Memoria

HutsaEraikitzen (laneko maketan)

_Etorkizuneko okupazioa helburu izanik hutsa eta betearen arteko azterketa egin dugu.
_Azterketa bi mailatan ematen da:

1-SACEM eraikina enbolbente bezala uler dezakegu hutsak hutsuneak betetzen dituelarik.
2-Azterketa berdina egin da eraikinaren barnean, eta honetan ebaketen potentziala indartu
nahi izan da.

(sekuentzia ezberdinak, altuerak, barne kanpo interferentziak, eskala, hutsen formalizazioa, hutsa eta
betearen arteko oreka…landu dira laneko maketa honetan)

KONTZEPTUA

_KRITIKA
Gure ustez ez da nahikoa eraikin bat beste batekin bolumenaren arabera konparatzea. Eraikin hori biable
edo funtzionagarri egingo duen ingurua (bai fisikoa, bai soziala, populazio masa batekin…….) konparazio
horren zati izan beharko liratekela kontsideratzen dugu. Ezin dugu esan SACEM-en funtzio bat sartu
dezakegula hori sartzeko bolumen nahikoa dagoelako soilik.

_PROIEKTU AKTUAZIOAREN INFLUENTZIA MAILA
Beharrezkoa ikusi dugu erabakitzea edo hausnartzea gure proiektuaren influentzia mailari buruz. Hortarako,
Europa mailatik hasita Euskal Herriak eta honen barrenean hiriburu ezberdinek osatzen duten sistema
aztertu dugu, Billabonak edo eskualdeak sistema horren barne betetzen duen paperaz ohartzeko.
Euskal Herriko hiriburuek, bakarka, ez dute masa nahikoa gaur eguneko hiriekin konpetentzian sartzeko,
hortaz, hiruek elkarrekin “Ciudad Región” deritzona osatuz lortzen dute konpetitibilitate hori. Billabona,
Tolosaldea eskualdearen barne, Euskal hiriburuen arteko korridoreetako batean kokatzen da, nolabait
Donostiaren satelite komplementario moduan.

_IKERKETA SOZIALA
Arkitekturak gizartean eragin zuzena du, gizartearentzako izan behar da, beraz, nola sortu arkitektura
gizarte horren berri izan gabe? Hortik, sortutako aspektu ezberdinen berri jasotzeko grafikoak eta baita
galdeketa soziologikoa egin da, gaur eguneko jendearen bizitza estilo/erritmoaren berri edukitzeko
helburuarekin.

_ONDORIOAK HASIERAKO GRAFIKOETATIK

_Populazio gehiena aktibo.
_Billabonan populazio portzentai haundiena 20-50 urtekoen artean.
_Azken urteetako Billabonako populazioa nahiko uniformea.

_GALDEKETA 20/50 URTEKO PERTSONEI ESKUALDE MAILAN

Jende oso desberdina topatu dugu, bakoitza bere arazoekin (nahiz eta galderak ez horri buruzkoak ez izan
zehazki; beraien sentimendu/egoera emozionalen berri galdetzean, berain arazoen berri ere kontatzen
ziguten kasu gehienetan).

_Aisialdirako denbora gutxi.
_Jendea oso estresatua.
_Emozio aldetik oro har emaitzak erantzun negatiboagoetaruntz.

bizi zaren herrian egiten duzu lan?

ze mailatan sentitzen zara estresatua?

zenbat ordu kentzen dizu lanak?

FISIKO
SENSORIALA PSIKOLOGIKO
gorrak
FABRIKA BAT itsuak EMOZIONALA
elbarrituak apatia
_Tratatu TRATATUKO DIREN desoreka
_Komunikatu ARAZOAK
_Inbestigatu

SOZIALA
LOTURA

inmigrazioa
drogak
NATURA
indarkeria
NATURA

NATURA
informatu
ETXEBIZITZAK
TERAPIA
ORIENTAZIOA
komunikatu

NATURA

IKERKUNTZA
inbestigatu NATURA

GAIA
Nola eragin dezake bai espazio eraikiak baita espazio naturalak patologia hauen terapian?
NATURA
PERTSONA_______________________________________________ESPAZIOA
INTERAKZIOA

inguru psikologia________________________________________________________________________________________inguru eta pertsonen arteko interakzio terapeutikoa

INGURU PSIKOLOGIKOAREN ESPERIENTZIA ETA ESANAHIA

sarrera
Gertaera urbanoa da gaur egun gizakiaren bizilekuan gertatutako aldaketa teknologikorik Fischer-en (1975) modeloak ere, Wirtg-en moduan, hiria indibiduo ezberdinen multzo bezala
garrantzitsuena, nahiz eta biltzeko behar hori, pertsonen artean beti eman den ekintza bat izan. azaltzen du. Beraien arteko ezberdintasun hoiek, azpikultura kontestuak sortzen dituzte,
Bertze garai batzuekiko desberdintasun nagusiena hurrengoa da: gaur egun, zelaia urbanizatzen da, zeintzuetan sujetuak beraien artean ezberdintzen diren. Hiria mundu ttikien mosaiko bat bezala
eta aintzinako garaietan aldiz hiria ruralizatzen zen. agertzen da, komunitate razial, etniko, klase sozial bereko bizilagun taldeetan e.a. egituratua.
Azpikultura aktibo hauek “masa kritiko” bezala eragiten dute, eta beraien aktibitatea hirian
Inguruaren Psikologia 60. hamarkadan sortzen da eta guztiz presente izan du beti aipatutako okupatzen duten tamainuaren araberakoa da. Laburbiltzeko: azpikultura hauek adostasun
esperientzia urbano berri horrek gizakian eduki duen inpaktua. sozialaren murriztearen ondorio dira.

Soja-ren hitzetan, hiria, gizarteak sortu duen egitura edo sistema bat da, giza bizitzaren kontinentea, Milgram-ek (1970) aldiz, Wirtg-en ideietan sakontzen du espazioaren eragin psikologikoak garatu
modu hagitz zuzenean prozesu sozialen isla bihurtzen dena, beraz, ez soilik giza ekintzak ematen nahiean, hortarako hirietako esperientzietan oinarrituz. Bere lanarekin, Inguruaren Psikologiari ateak
direneko kontestua. Guztiok onartzen dugu historian zehar beti eman dela gizakien arteko biltzea, idekitzen dizkio. Hiriko bizitza, gaur egun esperientziaz ezagutzen ahal dugun bezala, gainkargan
baina gaur egun ezagutzen dugun fenomeno urbanoak dimentsio berriak dauzkala ere argi daukagu. dauden etengabeko interakzioek eratzen dute bere ustez, hauen ondorioak izanik adaptazio
Modu paradogiko batean, erran dezakegu, hiria dela gizakiaren bizileku naturala. Espazialki aldiz, edo amoldatzeko saiakerak. Gainkarga, adaptazio estrategiaren zati da, bere oinarrietan pertsona
harreman sozialaren gunea bezala definitzen ahal dugu, zeinetan gizartearen transformazio edo bakoitzari denbora guttiago ematean datzana. Gainkargak eguneroko bizitza deformatzen du,
erretentzio oinarrizko prozesuak aktibatzen diren. lege sozialen bilakaeran eragin eta rol-en onartzea bideratu.

