Management Game "Tactec Moodle"; ontwikkel een plan voor de invoering van Moodle; Ned-Moove Moodlemoot, Amsterdam, 30 mei 2012; Pieter van der Hijden.

1. Management Game Tactec Moodle
Ontwikkel een plan voor de invoering van Moodle
Ned-Moove Moodlemoot, Amsterdam, 30 mei 2012
Pieter van der Hijden (pvdh@sofos.nl)
Sofos Consultancy (www.sofos.nl)
Sofos Consultancy / Pieter van der Hijden - 2012 - This work is licensed under a Creative
Commons Attribution 3.0 United States License.
Synopsis
"Deze oefening scheelt een half jaar praten", zei een tevreden deelnemer ooit.
Het invoeren van Moodle in een onderwijsinstelling is heel wat moeilijker dan alleen de software downloaden en drie keer
op OK klikken. In deze management-game ondervindt u dat aan den lijve. U gaat samen voor een bepaalde
onderwijsinstelling een globaal implementatieplan voor het invoeren van e-learning met behulp van Moodle opstellen. De
deadline: 60 minuten!
Wat levert u dat op:
• kennis en inzicht uit deze oefening kan van pas komen in uw praktijksituatie
• een handout met resultaten van eerdere brengt u vast nog op ideeën
• de oefening zelf mag u hergebruiken, eventueel voor een heel andere case (Creative Commons, naamsvermelding
verplicht).
Deze management-game bestaat uit een casus-beschrijving plus de frame-game Tactec. Een game-sessie duurt normaal
gesproken een dagdeel. De verkorte versie (met minder rapportages, discussies en cross-checks en veel discipline) duurt 60
minuten.
1

2. 1 Benodigdheden
1. deze instructie (een exemplaar voor elke deelnemer),
2. schrijfmateriaal,
3. spelbord met tape enz. om aan de muur te hangen (een exemplaar per groep)
4. flipovervel voor aantekeningen om op tafel te leggen (een exemplaar per groep),
5. systeemkaartjes om stakeholder op te schrijven (een exemplaar per deelnemer)
6. stickers rechthoekig geel, groen, rood (een setje per deelnemer)
7. stickers vierkant in vier willekeurige kleuren (een setje van vier per deelnemer)
8. viltstift om op de stickers te schrijven (een per deelnemer)
9. digitale camera om het eindresultaat (spelbord) vast te leggen.
2 Case
U werkt aan een onderwijsinstelling. De directie heeft in het verleden regelmatig gewezen op het
belang van onderwijsinnovatie. Ze heeft gezorgd voor een ict infrastructuur (lokale netwerken,
internetaansluiting, computer labs) en ze heeft geïnteresseerde leerkrachten in de gelegenheid
gesteld om te experimenteren met het gebruik daarvan ten behoeve van het onderwijsproces.
Nu vindt de directie het tijd worden om deze bottom-up benadering achter haar te laten en over te
stappen op een top-down e-learning policy. Ze wil graag dat binnen twee jaar e-learning een
significante rol speelt in alle opleidingen.
De directie verwacht dat haar visie zal resulteren in:
• verhoogde efficiency en effectiviteit van administratieve en logistieke processen,
• verbeterde leermaterialen door het toepassen van multimedia en koppelingen met actuele data
wereldwijd,
• nieuwe en verbeterde leermethoden zoals animaties, online samenwerken, simulaties en games,
• impliciete voorbereiding van studenten, staf en organisatie op het informatietijdperk dat voor
ons ligt,
• toegenomen motivatie bij de studenten, verminderde uitval en hogere slaagpercentages,
• toegenomen studenten aantallen dankzij aanbod aan afstandsonderwijs, blended learning, tijd
en plaats onafhankelijk leren.
Om haar ambities te implementeren heeft de directie een projectgroep benoemd. U bent één van de
leden. De eerste taak van uw team is het opstellen van een globaal implementatieplan voor de
komende twee jaar.
2

