1. This Project is funded by the
Improved SME Competitiveness and European Union
Innovation Project
“Innovation Coach”
Capacity Building for Business
Innovation Support Organisations

2. This Project is funded by the
Improved SME Competitiveness and European Union
Innovation Project
Transfer tehnologije, tehnološki
brokering
Session 4: Tehnološki transfer kroz
licenciranje i spinout
Dr Lisa Cowey MBA PG Cert IP
Date
Author: Dr. Lisa Cowey KE3

3. Nacrt diskusije
• Racionalizacija
• Definicije
• Modeli
• Primeri iz zemlje i sveta
This Project is funded by the EU

4. Dodatak A: Proces tehnolo[kog transfera Objavljivanje
Op[ti procesi Procena
Istraživanje i
Otkriće Odluke Marketing
&
Commercial Exploitation of R&D
Objavljivanje Dokument Pravna strana
pronalaska
Po licenciranju
zaštita Javni zaključak
IS I marketinška = TTAG pregled
Due Diligence & strategija
komercijalna
• Technology Transfer Process
procena
Licenciranje Spin-out
Dokumentovane eksternoj ili Spin-Out
Tehnološke kompaniji licenca?
mogućnosti
Pregovaranje &
Tržište za Ne Da Zaključivanje
Da li je
Da li je potencijalne Sporazuma o
Odluka Da Držilac licence
potrebno Držioce licenci licenciranju
Da se zainteresovan?
Dalje
nastavi
finansiranje?
Ne Raspodela prihoda
Razmena Od licence
poverljivih
Predaje se Nije nađen
istraživačima Držilac licence informacija
Održavanje licence
I patenata
This Project is funded by the EU

5. Potreba za komercijalizacijom
• Patent je račun
 Ukupne troškovi uzorka evropskih patenata ~€32 000
 Ukupni troškovi uzorka Euro-PCT Patenata ~€47 000
• Licenca je priliv prihoda
 1995. godine univerzitet u Kaliforniji je od licenciranja zaradio
58.5 miliona dolara (takse i honorari)
• Uspešan marketing odliv novca pretvara u priliv novca
Tehnološki transfer = ROI (Dobit na investiciju)
This Project is funded by the EU

6. Od strategije IS do marketinške strategije
Ključ marketinške strategije:
Pronalaženje najboljeg puta do tržišta da
bi se komercijalizovao pronalazak:
Licenciranje postojećoj kompaniji
ili
spin out (formiranje nove kompanije)
This Project is funded by the EU

7. Spinout kompanija
Definicija “spinout kompanije”
• “termin kojim se opisuje kompanija sa
ograničenom odgovornošću osnovana u cilju
komercijalnog razvoja i korišćenja intelektualne
svojine.”
This Project is funded by the EU

8. Spinout naspras Startup?
• Spinout: u UK/ SAD ovaj termin se uglavnom koristi za
kompanije u kojima univerzitet ima udeo u kapitalu.
• Start-up: univerzitet ne poseduje kapital, ali licencira IS
kompanijama u zamenu za novčani honorar.
• Spinoff (ali ne out..): kompanija koja je i dalje deo
istraživačke organizacije. Još uvek nije u potpunosti došlo
do transfera znanja i tehnologije.
Ovi termini nisu jasno definisani i mogu varirati.
This Project is funded by the EU

9. Spinout nasparm licenciranja
Licenciranje ima najviše smisla ako:
• Je niš tehnologija (tehnološki proizvod
dizajniran za određeno malo tržište)
• Postoji samo jedan patent
• Tehnologija se uklapa u postojeći portfolio
(IS i proizvodni) kompanije
• Licenciranje je uobičajena strategija u
okviru datog industrijskog sektora
This Project is funded by the EU

