1. Ramil Süleymanov
Az rbaycan Respublikası T hsil Nazirliyi T hsil Sistemininə ə ə
İnformasiyalaşdırılması İdar sinin Treninq v Monitorinqə ə
şöb sinin müdiriə
Bakı ş h ri, 05.04.2012ə ə
2. Sosial Xidm tl r v onların növl riə ə ə ə
Tabaşir erası bitdi!!!”
Siz bir d f işiniz yarayan şeyi h r d f t krar ed bilm zsiniz, çünki trafınızda olan h r şey daim d yişir.ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə
Uğura nail olmaq üçün siz bu d yişikliyin önünd olmalısınız.” –ə ə
Sem Ualton, Wal-Mart-ın yaradıcısı
3. Müasir t l bl r texnologiyalar v texnologiyaların pedoqoji imkanlarından istifad etm k bilikə ə ə ə ə ə ə
v bacarıqları da daxildir. Şagird, t l b , mü llim v t hsil mü ssis l rini idar ed nl r buə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə
t l bl r cavab verm k üçün daim t qdiqatda olmalı, imkanlar yaratmalı, imkanları bilik və ə ə ə ə ə ə
bacarıqlara çevirm lidirl r.ə ə
İnternet v internetin imkanlarından t hsil m qs dl ri üçün istifad d müasir t hsil siyas tininə ə ə ə ə ə ə ə ə
sas prioritet m qs dl rind n biridir.ə ə ə ə ə
İnternetin imkanlarından biri olan veb 2.0 texnologiyalarını t hsil m qs dl ri üçün istifadə ə ə ə ə
edilm si, layih metodundan istifad etm kl bu imkanları t hsil t tbiq edilm si şagird və ə ə ə ə ə ə ə ə ə
t l b l rin t nqidi v yaradıcı t f kkürlü ş xsiyy tl r kimi yetişm sin yardım ed n vacibə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə
amill rd n biridir.ə ə
Öyr nm t crid olunmuş v sabit bir proses deyil. Bu s b b d n mü lliml r “t nqidiə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə
pedaqoqikaya”ya müraci t etm lidirl r. Bu f aliyy t ç rçiv sind , mü lliml r biliyi idar ed nə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə
ş xsd n müxt lif qli v sosial probleml rd bacarıqların t tbiq olunmasına yardım ed n ş xsə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə
çevrilirl r.ə
İnsanlar o vaxt yaxşı öyrənirlər ki, onlar işlədikləri zaman nəyi isə yaradırlar.
Seymur Peypert
4. VEB 2.0 TEXNOLOGİYALARININ PEDAQOJİ İMKANLARI
1. Açıq, pulsuz və sərbəst surətdə elektron resurslardan istifadə etmək imkanı.
2. Sosial xidmətlərin internet məkanında geniş yayılması nəticəsində təhsil məqsədi ilə çoxlu sayda material
əldə etmək olar.
3. Danışıq proqramları şəbəkə qrupları vasitəsi ilə ayrı ayrı yerlərdə təhsilnən məşğul olan istifadəçilər bilik
və bacarıqların bölüşə bilmək və müstəqil surətdə internetdə təhsilə aid səhifələrin yaratmaq imkanı veirir.
4. Yeni şəbəkə xidmətləri – veb 2.0 şəbəkədə köklü surətdə hər hansı nəşr və materialların yaradılmasnı
sadələşdirir. İndi hər bir istifadəçi nəinki şəbəkə xidmətlərindən istifadə edə bilər o cümlədən öz veb
səhifəsini müsətqil surətdə yarada bilər. Bu kimi səhifələr hər gün artır və internetdə günü gündən
milyonlarla yeni şəkil, material, mövzu, rəsm, musiqi faylları yüklənilir. Bu materiallar təhsildə də istifadə
etmək üçün əhəmiyyətlidir.
5. İnformasiyaların, bilik və bacarıqların özününküləşdirmək veb 2.0 texnologiyalarının üstünlüklərindən
biridir. Veb 2.0 texnologiyaları informatika və kompyuterdən istifadə bacarıqları zəif olanlar üçün də geniş
imkanlar açır ki, bu imkanlardan istifadə etməklə öz səhifələrini yarada bilərlər. İlk addımlarda daha
effektli nəticələr almasalarda davamlı istifadə və texnologyanın sadəliyi təcrübələrinin istifadə zamanı
inkişaf etməsinə gətirib çıxaracaq.