L. Wirt-ek azaltzen du, bere ustez sujetu baten kondukta edo izateko modua inguruak baldintzatua Milgram-ek, bere lanetan kasu bat komentatzen du, Psikologia Sozialeko liburuetan azkenean
dagoela, eta pertsona horrek bi gauza egiten ahal dituela: edo ingurura amoldatzen da, edo paradigmatikoa bihurtu dena: Katherine Genovese-k, gauez lan egiten duen neska batek, 18
prozesu hortan porrot eginen du. Urbanism as a way of life (hirigintza bizitzeko estilo bezala) lanak, labankada jasotzen ditu etxerako bidean, ezer egin gabe geratzen diren bertze 30 pertsonen
hiria, izateko modu berri bat bezala aurkezten du, hurrengo 3 faktoreen inzidentziaren eraginez aintzinean, (ez zuten ezta poliziari dei egin). Psikologoak azaltzen du hiriak erresponsabilitate eza
azaltzen ahal dena: tamaina, dentsitatea eta hiritarren arteko heterogeneotasuna. Hiru kontzeptu hori ahalbidetzen duela, eta anonimatoa garantizatzen du horrelako egoeretan. Ikerketa honek
hauetan oinarrituz, psikologo honek hiria ezaugarri heterogeneoetako indibiduoen iraupeneko zarata eta inguru estresari buruzko lan berriak bultzatzen ditu eta hauek aportazio haundiak egin
asentamentu bat bezala ulertzen du. Bere teorien arabera, hiriaren haunditzeak hiritarren arteko dituzte ingurua eta jokaearen arteko harremanak ezagutzeko orduan.
ezberdintasunak areagotzen ditu, hauen arteko interakzio loturak murriztuz, eta hauek bigarren
maila batera pasatuz (lehenengo mailan mantendu ordez) . Populazioaren dentsitateak, rutina Gainkarga modeloaren sintesi bat egiten du 1978an Cohen-ek, eta azaltzen da, gainkargaren
edo egunerokotasuna bultzatu eta indibiduoaren harreman sozialak partzializatzen ditu, hauek menpe dagoenaren jokaera nagusiena, atentzio erabilgarria indibiduoak garrantzitsuen
harreman inpertsonaletan bihurtuz, (azaleko harremanak hain zuzen ere). Bertzetik aipatu behar kontsideratzen dituen aspektuetan kontzentratzea. Hona hemen teoriaren 4 hipotesi edo
da heterogeneitateak ere adostasun soziala zailtzen duela. suposizio egituratzaileak:


1-Gizakiok atentzioa mantentzeko gaitasun mugatua daukagu. b) Bigarren puntu bezala, jasotzen dugun kalitatea eta kalitate objetiboaren arteko diferentzia
2-Inguruak erabilgarri dagoen atentzioa baino gehiago eskatzen duenean, prioritate orden bat daukagu. Kofkak jada teoria hau 1935ean defendatzen du, inguru geografikoa (objetiboa) eta
sortzen da, esfortzu erabilgarria aspektu garrantzitsuenetan kontzentratzeko helburuarekin. portaerazko ingurua desberdinduz. Bigarren atal honek bide ematen du ingurua eta portaeraren
3-Inguruko estimulazio intentsu bat jasotzen ari den pertsonak, atentzio gaitasun guttiago edukiko erlazioa aztertzeko.
du bere lana burutu ahal izateko, inguru baldintza arruntetan dagoen bertze batekin konparatzen
badugu.
4-Atentzio eskaera luzatuek nekea sortzen dute (atentzio gainkargak post-efektuak azaleratzen
Inguruaren deskribapen fisikoa
ditu).

Aurreko parrafoetan komentatu diren modelo ezberdinek, zer pentsatu ematen duten
problematikak aurkezten dituzte, eta hauen artean bi nabarmendu nahi izan ditugu:

1-Lehenengoan, hiria jokaera eremua bezala dago, eta baita eztabaida haundien eragile izan den Inguruaren deskribapen soziokulturala
gaia: hiria kultura bezala. Egia da hirian jokaera edo portatzeko modua generalizatzen duten
patroiak daudela, baina ezin dugu ahantzi hirian prozesu psikosozialak agertu eta garatzen direla
ere.

2- Bertzetik, guztiz beharrezkoa da hiriko bizitzaren efektu psikologikoak aztertzea. Gainkargen
modeloa, hagitz kritikatua izan bada ere, hagitz erabilgarria izan da eta linea hortan ikertzen
jarraitu behar da. Inguruaren norberaren deskribapena

Inguruaren kalitatea
Inguruaren kalitatearen planteamendurako, gutzienez 2 oinarrizko arazo eduki behar dira kontutan:

a) Lehenik eta behin, kantitate eta kalidadearen dikotomiaren planteamentua. Hau oreka
mententzeko desberdintasuna beharrezkoa bihurtu den mundu batean. Patologia edo
problematika honek oinarrian ardatz politiko-praktiko bat dauka, eta nahiz eta aspektu sinple bat Ingurua Portaera
iruditu, profesional baten dilema moralak bere barne hartzen ditu.


Arazo metodologikoak Aztertutako datu psikologiko tipoak
Historian zehar ez da erreza gertatu inguruak indibiduoen portaeretan nola eragiten duen
, Inguruari dagokionez, gizakiak 3 datu nagusi prozesatzen ditu: inguruaren ezagutza, ekintza eta
aztertzea. Inguru bezala hau osatzen duten faktore guztiak kontutan hartuz noski: espazioa, soinua, helburua. Edo bertze hitz batzuetan erranda, inguruaren barne errepresentazioa, espazioaren
usaina, tenperatura… Aurrera eraman diren 2 saiakuntza aurkeztuko dira hemen; lehena, soinuaren erabilpena eta ekintza modeloak eta lekuaren ebaluazioa. Bi sailkapen hauek, Inguru Psikologia
eraginari buruzkoa: klasikoko kontzeptuak dira, baina nolabait gaur egun ere interesgarriak dira aipatzea ikerketa
soinua/zarata: Gizakiaren tendentzia, soinu edo zaratara egokitzea da, (baldin eta hau 60dbA-tik hauen mugak ezagutu ahal izateko.
gorakoa bada), eta nahiz eta deserosoa suertatu daitekeen. Los Angeles-en garatu zen ikerketa
batean ondorioztatu zenez, zarata dimentsio ezberdinak sailkatzen dira eta hauek eragin haundia a) Lekuen kontzeptualizazioa: espazioaren barne antolakuntza. Honetan 3 azpifase bereizten dira:
daukate sentsazio subjetiboetan, osasunean, eta baita portaeran ere. Zarata deserosoa bihurtzen desberdintzea, artikulazioa eta integrazioa.
da: b) Lekuen erabilpena. Ekintza portaeraren aurre.
a) Ezinbestekoa ez den zerbait bezala pertzibitzean. c) Lekuen ebaluazioa: Batez ere lekuari asignatutako ezaugarri afektiboetan zentratua, eta hauen
b) Soinu iturriak hiritarren ongizatea kaltzetzen du. erlazioa lekuak sugeritzen duen egoera emozionalarekin.
c) Erantzuleek ingurugiroko bertze aspektu batzuk ukatzen dituzte.
d) Zarata osasunarentzat txarra dela pentsatzea. Lekua eta leku eza (lugar y el no lugar)
e) Beldurra eragiten duenean. Orain arte behin eta berriz azaldu da inguru kontzeptua, baina kontzeptu hau ere zalantzan jarri
f) Aktibitate garrantzitsuetan interferitzean (lo egin, elkarrizketa batean…) edo gutzienez honen inguruan hausnartzea beharrekoa kontsideratu dugu. Leku guztiak, ez dira
beti Leku bezala ulertzen, badaude ez Leku edo gazteleraz no Lugar diren lekuak ere. Hauen
Ikerketa honetan, zaratak indibiduoen portaeran estimulo bat suposatzen duela egiaztatu zen. arteko diferentzia hurrengoa da: Leku edo ez leku izatearen arteko muga, indibiduo bakoitzaren
Zarata bat nahiko izan zitekeen oinezko bat bertze bati eroritako pakete bat jasotzen laguntzeko araberakoa da, hau da, pertsona batentzat leku bat Leku izanen da, horrek berarengan esanahi bat
geratu ez zedin, edo kanbioak behar dituen bati trukea egiteko ere ez geratzeko erabakia daukanean, leku horrek berarentzat memoria bat daukanean hain zuzen ere. Adibide zehatzago
hartzeko orduan. Beraz, erran daiteke zarata nivel haundiago batean, portaera anti-sozialak ikusi bat jartzeagatik, errepide edo autopista bat, bertan egiten dugun erabileraren arabera (esanahi
zirela. berezirik ez daukan paso bezala) leku ez bat izaten ahal da. Leku ez hortan momentu batean
Bertze alde batetik antzeko ikerketa bat gauzatu zen, baina aldagai bezala tenperatura hartuta ekintza bat gertatzen bada, istripu bat adibidez, ekintza horrek leku hori aktibatu eta erranahi bat
kasu honetan. Ikerketa hau konplaxuagoa suertatu zen eta emaitzak konparatzeko zailtasunak egon ematen dio, eta denboran zehar memoria, gertatutakoaren oroigarriak agertu daitezke e.a. Beraz,
ziren. Hala ere hurrengoa ondorioztatu izan zen: tenperaturak bere horretan baino, tenperatura pertsona zehatz batzuentzat, leku hori, leku eza izatetik leku izatera pasatu da.
aldaketek eta hauen bariazioek sortutako estresa da momentu batean jarrera soziala edo (Prozess tailerrean praktikan jarri zen leku eza lekuan transformatzeko ideia)
laguntzarako nahia murriztu dezaketenak.


