1. TRENDSPOTTING:
technieken, trucs en tegenvallers
De demografische trend als kristallen bol
Hoe kan je de consument één stapje voor zijn en al met het juiste product staan wachten als hij
hunkerend arriveert? Bestaan er manieren om netjes langs de overstocks en de afknappers heen
te zeilen en recht naar de gaten in de markt toe te gaan? Vooraleer we dat bevestigen, stomen we
u klaar voor een lijvige cursus trendspotten. Broksgewijs serveert reclameadviesbureau Phobos u
een ruime perceptie van de trend en al zijn nukken. Mondjesmaat. Met oog voor axioma en nuance,
voor theorie en realiteit. En met een krasse kronkel op zijn tijd.
De toekomst voorspellen hoeft niet, ze is immers al gekend. Deze bijdrage is dan ook de start van een zoektocht naar
Met die op het eerste zicht oude bewering als leidraad, de trends die onze toekomst bepalen. Vandaag spitten we
leggen we weer een nieuwe kant van de trend bloot. Trends die trends uit die wetenschappelijk bewezen zijn, en linken
kan je omschrijven als een toekomstvoorspelling die de ze aan de marktmogelijkheden van de toekomst. Ons
markt in een bepaalde richting doet evolueren. Trends einddoel blijft immers hetzelfde: inzicht verwerven in de
hebben echter geen uitstaans met madame Zelda; ze gaan consumentenmarkt van de toekomst, met het oog op een
immers uit van een analyse van het heden, die toelaat de concurrentieel voordeel en een adequaat businessplan.
toekomst te ontdekken. Vele trends laten zich enkel vatten
op basis van gevoelens, enquêtes of signalen uit het De vergrijzing van de bevolking is zo’n trend die zelfs
dagelijks leven. ongelovige Thomassen met eigen ogen kunnen waarnemen
en die cijfermatig geen verder betoog hoeft. De oorzaken
En toch bestaan ze... Wij hebben het niet over kabouters, geven echter een bredere kijk op de situatie. Vooreerst is
maar over die trends die hun geheimen prijsgeven aan de levensverwachting sterk gestegen: mensen leven dus
de hand van louter wetenschappelijk onderzoek. Helder langer, maar blijven even lang actief in onze maatschappij,
en onweerlegbaar. Het gaat hier om demografische tot ongeveer 65 jaar. Koppel daaraan de vaststelling dat,
trends, m.a.w. het in kaart brengen van kenmerken door een spectrum aan factoren tussen anticonceptie en
van verschillende populaties. Levensverwachtingen en milieuproblematiek, de vruchtbaarheid sterk gedaald is.
bevolkingsaangroei zijn voorbeelden van demografische Daarenboven heeft het sterk groeiende individualisme
trends die onze toekomst kunnen bepalen en wier van de mensen en in het bijzonder van de vrouw, de
implicaties op verschillende terreinen voelbaar zijn, als je keuzebalans tussen carriére en ouderschap flink beïnvloed.
maar bij de pinken bent. Steeds meer mensen kiezen voor kleine gezinnen met 1
kind. Vergis u niet, door een dergelijke evolutie kan de
bevolking op één generatie gehalveerd worden. Positieve
gevolgen: de welstand verhoogt en de arbeidsmarkt wordt
toegankelijker voor vrouwen.
0 – 19 jaar 20 – 64 jaar 65 jaar en meer
Index Aantal personen Index Aantal personen Index Aantal personen
1996 (basisjaar) 100 1.391.744 100 3.568.488 100 920.125
2046 83,4 1.160.191 85,1 3.036.450 168,5 1.550.461
Wenst u meer te weten, KLIK HIER
St.-Jobsstraat - B-2200 Herentals - T +32 14 23 28 47 - info@phobos.be - www.phobos.be

2. TRENDSPOTTING:
technieken, trucs en tegenvallers
Met enige ratio kan u de implicaties voor onze onze nochtans geconcentreerde kijk op sociale omgang,
consumentenmarkt al aanvoelen. Door de keuze voor zoals voorgesteld in soapseries of reality-tv, worden sociale
kleinere gezinnen krijgen de individuele kinderen een betere drama’s stilaan overdreven en missen we zin voor realiteit.
opleiding en een hogere financiële vrijheid, die dan weer Psychologie, spiritualiteit en totale openheid zullen de
hun individualisme zal aanscherpen. Kinderen verwerven logische compensatie brengen voor ons gebrek aan sociale
bijgevolg vlugger hun onafhankelijkheid en hun status als vaardigheden en emotionele geborgenheid.
