Mo g§KQ>Zm§À¶m à‘wI H$m¶©H$˶mªMm ‘oimdm {X. 25 Am°JñQ> 2013 a{ddma amoOr gH$mir 10 dmOVm Am§~oS>H$a ^dZ, JmoHw$iXmg nmñVm coZ XmXa ¶oWo KoʶmMo R>adco Amho. Var njmÀ¶mdVrZo {H$‘mZ 75 Vo 100 H$m¶©H$V} ‘hmamï´>mVyZ à‘wI H$m¶©H$V} ¶oUo Amdí¶H$ Amho. H$m°.AÊUm^mD$ gmR>o ¶m§Mr O¶§Vr CËgmhmV gmOar cmoH$emhra H$m°.AÊUm^mD$ gmR>o ¶m§Mr 93 dr O¶§Vr lram‘nya ¶oWo cmc {ZemU nj (co.) d AmBgmÀ¶m dVrZo ‘moR>çm CËgmhmV gmOar H$aʶmV Amcr. ¶mdoir njmÀ¶m H$m¶m©c¶mnmgyZ H$m°.AÊUm^mD§$Zm A{^dmXZ H$aV, KmofUm XoV {‘adUwH$sZo OmD$Z ˶m§Zm H«$m§{VH$mar A{^dmXZ H$aʶmV Amco. AÊUm^mD§$Mo gm{h˶, nmodmS>o AmOhr g‘mOmcm {XemXe©Z H$aUmao AgyZ Vo OmñVrV OmñV H$ï>H$ar, emo{fV g‘mOmn¶ªV nmoM{dÊ`mMr Amdí¶H$Vm Agë¶mÀ¶m ^mdZm ¶mdoir 춺$ H$aʶmV Amë¶m. VgoM gm‘«mÁ`emhrÀ`m {damoYmV g§Kf© H$aUmè¶m§Zm AmOhr ˶m§Mo gm{h˶ àoaUmXm¶r Agë¶mMo CnpñWV cmoH$m§‘ܶo ‘m§S>ʶmV Amco. ¶mdoir H$m°.OrdZ gwê$S>o, H$m°.YZ§O¶ H$mZJwS>o ¶m§Mr ^mfUo Pmcr. ¶mdoir Jmoaj H$dS>o, CÎm‘ ‘mir, Aj¶ ‘moQ>o, O¶lr aU{Xdo, ~~Z Jm¶H$dmS>, {XZoe ¶mXd, àH$me ^m§S>, AZgm~mB© VmoJo, XÎmy ‘mir B˶mXr ‘moR>çmg§»¶oZo cmoH$ CnpñWV hmoVo.
  • 20. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 20 A‘o[aHo$Vrc nmMn¡H$s Mma OU ~oamoOJma qH$dm J[a~rer Pw§OV Agë¶mMo EH$m gìh}VyZ g‘moa Amco Amho. A‘o[aHo$Vrc lr‘§V Am{U J[a~m§‘Yrc Xar dmT>V AgyZ, Mm§Jë¶m ZmoH$è¶m§Mr H$‘VaVm OmUdV Agë¶mMo ¶mVyZ {XgyZ Amco Amho. "Agmo{gEQ>oS> àog' Am{U "OrE’$Ho$'Zo Ho$coë¶m nmhUrZwgma A‘o[aHo$Vrc gܶmMr pñWVr AW©ì`dñWocm Amcocr CVaVr H$im Xe©drV Amho. ˶m‘wioM Aܶj ~amH$ Amo~m‘m AmJm‘r H$mimV AW©ì¶dñWoÀ¶m {dH$mgmda ^a XoUma AmhoV. AcrH$S>rc ˶m§À¶m ^mfUm§‘ܶo ˶m§Zr Am{W©H$ gwYmaUm§À¶m ‘wÚm§Mm gmV˶mZo C„oI Ho$cm Amho. A‘o[aHo$Vrc ídoVdUu¶m§À¶m H$ï>mV dmT>, Va Aݶ dUu¶m§À¶m H$m¡Q>§w{~H$ OrdZmV ZH$mamË‘H$ Ñï>rMr dmT> Pmcocr ¶m gìh}VyZ {XgyZ Amco. Jm¡adUu¶m§Zr A‘o[aHo$Vrc AW©ì¶dñWm A˶§V Imcmdë¶mMo åhQ>co Amho. "Vwåhmcm ZmoH$argmR>r AO© H$am¶Mm Agcm, Var ˶m§Zm H$‘©Mmar ZH$moVM. ZmoH$ar {Xcr, Var Vwåhmcm H$m‘ H$amdo cmJVo, ˶m§À¶m VwcZoV nJma {‘iV Zmhr,' Ago ìh{O©{Z¶m àm§VmVrc Am¶arZ gm{c¶g© ¶m 52 dfmªÀ¶m ‘{hcoZo gm§{JVco. ˶m§Zr gܶm ’$io {dH$ʶmMm ñQ>m°c cmdcm Amho. Jm¡adUu¶m§À¶m VwcZoV Aݶ d§emMo ZmJ[aH$, Aëng§»¶ J[a~rV {Xdg H§$R>V AmhoV. 1970 Z§Va hm ’$aH$ A{YH$ OmUdy cmJcm Amho. Varhr Jm¡adUu¶m§‘ܶo Amcocr Am{W©H$ Agwa{jVVm hm qMVoMm ^mJ Amho. AZoH$ OU gaH$maH$Sy>Z {‘iUmè¶m ^ζmÀ¶m AmYmamda OJV AmhoV. àXrn Xoenm§S>o ¶m§Zm AIoaMm cmc gcm‘! H$m°.dg§V aËZnmaIr ¶m§Mo OmdB©, ór ‘wº$s g§KQ>ZoÀ¶m H$m¶©H$˶m© Zr{c‘m Xoenm§S>o ¶m§Mo ghMmar d Ym{‘©H$ nm¶mda PmoqQ>Jemhr H$aUmè¶m eº$s¨{déÕ g‘mOà~moYZmÀ`m H$m¶m©V lr.am‘ nw{Z¶m§Zr ¶m§À¶m~amo~a gmV˶mZo H$m‘ H$aUmao àXrn Xoenm§S>o ¶m§Mo XrK© AmOmamZo 4 Am°JñQ> amoOr {ZYZ Pmco. ~oiJmd ¶oWrc Jm§YrdmXr MidirÀ¶m nmB©H$ Hw$Q>§w~mVyZ Amcoco àXrn Xoenm§S>o g‘mOdmXr Midir~amo~a MmcV am{hco. ór‘wº$s Midi, cmoH$ {dkmZ Midi, amï´>r¶ EH$Vm g{‘Vr Aem g§KQ>Zm§er ˶m§Mm g§~§Y hmoVm. Vo {Z¶{‘V ñV§^coIZ H$aV hmoVo. ˶m§À¶m níMmV nËZr. ‘wcJm, ‘wcJr, OmdB©. ^mD$-~hrU Agm n[adma Amho. Xoenm§S>o ¶m§Zr 28 df} ImXr H${‘eZ‘ܶo ZmoH$ar Ho$cr. 2004 ‘ܶo ñdoÀN>m{Zd¥Îmr KoD$Z ˶m§Zr Y‘©{Zanoj Midir‘ܶo ñdV:cm PmoHy$Z {Xco hmoVo. MidirgmR>r coIZ hmM ˶m§Mm ܶmg hmoVm. ‘hmË‘m Jm§Yr d {dZmo~m§À¶m {dMmam§Mm ˶m§À¶mda à^md hmoVm. ~wa»¶mAmS>Mo Mohao, ‘Zwñ‘¥Vr AOyZhr OmiVoM Amho, XheVdmX åhUOo?. em§VVm‘¶ ghApñVËdmÀ¶m {XeoZo Y‘©dmXmMo amOH$maU, O‘mVdmXmMo amOH$maU: {‘WHo$ Am{U dmñVd, Y‘m©dmX : Iao H$m¶? ImoQ>o H$m¶?, ‘moh§‘X n¡J§~a ¶m§À¶m gm{ÞܶmV ‘hmË‘m Jm§Yr Am{U Amogm‘m {~Z cmXoZ AmXr nwñVHo$ ˶m§Zr {c{hcr. VgoM "AIoaMo h˶ma' hm H$Wmg§J«hhr ˶m§Zr {c{hcocm Amho. cmoH${dkmZ g§KAZm, ór ‘wº$s g§KQ>Zm, EH$Vm gm§àXm{¶H$ gm¡hmX© g{‘Vr, S>r.S>r.H$mog§~r Q´>ñQ> ¶m gm‘m{OH$ g§ñWm§À¶m H$m‘mV Vo g{H«$¶ hmoVo. cmc {ZemU (co{ZZdmXr) V’}$ àXrn Xoenm§So> ¶m§Zm AIoaMm cmc gcm‘! ^maV gaH$maZo ¶m Xoem‘ܶo ZdCXmadmXr YmoaUo am~dyZ, ¶m Xoemcm A‘o[aHo$gmaIr ‘hmgÎmm ~Z{dʶmMm {ZYm©a Ho$cm Amho. nU hr YmoaUo Á¶m A‘o[aHo$gma»¶m Am¡Úmo{JH$ÑîQ>çm àJV XoemZo {h[aarZo am~dcr, ˶m XoemMr ¶m YmoaUm‘wio H$m¶ X`Zr` AdñWm ~Zcr Amho ˶mMm 30 Owc¡ 2013 À¶m ‘hmamï´> Q>mBåg‘Ü`o à{gÕ Pmcocm EH$ ~mocH$m Ahdmc Am‘À¶m dmMH$m§gmR>r à{gÕ H$arV AmhmoV. - g§nmXH$ A‘o[aHo$V dmT>Vo¶ J[a~r nmMn¡H$s Mma OU ApñWaVoÀ¶m ^modè¶mV Añn¥í`VoMm àíZ hm dJ©H$chmMm àíZ Amho. ñn¥í` Am{U Añn¥í` `m XmoZ g_mOmVrc Vmo H$ch Amho. EH$m _mUgmda hmoV Agcoë`m AÝ`m`mMm hm àíZ Amho. EH$m dJm©Zo Xþgè`m dJm©da Mmc{dcoë`m AmJ{iH$sMm hm àíZ Amho. EH$m dJm©Zo Xþgè`m dJm©da Mmc{dcoë`m AÝ`m`mMm hm àíZ Amho. EH$m dJm©Zo Xþgè`m dJm©er dmJVmZm Amnco dV©Z H$go R>odmdo `m g§~§YmMm hm H$ch Amho. - S>m°.~m~mgmho~ Am§~oS>H$a ({X.31 _o 1936 amoOr A{Ic _§w~B© BcmIm _hma n[afXoVrc ^mfUmVyZ)
  • 21. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 21 N>m¶m M§ÐH$m§V ggmUo, amhUma Am§{~cAmoT>m, nwUo ¶m Kaocy H$m‘Jma ‘{hcog ewH«$dmar {X. 26 Owc¡ 2013 amoOr {VMr ‘mcH$sU ‘§Oy {dZm¶H$ JmS>Jri, amhUma cmoH$‘mݶ ZJa, nwUo ¶m§Zr hmV {naJmiyZ J{cÀN>eãX dmnaë¶m~m~V goZmXÎm nmocrg Mm¡H$sV AXIcnmÌ VH«$ma Zm|Xdcr hmoVr. ¶m~m~V MM}g {dlm‘~mJ nmocrg ñQ>oeZ ¶oWo ~mocmdë¶mdê$Z N>m¶m Am{U {VÀ¶mH$[aVm nwUo eha ‘mocH$arU g§KQ>ZoÀ¶m ga{MQ>Urg ‘oYm WÎmo Amë¶m hmo˶m. {dlm‘~mJ nmocrg ñQ>oeZMo nmocrg {ZarjH$ amO|Ð gmd§V ¶m§Zr JmS>Jri Am{U ggmUo ¶m§Moer MMm© Pmcr. ¶m ˶m§À¶m dº$ì¶m~Ôc g§KQ>Zm nmocrg {Z[ajH$ amO|Ð gmd§V ¶m§Mm {ZfoY H$arV Amho. ‘oYm WÎmo Ooìhm åhUmë¶m H$s gmho~ Vwåhr g‘OmdyZ ¿¶m Voìhm Vo ~mhoa ìhm Ago åhUy