11 M-CARE: Çevresel Kontrol

Engelliler ve Yaşlılarla Çalışan Hasta
Bakıcılar ve Tıbbi Görevliler İçin Mobil
Eğitim
539913-LLP-1-2013-1-TR-LEONARDO-LMP
Modül: Çevresel
Kontrol

Bir evi müşterinin ihtiyaçlarına göre nasıl
şekillendiririz?
Bu durum şunları içerir:
• Kapıları ve rampaları genişletmek
• Oda ve tesislere ulaşım –(ör: alt kattaki banyoya
merdiven ya da asansör)
• Müşterinizin ihtiyaçlarına uyan ısıtma sistemi
• Isıtma ve ışıklandırma kontrollerinin müşterinin
rahat edeceği şekilde ayarlanması
• Müşterinin ve sizin her yere ulaşabilir olması için
ev içinde hareket alanının genişletilmesi

Ünite 1
• Hava tahminleri
– Soğuk hava
– Sıcak hava
– Sıcaklığı ayarlamak
– İlaçlar – çok sıcak havalarda

Hava Tahminleri
• Bazı belli koşullar tamamen
hava durumundan
etkilenerek oluşur: soğuk,
sıcak, kar, yağmur.
– Siz hasta bakıcı olarak
müşterinin belli hava
koşullarına çıkmasını
engelleyerek zarar
görmelerini
engelleyebilirsiniz. Photo by digitalart,
http://www.freedigitalphotos.net/

Soğuk Hava
• Soğuk hava hareketsizliğe
neden olup eklemlerin
sertleşmesi ile
sonuçlanabilir.
• Eğer mümkünse dışarıya
çıkmadan hazırlıklı olmak
için müşterinizden yavaşça
yürüyüş ya da kolay
egzersizler yapmasını
isteyin.
Photo by Stuart Miles,
www.freedigitalphotos.net

Sıcak Hava
• Bu durum yaşlı ve engelli
insanları etkileyen bir
hava koşuludur (ör:
omurilik felci) aynı
zamanda diyabet ya da
damar hastalıkları olan
bireyleri etkileyebilir. Photo by samarttiw,

Farklı hastalık ya da belirtiler için alınan ilaçlar da bazen
bireyin daha sıcak havalarla başa çıkmasını zorlaştıran
etkilerde bulunabilir.
Bu ilaçlar Alzheimer’s hastalarına sıkça verilen antipsikotik
ilaçları içerir:
• Gerginliğin kontrolü
• Antikolinerjik ilaçlar
• Sakinleştiriciler
• Yatıştırıcılar (reçetesiz satılan uyku hapları da dahil)
• Amfetaminler
• Idrar söktürücüler ve kan basıncını kontrol eden ilaçlar
• Antihistaminler
• Bazı antidepresanlar

• Bilişsel engeli/ zedelenmesi
olan bir birey rahatsızlığını
dile getiremeyebilir.
• Bazı durumlarda beynin
duyusal bilgileri
algılayamamasından
kaynaklı olarak birey
sıcaklığı hissetmeyebilr. Photo by Stuart Miles,

Sıcakla bağlantılı hastalıklar
• Zayıf kan dolaşımı, kalp,
akciğer ve böbrek
hastalıkları ve yüksek
tansiyonun neden
olabileceği kalple bağlantılı
hastalıklar.
• Müşteri aşırı kilolu ya da
zayıfsa risk yine
artmaktadır. Photo by digitalart,

Sıcaklığın ayarlanması
Dünya Sağlık Örgütü’nün önerileri:
• en az 18°C olacak bir ev sıcaklığı
• engelli bireylerin ve hareketsiz yaşlıların
bulunduğu odalarda 2‐3°C daha yüksek sıcaklık
Unutmayın:
• Isınma pedleri ve ılık banyolar acıyı azaltabilir.
• Buz torbaları şişmeyi engelleyebilir.

Ünite 2
• Nem

• Nemi %50’nin
altında tutunuz.
• Eğer gerekiyorsa
nem kontrolü
bulunduran
havalandırma ya da
araçlar kullanınız.
Photo by Stuart Miles,

Ünite 3
• Kıyafet ihtiyaçları

Genel giyinme yaklaşımı
• Müşterinin üzerindeki giysi sayısını arttırın:
pantolonların altına uzun taytlar ya da iç
çamaşırları, eteklerin altına iç eteklik,
ceketlerinüstüne manto ya da eldiven, şapka
ve atkının hepsini bulundurun.
• Ancak: içerideyken fazla kıyafetleri çıkarın.

• Hareketsiz bireyler dışarıya giderken şunları göz
önünde bulundurmalıdırlar:
– Içeri ve dışardaki sıcaklık farklarını en az şekilde
hissedecek ve vücudu ve dokuları bu değişimden
koruyacak kat kat kıyafetler giymek.
– Çift taraflı pantalonları kullanışlı oldukları için
kullanmak.
• Bu aynı zamanda tuvalet kullanımını da kolaylaştırır.
– Eğer birey tekerlekli sandalyede ve kendi kendinin
ulaşımını sağlayamıyor, kıyafet değişimi için yardıma
ihtiyaç duyuyorsa hem bakıcı hem de müşterinin
rahatlığı için sırttan açık (rahatça geçirilerek
giyilebilen) kiyafetler tercih edilebilir.
– Kalın eldivenler, giysi kolu koruyucuları, kolları olan
pelerin vb.

Source: http://www.essentialaids.com/

Daha yaşlı bireyler
• Yaşlı bireyler soğuk havalarda vücut
ısılarını korumakta daha çok
zorlanmaktadırlar: düşük ısı üretimi
ve daha yüksek ısı kaybı.
• Soğuk havada yaşlı bireylerde
metabolik hız daha düşük ve cildin
soğuk iletkenliği daha yüksektir.
• Aşırı giyinmeye yönelirler – ısıyı
gençlerin hissettiği gibi
hissedemezler.
• Daha yaşlı cilt aynı zamanda daha
ince ve güneşten daha çabuk
zedelenen cilttir.
Photo by Ambro,
www.freedigitalphotos.net

Ünite 4
• Hava koşullarının sağlık üzerine etkisi
– Kas krampları
– Akciğer hastalıkları
– Deri veremi
– Osteoporoz
– Raynaud's Fenomeni
– Akciğer hastalıkları

Kas krampları
• Kramp riski fiziksel
egzersizler gerekli
ısınma hareketleri
yapılmadan
tekrarlandığına
oluşabilir.
• Isınma ve esneme
hareketleri yapıp
müşteriyi egzersize
hazırlamanız çok
önemlidir.
Photo by stockimages,

Akciğer hastalıkları
• Soğuk hava bazı akciğer hastalıkları olan
insanları da etkileyebilir.
• Astım hastası olan insanların durumu soğuk
havada yaptıkları egzersizlerden tetiklenebilir.
• Romatizmalı akciğer hastalığı nefes darlığı,
göğüste acı, öksürük ve ateş ile belirtiler
gösterir.
– Romatizmalı akciğer hastalığı soğuk havada
soluma problemlerinin artmasıyla tetiklenebilir.

Sistemik Deri Veremi Eritematoz
• Deri veremi gün ışığına çıkarak tetiklenebilir, bu
duruma ‘ışığa hassaslık – photosensitivity’ denir.
• Ultraviyole ışınlar bireyin cildini, ekemlerini ve
diğer organlarını da içerebilen deri veremi
kaynaklı yanmaları arttırabileceği için bu
bireylerin güneş ışığından uzak durması gerekir.
• Güneş kremleri ve hassas alanları kapayan
kıyafetler kullanmak çok önemlidir.

• Ultraviyole ışınlar bireyin cildini, ekemlerini ve
diğer organlarını da içerebilen deri veremi
kaynaklı yanmaları arttırabileceği için bu
bireylerin güneş ışığından uzak durması
gerekir.
• Güneş kremleri ve hassas alanları kapayan
kıyafetler kullanmak çok önemlidir.
Wikipedia

Osteoporoz
• Buzlu yollar ve patikalar özellikle hassas kemikli
insanlar için risk oluşturabilir.
• Düşmek ve kaymak çok zor iyileşen hatta bazen bir
engel olarak kalabilen kırılmalara neden olabilir.
• Kaygan tabanlı ayakkabılar giymekten kaçının ve
trabzanlar bulunduran ve buzlanmamış kaldırımları
tercih etmeye çalışın.
• Eğer müşterinizin dengesini ya da duruşunu etkileyen
ilaçlar alıyorsa doktoruyla bu ilaçların değiştirilmesi ya
da günlük aktiviteleri engellemeyecek şekilde başka
bir zamanda verilip verilmemesi ihtimalini konuşunuz.