Erreferentzia mailak eta unitateen zehaztapenaren arazoa Indibiduoen sailkapena
Oinarrizko prozesu psikologikoak (pertzepzioa, pertsonaren bilakaera, ikasketa soziala…..) Praktika terapeutiko guztietan, hartzaile bat existitzen da. Hartzaile horren eta emailearen
kontutan hartu diren aspektuak dira inguru psikologiaren barne, nolabait ingurua eta indibiduoaren artean, emaileak eman beharreko zerbitzuaren kantitatea eta kalitatea adosten da (emailearen
portaeraren arteko interakzioaren parte bezala, etorkizunean estrategia eta bideak sortu ahal onarpenarekin noski). Harreman hau egoteko parte hartzaile bakoitzaren irisgarritasuna bermatua
izateko gaur egunean azaleratzen ari diren komunitateko arazoei erantzun bat emateko. egon behar da, eta hauen arteko interakzioan oinarritutako sailkapen bat proposatzen da:
Ondorioz Stokols-ek 1977.ean eskema bat proposatzen du, hiri mailakoa, indibiduoaren portaera,
norberaren indar eta situazio inguruaren araberakoa dela justifikatuz: 1-Zerbitzua hiritarren gain garbiketa mental moduan.
2-Tratamentu psikologikoa jasotzen duen hiritarra baina zentruko espazioetan zirkulatuz, hau da,
Prozesu intrapersonalak Inguruaren dimentsioak geratzen direnak.
Portaera prozesu fisiologiko/psikologikoak fisikoak/sozialak/kulturalak 3-Zentruan sartzea eskatzen dutenak eta onartuak ez direnak.
4-Lehenengo konsulta eta gero zerbitzu bat behar dutenak bezala katalogatutakoak baina
Ingurua dimentsioanitza kontsideratzen da, osagai fisiko (topografiko, klimatiko, arkitektoniko), zentrua uzten dutenak, desertoreak deituko ditugunak.
sozial (interpertsonal, antolagarri) eta kulturalez osatua, eta hiru elementuek daukate eragin 5-Behar gehien daukaten indibiduoak, alde egitea debekatua daukatenak.
zuzena inguru-portaera harremanean.

Harreman hau bestetik, maila ezberdinetan sailkatzen da: mikro, ertain eta makro mailetan hain 1-Garbiketa mentala
zuzen ere. Lehenengoak portaera indibidual eta inguruko unitate molekularen arteko harremanak Osasun mentalaren definizioak moralaren eta indibiduo bakoitzaren balore jerarkiaren
hartzen ditu bere barne. Bigarren mailak aldiz, portaera indibidualak eta kontestuko talde txikien influentzia dauka. Egoera mentalak ez dauka eritasun arruntek daukaten maila zientifikorik, beraz
harremanak lotzen ditu, baita hauek inguru instituzionalekin eduki ditzaketen erlazioa. Bukatzeko, entrenamentuz eta morala igotzeko programa bereziez tratatzen da.
azken mailak komunitateen erantzuna eskala haundian aztertzen du. Arazo mentalen aurrean hartzen diren jarrerak aztertzen dituzten hainbat ikerketa egin dira.
Psikologiak, maila ezberdin hauek obserbazio metodoaz aztertu izan ditu orain arte, hau baita Paziente psikiatrikoa, arazo zerebral bat daukan pertsona bezala ikusten du gizarteak, babesgabe
ekintzen distortsioa sortuaraziko ez duen bidea. Kontutan hartu beharko dira beraz, indibiduo balego bezala, elbarritu baten moduan. Jarrera honek indibiduo horrekiko ukapena sortzen du,
bakoitza atzean utzi duen ingurua, eta ingurua erraten dugunean inguru fisiko, sozial eta kulturala gizartean integratzea ezinezkoa balitz bezala patologia hori sendatu ezean (nahiz eta ez diren
erraten ari gara. Beharrezkoa izanen da indibiduo bakoitzaren portaera ulertzeko bere jatorri pertsona arriskutsuak kontsideratzen). Gertatu izan da adibidez bizilagun komunitate batek
ingurua ezagutzea, bai eta errekuperazio terapia egoki bat planteatzeko inguru terapia bat internatu ohientzako pisu bat ukatzea, eta ez sor zitzaketen desordenengatik, baizik eta
sortzea, talde ezberdinen beharrei erantzunez. propietatearen irudiari edo klaseari egiten ahal zioten ustezko kalteagatik..


Garbiketa mentaleko kanpainek jarrera hauek murriztea dute helburu, informazio eta Diagnostikoaren araberako banaketa:
sensibilizazioaren bidez. Kultura eza horri erantzun nahi zaio, baina gizarteko aurreiritzi horrek ere Alkoholismoa....................................................................................................................................................................................................................................................%4
pertsona asozial eta jada ez arriskutsu hoietan sortu duen aktibitate mailaren murrizteari buelta Toxikomanoak...................................................................................................................................................................................................................................................%4.5
eman nahi dio. Gizarteak neurri batean desaktibatuarazi ditu, eta garbiketa mentalak berriro Psikosis maniakodepresiboa.........................................................................................................................................................................................................%3
aktibatzeko ekintzak martxan jartzen ditu. Epilepsiaren ondoriozko nahasteak..................................................................................................................................................................................%2
Depresio nahasteak zaharretan..............................................................................................................................................................................................%4
2-Geratzen direnak Estutasun egoera.........................................................................................................................................................................................................................................%18
Gaur egun, ez daude osasun mentalerako behar adina zentru eta plaza. Orokorrean lehenengo Depresioa..............................................................................................................................................................................................................................................................%14
mailako osasun zentruak eta osasun mentalerako zentruak bateraturik daude, eta azken hauek Nahaste psikosomatikoak................................................................................................................................................................................................................%8
egoera larri bat pairatzen dute: Umeen neurosia.............................................................................................................................................................................................................................................%1
Momentuko nahaste psikiatrikoak......................................................................................................................................................................................%15
-Erabiltzaileen masifikazioa. Simulazioak...........................................................................................................................................................................................................................................................%12
-Eskema tekniko zehatz baten faltagatik erabiltzailetan sortzen den ahultze sentsazioa.
-Teknologien gabezia edo efizientzia eza. Portzentzai hauen ondorio bezala, argi nabarmentzen da adinaren arabera 40 urte ingurutik
gorakoak aurkitzen direla geratzen diren indibiduoen artean. Diagnostikoari dagokionez aldiz,
Kalitatezko zerbitzu bat jasotzeko, ordu gehiago dedikatu behar zaizkio eri bakoitzari (gaur bizitza erritmoak sortutako patologiak dira gailentzen direnak, eta urtetik urtera igotzeko
egun administrazio sistemagatik ezinezkoa dena), izan ere, gaixo mota hauek dira guztien artean tendentzia duten eritasunak ditugu hauek.
arriskutsuenak. Hona hemen beraien perfila Asturiasen egindako ikerketa batean oinarrituta:
3-Zentruan sartzea eskatzen dutenak eta onartuak ez direnak.
Adinaren araberako kontsultak: Badirudi gizarte modernoak gaur egun bi funtzio nagusi dituela: hiritar kopuru gehiena jaiotzatik
integratzea, eta baztertze guneak sortzea integratu ez diren baztertuak hauetan zehar zirkula
10 urte…….........................……750 36-45 urte………………..2801 dezaten.
10-15…………....……..….....226 46-60……...………………..1001
16-25…………...….............…110 61-70…………………….....1900
26-35……….…..…….....….1001 +70…………………………1221


Arazo hauen tratamentu psikiatrikoa bi mundu hoien arteko mugan kokatzen da. Zentruan sartu
nahi duten batzuei sartze hori ukatzea, funtzio depsikiatrizatzaile bat da, indibiduoa identitatez
betetzen duena, aunitzetan medikuek dioten “zure asuntoa ez da hemengoa, psikiatrikokoa da”
horren aurrez aurre.