cmJco. Vwåhr Ago H$m åhUVm Aer {dMmaUm ‘oYm WÎmo ¶m§Zr Ho$cr AgVm VoWo Ho${~Z‘ܶo hOaAgcoco nmocrghr åhUy cmJco H$s ~mocy ZH$m, ~mhoa ìhm. Voìhm ‘oYm WÎmo Am{U N>m¶m ggmUo ~mhoa nS>ë¶m. ˶mdoir ‘{hcm nmocrg A{YH$mar ‘oYm WÎmo Am{U N>m¶m ggmUo ¶m§Mr MohamnÅ>r KoD$Z nwT>rc H$m¶©dmhr gwê$ Ho$cr. ‘oYm WÎmo Am{U N>m¶m ggmUo ¶m§Zm ^oQ>ʶmgmR>r Amcoco g§KQ>ZoMo H$m¶©H$V} M§Ð^mZ gnH$mi, nr.EZ.nmcoH$a Am{U ^mZwXmg Pm§Oco ¶m§Zmhr AQ>H$ H$ê$Z ~mH$S>mda ~gdʶmMm AmXoe gXahÿ nmocrg A{YH$mar ¶m§Zr {Xcm. nmocrg R>mʶmV ‘mocH$aUr O‘y cmJë¶m‘wio ¶m§Zm gmoS>ʶmV Amco. {dlm‘~mJ nmocrg ñQ>oeZMo amO|Ð gmd§V ¶m§Zr Oo CX²Jma H$mT>co Vo H$ï>H$ar órMm ˶m§À¶m g§KQ>ZoMm nyU© An‘mZ H$aUmè¶m AmhoV. ˶mMm {ZfoY H$aʶmgmR>r ‘moMm© KoD$Z {ZdoXZ XoʶmV Amco. {dlm‘Jm~ nmocrg ñQ>oeZ‘ܶo Or An‘mZmñnX dmJUyH$ nmocrg H$‘©Mmar, nmocrg {Z[ajH$ amO|Ð gmd§V Am{U VWmH${WV gm‘m{OH$ H$m¶©H$V} ¶m§Zr H$ï>H$ar órcm Am{U ˶m§À¶m g§KQ>Zocm {Xcr d g§KQ>ZoMo H$m¶©H$V} d ‘mocH$aUrcmM AQ>H$ H$aʶmMr H$m¶©dmhr Ho$cr. ˶m~Ôc ËdarV XIc ¿¶mdr d g§~§YrV nmocrg A{YH$mè¶m§da H$S>H$ H$madmB© H$amdr. Aer ‘mJUr ‘moMm©Zo Ho$cr. 1 VmgmÀ¶m {Zamonm{Zamonr H$ê$Z ‘moMm© g§K{Q>V H$aʶmV Amcm hmoVm. ‘ m o M m © À ¶ m {eï>‘§S>imV ‘oYmWÎmo, H$ënZm ^§S>mar, M§Ð^mJm gnH$mi, ¶mo{JVm KmoS>Ho$, B§Xÿ ‘maUo, A°S>.~miH¥$îU gmd§V, hmoVo. ghm.nmocrg Am¶wº$ ¶m§Zm {ZdoXZ XoD$Z MMm© H$aʶmV Amcr. nwT>rc AmR>dS>çmV nwÝhm MMm© H$aʶmV ¶oB©c. nmocrg ñQ>oeZda ‘moMm© H$mTy>Z ‘{hcm§Zr H$m¶©H$˶mªZm gmoS>dco co{ZZ `m§Mo A_o[aH$Z H$m_Jmam§Zm nÌ ... {niUyH$ H$aUmè`m§Mm à{VH$ma {MaSy>Z H$mT>ë`mIoarO H$moUVrhr H«$m§Vr `eñdr hmoUo eŠ` Zmhr, Ooìhm Amåhr, H$m_Jmam§Zr d l{_H$ eoVH$è`m§Zr amÁ` gÎmm qOHy$Z KoVcr, Voìhm {niUyH$ H$aUmè`m§Mm à{VH$ma {MaSy>Z H$mT>Uo Am_Mo H$V©ì` R>aco. Amåhmcm A{^_mZ Amho H$s, Amåhr ho H$arV Amcmo AmhmoV. Amåhr Vo nwaoem {ZJ«hmZo Am{U ÑT>{ZíM`mZo H$arV Zmhr, `mMoM Amåhmcm Xþ:I Amho.g_mOgÎmmdmXr H«$m§Vrcm gd©M Xoem§V, ^m§S>dcXmadJm©H$Sy>Z H$S>dm à{VH$ma hmoUma d `m H«$m§VrÀ`m dmT>r~amo~a hm à{VamoYhr dmT>Uma ho An[ahm`© Amho. ho Amåhmcm _mhrV Amho. H$m_JmadJ© hm à{VH$ma _moSy>Z H$mT>rc. à{VH$ma H$aUmè`m ^m§S>dcXmadJm©{déÕ cT>V AgVmZmM AIoarg Vmo {dO`mgmR>r d gÎmogmR>r n[an¹$ hmoB©c. - H$m°.ìhr.Am`.co{ZZ
  • 22. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 22 Kaoby H$m_Jmam§À`m amï´>r` _§MmMo dVrZo {X. 31 Owb¡ 2013 amoOr O§Va _§Va Zdr {X„r `oWo YaUo Am§XmobZ g§KQ>rV H$aÊ`mV Ambo hmoVo. _hmamï´> amÁ` gd© l{_H$ _hmg§KmMo dVrZo 175 ór-nwê$f H$m`©H$Ë`mªZr Ë`mV ^mJ KoVbm hmoVm. Kaoby H$m_Jmam§H$[aVm H|$Ð emgZmZo g_J« H$m`Xm Ho$bm nm{hOo hr _mJUr `m Am§XmobZmVyZ aoQ>Ê`mV Ambr. Kaoby H$m_Jmam§À`m amï´>r` _§MmZo Amnbr _mJUr ñnîQ> ê$nmV _m§S>bobr Amho. {d{dY H$m_Jma H$m`ÚmMm