Raynaud's Fenomeni
• Raynaud’s Fenomeni hastalığına sahip kişiler
ekstrem hava koşullarına çıkmaktan çekinmeli
ve özellikle aşırı değişimler olan soğuk
havadan uzak durmalıdırlar.
• Daha sıcak havalı ortamlarda yaşamayı tercih
edebilirler.

Akciğer hastalıkları
• Eğer müşterinizin nefes almada zorlukları varsa
soğuk havaya çıkarken yüz maskesi kullanmayı
deneyin.
• Maske ağzı kapatıp kendi nefesini ısıtıp akciğere
giden havayı ılıtıp nefes almayı kolaylaştırabilir.
• Kıkırdak dokuyu kurutma etkisi olduğu için alkol,
nikotin ve kafein kullanmaktan çekininiz.
• Müşterinizden bolca uyumasını isteyiniz böylece
enerjisini daha iyi depolayıp acıyla daha iyi
mücadele edecektir. Bu ayrıca şişmeyi azaltacak
olan eklem dinlenmesi için de iyi olacaktır.

• Müşterilerinizin bolca su, meyve suyu ve diğer
sıvılardan almasını sağlayınız.
• Su çok iyi bir yenilenme terapisidir.
• Kireçlenme gibi eklemlerde biriken toksinlerin
atılmasında yardımcı olabilir.
• Bir Ağrı/Acı Günlüğü Tutunuz: Müşterinizin
farklı zamanlarda hissettiği acı seviyesini, nasıl
hissettiğini ve hangi eylemlerini yapıp
yapamadığını yazınız.

Ünite 5
• Güvenlik
– Hırsızlık için önlemler
– Yangın önlemleri

Evden müşteriyle birlikte çıkmadan önce:
• Pencereler
– Bütün pencereleri ikincil koruma araçlarıyla güvenlik altına alınız
– Bütün pencereleri havalandırmak için birkaç santimden fazla açılmayacak şekilde bloke ediniz
– Birinin açık ya da aralık bir pencereden uzanıp kapıyı açamayacağından emin olunuz.
– Kimsenin aralık bir pencereden uzanıp bloke eden cihaza ulaşamayacağından emin olunuz
– Pencerenin kaldırılmasını engelleyen bloke edici araçlar kullanınız
• Işıklar
– Gece vaktinde ev içinde aktivite olduğunu belirtmek adına iç ışıkların açık kalması önemli bir
unsurdur.
– Zamanlayıcılar ve fotoseller ışıkların otomatik olarak yanıp sönmesinde yardımcı olacaktır.
• Alarmlar
– Alarm sistemleri gözle görülür işaretler ile faydalı araçlardır.
– Alarm sistemlerinin düzgün şekilde takılması, programlanması ve bu şekilde korunması gerekir.
• Komşular
– Müşterinin evine yakında oturan tüm komşuları tanıyınız. Bolca iletişim kurarak güven
oluşturunuz.

Yangın Önlemleri
• Uyarı
– Yangın alarmları var mı ve çalışıyorlar mı? Bunların pilleri sıkça
kontrol edilmelidir.
• Acil çıkış planları
– Acil bir durumda evin nasıl terk edileceğine dair planı iyi biliniz.
– Alternatif bir çıkış yolu planlayınız.
• Önleme
– Yangın söndürücü bulunuyor mu?
– Ocak üstünde pişmekte olan yemekleri göz önünden ayırmayınız.
– Uygun sigara içme alışkanlıkları geliştiriniz.
– Yatakta sigara içilmesine asla izin vermeyiniz.
– Sigara içmek oksijen tüplerinin çevresinde KESİNLİKLE YASAKTIR.