5. Bu xidm td n istifad ed r k-h r hansı açarə ə ə ə ə ə
sözl rd n istifad ed r k istifad çiy lazımə ə ə ə ə ə ə
olan materialı tapmaq olar.Bununla yanaşı
material yerl şdirm k v açar sözl başlıqə ə ə ə
qoymaq olar.
Pedaqoji imkanları:
d rs materialları üçün m nb dir. İstifad çil rə ə ə ə ə
n inki, yaratdığı lf cinl rin t rkibind oə ə ə ə ə ə
cüml d n başqa istifad çil r t r find nə ə ə ə ə ə ə
yaradılanlara da lazımi materialları axtara
bil r. Xidm t imkan verir ki, istifad çi bütünə ə ə
növ materialların, informasiyanın
m nb l rind n isitfad ed bilsin.ə ə ə ə ə ə
D rs materialları üçün lverişli m lumatə ə ə
anbarıdır. Mü lliml r f rdi v ya qrup halındaə ə ə ə
d rs materiallarını yerl şdir bil rl r.ə ə ə ə ə
www.bobrdobr.ru, www.del.icio.us
6. www.youtube.com www.rutube.ru
Videoçəkilişləri yerləşdirmək, baxmaq və müzakirəsi
üçün məkandır.
Pedaqoji imkanları
•başqa istifadəçilərin videokliplərinə baxmaq
•Serverə yükləmə, qeydlər etmək və videoklipləri
mübadilə edə bilərlər
•Mövzuya uyğun qruplara üzv olub və yeni qruplar
yarada bilərlər
•Videoklipləri öz veb səhifələrinə köçürmək imkanı
əldə edirlər.
•www.youtube.com/watch?v=6gmP4nk0EOE – bu
səhifədə veb 2.0 5 dəqiqəyə öyrədici filmlə tanış ola
bilərsiniz. Filmdə sadə üsul və nümunələrlə veb 2.0
prinsiplərini izah edir.
•www.youtube.com/watch?v=m3XZdNq_QGk – bu
filimdə isə yutubun təhsildə imkanları haqqında filmə
baxa bilərsiniz.
•Şagirdlər və tələbələr təhsil aldıqları və icra etdikləri
layihələrin çəkilişlərinin arxivi kimi istifadə edə
bilərlər.
7. www.flicr.com, www.fotodia.ru
Bu xidm tinin sas imkanları r q msalə ə ə ə
ş kill rin yerl şdirilm si v istifad sidir.ə ə ə ə ə ə
Pedaqoji imkanları:
d rs materialları üçün m nbə ə ə
d rs materiallarının anbarı – ş kill rin arxiviə ə ə
v şagird, t l b nin yaradıcı işi.ə ə ə ə
Qruplaşdırılmış tapşırıqların h lli – h r birə ə
ş klin sahibi, mü llifi olduğu ş kl adını qoyaə ə ə ə
v ş kil haqqında informasiya yerl şdirə ə ə ə
bil r.ə
İzahlı x rit - Ş kill rd qeydl r etm k olar.ə ə ə ə ə ə ə
M s l n: ş kild bir neç obyekt t svirə ə ə ə ə ə ə
olunubsa onda ş kilin daxilind ayrı –ə ə
ayrılıqda h r bir t svir olunmuş obyekti seçibə ə
ona qeydl r etm k mümkündür.ə ə
Birg iş üsulu – Şagirdl r layih metodikasıə ə ə
ç rçiv sind birg layih nin icraçıları kimi də ə ə ə ə ə
f aliyy t göst r bil rl r.ə ə ə ə ə ə
8. BLOQ, BLOG
Bloq sözünün m nası ingilis dilind n t rcüm də ə ə ə ə
f aliyy t m nasını verir. Web – logging v yaə ə ə ə
blogging – ümumdünya hörümç k toruna çıxışə
m nasında işl nir.ə ə
Pedaqoji imkanları:
•pedaqoji müzakir l r üçün m kan. Bloqlarə ə ə
pedaqoji diskusiyalar üçün açıq v qapalı m kan olaə ə
bil r. Bu s hif l rin ancaq seçilmiş v ya bütünə ə ə ə ə
istifad çil r üçün açıq ola bil r. Bu sas n s hif ninə ə ə ə ə ə ə
yaradıcısının v icra etdiyi layih nin t l bl rind nə ə ə ə ə ə
asılıdır. Bu s hif l rd n bütün istifad çil r istifadə ə ə ə ə ə ə
ed bil r.ə ə
•Bu sas n t dris layih l rini h yata keçirdikdə ə ə ə ə ə ə
ş b k idar çisind n icaz almaqla istifad etm kə ə ə ə ə ə ə ə
olar. lav bilikl r qazanmaq imkanı.ə ə ə