bm^ Kaoby H$m_Jmam§Zm XoÊ`mgmR>r gXahÿ H$m`ÚmMm ""H$m_Jma''`m ì`mIoV ~Xb H$am, _mbH$_§S>itZm Zm|XUr Ho$ë`m{edm` Kaoby H$m_Jmam§Mr godm {_iy eH$Uma Zmhr, _mbH$_§S>irda gog bmdyZ H$ë`mUH$mar `moOZm§H$[aVm {ZYr C^maUr H$am, {Ìnj g{_Vr JR>rV H$am, gj_ A§_b~OmdUr `§ÌUm C^mam Aem _mJÊ`mMo {ZdoXZ gd© g§_VrZo V`ma H$aÊ`mV Ambo hmoVo. `m {ZdoXZmda gøm§Mr _moohr_ gd© g§KQ>ZmZr am~dbr hmoVr. gøm§À`m H$mJXmMo JÇ>o KoD$ZM Am§XmobZmMo {R>H$mUr g§KQ>Zm gm_rb Pmë`m hmoË`m. XoemVrb 15 amÁ`m§_YyZ 1 bmI gøm Jmoim H$aÊ`mV Amë`m hmoË`m. YaUo Am§XmobZmV AS>rM hOma Kaoby H$m_Jmam§Zr ^mJ KoVbm hmoVm. _hmamï´> amÁ` gd© l{_H$ _hmg§KmMo dVrZo _w§~B©-50, nwUo-35, H$moëhmnya-5, gmVmam-3, OiJm§d-40, n¡R>U-11, na^Ur-8, Zm§XoS>-5, d BVa `w{ZQ>_YyZ Kaoby H$m_Jmam§Zr ^mJ KoVbm hmoVm. `m gd© `w{ZQ>_Ü`o OyZ, Owb¡À`m ^a nmdgmV gøm§Mr _mo{h_ am~dÊ`mV Ambr hmoVr. _w§~B© (5000), nwUo (5000) , OiJm§d (1000) na^Ur (1000) n¡R>U (500) d BVa Ago 15,000 gøm§Mo {ZdoXZ _hmg§KmZo gmXa Ho$bo. O§Va_§Va `oWrb YaUo Am§XmobZmg {d{dY amOH$s` njm§Zr àË`j `oD$Z nmR>t~m ì`º$ Ho$bm. OZVm Xb (`wZm`Q>oS>) njmMo amÁ` g^m gXñ` Im. A{b AÝda, _mŠg©dmXr H$å`w{ZñQ> njmMo bmoH$g^oMo gXñ` Im. dmgwXod AmMm`©, H$å`y.nmQ>u Am°$ B§S>r`mMo amÁ`g^m gXñ` Im.S>r.amOm, g§O` nmgdmZ amîQ´>r` _{hbm Am`moJmÀ`m _mOr AÜ`jm _mo{hZr {Jar, _{hbm o$S>aoeZÀ`m ZoË`m A°Zr amOm, `m§Zr Amnë`m ñdV:À`m ^mfUmV Am§XmobZ Am{U _mJÊ`m§Zm nyU© nmR>t~m ì`º$ Ho$bm. Am§Vaamï´>r` l_ g§KQ>ZoV (Am`.Eb.Amo.) Kaoby H$m_Jmam§gmR>r H$m`Xm ~Zdy Ago ^maV gaH$ma H$~yb H$aVo Va Vo H$aUo Ë`m§Zm ^mJ nmSy>. bmoH$g^m Am{U amÁ`g^oV `m~m~V MMm© KS>dyZ AmUy Ago Ë`m§Zr gm§JrVbo. EH$m {eï>_§S>imZo n§VàYmZ H$m`m©b`mg Am{U l__§Ìr `m§g H$m`ÚmÀ`m _mJUrMm _gyXm 1 bmI gøm§À`m {ZdoXZmgh gmXa Ho$bm. bmoH$g^m Am{U amÁ` g^oÀ`m {n{Q>eZ H${_Q>r Am{U `m XmoÝhr gXZmÀ`m ñWm`r g{_Vrbmhr Vo Am°JñQ>À`m n{hë`m AmR>dS>çmV gmXa H$aÊ`mV `oB©b. Ë`mda `m gd© gaH$mar ImË`m§À`m dVrZo Or {Z_§ÌUo `oVrb Voìhm gmVË`mZo Am{U gbJnUo gXahÿ _§MmMo dVrZo MMm© H$aÊ`mV `oVrb. Ë`mH$[aVm {Z_§ÌH$ g{_Vr H$m`©aV amhrb. Am§XmobZmV H$Zm©Q>H$m S>mo_opñQ>H$ dH©$g© `w{Z`Z, Z°eZb S>mo_opñQ>H$ dH©$g© _wìh_|Q>, AZ Am°J©ZmB©O dH©$g© o$S>aoeZ (MoÞB©) Am§Y« àXoe amÁ` Kaoby H$m_Jma `w{Z`Z, nwUo eha _mobH$arU g§KQ>Zm, _hmamï´> amÁ` gd© l{_H$ _hmg§K, godm {Z_©b {ZHo$VZ H$m-Am°n ({X„r) E_ Eg Am` S>mo_opñQ>H$ dH©$g© $moa_ B§{S>`m, {X„r Kaoby H$m_Jma g§KQ>Zm, ór dmUr nwUo, Vm_riZmSy> S>mo_opñQ>H$ dH©$a _wìh_|Q> AmXtZr ^mJ KoVbm hmoVm. 2014 _Ü`o hmoUmè`m bmoH$g^oÀ` {ZdS>UyH$sV Kaoby H$m_Jmam§À`m àíZmbm _hËd {_idyZ XoÊ`mgmR>r à`ËZ H$aÊ`mMo R>a{dÊ`mV Ambo Amho. Kaoby H$m_Jma {ó`m§Mo {X„rV Am§XmobZ H$m°._oYm WÎmo _mo. 9422530186 d¥Îmm§V