4-Urgentziaz zentruan sartu behar direnak.
Terapia modu inmediatoan behar duten gaixoak ditugu atal honetan, itxoite zerrenda guztien
gainetik zerbitzua momentuan jaso behar dutenak hain zuzen. Datuen arabera, talde honetan
ere perfila aurreko atal baten antzekoa da: maiztasun haundieneko kasuak, estutasun egoerak,
nahasteak eta desorekak egonik. Aunitzetan, tratatu beharreko patologia, interbentzio
psikiatrikoa baino, bertze talde naturalentzat onartzezinak diren desordenen zuzentzea izaten
da.

5-Kontsultatik alde egiten dutenak.
Talde honetan, nagusiki, ansietate egoeran dauden indibiduoak sailkatzen dira, egoera konkretu
baten ondorioz gaixotutakoak. Egoera konkretuaren aldatzearekin batera gertzetzen da
kontsultatiko desertzioa.

Gaixoaren egoera
Gaixotasun mentalak, pentsamendu anormalen sortzaile dira. Eritasuna sortzearen arrazoiak
lesio fisikoa edo inguruko gainkarga izan daitezke. Psikoterapiak ezaugarri pertsonak, balore,
jarrera eta sentimenduak modifikatzen eta ajustatzen ahaleginduko da. Teknika ezberdinak daude
patologiei aurre egiteko, hauen artean: kontzientzia jasotzea, korrekzio emozionala, habilidadeen
jasotzea, balore berrien jasotzea, rememorazioa, abreazioa, inbisioa….

PATOLOGIA FISIKO SENSORIALA
PATOLOGIA BISUALAK

DESKRIBAPENA
Patologia bisuala erraten dugunean, pertsona itsuez solasten ari gara, noski, baina aldi berean ere ikusmen
maila bajua duten pertsonetaz ere, sistemaren desgasteagatik edo lesio ezberdinen ondorioz eragindakoa
izaten ahal dena.

GIZARTERATZE PROGRAMA

_HARTZAILEAK
-Itsuak (totala)
-Ikusmen maila bajuko pertsonak

_ZERBITZUAK

Zentroak patologia bisualak dauzkaten pertsonei eskeiniko dien zerbitzuak, pertsona hauek errehabilitatzea
du helburu. Errehabilitatzea ez soilik edukazio mailan, edo gizarteratzeko beharrezkoak diren hainbat
jakintzen transmititzean, baizik eta horretaz gain psikologikoki errehabilitatzeko helburua egonen da. Izan
ere, eskuinaldeko taulan, errehabilitazio terapia bateko “lagin” batzuen egoerak eta helburuak aurkezten
dire, eta hauetariko kopuru nahiko haundi baten egoera psikologikoa hoberena ez dela ikusi dezakegu.
Tratamendua hasi baino lehen, ebaluazio fase bat egonen da pertsonaren egoera eta beharrak aztertuko
dituena, eta horren arabera erabakiko da printzipio batean zein izanen den terapia mota, maiztasuna eta
iraupena. Hasierako fase honetan pertsonaren ikusmen maila eta gainontzeko zentzuen balorazioa eginen
du teknikoak, bai eta pertsonaren egoera psikologiko eta animoaren azterketa ere.

Beraz, alde batetik, bakoitzaren behar/gabezien arabera, gizarteratzeko beharrezko jakintzak eskeiniko
zaizkio patologia pairatzen duen indibiduoari. Hala nola, bastoiaren erabilera, gida txakurraren erabilera,
itsuentzako irakurketa sistema, errelidadeko egoeren simulazioa (hiri mailan, autobusen erabilera…).
Orientazio programa adibidez, hasiera batean, barne espazioetan garatuko dute, eta aurrerapenak egiten
dituzten heinean kanpoko espazio konplexuagoetara pasako dira ariketa zailagoak egitera. Objetuen
ezberdintzea, kaleko jendearekin interakzioa eta espazioaren ulertzea tratamentuaren barne eskeiniko
diren atal garrantzitsuak dire. Itsuak, edo ikusmen maila bajua duen pertsonak usaimena, ukipena, entzumena
(ikusmena ez den gainontzeko zentzumen sensorial-pertzeptiboak)… entrenatuko ditu, eta espazioa
ulertzeko teknika berriak ikasiko ditu: ekilibrioa, biraketak, gorputz kontzeptuak (conceptos corporales),
tamainu-pisu-bolumen kontzeptuak e.a. Guzti hauek nahi eta nahiezkoak dira figura, objetu edo espazioen
ezagupenerako.

Terapiaren zati ez fisikoa, indibiduoaren egoera psikologikoa tratatzean datza. Ikustetik ez ikustera
pasatzea, hagitz gogorra suertatzen da eta terapiak pazienteari bere egoera berria onartzera lagunduko FISIKO PSIKOLOGIKO
dio. Bertze zentzumenekin bizitzaz gozatzen ikasiko dute zentruan, sentimentuak kontrolatzen eta SENSORIALA EMOZIONALA SOZIALA
autoestima irabazten. Terapiak hasiera batean bakarka hasiko dira eta pixkanaka taldeak haundituz joanen
ukipenezko
dira, esperientzia ezberdinetako patologiak pairatzen dituzten pertsonak batuz. meditazio gunea autodefentsa+konfiantza
pertzepzioa eskola

_NON? NOIZ? NOLA? komunikazio teknika ahozko komunikazioa ekilibrio ariketak
HEZKUNTZA
Ordutegia:
Astelehenetik Ostiralera: 09:00tik 13:00-ra. soinu naturalekin terapia espazio erlajatzaile isolatua dantza-terapia

_PARTE HARTZAILEAK psikoanalisis kontsultorioa
aromaterapia ametsen terapia
terrazan
TERAPIA
Orientatzailea
Ikusmeneko teknikoa laberintoa gainkarga simulazioa aire librean kanpaldia
Psikologoa
Langile Soziala komunikazio praktikak hipnosis negutegia/baratza SIMULAZIO
SOZIALA

egunerokoa
makilaren erabilera hizkuntza komunikazioa
hitzen bidezko adierazpena
arnasketa kulturen ezagupena
txakur gida
kantu klaseak
HEZKUNTZA

animalia terapia dantza-terapia taldeko terapia

fisioterapia terapia indibidula animalia terapia
TERAPIA

erosketak egitea zita-etxea eguneroko etxeko lanak

hiri artifiziala karaokea egunkari irakurketa gunea SIMULAZIO
SOZIALA

musikoterapia animalia terapia tunel ilunaren ariketa

bainua laztantze gunea
musikoterapia
(landare medizinalak) enpatia, maitasuna
TERAPIA

ENTZUMEN PATOLOGIAK

DESKRIBAPENA

Gortasuna, entzuteko ahalmenaren erredukzioa bezala definitzen dugu. Entzumen gaitasunaren galera, Aspektu hau arazo bat da helburuak eta aurrerakuntzak egiterako orduan, eta horregatik emanen zaio
partziala (hipoakusia) edo integrala (kofosia) izan daiteke, eta heredentzia bidez, eritasun bezala agertuz hainbertze garrantzia emozioak, sentimentuak bai komunikatzeko eta baita kontrolatzeko terapia ariketei.
edo kolpe/traumatismo baten ondorioz pairatu dezakegu patologia hau. Terapiek pertsonaren bizitza kalitatea hobetzea izanen dute helburu, adiskidetasuna eta afektutasuna
bultzatuz, eta gizartean mugituko diren medioan ekintzak gauzatu ahal izateko gaitasunak eta jakintzak
GIZARTERATZE PROGRAMA jasoko dituzte, beti ere bakoitzaren aspekturik indartsuenak are gehiago potentziatuz.

_HARTZAILEAK Laburtuz, hurrengo baloreak transmititu eta landuko dire pertsona elbarrituen errehabilitazioarako:
-Kontzeptu baten egituraketa, bere gain positiboa.
-Gorrak (kofosia) -Taldearenganako estimulazioa.
-Entzumen maila bajuko pertsonak (hipoakusia) -Jarrera kritiko-analitiko-kreatiboa.
-Bilakaera emozionalaren estimulatzea eta motibazio orokorra.
_ZERBITZUAK
Erran beharrik ez dago, psikologia mailako balore hauez gain balore edo jakintza fisikoak jasoko dituztela
Zentroak entzumenezko patologiak dauzkaten pertsonei eskeiniko dien zerbitzuak, pertsona hauek elbarrituek, eta baita tratamentu fisiko errehabilitatzaile bat. Ekintza hauetarako, medioa izango da
errehabilitatzea du helburu. Errehabilitatzea ez soilik edukazio mailan, edo gizarteratzeko beharrezkoak garrantzizko elementua, ekintza hauek garatzeko prestatua egonen dena eta ondoren gizartean topatuko
diren hainbat jakintzen transmititzean, baizik eta horretaz gain psikologikoki errehabilitatzeko helburua dutena ere modu batean aurreikusten lagunduko diena.
egonen da. Beraz, pertsona hauek tratatzeko terapia itsuenaren antzerakoa izanen da, eskema egituratzaile
mailan. _NON? NOIZ? NOLA?