Yangın Durumunda (“RACE/DAKS
formülü”)
• Remove any people in direct danger
• Alarm by calling the fire department (112)
• Contain the fire by closing doors and windows
• Extinguish the fire if possible or evacuate if
needed
• Doğrudan tehlikede olan bireyleri uzaklaştırın
• Acil yangın hattını arayın “112”
• Kapı ve pencereleri kapatıp yangının yayılmasını
engelleyin
• Söndürün (eğer mümkünse) ya da ortamı boşaltın

Ünite 6
• Kullanıma hazır bireysel yardım teknolojileri
yerleştirin
– Özet – Duyma araçları
– Özet– Hareketlilik araçları
– Özet – Sağlık bakım araçları
– Özet – Ev yardımı araçları
– Özet – Genel destek araçları
– Destekleyici, yardımcı teknolojilerle ilgili ilginç
internet sayfaları
– Kullanışlı Destekleyici teknolojiler

Neleri göz önünde bulundurmalı?
• Bir bakıcı olarak müşterinin günlük hayatını kolaylaştıracak teknoloji
ürünlerinin ve hizmetlerinin çeşitlerinden haberdar olunuz.
• Aşağıdaki alanlarda destekleyici teknolojik ürünler bulunduran kendi
bölgenizdeki mağazaları biliniz.
– Hareket edebilme
– Duyma
– Görme
– Hijyen
– Yatak Odası
– Ev bakımı
– Giyinme
– Evde Sağlık Bakımı
– İş & Boş Zaman
– Konfor
– Ortopedik
Siz müşterinizin
yardımcısı olarak
onun yaşadığı bir
problemi tespit edip
eğer teknolojik
araçlarla kolaylık
sağlanabiliyorsa
bilgilendirebilirsiniz.

Özet – Görme Araçları
• Saatler
• Büyüteçler
• Duvar Saatleri &
Zamanlayıcılar
• Büyütücü Lambalar
• Hesap Makineleri/Kayıt
Aletleri
• Yazı/Para Hesaplama Aletleri
• Baston & GPS
• Braille Alfabesi & Körlüğe
Yardım Araçları
• Etiketleme & İşaretleme
• Okuma gözlükleri/
güneş gözlükleri
• İncil & Sözlükler
• Oyunlar & Eğitim
• Elektronik Büyüteçler
• Sistemler
• Telefonlar
• Telefon Aksesuarları

Özet -Duyma Araçları
• Bluetooth’lu Cep
Telefonu Hoparlörleri
• Telefon Kulaklıkları
• Telefon Zil Sesi
Arttırıcılar& Görsel
Alarmlar
• Bireysel Amfiler
• TV Amfileri
• Ses Amfileri
• Duyma Araçları
Kurutucuları
• Titreşen Saatler & Kol
Saatleri
• Zamanlayıcılar
• Kulak Çınlaması &
Duymaya Araçları Pilleri
• Duyma Araçlarının Bakımı
• Sesleri Yükseltilmiş
Telefonlar

Özet – Hareket Araçları
• Bastonlar
• Yürüteçler
• Değnekler
• Destek/Transfer Yardımcı Araçlar
• Banyo Araçları

Özet – Sağlık Bakım Araçları
• Kan Basıncı Monitörleri
• Tartılar/Termometreler
• İlk Yardım / Masaj Aletleri
• Hap Aksesuarları
• İlaç Hatırlatıcılar
• Diyabet Araçları

Özet – Ev Yardımı Araçları
• Lambalar ve Işıklandırma
• Okuma Araçları
• Mutfak Gereçleri
• Günlük Yaşama Yardımcı Araçlar

Özet – Yardımcı Teknolojiler
• Bilgisayar Araçları ve Donanım
• Kayıt Cihazları/CD Çalarlar
• Okuma Makineleri/Tarayıcılar

Destekleyici, yardımcı teknolojilerle
ilgili ilginç internet sayfaları
• Ev ortamında kullanılacak aletler için:
www.essentialaids.com /
www.thuiszorgwinkel.be
• Avrupa Destekleyici Teknoloji Bilgilendirme
Ağı- www.eastin.eu
• Institut Der Deutschen Wirtschaft Köln -
www.iwkoeln.de
• Flemish Agency For Persons With Disability -
www.vaph.be

Kullanışlı Destekleyici teknolojiler
• Bağımsız yaşama araçları (kolay kullanılan
çatal-kaşık, ulaşma araçları, elastik ayakkabı
bağları ve uzun saplı fırçalar).
http://www.independentliving.com/

• Hap düzenleyiciler ve
zamanlayıcılar gibi
insanlara ilaç almada
yardımcı olan tıbbi
destek araçları.
Source: http://www.containerstore.com/

Güvenlik ve koruma araçları:
• interkom sistemleri,
• Kullanan kişi koltuk ya da yataktan kalktığında
aktive olan kullanım monitörleri
Onsetcomp.com
occupancy/light logger