  • 23. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 23 dmH$, CMc, hmU, nri Vo ñH«y$ Vwåhr H$Yr Aem cmB©Zda H$m‘ Ho$co Amho H$m H$s OoWo {Xdgmcm H$maÀ¶m 5000 ~m°S>rO gaH$V ¶oVmV Am{U ~ZyZ ~mhoa nS>VmV. Va ‘J ‘m¶m ^mdm, ZaH$ H$m¶ AgVmo ho Vwcm doJi§ gm§Jm¶Mr JaO Zmhr. ^m|Jm hmoVmo Am{U cmB©Z gwê$ hmoVo "dmH$, CMc, hmU, nri Vo ñH«y$' ho MmcyM amhrc. MmcyM! Xþnman¶ªV qH$dm Vwcm ^modi ¶oB©n¶ªV dmH$, CMc, hmU, nri Vo ñH«y$ VwPm Km‘ Vw¶m S>moù¶mV, ZmH$mVm|S>mV OmVmo¶ ˶m Km‘mÀ¶m {‘R>mZ§ VwPo Vm|S> ^ao Vmoda VwÂ`m Ho$gmMr ~Q> Vw¶m S>moù¶mV OmVo¶ nU Vr ‘mJo gmam¶cm Vwcm doi Zmhr Am{U cgUrÀ¶m dmVmZ§ Vw¶m nmoQ>mV ^wHo$Zo H$mcdV§¶ earamÀ`m XþJªYrZo, V§~mIyÀ`m W§wH$sZo h¡amU ‘mUgm§À¶m aº$mÀ¶m dmgmZo h¡amU dmH$, CMc, hmU, nri Vo ñH«y$. CËnmXZ H$mT>, CËnmXZ H$mT> gZmVZ Q>mhmo VwPr nmR> {Zìdi ‘moS>m¶cm Amcr` Vr Vy VmR> H$ê$ eH$V Zmhr, H$s A§J ‘moH$i§ H$aVm ¶oUma Zmhr. Am{U ˶m cmB©Zda ~m°S>rO, Vw¶m {XeoZo Hy$M H$arV amhVrc ˶m Wm§~dm¶cm qH$dm naV nmR>dm¶cm Vwcm e³¶ Zmhr dmH$, CMc, R>moH$, nri Vo ñH«y$ .... ho ¶oey Hw$R>o Amho Vr K§Q>m dmH$, CMc, R>moH$, nri Vo ñH«y$ Mma Vmg Ago Am{U Z§Va Oodm¶cm 15 {‘{ZQ>o MnmVrMm ‘moR>m VwH$S>m M~m M~m Mmd, dmH$, CMc, R>moH$, nri Vo ñH«y$ Vwåhr H$Yr 5 hOma ~m°S>rO {Xdgmcm V¶ma hmoVmV Aem cmB©Zda H$m‘ Ho$co Amho H$m? ‘J ‘m¶m ^mdm, ZaH$ H$gm AgVmo ho Vwcm gm§Jm¶Mr JaOM Zmhr. ("ZQ²>g, A°ÊS> ~moëQ>g²' ¶m gXamV H$m‘Jmam§À¶m ¶wZm¶Q>oS> Am°Q>mo dH©$a ¶m 1930 ‘ܶo àH$m{eV ) coIH$ : amë’$ ‘mc©Q> AZwdmX : ‘oYm WÎmo nwUo Am¡Úmo{JH$ H$m_Jmam§Mm _moMm© _méVr gwPyH$s, ~OmO Am{U ^maV $moO©_Yrc H$m_Jmam§À`m cT>çmcm nmqR>~m XoÊ`mgmR>r nwUo {Oëôm H$m_Jma g§KQ>Zm g§`wº$ H¥$Vr g{_VrÀ`m dVrZo {X. 3 Am°JñQ> 2013 amoOr nwUo ehamV _moMm© H$mT>Ê`mV Amcm. `m _moMm©V g{_VrMo AÜ`j ^mB© d¡Ú, {Z_§ÌH$ H$m°.^mcM§Ð Ho$aH$a, nwUo _Znm H$m_Jma `w{Z`ZÀ`m H$m°._wº$m _Zmoha, ~OmOÀ`m {dídH$ë`mU g§KQ>ZoMo {Xcrn ndma BË`mXr d 1200 H$m_Jma CnpñWV hmoVo. _moMm©Mo énm§Va g^oV Pmë`mZ§Va gd© l{_H$ g§KQ>ZoMo H$m°.nr.EZ.nmcoH$a `m§Zr gyÌg§McZ Ho$co. Am{W©H$ _§Xr ... ^m§S>dcXmar CËnmXZnÕVr_Ü`o CËnmXZ BVHo$ namH$moQ>rcm OmD$Z nmohmoMVo H$s, CËnÞ Ho$cocr OrdZmMr, AmZ§Xmon^moJmMr d {dH$mgmMr gmYZo g_mOmcm Cn^moJVm `oV ZmhrV, H$maU CËnmXH$m§À`m àM§S> cmoH$g_wXm`m§Zm `m gmYZm§nmgyZ H¥${Ì_arVrZo d O~aXñVrZo Xÿa R>odco OmVo Am{U åhUyZ Xa Xhm dfmªZr A[aï> `oD$Z CËnÞ Ho$cocr OrdZmMr, AmZ§Xmon^moJmMr d {dH$mgmMr gmYZoM ZìhoV, Va CËnmXH$ eº$s¨Mm $ma _moR>m ^mJhr Zï> Ho$cm OmVmo d nwÝhm g_Vmoc gmYcm OmVmo. n[aUm_r VWmH${WV ApñVËd- g§Kf© nwT>rcà_mUo ê$n KoVmo. amÁ`H$Ë`m© ^m§S>dcXmadJm©À`m hmVyZ gm_m{OH$ CËnmXZmMo d CËnmXH$ eº$s¨Mo, ^m§S>dcXmar g_mOì`dñWoÀ`m {dÜd§gH$, CËnmVr n[aUm_m§nmgyZ ajU H$aUo, H$maU hm dJ© ho H$m`© H$aÊ`mg Ag_W© R>acocm AgVmo Am{U Vo H$m`© CËnmXH$ OZVoH$S>o hñVm§V[aV H$aUo `mMmM AW© g_mOgÎmmdmXr H«$m§Vr. - «o$S>arH$ E§Jëg, {ZgJm©Vrc Û§Û{dH$mgdmX.