•T crüb d bloqların ks riyy tinin açıq xarakterliə ə ə ə ə ə
olması imkanı bundan istifad nin n inki,ə ə
müt x sisl rin o cüml d n mü llim, şagird və ə ə ə ə ə ə
t l b l r üçün d istifad imkanı verir.ə ə ə ə ə ə
9. SlideShare
Şagirdl rin Veb 2.0 texnologiyalarına yiy l nm siə ə ə ə
t hsil ictimaiyy tin h m d millim n vi baxımdanə ə ə ə ə ə ə
böyük ön m k sb edir. Biz müharib ş raitində ə ə ə ə
yaşayırıq, torpaqlarımız işğal altındadır v bizim birə
çox tarixi abid l rimiz var ki, m nfur qonşularımızə ə ə
t r find n m nims dilmişdir. Düzdür, biz tariximiziə ə ə ə ə
bilirik, öyr nirik. B s onun qayğısına nec alırıq?ə ə ə
Nec t bliğ edirik? Bu baxımdan şagirdl rə ə ə
yaratdıqlarıt qdimatlarıə
(http://www.slideshare.net), x rit l ri, s n dl riə ə ə ə ə ə
internet istifad çil ri il paylaşırlarə ə ə . Cavab olaraq
paylaşdığı insanlar öz rəylərini mətn vasitəsi ilə bildirirlər.
Nəticədə bir qrup şagirdlər bu təqdimat, xəritə və ya sənəd
ətrafında kiçik bir cəmiyyət yaradırlar. Veb 2.0
texnologiyaları dinamik və interaktivdir. İş prinsipi,
naviqasiya çox rahat və dinamikdir. Bu servislərdə işləmək
üçün sadəcə qeydiyyatdan keçmək lazımdır.
10. ReadTheWords
www.readthewords.com - Bu sayt imkan
yaradır ki, şagird ingilis dilində olan sözlərin,
materialların səsləniş formasını eşitsin. Bu sayt
vasitəsi ilə şagirdlər istənilən həcm də olan
sənədi və yaxud kitabı oxuya bilir. Bir növ
elektron kitab funksiyasını yerinə yetirir. Bu
saytın köməkliyi ilə şagirdlər PDF, Word,Power
Point formatında olan sənədləri bura yükləyə
bilərlər. Yüklədikdən sonra həmin sənədin
düzgün oxunuşunu dinləyə bilərlər.
11. Google Maps
maps.google.com - Bu saytın köməkliyi ilə şagirdlər
obyektlər arasında məsafələri ölçə bilərlər. Əsasən
coğrafiya dərsində istifadə edilir. Google-un çox göz lə
xidm tl rind n biri olan Google Maps-a 64 ölkə ə ə ə
lav edildi. Bu ölk l rd n biri d Az rbaycanə ə ə ə ə ə ə
oldu. Bu is o dem kdir ki, artıq siz x rit d Googleə ə ə ə ə
Maps-dan Az rbaycanın ist nil n nöqt sini tapmaqə ə ə ə
olar. Google maps proqramı bir növ Sizin üçün
CPRS xidm ti rolunu da oyanyır. Bunu h mə ə
kompyuter h m d Samartfon mobil telefonlaraə ə ə
yükl y bil rsiniz.ə ə ə
12. Google Map proqramının maraqlı xidm t vasit l riə ə ə
vardır. Bu xidm t vasit l rin :ə ə ə ə
Google Map Maker - Bu xidm t vasit si il h r bir ş xsə ə ə ə ə
Google Maps-da gördüyü ünvan s hvini problemsizə
düz ld bil r v ya yeni küç l r v s. lav ed bil r.ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə ə
M s l n,ə ə ə siz yaşadığınız ünvanı bura asanlıqla la lavə ə ə
ed bil rsiniz. Bunun üçün Siz bu sayta daxilə ə
olmalısınız (http://www.google.com/mapmaker )
Google Latitude is n çox sevil n servisl rd n biridir.ə ə ə ə ə
Bel ki,bu proqramın köm kliyi il siz dost siyahınızdaə ə ə
olan ş xsl rin hal hazırda harda olmasını gör bilirsizə ə ə
v h mçinin d öz koordinatlarınızı da aşağıdakı linkə ə ə ə
daxil olaraq, gönd r bil rsiniz.ə ə ə
http://www.google.com/latitude
13. Wikipediya
Vikipedia – wikiwiki – vikiviki- termin olaraq
Qavay sözüd n götürülmüş “tez-tez” m nasınıə ə
ver n sözdür. Bu texnologiyanın yaradıcısıə
Uord Kanninqemdir.