3. 3 Stappen
3.1 Stap 1 - Stakeholders identificeren
Stap 1a - Bestudeer de casus en ga individueel een lijst van alle stakeholders (belanghebbenden)
opstellen die bij deze casus betrokken zijn. Schrijf ze op dit vel neer:
• ...
• ...
• ...
• ...
• ...
• ...
• ...
• ...
• ...
• ...
Tips om stakeholders op te sporen:
• Wie zijn nodig om de uitvoering van het implementatieplan te laten slagen? Wie kunnen de
uitvoering versnellen?
• Wie kunnen de uitvoering van het implementatieplan belemmeren? Wie kunnen de uitvoering
vertragen?
• Voor wie zijn de resultaten van de veranderingen positief?
• Voor wie zijn de resultaten van de veranderingen negatief?
Stap 1b - Combineer uw stakeholders met die van de andere groepsleden. Zorg dat u er samen ruim
20 hebt. Schrijf ze op de grote lege flap.
Stap 1c - Neem de 20+ stakeholders door en bepaal samen welke de zeven meest relevante zijn.
Schrijf die op zeven afzonderlijke stickers (gele rechthoek) en plak die in de kolom "role".
Stap 1d - U gaat zich vanaf nu concentreren op één van de zeven stakeholders. U gaat niet een rol
spelen, maar u probeert u wel in die stakeholder te verplaatsen. Verdeel daarom samen de zeven
stakeholders over de zeven deelnemers. Schrijf uw eigen rol op een systeemkaartje.
3

4. 3.2 Stap 2 - Begin- en eind-situatie beschrijven
U bent nog steeds lid van het projectteam dat een globaal implementatieplan gaat ontwikkelen.
Binnen die rol concentreert u zich op één bepaalde stakeholder.
Stap 2a - Bedenk hoe de huidige situatie er voor "uw" stakeholder uit ziet en beschrijf die in een paar
woorden op de RODE sticker. Gebruik een viltstift om kort en krachtig te formuleren en leesbaar
vanaf een afstand (en voor een digitale camera).
Stap 2b - Bedenk hoe de gewenste situatie er voor "uw" stakeholder uit ziet en beschrijf die in een
paar woorden op de GROENE sticker.
Stap 2c - Bespreek uw resultaten in de groep, pas ze zo nodig nog aan en plak de rode, resp. groene
stickers in de kolom "initial state", resp. "final state" van de voor uw stakeholder bedoelde regel op
het spelbord.
4

5. 3.3 Stap 3 - Activiteiten benoemen
Stap 3a - Bedenk 3-4 opeenvolgende activiteiten die "uw" stakeholder van de huidige situatie naar de
gewenste situatie kunnen brengen. Beschrijf deze activiteiten op 3-4 vierkante stickers (kleuren niet
van belang).
Tip: geef concreet aan om welke activiteiten het gaat; vermijd abstracties zoals doelen stellen,
plannen maken, plannen uitvoeren, plannen evalueren.
Stap 3b - Bespreek uw resultaten in de groep, pas ze zo nodig nog aan en plak de 3-4 vierkante
stickers in de kolommen "period-1" t/m "period-4" van de voor uw stakeholder bedoelde regel op
het spelbord.
5

6. 3.4 Stap 4 - Implementatieplan completeren
Stap 4a - Het resultaat van de vorige spelstappen is een ingevuld planbord. Ga nu samen een cross-
check uitvoeren. Tot nu toe is per stakeholder gedacht, maar klopt het geheel ook per periode?
Misschien is het nodig om sommige activiteiten een periode uit te stellen of juist eerder te laten
plaatsvinden.
Stap 4b - Wanneer het geheel in balans is vat u in uw groep de conclusies voor uw stakeholder
samen.
Stap 4c - Documenteer het groepsresultaat door een digitale foto van het planbord te maken.
6