  • 24. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 24 Xoh{dH«$sÀ`m ì`dgm`mV AgUmè`m H$moëhmnya_Yë`m {ó`m§er ~mobm`Mr g§Yr _bm XmoZ-VrZ dfmªnydu {_imbr. H$mù`mgmdù`m, dmJÊ`m-~mobÊ`mV AmË_{dídmg AgUmè`m Aem Ë`m {ó`m ñdV…~Ôb Iyn _moH$ionUmZ§ ~mobV hmoË`m. Ë`m§À`m ~mobÊ`mV EH$ _hÎdmMm _wÔm nwT>o Ambm. Ë`m åhUmë`m … Hw$Ur ~wÕr {dH$V§, Hw$Ur H$mhr {dH$V§, Vg§ Amåhr Am_M§ eara {dH$Vmo, Va Amåhmbm "goŠg dH©$a' åhQ>b§ nm{hOo. Am_Mo A{YH$ma _mÝ` Ho$bo Jobo nm{hOoV.' Aer ~arM MMm© Pmbr. Vmo _wÔm _mÂ`m _ZmV H$m`_M a|JmiV am{hbm Am{U AMmZH$ EH$Xm AY©dQ> PmonoV AgVmZm EH$ {d{MÌ Jmoï> KS>br. {dH«$_-doVmi `m OwÝ`m bmoH$H$WoMr gwadmV Á`m Jmoï>rnmgyZ hmoVo, Ë`mVbr doí`m _mÂ`m XadmOmda Q>H$Q>H$ H$aVr`o, Agm _bm ^mg Pmbm Am{U ho Ag§ AZoH$ {Xdg gwê$M am{hb§. H$moëhmnyaÀ`m Xoh{dH«$` H$aUmè`m {ó`m§À`m ^oQ>rMm Vmo n[aUm_ Agmdm, Ag§ åhUyZ _r Ë`m doVmi n§M{derVë`m _yi Jmoï>rVë`m doí`oH$So> Xwb©j H$aV hmoVo; nU Vo H$mhr Wm§~oM Zm. VemM H$mhr OwÝ`m AmR>dUrhr _ZmÀ`m n¥ð>^mJmda Va§Jm`bm bmJë`m. nwÊ`mV doí`mì`dgm` {OW§ MmbVmo, Ë`m dñVrV 1978- 79 _Ü`o _r Iyn {$abo hmoVo. {VWë`m ~hþVoH$ {ó`m ñdV…Mr AmoiI XodXmgr åhUyZ Úm`À`m. Ë`m§À`m N>moQ>çmem ImobrV AgUmar Amamg Ho$bobr `„å_m, Ë`m§À`m nyOm, H$nmimdaM§ Ë`m doir bmdbob§ hiXrM§ _idQ>...gJi§M _bm AmR>dm`bm bmJb§. Ë`m doir Hw$UrVar EH$ g§KQ>Zmhr ñWmnZ Ho$br hmoVr. Ë`m g§KQ>ZoM§ Zmdhr XodXmgr g§KQ>Zm Ag§M hmoV§. AmVm _mÌ H$moëhmnyaÀ`m {ó`m§Mm AmJ«h hmoVm, H$s Ë`m§Zm "goŠg dH©$a' åhUyZ AmoiIb§ Omd§. ñdV…bm AmJ«hnyd©H$ "goŠg dH©$a' åhUÊ`mMm, åhUdyZ KoÊ`mMm AW© H$m` hmoVmo, Agm _r {dMma H$aV hmoVo. dH©$a åhUOo H$m_Jma Am{U H$m_Jma `m g§koV EH$ {ZIinUm Amho. hm eãX, ór-nwéf- åhUOo qbJ, OmV, Y_©-n§W Aem ^oXm^oXmbm ~mOybm gmaUmam Amho. `mMm AW© "goŠg dH©$a' hm Hw$Urhr Agy eH$Vmo qH$dm eH$Vo. AmVm `m CÚmoJmV V¥Vr`n§Wr` d _w»`V… {hOS>çm§Mmhr g_mZnUo g_mdoe hmoD$ eH$Vmo. {edm` doi Ambr Va nwéfm§Mmhr "goŠg dH©$a'_Ü`o g_mdoe hmoD$ eH$Vmo. doVmi n§M{derVë`m Ë`m doí`oM§ _mÂ`m _Zmda Q>H$Q>H$ H$aU§ gwê$M hmoV§. eodQ>r {Vbmhr gm_moa§ Om`M§, Agm _r {ZU©` KoVbm. ZmhrVar Am_Mo H$dr Zm_Xod T>gmi `m§Zr EH$ N>mZer H${dVm H$ê$ZM R>odbr Amho. "_yI© åhmVmè`mZo S>m|Ja hbdbo' `m Ë`m§À`m Iyn OwÝ`m g§J«hmVë`m EH$m H${dVoÀ`m `m Amoir - _aon`©ÝV AmnU Jmoï>r gm§JV AñVmo EoH$V AñVmo OrdZmMo {X½Xe©Z H$aV AñVmo Jmoï>r Oa ZñË`m Amnë`m^modVr g¥ï>rgma»`m ngaboë`m Va Amnë`m dmQ>m AñË`m {XemhrZ.... `m{edm` B{VhmgmMm`© {d. H$m. amOdmSo>, àm. S>r. S>r. H$mog§~r, dg§V _yZ, S>m°. am. qM. T>oao, S>m`gm°Z H$mQ>©a, «o$S>[aH$ E§Jëg `m§ZrgwÕm bmoH$g§ñH¥$VrÀ`m Aä`mgmM§ gm_Ï`© O~aXñVnUo nwT>§ AmUb§M