10. Spinout naspram licenciranja
Spin-out kompanije nastale iz istraživačkih institucija se najčešće
osnivaju kada:
• Licenciranje nije moguće!
 Ne postoji kompanija kojoj se možete obratiti u vez sa značajnim
dostignućima u određenom polju rada.
• Snaga njihove IS je dovoljna garancija za dodatni napor, rizik,
infrastrukturu, i odlaganje u ostvarenju prihoda.
 Ovaj rad ima jasne mogućnosti da generiše mnoge proizvode i
aplikacije, tako da je potencijalno veoma koristan.
 “bazične prilike” ili “probojne tehnologije”.
• Potrebno je dalje investiranje u tehnologiju i povezanu infraskturu da
bi se izašlo na tržište, a ovo se može ostvariti jedino preko pravnog
tela.
This Project is funded by the EU

11. Spinout naspram licenciranja
O čemu treba razmisliti pre osnivanja spinout-a:
• Ulazak nove kompanije na tržište je relativno lak
sa nekoliko značajnih prepreka
• Tržište je fragmentirano i ima mnogo malih
kompanija
• Postoji grupa osnivača koji su motivisani da
osnuju kompaniju
• Postoji verovatnoća stvaranja investicionog fonda
za spinout kompaniju
• Investitori imaju finansijski izlaz, uključujući
univerzitet
This Project is funded by the EU

12. Zašto je licenciranje bolje od spinout-a?
Spinout je komplikovaniji od licenciranja
• Za spinout kompanije je potrebna šira
infrastruktura nego za ugovore o licenciranju
(ljudi, novac, prostorije, proizvodni pogoni itd.)
 samim tim nose veći rizik
• Potrebno je duže vreme nego kod licenciranja da
se realizuje priliv prihoda pronalazačima i
univerzitetu
• Ali dugoročni uspeh može biti veći (i može više
ispuniti zadovoljstvom!)
This Project is funded by the EU

13. Spinout aktivnost univerziteta u SAD
• ~12% univerzitetskih pronalazaka se
realizuje kroz tehnološki transfer preko
nove spinout kompanije.
• Uspeh ovih novih kompanija nije
proporcionalan, sa preko 70% start-up
preduzeća osnovanih od 1980. koje i
danas posluju
• 20% spinout kompanija sa Instituta za
tehnologiju u Masačusetsu (MIT) će da
se okušaju na Inicijalnoj javnoj ponudi
(IPO)
This Project is funded by the EU

14. Univerzitet Oksford
• Ukupne eksterne investicije do sada za
spinout kompanije(posle 1997.): £336m
• £36m biznis anđeli
• £300m venture/institucionalni kapital na
berzanskoj listi
• Šest kompanija sa AIM liste su
kombinovale tržišnu kapitalizaciju
(vrednost) od £280m
This Project is funded by the EU

15. SAD/UK spinout kompanije: raspodela kapitala
Kada se stvara spinout preduzeće tada interesne strane
mogu da imaju udela u kapitalu u novom projektu.
Tipično na početku:
• 33% osnivača akademika
• 33% odeljenje
• 33% univerzitet
ili
• 50% osnivača akademika
• 50% univerzitet
This Project is funded by the EU

16. UK/ SAD stvaranje spinout kompanije
Institut Dr Zeleni Dr Crveni
30 deonica 35 deonica 35 deonica
30% 35% 35%
IP Spinout
kompanija
100 deonica
Da li je licenciranje intelektualne svojine besplatno ili
spinout preduzeća plaćaju honorare?
This Project is funded by the EU

17. 1. Runda investicija
Investitor Institut Dr Zeleni Dr Crveni
100 deonica 30 deonica 35 deonica 35 deonica
50% 15% 17.5 % 17.5%
Spinout
kompanija
200 deonica
"Razvodnjavanje" deonica za osnivače
This Project is funded by the EU

18. Skup opcija
Investitor Institut Dr Zeleni Dr Crveni Skup opcija
100 deonica 30 deonica 35 deonica 35 deonica 22 deonice
45% 13.5% 15.8 % 15.8% 9.9%
Spinout
kompanija
222 deonice
This Project is funded by the EU