Alde batetik gizarteratzeko beharrezko jakintzak ikasteko aukera emanen zaie gorrei, hala nola Ordutegia:
komunikazio klaseak eta praktikak. Baina zentro honen berezitasuna batez ere aspektu psikologikoaren Astelehenetik Ostiralera: 09:00tik 13:00-ra.
terapian nabarmenduko da. Entzumenaren galtzeak, arazo psikologikoak eragiten ditu bai hori pairatzen
duen pertsonarengan bai eta bere inguru hurbileko pertsonengan. Beraz, pertzepzio-sensorial bat galdu _PARTE HARTZAILEAK:
duen jende honi, bere egoera onartzen lagunduko zaio, eta gainontzeko zentzumenak garatuz bizitzaz
gozatzeko aukera daukatela demostratuko die terapiak (beraiei bai eta beraien familiei ere). Estimulazio Orientatzailea
sesioak jasoko dituzte eta motibazio globalaren bilakaera bat jasango dute. Tratamentuaren iraupena Fisioterapeuta
indibiduoaren bilakaeraren araberakoa izanen da eta bere barne edukiko dituen aktibitateen artean Psikologoa
aromaterapia, animali-terapia edo musikoterapia daude. Langile Soziala

FISIKO PSIKOLOGIKO
SENSORIALA EMOZIONALA SOZIALA
ukipenezko
meditazio gunea autodefentsa+konfiantza
pertzepzioa eskola

komunikazio teknika ahozko komunikazioa ekilibrio ariketak
HEZKUNTZA

soinu naturalekin terapia espazio erlajatzaile isolatua dantza-terapia

psikoanalisis kontsultorioa
terrazan
TERAPIA

laberintoa gainkarga simulazioa aire librean kanpaldia

komunikazio praktikak hipnosis negutegia/baratza SIMULAZIO
SOZIALA

egunerokoa
txakur gida
kantu klaseak
HEZKUNTZA


TERAPIA


SOZIALA


musikoterapia
TERAPIA

ELBARRITUAK

DESKRIBAPENA MUSIKOTERAPIA

Gizakia aparteko helburuak bilatzen dituen biziduna da, elbarritua aldiz, helburu arrunten atzetik Musika izpiritura zuzentzen da, ariman eragiten du, tentsioak desagertaraziz, pertzepzioa haundituz,
dabilena . Pertsona bakoitzaren perfila, elbarritua izan ala ez, bere zati ahul eta indartsuez definitzen emozioak azaleratuz. Imaginazioa estimulatzen du, erlajazio sakoneko egoerara eramaten du gizakia eta
da, mugitzen den inguruarekin erlazionaturik. Elbarritasuna ez da sujetuaren ezaugarri propioa, baizik eta honek izugarrizko onura jasotzen du: oreka fisiko eta psikiko bat .
indibidualtasunaren ondorioa, medioak planteatzen dituen exijentziekin erlazioan.
Musikoterapia, ahozkoa ez den komunikazioa mota bat da indibiduoarekin. Terapia post-hospitalarioetan
Pertsona elbarrituak jasaten duen elbarritasun graduaren arabera, ez dauka medio hortan bizitzeko adina erabilia izan da orain arte, baina 1993an, gorrei ere eskeintzen dizkien baloreez ohartuta tratamentu
autonomiarik, eta hori dela eta alternatibak bilatu behar ditu ekintza arruntak gauzatu ahal izateko. Puntu hauen parte izatera pasatu da.
hortan aktuatuko du gure zentroak, bakoitzak bere ezaugarrien araberako ekintzak gauzatu ahal ditzan.
Musikoterapiarako perkusiozko musika-tresnak erabiltzen dira, baina baita pianoak ere. Sesioa isiltasun
GIZARTERATZE PROGRAMA momentu batekin hasi behar da, eta ondoren ekingo zaie musika tresnei. Gor bakoitzak, maila ezberdinean
entzungo du musika: batzuek melodia mailan, bertze batzuek aldiz bibrazio edo erritmo mailan. Guztioak
_HARTZAILEAK: pertzibitzen dute mailaren batean, (beharko balitz ere audifonoen erabilera proposatu daiteke), eta
estimuloei erantzuteko joku musikalak gauzatuko dituzte.
-Elbarritasun maila ezberdineko pertsonak. Kontradiktorioa dirudi gorrei musika jartzea, baina musikalitatea ez da soilik entzutea. Musika sentitzea
da, informazioa emozioan transformatzea. Terapia honek komunikatzeko modu berriak garatuko ditu:
_ZERBITZUA gorputz komunikazioa eta dantza adibidez. Gorrak, segurtasuna irabaziko du, eta guztiaren gainetik
musikaz disfrutatzen ikasiko du.
Pertsona hauen elbarritasunak, pertsona hauek “baliogabeak” bihurtzea ekidin behar da. Aspektu sanoenak
potentziatu behar dituzte, autoestima indartuz, ahozko edo ez ahozko komunikazioa bideratuz eta _NON? NOIZ? NOLA?
adierazpen kreatiboak garatuz.
Ordutegia:
-Lengoai gaitasuna: giza espeziaren gaitasun propioa, emozioak, pentsamentuak, eta intentzioak ulertu eta Astelehenetik Ostiralera: 09:00tik 13:00-ra.
adierazteko bidea.
-Lengoaia: Komunikazioa ez da ahozko lengoaira mugatzen, eta isiltasuna ez den guztia ere ez da lengoaia. _PARTE HARTZAILEAK
Elbarritu baten isiltasunak bide berrietatik komunikatzera eramango gaitu.
-Kreazioa: ezerezean, gesto eta ekintzen bidez eraikitzea ahalbidetzen duen prozesu inter-subjetiboa da. Orientatzailea
Kreatibitatea eta sortzeko gaitasuna gizaki guztietan dagoen gaitasuna da, batzuetan izkutuan dagoena, Entzumen teknikoa
eta azaleratu beharko dena, komunikazio bide bezala. Psikologoa
Elbarrituaren dimentsio psikologiko-emozionalean, aspektu bat nabarmentzen da gehienetan: jarrera Langile Soziala
destruktibo, autoagresiboa eta desafiozkoa.

PATOLOGIA PSIKOLOGIKO EMOZIONALA
APATIA

DESKRIPBAPENA
Gizakiak arrazoiak behar ditu bizitza aurrera eramateko, nahiak, ilusioak, objetiboak,… existitzera eramango 3.- ANALISIA.- Terapia-saioan gaixoak ahoz adierazten ditu bere emozioak, doinuak eragindako
gaituena. Depresiora iristen gara vaina behin iritsita apatía batek jabetzen gaitu, erabateko desilusioak, erreakzioak azaltzen, eta inkontzientean gordean dauden bizipenak esnatzen.
gogogabeziak, geldotasunak… existentzialismo hori zalantzan jartzen dutenak.
Motibazio ezak abandonora eramango gaitu, inaktibitatera, motibazioa noiz iritsiko den zain baina zain Dantza-terapia:
izatetik nekea dator desesperazioa.
, “La danzaterapia nace de la danza en su forma más simple: de los movimientos naturales y espontáneos
del ser humano. Es una técnica corporal que interrelaciona arte (danza) y ciencia (psicología) para la
Motibazioa, ilusio berria… nola berreskuratu dezakegu?. Askotan pentsatzen dugu motibazioa egoera atención de problemas de salud y de aprendizaje en un proceso de integración psicofísica. La expresión
“natural” baten parte den sentimendu bat dela, ondo funtzionatzen dugunean hor dagoela, bihotzaren de la interioridad de las personas a través de la danza – movimiento permite el surgimiento y el posterior
taupada dagoen bezala. Baina motibazioa ez da konstantea, ez dago hor beti, eta edozeinek bizi ditzake desarrollo de la creatividad, la expresión y la sensibilidad favoreciendo la aceptación de uno mismo”.
momentu hutsak eta gogo gabekoak, etapa batzuk bukatzen direlako eta desioak bukatutzat ematen
direlako. *Antsia eta apatia era berean tratatuko dira eta nahiz eta bkarkako terapiak egin eta ksu bakoitza era
pertsonal batean tratatu ariketa asko elkarrekin burutzekoak izango dira.
Abilitate normalen lana hortan datza, berpiztea da gakoa. Norabide berrietan abiatu behar gara, bide
berrietatik ibili motibazio berrien bila. Berriak behar ditugu aurrekoak desagertu baldin badira, beraz _NON? NOIZ? NOLA?
jarrera exploratzaile horrek berebiziko garrantzia izango du berpizte honetan.
Musika-terapia gela intsonorizatuetan egiten da, eguneroko edo astean bizpahiru eguneko saioetan,
PROGRAMA banaka edo taldetan, gutxienez sei hilabetetan zehar.