Amho. Ë`m§À`m _XVrZ§hr `m bmoH$H$WoVë`m doí`obm órMidirÀ`m nwT>À`m àdmgmV ~amo~a ¿`m`M§M, Ag§ _r R>adyZ Q>mH$b§. "~wÕH$mbrZ órOrdZ' ho dg§V _yZ `m§M§ EH$ N>moQ>§g§ nwñVH$ Amho. Ë`mVyZhr Aä`mgmMr H$mhr XmbZ§ _bm IwUmdyZ Jobr. Vo Amnë`m nwñVH$mV gm§JVmV … "doí`mì`dgm` hm ~wÕnyd© H$mimnmgyZ ApñVËdmV hmoVm. ~arM dfª {ddmh Z Pmboë`m {ó`m doí`mì`dgm`mV AmoT>ë`m OmV; na§Vw, Ë`m§À`m~Ôb AZoH$ bmoH$m§Zm Xw…I hmoB©. AídnVr amOHw$_ma åhUVmo, H$s Ë`mÀ`m amÁ`mV `m "B§S>ñQ´r'Mo _mbH$ AmhoV Var Hw$R>§?H$m°._wŠVm _Zmoha, _mo. 9822052441 _{hcm _moMm© "{ddmhmÀ`m ~§YZmV ór-nwéfm§Zr dmJÊ`mMo ì`dhma {^Þ d XwQ>ßnr {XgVmV. nwéf Vo ~§YZ VmoSy> eH$Vmo. nËZrMm Ë`mJ H$ê$ eH$Vmo; nU b¢{JH$ g§~§YmV EH${Zð> Z amhÊ`mMm-{H$_mZ ê$T>r åhUyZ- h¸$ $º$ Ë`mbmM amhVmo. `m~Ôb «o$S>[aH$ E§Jëg åhUVmV … EH$ nVr-nËZr {ddmhm~amo~aM AmOn`ªV An[a{MV Agboë`m Aem XmoZ gm_m{OH$ ì`º$s H$m`_À`m ApñVËdmV Amë`m. n{hbr ì`º$s åhUOo nËZrMm {à`H$a Am{U Xwgar ì`º$s åhUOo ì`{^Mmar nVr!'
  • 25. co{ZZdmXr cmc {ZemU Am°JñQ> 2013 25 Hw$Urhr Mmoa, XméS>m, ì`{^Mmar AWdm doí`m Zmhr. _Zwñ_¥Vr'_Ü`o amOZV©H$s `m AewÕ AgyZ, Ë`m§Zr {Xbob§ AÞ ~«m÷Um§Zr ImD$ Z`o,' Ag§ åhQ>bob§ Amho. _Zy åhUVmo, doí`m øm amÁ`mÀ`m AñVZrVbo {ZImao AmhoV; åhUyZ amOmZ§ Ë`m§À`mH$Sy>Z JwÝho H$adyZ ¿`mdoV d Z§Va Ë`m§Zm H$R>moa {ejm H$amdr. ~wÕH$mimV J{UH$m§M§ g_mOmVb§ ñWmZ gÝ_mZnyU© ZìhV§; Vg§M Ë`m§Zm {ejmhr ~è`mM hmoV. Ë`m§Mr g§»`mhr ZJÊ`M hmoVr.'' Va Aem `m g_mOmV An_m{ZV hmoUmè`m, gZmVZ H$mimnmgyZ ApñVËdmV AgUmè`m doí`m§À`m OÝ_mMr H$Wm H$m` Agob? Ë`m§À`m ApñVËdmMr gwadmV Hw$Ry>Z Agob? Voìhm _bm B{VhmgmMm`© amOdmSo> `m§Mr AmR>dU Pmbr. Ooìhm b¢{JH$ g§~§Ym§da H$moUVrM ~§YZ§ AgÊ`mMm àíZ ZìhVm, Voìhm doí`m AgÊ`mMr Am{U AWm©VM {ó`m§da nwéfm§Mm nhmam Am{U gÎmm AgÊ`mMr Var H$embm JaO Agob? åhUOo Ooìhm _mZdr g_mO Ho$di H§$X-_wio ImD$Z OJV hmoVm qH$dm eoVrMm emoYM bmJbobm ZìhVm, Voìhm Aem g_mOmV, ho na_oídam, _bm amoO ^mH$ar {_iy Xo' Aer àmW©Zm {Z_m©UM hmoD$ eH$Uma Zmhr. H$maU Voìhm ^mH$arM ApñVËdmV ZìhVr. B{VhmgmMm`© amOdmSo> `m§Zr {ddmhg§ñWoÀ`m B{Vhmgmbm hmV KmVbm. EH$ nVr-nËZr$g§~§Ym§nydu Agboë`m g§{_l b¢{JH$ g§~§Ym§da àH$me Q>mH$bm. Ë`m_wio EH$ {dXmaH$, ÌmgXm`H$ dmQ>Uma§ gË` OJmnwT>o Amb§. Voìhm gZmVÝ`m§_Ü`o AmJS>m|~ Cgibm. amOdmSo> `m§Mo gwadmVrMo g§emoYZ boI "{MÌ_`OJV' `m {Z`VH$m{bH$mV 1923 _Ü`o à{gÕ Pmbo. _J {MÌ_`OJV'Mo _mbH$ dmgyH$mH$m Omoer `m§Zm gZmVÝ`m§Zr amOdmSo> `m§M§ {bImU N>mnb§, Va N>mnImZm OmiyZ Q>mHy$' Aem Y_Š`m {Xë`m. n[aUm_r, dmgyH$mH$m§Zm _mKma ¿`mdr bmJbr. Z§Va H$m°_«oS> lrnmX A_¥V S>m§Jo `m§Zr Vr O~m~Xmar KoVbr. doí`mg§ñWoMm B{Vhmg hm Hw$Qw>§~g§ñWoÀ`m g_m§VanUo Vnmgmdm bmJob. {Z{d©dmX {nV¥Ëd XmIdÊ`mMr _mZdr g_mOmbm H$m JaO dmQ>br? Am{U Ë`mgmR>r {ó`m§Zm ~§{XdmZ H$aÊ`mMr