Pedaqoji imkanlarıPedaqoji imkanları
İlk növb d m nb üz rind h r hansı qeydl rə ə ə ə ə ə ə ə
etm k olar. H r bir s hif si müzakir s hif silə ə ə ə ə ə ə ə
v ya ks t r f il bağlıdır. S hif nin ksə ə ə ə ə ə ə ə
t r find n h r bir istifad çi m lumat haqqındaə ə ə ə ə ə
öz qeydl rini, fikirl rini qeyd ed bil r. D rsə ə ə ə ə
materiallarının elektron variantı istifad çil rə ə ə
imkan verir ki, bu materiallardan keçid kimi
başqa lazım olan materiallardan da istifad və ə
müzakir ed bilsinl r.ə ə ə
Elektron ensiklopediya. Hal -hazırda
vikipediada yerl şdiril n m lumatlarınə ə ə
çoxluğu bundan elektron ensiklopediya kimi də
istifad etm k üçün ş rait yaradır. H m də ə ə ə ə
axtarış saytlarında tez tapmaq imkanı bu
imkanlarda daha çox insanların istifad siniə
t min edir.ə
14. Study ladder
Studyladder -bu sosial xidm tin köm kliyi ilə ə ə
mü lliml r, şagirdl r, t limçil r olduqca genişə ə ə ə ə
m nada faydalana bil rl r. Bu proqramın köm kliyiə ə ə ə
il m kt bd t dris prossesini olduqca maraqlıə ə ə ə ə
qurmaq olar.
Pedaqoji imkanları:
Bu proqram özünd ingilis v riyaziyyat f nnin aidə ə ə ə
geniş internet resursları birl şdirir. Bu proqramınə
t rkibind yuxarıda sadaladığım qrupların h r biriə ə ə
üçün maraqlı resurslar vardır. Proqramın n göz lə ə
imkanlarından biri ondan ibar tdir ki, burda virtualə
siif otağı v bu otaqda interaktiv lövh vardır. Buə ə
lövh özünd çoxlu sayda interaktiv tapşırıqlarə ə
c ml şdirir.ə ə
Hal hazırda dünyada bu proqramdan 70,000 mü llimə
v 100,000-dan çox şagird istifad edir.ə ə
15. WePapers
http://www.wepapers.com - Bu saytın
köm kliyi il is siz öz yaratdığınızə ə ə
s n dl ri yerl şdir bil rsiniz. Burdaə ə ə ə ə ə
siz lazım olan mövzuda s n dl riə ə ə ə
axtarışa ver bil rsiniz. Bir növ elektronə ə
kitabxanaya oxşayır.
16. Oovoo Proqramı
Oovoo- proqramı vasitəsi tədris zamanı bir birindən
olduqları məsafədən asılı olmayaraq, subyektlər
arasında effektiv canlı münasibətlər qurmaq olar.
Proqram istifadəçiyə hansı imkanları verir?
• Video poçt
• Video zənglər vasitəsi ilə konfranslar həyata keçirmək.
• Danışıqlara başlandığı andan onun zapis olunması
•Faylın ötürülməsi(25MB)
•Xüsusi video effekt
•Mətn formatında olan mesajların ötürülməsi
•Personal kompyuter və Mac platformalarında
işləmək(linux platforması hazırlanır)
ooVoo proqramı istifadəçilərə imkan verir ki, istədiyi
insanlarla əlaqələr qurmaq üçün
Poçt xidmətləri, soisial şəbəkələr vasitəsi ilədə əlaqələr
qurmağa imkan verir.