1. Kendimiz Yapal›m
Yavuz Erol*
Otomatik Çiçek Sulama Sistemi
Ço¤umuzun evinde, do¤an›n en güzel canl›la- hazla ayarlanmaktad›r. Analog ve dijital olmak
r› olan çiçekler bulunmaktad›r mutlaka. Çiçek ye- üzere iki türü bulunan bu prizlerden her ikisi de
tifltirmenin baz› zorluklar› oldu¤u ise herkes tara- bu ifl için uygundur. Analog olan tip ile sadece
f›ndan bilinmektedir. Belirli zamanlarda saks›da- günlük ayarlama yapmak mümkün iken, dijital
ki topra¤› de¤ifltirmek ve daha önemlisi aksatma- olan tip ile haftal›k ayar da yap›labilmektedir.
dan çiçe¤i sulamak gerekir. Gereken özenin gös- Gerçeklefltirilen otomatik sulama sisteminde ana-
terilmemesi halinde çiçe¤in solmas› veya kuru- log tipteki zaman ayarl› priz kullan›lm›flt›r.
mas› kaç›n›lmaz olur. Sulama ifllemi özellikle ev-
den uzun süreli ayr› kal›nd›¤›nda (örne¤in tatil-
deyken) büyük bir sorun oluflturur. Böyle zaman-
larda ilk akla gelen fikir çiçekleri yak›n bir kom-
fluya teslim etmek olsa da, zaman ayarl› elektro-
nik bir sistemle çiçekleri otomatik olarak sula-
mak da mümkündür asl›nda.
Otomatik çiçek sulama sistemi elbette pek 5W ve kapasitesi 200 litre/saat olan küçük bo-
çok farkl› flekilde gerçeklefltirilebilir. Ancak, ya- yutlu bir pompa kullan›lm›flt›r. Kovadaki suyu çi-
p›lan tasar›m›n ekonomik ve kolay monte edilebi- çeklere aktarmak için birkaç metre akvaryum
lir olmas› için piyasada haz›r sat›lan ürünleri kul- hortumu gerekmektedir.
lanmak daha uygun olur. Afla¤›da böyle bir sula- Otomatik sulama sistemi ile kaç adet çiçe¤in
ma sisteminin nas›l yap›labilece¤i konusunda de- sulanmas› isteniyorsa pompan›n su ç›k›fl borusu-
tayl› bilgiler verilmifltir. Gerçeklefltirilen sistem na o say›da akvaryum hortumu monte edilmeli-
sayesinde 3 adet çiçe¤in bir ay süresince otoma-
tik olarak sulanmas› mümkün olmaktad›r. Sistemde, pompan›n çal›flma süresini ayarla-
mak için bir elektronik devre tasarlanm›flt›r. Bu
devrenin besleme gerilimi 12V’luk bir ac/dc
adaptör taraf›ndan sa¤lanmaktad›r. Afla¤›da fle-
matik çizimi verilen süre ayarlama devresindeki
100k’l›k potansiyometre ile pompan›n çal›flma
Sistemin genel görünüflü süresi saniye cinsinden ayarlanabilmektedir. Böy-
lece sulama sistemi aktif hale geldi¤i anda röle
Sistemin çal›flma flekli: enerjilenerek pompay› çal›flt›rmakta ve ayarlanan
Çiçekler günde bir kez sulanacak flekilde tasa- sürenin sonunda röle enerjisiz kalarak pompan›n
r›m yap›lm›flt›r. Ayarlanan sulama vakti gelince çal›flmas›n› durdurmaktad›r. Devrede görülen re-
‘otomatik sulama sistemi’ aktif olmakta ve kovada set butonu ise süre ayar› öncesinde kondansatö-
bulunan su, pompa vas›tas›yla çiçeklere aktar›lmak- rü tamamen deflarj etmek için kullan›l›r.
tad›r. Pompan›n ne kadar süre çal›flaca¤› tasarla-
nan ayr› bir elektronik devre ile ayarlanmaktad›r.
Böylece, çiçe¤in ihtiyaç duydu¤u miktarda su kulla-
n›lmaktad›r. Her bir çiçek için günde çok az miktar
suyun yeterli olaca¤› düflünülürse bir kova su ile en dir. Bu sayede ayn› anda birden fazla çiçe¤i sula-
az bir ay boyunca sulama yapmak mümkün olur. mak mümkün olur. Su s›zd›rmazl›¤›n› sa¤lamak
Kovadaki suyun bir k›sm› da buharlaflma ile azala- için hortumlar›n ba¤lant› k›sm›nda bir miktar si-
ca¤›ndan büyük boyutlu bir kova kullanmak uzun Sulama sisteminde kullan›lan di¤er bir cihaz likon kullan›labilir.
süreli sulama için daha uygun olacakt›r. kovadaki suyu çiçeklere aktaran pompad›r. Bu ci-
haz, akvaryum filtresi olarak da bilinmektedir.
Güç tüketimi çok düflük olmas›na ra¤men yüksek
verimle çal›flmaktad›r. Tasarlanan sistemde, gücü
Sistemin elektriksel ba¤lant› flemas›.
Kullan›lan malzemeler:
Zaman ayarl› priz (analog veya dijital)
12 volt regüleli AC/DC adaptör
Akvaryum filtresi (pompa)
Birkaç metre akvaryum hortumu Yukar›da yap›m› anlat›lan çiçek sulama siste-
Süre ayar› için elektronik devre mi, piyasadan kolayl›kla temin edilebilen malze-
3’lü priz ve birkaç metre elektrik kablosu melerle gerçeklefltirilmifl, maliyeti düflük ve per-
Bir miktar silikon formans› yüksek bir sulama sistemidir.
10 litre hacminde bir kova
Tasarlanan sistemde çiçeklerin sulanma saa- *F›rat Üniv. Elektrik-Elektronik Müh.
ti, piyasada ‘zaman ayarl› priz’ ad›yla sat›lan ci- yerol@firat.edu.tr
Ekim 2004 103 B‹L‹M ve TEKN‹K