OJ^aMr ZrVr H$er ApñVËdmV Ambr, Vo ~KU§hr Vg§ a§OH$ Amho Am{U AWm©V ÌmgXm`H$hr. g_mOmÀ`m {dH$mgH$m_mV g_ñV gm_m{OH$ KwgiUrVyZ {Z_m©U Pmbobr g§nÎmr Am{U Ë`mda {Z_m©U hmoV Agboë`m H$mhrM _mUgm§Mr gÎmm, `m H«$_mV AOyZ EH$ Jmoï>hr E§Jëg `m§À`m nwñVH$mV gmnS>Vo. Vr Aer, H$s {ddmhmÀ`m ~§YZmV ór-nwéfm§Zr dmJÊ`mMo ì`dhma {^Þ d XwQ>ßnr {XgVmV. nwéf Vo ~§YZ VmoSy> eH$Vmo. nËZrMm Ë`mJ H$ê$ eH$Vmo; nU b¢{JH$ g§~§YmV EH${Zð> Z amhÊ`mMm, {H$_mZ ê$T>r åhUyZ, h¸$ $º$ Ë`mbmM amhVmo. `m~Ôb E§Jëg åhUVmV … EH$ nVr-nËZrH$ {ddmhm~amo~aM AmOn`ªV An[a{MV Agboë`m Aem XmoZ gm_m{OH$ ì`º$s H$m`_À`m ApñVËdmV Amë`m. n{hbr ì`º$s åhUOo nËZrMm {à`H$a Am{U Xwgar ì`º$s åhUOo ì`{^Mmar nVr! E§Jëg `m§Mm AmYma KoD$Z {ó`m§À`m Jwbm_rMr Am{U AmOÀ`m nwéfgÎmmH$ d ImgJr g§nÎmrda AmYmaboë`m emgZgÎmoMr ê$n§ CbJS>m`bm Z¸$sM _XV hmoVo. Voìhm Vr "doVmi n§M{der'Vbr Vr doí`m _bm ~arM AmìhmZ§ XoV am{hbr. grZ A±S> gm`Ýg' `m S>m`mgm°Z H$mQ>©a `m§À`m nwñVH$mV, gmopìhEV `w{Z`ZZ§ H«$m§VrZ§Va doí`mì`dgm` H$gm Zï> H$aVm `oB©b, `mda H$m` à`ËZ Ho$bo, Ë`mMr ~arM {dñVmamZ§ MMm© H$aÊ`mV Ambr Amho. H$mQ>©a ho H°ZS>mÀ`m H$å`w{ZñQ> njmMo g{H«$` gXñ` hmoVo. Ë`m§À`m nwñVH$mbm àm. S>r. S>r. H$mog§~s¨Mr àñVmdZm Amho. `m àñVmdZoV H$mog§~r åhUVmV … gÝ_mZnyd©H$ amoOJmamMm h¸$ doí`mì`dgm`mbm _yR>_mVr XoD$ eHo$b.' {edm`, _mUgmbm g_¥Õ H$aUmè`m CÎm_ dmMZ, CÎm_ g§JrV, H$bm, Ioi `m JwUm§À`m OmonmgZoM§hr _hÎd H$mog§~r Zm|XdVmV. gmh{OH$M, Amåhmbm "goŠg dH©$a' åhUyZ OJÊ`mV A{^_mZ Amho,' ho OJÊ`mM§, ì`dgm`mÀ`m {ZdS>rM§ ñdmV§Í` `m {ó`m§g_moa Amb§ Amho H$m, hm àíZhr {VVH$mM _hÎdmMm R>aVmo. _J {VW§ bmImo {ó`m§Zm Amdí`H$ AgUmè`m amoOJmamH$So>, {ejUmH$So> bj XoÊ`mMrhr O~m~Xmar `oVo. Vr H$moU KoUma Amho? Voìhm `m {ó`m§ZmM "goŠg dH©$a' hmoÊ`mMm A{^_mZ {_iy Xo, hr ^y{_H$m Hw$UmÀ`m gmo`rMr Amho, ho ~Kmd§ bmJob. doí`mì`dgm`mV AgUmè`m AZoH$ {ó`m§Zm `m ì`dgm`mMr K¥Um Amho, Xw…I Amho. Am_Mo ñZohr S>m°. AéU JÐo ho H$mhr dfmªnydu EH$m EZOrAmoM§ H$m_ ~KV. Ë`m g§ñWoM§ _w»` H$m_ ES²>g {damoYmVb§ hmoV§. Xoh{dH«$` H$aUmè`m {ó`m§Mm EH$ _moR>m _oimdm Ë`m g§ñWoZ§ KoVbm hmoVm. hm°b {ó`m§Zr ^ê$Z Jobm hmoVm. CÎm_ H$m§~io ho à_wI nmhþUo hmoVo. Ë`m§Zr Amnë`m ^mfUmV EHy$U Ë`m ì`dgm`mVë`m AZoH$ ì`Wm§Zm Va Vm|S> $moS>b§M; nU Ë`m§Mm _w»` _wÔm {ó`m§Mr Ë`m ì`dgm`mVyZM _wº$Vm ìhmdr, hm hmoVm. g^oV O_boë`m AZoH$ {ó`m aS>V hmoË`m; _mÌ, Ë`m EZOrAmoMr à_wI g§Mm{bH$m _mÌ g§Vmnbr hmoVr. {VÀ`m _Vo `m ì`dgm`mM§ CƒmQ>Z H$aÊ`mgmR>r ~m`m§Zm ào[aV H$am`bm Hw$Ur gm§{JVb§ Amho? CbQ>, ~m`m§Zm Amnë`m `m Xoh{dH«$sÀ`m ì`dgm`mMr ñnï>nUo AmoiI {Xbr nm{hOo. jU^a AmnU Ag§ _mÝ`hr Ho$b§, H$s Ë`m ñdV…bm "goŠg dH©$a' g_OV AmhoV, ho R>rH$ Amho; nU _J Ë`m H$m_ H$aVmV, Vr goŠg B§S>ñQ´r Amho Var Hw$R>§? `m B§S>ñQ´rMo _mbH$ H$moU AmhoV?