• Demansın erken
aşamalarında jumbo,
analog duvar saatleri ve
sesle aktive olan
telefonlar gibi hafızaya
yardımcı araçlar
bulunmaktadır.
Memory Game- Modern Menagerie

Ünite 7
• Süpürgeyle temizleme
• Toz alma

Süpürgeyle temizleme
• Haftada bir ya da iki kere,
mümkünse müşteri evde
değilken.
• Müşteri kendi yapıyorsa
bir maske kullanmak
yardımcı olabilir.
• Mümkünse HEPA filtreli
teknolojili süpürgeler
kullanın ya da filtre torbalı.
Photo by artur84,

Süpürgeyle Temizlemede Yapılması ve
Yapılmaması Gerekenler
• Sıkça süpürgeyle temizlik
yapın. Haftda en az bir kere
bunu yapın ama iki kere
yapmak optimal olacaktır.
• Mobilyayı hareket ettirerek
bunu yapınız.
• Yatakların altını da
süpürünüz.
• Hem alttan üste hem de
sağda sola yönde süpürünüz.
• Köşeleri de süpürünüz.
• Dar alanlara ulaşmak için
süpürme araçlarını
kullanınız.
• Acele etmeyin.
• Torbanın aşırı dolmasına
engel olun, çok dolu bir
torba emme gücünü ve
etkisini kaybeder.
• Yalnızca yerleri
süpürmeyiniz.

Toz Almada Yapılması ve Yapılmaması
Gerekenler• Haftada bir ya da iki kere nemli bez ile toz alınız.
• Toz almaya başlamadan önce her yüzeyden objeleri kaldırmanız
önemlidir.
• Iş yerinizde toz almak için kullanabileceğiniz birden fazla araç
vardır.
– Masa yüzeylerini ve tezgahları temizlemek için nemli bez kullanmak
iyi olacaktır.
– Raflara, tavana, dolapların üst kısımlarına ya da pervane gibi yerlere
ulaşmak için tüylü toz fırçası kullanmak faydalı olabilir.
• Öncelikle odanızın yüksek bölgelerinin tozunu almaya başlayın.
• Eğer zor ulaşılan yerlerde toz almakta zorlanıyorsanız daha farklı
ve kullanışlı olan süpürge ya da resim fırçası gibi toz alma araçları
deneyebilirsiniz.
• Başladığınız odada tüm bölgelerin tozunu almadan diğer bir
odaya geçmeyiniz.

Yazarlar:
Bize ulaşın:
• PHOENIXKM BVBA
• info@phoenixkm.eu
Bizi burada bulabilirsiniz:
• www.mcare-project.eu
• www.twitter.com/Mcareproject
• www.facebook.com/MCareproj

Kaynakça:
• Aging families and caregiving / Sarah Honn Qualls; Steven H Zarit 2009, English Book xiii, 338 p. : ill.
; 25 cm. Hoboken, N.J. : John Wiley & Sons, ; ISBN: 9780470008553
• The real truth about aging : a survival guide for older adults and caregivers / Neil
Shulman; Michael A Silverman; Adam G Golden2009 ,English Book p. cm. Amherst, N.Y. :
Prometheus Books, ; ISBN: 9781591027195
• Aging Families and Caregiving by Sara Honn Quall, Steven H. Zant, Eds. 2009, English Book , (338 p.)
Wiley: (January 27, 2009) ISBN: 10: 0470008555
• http://www.nfcacares.org/who_are_family_caregivers/
• http://www.nfcacares.org/pdfs/AARPSurveyFinal.pdf
• http://www.womenshealth.gov/faq/caregiver-stress.cfm#a
• http://www.womenshealth.gov/faq/caregiver-stress.cfm#a
• http://aspe.hhs.gov/daltcp/reports/ltcwork.htm
• http://www.healthcalculators.org/calculators/caregiver.asp
• http://www.co.rock.wi.us/Dept/Aging/CaregiverBooks.htm
• http://seniorliving.about.com/od/lifetransitionsaging/a/agingwellbooks.htm
• http://www.caregivingcafe.com/blog/wp-content/uploads
• http://seniorcarepartners.wordpress.com/our-caregivers/

11 M-CARE: Çevresel Kontrol

Empfohlen

Empfohlen

Weitere ähnliche Inhalte

Mehr von Karel Van Isacker

Mehr von Karel Van Isacker (20)

11 M-CARE: Çevresel Kontrol