1. 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 1 W trendzie wzrostowym 9 / 2009 MONITOR BANKOWY PENGAB Wrześniowy sondaż w placówkach bankowych został przeprowadzony w dniach 7-11 bm. W telefonicznym sondażu wspomaganym komputerowo (CATI) wzięło udział 200 placówek bankowych z całego kraju, reprezentujących wszystkie typy banków krajowych Oczekiwania. Wzrostu stanów lokat a vista ogółem spodziewa się 47 proc. placówek (w stosunku do sierpnia – wzrost o 2 pkt.), spadek przewiduje 12 proc. (=), a 42 proc (-1) nie oczekuje zmiany. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 45 proc. (-2), korporacyjnych – 39 proc. (+8); spadek przewiduje 10 proc. (-1) podmiotów indywidualnych i 11 proc. (-3) gospodarczych. Saldo prognozy dla lokat łącznie wynosi 35 pkt. (+2), gospodarstw domowych 35 pkt. (-1) oraz podmiotów gospodarczych 29 pkt. (+12). Poprawy sytuacji w zakresie depozytów terminowych ogółem spodziewa się 52 proc. oddziałów (=), spadek przewiduje 12 proc. (-1), a 37 proc. (+2) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 50 proc. (-1), a instytucjonalnych 37 proc. (+6); pogorszenia - odpowiednio 11 proc. (=) i 12 proc. (-1). Salda prognozy wynoszą: ogółem 41 pkt. (+2), depozyty ludności 39 pkt. (=), natomiast podmiotów gospodarczych 26 pkt. (+8). DEPOZYTY ZŁOTOWE Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 38 proc. placówek (w stosunku sierpnia spadł o 2): ludności – w 31 proc. (-7), a podmiotów gospodarczych w 29 proc. (+3). Spadek aktywności deponentów wystąpił łącznie w 23 proc. placówek (-1); ludności 23 proc. (+1), podmiotów gospodarczych 18 proc. (-10). Salda ocen informujące o różnicy między odsetkiem placówek stwierdzających wzrost i spadek wynoszą: dla łącznych lokat bieżących 16 punktów (=), klientów indywidualnych 9 punktów (-6) oraz korporacyjnych 11 punktów (+14). Lokaty terminowe rosły łącznie w 37 proc. placówek (w stosunku poprzedniej fali – 6 pkt. mniej). W segmencie gospodarstw domowych wzrastały w 34 proc. placówek (-8), a podmiotów gospodarczych w 24 proc. placówek (=). Spadki wystąpiły łącznie w 27 proc. oddziałów (+5); ludności 26 proc. (+7), a podmiotów gospodarczych w 22 proc. (-4). Wskaźniki netto, czyli salda ocen, wynoszą: dla depozytów terminowych ogółem 11 pkt. (-10); gospodarstw domowych 8 pkt. (-14) oraz podmiotów gospodarczych 2 pkt. proc. (+4). Bankowcy bardzo pozytywnie oceniają popularyzację bankowości elektronicznej w Polsce, uważając ją za jedno z główny źródeł rozwoju branży. W większości bankowcy są zgodni w korzystnej ocenie stopnia bezpieczeństwa transakcji, jednak wyraźnie zaznacza się opinia o potrzebie szerszego informowania o bezpieczeństwie tych usług. W porównaniu z zeszłym rokiem poprawiła się ocena funkcjonowania systemu krajowego sądownictwa gospodarczego, jednak nadal opinie w tej kwestii są podzielone: co czwarty bankowiec postrzega go pozytywnie, co czwarty - wręcz przeciwnie. Kontynuowany jest, zaobserwowany już w zeszłym roku, spadek zainteresowania klientów IKE, co może oznaczać stabilizowanie się tego rynku. W porównaniu z poprzednim miesiącem nieco osłabło przekonanie o ogólnej sile wpływu sytuacji na światowych rynkach finansowych na kondycję banków w Polsce, ale jednocześnie nasiliła się dotkliwość skutków owego wpływu