19. Kontrola i vrednost
•"Razvodnjavanje" smanjuje kontrolu
•100% puna kontrola
•<50% podeljena kontrola
•Vrednost obveznica bi trebalo da se uveća
“bolje vrabac u ruci nego golub na grani”
Oxford Catalysts (decembar 2005.)
kapitalizacija tržišta: £65M
This Project is funded by the EU

20. Podrška i briga o spin out-u
• Strategija
• Početni kapital
• Inkubatori
• Sakupljanje sredstava
• Menadžment
• Podrška preduzećima
• Budući izazovi
This Project is funded by the EU

21. Spin-out strategija
Vođa Novi generalni
Istraživačke grupe direktor
potezi
Viši naučnik Direktor za
istraživanje
univerzitet Nova kompanija
Podrška Finansije & Admin
Prodaja & Marketing
Naučnici
Proizvodnja
Naučnici
This Project is funded by the EU

22. Univerzitet Oksford: Challenge Seed Fund
• Lansiran 1999. – £4 miliona
 Razvojni projekti, početni kapital za spin-out
 Univerzitet £1m, trezor, Wellcome & Gatsby £3m
 Rasprostranjen na ukupno 68 projekata
• Investicija od £4m je rezultirala u raspodeli kapitala na
21 spin-out, 4 ugovora o licenciranju & 35 aktivnih
tehnoloških projekata
• Ovaj 21 spin-out je privukao investicije u vrednosti od
£40m
This Project is funded by the EU

23. Inkubatori: smanjenje rizika
• Naučno-poslovni park
Begbroke
• U vlasništvu i pod
upravom univerziteta
Oksford
• Istraživačke laboratorije
• Poslovni inkubator i
prostorije za nove
kompanije
• Centralna sala za
sastanke i café
This Project is funded by the EU

24. Prikupljanje finansija
Komercijalizacija pronalazaka može dugo trajati i biti skupa. Ona
prolazi kroz više faza:
• Istraživanje i razvoj
• Patentiranje
• Izrada prototipa
• Prvi proizvod
• Ulazak na tržište
• Prodaja/ Inicijalna javna ponuda
• Period posle Inicijalne javne ponude
• Za sve ove faze je potrebno finansiranje.
• Postoji rizik kao i vrednost povezani sa svakim delom
procesa.
This Project is funded by the EU

25. This Project is funded by the EU

26. Finansiranje – premošćavanje nedostatka kapitala
• Start-up kompanije:
 Banka
 FFF (prijatelji, porodica, “glupani”!)
• Spinout kompanije:
 Univerzitetski fondovi za početno finansiranje
 Privatni kapital, (poslovni anđeli, investitori specijalizovani
za određene oblasti, VC).
 ROI (dobit na investiciju)
• Bankovna stopa: 4%
• Investicija rizika: 25%
This Project is funded by the EU

27. Oksfordski Spinout u kontekstu
Univezitet Oksford
• 1 patent nedeljno, 8 novih kompanija godišnje (prosečno)
• Sopstveni fond za početni kapital i mreža poslovnih anđela
• 3 lokalne mreže poslovnih anđela
• Veoma značajna investicija u inkubator naučni park
• Puno "recikliranih" spinout menadžera i akademskih preduzetnika
Univezitet Oksford
• 3,700 istraživača
• 5,000 doktoranata
• Najjači istraživački univerzitet u UK
 Dvonedeljno istraživanje
Najinovativniji univerzitet u UK
 Preko-atlansko takmičenje
Najveći troškovi istraživanja u UK
 £264 miliona (2004./2005.)
This Project is funded by the EU

28. Spinout: osnovni sastojci
Podrška univerziteta
This Project is funded by the EU

29. Spinout u Srbiji
• SBAN
• Univerzitet u Novom Sadu i model tehnološkog inkubatora
This Project is funded by the EU