7. 4 Uitbreidingen
4.1 Documenteren
De resultaten van een Tactec game-sessie liggen vast in de vorm van een spelbord met stickers en
daarop korte teksten. Achter die korte teksten zitten uiteraard uitgebreide redeneringen en de
resultaten van onderlinge discussies. Die zijn echter niet geregistreerd. Om deze informatie niet
verloren te laten gaan, is het van belang deze zo snel mogelijk na de Tactec sessie bij de deelnemers
"af te tappen". Een wiki is daarbij een zeer bruikbaar middel gebleken.
Creëer van tevoren een wiki en maak daarin een voorgestructureerde startpagina aan (zie figuur).
Stakeholder Huidige Periode A Periode B Periode C Gewenste
situatie situatie
[[S1]] [[H1]] [[A1]] [[B1]] [[C1]] [[G1]]
[[S2]] [[H2]] [[A2]] [[B2]] [[C2]] [[G2]]
[[S3]] [[H3]] [[A3]] [[B3]] [[C3]] [[G3]]
Bij iedere sticker op het Tactec spelbord hoort een pagina in de wiki. Via de voorgestructureerde
startpagina van de wiki is dat snel duidelijk/
Vraag de deelnemers om vanuit hun stakeholder perspectief de tekst van de verschillende stickers
om te zetten in lopende zinnen en verder aan te vullen. Dit levert binnen een half uur een zeer
uitgebreide (ruwe) documentatie op bij het globaal implementatieplan, per stakholder en per
periode.
4.2 Simuleren
De resultaten van de uitgebreide documentatie zijn met copy/paste gemakkelijk om te zetten in rol-
en spelstap-beschrijvingen binnen de Cyberdam game-engine (http://www.cyberdam.nl).
U kunt nu simulatis van het voorgenomen verandertraject gaan uitvoeren. Daarbij krijgen de eerdere
teamleden met focus op een bepaalde stakeholder nu de opdracht om daadwerkelijk de betreffende
stakeholder (of diens vertegenwoordigende organisatie) te spelen in een online rollenspel om zo het
globaal implementatieplan in de gesimuleerde praktijk te kunnen testen.
7

8. 5 Achtergrond
5.1 Moodle implementatie
Sofos Consultancy heeft op basis van zijn ervaringen met een zevental Moodle implementaties een
presentatie gehouden op de Online Educa Berlin 2008. De tekst is te vinden op
http://www.sofos.nl/LinkedDocuments/08pvdh-oeb-implement-elearning.pdf.
5.2 Tactec management game
Tactec originally was developed as a game to learn about the tactics of electronic commerce.
However, as it was structured as a frame game, it could be loaded with a different content easily. It is
now used most of the time as a frame game to develop a global implementation plan for a real case.
A full Tactec session requires half a day. In a condensed way and with some discipline from both the
participants and the facilitators, it can be run in one hour.
A description of the original Tactec game can be found at
http://www.sofos.nl/LinkedDocuments/00pvdh_tactec.pdf.
8

9. 5.3 Sofos en Moodle
Overview: Moodle
Moodle is a free and open source Virtual Learning Environment for class-room
support and distance learning. It offers authoring, content management, course
administration, communication and the delivery of learning resources and
individual and social learning activities.
Intro: • Moodle - an overview, presentation, 1½ hour
• Moodle for education managers, workshop, ½ day
• Moodle for HR managers, workshop, ½ day
• Moodle for students, workshop, 1½ hour
Training: • Moodle - update, workshop, ½ day
• Moodle 2.0 for system administrators, training, 2 days
• Moodle 2.0 for teachers, training, 2 days
• ICT skills for knowledge workers, training, 3 days
Services: • Critical walkthrough of a Moodle site, advise, ½ day
• Design your own Moodle course, workshop, ½ day
Applications: • Tactec-plus - organizational change, workshop, 1 day
Projects: • Implementing virtual learning environment (Moodle); Polytechnic College,
Suriname; 2011
• Workshop on policy and management of virtual learning environment;
Stad Gent, Belgium; 2011
• Small assignments on Moodle and Cyberdam; various; 2011
• Implementing collaborative work environment & public web site for
WHATER project (EU); VUA, Amsterdam, The Netherlands; 2011
• Implementing e-learning at Petroleum Geology Dept.; Anton de Kom
University of Suriname, Suriname; 2011
• Consulting on implementing e-learning and training in Moodle for System
Administrators; Bethlehem University, Palestine; 2010-2011
• Implementing a Virtual Learning Environment (Moodle); Institute of Social
Studies of the Erasmus University Rotterdam, The Hague, The Netherlands;
2008-2010
• Establishing Ned-Moove, the Dutch Moodle Association and acting as
secretary of the board; Moodle community in Dutch speaking countries;
2007-2010
9