odczuwana w pojedynczych placówkach banków. We wrześniowym pomiarze koniunktury w bankowości odnotowano wzrost wartości indeksu koniunktury bankowej Pengab - z poziomu 22,9 do 23,4. Jest to wynik wzrostu prognostycznej warstwy wskaźnika (o 1,8 p.) i spadku wartości ocen bieżących (o 0,8 p.). Poprawie wskaźnika Pengab towarzyszy nieznaczny wzrost wartości wskaźnika ogólnego klimatu koniunktury (o 0,5 p.) do poziomu 31,0 pkt. Rynek depozytów złotowych bieżących oraz depozytów dewizowych bieżących jak i terminowych pozostał na poziomie sprzed miesiąca. Spadek nastąpił w zakresie depozytów złotowych terminowych. W przyszłości oczekuje się nieznacznej poprawy na wszystkich rynkach depozytowych. Odnotowano ożywienie na rynku kredytów zarówno złotowych jak i dewizowych oraz poprawę w zakresie kredytów mieszkaniowych. Spadek koniunktury nastąpił w zakresie kredytów konsumenckich oraz kredytów dla przedsiębiorstw. Na wszystkich rynkach z wyjątkiem kredytów złotowych oczekuje się pogorszenia bądź stabilizacji. Pomimo zauważonego wzrostu liczby kredytów zagrożonych, oczekuje się, że w przyszłości sytuacja będzie kształtować się na poziomie zbliżonym do obecnego. Ceny kredytów kształtują się na poziomie zbliżonym do poziomu sprzed miesiąca i nie oczekuje się ich zmian. Zaobserwowano stabilizacje zainteresowania klientów lokowaniem kapitału w akcjach i obligacjach oraz polisach ubezpieczeniowych na życie. Ożywienie nastąpiło na rynku funduszy inwestycyjnych. W przyszłości spodziewany jest spadek zainteresowania wszystkimi kategoriami papierów wartościowych. PENGAB - wartości trendu cyklu
2. 2 Monitor Bankowy – ZBP/Pentor 09’2009 DEPOZYTY WALUTOWE Oceny. Wkłady na rachunkach bieżących ogółem rosły w 14 proc. placówek (-2); w segmencie ludności w 13 proc. (-2) i podmiotów gospodarczych 10 proc. (-5). Malały natomiast: ogółem w 18 proc. (-1), ludności 16 proc. (-3) oraz firm 20 proc. (+2). Saldo oceny w odniesieniu do wkładów ogółem wynosi -4 punkty (-1), lokat ludności -3 punkty (+2) i depozytów podmiotów gospodarczych -10 punktów (-7). Depozyty terminowe ogółem rosły w 13 proc. placówek (-3), jednocześnie malejąc w 17 proc. (-4) i nie ulegając zmianie w 70 proc. (+7). Depozyty ludności wzrosły w 12 proc. (-3), podmiotów gospodarczych w 8 proc. (-4), malejąc odpowiednio w 18 proc. (-2) i 19 proc. (=). Salda oceny kształtują się następująco: dla lokat ogółem -5 punktów proc. (=), lokat klientów indywidualnych -6 punktów (-1) oraz korporacyjnych - -11 pkt. (-4). Oczekiwania. Przewidywania wzrostowe dla wkładów a vista ogółem formułuje 18 proc. placówek (+1), spadkowe 11 proc. (-1), a 71 proc. (=) nie oczekuje zmiany sytuacji. Wzrostu aktywności deponentów indywidualnych oczekuje 17 proc. placówek (+1), a podmiotów gospodarczych 15 proc. (+1). Spadek przewiduje odpowiednio 12 proc. (+2) i 11 proc. (-2). Salda prognoz są następujące: lokaty ogółem 6 punktów (+2), gospodarstwa domowe 5 punktów (-1) oraz firmy i instytucje 4 punkty (+3). Wzrostu aktywności deponentów terminowych ogółem spodziewa się 21 proc. placówek (=), spadku 13 proc. (-1), a 66 proc. nie przewiduje zmiany (=). Wzrost depozytów terminowych ludności przewiduje 20 proc. (=), a podmiotów gospodarczych 15 proc. (=); spadek odpowiednio 12 proc. (-1) i 15 proc. (=). Salda