volwassene. Hun opleiding duurt echter langer en dus wordt
de intrede tot de arbeidsmarkt hoe dan ook vertraagd, wat De globalisering van onze economie en de daling van
de sociale last op arbeid niet ten goede komt. De enige onze eigen arbeidskrachten zal ook een attractief effect
tegengiften zijn langer werken, de pensioensgerechtigde hebben op immigratie: niet als bedreiging, wel als garantie
leeftijd verhogen of vroeger beginnen werken - via voor onze oude dag. Het zullen immers de inkomsten en
stageplaatsen of leercontracten. We staan immers voor winsten zijn uit de fabrieken in ontwikkelingslanden, die
een grote groep zorgbehoeftigen. onze pensioenen moeten betalen. Onze maatschappij
Hoe verontrustend dit ook moge klinken, allicht loopt groeit immers naar een zuivere kennismaatschappij waarbij
het niet zo’n vaart. De kans is groot dat u meer broers het vinden van oplossingen en het bezitten van kennis onze
en zussen heeft dan kinderen, zoals ook uw grootouders enige resterende grondstof is. Bij gebrek aan natuurlijke
op een talrijker kransje kleinkinderen kunnen bogen rijkdommen, zullen onze kennis en serviceverlening onze
dan u ooit zal kunnen. Familiereünies zijn zelden nog grootste troeven zijn.
massagebeurtenissen. Gevolg is dat meer tijd en geld kan
besteed worden per familielid. Erfenissen dienen immers U vermoedt het allicht niet meteen, maar we zitten in ons
over kleinere aantallen nakomelingen verdeeld worden. betoog niet zo ver meer van het gat in de markt. We moeten
nu teruggrijpen naar de voorgaande, positieve evoluties,
De perspectieven die zich aandienen, laten zich raden. met name de producten voor senioren en zorgbehoeftigden.
Bij gebrek aan familiale opvolging, zal het aantal Merk hier trouwens op dat termen als “bejaarden”, “3de
ondernemingen een knauw krijgen, waardoor overnames generatie”, “60-plussers” of “ouden van dagen” in casu
een steeds globaliserender effect zullen hebben. Het steeds meer baan ruimen voor vb. “ actieve senioren”, een
gamma producten voor zorgbehoeftige ouderlingen en de duidelijke illustratie van hun stek in de actieve samenleving.
kwalitatieve invulling van de oude dag zullen aan belang Dezelfde idee passen we nu toe op de jeugd, die door de
winnen. Als de kinderen uit de “babyboom-periode” toenemende zelfstandigheid en koopkracht, ook een eigen
eenmaal aan hun pensioen beginnen, over 10 à 30 jaar, gamma producten en diensten stimuleren. Vakantiejobs en
zal hun vrijgevochten jeugd ertoe geleid hebben dat interimarbeid zorgen voor inkomsten en vrijblijvende arbeid,
bejaarden een andere plaats in de maatschappij innemen. wat ook weer de autonomie beklemtoont. Of leggen we de
Door de steeds toenemende druk op de kleiner wordende grote groep immigranten onder dezelfde loep, dan kunnen
groep van de actieve bevolking, zal hun vrijetijdsbeleving ook hun behoeftes een extra afzetmarkt betekenen. Het
steeds kwalitatiever en intensiever worden. De drang belang van het mondiale dienstverstrekken accentueert
naar materialisme zal dalen ten voordele van eigenheid dan weer de toekomst van constante bijscholing en
en sociale contacten. Die sociale omgang, enigszins in de het begrip voor andere culturen. En zo kan u allicht ook
vergetelheid geraakt bij onze kijkbuisgeneratie, wint terug toekomstige patronen ontdekken die naar uw sector
terrein en ontketent een bloei van het verenigingsleven. Door kunnen getransponeerd worden.
Wenst u meer te weten, KLIK HIER
St.-Jobsstraat - B-2200 Herentals - T +32 14 23 28 47 - info@phobos.be - www.phobos.be

3. TRENDSPOTTING:
technieken, trucs en tegenvallers
Maar is het niet zo dat voor elk gat in de markt ook een
valkuil bestaat, waar we terdege mee moeten rekenen?
Zeer zeker ondergaan een aantal sectoren door deze
evoluties ook hun wijzigingen. Zo zal administratie het allicht
moeten afleggen tegen een productiever aanpak. Maar ook
pakweg de automobielindustrie, die straks plotseling over
een kleinere groep actieve bevolking zal beschikken, zal
in de klappen delen en zijn groei buiten Europa moeten
zoeken. Of neem het dalende belang van materialisme,
dat zal uitmonden in een kleiner belang voor merknamen
en een groter voor de eigenlijke service - al was het maar
omdat persoonlijke service steeds duurder zal worden bij
gebrek aan mensen.
Hopelijk heeft u aan deze drieste verkenning van de
demografische trend en zijn gevolgen ook een creatieve
stroomstoot en een andere kijk op uw sector overgehouden.
Meteen komt het hoofddoel van trendspotting aan de
oppervlakte: de kiemen van besef zijn latent in elkeen
aanwezig; het actief oproepen van deze informatie is de
meest nuttige boodschap. In de volgende artikels ontleden
we specifiekere trends, maar hopelijk onthoudt u voor die
reis het volgende leidmotiv: achter elke trend zit een motor,
waarvan het antwoord vaak in demografie te vinden is. De
consument is bovendien de motor van de maatschappij,
niet de industrie, niet de overheid. Wie het best inspeelt op
de noden van de consument, zal aan het einde van de rit
het meeste oogsten.
Carlo van Tichelen
Wenst u meer te weten, KLIK HIER
St.-Jobsstraat - B-2200 Herentals - T +32 14 23 28 47 - info@phobos.be - www.phobos.be