_HARTZAILEA _PARTEHARTZAILEA
Aurretik aipatutako egoera horretan aurkitzen den edozein pertsona.
Orientatzailea/psikologoa
_ZERBITZUA Terapeuta

Musika-terapia, harmonia sendagarria
Musika beste zenbait teknikaren osagarri bezala erabiltzen da estresaren, depresioaren eta antsiaren
aurkako tratamendua egiteko. Gainera, oinazea arintzen laguntzen du.
Terapiaren hiru faseak:
1.- ELKARRIZKETA.- Kontsulta bakoitzak berotze-fase bat du, bost minutukoa. Terapeutak lehen hurbiltze
bat burutzen du, gaixoaren egoera ikusteko.
2.- INTERPRETAZIOA.- Bigarren fasean, lanaren ardatza ezartzen da eta erabiliko den materiala
aukeratzen, ondoren gaixoak berrogeita hamar bat minututan musika desberdinak entzungo ditu edo
interpretatu. Gaixoak bere garaian eta herrian entzuten zituen musika-motak erabiltzen dira. Musikaren
bidez, terapeutaren eta gaixoaren arteko komunikazioa sortzen da, zenbait teknika erabiliz, pertsona
bakoitzaren egoera kontuan hartuta.

FISIKO PSIKOLOGIKO
SENSORIALA EMOZIONALA SOZIALA
ukipenezko
pertzepzioa eskola

HEZKUNTZA


terrazan
TERAPIA


SOZIALA

egunerokoa
arnasketa
txakur gida kulturen ezagupena
kantu klaseak
HEZKUNTZA


TERAPIA


SOZIALA


musikoterapia
TERAPIA

Argitukako ezaugarri hauek areagotu egiten dira antsietate patologikoan eta orokortutako larritasunean,
adibidez, iraunkorragoak izaten dira. Portaeran ere etekinak dauzka, ekintzarako joera inhibituz,
PATOLOGIA PSIKOLOGIKO EMOZIONALA ekidinerako jarrera handituz. Kognitibo kutsua ere badauka, norberaren ahalbideen estimua gutxituz
ANTSIA ( depresio afektuetan gertatzen den bezala). Horrela, antsietate aztoramenak Freud-en kontzeptuek
bideratu zuten neurosi sailkapeneko aurreneko mailan daude. Antsietatea ez dago bakarrik kanpoko
DESKRIPBAPENA eraginen menpean baizik barneko aldiz aurretiko joera psikofisiologikoenean ere.
Antsietatea, antsia, larritasuna. Estuasuna, herstura, itolarria:
Sentimenduz eta adierazpen afektiboz osatutako multzo bat da larritasuna edo estuasuna. Barren- Halere, askotariko osagaiak dauzkan pertsonalitate-hazpegi gisara aurkezten da antsietatea. Agertzeko bi
barreneko opresio edo zanpaketaren eta hertsikeriaren sentipena eta egiazko edo irudimenezko mota desberdin bereiztu behar dira klinikoki: larritasun iraunkorra bata eta, bestea, egoera emozionalaren
zoritxar ikaragarri baten beldurra dira bere ezaupide nabarmenenak. Eta, aldi berean, babesgabetasunak arabera handitu edo gutxitu egiten dena.
eta ezintasunak gobernatzen du pertsona.
Gehientsuenetan barrenetik datorren, ezagutzen ez den eta zehaztugabeko arrisku baten beldur gisa PROGRAMA
deskribatu zuen Sigmund Freudek. Gorputzari dagokion jatorrizko alarma-erantzuna da, erreflexu arkaiko
erara. _HARTZAILEA
Aurretik aipatutako egoera batean aurkitzen den edozein pertsona
Esanahia:
1: urduritasunarekin eta beldurrarekin igarotzen den emozio-egoera sakona, bereizi gabea eta _ZERBITZUA
gehientsuenetan kronikoa.
2: Pertsona batek egoera grinatsuetarako eduki dezaken aldez aurretiko jarrera. Musika-terapiak ondorio mesedegarriak asko ditu, besteak beste:
Emozio-egoera: beldurraren eta antsietatearen arteko desberdintasuna kantitatean eta, batez ere, Arazo psikologikoak tratatzea: depresioak, goibelaldiak, antsiak, estresa, agresibitatea, esturak, larritasunak
ezagutzan (kognizioan) datza. Beldur egoeran sujetoak badaki zein objetuk sortzen duen beldurra; edo fobiak edo antzekoak dituzten gaixoekin. Hasierako talka-terapia bezala funtzionatzen du, gaixoari
egoerak emoziozko eta irudikapenezko edukia dauka. (Behavioristak edo konduktistak ez dute “objetuaz” lagunduz bere anabasaren kontzientzia izan dezan..
hitzegiten “eragileaz” edo “estimuluaz” baizik). Nahasmendu psikologikoak murriztea: gaixoak bere gorputzarekin, inguruarekin eta besteekiko behar duen
harremanak errazten ditu, eta Down sindromea, buruko paralisia, zahartzaroko dementzia eta haurren
Antsietate egoeran, berriz, subjektuak ez du bereizten ondo zein objektuk pisten duen antsietatea. gehiegizko aktibitatea hobetzeko oso eraginkorra da.
Halere, batzuetan, horrela deitzen zaie izu sakonei edo noizbehinka errepikatzen diren beldurrei. Garapen pertsonala aberastea. Ongizate pertsonala areagotu egiten du eta emoziozko komunikazioa
Aldez aurretiko jarrera: gauza bat da “antsietate egoera” eta beste bat oso desberdina “antsietate- hobetu.
hazpegia” (rasgo, trait). Emozio-egoera, hitzari dagokion lez, iragankorra da eta edozeini letorkioke. Arnasa-ondoezak arintzea. Antsia gutxitu egiten da, sakonago eta lasaiago hartzen da arnasa.
Antsietate-hazpegia, alderantziz, gizabanakoaren ezaugarria da, itxuraz berezkoa, eta bi eratan adierazten Tentsio arteriala orekatzea eta estresari lotutako hormona-maila urritzea.
dena: gehientsuenentzako antsiogenoak ez diren edo neurri gutxiko antsietate pizgarri diren estimulu
batzuen aurrean, aldez aurretiko jarrera daukatenek, beldurra jasaten dute (bakan batzuetan inongo Dantza-terapia:
estimulurik gabe); edo aldez aurretiko jarrera beldur konditzionatuak hedatzeko, berez antsiogenoak ez “La danzaterapia nace de la danza en su forma más simple: de los movimientos naturales y espontáneos
diren estimuluen aurrean. Neurri handiko antsietate-hazpegia patologikoa da. del ser humano. Es una técnica corporal que interrelaciona arte (danza) y ciencia (psicología) para la
atención de problemas de salud y de aprendizaje en un proceso de integración psicofísica. La expresión
P Pichot-ek, 1987an, honela definitu zuen: “Arlo fenomenologikoan funtsesko hiru osagai dauzkan egoera
. de la interioridad de las personas a través de la danza – movimiento permite el surgimiento y el posterior
emozionala da antsietatea (edo estuasuna): berehalako arrisku baten hautematea, arrisku honekiko itxaron- desarrollo de la creatividad, la expresión y la sensibilidad favoreciendo la aceptación de uno mismo”.
jarrera eta desegiturazko sentimendua arriskuak sortzen duen ezintasunezko kontzientziari loturikoa”.
Estresak eragindako zenbait erreakzio guztiz arruntak dira (adibidez, benetako eta berehalako arrisku _PARTEHARTZAILEA
baten aurrean, azterketa egoera batean, gertuko heriotza edo gaixotasunaren unean). Babes lana ere bete
dezakete ezgaraiko ekintza bat eragotziz. Eragilearen desagertzearekin ezabatzen dira erreakziook ere. Orientatzailea/psikologoa
Antsietatea, alderantziz, jakingabeko zergatiak azaleratzen du, erabateko oztopo bihurtuz. Terapeuta