prognoz wynoszą: lokaty ogółem 8 punktów (+1), ludności 8 punktów (=) oraz podmioty gospodarcze 0 punktów (-1). KREDYTY ZŁOTOWE Oceny. Akcja kredytowa ogółem rosła w 61 proc. placówek (+3), malała w 14 proc. (-3) i nie zmieniła się w 26 proc. (=). Wzrost kredytów dla ludności odnotowało 62 proc. placówek (+8), a na cele gospodarcze 47 proc. oddziałów (+3); spadek wystąpił odpowiednio w 12 proc. (-3) i 22 proc. (+3). Saldo ocen dla kredytów ogółem wynosi 48 punktów (+7), dla kredytów ludności 50 punktów (+11) oraz podmiotów gospodarczych 25 punktów (=). Oczekiwania. Rozwoju akcji kredytowej ogółem spodziewa się 70 proc. placówek (=), dla ludności 67 proc. (=) i 54 proc. dla klientów korporacyjnych (-2). Spadek akcji kredytowej ogółem przewiduje 5 proc. (-4), kredytów dla ludności 6 proc. (-1), a podmiotów gospodarczych 8 proc. (-2). Salda prognoz wynoszą: w odniesieniu do kredytów ogółem 65 punktów (+4), ludności 61 punktów (+1), podmiotów gospodarczych 46 punktów (=). OPROCENTOWANIE KREDYTÓW Oprocentowanie kredytów pozostało bez zmian w 78 proc. (+6), w 17 proc. wzrosło (+1), a w 6 proc. zmalało (-7). Utrzymania ceny kredytu na obecnym poziomie spodziewa się 76 proc. (+8), zmniejszenia 8 proc. (-6), a wzrostu 16 proc. (-3).
3.
4.
5. 5 Monitor Bankowy - ZBP/Pentor 09’2009 PYTANIA DODATKOWE Ocena bankowości elektronicznej Niezmiennie, bankowcy są przychylni usługom bankowości elektronicznej: oceny różnych wymiarów jej funkcjonowania nie zmieniły się znacząco w ciągu minionego roku. Większość badanych bankowców (89% ocen pozytywnych: „zdecydowanie się zgadzam” i „raczej się zgadzam”) uważa się wręcz za jej entuzjastów. Zdecydowana większość badanych zgadza się (93%), że rozwój bankowości elektronicznej warunkuje rozwój całej branży. Większość bankowców samemu korzysta z jej usług (91%) i dostrzega rosnące zainteresowanie bankowością elektroniczną ze strony klientów (97%). Zalet bankowości elektronicznej upatrują w obniżaniu kosztów działalności (89%) i uatrakcyjnieniu tradycyjnej oferty (90%). Blisko 30% bankowców uważa, że bankowość elektroniczna stanowi zagrożenie dla tradycyjnych kanałów dostępu do usług bankowych. Znaczny odsetek podziela także przekonanie (39%), że ponoszone na nią koszty nie są współmierne do zysków. Osobną kwestią jest szeroko rozumiane bezpieczeństwo korzystania z tych usług. Generalnie, większość badanych (95%) postrzega transakcje on-line jako bezpieczne, a same systemy zabezpieczeń ocenia jako niezawodne (87%), nie uważa też, żeby klientom groziła utrata prywatności lub kradzieży tożsamości (występowania takich zjawisk obawia się co czwarty badany). Znaczna grupa bankowców (43%) dostrzega jednak rosnące zagrożenie wykorzystywania tego kanału dostępu do kradzieży pieniędzy klientów. Podobnej wielkości grupa (44%) jest zdania, że informacje odnośnie do bezpieczeństwa usług elektronicznych nie są dostatecznie rozpowszechnione. Działalność krajowego systemu sądownictwa gospodarczego Ogólna ocena funkcjonowania krajowego systemu sądownictwa gospodarczego jest podzielona w środowisku bankowym. Co czwarty bankowiec ocenia pozytywnie działalność krajowego systemu sądownictwa gospodarczego. Niewiele mniejsza grupa (23,5%) ma odmienne zdanie, pozostali badani (49,5%) wypowiadają się na ten temat w sposób