10. • Training for lecturers on online course development, training for
administrative staff on online course delivery, training for ICT professionals
on Moodle systems management.; MSB - Mona School of Business,
Jamaica; 2007-2007
• Training for lecturers on online course development and delivery;
UNESCO/UWI CUPIDE project, Jamaica; 2006-2002
• Introducing e-learning to support business training, implementing LMS,
instructing staff and trainers.; GITP - training company, The Netherlands;
2006-2006
Publications: • Moodle Introduction: Develop Today Your Online Course; preconference
at eLearning Africa 2012; Cotonou, Bénin, 23-25 May 2012.
• The future with Moodle; Paper presented at Moodlemoot Ireland & UK,
Dublin, Ireland, 2-4 April 2012; Pieter van der Hijden;
http://www.slideshare.net/pvdhyden/12pvdh-futuremoodle
• Dynamic courses: individual learning paths and online collaborative
exercises in moodle 2; Paper presented at Moodlemoot Ireland & UK,
Dublin, Ireland, 2-4 April 2012; Pieter van der Hijden;
http://www.slideshare.net/pvdhyden/12pvdh-indlearningpaths
• Critical Walkthrough of a Moodle Site; Half day session with a small group
of stakeholders to assess their Moodle site from various perspectives;
Pieter van der Hijden; 2011;
http://www.slideshare.net/pvdhyden/moodle-walkthrough-handout
• Moodle 2.0 themes; Overview of the standard Moodle 2.0 themes and the
parameters accessible for system administrators; Pieter van der Hijden;
Sofos Consultancy, 2011; http://www.slideshare.net/pvdhyden/moodle-
20-themes
• Moodle and Gaming 2.0; Proposal to adapt Moodle for Policy Exercises,
Business Simulations and Experiential Learning Games; Pieter van der
Hijden; Presentation at Moodlemoot UK, London, 2010.
• How to implement an e-learning system; i.e. Moodle; Pieter van der
Hijden; Online Educa, Berlin, Germany, 2008.
• From learning design to game design and back; the Cyberdam example;
Pieter van der Hijden; ISAGA, Kaunas, Lithuania, 2008.
• Gaming/simulation and the Virtual Learning Environment; Pieter van der
Hijden; ISAGA, Nijmegen, The Netherlands, 2007.
See also: • Moodle.org - International Moodle Community
• Ned-Moove - Nederlandstalige Moodle Vereniging
Rights: The name Moodle™ is a registered trademark of the Moodle Trust.
Sofos Consultancy / Pieter van der Hijden - 2011 - This work is
licensed under a Creative Commons Attribution 3.0 United States License.
10

11. 5.4 Sofos Consultancy
Sofos Consultancy is an international management consulting firm on ict for development, learning
and government. It was founded by Pieter van der Hijden MSc in 1980 and operates from
Amsterdam, The Netherlands.
Sofos Consultancy evolved from general consulting on organization, information and ict to consulting
on ict for development, learning and government. More and more assignments are related to
developing countries, and especially to education and government sectors.
Within the fields mentioned, Sofos has executed projects at strategical, tactical and operational
level. It became an expert in gaming/simulation, Cyberdam (online roleplaying) , e-learning,
Moodle (virtual learning environment) and Fab Labs (digital fabrication laboratories). Another
specialty is setting-up and initially boarding (international) professional associations. That happened
with Saganet (gaming), Ned-Moove (Moodle), ISAGA (gaming), and the International Fab Lab
Association. In Suriname (South America), Sofos co-founded ECOIS, the Centre of Expertise on
Education and ICT Suriname.
Sofos also contributes to innovation in the fields it covers, e.g. dynamic learning paths &
collaborative exercises in Moodle, localization of educational games, and curriculum development
for "How to manage a Fab Lab" of Fab Academy.
11