PATOLOGIA SOZIALA
GIZARTEAREN AURREAN BABESIK GABE

BEHARREN DESKRIBAPENA

_Eskubide-berdintasuna, pertsonei gizarte-bizitzan eta lan-arloan parte hartzen galarazten dieten mugak Txosten teknikoak prestatzea esku hartzen duten administrazioentzat.
gaindituz. Komunikazioak erraztea ofizialak ez diren beste hizkuntza batzuetan.
_Aukera-berdintasuna herritar guztientzat, beren arraza, sexua, jatorria edo beste edozein ezaugarri Prestakuntza eta alfabetatze mailako ikastaroak ematea.
sozial edo pertsonal alde batera utzita.
_Normalizazioa eta gizarteratzea, gizaki libreen eta beren ingurune fisiko eta sozialaren artean harreman _NON? NOIZ? NOLA?
egokia sortu dadin berdintasunean oinarrituta.
Ordutegia:
GIZARTERATZE PROGRAMA
Astelehentik-Ostiralera 8.00-21.00
_HARTZAILEAK Larunbatetan 9.00-16.00
Babesik gabe dauden edo gizartean baztertuak geratzeko arriskua duten pertsonak Igandeetan (larrialdietarako zerbitzua 10.30-13.30)
-Europar batasunaz kanpoko atzerritarrak
-Ijito familiak eta beste gutxiengo etnikoetako familiak Ez dira onartzen
-Etxegabeak Aurreikusitako kasuetan jasotzen diren egoerak eta lehendik abian hasitako espedienteak dituzten
erabiltzaileek azaldutakoak (adibidez: ospitale bateko gizarte langile batek emandako senda-agiriak)
_ZERBITZUAK Bortitza, mozkor edo antzera egoteagatik larrialdiko edo oinarrizko arretako beste zerbitzu batzuek
utzitako edo arreta eskaini gabeko pertsonak.
Harrera Berariazko balibideak dituztenak (esaterako:adingabeak)
Gizarte langilearekin elkarrizketa, hark atzerritarrei lagundu diezaion lana eta etxebizitza bilatzen, lege
aholkuak eman diezazkion eta baita informazioa ere osasun baliabideei eta hizkuntz ikastaroei buruz, eta _PARTE HARTZAILEAK
topalekuren bat eskaini diezaion.
Ikastaroen helburua: gizartea arazoaren berri izan behar du, babesik gabe daudenak edo gizartean Orientatzailea/psikologoa
baztertuak sentitzen direnak ez dira soilik gizarteratze arazo honen parte. Gizartea bera da aldatu behar Langile soziala
dena eta honetan guztiok gaude barne. Aurretik gizarteratze programa hori jaso izan duten pertsonek
Aholkularitza programak proposatuko dira ijito kultura eta beste gutxiengo etnikoetakoen berri
emateko. Programak bizitzeko modua elkarbanatzea du helburu, horretarako ijitoek lehenengo pertsonan
kontatuko dizkigute haien esperientziak. Gizarteratze-prosezu horietan biztanleria osoaren partaidetza
bultzatu beharra dago.

Integrazio Soziala eta laborala
Gaitzea, lanbidea aurreko prestakuntza ematea. Lan orientazioa eskaintzea eta beste erakunde batzuetara
bideratzea da atal honen helburu nagusiena.
Eskura dauden baliabideen berri ematea, publikoak nahiz pribatuak izan.

TENTSIOA
PATOLOGIA SOZIALA AREAGOTU
INDARKERIAREN AURREAN BABESIK GABE

“Une femme violenté physiquement ou psychologiquement n’est pas libre de parler ou d’agir”
Golden y Frank 1994

PATOLOGIAREN DESKRIBAPENA
Etxeko tratu txarrak: Emakumeek beren senar bikote edo senargaiaren eskutik behin eta berriz jasaten
,
duten edozein eraso fisiko, psikologiko, sexual edo beste motakoa, beren askatasun eta eskubideak urratu INDARKERIA
HANDIKO DAMUA
eta ondorio larriak sortzen dizkiena. ISTILUA EDO ETA
Leonore Walker `The battered woman` LEHERKETA ADISKIDETU
New York , Harper and Row 1979

TRATU TXARREN DINAMIKA:INDARKERIAREN ZIKLOA

.Tentsio pilaketaren aldia: tentsioak hitzezko eraso edo eraso fisiko arin eta isolatuko portaerak
bezala eraikitzen eta adierazten dira berariaz, gorabehera txikien ondoren: mespretxu arinak, haserre
neurritsua, axolagabetasun hotza, sarkasmoa, isilune luzeak, eskaera irrazionalak. Emakumea giro hori
maneiatu ahal izateko neurriak eta erasori aurrea hartzeko edo sahiesteko autodefentsako mekanismo
psikologikoak hartzen joaten da. Ekintza horiek guztiek xede bat dute: biktima desegonkortzea.

.Eraso biziaren aldia: Esplosioaren eta erasoaren ezaugarrietako bat da tratu txarrak ematen
dituen pertsonak lehenengo aldian zehar pilatzen joan den tentsioa deskargatzen duela gogorki.
Erasotzailea ekintzara iragatzen da. Aldi honen eta aurreko aldian ikus daitezkeen gorabehera sarriago
edo urriagoen arteko desberdintasuna lesio-gaitasun handiagoan datza.
Biktimarentzako ondorio garrantzitsuenak aldi honetan gertatzen dira, bai plano fisikoari dagokionez
baita plano psikikori dagokionez ere. Emakume gehienek ez dute laguntza bilatzen erasoa gertatu eta
berehala, erreakzio ohikoena 24 orduz isolatua mantentzea izaten da, nahiz eta batzutan zenbait egun
igarotzen diren medikuaren kontsultara joan aurretik. Jarraian “errudutasunaren transferentzia” gertatzen
da. Erasotzaileak emakumea gizonaren indarkeriazko portaera arduradun sentitzea lortzen du.

.Lasaitasun, adeitasun eta maitasun aldia, damua edo maitaleen barealdia: aldi honen ezaugarri
garrantzitsuena da erasotzailearen muturreko adeitasuna eta “jarrera” maitekorrak (arretak, opariak…).
Aldi honetan emakumearen erabateko biktimizazioa gertatzen da, eta harremanak bere horretan
jarraitzeko indar positivo gisa jarduten du. Erasotzailea damu agertzen da, eta antzekorik ez duela egingo
zin egiten du.

INDARKERIAREN AURKAKO PROGRAMA
FISIKO PSIKOLOGIKO
_HARTZAILEAK SENSORIALA EMOZIONALA SOZIALA
Emakumeen aurkako indarkeria jasaten duten pertsonak.
ukipenezko
pertzepzioa eskola

_ZERBITZUAK
Gaitasun pertsonaleko eta sozialeko ereduen garapenak sustatzea eta autoestimua estimulatzea izango HEZKUNTZA
dira helburu nagusienak. Eredu horiek ondorengo hauek bezalako kontzeptuak dituzte:
Autokontzeptua
Autoestimua ametsen terapia
aromaterapia
Soziabilitatea terrazan
TERAPIA
Enpatia
Programak biktima erabakiak hatzeko prozesuan lagunduko du, arazoak konpontzeko estrategian
jabekuntzan eta gaitasun sozialetan trebatuz. Zentroak eskeiniko dion babes soziala bi atalentan sailkatzen
da: SOZIALA

egunerokoa
Babes emozionala: enpatia, maitasuna eta konfiantza. Emakumearen segurtasuna areagotzea da da puntu makilaren erabilera hizkuntza komunikazioa
garrantzitsuenetako bat, erabakiak hartzeko prozesuan eta tratu txarrek eragindako trauma psikologikoa
gainditzen lagunduz. arnasketa kulturen ezagupena
txakur gida
kantu klaseak
HEZKUNTZA
Euskarri informatiboa (laguntza juridikorako zerbitzua): abokatuen elkargoen argibide juridikoetarako
zerbitzuak. animalia terapia dantza-terapia taldeko terapia