neutralny. W porównaniu z zeszłorocznymi opiniami, zdecydowanie przybyło (11p.p.) bankowców pozytywnie postrzegających działanie systemu, tym samym osiągając średni poziom zbliżony do odnotowanego przed dwoma laty. Choć, bankowcy zapytani wprost o kierunek zmian działalności sądownictwa gospodarczego w większości uważają (88%), że jego funkcjonowanie nie zmieniło się. Średnie Na temat bankowości elektronicznej wypowiadane są różne opinie, także wśród bankowców. Proszę powiedzieć, na ile zgadza się Pan(i) lub nie zgadza z każdym z poniższych stwierdzeń: Jaka jest Pana(i) ogólna ocena funkcjonowania krajowego systemu sądownictwa gospodarczego? osobiście aktywnie korzystam z usług bankowości internetowej zainteresowanie klient ó w bankowością elektroniczną będzie coraz większe bankowość elektroniczna w spos ó b zasadniczy warunkuje rozw ó j bank ó w bankowość elektroniczna znacząco obniża koszty prowadzenia działalności bank ó w bankowość elektroniczna to gł ó wnie uatrakcyjnienie oferty i kanał ó w dostępu do bank ó w jestem entuzjastą bankowości elektronicznej transakcje finansowe wykonywane on-line są bezpieczne bankowość elektroniczna rozwija się w Polsce w szybkim tempie systemy zabezpieczeń w bankowości elektronicznej są bezpieczne i niezawodne poziom informacji nt. bezpieczeństwa usług bankowości elektronicznej jest wystarczający przypadki kradzieży pieniędzy klient ó w korzystających z instrument ó w bankowości elektronicznej będą coraz częstsze koszty ponoszone na bankowość elektroniczną są niewsp ó łmierne do osiąganych korzyści bankowość elektroniczna stanowi zagrożenie dla bankowości tradycyjnej korzystanie z bankowości elektronicznej stwarza ryzyko utraty prywatności i kradzieży tożsamości klient ó w
6. 6 Zainteresowanie klientów IKE Połowa badanych jest zdania, że poziom zainteresowania klientów Indywidualnymi Kontami Emerytalnymi nie zmienił się na przestrzeni minionego roku, zaś ponad 40% uważa, że zainteresowanie ofertą IKE słabnie. Począwszy od minionego roku rysuje się tendencja spadkowa w zainteresowaniu klientów IKE. Skutki sytuacji na światowych rynkach dla bankowości w Polsce Ustabilizował się przeciętny poziom ocen stopnia wpływu sytuacji na światowych rynkach finansowych na sytuację banków w Polsce, co oznacza, że nadal blisko 40% ocenia siłę jego oddziaływania jako dużą lub bardzo dużą. W porównaniu z wynikami sprzed miesiąca, nieznacznie zmniejszyła się grupa bankowców odczuwających realne skutki kryzysu w funkcjonowaniu własnej placówki (obecnie takiego zdania jest 57% badanych - o 3,5 pp. mniej niż w sierpniu). Jednocześnie jednak, w ich ocenie zwiększa stopień, w jakim odczuwalne są owe skutki: obecnie 53% ocenia je jako dotkliwe, podczas gdy przed miesiącem takie opinie podzielała 43-procentowa grupa. Monitor Bankowy - ZBP/Pentor 09’2009 Czy na przestrzeni minionych 12 m-cy działalność sądownictwa gospodarczego…? Czy Pana(i) bank/placówka odczuwa realne skutki światowego kryzysu finansowego? ŚREDNIA: 2.5 2.6 2.5 2.4 2.5 2.4 2.4 Czy realnie odczuwalne skutki są dla banku/placówki: Jak duży przewiduje Pan(i) wpływ światowego kryzysu finansowego na sytuację i kondycję banków działających w Polsce? TAK Czy w Pana/i ocenie zainteresowanie klientów Indywidualnymi Kontami Emerytalnymi......?