_NON? NOIZ? NOLA? TERAPIA

Ordutegia: erosketak egitea zita-etxea eguneroko etxeko lanak
Gizarte larrialdietarako zerbitzua 24h (telefonoz)
Astelehenetik-Ostiralera 15.00-8.00 karaokea
hiri artifiziala egunkari irakurketa gunea SIMULAZIO
Larunbat-Igandeetan 24h SOZIALA

_PARTE HARTZAILEAK musikoterapia animalia terapia tunel ilunaren ariketa

Orientatzailea bainua laztantze gunea
musikoterapia
psikologoa (landare medizinalak) enpatia, maitasuna
TERAPIA
Langile soziala

PROGRAMA

PATOLOGIA SOZIALA _HARTZAILEAK
DROGAZALEAK Drogazlea orokorrean, bai noizbehinka drogak hartzen dituena baita sarritan hartzen dituena ere. Talde
honetatik kanpo geldituko dira drogarekiko erabateko menpekotasuna dutenak, nolabait drogazalearen
gorputza bai fisikoki baita psikologikoki ere drogaren menpe une oro aurkitzen denean. Kasu hauetan
drogazaleak medikuaren beharra izango du, hau da, ospital baten beharra.
PATOLOGIAREN DEKRIBAPENA
_ZERBITZUA
_DROGA
Munduko Osasun erakundearen (OMS) definizioa ondoko hau dugu: “toda sustancia, que puede ser medicinal PREBENTZIOA: “aurre zaintzea”, arazo bat gertatu baino lehen neurriak hartu etorkizuneko
o no, que se introduce en el organismo por cualquier via: oral, endovenosa, intramuscular respiratoria,
, efektuak murrizteko. Esanahi honek bere baitan hartzen ditu ondoko hitzak: prestakuntza, organizazioa,
epidérmica, y que tiene la capacidad de acción sobre el sistema nervioso central, promoviendo efectos aurreikusi, perspektiba…
físicos, emocionales, sensoriles o de intelecto y por cierto alteraciones del psiquismo”. Ikerkuntza, errealitatearen ezagutza, erreflexioa, planifikazioa, ebaluazioa, taldekako lana, ikuspegi
orokorra, jakinduriaren aberastasuna, kreatibitatea… dira programa honen zenbait aspektu. Publikoari
_DROGAZALEA orokorrean zuzenduta dago.
Drogazaletasuna gaixotasun kroniko jarrai bat da, jatorri sozial eta familiarrekoa, tratatzen ez bada
heriotzan bukatu daitekeena. Drogarekiko erabateko menpekotasuna du drogazale batek, harreman gaixo TRATAMENDUA: “MODELO MINNESOTA”.n oinarritua
bat dago indibiduoaren eta drogaren artean. Egoera hori ohitura bilakatzen da eta drogazaleak bere
askatasun osoa galtzen du. MODELO MINNESOTA REPRESENTA UN MOVIMIENTO DE REFORMA SOCIAL QUE HA
HUMANIZADO EL TRATAMIENTO DE LAS PERSONAS AL ALCOHOL Y LAS DROGAS.
Menpekotasun hori bi motatakoa izan daiteke: En la primera etapa del tratamiento para la adicción de un toxicómano o drogadicto, se orienta a la
Psikikoa: menpekotasun mentala. Droga faltan dagoenen ezinegona, ondoeza… dira jarrera ohikoenak. persona a reflexionar sobre la comprensión de la gravedad de su adicción de un toxicómano o drogadicto
Fisikoa: menpekotasuna ez da buruaz soilik jabetzen, gorputzaz ere jabetzen da. Drogazaleak drogaren y acepta su enfermedad. Una vez que el paciente acepta su estado de toxicómano o drogadicto y
beharra duenean ondoez fisiko batzuk agertzen dira eta hauen intentsitatea hartzen duen droga motaren contando ya con una clara convinccion al deseo de controlarse, el programa de recuperación de
araberako izango da. toxicómano o drogadicto sigue con sus siguientes pasos en los cuales las terapias individuales y de grupo
Menpekotasunaren araberako beste sailkapen bat: tratan al paciente en los tres niveles: mente, cuerpo y espíritu.
La intitucion trabaja con el Modelo Minnesota nacido en Center city-Minnesota basado en el programa
.Noizbehinka drogak hartzen dituena DOCE PASOS de Alcoholicos anónimos
.Sarritan drogak hartzen dituena, zirkunstantzi desberdinen aurrean, eguneko momentu
desberdinetan… baina oraindik baditu droga gabeko tarteak ere. Proceso de tres etapas sucesivas de trabajo:
.Erabat drogaren menpe dagoena, gorputzak droga eskatzen dio momento oro.
Primera etapa: es el contacto con el adicto y su familia. Esto se realiza en la CASA CENTRAL
Sarritan kontsumitzen dutenak. Zegaitik? como espacio de contención, taller AMBULATORIO y otras actividades orientadas a la recuperación y
reinserción social.
Plazer sentsazio berriak experimentateko Segunda etapa: para aquellos casos que necesitan un abordaje intensivo es una internación
Baztertuak izateko beldurra corta en un CENTRO DE INTERNACION.
Identitatearen bila Tercera etapa: para los internados que han sido dados de alta en su tratamiento, y no cuentan
Arazoetatik aldendu con una contención familiar y de su entorno, pasa a una casa de medio camino caracterizándose esta
Independentzia aldarrikatu etapa por el acompañamiento personalizado insertándose socialmente en ese periodo.
…

El modelo Minnesota es un programa de tratamiento comprensivo y multidisciplinario que enfatiza:
El cuidado del lugar de la cura FISIKO PSIKOLOGIKO
El crecimiento espiritual SENSORIALA EMOZIONALA SOZIALA
La dignidad del individuo ukipenezko
Los objetivos son: meditazio gunea autodefentsa+konfiantza
pertzepzioa eskola
Tratar a la gente con químico-dependencia en lugar de encerrarlos o ignorarlos
Tratarlos con dignidad komunikazio teknika ahozko komunikazioa ekilibrio ariketak
Ayudarlos recuperarse física, mental y espiritualmente HEZKUNTZA

1.ofrece una espiritualidad inclusiva y flexible que es distinta y esta separada de la religión organizada soinu naturalekin terapia espazio erlajatzaile isolatua dantza-terapia
2.defiende el tratamiento humanitario para los adictos, mejora el acceso al tratamiento y promueve
la abstinencia. La químico-dependencia debe ser tratada como una enfermedad primaria. 2 metas: la psikoanalisis kontsultorioa
abstinencia total del alcohol y las drogas y la segunda la de una mejor calidad de vida. terrazan
TERAPIA

Principios laberintoa gainkarga simulazioa aire librean kanpaldia
La adicion es tratada como enfermedad primaria y no como consecuencia de otra enfermedad
La meta es la recuperación del adicto con cuidado continuo, no la cura komunikazio praktikak hipnosis negutegia/baratza SIMULAZIO
Presenta un programa completamente didáctico que puede ser utilizado en cualquier persona SOZIALA
Se utiliza un plan especifico e individualizado para cada paciente egunerokoa
Los profesionales y los pacientes colaboran en definición del camino en recuperación makilaren erabilera hizkuntza komunikazioa
La recuperación se facilita con el apoyo del entorno: familia amigos y grupos de autoayuda
txakur gida
_NOIZ? NON? NOLA? kantu klaseak
HEZKUNTZA

28 eguneko programa (180 ordu) animalia terapia dantza-terapia taldeko terapia
Astelehenetik-Ostiralera 8.00-20.00
Larunbatetan 8.00-13.00 fisioterapia terapia indibidula animalia terapia
Igandeetan jai TERAPIA

90 eguneko programa (egoitza zerbitzua barne, barnetegia) erosketak egitea zita-etxea eguneroko etxeko lanak
*epe hau bikoiztu edo hirukoiztu daiteke eboluzioa kontuan izanik. Zentrua izango da erabaki hori hartuko
duena. hiri artifiziala karaokea egunkari irakurketa gunea SIMULAZIO
SOZIALA
_PARTE HARTZAILEAK
Medikua musikoterapia animalia terapia tunel ilunaren ariketa
Psikiatra
Psikologo bainua laztantze gunea
musikoterapia
Dependentzia kimikoko langilea (landare medizinalak) enpatia, maitasuna
TERAPIA
Langile soziala

Memoria

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Mehr von naroa

Mehr von naroa (11)

Memoria